Wraakneming voor
Sacco en Vanzettie.
Opening der nieuwe Zuivelfabriek
„De Vooruitgang" te Koegras.
Opgelet
SPAART JUBILEUM-BONS
altijd een der mooiste dingen in 't leven is. We ken
nen ook de superieure leiding van den heer'Corn.
Jonker, doch op dezen mooien zomeravond, aan den
voet van den majestueuzeu duinenrij, die in den
avondschemer nog hooger en machtiger schenen dan
op den dag, een zang te mogen hooren als deze, over
treft elke verwachting. I-Iet waren oogenblikken van
wijding, waarbij gansch het feestvierende publiek
een en al aandacht was. Den heer Jonker en zijn koor
hiervoor hartelijk dank.
Na dezen -zang zagen we het feestterrein in een zee
van oranjekleurig licht, en tot laat in den nacht
duurde de dansvreugde voort, onder gezellige stem
ming.
De eerste dag is althans geslaagd, een pak van
't ihart van de feestcommissie.
Heden Maandag was het 'n gewichtige dag in 't land-
bouwersleven van het Koegras, het moment was nl.
aangebroken, dat de nieuwe groote zuivelfabriek
staande nabij Julianadorp, koo ver gereed was, dat
het bedrijf in werking kon worden gesteld. Heden
avond zal'de eerste melk worden ontvangen en
verwerkt en het kan geen verwondering wekken, dat
de opening dezer nieuwe instelling, aan welke tot
standkoming zooveel strijd is voorafgegaan, en wel
ker voorbereiding en organisatie zooveel arbeid en
zorgen van veie personen heeft gevraagd, met eenige
bijzondere plechtigheid plaats had.
De vlag woei van het fabrieksgebouw, en het groo
te kaaslokaal in 't nieuwe fabrieksgebouw, was met
bloemen getooid, en gereed gemaakt voor de ont
vangst van een talrijke schare.
Te ongeveer 3 uur was het gzelschap vrijwel com
pleet. Daar waren de bestuursleden der nieuwe fa
briek, de heeren D. Vries, Voorzitter, C. Tromp, Se
cretaris. P. Zeeman, Penningmeester, P. Pluister,
Vice-Voorzitter, A. Grin, G. W. Jimmink, N. Hoorns-
ma, Burgemeester Houwing van Helder., H. K. Kos
ter en G. Nobel van den Bond van Zuivelfabrieken,
de Bouwcommissie van den Bond, de heeren D.
Jongejans, Th. v. cL Meer, Broeken® en Swart (Tech
nicus v. d. Bond), D. de Boer en Davelaar van de
zuivelfabriek te Stompetoren, Dr. Scheij, Rijkszuivel-
consulent, de heeren J. v. d. Veer en S. Eriks, Di
recteuren van Koograsser Kaasfabrieken, Jb. de
Vries en Dito, Kassier en Voorzitter van de Boeren
leenbank, do architect de heer Gros, van Leeuwar
den, de heer J. de Graaf, de aannemer, de hoor v. d.
Grijp, van het Technisch Installatiebureau van den
F.N.Z., te Utrecht, enz. enz., voorts vele aandeelhou
ders der fabriek met hunne dames.
Openingsrede.
De heer D. Vries, voorzitter der fabriek, opende de
bijeenkomst, met een hartelijk welkomstwoord.
Reeds jaren te voren hebben wij, aldus spr, de
behoefte gevoeld aan deze fabriek, maar verschil
lende omstandigheden, als de mobilisatie en 't niet
tot elkander kunnen komen, hebben dit steeds tot de
vrome wenschen gelaten. Tot wij thans kunnen con-
stateeren: de fabriek is bedrijfsklaar Nog slechts
enkele uren en onze melk zal hier worden ontvan
gen on, naar wij hopen, tot een best product worden
verwerkt; waarvoor ik, gezien de geheele inrichting,
zoowel gebouwen als materiaal, plus personeel, ge
heel niet bang voor ben.
Hoe is dit alles tot stand gekomen? Om dit in de
fijnste puntjes uit te zoeken zou mij te ver voeren
en Ui aJlidit vervelen, maar ik kan U wel zeggen,
dat wij na veel -over en weer spreken ons gericht
hebben tot don heer D. do Boer, rustend landbou
wer te Stompetoren, tevens mode-oprichter der N.V.
„Noerlandia", die, als ik mij niet vergis, steeds voor-
zitter der Vennootschap is geweest, en zijn Direc
teur, den heer Davelaar, die ons1 hebben voorgelicht
aangaande do oprichting der vereeniging en voorts,
waar wij ons konden vervoegen, In mijn gedachten
zie Ik nog dien stoeren steunpilaar van Hollands
Noordon, pa9 opgestaan, van 't ziekbed, klaar om
ons te ontvangen ten zijnen huize, bereidwillig als
altijd, heeft hij zijn gedachtongang met medewerking
van den heer Davelaar, uitgewerkt en raaddo ons
verder aan, zich, wat den bouw betrof, te wenden
tot de Bouwcommissie van don Bond. Hoeren, ont
vangt hiervoor onzen oprechten dankl
Hierna hebben wij ons gericht tot de Bouwcom
missie, waar wij vele inlichtingen hebben ingewon
nen en oindelijk den grooten stap hebben gewaagd.
U zal mij afvragen: do Bouwcommissie, is die daar
toe in staat? on met een gerust hart kan ik U zeg
gen, dat dit lichaam volkomen berekend is om daar
omtrent adviezen te geven, want haddon wij wel
eens prijsverschil, in kwaliteit was altijd het recht
aan hun zij. Zoo opk de keuze van een architect.
*rat ook geheel hun werk was en dat deze keus geen
slechte was, wel, dat zal zoo aanstonds als wij on
zen rondgang in de fabriek hebben geëindigd, een
ieder wel mot mij e6ns zijn. Voorzitter spreekt een
apart woord 'van grooten dank tot den heer Swart,
don*technicus vaft den Blond, die wel het leeuwen-:
aandeel in het werk heeft gehad, en de rechterhand
van het Bestuur is geweest.
En dan nog een lichaam, welke onzen dank waard
is, en wel de Raffeisenbank, want al kregen wij goe
den raad ('t spreelttwoord zegt: goede raad is duur)
orn aan dit alles te voldoen, was er geld noodig, veel
gold! waarvoor tot op heden onze bankinstelling
geheel heeft gezorgd. Ik zeg onze instelling en te
recht, want al kunnen wij dit werk van thans 't on
ze noemen, met evenveel recht kunnen wij trotsch
zijn op onze bank met zijn wakkeren kassier. Voor
zitter wekt allen op, hun eigen bank in geldzaken
t© steunen.
Voorzitter richt zich nu tot den architect, Ik heb
reeds eon enkel woord over hem gesproken, maar
nog niet 't woord, dat mij op de lippen ligt. Bij onze
eerste ontmoeting drong 't tot ons door, dat wij 't
met een deskundige te doen hadden en dat dit waar
is. daarvan zijn thans de bewijzen voorhanden, want
veel keeren was ons 'bestuur, 't zij gedeeltelijk, of
geheel hier, maar steeds is de uitroep geweest, moet
dit of dat zoo gebeuren, de kwaliteit of inrichting
viel altijd, ja, !k zeg, altijd mee, want al heeft dit
de som wel wat hoogv gemaakt, wij kunnen thans
neggen: hij heeft- ons een fabriek geleverd zooals
geen van ons had durven denken tot in de fijnste
puntjes uitgewerkt. En dat alles op een enkel klei
nigheidje na, (wat nog niet eens zijn schuld is), pre
cies op tijd gereed, dat vind ik een mooie presta-
te. Ja zolis zijn keus van dagelijksch opzichter, die
ons eerst uit een 'bezuinigingsoogpunt te duur kwam,
is wel gebleken zeer noodig te zijn en hij heeft in
don heer Groeneyeld een man geleverd, volkomen
voor zijn taak berekend, Ik durf den heer Gros dan
ooi gerust eon ieder op 't gebied van zuivelfabriek
bouwen, aan te bevelen. Ontvangt, meneer Gros, on
zen hartelijken en welgemeenden dank.
Een stap verder en wij zijn aan 't Technisch bu
reau, ook thans moet ik 't zelfde zeggen, waardoor
ik in herhaling moet treden. Alle waar is naar zijn
geld, veel materiaal, door tusschenkomst van het
Bureau geleverd, bleek ons eerst te duur, wij wilden
zoo graag wat minder besteden, maar gebleken is 't
ons, dat wij steeds van 't beste zijn bediend en we
hopon, dan ook, dat 't spreekwoord worde* bewaar
heid.: dat duurkoop nog altijd niet 't duurste is; een
lange levensduur kan hier veel goed maken. Wij
dank en de heeren voor hun zienswijze.
Thans, dames en heeren, ben ik gekomen aan den
man. dien wel 't meeste hoofdbrekens heeft gehad, en
wel onzen aannemer de Graaf. De groote vrees, dat
er niemand in ons midden was, dit dit werk zou
kunnen uitvoeren, ^heeft ons veel bezig gehouden,
maar 't is geblekon, dat wij daar wel wat te veel
over hebben gedacht, want tot rijs eer kunnen wij
constateoren, dat de heer De Graaf, onder leiding
van onzen architect, een stuk werk tot stand heeft
Sebracht, dat hem in aanzien heeft verhoogd, waar
oor hij zijn naam van aannemer terdege hoeft ver
diend; wij danken hem dam ook voor de vele'keeren,
dat hij te midden van zijn groote drukte, altijd te
genover ons dezelfde was en altijd bereid bleek te
helpen waar viel te helpen.
Mijine heeren, de fabriek staat er, ik heb enkele
hulpbronnen opgenoemd die ons hebben bijgestaan,
maar ik kan niet eindigen alvorens de heeren be
stuurders (sprak ik straks van onze rechterhand, ik
mag thans wel spreken van mijn rechterhand) een
woord van dank te brengen, want al was de wil goed,
wij waren gillen op dit gebied leeken, en moesten
3l,eeds weer vragen en zoeken om tot. 't beste te ko
men. wat ons werkelijk voel moeite heeft gebost.
vVant neemt een andere vereeniging dadelijk een
deskundige in den arm met name een Directeur, uit
een bezuinigingsoogpunt wilden wij dit werk zelf
doen, wat ons menig dagje, avondje en nachtje heeft
gekost Al moest mij eens ter oore komen: „ze heb
ben het druk, maar willen wel zoo", ik zou haast
zeggen, als dit er een is van onze leden, met plezier
sta ik op van mijn plaats om U (als U tenminste 't
vertrouwen waardig is) deze plaats af te staan.
Maar gezien den goedon wil en de groote prestatie
van het bestuur, ben ik niet bang of zij zullen ver
der 't scheepje wel recht houden. Een afzonderlijk
woord van dank komt nog toe aan onzen secretaris,
dep heer Tromp. Waren wij vele keeren bij elkan
der, ik kan zeggen: altijd was de heer Tromp pre
sent en na het vele wat er werd gesproken, kreeg hij
telkens nog do correspondentie er bij, wat veel tijd
van hem vroeg, maar nooit was hem iets te veel, al
tijd was hij bereid, alles op te knappen, Ontvang
daarvoor mijn oprechten dank.
En nu, mijne heeren, geloof ik, heb ik do fabriek
van uit zijne geboorte opgenoemd, en spreekt thans
den wensch uit, dat 't haar in lengte van dagen, voor
spoedig moge gaan, tot welvaart van haar leden
en tot bloei van onzen polder. En mocht er den eer
sten tijd nog eens een d-onkere wolk oprijzen, ge
bruik dan allen een helder hoofd, gooi niet de fa-
briw. naar omlaag, maar help ons allen om haar er
bovln op te krijgen. En hiermede stelt ik voor, om
een glas te wijden ter eere van onze fabriek, de N.V.
„de Vooruitgang".
Een luid applaus was het antwoord op de eenvou
dige sympathieke woorden van den voorzitter.
Inmiddels waren door jongedames de glazen ge
vuld en werd een glas geledigd op het welzijn van
het jonge bedrijf.
Rede van Burgemeester Houwing.
Voorzitter heette nog welkom den Burgemeester
van Helder, den heer Houwing, die het woord vroeg
om te bedanken voor de uitnood iging, waar hij gaar
ne gevolg aan had gegeven, omdat 't hem altijd aan
genaam was in Koegras te komen. Spr. had nooit
veel gehoord van deze gebeurtenis, wat hij een goed
teeken vond, hij voelde niet veel voor die onderne
mingen, die zich zoo grif tot 't gemeentebestuur wen
den om steun, hier was een onderneming, door eigen
degelijk kracht op touw gezet en tot gereedheid ge
bracht. Ge hebt hier een fabriek gekregen, inge
richt naar do meeat moderne eischon, voorzien van
eloctrisch licht on water leiding. Spr. zegt or altijd
voor geijiverd te hebben, Koegras waterleiding en
electriciteit te geven, Zijn standpunt was: geef dien
kerels de oconomische middelen om to consurrce-
ren, gelukkig heeft de gemeenteraad ertoe besloten,
En deze fabriek is een stap in de goede richting,
uitgerust met de nieuwste hulpmiddelen. Spr. brengt
do oprichters hulde voor hun arbeid en energie, hij
hoopt dat do fabriek moge bijdragen tot bloei en
vooruitgang van het Koegra».
Rede van den heer Sleutel.
Do heer D. Sleutel zegt, in aansluiting op de woorl
den van den voorzitter, nog gaarne het een en an
der uit de wordingsgeschiedenis de fabriek te willen
mededeelon, nl. wat er zooaJ gebeurd is om tot deze
oprichting te geraken. Spr. zegt dan, dat er vanaf
22 April 1915 aan gewerkt is.Op dien datum is er een
vergadering gehouden met de vereeniging Koegras
Belang en werd in bespreking gebracht of het wen-
scheüjk kon worden gaacht in onzen polder Koegras
eon groote zuivelfabriek te stichten.
In verband met deze besprekingen werd besloten,
de directeuren der hier bestaande fabrieken op een
bestuursvergadering uit te noodigen. Deze vergade
ring werd gehouden den 29cn April 1915, dus ruim
12 jaren geleden. Hierna werd dc heer Dr. Scheij
Zuivelconsulent van Noordholland, uitgenoodigd
tot oene bespreking en uiteenzetting van de dagfa-
brieken tegenover de zoetfabrieken; dit is geschied
dd. 4 Juni 1915, waarvoor aan den toenmalagen spre
ker nog mijnen dank. Op deze vergadering weixlen
benoemd zes commissieleden, die de zaak nader
zouden onderzoeken. Op de vergadering van Koegras
Belang d.d. 3 December 1915 werden deze commissie
leden geïnstalleerd.
Op 29 Januari 1910 vergaderde de commissie en
werd besloten om zooveel mogelijk gegevens te ver
zamelen van zoetfabrieken en dagfabrieken, hetwelk
Is geschied en de resultaten daarvan zijn in druk
verschenen 29 Februari 1916.
Hierna heeft men vergaderd met de leden der be
staande fabrieken ter toelichting van het verslag en
wel achtereenvolgens met „Juliana", „de Eendracht"
„Koegra3"en „de Onderneming", waarop een tweede
rapport is opgemaakt dat in druk verscheen- 8 No
vember 1916.
Vervolgens is 12 December 1916 te Julianadorp ge
houden eene openbare vergadering, doch door de
bezwarende omstandigheden van dien tijd met de
mobilisatie is men toen niet tot oprichting overge
gaan en heeft de commissie rust gehouden tot 30
Juli 1919. Toen is op eene vergadering besloten dat
de commissieleden met andere genoodigden eene ex
cursie zouden ondernemen naar Friesland ter bezich
tiging van zoetfabrieken. Dit is geschied 12 Augustus
1919, doch zonder resultaat. Nu weer eenigen tijd
rust, tot 13 Maart 1926, op welke vergadering eeno
nieuwe commissie werd benoemd, welke hare taak
vlugger aanpakte en op 15 Maart 1926 eene bijeen
komst had met de Bouwcommissie van den Bond van
Zuivelfabrieken. Hierna is men' beter opbouwend te
werk gegaan; temeer daar bleek, dat er behoefte be
stond dat de melk in zoeten toestand van de boer
derijen werd afgehaald en er meerdere landbouwers
waren, die er voor begonnen te gevoelen om tot op
richting ecner groote zoetfabriek over te gaan.
Hierna is tot 1 Januari 1927 door die commissie
nog veel vergaderd en onderzocht, waarna het re
sultaat was, dat op dien datum te weinig landbou
wers met een te klein aantal koeien wilden toetre
den, door omstandigheden, welke ik dezen dag niet
wil noemen, met het gevolg, dat de commissie werd
ontbonden. Toch bleek kort daarna (en wij kunnen
heden 8 Augustus 1927 zulks constateoren), dat fiet
aantal kooien dat noodig werd geacht, heel spoedig
aanwezig was. Laten wij nu hopen waar ik niet aan
twijfel, dat wij na eenige jaren kunnen zeggen, dat
deze stap is geweest een stap in de goede richting.
Dit kan bereikt worden door eendrachtig samen te
werken en samen te werken met den Bond van Zui
velfabrieken in Noordholland. Laten ook do buiten
staanders van deze fabriek dit in oogenschouw ne
men; dat do tijd is gekomen, dat do melk van de
boerderijen zoet wordt vervoerd, opdat van die melk
een product kan worden geproduceerd, hetwelk wordt
gevraagd. Thans is de toetreding nog gemakkelijk,
Als ge geld betaalt voortf&arya
Moet ge 't niet met namaak doen
<é&anja, fgn van kwaliteit
Munf.steeds uit door zuiverheid.
GRATIS FIJNE OPTISCHE RANJA-GLAASJES
EN KAARTEN VOOR DEN KLEURWEDSIRUD
SEN/ce Q.T2JflrABBIKANW
thans bestaat er nog gelegenheid voor. Na enkele
j^ren zullen allicht de aandeelen van deze fabriek
zéér hoog in prijs worden en het dus moeilijker zijn
om dan als lid toe te treden.
Verder een woord van dank aan den voorzitter
en de bestuursleden voor het vele werk aan deze op
richting gegeven na 1 Januari 1927. Tevens mijn
dank aan de Bouwcommissie van den Bond van Zui
velfabrieken, in het bijzonder aan den technicus,
den heer Swart, voor de vele werkzaamheden, wel
ke zijn verricht. Ook een woord van dank aan den
architect en den aannemer voor de snelle en zeer
zeker goedo afwerking van dit gebouw. Ten laatste
een woord van dank aan den heer De Vries die ook
zeer zeker medegewerkt heeft om dit werk te kun
nen uitvoeren en ten slotte aan allen die hebben
medegewerkt om dit gebouw tot stand te krijgen.
Spr. eindigt met de hoop uit te spreken dat de
zuivelfabriek „Vooruitgang" in groei en bloei moge
toenemen in dit groote veehoudersgebied, zooals
Koegras toch ia.
Wat de diverse sprekers nog zeggen.
De heer Van der Veer herinnert er aan, dat hij de
oudste landbouwer is in het Koegras en dat hij' ruim
27 jaar geleden een kaasfabriekje heeft opgericht,
waarvan hij al dien tijd de leiding heeft gehad. Spr.
heeft er ailtijüi voor gevoeld.: jaren terug had hi.1
reeds de begeerte naar wat nu is tot stand gekomen,
en deze inrichting heeft spr.'s volle sympathie. Hij
had de fabriek graag nog wat girooter gezien, hij ge
looft. dat ze binnenkort te klein zal zijn. Dat is
jammer, maar spr.'s., hartewensch is vervuld. Moge
het 'de fabriek goed; gaan. spr. twijlfelt er niet aan.
Komen andere tijden, oén moet men de bakens
verzetten, dat Is hier gebeurd, spr. roept de nieuwe
fabriek zijn besten zegen toe.
De heer J. de Vries als kassier dér (Boerenleen
bank dankt voor de hulde, die aan do Boerenleen
bank is gehracht voor de financiering van den nieu
wen bouw. Spr. zegt. dat er door het Bestuur is ge
werkt boven onzen lof verheven. Ze hebben, ondanks
alle tegenwerking vastgehouden, vastgehouden zoo
als stoere W.-Friezen dat kunnen.Nogi zijt. ge niet aan
het eindé van uiwen strijd, maar ik hoop, dat ge in
dezelfde kracht zult volhouden, gedachtig, aan de
oude spreuk van Jan Pieterszoon Coen:: „Ende de-
sespereert nimmer!
Vorvolgens sprak! nogl de reer TT. K. Koster, als
voorzatter van den Bond van Zuivelfabrieken, die
dank bracht voor de samenwerking, die door het be
stuur der nieuwe fabriek was gezocht met de orga
nen van den Bond. en die d'e deelhebbers der nieuwe
fabriek voor oogon hield) het Bestuur te vertrouwen
en to steunen in moeilijke omstandigheden, die hiér
ook. evenals bijl alles zullen komen.
De heer D. de Boer Dz. herinnert aan het Koegras
van vroeger en vergeleek dat hiji het Koegras van
nu. De ijzeren noodzakelijkheid, de bandlo strijd om
't bestaan heeft van de bevolking van het Koegras
gemaakt, dat ze iets meer durft te ondernemen dan
elders. Deze nieuwe fabriek is daarvan een der be-
wuzen. Spr. was vast overtuigd, dat de boer alle
aandacht heeft te wilden aan zijn bedrijf en dat hij
geen tijd meer heeft te missen voor bijkomende
werkzaamheden De melk moet dus naar do fabriek.
In deze streken heeft men dat begrepen. Deze in
richting is een groote stap voorwaarts, moge het de
voorlooper zijn van nog iets beters, n.1. één groote
fabriek voor héél Koegras. Spr. brengt hulde aan de
mannen, die het initiatief hebben genomen tot
deze daad..
Dr. Scheij. de Rijkszuivelconsulent. voegt ziin ge-
lukiwenschen bij: de andere, hij noemt de geschiede
nis dey kaasfabrieken in Noordiholfland een zeer
merkwaardige hit heeft bewondering voor wat door
eigen kracht door de N.-'H. bevolking tot stand is
gebracht aft heeft die goede eigenschap ook
deze nadeelige zijde, dat de bevolking vaak moei
lijk te raden is. Bij vele fabrieken bedriegt vaak de
zuinigheid de wijsheid, het komt op den duur wel
terecht, maar 't duurt vaak wat lang. Spr. is over
tuigd. dat alleen door het maken van hot allerbeste
.product de concurrentie met andere landen en pro
vinciën mogelijk is. Een goe ingerichte fabriek, zoo
als déze, geeft de waarborgen voor het fijnste pro
duct maar spr. houdt de leveranciers voor oogen,
dé' grootste zorg to wilden aan de melkwinnlng en
beitoogt, dat van de. zuivelfabrieken een groote
kracht ten goede kan uitgaan voor het bevorderen
van goed melken, Hiji hoopt, dat deze mooie fabriek
ten voorbeeld moge strekken voor vele andere, in de
toekomst is geen plaats meer voor de oude Noordhol
landsche fabrieken, de eene voor en de andere na
verdwijnt. Uw fabriek is naar de eiscben des tijds
ingericht, ik' wensch U veel zegen op Uw arbeid.
De heer G. Nobel betuigt als voorzitter der Bouw
commissie zijne erkentelijkheid ervoor, dat deze com
missie diit werk mocht doen, wiji ziin ervoor en heb
ben het met genoegen gedaan. Het deed spr. goed.
dat aan -den Technicus, den heer Swart. zooveel
hu'lde was gebracht; spr. weet dat d heer Swart
mot alle ijver en toewijding zich aan djt werk heeft
gegeven. Hij! hoopt dat deze fabriek mag groeien en
zich zal ontwikkelen, zooals de omstandigheden dat
meebrengen. Ze is zóó ingericht, dat uitbreiding al
tijd! mogelijk, is naar alle zijden. Spr. felicieeert het
Koegras met deze inrichting en wijst nog op den zoo
typisch gekozen naam der fabriek: „De Vooruit
gang". Moge dit zoo zijn inderdaad!
De hoor v. d. Grijp, leider van het Technisch Bu
reau van. den Alg. Ned. Zuive'lbond. dankt voor het
vertrouwen, aan 't Bureau geschonken en voor de
aangename samenwerking met den architect den heer
Gros, met den Dagelijkschen Opzichter, met den aan
nemer, den heer De Graaf en met den heer Swart.
waarbij; de heer Gros zich wederkeerig aansluit en
zich in 't bijzonder tevreden toont over den heer
De Graaf, wien hij daarvoor hartelijk dank zegt.
Ten slotte zegt de heer S. Eriks. dat hem is op
gedragen namens de Kaasfabriek .het Koegras" hare
beste wenschen toe te wenschen voor het welslagen
der nieuwe fabriek. Spr. hoopt dat de goede ver
standhouding mag. blijven bestaan als tot heden
met de fabriek Juliana het geval was.
De bezichtiging der fabriek.
Hiermede was de rij van sprekers ten einde en
Voorzitter Vries dankte allen voor hunne vriendelijke
gevoelens en wenschen.
Na oen kwartiertje genoegelijk onderling praten
onder het genot van een glaasje wijn. werd van 't
heele gezelschap voor de fabriek een foto genomen
en werd daarna gelegenheid gegeven de fabriek te
bezichtigen, waarvan gretig en druk gebruik werd
gemaakt. Inmiddels waren de machinerieën in wer
king gesteld en kreeg zoodoende een ieder
een overzicht van het keurige bedrijf, dat hier ge
sticht is. Over bouw. indeeling. machinerieën,, wat
dan ook, maar één roep: het was goed. degelijk en
mooi en alles naar de nieuwste eischen des tijds.
Het melk-ontvanglokaal heeft een Silkeborg-melk
weegatoesteld, van hier wordt de melk naar boven ge
pompt naar de oproombak'ken. na eerst over koelers
geleid te zijn. In het lokaal der melkbakken be
vinden zich ook de roomhakken.
Beneden zijn een centrifuge, een pasteur, een
karn, een boterkneeder., roomkoeler, ede noodige
pompen, enz. Links van dit lokaal is do boterkelder,
rechts gaat men naar het groote kaaslokaal.
Aan het kaasflokaal sluiten de zouteriji en kaasbe
waarplaatsen aan. A'llea friscb en helder uitgevoerd,
Van het 'kaaslokaal kcxmt men in de machineka
mer en stokerij. Van de machinekamer loopt een
werka9 dwars door de fabriek, waar alle machines
op staan. Het vallt onmiddellijk op, zoo 'logisch ge
dacht en praotisch ingedeeld en uitgevoerd alles is.
Keurig ziet het er uit.
Beneden is voorts een lokaal voor laboratoriunm,
en een vertrek voor vergaderlokaal, teven® kantoor
voor den boekhouder.
Het geheel maakt een dege'Iilken. practischen
indruk, en doet architect en uitvoerders en leveran
ciers alle eer aan.
Moge een goed succes de opofferingèn, aan deze
fabriek besteed, bekronen!
De eerste melkwagen.
's Avond® tegen 7 uur (o.t.) zouden de eerste
melkwagens aankomen om aan de fabriek' gelost
te worden. Het is een luisterrijke intocht geworden.
Doordat het iets later werd a'ls men zich gedacht
had, waren er heel veel merischen op dé been go-
komen, die zich allen voor de fabriek verzameld
hadden. Toen, het was inmiddels kwart voor negen
(nieuwen tijd) geworden, kwamen onder de vroolij-
ke tonen van het fanfarecorps van Juilanadorp voor
afgegaan de beide melkwagens met de blinkend
nieuwe melkbussen er op aangereden met d blinkend
de losplaats halt gemaakt. Een oogenblik voor den
fotograaf, om dit moment te vereeuwigen en toen
werd do eerste bus in het weegtoestel leeggestort.,
waarbij een lioera-goroep uit de menigte opsteeg. Eu
nu: veel succes voor de toekomst.
Groote bomaanslagen te New-York
Verscheidene personen zwaar
gewond. In verschillende lan
den worden de anarchisten op
gewekt om tot wandaden over te
gaan.
D'e pogingen om' herziening van het proces tegen
de beide Italiaansche ter dood veroordeelden Sacco
en Vanzetti, te verkrijgen, hebbeen onrustbarende
afmetingen aangenomen.
Bomaanslagen te New-York.
In dén nacht van Zaterdag op Zondag werden
vier verschillende bomaanslagen op de ondergrond-
banen van den Electrischen Spoorweg gepleegd.
Groote verwoestingen werden aangericht on de ont-
plofiing was zoo geweldig, dat van' de huizen, welke
zich boven de tunnels bevonden, de ruiten spron
gen. Do aanslagen geschiedden tegen 12 uur in den
nacht, dus Juist op het oogenblik, dat de theaters
uitgingen. De treinen waren dus overvol. Op het
oogenblik! van de vreeselij'ke ontploffing brak een
paniek) onder de passagiers uit, die zich hals over
kop naar de uitgangen stortten, zoodat er een ge
weldige paniek ontstond, welke eerst tot bedaren
kwam, toen de brandweer en de politie-auto's aan
gesneld kwamen.
Op de eene plaats waé de bom blijkbaar op de
rails gelegd, zoodat hij biji de eerste aanraking van
de wielen tot ontploffing kwanj. Een conducteur
en een passagier werden zwaar gewond. De vol
gende ontplofte op een zeker moment en verwondde,
eveneens zwaar, een kaartjes verkoopster, De twee
andere bommen wéren in de nabijheid van groote
hotels aangelegd, waar zij! een niet minder groote
paniek veroorzaakten.
Op Broadway werden verscheidene 'hotel- en win
kelruiten ingedrukt door de ontploffing. De win
kelwaren werden opi straat geslingerd. De politie,
die al eenigszins op moeilijkheden was voorbereid,
omsingelde dadelijk1 de getroffen wijken en hield
verdachte individuen in het oog,. Alle beschikbare
agenten hebben order gekregen zich tot nader order
voortdurend! beschikbaar te houden.
Behalve dé verdachten, die de politie aanhield
nabiji de getroffen stations, heeft zij nog 300 be
kende anarchisten en communisten in voorloopige
hechtenis genomen, tot de gemoederen over het lot
van Sacco en Vanzetti' bedaard zullen zijn.
Te Baltimore «en aanslag op de
burgemeesterswoning.
Te Balthnore (Maryland) is een poging gedaan omi
het huis van den .burgemeester in de lucht te laten
vliegen. De burgemeester wa® uit dê stad. maar zijn
vrouw, zoon en dochter en andere familieleden
waren thuis. Gelukkig richtte de bom alleen mate-
rieele schade aan. De veranda »werd vernield. I
Bomaanslag op een kerk.
Te Fhiladélplhda. werd op hetzelfde oogenblik toen
de aanslagen te New-YYork plaatsvonden, een bom
aanslag gepleegd op d© Presbyterianer-kerk in de
Guard-avenue, welke in wijden omtrek groote schrik
verspreidden. De bovenramen van de kerk zijn
