De Bisam-rat.
Voorzichtig met electriciteit
Overtreding Yan de loterijwet
Gasbedrijven.
Noodlottig ongeval
Toegang tot Inüë geweigerd.
Nederlandsche schaatsenrijders te Oslo.
De Vecht stijgt steeds hooger.
Ontploffing van eihandgranaten.
Nieuwe Indië-vlucht
Fabrieksbrand in St Anna Parochie.
Vaste luchtverbinding met Indië.
Werkloosheidsbestrijding.
Wijziging Provinciale Wet
„alleenloopcnde" personen uit den mldrtenetand.
Ieder der bewoners krijgt sik ca slaapkamer
met een z.g. .spoelhok", waarin een bad U gebouwd
en de bewoner tevens gelegenheid heelt tot het
berichtten van „kleine keukenwerkzaamheden".
Er zal centrale verwarming zijn door het ge
il ©ele gebouw, op allo verdiepingen koud en warm
water en vaste waschtafels. Voorts liften, een groo
te reatauratiecsaal, een gemeenschappelijke keuken
en telefonische aansluiting in alle vertrekken. De ka
mers zullen zóó zijn gebouwd dat zij allen uitzicht
geven op de publieke straat
Wanneer dit groote plan, waarmee millioenen rijn
gemoeid, den langen weg door de officieele bureaux
heeft afgelegd en het desbetreffend terrein aan de
combinatie-Hille) dn erfpacht wordt gegeven, zullen
onmiddellijk vele tientallen bouwvakarbeiders aan
het werk kunnen worden gesteld.
Ook -met het oog daarop zal ten Stad huize, naar
ons werd verzekerd, met de beoordeeling van de ont
werpen spoed worden betracht Hbld.
LET OP DE NIEUWE VOORSCHRIFTEN.
Op Vrijdag 6 Jan. j.1. werd tijdens een storm, een
gedeelte van den schoorsteen van de boerderij van
Wijnstra te Lippenhuizen afgerukt Dit stuk kwam
terecht op den nuldraad van de huisaansiuiting,
waardoor deze brak. In deze boerderij aldus „Het
Friesch Landbouwblad" was de motor van de
pomp niet afzonderlijk geaard, maar op behoorlijke
wijze aangesloten op den nul-leider. Toen de nul-
draad nu buiten brak, was dus de aardverbinding
van het motorhuis met den doorloopenden geaarden
nuldraad van het net verbroken. Via den meter komt
steeds eenige stroom op den i leider in huis. In nor
male gevallen wordt deze terstond naar de aarde ge
leid. Thans was dit echter niet mogelijk, waardoor
spanning op den motor en daardoor ook op de vee-
drinkwaterleiding kwam. Het gevolg hiervan is ge
weest, dat een koe en een vaars werden gedood. De
stroom is wel is waar gering geweest, doch koeien
kunnen weinig stroom verdragen.
Hierbij valt verder op te merken:
De installatie is pLm. 6 jaar oud. Volgens de toen
geldende voorschriften was het toegestaan kleine mo
toren te aarden aan den nul-leider van het net.
In de nieuwe voorschriften van 1927 is dit niet
meer toegestaan, maar wordt steeds afzonderlijke
aarding, door middel van twee of drie behoorlijke
aardingsbuizen verlangd. Een geval als dit bewijst 't
belang van het nieuwe voorschrift. Aan de belang
hebbenden wordt dan ook aangeraden hun instal
laties in dit opzicht in overeenstemming te brengen
met de nieuwe eischen. Wel is de aarding via den
nul-leider in den regel goed in elk geval beter
dan geen aarding maar in bijzondere gevallen
blijkt toch eigen aarding mits goed uitgevoerd
de voorkeur te verdienen.
Een toevallige omstandigheid, ml. een ten gevolge
van den storm gebroken nul-leider en het uitbreken
eener zelfstandige aarding, is de oorzaak van dit
ongeval geweest.
Het bovenvermelde ongeval behoeft intusschen
niet af te schrikken van electrische aansluiting; bij
behoorlijke voorzorgen is gevaar voor mensch en dier
wel uitgesloten.
HET PRIKBORD MET DE 500 GAATJES.
Op 10 dezer heeft voor het kantongerecht te Tiel
terecht gestaan A. K., bakker en winkelier, wonende
te Zoelen, verdacht van overtreding der Loterijwet
1905. Verdachte werd ten laste gelegd het aanleggen
en houden van een verboden loterij in den door hem
te oZelen gehouden winkel. In het laatst van No
vember 1927 toch had verdachte in dien winkel
aanwezig gehad) een zoogenaamd prikbord, dw.z.
een houten bord. waarin ongeveer 500 gaatjes waren
aangebracht, terwijl over dat bord papier was ge
plakt. Ieder, die in den winkel kwam, mocht tegen
betaling van 10 cent met een voorwerp een dier
gaatjes doorprikken, waardoor uit dat «aatje een
nummer viel. Wanneer dit nummer voorkwam op
een lijst, Vermeldende 'ongeveer 100 prijzen, dart
werd de achter dat nummer vermelde prijs uitge
reikt aan hen, dit het gaatje had doorgeprikt. Een
der getuigen verklaarde, dat hiji twee keer. telkens
tegen betaling van 10 cent, een der gaatjes had
doorgeprikt. Den eersten keer had hij een prijs ge
wonnen. den tweeden keer niet. Verdachte erkend»
het prikbord in zijn winkel aanwezig te hebben ge
had, zoomede, dat hij ieder, die in zijn winkel kwam
gelegenheid bad gegeven, tegen betaling van 10
cents, een der gaatjes door te prikken, zoodat hij
die zulks deed, een prijs kon winnen. Ook erkende
verdachte, niet de vereischte vergunning tot het aan
leggen en houden eener loterij veridregen te hebbert
In casu moet de vraag beslist worden, of hier
een loterij was gehouden in den «in van art. I der
Loterijwet 1905. welk artikel luidt als volgt:
„Deze wet verstaat onder loterij elke gelegenheid
door iemand opengesteld om. tegen voldoening aan
zekere voorwaarde, mede te dingen naar prijzen of
premiën in geld of goed. uitgeloofd ten behoeve van
de deelnemers, die als winners worden aangewezen
door het lot of eenige andere kansbepaling, waarop
zij geenen overwegenden invloed kunnen uitoefe
nen," m.a.w. konden zij, die door de gaatjes in het
prikbord door te prikken, een prijs trachtte te win
nen. De. gemachtigde van verdachte, de heer J. Ruis,
koopman, te IJmuiden, betoogde dat zulks wel het
geval was. Bdj1 het prikbord toch was een getypte
aanwijzing gevoegd, hoe de plaats der gaatjes te be
rekenen, waarin de nummers zaten, waarop de prij
zen zouden vallen. De gemachtigde van verdachte
bracht drie getuigen voor, die allen verklaarden,
dat de puzzle, aan het bord verbonden, meermalen
was opgelost. Een hunner nam zelfs aan dadelijk
een nummer uit het bord te prikken, waarop een
prijs valt. Tevens bleek uit de verklaringen dier
drie getuigen, dat men voor de oplossing het heele
prikbord, waarin de gaatjes moeilijk te zien waren,
moest uitteekenen. Geen wonder dan ook, dat zoo
wel verdachte als de eerste getuige verklaarden, uit
de getypte aanwijzing niet wijs te kunnen.
De kantonrechter, in de jongste ritting schriftelijk
vonnis wijzende, veroordeelde den verdachte tot f 15
boete subs. 15 dagen hechtenis ter zake overtreding
der Loterijwet 1905. Het prikbord werd verbeurd
verklaard. In het vonnis werd o. m. overwogen:
dat uit de verklaringen van de getuigen T. R. en
H, weliswaar volgt, dat de puzzle aan het prikbord
verbonden is op te lossen, doch tevens, dat het voor
de oplossing noodig is het goheele prikbord met de
gaatjes uit te teekenen, zulks terwijl de gaatjes in
het prikbord moeilijk te vinden rijm;
dat dus de getypte aanwijzing alleen van nut is
voor dengone, die in de gelegenheid is de daarin
daarin voorkomende gegevens rustig uit te werken
en bovendien, althans met eenige kennis op het ge
bied der wiskunde is toegerust, doch van nul en
geener waarde is voor de bezoekers van een win
kel. die noch gelegenheid noch lust hebben de inge
wikkelde berekening te maken;
dat uit het bovenoverwogene volgt, dat verdachte
wel degelijk in strijd heeft gehandeld met de bepa
lingen der Loterijwet 1905, daar de verkrijging der
prijzen, afhankelijk was van een kansbepaling,
waarop de deelnemers aan de loterij, d.w.z. zij. die
aan verdachte 10 cents betaald en daarvoor een der
gaatjes in het prikbord mochten doorprikken, geen
overwegenden invloed konden uitoefenen daar het
voor hen toch niet mogelijk was vooruit te weten,
welk nummer uit het door hen geprikte gaatje zou
vallen.
De ambtenaar van hot O. M. heeft tegen dit von
nis apptèl aangeteekend.
TE DOETINCHEM.
De directeur van het gasbedrijf te Doetinchem
heeft zich thans met een brief tot B. en W. gewend,
waarin hij naar aanleiding van uitingen der raads
commissie inzake eventueele corruptie meedeelt, dat
zoowel de bewering, dat op de facturen der gasmeter-
fabriek te Dordrecht geen 10 pet. is afgetrokken, en
dat de gemeente voor duizenden benadeeld zou zijn,
volmaakt onwaar is. Daar de publicatie hiervan door
toedoen van de commissie is geschied en hier zijns
inziens opzettelijk kwade trouw is, bovendien die be
schuldiging nooit tegenover hem is uitgesproken,
weigert de directeur, verder met de commissie in
eenig verkeer te treden. Hij begrijpt, dat zich hier
door het geval voordoet, geregeld in art 123 der ge
meentewet, maar aanvaardt ten volle de gevolgen
daarvan-
DOOD IN DE AUTO.
1 Gisternacht om één uur reeds een 54-jarig hotel- en
restauranthouder, die zoowel aan den Stationsweg
als aan het Lysterbesplein te 's-Gravenhage een zaak
exploiteert, per auto van een dezer inrichtingen naar
de andere. De auto, die door een ander bestuurd
werd, kwam vermoedelijk tengevolge van een de
fect aan de stuurinrichting in botsing met een
nabij de tramremise aan de Lysterbesstraat stilstaan-
den wagen van lijn 6 en daarbij werd de voorruit
van de auto vernield. Tot zijn groote ontsteltenis trof
de chauffeur, die zelf geen letsel had bekomen, zijn
passagier in blijkbaar bewusteloozen toestand aan.
De eerste hulpdienst werd gewaarschuwd, doch
medische hulp mocht niet meer baten; de passagier
had reeds den geest gegeven. De dood is waarschijn
lijk een gevolg van hartverlamming door schrik.
EEN DREIGEND GEVAAR VOOR ONZE DIJKEN,
l
In ons Zaterdag-nummer van de vorige week was
een kort bericht opgenomen,, waarin gewaarschuwd
werd tegen het gevaar dat er dreigde voor de dijlken
in ons land. nu de bisamrat aan den Rijn ge
signaleerd was. Deze soort rat is van uit Noord-Ame
rika om zijn. huid die hier inmiddels waardeloos
is gebleken in Ehropa ingevoerd. Nadien heeft
zij zich op izeer snelle wijze vermenigvuldigd en
dreigt zich over g&nschi Europa te zullen versprei
den. Voor ons land met zijn vele dijken en andere
kunstmatige waterkeeringen', die toch al aan vele
andere gevaren zijih blootgesteld, is dit een alles
behalve welkome mededeeling. niet in het minst
voor ons. bewoners van Noord-Hollands Noorder
kwartier, die weten, dat ze 'oeneden den water
spiegel leven! en uit hoofde waarvan altij'd veel be
langstelling getoond) hebben voor de gevaren, waar
aan onze dijlken blootstaan. Het is daarom niet zon
der reden, dat wiji het onderstaande publiceeren,
hetgeen door den heer Jurriaanse te Rotterdam aan
de pers verstrekt werd.
Alvorens over het gevaar, dat ons land bedreigt
door een invasie van de Bisam-rat, te spreken, be
gint de schrijtver een korte beschrijving van dezen
vijiand te geven.
De Bisam-rat Fiber ribethecus, L. behoort tot de
knaagdieren. Het zijn in hun soort zeer groote die
ren, die 55 60 centimeter lang zijn, gemeten van
den neus tot het eind van den staart. De staart is
25 a 27 centimeter lang. Het lichaam heeft dus de
afmeting van een wild konijn.
De kop is breed, rond on stomp, de neus dik en
kort. de bovenlip is gespleten en Iaat de eenigszins
oranje gekleurde snijtanden in de bovenkaak zien.
Snorharen zeer lang en stijf. D'e oogen zijn naar
verhouding klein. Dë ooren klein en bijna geheel
onder de haren van den kop verborgen. De wangen
zijn dik en evenals de geheele kop met uitzondering
van het gedeelte rond den neus, zwaar behaard. De
hals is kort, waardoor het dier een meer of minder
gedrongen model heeft. De voorpooten zijn kort,
voorzien van vier teenen. die alle normaal zijn en.
een klein eenigszins misvormd' teentje. De achter-
pooten hebben vij!f normale teenen. die gedeeltelijk
door een zwemhuid verbonden zijn. Alle teenen zijn
voorzien van krachtige kromme scherpe nagels,
die aan de achterpooten hst grootst zijn. De staart
is zijldelings afgeplat en aan den bovsn- en onder
rand voorzien van sterke haren, overigen» it d»
staart vrijwel kaal en geschubd.
Bi| het mannetje bevinden rich onder aan het
achterlijf een paar klieren, die onder de huid üff-
gen. Uit deze klieren, die een naar buiten tredende
opening hebben, kan het dier een wit vetachtig
vocht afscheiden, dat sterk naar muskus riekt.
D'e kleur van de huid 1» op den rug bruinachtig
tot bruingeel, onderkant en «ijlden overgaand in
grijs, staart zwart.
Het vaderland van de Bi9am-rat is Noord-Ameri-
ka, in Canada. Zij leeft daar vrijwel overal waar
water is. Haar voedsel bestaat uit wortels van wa
terplanten, schelpdieren, doch zij schijnt ook visch,
eieren, kleine vogels en zoogdieren niet te ver
smaden.
Db huid van de Aimerikaansche Bisam-rat is een
gezocht artikel en vormt na bereiding en tal van
verdere bewerkingen, het zoogenaamde Bdsambont,
maar ook „Sabelhisam, Skunkbisam, Seal-bisam",
enz.
In de uitgestrekte wildernissen van Noord-Ame
rika en Canada, schijnt het dier weinig of geen
schade aan te richten, en niettegenstaande de jacht,
die er op wordt gemaakt, niet aanmerkelijk in aan
tal te verminderen, dank zij zijn vruchtbaarheid.
Het wijfje werpt namelijk twee k drie keer per
jaar 810 jongen. Deze jongen blijven geruimen
tijd' onder de hoede der ouders.
De dieren passen zich, wat betreft den bouw van
hun nesten, geheel aan de omstandigheden aan.
Zijn de oevers hoog, dan graven zij een hol op
vrij grooten afstand van den oever, welk hol ver
bonden is door een hoofdingang naar buiten, die
onder den waterspiegel uitmondt. Behalve deze
gang sijta er nog andere, die dikwijls blind zijn en
ver weg loopen.
Het hol wordt gevormd door een vrij ruime kamer,
die bekleed is met bladeren, riet enz. en tevens dient
als voorraadkamer voor den winter.
Op plaatsen intusschen. waar de waterspiegel on
geveer gelijk met de oppervlakte ligt, maken zijl
half-bolvonmige heuveltjes van takken, riet en gras,
verbonden met slijk en klei. D'eze heuveltjes bevatr
ten een kamer van 40 60 centimeter middellijn,
welke kamer als eenige uitgang heeft een lange
gang* die ook onder den waterspiegel uitmondt.
Boven in den koepel van de woning bevindt zich
een opening voor de luchtverversching, die listig
aan het oog onttrokken is door riet, bladeren en
takjes. Detze woningen worden zoo mogelijk ge
bouwd aan water, dat niet aan groote niveau-ver
schillen is blootgesteld, dit teneinde onderloopen
van het hol te voorkomen.
Tegen den winter vertoont de Bisam-rat neiging
tot trekken, waarschijnlijk om plaatsen op te zoeken
die rijk rijn aan voedsel. Is eenmaal tm arecehikte
plaate gevonden, das woeden nieuwe woningen
aangelegd. Voor het zoeken van Toedeel 1» beereren
AAN BEN ENGEL80H LAUERHUX8LXD.
Uit Batavia, 18 Jan. Het gouvernement heeft de
toelating tot Indië geweigerd aan het lid van het En-
gelsche Lagerhuis T. I. Mardy-Jones, die door de
Liga tegen Imperialisme en Koloniale Overheer-
sching was uitgezonden ter bestudeering van de toe
standen in Indië.
HUN TIJDEN.
De tijden, die onze rijders te Oslo gemaakt hebben,
luiden als volgt:
500 M.: Kos 48.6 sec.; Pronk 49.2 sec.; v. d. Scheer
49.1 sec.; Jongbloet 50.3 sec.; Elema 50.9 sec.: Dar
tels 52.5 sec.; Heyden 53.1 sec.; Bolt 54.5 sec.; Krul
54.5 sec.; De Jager gevallen.
1500 M.: v.d. Scheer 2 min. 34.3; Jongbloet 2.34.4;
Elema 2.37 sec.; Kos 2 min. 37.4 sec.; Heyden 2.41
sec.; De Jager 2.56.8 9ec.; Bartels 2 min, 49.1 sec.;
Bolt 3.08 soc.; Krul 3 min. 55 sec.
GEVAAR VOOR OVERSTROOMING.
Uit Hengelo. In tegenstelling met de andere ri
vieren in deze streek blijft de Vecht nog steeds was
sen. Te Ommen wees de peilschaal heden 3.70 Meter
plus N.A.P. In Dalfsen heeft men veel moeite om
overstrooming der straten te voorkomen. Met een
pompin8tallatie tracht men de wegen nog zoo lang
mogelijk droog te houden. De Vechtdijken worden
reeds zeer drassig, terwijl het water op vele plaat
sen bedenkelijk begint door te kwellen. De boeren
die hun hofsteden dicht bij de dijken hebben, onder
vinden veel last van het water. Op vele landerijen
is het water reeds tusschen het gras zichtbaar!
VIER MILITAIREN LICHT GEWOND.
Men meldt uit 'b-Hertogenbosch:
Door tot dusver onbekende oorzaak ontploften bij
het oefenen door militairen van het regiment wiel
rijders met halfscherpe eihandgranaten, nabij de
Isabellakazerne, busjes slagkwikpijpjes.
Vier militairen werden gekwetst, de wachtmeester
Nak en de dienstplichtige Suyling werden met
vleeschwonden aan het been naar het Protestantsch
Ziekenhuis vervoerd. De schramwonden van de beide
anderen werden ter plaatse verbonden.
IN DRIE ETMALEN NAAR BATAVIA.
Naar het „Leidsch Dagblad" verneemt, heeft ir. B.
Grasé, de bekende vlieger, chef van de wetenschap
pelijke afdeeling van de Fokker Fabriek te Amster
dam, het plan opgevat om nog dit jaar in drie étap
pen van 24 uur naar Batavia te vliegen.
De étappes zullen zijn: le étappe tot Basra, 2e
étappe BasraAllehabad, 3e étappe AllahabadBa
tavia, waarna langs dezelfde route de terugreis zal
worden aanvaard.
Voor dezen tocht zal een drie-motorig Fokker vlieg
tuig van speciale constructie worden gebruikt, be
mand met ir. Grasé, als commandant en drie mede
piloten.
Naar aanleiding van het bericht omtrent den voor
genomen vliegtocht NederlandIndië door ir. Grasé,
•kunnen wij, aldus het Hdbld., nog mededeelen, dat
de vlieger van plan is, alvorens den tocht naar Indië
te ondernemen, een duurvlucht boven Nederland te
maken. Onze zegsman sprak van een vlucht van
drie maal 24 uur, zoodat deze vlucht boven Neder
land dan tevens zou inhouden een poging tot ver-
betering van het wereldduur-record.
Mocht de vlucht naai1 Indië en terug, in tweemaal
drie étappes slagen, dan moet ir. Grasé van plan zijn
om daarna een poging te doen van Nederland naar
Amerika te vliegen.
DE BRANDWEER STOND MACHTELOOS.
Gisteravond brak brand uit in de vlasfabriek van
den heer K. B. Kuykem. De geheele fabriek werd
een prooi der vlammen. Het vuur tastte het naastge
legen huis eveneens aan, zoodat dit tot den grond
toe afbrandde. Twee koeien en een aantal kippen
kwamen in de vlammen om. De brandweer stond
vrijwel machteloos. De geheele voorraad heede en
vlas ging verloren, benevens de in de fabriek staan
de machines. Door het overspringen van oen
van de acetyleen-inrichting in het vlas is cit'
vermoedelijk ontstaan. Verzekering dekt de
IN SEPTEMBER A.S.?
In de toespraak welke generaal G. J. Snijden
Rotterdam gehouden heeft ter verwelkoming
den heer Fokker in het gebouw van de Roei- en
vereeniging „De Maas", deelde spreker mede, dat
moedel''k met September a.p. de eerste vaste
verbinding met Indië tot. stand zou komen.
taf I
ïJv.
iWüD
geoi
tf
fcrü
ïn Oi
la wl;
1)8811
wor<
moe
i de
30
irenv
rast
:KC
EEN BRIEF VAN GED. STATEN VAN
NOORD-HOLLAND.
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland heb
in de winterzitting van de Provinciale SUtenV!en
toozegging gedaan een nader onderzool:, te ti
instellen naar den omvang van de werkloosheid? 0p
naar de mogelijkheid om moer doeltreffende nufoaal
regelen te nemen ter bestrijding. In de voigendo >aen lu
tenzitting zal dienaangaande een rapport woriédcri
uitgebracht, waarop ook de Staten zelf het
stuk nader kunnen overwogen. In verband hic-njde»*'
de is thans een circulaire aan de gemeentebeEi.'^in
verzonden, waarin o.au staat te lezen: dacht
Het heeft onze aandacht getrokken, dat ook o nol
onze circulaire van 29 Mei 1926 slechts een ge- »Udl
aantal aanvragen om steun uit de provinciale i «nW'
ten behoeve van werken, waarmede werkverac! »W8A'
fing of werkverruiming werd beoogd, bij ori3 i b,001
ingekomen. Het is mogelijk, dat dit feit zijne
klaring vindt in de omstandigheid, dat in V8le
meenten geen werklooheid van beteekenis m
voorkomt, doch wij achten het evenzeer moge! J
dat andere redenen de gemeentebesturen van 40
indienen van aanvragen hebben onderhouden.
Zekerheid daaromtrent is gewenseht, omdat,
dien inderdaad zou blijken, dat in Noord*Holl P"f
nog in belangrijke mate werkloosheid, anders 'j L'
tengevolge van seizoenslapto, voorkomt, de vn
op welke wijze dat kwaad zooveel mogelijk Dt
worden verholpen, ernstige aandacht verdient. !n 1
de Provincie zou in dat geval meer dan tot dusvj
i kunnen meewerken om de werkloosheid te vern
I deren. PIal
Ten einde te kunnen beoordeelen in hoeverre v
I dit laatste aanleiding bestaat, zullen wij in de e rcur
ste plaats, voor het geval van de bij onze boven
doelde circulanre geboden gelegenheid tot het. y
krijgen van provincialen steun door u geen gebn tn
is gemaakt, gaarne van u vernemen, wat de rei >TV,
is geweest, dat uwe gemeente geen aanvrage yi
dien steun gedaan heeft. Voorts verzoeken wij ui ,8n ,e
mede te deelen, wat uwerzijds -tot dusverre voor Dn
bestrijding der werkloosheid is verricht, en we ,R
bedragen daaraan door u in de jaren 1925, 1928
"»927 ten koste zijn gelegd, zoo mogelijk met vers Da<
ding van de betaalde gemiddelde arbeidsloonen, 1
verzoeken u ons daarbij tevens op te geven, of t
die maatregelen ook de steun van het Rijk ia
I vraagd en verkregen, zoo ja, tot welke bedragen
I zoo neen, waarom men van. eeri6 zoodanige aam
ge heelt afgezien of wel door het Rijk op do as 01
I vrage afwijzend is beschikt. fler^
Alhoewel in den regel de bestrijding der werklo c,
hcid zal bestaan in het doen uitvoeren van bcpi 1
de werken in do gemeente zelf, kunnen er toch i 8 w
andere middelen zijn, die tot vermindering tar.
I werkloosheid kunnen leidon en waarbij wellicht i n 11
steun der Provincie op hare plaats zou zijn. f w
denken daarbij o.a. aan samenwerking van verse! .er
lende gemeenten en ook aan werken buiten de n
meente. Uwe meening daarover zullen wij gaa*D'13
vernemen.
I Voorts verzoeken Ged. Staten een geregelde l
gaaf, gespecificeerd naar de beroepsgroepen, van
bij het orgaan der arbeidsbemiddeling als werkl
ingeschrevenen, met de vergelijkingscijfcrs van
vorige jaar.
Ze
woi
NT
BELANGRIJKE VERANDERINGEN.
Het thans verschenen Staatsblad 388 bevat fcte:
wijzigingen van de Provinciale Wet. Voortaan i i t
len, naar men weet, ook vrouwen het ambt v rijj
griffier ter Provinciale Griffie kunnen vervullen,
verband hiermede is art. 38 der wet aangevuld
wel met de bepaling, dat de griffier niet gehir
mag zijn met den Commissaris der Koningin,
met een der leuen van God. Staten. Vervallen ii
bepaling, dat een notaris geen lid van Gedepu
Staten mag zijn.
De eerste Dinsdag in de maand Juli is niet m -
als openingsdatum voor de zomerzitting der Sta:
leat
>U8l
C. I
water geen bezwaar, omdat zij geruimen tijd onder
water kunnen vertoeven en blijkbaar steeds den
weg naar hun gangopening onder water weten te
vinden.
Hoewel de Bisam-rat in hoofdzaak nachtdier ia,
kan men ze toch zeer dikwijls overdag waarnemen.
Het zijn gezellige dieren die steeds in vrij groot
aantal bij elkander wonen.. Op stille avonden kan
men ze op het land en in het water met elkander
zien soelen. Bij het minste onraad intsschen. wordt
een waarschuw!ngssigns al gegeven, door een har
den kop met den platten staart op het water welke
klap dikwijls op grooten afstand hoorbaar is. Bij
dit signaal heerscht plotseling groote verwarring.
Alles spoedt zich naar het water, om bliksemsnel
onder te duiken.
Zonder twijfel zal de lezer vragen: en waar is
nu dat gevaar dat ons land bedreigt? Volkomen
juist, wanneer onze Noord-Amerikaansche Bisam-
rat in haar vaderland gebleven was.
Dit nu is helaas niet bet geval. In 1906 namelijk,
hebben een paar adellijke personen in Bobemen,
het noodig geoordeeld, eenige levende Bisam-ratten
uit Canada te importeeren. in de hoop. dat de die
ren zich in B'ohemen flink zouden vermenigvuldi
gen en daar ook een bron van inkomsten zouden
vormen voor hen, die zich van de huiden meester
maakten, om dan op de bont/markt te worden ge
bracht. 12
Deze hoop is gedeeltelijk in vervulling gegaan.
De Bisam-rat heeft zich, dank zij het zachte kli
maat en overvloed van voedsel ontzettend, verme
nigvuldigd maarhet bleek dat de pels van de
in Europa geboren dieren vrijwel waardeloos was,
tenminste niet in de schaduw kon staan van die
van zijh Amerikaansche neefjes.
Intusschen. -het kwaad was eenmaal geschied en
de dieren verspreidden zich langs de verschillende
waterwegen langzaam, voornamelijk in Westelijke
en Noordwestelijke richting, met het resultaat dat
zij enkele weken geleden aan de oevers van den
RÜP rite gesignaleerd.
Het is een merkwaardig feit. dat dieren die naar
andere werelddeelen worden overgebracht om daan
voort te telen, dikwerf sommige eigenschappen
hunner ouders verlieeen en andere daarvoor in de
[plaats krijgen, met het resultaat dat de verande-
ring van vaderland niet altijd een gunstigen invloed
schijnt uit te oefenen.
(Een paar voorbeelden:
Jaren geleden heeft iemand onze huisrouseh in
Amerika geïmporteerd. Sedert is dit dier daar een
ontzaglijke plaag geworden. Hetzelfde geldt van de
koniinen die naar Ariraliö werden gebracht Nog
«teed» zucht dit land onder die nlaa*. die millioenen
em millieene* verelindt. De verandering van vader
land bracht de dieren in een voor hen leive betere
conditie, erfelijke riekten die hen daar dikwijls
cimeerdcn, hebben hen nog niet bereikt en
schijxilijk zijn ook hun natuurlijke dierlijke
den minder in aantal.
De mensch heeft dus feitelijk al dien last aan li m
«elven te wijten. Het evenwicht in de natuur
zich niet ongestraft door menschenhand vorston1 1
Overal waar de mensch ondoordacht ingreep, n
de de straf onherroepelijk. Vogelmoord op gro< ie
schaal, wreekt zichzelf de insecten krijgen
overhand. Roofvogelse dooden wreekt zich; juist
roofvogels vormen een soort gezondheids politie,
zorg draagt dat zieke en zwakke dieren worden
geruimd' en daardoor een gezonde bevolking om
die dieren aanweizig blijft.
Om nu op onze Bisam-rat terug te komen,
hier heeft men een dier dat in zijn vaderland
«ij
ter
W
P
ti
trekkelijik weinig schade aanrichtte, overgebrai tf.
naar een werelddeel, dat door zijn climatolosl# i
gesteldheid, blijkbaar de voortplanting van dit 4 m
in de hand werkt .maar ook tevens hem ek< u,
schappen geeft die zijn voorvaderen niet, of in
geringer mate hadden.
De Bisam-ratheeft zich nu geworpen op on a"
kuituurgewassen, als graan, groenten, voederplt
ten, aardappelen, bieten enz. Maar ook visch,
zelfs groote karpers worden niet versmaad, ook
ren, watervogels, kikvorschen, enz., vormen een w j.
kome afwisseling in haar menu.
Het ergste is intusschen haar vernielzucht
Van weilanden wordt de bodem ondergraven,
danig dat het vee er in verzinkt en dreigt de poi
te breken. Bouwjana wordt doorgraven, de woj
afgeknaagd en de planten geheel uitgetrokken. 13%"
men worden afgeknaagd, enz.
Maar het allerergste is, zijn graafwoede in dc
i ken. Waterkeeringen, dijken, spoorwegdammen, w
den aangetast en doorgegraven met al de vreesdij! L
gevolgen daaraan verbonden. Men gelieve niet i n*
het oog te verliezen wat het beteekent een gang vi vi
15 a 20 centimeter middellijn, dwars door den vc d 1
van een dijk. Het gevolg is natuurlijk dat het wsi' er
er door stroomt, naar het lager gelegen land. B v
water spoelt vrij snel zand en klei uit dit gat, waf es
door het snel «rooter wordt. Hoe meer water c-rdo
gaat, hoe meer materiaal wordt weggespoeld, B
het gevolg, dat in uiterst korten tijd een dijkbrf 0
volgt.
Wat een dijkbreuk beteekent, weten wijl hier n
lande -maar al te goed. va
I Het zal nu duidelijk worden, waarom wij spr^1 Cr
van een dreigend gevaar. ju
Door de intensieve kuituur, waarvoor in onze F
ders geen hoekje ongezien of onbebouwd biijflj m
de Bisam-rat, niet veel gelegenheid vinden haar nj
boven beechreven neet aan de oppervlakte te j|r
wtn en is dus de aangewezen p!?.ats de dijk.u
de sterkt dieren met bun krachtige pooien 1
