ishager Courant
VOOR DE KINDEREN.
Jules Werne.
De beweging van onze aardkorst.
WAT PIM EN PUK OVERKWAM.
Zaterdag 14 Januari 1928.
71ste Jaargang. No. 8186
aan ten behoeve van Amerika een plaats moesten
inruimen en wel voor een aardmassa van 4000 K.M.
breed, ongeveer 15.000 K.M. lang en ongeveer 60 K.
M. diep.
Ter vervanging van het verschuivende continent
moest een volume' van dezelfde afmetingen zijn, in
den Atlantischen Oceaan opengevallen, plaats in
nemen Een dergelijke 'reusachtige uitwisseling van
continenten kan zich slechts in het inwendige der
tarde afspelen, heeft daar ook haar oorsprong,,
waarbij, vanzelfsprekend niet moet worden onder
steld, dat dezèlfde aardbrokken, die in den Stillen
Oceaan verdwenen waren, in den Atlantischen
Oceaan zouden zijn opgekomen.
Het is voor een juist evenwicht in de wereld
huishouding voldoende, wanneer op heide plaatsen
hoeveelheden van dezelfde afmetingen verzinken en
opkomen. Op, deze wijize is ook een verplaatsing
vah een geheel werelddeel als Amerika mogelijk
in mechanisch opzicht, zonder dat daarbij de bol
vorm der aarde gewijzigd wordt 1
Hierbij! wordt het bestaan eener uitwisseling op
reusachtige schaal aangenomen, die zich voltrekt op
zeer groote diepten en die veroorzaakt wordt óf
'Heen door verplaatsingen van do bovenste aardla
gen, óf door werking van de onderste, die de daar
boven gelegene medevoeren.
Naar de meening van den genoemden onderzoe
ker moet men, indien een onderaard9che verwisse
ling op groote schaal wordt voorondersteld, ook
aannemen, dat aanvankelijk door haar de boven
ste, lichtere aardlagen in beweging gebracht wor-
len. Vervolgens zou de verplaatsing van de vaste
landen van Amerika en Europa-Afrika aldus zijn
geschied, dat in het gebied van den Stillen Oceaan
een dalende, intrekkende of beter gezegd inzuigen
de. daarentegen in den Atlantischen Oceaan een stijL
<?enda, de landen-van-elkaar scheidende, beweging
optrad en zoo, in een niet te overzien aantal Jaren,
de verplaatsing der vastelanden bewerkstelligde
303. Na het bezoek aan het aquarium gin
gen de kinderen eerst met James Coolhead
een nieuwe pet voor Pim koopen. In een
groot magazijn paste hij er wel twintig.
299. Stoepit boy, riep Puk. Dat betee-
kent „domme jongen", zie je. Maar Pim
stond met open mond naar de ramp te sta
ren, de ramp, die hij weer veroorzaakt had.
Wat zou er gebeuren als dadelijk de op
passers kwamen.
301. Daar kwamen de oppassers al.
Wie heeft die ruit vernield? vroegen ze.
Een klein ondeugend konijn, antwoordde
James doodbedaard. Een minuut geleden
3tond hij nog naast me. Nu zie ik hem
nergens meer.
302. M"et een groot stuk stopverf werd
het driehoekje weer gauw in de ruit gezet.
Pim, die zich veilig voelde, gluurde door
een opening in James' kiel naar buiten
en was blij, dat alles zoo goed afliep.
304. De mooiste pet was zoo groot, dat
Pim er wel heel «maal in slapen kon. Om
te maken dat hij op zijn hoofdje bleef
staan, moesten er twee gaatjes in geknipt
worden, waar Pin} zijn ooren door kon
steken.
2IJN HONDERDSTEN GEBOORTEDAG.
vorige week, 8 Januari andere bronnen
dat het de 8ste Februari is was het"
jaar geleden, dat Jules Verne, de beroemde
schrijver, te Nantes werd geboren. Wie
int niet de werken van dezen schrijver, de phan-
Btiscli wetenschappelijke romans, welke vooral
,or de jeugd met izoo groote graagte worden ge-
izen.
Er weinig schrijvers geweest die zooveel ge
in zijn, die zooveel beteekend hebben in het leven,
j de jeugd al® deze Franschman, die in zijn fan-
l'je en zijn wetenschappelijke intuïtie immers
j! wat later volop bereikt werd, al® wonderen
jft géteekend.
feu zegt, dat hij. nooit buiten Frankrijk is ge
it Hoe gewéldig groot moet zijn fantasie dan
zijn geweest, want hoe suggestief kon hij' de
pturen van zijn helden hetziji in koude poolge-
[en, hetzij in brandend heete woestijnen, hetziji
do dorre stoppen, hetzij' in de binnenlanden van
rijke Voor-Indiö schetsen. Zijn" natuurbeschrijl-
gen, de topografische 'bijzonderheden van aller-
o punten op onze planeet, alles putte Jules
e uit zijn onuitputtelijke bibliotheek. Toen er
niets op dat gebied bestond, schreef hi| zijn
»emd boek „In 80 dagen de wereld rond"', hij, die
nooit zijn neus buiten Frankrijk gestoken had..
terzake kundig beschreef hijl de geschiedkundi-
politieke en geogrkfische hoofdzaken van ,En-
joh-Indiö in „Het Stoomhuis". In zijn fantasie
het echtpaar Visser reeds vóór geweest bij
eeren in de onbekende gebieden van HiDdo-
k' Meesterlijk is zijn tocht „Naar het middelpunt
aarde", 'Stoute fantasie, doch telkens weer met
I wetensohappelijken ondergrond. Van zulke boe-
blijft de jeugd genieten.
Vle kent niet de avonturen van kapitein Nemo
zijn Nautilus?
felle een schat van practische scheikunde yindt
n uiteengezet in „Het geheimzinnige eiland", dat
for verband houdt met „20.000 Mijl onder zee'/
met „De kinderen van kapitein Grant", dat zoo
wonderlijke avonturen is.
cosmografie was Julps Verne al evenzeer
lils Zijn „Reis naar de maan"' en „Hector Serva-
L" getuigen daarvan. Ja, vooraf „Hector Servo-
11 dat ongeëvenaard is in fantastisch doorrede-
en op axioma's en we tensch appel ijk e conclusies,
'er dan 50 van die hoeken heeft hij geschreven
londer één uitzondering hadden ze succes. Eén
meest bekende boeken van zijn hand is ook
„Michaël Strogoff, de koerier van den Czaar".
Dat was één van zijn weinige „romans". Hij heeft
nog zoo'n roman geschreven, „De Archipel in vuur
en vlam", dat den Grieksch-Turksohen oorlog tot
achtergrond 'had, doch die roman is, wonderlijk
genoeg, niet zoozeer geslaagd.
Hot tooneel en later de film hebben zich nogal
eens meester gemaakt van Jules Verne's verhalen.
..In 80 dagen de wereld rond" en „Michaël Strogoff"
zijn goudmijntjes geweest.
Toen de cinematografie nog in haar kinderschoe
nen stond, verscheen er al een seriefilm van „Kapi
tein Grant". Later volgden „20.000 Mijd onder zee",
„Het geheimzinnige eiland", en, veel later, kort ge
leden liever gezegd, „Michael Strogoff'.
Jules Verne heeft ook veel korte schetsen geschre
ven. Eén van zijin bekendste novellen is het ver
rukkelijke avontuur van dr. Ox den handigen gas-
fabrikant, in het duffe, versufte Quiquendone. Vroe
ger jaren werd er zelfa een operette van gespeeld.
Er zijn maar weinig schrijvers, die, bij' oud en
jong, zooveel succes gehad hebben.
EN WAT ZICH IN DB ALLEROUDSTE TIJDEN
MOET HEBBEN VOLTROKKEN.
Met het bovenstaande hebben we niet op het
oog, de beweging, die in onze aardkorst ontstaat
tengevolge van de aardbevingen die door vulkani
sche uitbarstingen of andere sluimerende krachten
in het binnenste van onze aarde te voorschijn wor
den geroepen. Het betreft hier meer de verplaat
sing van de groote vastelanden, welke langs nauw-
keurigen weg gemeten kunnen worden, en van wel
ke men verondersteld, dat ze heel in het beigin, na
dat onze aarde gevormd was, hebben plaats gehad.
Een hypothese werd aangenomen, óm verschillende
verschijnselen te kunnen verklaren.
Deze hypothese van de verplaatsing van de groote
vastelanden onzer oude aarde, die reeds lang, sedert
:1e jaren van Kant en Alexander von Humboldt,
diende om de veranderingen in het vóórkomen en
dé indeeling van de door ons bewoonde planeet te
verklaren, is door den Duitschen geleerde Alfred
Wegener, bijzonder „grondig" en consequent uit
gewerkt en ondervond dan ook in haar nieuwen
vorm algemeen waardeering..
Ook na de uiteenzettingen van Wegener blijven
er echter op dit gebied nog eenige moeilijke kwes
ties om op te lossen en een van zijn landgenooten,
Otto Ampferer* bespreekt een paar hunner in een
verhpncieling in „Naturwi9senschaften".
Zoo is, volgens hem, de ongelijksoortigheid der
aardlagen hiet zoo maar te verklaren uit de bewe
gingen in de aardkorst waarmedede verplaatsing
der continenten gepaard ging of welke zulke ver
plaatsingen meebracht; izij' moet ontstaan zijn als
gevolg van geweldig-ingrijpende gebeurtenissen en
als zoo'n gebeurtenis moet volgens Ampferer wel
in de eerste plaats genoemdworden de afscheiding
van de maan van de aarde. Uit een dergelijke af
scheiding, laten wijl 'maar zeggen losscheuring, van
ide maan van onzen, daardoor in volume vermin
derden, aardbol, zou de geringe uitgestrektheid van
de oorspronkelijke, regelmatig gevormde en dunne
re deklaag, of aardkorst te verklaren zijn en tevens
het groote verschil in uiterlijk tusschen deze en de,
dooT de scheurwonden te voorschijn getreden, grove,
Onregelmatige massa's uit grootere diepten.
Vervolgens, zegt hij, moet men zich het verloop
eener verplaatsing van een groote vasteland-massa
helder voor den. geest stellen om haar te kunnen
begrijpen; bijv. de losmaking van Amerika van
Europa-Afrika, gevolgd door de verwijlde ring tus-
schen deze werelddeelen, zooals wij die heden ken
nen. De afstand varieert thans tusschen 3000 en
6000 K.M. Nemen wij voor het gemak een gemiddel
den afstand van 4000 K.M. aan, dan beteekent tzulk®
dat de grónden in het gebied van den Stillen Oce-
L,iza heeft me alles van
ie verteld.
En d'r is niks van aan, ie
hoeft er niks van te gelooven!
Mijn zenuwen ziin zóó over
spannen, dat ik al een week lang
geen oog heb dicht kunnen
doen. Weet ui daar iets op?
Zeker. Haal boksles. Toen
ik dat den eersten keer deed, kon
ik veertien dagen geen oog opep
doen l
298. Daar liet plotseling het driehoekje
los en tuimelde naar beneden. Een dikke
straal water kwam meteen naar buiten en
kletterde spattend op den grond. Pim wist
niet, waar hij blijven moest van schrik
en ontsteltenis.
300. Daar pakte James Coolhead plot
seling ^Pim beet en stopte hem doodbe
daard in zijn gestreepte kiel. Nu was het
Puck's beurt om stomverbaasd te zijn. Die
James wist ook maar overal raad opl
Vin iij, dat Smits veel ver
anderd is?
Neen, maar hij denkt zelf
van wèl?
Hoezoo?
Wel, hij zegt altijd, dat-Ie
vroeger zoo'n gekke dingen
heeft gedaan 1
297. Pim had intusschen een diepe barst
ontdekt in het glas van het aquarium.
Vlak bij den rand was een klein drie
hoekje door die barst gevormd. Zou het
nog stevig zitten, dacht Pim. En hij peu
terde er eens aan.