SchagerCourant WINKEL. 1 NIEUWE NIEDORP. WIERINGEN. KOEGRAS. WIERINGERWAARD. ANNA PAULOWNA. Tweede Blad. Uit onze omgeving. iMn.1 eii|s en| «t Dinsdag 28 Februari 1928. 71ste Jaargang. No. 8211. KKH itenka; yEiESITAJVIO'NlD „SPARfTA". De Gymnast! ekv ©ree naging „Spart»" bestaat than® 45 jaren en dit feit wend Zaterdagavond feestelijk (herdacht. Voor dit doei was de tooneelzaal van den heer de Bruijin. waai1 de herdenking plaat» had, een feestelijk aanzien gegeven door het aanbrengen van ,uw öj versieringen in groen en guirlandes. D:e plaataelijr ime-di L vereenigingen, als Winkel!» Hianmonie, de Zang- srren vereeniging West-Frisia en de tooneelveateenigón» tien n flos namen aan deze feestelijke herdenking een boer(l« werkzaam aandeel. De belangstelling was groot. Die burgemeester dezer gemeente, de heer J. Koster, 3 rn,ov" beschermheer der vereeniging» opende de ibdjieen- j' komst Het bestuur van Spaita had hem. uitgenoo- digd de openingsrede te houden en spreker heeft ai 8 hier gaarne aan voldaan, omdat apreiker zich in den gens korten tijd idat hij. zich heeft geschaard aan die zijde ivaii Sparta, als beschermheer. zich' voelt lid dezer 55? vereeniging, te zijn. Allereerst heet apr. welkom het <iagelijksch bestuur der gemeente wier tegenwoordig heid Sparta zeer op prijs stelt Voorts, directeur en VVOI leden van Winkel'» iHannonie, directeur en leden wncw) vaa de zangveieeniging Weetfrdaia en de leden der "MMIDK tooneelveii'eenipjim? Inter N03. Voorts alle oud-leden, ÏlS [donateurs en belangstellenden. Spreker aoht het een [nkoim gelukkig: verschij:nsel, dat aan deze 1'eestelijike her- l T"«' 4enking wordt deelgenomen door de bestaande plaat gelijke vereenigingen ten blijke dat het vereenigings- imüLi jeven te dezer plaatse onderling! op een goede basis mst en de een© vereenigdng de andere weet te res- ficteeren, een geluik'kig viemschijlnsel ivoor de ge- eente en een gelukkig verschijnsel voor d'e vereeni ngen afzonderlijk. Een verloop van het bestuur van Sparta te geven, 'je beter op zijn plaats biji het 50-jarig, bestaan. Al w onderscheidene jaren kent «preker deze vereenigiing en reeds voor 33 jaren werkte spreker naast leden IEUW1 vam Sparta in den Westfrieachien Bond. Als alle iveree nagingen, maakte Sparta mede tijden van op- i en tijden van daling, doch spreker constateert genoegen, dat de laatste twee jaren staan in het van vooruitgang. Groot en 'klein telt Sparta aa thans 130 beoefenaars der gymnastiek. In deze jaren. Q(jj [waarin spreker zich in het bijzonder bemoeide met het leven en streven van deze vereendging, ia deze op een pijl gekomen om tevreden te zijn. Na jaren van moeite om op de been te blijtven, waarmede in dien tijd als gevolg van de groot© vlucht van de sportbeoefening, alle verenigingen hadden te kam- p|Jj pen en als gevolg, daarvan zich moesten aanpassen CiU en eenige athletiek moesten invoeren. De beoefening van siport, moet eenvoudig izijin en le meli r0^ zwaajr- vereenaging dan kwam langzamer- tul hand op een gezond peil1 en een krachtig leven, mede ïfst STö :n., Hh >r Boekbi ich&t als gevolg van het feit, dat de vereeniging de hand wist te leggen op een krachtig leider, n.l. de heer M. Bood en spreker vond! het jammer dezen' leider te zien vertrekken. Bet gelikte echter het bestuur de (hand te leggen op den heer Keesman, die het leiderschap op zdch heeft genomen en in die functie heet spreker den heer Keesman welkom. Het werk, en, tl de vorige keer in een 'kinderuitvoering door hem ..„J j-a 1 1.,.. ...J was van dien aard, dat «preker alle ouders van kinderen durft aanraden ze onder vertrouwde leiding van den heer 'Keeamani toe te vertrouwen. Spreker hoopt, dat het den heer Keesman gegeven moge zijn de vereeniging op een peil te brengen 'als hiji zich voorstelt en het voor hem altijd «en aangename herinnering zal zijn, den tdjld als Direc teur van Sparta te Winlkedi. iVoorts wekt ispreker op, om toei te treden tot deze vereeniging. Ouders die kinderen hebben, zenden ze er heen. Grooteren ia eveneens nog plaats voor, en wrklaart dan den avond! voor geopend. Met de afwerking van het programma wordt be gonnen, de Zangvereenaging, zet in en wordt gevolgd door Sparta die een drietal plastische groepen geeft tfTABBfi voorstellende zang, muziek en gymnastiek. Winkel's 1G, I Harmonie zet voort en het gedeelte voor de pauze 3 J wordt besloten door Sparta, met een reeks zware UWERl oefeningen hoogrek. Het tweede gedeelte wordt ge- R. Jj owtid door de tooneelvereeniging „Inter Nlos", met p. il| een vermakelijk blijspel .dan komt de Eangvereeni- 8%. „Sparta" met staafoefeningeni. Winkel"® har- fflonie en tot slot .Sparta met een drietal groepen, voorstellende Vierleden, Heden en Toekomst van Spana, Voor zoo"n feestavond heeft ieder zijn beste dachten bewaard en gegeven het 'beste wat ze kon den «even en dit is volkomen gelukt en het geheel geworden tot een. mooien avond:, waaraan niet alleen -Sparta", doch. allen die er zich voor geïnteresseerd hebben, niet genoegen zullen terugdenken. EP zijl die «s belangstellenden er waren, hebben ingestemd den wensch, ga zoo voort, Sparta, in stijgende ndhting, wijl willen u steunen, en tot de samenwer kende vereenigingen eveneens, gaat ook zoo voort in belapgstelling voor elkanders bestaan en helpt mede werken, tot de vorming 'van een geheel, dat vertegen woordlftt het gevoel van isaamhoorigheid, uwe ver- eenigi.rtg tot bloei, de gemeenschap tot een weldaad. Zaterdagavond 25 Febr. hield de Thesofisch© Vtetr- wniging een openbare vergadering In de izaal van Jen heer C. Groot, alhier. Ala «preker trad op de "eer G. de Boer uit Zaandam, met als onderworp: "Goed en kwaad in 't licht der Theosofie". Hoewel je entrée vrij was, en de heer de Boer geen onbe- jende «preker ls, was de opkomst niet groot, slechts «en 25-tal belangstellenden waren opgekomen. b een zeer duidelijke manier werden door den «er 'de Theosofische gedachten en ideeën uiteen zet, waarna door enkele debattanten nog enkele erauiidelljlkiingen werden verlangd, welke door dén fleer de Beor zoo goed mogelijk' werden gegeven. Na «joop werd besproken de mogelijkheid, om ook te leuwe 'Ndedorp een Theosofische vereeniging op te 2 Enkelen steunden dit idéo en gaven zich re0d8 als lid op. ®p'eell'(3101 N. N. voor het gouden (kruis tegen kfe« °t ®taat op de tweede plaats in de 2e Heilo° 0f 'de tweede plaats staat in dei pen J Steens ieders verwachting lag dan ook ia en^ laa^ VOOir in het verschiet. Doch; het zeer "-*r,S ^e^rees^ N.N. speelde een spél, ten eerste bauri"[riuu'3ia'SL 8n ^en tweeed was er een goed ver- }.ai«. Jsschen haliflinie en voorhoede, en tulsschen en> ai°bterhoed'e, ook de voo'hhoede eombi- wv,6 soms heel goed en ten slotte heeft ook de fiölrCÏ?^. schitterende wijze van zijn taak N.N, heeft verdiend gewonnen, daar e&l Mbe1 ZKrt sfip max E3?SL ZfcwnrH ma ptintje toot haar harde werken wel verdiend had. Het «pel gaat na den aftrap vlug van doel tot doel en de eerste ernstige aanvallen zijn voor Heiloo, doch spoedig weet N.N. zich los te werken en de Heiloo- doelman moet verschillende malen handelend optre den, wat hem echter zeer goed afgaat, Als echter 13 (minuten gespeeld zijn, neemt N.Nl reeds de lei ding, als haar imidvoor buiten bereik van den (Hei- loo-keeper inzet, 10. Deze voorsprong, die geheel onverwachts kwam, geeft een goeden moreelen 'Steun aan 't elftal, een steun die altijd zeer te waar deren is. Tot rust gaat het spel vrijl gelijk op, beide doelen verkeeren beurtelings "in gevaar, doch doelpunten blijven uit. N.N. houdt echter hét beste van 't spel en zij' is steeds iets in de meerderheid, beide keepers verrichten hun werk, echter naar be- hooren. Na de hervatting; het zelfde spel. N.N. iets in de meerderheid, met echter .zeer gevaarlijke aan vallen van Heiloo, die de N.N.-achteihoede steeds op 't juiste oogehblik1 wieet te onderbreken, verschillende malen moet de N.N.-keeper ingrijpen, wat hem ech ter zeeir goed afgaat. Ook de Heiloo-keeper doet veel en goed werk. maar hiji kan toch niet verhinderen, dat de NN. -reohtsibuiten met een mooi schot den stand' op 2r—O brengt. Wel doet Heiloo haar uiterste best om een tegenpunt te forceeren, doch het wil haar niet gelukken. Met dezen stand komt het einde van dezen fraaien, spiannenden wedstrijd, die zelfs voor den grootsten optimist we'1 een verrassing zal zijji. Door deze overwinning is N.N. geplaatst in de derde ronde voor de gouden kruis-wedstrijden. Eén mooi resultaat. We kunnen zeggen, dat het geheels elftal een zeer goeden wedstrijd heeft gespeeld en heeft laten zien, waartoe ze in staat zijn. MJet vertrouwen zien we de toekomst tegemoet. N.N. had één invaller, die soms heel goed werk deed. Heiloo had 2 invaller®. KN. II «peelde in Wieringerwaard tegen bet tweede elftail van dien naam en wist na een «pan- nenden wedstrijd' met 5—3 te zegevieren. Het was dus wel een suocesvollen dag. Algemeen© vergadering, van deelhebbers van.' het Onderling Veefonds Nieuwe Ndedorp, op Zaterdag avond 25 Febr. J.1. in de „Prins Maurita" alhier. Aanwezig 23 leden. (De Voorzitter, die heer A. Visser, opent de vergade ring, zijn genoegen uitsprekende, dat er zoo veie le den aanweizig; zijn, waar anders de opkomst altijd zoo klein is. Sipr. zegt, toen ik het vorig jaar als voorzitter werd benoemd, dacht ik, wat moet een Veefond® eigenlijk met een voorzitter, die geen ver stand van 'koeien heeft. iMlaar waar het bleek, dat het hoofdzakelijk was voor het leiden der vergade ringen, en om in eventueel© geschillen op te treden, heb ik het voorzitterschap aanvaard, en zal trachten zoo goed mogelijk de voorkomende geschillen op te lossen. Hierna leest de secretaris, de heer D. Pool, de no tulen der vorige vergadering, welke -zonder op- of aanmerkingen onder dank worden goedgekeurd. Dan wordt door den secretaris het jaarverslag voorgelezen, waaruit aijl vermeld, dat zijn gevallen 15 stuks runderen .welke hebben opgebracht f 1122 50. De geheven omslag 'bedraagt f 2196.35, terwijl totaal is uitbetaald aan geleden schade, salarissen, on kosten. enz., de som van f 3355.47. Gemiddeld zijn verzekerd geweest 400 koeien en 33 kalveren .De omslag per 'koe per jaar heeft be dragen f 5.30 met inbegrip der kosten van deskun digen hulp bij het kalven. Namens de commissie, belast met het nazien der rekening, brengt de heer Pooli hieromtrent verslag uit De ontvangsten zijn f 3415.92, uitgaven f 3355.47, saldo f 60.45. Verder zijn alle bescheiden omtrent de rekening in de volmaaktste orde bevonden en wordt aan den boekhouder volkomen decharge verleend, waarna de rekening onder dank wordt goedgekeurd. Overgegaan wordt tot de benoeming van een com missaris. wegien® aftreden van den heer P. Groot Sz., (herkiesbaar) die met groote meerderheid van stem men wordt herkozen. De (heer Groot neemt izijln be noeming weder aan en zegt rijm functie met den- zelfden ijfver als voorheen te zullen voortzetten, wat hem met behulp van zijn zoon nog best mogelijk ia, en dankt de vergadering voor het dn hem gestelde vertrouwen. De heeren S. van der Wal. Jb. Bakker en O. Floor worden aangewezen a'ls commissie voor het nazien der rekening 1923. Thans wordt besproken een voorste1! tot reglement®" wijziging en wordt door voorzitter artikeli 6 van het reglement voorgeleizen. Het voorstel is, hieraan toe te voegen, dat 'als blijkt dat verwaarloozing der ge waarborgde dieren plaats vindt, de verzekering kan worden geroyeerd. De vergadering gaat hiemee na ampele bespreking, en enkele opmerkingen accoord. Aan een ander artikel zal nog worden toegevoegd, dat niet bit enkele maar bij alle voorkomende ge schillen «cheldsrechting zal kunnen plaats vinden. Een en ander zal in de notulen worden opgenomen en alzoo van kracht worden geacht. Bijl de rondvraag, wordt door den 'heer Over toege licht, waarom' een koe van den heer Dekker niet in "t fonds werd opgenomen. Door den heer Rempt, als dierenarts ,zou na keuring giezegd zijn, dat het heest goed iwaa en wel opgenomen kon worden, als de kramp, waar het beest mee behebt was, niet ge waarborgd werd. De heer Dekker zegt. ala de heer Rempt het beest goedkeurt, begrijpt hij niet, dat het niet opgenomen wordt. Volgens de heeren Over en Stoop izou het dier ook nog een dikke zijl hebben, wat volgens de heer Dekker geheel' genezen is. Daar om zal het dier thans nog eens door den heer Over worden opgenomen. Dekker zou ook willen, dat in 't vervolg de opbrengst van de gestorven dieren ach ter op de premie-kwitantie werd vermeld. Waar hier niets op tegen is. zal dit voortaan gebeuren. Volgens den heer Van der Wall zou de heer Over tegen een verzekerde hebben gezegd, een koe te moe ten terugnemen van den heer Oudt. welke door de«zen was gekocht en later afgekeurd i® om deze op die manier voor 't fonds te I-aten opkomen. De heer Van der Wal meent dat dit niiet op den weg ligt van den heer Over als commissaris van "t fond», waar in dltt geval door dezen meer wordt opgetreden in 't belang van Oudt al» van 't fond». Hieromtrent wordt door de heeren Over en Van der Wall een weinig gediscussieerd. Blijkbaar begrijpt de heer Over de bedoeling, niet van deni heer Van der Wal, Voorziter 1» echter ook1 van meendng, dat het toch niet opgaat, ala commissaris van "t fonds, om naar een verzekerde toe te gaan en te zeggen: je moet die koe terugnemen. AJla het blijkt dat zulk» noodig is, komt de 'kloe evengoed wel weer bijl 't fond» te recht en vindt het ook gewenscht, dat de heer Over zulks niet meer doet Hierop geeft idie heer Over zijn woord, zulk» voor taan na te laten. Op een vraag van den heer Van der Weille, licht de heer Groot toe, op welke manier zijn zoon hem behulptzaam is. De heer A. Broersen vraagt of voor gelde koeien ook de 60 ct. voor deskundige hulp bij 't kalven om* geslagen wordt. Waarop door den heer Pool beves tigend wordt geantwoord, wat ook niet meer als bil lijk is. Iemand, dde gelde koeien houdt, heeft er toch ook voordeel bij, al® er minder kalfkoeden sneuvelen. Hierop wordt nog medegedeeld, dat aan den heer Silver voor 303 halfdragende 'koeien f 181.80 is betaald. De heer Van der Wal! zou gaarna eens van den heer Silver vernemen, of het niet voor minder dan 60 ct. per stuk kan, bijvoorbeeld voor 50 ct. De heer Silver licht toe, dat het 60 ct. moet wezen. Na bespreking dis mien het met den heer Silver eens. De zoon van den heer Groot licht nog toe, dat hij flssta t«£«c> inwifuwl {mmppara sb art m esaenwa van koeien en het aanwerven van nieuwe leden, en door hem nooit een toeeet wordt getaxeerd bij' een eventueel schadegeval. De heer Dekker vraagt nog, waarom altijd de af gekeurde koeien aan Oudt worden verkocht, ter wijl Van Zoonen er nooit een kan koopen Door den heer Over wordt gezegd, dat de grootste reden is, dat Van Zoonen niet naar Purm.erend gaat en Oudt wel, en dat er op die manier dm veel ge vallen meer voor het beest terecht komt. Na be spreking omtrent dit punt. wordt dezen verkoop aan de commissie overgelaten^ Oudt kan alle® gebruiken^ edel en onedel, Van Zoonen waarschijnlijk niet. Niets nueer aan de orde zijnde, wordt de vergade ring met enkele toepasselijke woorden door voorzit ter gesloten. D'e heer H, Borst, alhier, heeft het burgerwoonhluis ellaiendom van den heer K. Korver, uit de (hand ge kocht. Bedoeld perceel is in de verknoping van Vrij dagavond door den heer Korver in bod gebracht op f 4100, doch vond toen geen kooper. De heer C. Bakker te Den Oever heeft den bouw van een nieuw burgerwoonhuis, aan de Bloemsteng opgedragen aan den heer N. Hermans, aldaar. Door den bouwkundige, den heer C. P. Poel te Hip- polytushoef, is in opdracht van den heer J. Dekker, Sz., te Den Oever, j.1. Zaterdag aanbesteed het bouwen van een woonhuis, aan de Hofstraat aldaar, met als uitslag: P. Bakker Ez. f3790, 1). Bakker f3375, W. Hermans f 3560, J. C. de Vries f liooi, gebr. Hegeman f3534, N. J. Poel f3247. Het werk is gegund aan den heer N. J. Poel. Onze voetbalvereeni'ging heeft een schitterend suc ces te boeken en wel dat het le elftal j.1. te Helder speelde tegen H.F.C. 5 en heeft gewonnen met 2—0. Nu moet ze nog een wedstrijd spelen tegen Helder 5. Ongeacht of die wedstrijd wordt gewonnen of niet, is Succes toch kampioen geworden in de derde klasse afdeeling D. Het Gemeentebestuur van Wieringen heeft den Mi nister van Waterstaat verzocht den hoofdweg in deze gemeente in beheer en onderhoud bij het Rijk over te nemen of, indien daartegen voor het oogenblik be zwaren bestaan, aan de gemeente een jaarlijksche bij drage uit het Rijkswegenfonds toe te kennen voor het onderhoud van den weg, daar het voor de ge meente vrijwel onmogelijk wordt, de steeds toenemen de uitgaven van het onderhoud te bekostigen. Het besluit van den Raad dezer gemeente tot verhoo ging der jaarwedden van de Wethouders, is door de Kroon goedgekeurd. Burgemeester en Wethouders hebben vergunning verleend aan den heer L. Geusebroek, tot het oprich ten van een woonhuis te Zandburen; aan den heer P. Kreijger Jr. tot het verbouwen van het perceel Beltstraat 10 tot een winkelhuis; aan S. Jongkind tot 't uitbreiden van zijn. winkel in de Nieuwstraat aan F. Visker tot het oprichten van een woonkeet aan den Gesterweg. De datum van ingang van het door mej. A. Jonker alhier gevraagd eervol ontslag als onderwijzeres te Hippolytushoef, is door B. en W. vastgesteld op 1 April a.8. De keuring van de dienstplichtigen der lichting 1929, zal voor deze gemeente worden gehouden te Schagen, in de bovenlokalen van het Koffiehuis „De Posthoorn", aan de Markt, op Vrijdag 23 Maart 1928. JTJLIANADORP. Tot plaatsvervangend! machinaist-stoker en. boter- imaker en rvoort» als kaasmakersknecht in de N.V'. Stoomzuivelfabriek „de Vooruitgang!" alhier is be noemd de heer H. Koelemeiji te Dixkshorn. JULIANADGRP. Door den beer W. Slikker is aan da Kooij' een nette winkel in kruidenierswaren en aanverwante artikelen geopend, welke daar ter plaatse wel dn een bestaande beboette zaJl voorzien. JULTANADDRiF. .Wij vernemen, dat Albertols Revuegezelsahap onder directie van den heer AUx Boelens op Zondag 18 Maart a.s. in de zaal van den heer H. J. Beune man alhier tzal opvoeren de revue ,,'t I® dik in orde" en dat er des middag» een kindervoorstelling zal zijn, waar zal worden opgevoerd] „Syljvia en de booze toovenaar". Maandagmiddag hadden de arbeiders van den heer K. Schenk twee wagens kunstmest (achter elkander gebonden) gehaald. Vianuit de Kleine Biuiu-rt reden ze met de voorste wagfcn den Barsingerweg op, terwijl de achterste de richting rechtuit nam en bijl den stellen wal neer in de sloot terecht kwam en door den zwaren vracht zeer vast in de modder geraakte. De 'oorzaak' was, dat de kromme dissel, waarmee deze aan den voorsten wagen was vastgemaakt, ge broken was. Met behulp van buren, en®., waarbij' ook nog een takel te pas kwam, is een en ander weer naar boven gebracht. Het was, zooals we dat gewoon zijn, maar weer voor een volle zaal, dat de Zangvereendging „Apollo" j.1. Zondagavond haar jaarlijksche uitvoering heeft gegeven in de zaai van den heer H. van der Woude, onder leiding van den heer J. van Ham. Men had zich de medewerking verzekerd, van de Schagen Or- kestvereenlging, directeur de heer Jb. Hovenier, zooa dat we een flink programma in handen kregen. Over de zang waren de meenlngen nog al uiteen- loopend, zoo werd bijv, het vrouwenkoor door velen beter gevonen 'an het manenkoor. Door bet vrou wenkoor werd oa. heel aardig „Sneeuwklokjes"' ge zongen, een niet gemakkelijk nummertje. Men kon toch aan de dames merken, dat het een opluchting was, dat dit nummertje gedaan wais, Door 't mannenkoor wend gezongen: „In Neder land'". Wanneer dit bilv. een toon lager gestaan had, (zou 't waarschilmlillk meer voldaan hebben. Over 't algemeen i® na de pauze beter gezongen dan daarvoor. Vooral Spreekwoorden-potpourri viel 'buitengewoon in den «maak. Dit werd zelf® aan 't einde, toen er een daverend applaus weerklonk, nog al® toegift gezongen. Ook het laatste nummer van het programma ..Drie Koningenlied1" was heel mooi. Voor een vereeniging en ook voor den ijverigen directeur i® 't jammer, dat er zoo af en toe van de besten vertrekken, welke partijen niet direct vol doende kunnen aangevuld worden. Wat betreft de muzieknummers van de Sohager orkegtvereenl'ring kunnen we zeggen: dankbaar, maar niet geheel en al voldaan. Wanneer we b.v. noemen Balletmuisik (Faust) van Gounod. meenen we te mogen opmer ken. dat dit zware istuk voor sommigen der dilet tanten wat boven huni boekje ging. terwijl voor een derc?elii:k istirk een betere bezetting wensdhelijlk is. De populaire nummers: „An der schönen Hanen Donau" van Job. Strauss en ..Aïte Semester" ''Marsdh) van John Lindiaav—Tbeimiên vleien blijk baar veel meer in den smaak Het meerendeel van het publiek is gewoonlijk meer enthousiast voor der gelijke nummer». «sa gw6 aWl,iiU9f!t« vsotowüm. Aan het «inde werd door den voorzitter, den heer K. Zander, een woord van dank gezegd voor de ge schonken aandacht, aan den Directeur voor zijn vele moeite en aan de Orkestvereniging voor de mooie nummers muziek, terwijl hiji nogmaals allen> die lust hadden in zingen, opwekten om zich bij „Apollo" aan te sluiten. De heer Van Ham voegde hier nog aan toe, dat personen beneden 16 jaar (met igoedvinding vam 't bestuur) ad'spiranten kunnen worden tegen den hailVen prijls. Een gezellig bal hield allen tot laat in den macht 'bijeen. Ten opzichte van het bal, zouden we in overweging willen geven, voortaan voor de dansende paartje® wat meer ruim te te reserveeren. De vierde T,A.G.O.-avond, waarop Willem van Cap- pellLen ais voordrager optrad, is waarlijk niet een van de minste geweest en kan dan ook zeer zeker a'ls uitstekend' geslaagd beschouwd worden. V6ór de pauze werden gegeven Koning. Oedüpuö ivan So- phocle®. De heer Van Cappellien begon met mede ta ueeien, dat deze Grieksche dichter ongeveer 5 eeuwen voor Christus werd geboien en algemeen de grootste treurspeilidkh ter wordt geacht. Volgens geloofwaar dig© berichten heelt hij' niet minder dan 123 stukken geschreven, waarvan er slecht» 7 voiliedig tot ons gelkioimen zijin, en daaronder ia Oedipus. Alvorens tot de voordracht daaivan over te gaan, gaf de heer Van Cappellen een kort overzicht vam kien inhoud teneinde voor den toehoorder het begrijpen van het stuk wat gemakkelijker te miaken. L&ios, koning van Thebe, had' van Apolilo de god spraak ontvangen, dat hiji door zijn zoom om het leven gebracht zou worden. Toen Iooaste. de Ko ningin, hem nu een zoon schonk, liet 'hiji dien ter stond na de geboorte met doorstoken en gebonden voeten te vondeling leggen op den Cithaeion. De dienaar, aan wien dit opgedragen was, had evenwel medelijden met het kind, en gaf het aan een Go- rintlhiachen heider die het naa rzijn kinderloozen beer., den koning Polyhus, en diens vrouw Mierope biacht. Deze gaven hem om zijn gezwollen voeten den naam Oedipus (zwelvoet) en voedden hem op als hun zoom. AL» de jongeling volwassen ia, wordt hem aan een feestmaal door een Corintlhiër in dron kenschap verweten, dat hij een ondergeschoven kind ia. Oedipus gaat dan, buiten weten zijner ouders, naai' Delphi, om naar zijn afkomst te vragen. Het Orakel laat hem echter daaromtrent geheel onkun dig, doch voorspelt hem,, dat hij zijin. vader dooden, zijn moeder huwen en in bloedschande kinderen vam* haar zal ontvangen. Hevig geschokt door deze God spraak besluit hij, niet meer naar Goiiinthe tot zijm (vermeende) ouders terug te ikeeren, opdat reed» het begin dezer profetie nimmer bewaarheid zal kunnen worden en hij' begeeft zich naar Thebe. Op een driesprong: ontmoet 'hem op een wagen, dde door een heraut bestuurd wordt, zijm ham onbeken den vader Laio» die op reis is naar het DeLphdsche Orakel. Als de heraut Oedipus met geweld uit den weg wil' dwingen, ontstaat een gevecht, waarin alen door Oedipua verslagen woiden op één na die de vlucht neemt'. Oedipus vervolgt verder zijn tocht, on bewust, dat reeds het eerste gedeelte der profetie is vervuld en dat hiji zijn vader gedood heeft In de nabijheid van Thebe bevrijdt hiji de stad van een monster, dat groot onheil aan het land be rokkende en voor deze weldaad ontvangt hij' van de dankbare bevolking de heerschappij over Thebe en do hand dier 'koningin-weduwe, uit welk huwelijk vier kinderen geboren worden Zoo werd,, nog altoos zonder dat Oedipus thans koning van Thebe, het wist of bevroeden kon, ook het tweede en laatste gedeelte'der Godspraak vervuld. Biji den aanvang van het «tuk komt het volk, wanhopig onder de ellende vam misgewas en pest, tot koning Oedipus. ddie vele jaren gelukkig heeft geregeerd., en smeekt hem om hulp en uitkomst De Koning belooft, te zullen doen wat in zijm ver^ mogen is en zendt zijn zwager Creon naar het Ora kel vam Apoillo, om naar de oorzaak dar ellende te vragen. Creon komt terug' met de boodschap, dat de moordenaar van Laio» den vorigen koming, uit het land verbannen moet worden om de rampen te doen ophouden. En Oedipus spreekt plechtig den vloek uit over Laio»' moordenaar uit: niemand mag hem' in zijn hui» ontvangen of heen eenige barmhartigheid bewijzen. Tiiresias, de blinde profeet wordt ontboden, maar weigert- zijn medewerking om den moordenaar te vinden; hiji laat doorschemeren, dat hiji oneer weet, dan hiji zeggen wil, en dat de ko ning zelf miiet vrijl is van schuld. Oedipus, hierdoor •geprikkeld, werpt den waarzegger voor de voeten, dat hij dam wel van den moord zal hebben geweten en nu door Creon tegen hem, Oedipus, is opgestookt. Heftig beschuldigt hij vervolgens Creon van kuipe rijlen en dreigt hem met de doodstraf Daar komt Iocaste, zijm vrouw, tusschenbeilden en tracht man en zwager te verzoenen; zij verklaart, niet aan Orakels tie, hechten, en wijst er daarbij ©p, 'boe aan Laios wel voorspeld was. dat hij door de hand van zijm eigen zoom zou omkomen, terwijl hij' door onbekenden op een driesprong (buiten de stad verslagen werd en zijm kind a'ls zuigeling te vonde ling ds gelegd op den Cithaeron. Elen vreeselljke ge dachte drimgt zich echter nu Oedipus op: hij1 heeft zelf' eenmaal op een driesprong bijl een twist een aanzienlijk mam verslagen; kan dat Koning Laios geweest zijm, zoadat hiji zelf de moordenaar is? (Geen oogenblik denkt Oedipus er nog aan, dat Laio» zijn vader was) Hiji vraagt naar de omstandigheden van 'den moord en zijn vermoeden wordt sterker. Een dienaar van Laios, die biji den moord is ont- sniaplt leeft nog; die wordt ontboden omi inlichtin gen te geven,. Imtussohen komt een bode uit Cörinthe en meldt aan koningin Iocaste (Oedipus was zelf het paleis in gegaan) dat koning Pliillybus daar gestorven is en dat het volk Oedipus tot Koning heeft uitgeroe pen. Oedipuia. wordt geroepen, en verneemt die tij ding wel met smart, maar anderzijds toch met een gevoel van verlichting; want, zegt hij tot Iocaste, het eerste deel van 'de Godspraak blijkt nu ten min ste onwaar te zijn geweest. De bode, die dit hooit, wil Oedipus geruststellen: wat dat betreft 'kan hij onbekommerd naar Corlnthe tcrugkeeren, want Po- lybus was im werkelijkheid' zijn vader niet, en Ko ningin Merope ook niet zijm moeder; de bode heeft Oedipus zelf al» vondeling van een1 herder overgeno- m)en„ die hem op den Cithaeron gevonden had; zijn enkels waren gezwollen door de touwen, die er om gebonden zaten en daarom noemde Polvbus, die het kind' als zoon aannam, het Oedipus (Zwelvoet). ..O zwijg!" roert Iocaiste plotseling, .vraag niet ver der!" Maar Oedipus wil verder hoeren en met een vreeseliiken kreet snelt Iocaste het paleis dn. De Koning echter zet zijn ondevizoek (voort. Maar daar komt, de zoooven ontboden dienaar, en 'de bode her kent hem: het is de herder, van wien hit eenmaal den vondeiinr Oedlmus heeft'overgenomen Nu be grijpt ook Oedipus alles; hij snelt Iocarte na, het paleis in. Weldra komt een man uit het paleis naar buiten en verhaalt wat daarbinnen gebeurd is: locar te heeft zich. uit wanhoop over haar huwelijk met haar eigen zoon. van het leven beroofd: en Oedipus, beischaamd om zifn ellende nog lancet te zien. zich de ooigen uitgestoken. D'an treedt Oedinus zelf. ver blind' en bebloed, te voorschiiin onder vreeselijke klachten. Hiii geeft zi-ch over aan. Creon. die hem naar binnen laat brengen: Oedipus eigen dochters leiden hem weg. Wit zien het dus. het Noodlot beschikt hier van te voren de daden der menschen .niet uit z11n eigen bflndelin°"en komen de ramnen voort, zooals bij onze moderne tooneélauteum In zeken* opzicht staat het werk du» zeer ver van ons af, maar dat dit drama

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1928 | | pagina 5