RADIO-RUBRIEK.
WETENSWAARDIGHEDEN.
Wat de verschillende volken drinken.
„Ik ook".
...En bleef den Koran
getrouw.
Beperking der geluidsterkte zonder
extra vervorming.
HET
el
WARE WOORDEN.
Geneefsch schoolmeester: Te schrijft verduiveld slecht
Tantje. Hoe komt dat?
Tantie: Weet ik met, meester. Mtfri vader geeft me tocK
eiken avond schrijfles.
Meester: Wat doet ie vader?
TantieHij is secretaris-generaal van den Voïkenboodl
Is het U bekend:
dot swaro mist te Londen In die
stad voor extra kosten voor do
straatverlichting een uitgavo van
240.000 gulden per uur voroorzaakt?
dat èèn paar musschen, indien
zij zonder onderbreking, gedurende
10 jaar konden voorttelen, aan het
einde van die periode 275 milliard
afstammelingen zouden hebben?
dat het volkslied van Uruguay
niet minder dan 70 coupletten telt?
d a t de kleinste geschreven let
ters, ooit gemaakt, wel geschreven
zullen zijn door een klerk van het
Ordnance Sur Office te Southamp-
ton?
dat deze elf keer het „Onze Va
der" schreef in een ruimte, zoo
groot arls een kwartje?
d a t' hij daarbij een litho-pen-
ceel en een vergrootglas gebruikte?
dat otters, die ln sommige stre
ken van ons land den vlsohitanc
ernstig bonadoelen, ®n ook jonge
eendon verslinden, soms een lengte
van meer dan een meter bereiken?
dat een metselaar ongeveer 250
steenen per uur verwerkt, maar
een Engelsche metselaar, bij den
wederopbouw in Frankrijk werk
zaam, het tot 890 steenen per uui
heeft gebracht?
dat de koudste plek ter wereld
is Verkhoyansk in Siberië, even
binnen den poolcirkel, waar een
temperatuur van 90.4 graad onder
nul werd waargenomen in 1885?
dat Clemenceau heeft gezegd:
Elkander liefhebben doen we niet.
door het te zeggen, maar door het
te demonstreeren?
De gillende luidspreker als hulp in den nood bij ongewenscht
bezoek.
treft in de groote steden van Oostelijk Amerika. Op
het hoofdplein overheerschen twee „palaces" alle an
dere gebouwen; het zijn twee hotels, die elk verschei
dene honderden reizigers kunnen herbergen. Niet
ver van daar staat de hoofdpost met een trotschen.
witten voorgevel, waarop de wapens der stad zijn
aangebracht. Een smaller© straat voert naar een wijk,
waax meer dan honderd huizen, allen volgens het
zelfde model 'gebouwd, gegroepeerd staan rondom oen
kerk en een school. Dat is het arbeiderskwartier. De
deuren van alle huizen echter zijn gesloten en ip
de meeste vensters ontbreken de ruiten. Een angstige
stilterust op deze mysterieuse stad. Uren en uren
kan de vreemdeling dwalen door haar straten en plei
nen zonder eenig levend wezen te ontmoeten, be
halve misschien in den winter een enkele woljf, die
door den honger gedreven, zich uit het naburige woua
gewaagd heeft. Tusschen de steenen tiert welig gras
en onkruid. Phoenix is een doode stad.
En toch waren de honderd-en-twintig-duizend in
woners, die Phoenix tien jaar geleden bevolkten, er
van overtuigd, dat hun stad een groote toekomst tege
moet ging, grooter misschien dan die van St. Louis en
Philadelphia, want haar ontwikkeling was sneller en
fabelachtiger geweest, dan die van eenig andere Ame
rikaansche stad.
Een oude tuchthuisboef, "White genaamd, die in
die streek een paar honderd vierkante meter grond
had gekocht, waar hij zeker was een aanzienlijke
hoeveelheid koper te vinden, stichtte Phoenix in 1900.
De opbrengst van zijn exploitatie overtrof spoedig de
stoutste verwachtingen en White kocht, nieuwe ter
reinen. Het succes van zijn onderneming was spoedig
wijd en zijd bekend, en honderden pioniers stroom
den toe. Vijf jaar later telde de stad reeds 20.000 in
woners. Men begon een spoorlijn aan te leggen. Een
groote New-Yorksche maatschappij interesseerde zich
voor de avonturiers, die voor het grootste gedeelte
uit vervolgde misdadigers bestonden, aan wie Phoe
nix gedurende zekeren tijd een veilige schuilplaats
bood. Langzamerhand begonnen deze ongewenschte
gasten echter te verdwijnen, deels opgejaagd door de
politie, deels uit eigen beweging.
De stad stierf uit
Tegenwoordig is er in Phoenix nog slechts één in
woner; een oude mijnwerker, Bob Foreshaw genaamd.
Hij heeft zijn eenzame woning gevestigd in een vorste
lijk huis in de hoofdstraat. Aan den Engelschen jour
nalist, die hem interviewde en aan wien wij deze be
schrijving danken, zeide deze hermiet van de doode
stad berustend: „I'k heb deze stad gekend vol men-
schen; ik houd nog steeds van haar en ik wil er mijn
leven eindigen."
NA HET DRANKVERBOD IN AMERIKA.
Zooals bekend, valt over den smaak niet te twis
ten, maar niettemin is het interessant, eens een ver
gelijking te maken tusschen de smaken der verschil
lende volken, en vooral in betrekking tot hun dran
ken. Zoo is in het Zuiden wijn de nationale drank,
in Duitschland speelt het hier van oudsher een be
langrijke rol als volksdrank, terwijl in Amerika
horribile dictu ijs water de geliefde verversching is,
tenminste tijdens de maaltijden.
Reeds voor de invoering van het drankverbod
was ijswater de geliefkoosde tafeldrank. Alcoholische
dranken werden eigenlijk alleen als een soort verdoo-
Vende middelen gebezigd, en wel op zoo'n grooten
schaal, dat de afschaffers niet veel moeite hadden, hun
eischen ingewilligd te zien. Naast Californischen wijn
en bier, die als eigenlijke volksdranken gelden, wer
den zoogenaamde „Mixed Drinks" in de grootste ver
scheidenheid, en met zeer verschillend alcoholpercen
tage, geconsumeerd. Er zijn „mixers" geweest, die kon
den optreden met een repertoire van 200—300 ver
schillende mengsels. Als basis voor de meeste hiervan
diende begrijpelijkerwijze de geliefde whisky; ook
vruchtensappen, thee, melk, en vooral scherpe krui
den, zooals paprica, gaven den drank de eigenlijke
pittigheid, de „kick". Zooals gezegd over den smaak
valt niet te twisten....
Na de invoering van het drankverbod is de kwestie
der dranken in een stadium getreden, dat nog ver
is van elke oplossing. De gebruikelijke dranken tij
dens de maaltijden zijn in ieder geval dezelfde ge
bleven; de honderd procent Amerikaan toespeelt
zijn oesters en zijn biefstuk nog altijd met ijswater,
maar zijn voorliefde voor „Mixed Drinks" heeft hij
onvrijwillig moeten opgeven onder den dwang der
wetten. Hij drinkt nu nog slechts tersluiks, en wel
een product, dat door gewetenlooze elementen (moon-
shiners) gebrouwen, in vele gevallen ernstige maag
ziekten veroorzaakt. Volgens de statistieken van ver
schillende ziekenhuizen is het aantal ziektegevallen
tengevolge yan alcohol stijgende.
Waarom heb ie je hoed zoo
dwaas laten garneeren?
Ik houd van kersenv
Wel, ik houd van varkens
pootjes en toch draag ik die niet
op mijn hoed.
De gesmokkelde en vervalschte whisky is echter
al 'door zijn hoogen prijs een flesch kost vijf tot
tien dollar geen volksdrank. Het volk neemt zijn
toevlucht tot niet alcoholische mengdranken en li
monades, die slechts in ijskouden toestand eeniger-
mate genietbaar zijn. Hiertoe behooren de sedert
tientallen jaren verbreide Sarsaparilla, een suiker
zoete, flauwe drank, voorts Ginger Ale, een vloei
stof, die op de tong een langblijvenden nasmaak
van zoetige medicijn achterlaat. Nog erger naar de
apotheek smaakt het Rootbeer, dat met bier abso
luut niets uit te staan heeft, maar zooals de naam
reeds aanduidt, uit wortelen bereid wórdt. Om zich
eenigszins een idee te vormlen van den smaak van
dit goedje, stelle men zich een mengsel van hars,
vernis en terpentijn voor. Minder geliefd is het
zoogenaaimide Nearbeer (bijna bier), een 'drank, die
uit werkelijk bier verkregen wordt, door het alco
holgehalte tot een half procent te reduceeren. Een
eenigszins prikkelende, laat staan opwindende,
werking, gaat van geen enkele dezer dranken uit;
in het beste geval zijn ze in staat het gevoel van
dorst, waardoor men in de zwoele Amerikaansche
atmosfeer altijd gekweld wordt, voor een oogenblik
te doen verdwijnen, maar ze laten steeds een onde-
finieerbaren nasmaak achter. Daar zij slechts in
ijskouden toestand genoten kunnen worden, komen
zij als vervangingsmiddel voor goed uitgegiste, licht
alcoholische dranken, absoluut niet in aanmerking.
Deze laatste kunnen bij onmatig gebruik hoogstens
storingen, teweeg brengen, de Amerikaansche al
coholvrije dranken daarentegen veroorzaken in vele
gevallen ernstige maag- en nierziekten. De meeste
Amerikanen lijden aan een maagkwaal een ge
volg van het gebruiken van ijskoude spijzen en
dranken en het overladen van de maag met aller
lei zoetigheden.
Het drankverbod heeft wel het alcoholgebruik
moeilijker gemaakt, maar het heeft niet, zooals
verwacht werd de volksgezondheid bevorderd, Naast
de oude misstanden zijn nieuwe gekomen, die, wan
neer niet spoedig wordt ingegrepen, een ernstiger
bedreiging voor de volksgezondheid uitmaken dan
do alcoholbevattende dranken.
In het „Duke of Yorks Theatre" te Londen werd
vooiv eenige dagen de premiers gegeven van N'oeï
Cowards „Home Chat". Het stuk had weinig suc
ces, Reeds na het tweede 'bedrijf was bet duidelijk,
dat de anders zeer geliefde schrijver met dit stuk
tui et de minste bijval' oogstte. Toch haodi deze den
moed, zich aan het eind der voorstelling voor het
voetlicht te vertoonen. Daar klinkt het uit den en
gelenbak: „Nou, iki had wat beters verwacht!" Een
oogienhlik angstige stilte. Dan met een veelzeggende
blik op het publiek, antwoordt de teleurgestelde
auteur den openhartigen criticua „Ik ook." Lachers
zijn milde critici, en zoo mocht Coward een harte
lijk applaus in ontvangst nemen voor deze, blijkbaar
eenigste goede grap van den avond.
Dit slagvaardige antwoord herinnert aan Ber-|
nard Shaw, die, toen hem eens temidden van eenl
stormachtige huldiging door iemand „foei!" wenjl
toegeroepen, in de richting waar de opmerking van-I
daan kwam, opmerkte: „Ik ben het geheel met UI
eens, Sir, maar wat kunnen wij1 met ons tweeën
tegen al die menachen?"
Zooals men weet is spelen door den Mohamedi
schen godsdienst verboden.
Voor eenigen tijd gebeurde het echter in Algiei
dat een Muzelman niet langer weerstand kon biedi
aan de verleiding van het edele bridgespel, maar to<
ook tot allen prijs den Koran getrouw wilde blijvei
In dit moeilijke dilemma wendde hij' zich tot eei
Fransch magistraat en smeekte hem om raad.
„Dat is nogal eenvoudig", zeide deze humoristiscl
ambtenaar, „het eenig middel is.... valsch spelen. Al
je eerlijk speelt verbiedt de Koran je te betalen alt
je verliest, èn geld aan te nemen als je wint.. Mt
als je valsch speelt, dan is het je slimheid, waar
voordeel van trekt, en dat is geoorloofd volgens den
Koran". Dankbaar voor dezen gouden raad, vertrok
de Mohamedaan, won dienzelfden avond een aardig
sommetje omet valsch bridgen en bleef den" Koran ge
trouw.
Onlangs wezen wij, er terloops op, dat er op het
gebied van opgedrongen muzikaal „genot" niet zoo
heel veel veranderd is. Het eenige verschil is gele
gen in het instrument. Dat alleen is, om het zoo
uit te draken gemoderniseerd. Het Radio-ontvang
toestel doet de oude „spreekmachine" concurrentie
aan.
Als het in Nederland zomer werd, gingen de ra
men open. Er vóór kwamen de hoorn-luidsprekers,
de toeters; de toestellen werden op maximum ge
luidsterkte ingesteld en de voorstelling kon begin
nen, De luisteraar-bedienaar van het muziek(mar-
tel)appaxaat zat dan veelal vol' trots naast den
hoorn en aanschouwde met zichtbare voldoening, de
uitwerking van zijn prestatie op mensch en dier.
En voerde de geluidsterkte op, als het nog moge
lijk- was. Verminderen? Dat nooitl x
Zióó deed hiji, zoo- deed zijn buu-rman naast-aan,
zóó deed ook bijh overbuur. Ja, zoo deed de heele
Straat. Ein de argelooze wandelaar kreeg een gra-
tis-conöert, een pandemonium te verwerken voor
liefst 4 of 6 Eujopeesphe stations door elkaar; hard,
keihard en.... vervormd. Ddt moest verboden,
worden!
Zoo dacht het Haagsehe Gemeentebestuur er ook
over en- het verbood bij| politie-verordening buren
enz. te hinderen met te sterke luidspreker-ontvangst
Waarmee dus aan de muzikale excessen paal en
perk werd gesteld. Alleen jammer, dat iets derge
lijks noodig! bleek. Men moest zelf toch verstandi
ger zljln.
Toch bracht dit besluit een vraagstuk' van groot
belang sterk naar voren. Hoe namelijk de geluid
sterkte te beperken, zonder opnieuw extra vervor
ming van het geluid te veroorzaken? D'aarvoor zijn
nu verschillende methodes toe te passen of wor
den reeds toegepast waarvan sommige al heel
verkeerd zij'n en alleen vermeld zullen worden, oan
er tegen te waarschuwen.
akje li
udjes
gemal
leen
ol va
iWJL
model
dan
ijn g<
stee
ik di
(moe
De meest eenvoudige en zonder bezwaar toe te
passen, methode is die van het „losser koppelen". De
terugkop pelspoel zoo vér mogelijk verwijderen van
de vaste spoelj ziedaar een zeer doelmatig, middel, tnnerinj
Helaas is dit niet altijd mogelijk; een goed geslaagd
toestel geeft reeds bij losse koppeling behoorlijk
harde ontvangst. Bovendien zijn er reeds, toestellen
in gebruik, waarbijl losser koppelen on- of niet wel
mogelijk is.
der 8<
ipeltje
Ingeval bovenstaande methode bezwaren met zich
brengt, neme amen de volgende: Men plaatst een
weerstand parallel over de luidsprekerklemmen
de aansluitklemmen) van het toestel. Deze weer
stand dient regelbaar te zijn en hoog-ohmig. Bij ge-
heele inschakeling van den weerstand mag slechte
een klein deel van de aan de luidsprekerklemmen
toegevoerde energie via dezen weerstand weglekken I
(dus niet door de luidsprekerspoeltjes gaan), opdat
men desgewenscht, de ontvangst hard kan maken
Een weerstand, regelbaar van 0 tot 25.000 of 50.000
Ohm is hier aan te bevelen.
non!"
de let
Stans
iet hoi
kind
i
vs we
B]
I
klerk e
We
pilan;
ffiUevi
P ilrait etf
Blji „keiharde" ontvangst treedt meestal vervor-;
ming op, veroorzaakt door overbelasting der lam
pen. Deze vervorming is niet weg te werken met
een weerstand, geschakeld als boven aangegeven.]
Wil men dus reeds eerder het teveel aan energie af
voeren, dan dient de weerstand ten minste vóór <te
l.f. lampen aangebracht te worden, bijvoorbeeld pa
rallel op de primaire wikkeling van den eersten
transformator. Ook een dergelijke weerstand moet
een hooge waarde hebben en regelbaar zijn.
Het spreekt van zelf, dat mogelijke kortsluiting
van den weerstand n'iet moet kunnen voorkomen.
Bij! kortsluiting toch zou, van ontvangst in het ge
heel geen sprake zijn: een wel wat è.1 te radicale ge
luidsdemping. Men dient'er dus op te letten, dat een
dergelijke uitvoering plaats vindt, die praktisch ge-
sproken, kortsluiting onmogelijk maakt.
een ae
kaare<
ïlf
'UtWOO
een
iatoei
enkele
steno
fea,
[ibndstf
iris a&n
b - het
ïen aftre
■opjelof
nu
kfcoat
**eerit
Ndel
Wil fi? me wijsmaken, dat (fit telegram uit Amerika komt
De inkt is niet eens droog:!
Natuurlijk niet» De kabels liggen toch in bet waterI
Het leven van een mensch is een
boek. Daarom, draag zorg, dat er
in uw levensboek 'geen vlekken of
vouwen voorkomen, want men kan
er geen bladen uitscheuren.
Het behoort tot de eerste regels
van*de opvoeding juist op den rech
ten tijd te laten genieten en het ge
not in overeenstemming te brengen
met den leeftijd.
Prof. Oppenheim.
Mochten wij in de school des le
vens leeren zoo te klimmen, dat wij
vreugd' en smart leeren zien en
ondergaan als onmisbare voorwaar
den voor de verdieping onzes le
vens.
Oude meubels spreken
Elk vertelt ons iets
Nieuwe zijn vaak mooier
Maar.... ze zeggen niets.
Waar geen kalme zelfbeheersching
is, geen zuivere toewijding om voor
anderen te werken, daar is geen
bloeiend zakenleven.
De liefde is het grootste gebod,
omdat dit gebod de grootste en
eenige voorwaarde uitdrukt, waar
op het leven zijn doel vindt
Wilt ge weten, hoe sterk ge
zij.t, bestrijd dan uw zfwakheden.
Mlen 'ziet in het leven meer
naar hen die het heter hebben,
dan naar hen die beter zijn.
Mak
toch 1:
i ilit |e
haa
de k.
Hou me stevig vast, Elise. Ik heb een kip overreden
hoor, dat ze ons naroepen I
ien oi
iilm i
de ell
'ie sl<
lopen c
«tiet
I avond
titten
Jan,
■omen
chrlft
lezen,
■itllerki
