VAN DIT EN VAN DAT
EN VAN ALLES WAT
De ontwikkeling
Canada.
Bijvoegsel der Schager Courant van Zaterdag 6 Augustus 1927. No. 8095.
RADIO.
WEERKUNDIGEN.
Wij, de zwaar klimaat-belasten,
Praten heel graag over 't weer,
Gaat niet onze juiste meening
Met den luchtdruk op en neer?
Zijn er niet de vaste punten,
Waaraan'ieder houvast heeft,
En vanwaar men, hoop doet leven,
Steeds in hoop op betervleeft?
Wie verkondigt niet de wijsheid,
Als het regent dat het giet,
Met een zeek're stemverheffing'.
„Da's de schuld van St. Magnetl"
En de hoozen of cyclonen,
Da{ wist U nog niet, o zoo,
Komen meer in het bizonder
•Van die rare radiol
Een komeet is'ook niet lollig,
Als zooiets in opkomst is
Gaat de wind geregeld krimpen
En natuurlijk is 't dan mis!
Neen, de wind moet door het Noorden,
Als ik 't zoo eens zeggen mag,
Maar met korte tusschenpoozen
En dan na den langsten dag.
Al die zonsverduisteringen
Doen natuurlijk ook geen goed,
En die vele vliegmachines
Vliegen met te grooten spoed,
Hoewel na een dag of veertien
Zal het wel wat beter gaan,
Hoor de kikkers maar eens kwaken
En 't is gauw weer nieuwe maan!!
Dit zijn zoo de wijze lessen,
Die men aan te nemen heeft,
Die men U in alle vormen
Alle dagen gratis geeft,
Die de hoogste glorie vormen
Van een sterk weerkundige slag,
Dat de ruimten aan moet vullen
In 't bestaan van dag tot dag.
Waarde weerhaan-weerprofeten,
Staakt dit ijl geredeneer,
Wilt U mijne meening weten?
't Ligt 'em dehk'lijk aan het weer!
Let maar liever op het weerglas
Van het politiek gedoe.
Want de volk'rendmrometer
Kruipt heel stil naar onweer toe!!
Augustus 1927
Alle rechten voorbehouden.
Ta, miinheer Piipmans,
heb geschreven op de adverten
tie, waarin tegen betaling van 'n
riks h« middel aan de hand ge
daan zou worden om in één
avond tienduizend dollar te ver
dienen.
Zoo, en wat heeft men
teruggeschreven?
Eenvoudig dit: word boks
kamoioen I
KROES.
De verboden vrucht..-
of zenden op de korte golf.
'De Philips-kortegolfzender kan op schitterende
resultaten bogen; zelfs concerten, opgevangen en met
dezen zender opnieuw uitgezonden, zijn in Ban-
doeng gehoord.
Deze gebeurtenis doet ons onwillekeurig denken
aan de dagen, toen de heer Jesse uit Haarlem voor
den rechter werd geroepen en zich te verantwoor
den had voor het feit, dat hij' in Radio-telegrafische
verbinding gestaan had met Amerika en wel met
behulp van een door hem gebouwdêri kórtegolf-zen-
der en -ontvanger. Als wij ons niet vergissen, !s
genoemde heer er met een ernstige berisping afge
komen, nadat van tevoren een leger ras-amateurs
in ibinnen- en buitenland zich bereid' had verklaard,
gezamenlijk de hem eventueel op te leggen boete te
Maar toen ie hier in dienst
kwam, heb ie uitdrnkkeliik ge
zegd, dat ie geen salaris eischte,
op voorwaarde, dat ie als fami
lie-lid zoudt worden behandeld.
Dat kan wel, maar toen ken
de ik de familie nog niet f
betalen. H3j| had tegen de wet gezondigd, was n.1. in
het bezit en had gebruik! gemaakt van een zender.
Maar aan den anderen kant had bijl een keer te
'meer bewezen, de mogelijkheid met de zeer-korte-
gölf en een minimum aan electrisohe energie, groot©
afstanden te overbruggen.
Terwijl' de lange-golf-zenders, wélke 10 tot 20
•keer meer energie gebruiken en nog vele malen meer
duurder zijn Idan de korte-golf-zenders, tot voor kort
noodzakelijk, bleken te zijn voor een eenigszins be
trouwbare verbinding met stations op grooten af
stand, thans gaat het er meer en meer op lijken,
dat de korte-golf-zenders alleen in tile behoefte kun
hen voorzien. Het is het experimenteeren van de
Radio-amateurs geweest, dat herhaaldelijk op de mo
gelijkheid hiervan de aandacht heeft gevestigd. De
amateurs zochten naar een methode, om op een
goedkoope, weinig energie vereisdhende wijze, te kun
nen zenden en alles dreef hen daarbij naar de „korte
golf". De practijk ging hieibijl aan de theorie vooraf,
ofschoon de theoretici ookl niet stil gezeten hebben.
Een vereeniging in Duitschlanid] heeft niet minder
dan 474 artikelen bijeengebracht die allen handelden
over de voortplanting van de Radio-golven. En deze
verzameling bevat dan alleen nog maar de meest
belangrijke artikelen, die over dit onderwerp ver
sohenen zijn
In die artikelen wordt veel medegedeeld over de
z.gj „HeavSsidefUaag1. Déze laag bevindJt zich op
ongeveer 100 K.M. afstand van het aardoppervlak,
ten minste, dat neemt men aan. Vele proeven heb
ben trouwens deze veronderstelling., voor zoover mo
gelijk, bevestigd. De samenstelling en geleidbaar
heid van de lucht, in die laag aanwezig, is oorzaak,
dat ze optreedt als absoTbeerende, brekende, of te
rugkaatsende laag voor de uitgezonden Radiogolven.
Als hoedanig, deze laag optreedt, hangt af van ver
schillende factoren. Zoo worden de lange golven te
ruggekaatst; vandaar het eigenaardige verschijnsel,
dat op bepaalde plaatsen van, het aardoppervlak een
'zender op grooten afstand goed doorkomt, maar
even verder, of dichterbij, moeilijk te ontvangen is.
De korte golf wordt eveneens teruggekaatst, echter
'treeidt hierbij eveneens absorptie op, zoodat de gol
ven de aarde niet meer of moeilijk kunnen berei.
ken, dit laatste'althans niet overdag.
Bij de zéér korte1 golven nu, is absorptie overdag
zeer gering, zooallg theoretisch bepaald en proef
ondervindelijk bewezen is. Vandaar, dat het de zeer
korte golf is, die in het verkeer over groote afstanden
nog een belangrijk woordje zal meespreken.
Wat dus door de Radio-amateurs reeds gevonden
was werd later door de theoretici bevestigd. De ama
teurs gaan er dan ook prat op, de korte golf „ont
dekt" te' hebben.
't Is wel toevallig maar mijn
man en ik ziin op denzelfden
das eeboren.
En mijn man en ik zijn op
denzelfden dae: getrouwd 1
van
Vanal de eerste jaren na de onfdekking in 1492.
Ontleend aan een artikel in de N.R.Crt. naar aan
leiding van de Confederatie in Canada op den eer
sten Juli van dit jaar. Het geeft een beeld van de
evolutie wan het land, van een worstelende neder
zetting van dappere avonturiers te midden van een'
wilde bevolking tot een moderne tot hoogen trap ge
klommen industriestaat.
De eerste pogingen om het land te koloniseeren
werden gedaan door een1 zeker aantal Fransche
pioniers, onder wie allereerst genoemd mag worden
Jacqpes Cartier, die tusschen 1534 en 1542 de golf
van St. Laurens bevoeren., De Monts en Champlain,
die een kolonie stichtten in Nova Scotia in 1604.
Champlain voer in 1608 de Laurens-rivier op, en
stichtte de stad Quebec en in opvolgende reizen
exploreerde hij de Ottawa-rivier tot het meer Ni-
pissing, de Richelieurivier en het meer ChamJplain.
•Toen hij in 1635 stierf had hij de Fransche bezittin
gen uitgebreid met een uitgestrekte streek der zee-
provincies, Quebec en een deel van Ontario. De
daarop volgende toegankelijkmaking van het land
is voornamelijk te danken aan de missionarissen,
wiér ijver voor het geestelijke welzijn van de India
nen hen ver van huis deed gaan, en bovendien aan
die avontuurlijke geesten op wie het wisselvallige
leven van gewoon jager en pelsjager een vreemde
bekoring uitoefende. Deze laatsten stichtten pels-
handel-centra in het Westen, welke later centra
van Franschen invloed werden.
In het begin werd Nieuw-Frankrijk, zooals Cana
da toen nog genoemd werd, geregeerd —door ver
schillende .handels- en bont-vennootschappen, aan
welke het geven van de monopolies overgelaten
werd. Toen ontstond de „Company of one Hundred
Associates", aan wien in 1627 een charter gegeven
Postbodehad griste re r
vijf centen te veel op ie brie' te
olakt.
Plattelander: En g;aat-:
nou te ver?
werd. Deze maatschappij vormde eeA regeering tot
1663, toen de noodzaak van de instelling van een
vasteren regeeringsvorm naar voren kwam en Ca
nada tot een provincie van het Koninkrijk gecon
stitueerd werd. De Fransche regeerende macht werd
vertegenwoordigd door een triumviraat, bestaande
uit een gouverneur, een bisschop en een intendant..
In de volgende jaren werden verscheiden duizend
tallen immigranten naar de Kolonie gezonden. On
der hen was een Fransch regiment, waarvan ver
schillende personen later zich nederzetten in de Ri-
chelieu—vallei als landheeren en farmers, en als
een bescherming tegen overvallen van de Iroquois-
Indianen.
Onder het toen geldende regiem van kolonisatie
werden uitgestrekte perceelen grond gegeven aan
landheeren en door hen weer onderverdeeld aan ko
lonisten, die militaire hulp moesten verleenen aan
den landheer in ruil voor het recht om op zijn land
te wonen. Onder deze heeren waren zeer huma
ne en verlichte bestuurders, zooals de gevierde
Frontenac, die veel deed om het lot van de kolo
nisten te veraangenamen en hen te beschermen te
gen aanvallen van Indianen en Engelschen. Enge
land beschouwde de ontwikkeling van de nieuwe
Fransche kolonie niet met een vriendelijk oog. Er
was een harde strijd tusschen de kolonisten van
Nieuw-Frankrijk en de Engelschen aan de kust van
den Atlantischen Oceadh. In het midden van de 18e
eeuw waren Frankrijk en Engeland in een grooten
strijd gewikkeld om het bezit van Noord-Amerika,
die eindigde in het verloren gaan voor Frankrijk
van Canada. Dit had plaats bij het verdrag van Pa
rijs in 1763. Bij de acte vastgesteld te Quebec in 1774
werd een constitutie gegeven, Gedurende den Ame-
rikaanschen Vrijheidsoorlog en later in den oorlog
van 1812 waren de Fransche en'Engelschen kolonis
ten in Canada de zaak van Engeland toegedaan en
van 1814 af genoot het land vrede naar buiten, doch
was er interne onrust en politieke strijd om een
constitutioneele regeering te verkrijgen. Men was
niet tevreden met den bestaanden regeeringsvorm,
waarom in 1837 opstand ontstond in Quebec en On
tario. De nieuwe constitutie werd gegeven in 1841 en
Zii: Stop even, Georpe, de
man op de kar moet ie büikbaai
"ts zeeeen.
verbond Opper- en Beneden-'Canada, doch dit gaf
niet de verwachte verbetering.
Vervolgens, toen in 1866 weer moeilijkheden ont
stonden met de Vereenigde Staten aan het einde van
den burgeroorlog, waren alle partijen in Canada ge
reed voor een groote nationale daad, die het land
op een vaste basis zou stellen. Dit werd volbracht
in 1867 bij de Wet op de Confederatie, welke in het
begin alleen de Oostelijke Provinciën Nova Scotia,
Nieuw-Brunswijk, Quebec en Ontanio betrof, doch
welke mede in zich begrepen heeft het overige deel
van het moderne Canada. Om tot een goed inzicht
te komen van de waarde van dit befangrijke ver
drag, is het noodig een kleine schets te geven van
de ontwikkeling van het land, zoowel wat betreft
de hulpbronnen als de bevolking van den vroegsten
tijd af om te toonen hoe het vooruitging, in het bij
zonder in de laatste zestig jaar.
In den tijd van Cartier's pionnlerswerk was de
eenige handel die in vischp de enorme visscherij- in
de omgeving van Newfoundland en in de golf van
St. Laurens had reeds de aandacht getrokken van de
Europeesche visschersvlooten.
De ontwikkeling van den landbouw.
Met den landbouw werd meer dan 300 jaar geleden
begonnen, namelijk in 1605 en was successievelijk «tot
ontwikkeling gekomen aan de oevers van de St.
Laurens volgens het landheeren-stelsel. In 1686 had
Acadia een bevolking van 885 zielen. Dezen ver»
bouwden tarwe, haver, vlas en fokten hoornvee,
paarden, schapen, varkens en pluimvee. De landbouw
werd het eerst beoefend op Princê Edward-eiland
in 1713. Ontario was tot 1760 vrijwel onbewoond,- ba.
halve door Indianen. De hoofdbezigheid der kolonis
ten in heel Canada was de jacht, vooral pels jacht en
pelshandel. Eenig hout werd uitgevoerd naar Frank
rijk in 1667, zooals masthout en rondhout voor de
Fransche marine. Van 1750 af werd de natuurlijke
bevolkingsaanwas aanmerkelijk vergroot door ko
lonisten uit Frankrijk en Engeland en na den Ame -
rikaansohen Vrijheidsoorlog (1776—1782) verlieten
vele Britsche onderdanen, hekend als de United Em.
pire Loyalists, de V. S. en vestigden zich in de Oos
telijke provinciën' en in Opper-Canada. Deze Loya
listen namen de ontwikkeling van Ontario ter hand
en legden de grondslagen voor het toekomstige Gou
vernement van Canada. Doch eerst bij de toepassing
van stoom, welke verbeterd transport te water en
te land meebracht en het gebruik vermeerderde en
verbeterde van alle soorten van machines, begon
de groote stroom van immigranten en was men in
staat een evenredig rendement te erlangen voor het
werk, dat aan den grond besteed werd. De spoor
wegen deden de Oostelijke provinciën het eerst pro-
fiteeren van de vruchten der veranderingen, doch
het zichtbaarste resultaat wsa de exploitatie der
prairie-provinciën tengevolge van de voltooiing in
1885 van den spoorweg naar de Westkust als voor
waarde voor de aansluiting van Britsch-Columbia
tot de Confederatie.
Ik heb eens gedineerd in 'n
hotel, waar het plafond zóó hoog
was, dat het alleen met een ver
rekijker was waar te nemen.
En ik heb eens gedineerd in
een hotel, waar het plafond zóó
laag: was, dat we alléén panne-
koek konden eten!
