LUXE
dit. 1
GEESTELIJK LEVEN.
Brabantsche brieven.
Ke
SM
Binnenlandsch Nieuws.
Ernstige brand te Diemen.
Een Nederlandsche kolonie voor land
arbeiders in Frankrijk.
Sterke drank en autobestuurders.
JE
Popi
Wanverhouding tusschen kostprijs en
opbrengst van land- en tuinbouw
producten.
Doodelijk spoorwegongeluk te Drachte» <jH
Ulvenhout, 28 Nov. 1927.
Menier,
't Is vreed hé, zooas de heer
en mevrouw Pieswies zoo
schandalig op 't drukste
punt van Nederland 's aves
om 8 uur, werren ver
moord. Keb dikkels gelachen
om Pieswies z'n lie-kes die
ie altij zoo nonzjelant en
zoo pittig kas veurdragen,
as ie in die wye -broek en
zwarte trui mee dieën ver
vaarlijken zilveren horloge
ketting, die uit z'ne broek
zak bengelde zoo, „of-ie
thuis-was" over de plan
ken bewoog mee de sierlijk
heid van 'ne zeeleeuw. Veur ons zjoernalisters zit er
ok nog 't belangrijke aan, as dat-ie as krantenman
begonnen is.
En da stip ik even aan in m'nen brief, amico, om
dat uit dit vak zoowa van alles stamt.
't Is net as da sprikwoord zeet, „het begint mee
'n leugentje en het eidigt mee diefstal."
Zoo begin 't dikkels as krantenman en sdhei-'t heel
dikkels uit as... menister. 't Gaat van kwaad tot er
ger. Gelukkig, veur ons, zyn d'r uitzonderingen.
,En de moordenaar, laat ik zwijgen: „de mor-
tuis nil nisi benei" Van de dooien mag alleen 't goeie
gezeet worren.
Daarvan gesprokenMenister Bratianu van Roeme
nië ok gestorven hé. Vrij plotseling. Zóó was ie ge
zond zóó moest ie g'opereerd worren aan z'n keel,
en nouw is ie begraven mee pracht en mee praal.
Achttien officieren sjouwden z'n ordeteekens mee
in den stoet, 'ne kruiwagen vol.' En heel de konink
lijke familie (balleve Karei, die zit in Parijs in span
ning af te wachten) mee de ouwe koningin Marie in
cluis, is mee wisten te -begraven. Ik zee ommers ad:
„van de dooien niks as goeds." Maar wel is myn ge
bleken dat het 'n zeer ongezond vak is om teugen
koningen te vechten. G'eddet zóó in oew keel.
Hilleversum zit onder golflengte! Ulvenhout al
lang, tusschen twee hokskes. Maar wat het beroerd
ste is veur de Tillegraaf...! Ze kan nouw de schuld
nie geven aan menister van der Vegte, t/ant, 't is
klaargemokt in Wassingtun. En da krantje gong zoo
lekker ee! Ik geloof dat de radio bijzaak is, maar 't
programma-blaaike hoofdzaak. Ik las lest da d'n om
roeper van Hilversum alles veur niks doet en veur
het krantje 'n matig salaris opstreek. Da matig sa
laris is tienduuzend gulden. De zjoernalliestiek wor
goed betaald. Wa zou 'n groot salaris zijn in da
vak? En de redactie die er veur geleverd wordt
allemaal zóó klaar om te slikken. Programma's die
gestuurd worren. As-'t nouw omdraaiden en het baan
tje van omroeper -betaalden en da van pubbliesist in
't programma nie betaalden, dan was de zaak gezon
der! Want ik heb 't gevuul, Tc weet nie hoe gij
erover denkt, dat de wèrboel in de Nederlandsche
Radio-wereld, veur 'n groot gedeelte vastlopt op da
Radio-'boekske van den Anro, da deur de Tillegraaf
gedrukt wordt. As ik menister was, dan werd da
boekske gedrukt op de landsdrukkerij. Dan hoefde ik
gin belasting te heffen op Radioos en dan was waar
schijnlijk de herrie afgeloo"<m! Oud menister Treub
ee 't er nouw ok *n woordje jn meegesproken
werd hoog tijd! Lest zat ie m gezelschap van de be-
stuurslejen van Horekaf. die vereeniiging van kaste
leins. in verband mee de logies veur de Olimpiese
^peulen. Hij zit overal in, nouw ie as menister werk
loos is. Dus waarom nie tusschen de Horekaffers en
de Radio-ditoos. Ge mot 'r soms wa veur doen om oew
aanvallig aanschijn in de krant te hebben!
En Piet Hein is ok jarig gewiest hé! Driehonderd-
en-vijftig jaar is-ie geworren. Schoone leeftijd as-ie
nog leefde. Ik denk da ze 'm zoo gefuifd emmen om
de eerzuchtige» onder ons ok aan te zetten hier of
daar 'n zilvervlotje te gaan gappen. Al was 't er maar
centje mee 'n slordige honderd muljoen. Elf en 'n
half muljoen zooas Petrus Hendrikus ee gedaan is
veur den dag van vandaag van gin belang. Ge mot
zóó rekenen in die dagen, 300 jaar gelejen, voerden
we geregeld oorlog. Nouw voeren me vrede en da
frit geld. Zooda me nouw heel wa meer zouwen kun
nen gebruiken. Piet Hein, jouw naam is klein, jouw
een dozijn zwartjes getrouwd is. Om de -maan te ver
langen, is niets voor jou. Geef mij thans het jawoord.
Je kon het slechter treffen, en iedereen kan het je
aanzien, dat je tegenwoordig in het heerenhuis het le
ven leidt van een h-ond. Kom je by mij, dan ben je in
ieder -geval je ei-gen baas."
Met recht vooruitstarende oogen boorde zy hem aan.
Haar kort oogenbliik van wilskracht was voorbij. -Zij
zag haar leven voor zich als een dorre, eenzame woes
tenij. Tegen zyn argumenten was niets aan te voeren.
Lichamelijke vermoeidheid, gepaard met de wanhoop,
die zij tot dusverre geweigerd had te erkennen, smak
ten haar terneer. Zy gaf het op.
Hy legde een hand op haar schouder. „Dus komaan!
Is het afgesproken? Ik zweer dat ik je niet zal trei
teren. Ik houd dolveel van je, Cherry-ripe."
Langzaam stond zy op. Het was haar laatste po
ging. „Eerst één ding," zeide zy, en schoof zijn hand
weg. „Ik moet Guy telegrafeeren, en zijn antwoord
afwachten."
„Ach, onzin!" zeide hy. „Waarvoor?"
j,Omdat ik sedert eenigen ty'd niet van hem -heb ge
hoord, en i-k moet weten ik moet weten zy sprak
met klimmende zenuwadhtigheid, „waarom. Hy ik
zeg niet dat het waarschijnlijk is maar het kon zyn
dat hij naar mij onderweg is. Ik kan ik kan hem
niet opgeven zonder dit zeker te weten."
Prescott trok een scheef gezicht, doch hy was slim
genoeg om zyn voordeel te zien en te grijpen. „Welnu,
indien je hem loslaat, neem je mij, he? Dat is een
belofte niet?"
Zy zag hem weer aan. „Indien ge me onder die voor
waarde wilt hebben."
Hij sloeg zyn arm om -haar heem „Natuurlijk wil ik
je hebben Cherry-ripe! Jy en ik zullen samen o zoo
gelukkig zijn. De zal zorgen dat je hem spoedig vergeet,
indien dat alles is. Goed beschouwd 'kun je na al die
tijd van zoo'n man niet veel meer houden. Ik wed dat
hy volstrekt niet zulk een man is als waarvoor jij hem
houdt. Je verknoeit je tijd met een herschenschim. Kom
aan, -het is dus zoo afgesproken, niet waar? Wy zyn
verloofd."
Hy omsloot haar vaster. Hy boog zich voorover om
haar te kussen, doch zij keerde haar gelaat af. Zijn
lippen vonden sledhts haar hals, doch deze moest het
ontgelden. Zij had moeite zich van hem te bevrijden.
„Neen," zeide zy. „Wy zyn niet verloofd. Wij kun
nen niet verloofd zijn tot ik van Guy heb gehoord."
Hy onderdrukte een woord van ongeduld. „En veron
derstel eens dat je niets hoort?" vroeg -hij.
Zij maakte een wild gebaar met de handen. „Dan
geef ik toe."
„Dan zul je me trouwen?" hield hy vel.
„Als je wilt," antwoordde zy somber. „Ik vermoed,
dat ik je spoedig zal vervelen."
„Er zijn middeltjes voor alles," antwoordde hy luch
tig. „Dodh dat kunnen wy buiten beschouwing laten.
Ik ben waarachtig gek op je, jou arme, kleine ijske
gel. Ik zal je laten ontdooien, wees daarvoor niet be
vreesd Wanneer je een week met me getrouwd zult
daden bennen groot, g'et „gewonnen" de ziïlever-
vloot. Hoe zou da nouw in de Spaansche geschiede-
nis-boékskes staan opgeteekend? Ze zeggen altij:
„Ge mot de zaken van twee kanten bekijken..."
Zou van der Stel... nie is 'n bietje veur 't belang
van Nederland willen gaan „Pietheinen?" Hij ee toch
niks te doen op d'n oogenblik. Doch eere wien eere
toekomt, 't Is 'n eigenaardig verschijnsel veur mijn
dat al onze zeehelden van vruuger in de uitoefening
van d'r vak zyn overlejen. Gesneuveld op het veld
of op 't water van eer. Teugeswoorig, nouw oor
logvoeren veul gemeener is, nouw sneuvelen de ginne-
'•aals gewoon op bed, zooas „gewone" menschen. In
d'n lesten oorlog,'toen ze mee muljoenen teugenover
mekaren hebben gestaan, is 't er onder de ginneraals
niks anders verspuld as éénen èrm in 't geheel. En
as ik 's in de Kienema zit en me zyn op ons pro
gramma aan de vereering van d'n onbekenden sol
daat (komt op ieder biejeskoop program as vast „ge
noegen" veur) dan zie ik 'n Idem Fransch ginneraal-
tje mee eenen grooten leegen mouw! Ik denk dat ie
veur gin geld z'nen èrm trog zou willen emmen. Teu
geswoorig is ie decorateur in dienst van Frankrijk.
Lest ee-'t-ie 'n ouwe mamselle gedikkereerd die heel
d'n oorlog had meegevochten mee 'n tonneke jenever
bij d'r as marketenster! Blijkbaar had ze steeds 'n
goeie maat gegeven. En zoo piassen me de wèreld
deur.
Vondel, dieë sokken-boer
En versjesmaker-vorst
En Jan-oom uit d'n Lommerd
(Wa-'n titels op z'n borst!)
Die mokte-n-is 'n versje,
Daar denk ik dikkels aan,
't Hee-d-op den dag van heden
Nog reden van bestaan.
Hij zee dan: „Deuze wèreld,
„Die is 'n pyp-kaneel,
„Waar z'allemaal aan zuigen
„En ieder krijg z'n deel!"
Kappie begin nattigheid te vuulen. Hee-d-al om re-
vansje gevraagd na dezen metsj mee Aljechientje. As
die dan net zooiank duurt as den dezen, dan maken
wy d'n totaal-uitslag, wie nouw wereld-kampioen-scha
ker is, nie meer mee amico. Da's dan weggeleed veur
ons kindskinderen.
Amico, tot de volgende week. Meer nieuws nek
niemeer. As alty, veul groeten van Trui en van t
zelfde laken 'n Zondagsch pak van oew en
toet a voe
DRé.
DE HULP VAN DE AMSTERDAMSCHE BRAND
WEER MOEST WORDEN INGEROEPEN.
Woensdagnacht omstreeks 4 uur is brand iiitgebro
ken in den kruidenierswinkel van den heer Van der
Hoven gevestigd in het perceel Hartveldscheweg 21,
in de kom van het dorp Diemen.
De brand is door onbekende oorzaak, vermoedelijk
in den winkel, ontstaan.
De heer Van der Hoven, die ongesteld wa9, kon
met zijn familie uit het door herat bewoonde achter-
huis in nachtgewaad de straat op vluchten. Ook de
bewoners der beide bovenverdiepingen, de familie
Havy van één hoog en de weduwe Loo-zer van de
tweede verdieping, wisten zich in veiligheid te stel
len. De brandweer van Diemen was spoedg ter
plaatse en bestreed het vuur met eenige stralen op
de waterleiding. Zij- kon echter niet voorkomen, -dat
de vlammen zich ook meedeelden aan de beide ver
diepingen van het hu-is. hetwelk deel uitmaakt van
een drie jaar geleden gebouwd co-mplex van wo
ningen. De burgemeester van Diemen. de heer Wolf
die spoedig op het terrein van den brand aanwezig
was zag weldra in. dat de dorpsbrandweer er niet
in zou slagen het vuur spoedig onder de knie te
krijgen. De omliggende huizen liepen ernstig ge
vaar. zoodat hij de hulp van de Amsterdamsche
brandweer inriep. Deze was een kwartier later ter
nlaatse en nam toen de leiding van het blusschings
werk over Het geheele huis stond toen van onder
tot boven in lichtelaaie, maar men slaagde er in
verdere uitbreiding van den brand te voorkomen.
De situatie was toen zeer dreigend. De Amster
dammers plaatsten hun motorspuit aan het open
water en legden twee stralen een groote en een
kleinere uit. Vooral de zware straal sorteerde ter-
De Aller Beste Kousen Breien Wij.
JAAP SNOR, Zuidstraat 15, Helder.
zyn, zul je jezelf niet meer herkennen."
Zij rilde en zweeg.
Hij begon nog eens van voren af aan, ziende dat ny
niet opschoot.
„Wij zijn dus in ieder -geval voorloopig verloofd,,
drong hij aan. „H^t is dus overbodig den algemeenen
indruk tegen te spreken tenzij wij daartoe genood
zaakt worden. Wy zullen ons dus gedragen als ver
loofden tot nader order." -
Zij rees op. Haar knieën knikten. Eindelijk sloeg het
net dicht. Het scheen haar keel te snoeren. „Je moogt
mij niet kussen," slaagde zij er nog in te zeggen.
By het vernemen van deze voorwaarde rimpelde zich
zyn voorhoofd, doch -hij gaf toe. Hij had het spel zoo
goed als gewonnen, dus kon zic!h veroorlooven edelmoe
dig te zijn. En bovendien, later zou hij zijn sdhaae in
halen voor iedere belofte, die zy hem thans afperste.
„Ik hen reusachtig geduldig met je geweest," zeide
hij aandoenlijk. „Ik hoop, dat je^dat later in aanmer
king zult nemen. Je kunt waarlijk even goed nu toe
geven ails later."
Doch. Sylvia had reeds toegegeven en zy wist het.
Slechts een wonder kon haar thans nog redden: De
eenige achterdeur die zy voor zich had open gehouden,
was er een die zij reeds nu bijna zeker wist dat voor
haar gesloten was. Zy was zoo goed als tot toegeven
gedwongen geworden, en zy deed geen poging dit feit
voor zichzelve te verhelen.
Maar toch, indien Guy -haar slechts niet in den steek
had gelaten, wist zy dat -geen macht ter wereld haar
in haar besluit had kunnen doen wankelen; geen strijd
rumoer zou dan haar moed hebben laten zinken. Dit
was de zwakke plek in haar wapenrusting geweest, en
in deze was zij telkens en telkens getroffen, tot zy
eindelijk het onderspit 'had gedolven.
Thans was zij te vermoeid, te veel door de omstan
digheden overweldigd, om zich over het gebeurde te
bekommeren. Ja, zij zou Guy telegrafeeren, zooals zy
gezegd had. Dodh -haar vertrouwen was weg. Zy was
reeds overtuigd dat -uit de ruimte die hem had opge
slokt, geen antwoord tot haar zou komen.
De verdere avond ging haar voorbij als een droom.
De menschen boden haar lachend hun gelukwenschen
aan, en zy -heeft nooit geweten hoe zfr deze aanvaard
de. Zy scheen naar den weg te tasten in een alles om-
wikkelenden mist van wanhoop.
Eén voorval stond haar boven alle andere uit -helder
voor den geest, en dit was, toen zy tijdens het souper
haar eigen naam hoorde noemen ondanks het geroe
zemoes van vroolyke stemmen. Toen werd zij zich voor
een paar onduldbare oogenbli-kken bewust, wat er om
haar voorviel. Zij besefte, dat George Prescott zyn
arm om haar schouders geslagen had, en dat iedereen
van zijn stoel was opgestaan om hen -geluk en voor
spoed toe te drinken.
Zoodra dit geschied was, kroop zij weg als een gewond
dier en verbergde zich. Sledhts een wonder kon haar
nu nog redden.
Wordt vervolgd.
stond een zichtbaar effect: de brandwachts drongen
langs de nog niet geheel verbrande trap naar boven
en zware rookwolken verkondigden na eenigen tijd,
dat 't vuur het onderspit had moeten delven. Het
huis was ongeveer geheel uitgebrand; de aangren
zende perceeüen kregen geen noemenswaardige
schade.
MET GELDELIJKEN STEUN VAN BEIDE
REGEERINGEN.
De minister van arbeid, handel en nijverheid -heeft
gunstig beschikt op het verzoek van de commissie
betreffende 'de emigratie van landarbeidersgezinnen
naar Frankrijk, om -geldelijken steun te verleenen
voor een ontworpen plan om in Zuid-West-Frankrijk
een kolonie van Nederlandsche landarbeiders te stich
ten. Het ligt in de bedoeling, een centrum van b.v. 50
gezinnen in Z.W.-Frankrijk te vormen en een des
kundig ambtenaar in die streek te vestigen, die de
Nederlandsche kolonisten met raad en daad ter zijde
kan staan. De Nederlandsche landarbeiders zullen als
z.g. deelbouwers op de bedrijven worden geplaatst.
Daar de betrokken gezinnen dus -het eerste jaar da
delijk -geen inkomsten ontvangen, zullen zij geldelijk
gesteund moeten worden. Van Fransche zijde is voor
de vestiging van Nederlandsche gezinnen belangrijke
steun toegezegd, en de minister van arbeid, handel en
nijverheid heeft zich thans bereid verklaard, voor
1928 een bedrag van 300 Fransche francs per gezins
lid beschikbaar te stellen, tot 'n maximum van 75.000
francs en verder ten hoogste f2500 in de kosten van
den eventueel aan te stellen ambtenaar. Bovendien
zal bijgedragen worden in vergoeding van de reis
kosten.
De commissie heeft nu besloten, met het ontworpen
kolonisatieplan in Zuid-West-Frankrijk een proef te
nemen en wel door het volgende voorjaar voorloopig
5 a 8 landarbeidersgezinnen in staat te stellen, daar
heen te emigreeren.
HOE MEN IN DUITCHLAND DE NUCHTERHEID
VAN DE CHAUFFEURS TRACHT TE
BEVORDEREN.
De Nederlandsche vereeniging tot Afschaffing van
Alcoholhoudende dranken schrijft aan de pers:
In Duitsohland is men veel verder dan in ons land
met het treffen van maatregelen ter bevordering van
de nuchterheid van autobestuurders.
Zoo heeft de Berlynsche politie onlangs de volgende
op-merkingen ter kennis van alle bestuurders van au
to's, autobussen e.d. gebracht;
1. het moeilijke en verantwoordelijke beroep van'
autobestuurders verbiedt elk gebruik van alcoholhou-
denden drank (bier, wyn, jenever, .e.d.) zoowel voor
als tydens het werk;
2. zelfs kleine closes alcohol schaden den bestuur
der. Het is een veel voorkomende misvatting, dat klei
ne hoeveelheden alcohol ongevaarlijk zijn. Tntet,
leiden zy door tijdelijke opvoering der energie
lichtzinnigheid, voorkomen zij tijdig govoel van
moeieriis, en verminderd waarnemingsvermogen,
verzwakken daardoor ae geschiktheid om snel te
delen in oogenblikken van gevaar;
3. een groot deel van de -".uto-ongelrkken is een g*]
volg van het matig alcoholgebruik;
4. grootere hoeveelheden alcohol vermeerdoren het
gevaar en leiden tensloue tct dronkenschap met alj
gevolg onbeheersohte handel-, gen;
5. personen met neiging toe '.rankgehruik, wordt in|
elk geval een rijbewijs geweigerd;
6. een beschonken chauffeur mag onder geen vooi
waarde een auto besturen. Indien een chauffeur t\j
dens zijn werk aangeschoten wordt aangetroffen, wordt
hy gearresteerd en de wagen in veiligheid gebracht
Blijkt dronkenschap, dan wordt hem het rijbewijs oei-
nomen;
7. de ernstige ongelukken komen voor by z.g.
„Schwarzfahrten", die doorgaans met alcoholmisbruik
samengaan. Zware bestraffing der bestuurders en in.
trekking der rijbewijzen zijn Jiet gevolg
8. ieder autobestuurder, die zich niet van alcohol
gebruik onthoudt, brengt niet alleen zichzelf en zya
medemenschen in gevaar, maar brengt ook zyn gezir
in het ongeluk.
Beleefd
oet E
I
EEN BELANGWEKKEND ONDERZOEK.
Bij de behandeling van hoofdstuk V der Staat»
begrooting is de wenschelijk-heid betoogd, door een
staatscommissie te doen onderzoeken, welke de oorza
ken zijn van de wanverhouding in land- en tuinbouw
tusschen kostprijs en opbrengst van het product.
De minister van binnenlandsche zaken en landbouw
heeft daarop onverwijld het initiatief genomen tot
instelling van zoodanige oemmissie.
Het li-d der Tweede Kamer dr. Deckers zal als voor
zitter van die commissie optreden, en de uitnood! ga
ging aan de leden is reeds verzonden. J
TUSSCHEN TRAM EN PEHRON GEVALLEN. HOUW
Woensdagavond is op het perron van de Ned. Tram
weg Mij. te Drachten een treurig ongeluk gebeurd
Toen de tram uit de richting Heerenveen om half tien
arriveerde, stapte ds. Peera, rustend Geref. predikant
aldaar, uit 'den nog rijdenden wagen, waardoor hij
kwam te vallen en tusschen de wielen en het perron
geraakte. Zeer ernstig gekwetst aan •armen en boe
nen en met inwendige kneuzingen, werd hij opgeno
men. Onmiddellijk werd besloten, den gewonde naar
bet ziekenhuis te Groningen te vervoeren. Nauwelijks
onderweg, overleed de predikant
WEE
ST(
OVERE
RESER
II
Eenigen tyd geleden reeds werd mijn aandacht ge
trokken door een klein artikel in het tijdschrift „Wil
en Weg."
Het opschrift luidde: „Waarom ga ik naar den
schouwburg?"
In dit artikel wordt verteld, hoe een Duitsch tijd
schrift een prijsvraag had uitgeschreven, met de be
doeling om antwoorden op bovengenoemde vraag te
ontvangen.
Het bekroonde antwoord was afkomstig van Lisotte
Soblik uit een nietig provinciestadje in de buurt van
Magdeburg. En het is zéér merkwaardig. Zy schetst
in korte trekken haar leven; zy houdt van schoonheid,
naar is te arm om mooie dingen te koopen. Haar le
zen is zwaar; haar werk neemt haar in beslag, geheel!
Dan komt de Zondag, de vrije dag. „Wy hebben"
zoo schrijft zy „geen bosschen, waarin wij vrij én
zorgeloos kunnen loopen, wij hébben geen zee, die on
ze gedachten groot en wijd weerspiegelt. 'Wij hebben
alleen schoorsteenen en Zondagsburgers. Wat moet ik
doen om weer tot mijzelf te keeren? Hoe kan ik dezen
rustdag tot een feestdag malken?
Ja, plotseling een uitweg. Myn moeilijk verdiende
geld kan ook d&t te voorschijn tooveren. Ik reis met
den eerstvolgenden trein naar Magdeburg, naar de
schouwburg. Ik ben stil tydens de heele reis. Ik tracht
den druk der werkdagen van mij af te schudden, mensch
te zyn, vry mensch."
Dan beschrijft zy, hoe zy in den schouwburg als in
een tempel binnentreedt. En als zy neerzit, geeft zij
zich geheel over, laat zich .gaan in volle ontvankélyk-
heid.
„Zoo is," zegt zei, „het tooneel mijn kerk, hier kan
iik zonder schaamte mijn bekentenis doen, zij geeft mij
het geloof aan mijzelf en aan edelen menschengeest.
De poorten van myn ziel zijn wyd geopend, de rij-
dans der blijde en gelukstralende geesten kan er door
heen trekken. Dódrom ga ik naar den schouwburg.
Het zijn de lichte uren van myn leven, dikwyls de eeni
gen weg om den zwaren druk van het alty'd eendere
te vergeten."
Deze mij onbekende dame is een mensch naar myn
hart. Leeft in haar niet de sterke drang om boven de
moordende eentonigheid, boven den verdoemelyken
sleur van het menschbestaan uit te stij-gen? Is niet in
haar een hevig begeeren om het leven te bezitten als
iets schoons en waardevols, omdat de ziel in dit leven
kan groeien, genieten? Ladht haar niet aan zich te
verheffen boven een opgaan in dagelijkse werk en
in dagelijksche zorgen? Wy hebben allen onzen arbeid
en het is een izegen, wanneer wij dezen arbeid imet
liefde en toewijding verrichten. Maar rampzalig is de-,
gene, die door zijn arbeid zoo geheel wordt opgeslorpt,
dat er voor iets anders geen plaats meer is. Hij gaat
onherroepelijk te gronde, niet materieel, maar geeste
lijk! De eentonigheid en de sleur bedreigen ons altijd.
Wy moeten by' voortduring op onze hoede zijn daar
tegen. Zoo niet, dan worden wy de slaven van het le
ven en wij dragen het als een last. Daarom moeten wy
de gelegenheden aangrijpen, welke ons geboden wor
den, om er ons van bewust te worden, dat onze geest
behoefte heeft aan iets anders nog dan banale af
wisseling.
Ik gun den mensch van harte vermaak, ontspanning,
zelfs dolle pret en jolige dwaasheid. In dat alles kan
een gezonde verkwikking schuilen. Maar hy wordt daar
door niet innerlijk rijker. Daarvoor is iets anders noo-
dig.
Hy moet óók kennen de uren, waarin zyn geest met
andere dingen bezig is dan met den dagelykschen ar
beid, met zaak en bedrijf, opdathy zich vanzijn
hooge menschel ij ke roeping d u.i.delyk
bewust 'blyve.
Anders uitgedrukt: opdat hy niet vergete, dat hy
als mensch heeft te streven naar dat waarachtige
mensch-zyn, hetwelk hierin bestaat, dat zyn persoon-
lykheid zich ontwikkelt, zóó dat hij zyn diepste en
zuiverste gevoelens uitleeft en door de réde zich laat
leiden. o
Wy vergeten vaak dat wy menschen zyn, in wie
reine aspiraties leven, in wie een eeuwigheidsverlangen
sluimert, in wie op de beste oogenblikken beeft het
verlangen naar éénheid met dat onnoembare, hetwelk
wy ervaren als het opperste en verhevenste en waai^
aan van oudsher den naam van God; gegeveh is en
wat voor my is het eeuwig zich zelf blijvende, de ge
weldige allee barende kracht, het fcltyd scheppende
Leven.
En wij geven ons gansche wezen aan de verganl
lyke dingen en worden armer en armer, ook al hoopei
zicjh de. aardsche schatten voor ons op.
Tegen deze verarming is slechts één middel. Wij mot
ten den bestaansleur breken en onzen geest geduf
verfrissehen door te leven in een anderen sfeer.
Dit kan op verschillende wyzen geschieden.
Lisotte Soblink gaat daarvoor naar den sohouwbi
Daar wordt zy uitgetild boven de banaliteit. Nieuw*
ryke, gedachten komen in haar op. Zij teeft in de
reld van den geest; haar kleinheid groeit uit tot
delyke grootheid en wijdheid. Zy voelt zich een
lukkig menschenkind, omdat zy den rijkdom van
mensch-zyn door'ri ft in het. opgaan in de schoone
voelens, welke aar ontwaken. En als zij weer
t werkelijke' a! riug^dh leven terugkeert zal' zij i<
hebben verworven als blijvende waarde.
Ik herinner mij, 't is veertig jaren bijna geleaetl
dat ilc voor de eerste maal een opera bijwoonde,
Het was de Lo-hengrin. Door de ruimte van den toen;
nog bestaanden parkschouwburg te Amsterdam dreji
de de muziek van Wagner; myn oog werd geboeid dl
de handeling op het tooneel. Ik was wègl De wer
'bestond niet meer voor my; de menschen in de zi
waren als verdwenen. Ik leefde in een totaal andeij
sfeer. Ik dacht niet opzettelijk en met met klaar
wustzyn maar de gedachten kwamen tot mij
deze waren als een vlucht blanke duiven en ik wist
vanwaar ze kwamen, en mijn ziel werd als een m»j
ziekinstrument door vreemden hand bespeeld en
klonken melodiën van ongekende teere schoonheid,
kon niet denken aan leelylce dingen; 't was in me
mooi, zoo rein, zoo zuiver.
Daarom kan ik begrijpen wat Lisotte S-oblik schrei
De kunst kan ons verheffen. En ieder uur van v<
heffing is ons tot loutering! Want het schenkt ons
zekerheid van wat wij, opgaande in 't materieele,
dikwyls vergeten; het versterkt ons geloof in d|
mensch en zyn roeping; het geeft ons terug ons
schokte toekomst-vertrouwen; het brengt ons opni'
in diep-doorleefde aanraiking met die opperste w«
kelijkheid, waaraan we den naa^n van Leven, van
zoo ge wilt, leerden geven.
Niet ieder evenwel kan naar den schouwburg w
of de opera bezoeken. En ik mag wel veronderstel!!
datde meesten mijner lezers in dat geval verkeei
Buitendien is de geaardheid der menschen zeer uit
loopend en zullen er zijn voor wie tooneel en o]
nooit zulk een -beteekenis kunnen hébben.
Dit behoeft ook niet, want gelijk verschillende ^fl
gen leiden tot Rome, -zoo zyn er ook allerlei padjr
welke voeren tot de wereld der mystiek. Want ii
Lisotte So-blik ervaart is van mystiek karakter. f
En deze mystieke ervaring kan men ook op andj
wyze doorleven. Wie de natuur liefheeft, kan or
haar invloed verheven oogenblikken doorleven.
sterk kan dit 'het geval zyn by de aanschouwing
den sterrenhemel, wanneer de mensch iets weet
de geweldige grootschheid van het ontzaglijk v
sum, waarin op onbegrijpelijke afstanden de wei
de zonnestelsels hunne banen beschrijven. Dan
hy zich klein tegenover de onmetelijkheid yan|
heelal, maar ook groot tevens, omdat hy met zijn
dit heelal kan doorgronden. En dan weet hy met L-
zekerheid de onbeduidendheid van zyn minderwaaPP
gevbelens van haat en vijandschap en naijver, vatt.
derachtige ydelheid en verwaandheid. Dan is 't of W
geest zich verwydt en hy doorleeft en dit 1
hoogste de eenheid met dat wonderbare leven,
geen zich in het universum manifesteert. v,
Voor Lisotte Soblik wordt de schouwburg tot
Zy hecht hier aan „Ikerk" een bepaalde beteekenw-
ze bedoelt daarmede een plaats van wyding, van
heffing; een plaats waar zij komt tot bewustzijn
haar diepste-zèlf.
Zóó moeten ook wij onze „kerk" hebben.
En allen moeten wij die „kerk" zoeken naar onz
aard en aanleg. t.
Want daar alleen is zij te vinden, waar ons nart
roerd wordt, waar zuivere zielsaandoeningen
gewekt, waar verheven gedachten) onzen geest
vullen, waar wij beseffen menschen te zyn
wie het beroemde woord van den onsterfelyken
ter van den Faust, van Goebhe tot een doorleefde
heid wordt, -het woord, dat zegt: het hoogste goeu
aarde-kinderen is de persoonlijkheid.
ASTOB.
