Schager Courant
AutoHobiel-Ziekeivervoer.
[Brabantsche brieven.
I HET KASTEEL
VAN GRANIET
DE FILM IN DIENST DER
WETENSCHAP.
Zaterdag 3 Maart 1928.
71ste Jaargang. No. 8214
Vierde Blad.
FEUILLETON.
VERTELLINGEN.
Garage JAC. MET,
Ulvehhout, 28 Februari 1928,
Menler,
't Blijft zomeren, om 's
'n stark woord te misbrui
ken, want mee al 't ge-
zomer, 'b nachts vries 't nog
zóó da 's mergens de slot
jes dichtleggen. En da 's
op den duur: kepot!
Want de natuur staat op
den dag nie stil en 't zonne-
ke gift 'm katoen. En die
knopkes, die de zon overal
r kv\> w uitstoomt, zijn zóó teer as
Dd 1 pasgeboren konijntjes, die
1 ISj. fflS^a^^ATWdül nog gin velleke hebben en
mee d'r nokte, gerimpelde
basjes onder 't bont van de
goeder leggen te rillen en te bibberen.
as de knopkes openbarsten overdag omdat de
alkes daarbinnen mee den zonnekaester zoo gedijen,
n zijn die eerst gerimpelde blaaikes lauw en zacht as
A kJnderwangske en dan zoude zè willen vertroetelen!
Beschermen tegen de vorst, maar daar zijn ons groote
■jtrenhanden toch nog te klein veur.
f-gaan dus 's avonds maar naar bed mee 'n bietje
"wstlg hart en veul goeie hoop.
^.^-Da's bij ons zoo, mo gaan naar bed en me staan op,
Vö| ee 0I1S bedrijf.
1 Eerste waar g* om denkt as ge 's mergens oew
ogen opendoet is: „wa zal de goeie God venacht uitge-
Jö pokt emmen over m'n land, mee m'n koren-" Of: „hoe
lou de kleine Kees ('t jonge verken) 't maken na dat
i gisteren niet vreten wou". Want 'n verken verliezen,
mlco, is dikkels net zoo schaailijk as 'n menschenbe-
5011. mie nis.
2S 00 ba, 11 Bletje *ève uItvaart kost gauw 'n paar honderd
op en 'n gèèf vèrken idem. Zoo zitten me dikkels dag
en n nacht in d'n piepzak over 't wel-en-wee van d'n hof.
„I Verleeje week nog.
rtlkelei Eén van dö verkenB was meer dood as levend, 't Lag
M lodderoogen en te hijgen en te steunen, en 't vrat
stallngi |kSi -k Zee: „Trui, d'n dubbele pik 't af". Hij hlet: dub-
elo, omdat ie twee krullekes in z'n stertje draagt, net
i Goudsch pepke. Hoe die namen ontstaan witte nie,
laar wilde geleuven da-d-hier gin biest op d'n erft rond-
charrelt of 't ee d-nen naam? Keb in de zestig kiepen
a vijf hanen maar allemaal „gedopt". De kromme, de
angpooter, de schudde kont, de grijsaard, de bril, de
Cdame, 't lodderoog, de kale, de pitsert, de kwikstéért,
hangkam, van Epscheuten, de ibarrenès, de soepert,
décor) ff fe moeder,, de schele, afijn ik zou zoo deur kunnen gaan
tot zestig. En mee de verkens, de koeien, de geiten alles
ee-d-'nea naam. Trui is zelfs zóóver, die kan aan de
kleur, aan 't medèl, aan de grotte, aan 't vuil op de
Behaal, nèt zien, van welke kiep 't geropte ei is. G'et
•r méé en zónder vuil, veul en weinig aan de schaal,
aeo 'n stripke bloed, ronde, langwerpige, bruine, gele,
Witte, gestippelde enz. enz. Want da's veur mijn al tij 't
lijzondere, lt wonderlijke in de natuur alle dingen
van één soort of ge *r twee of duuzend of 'n muljoen
Dimt, ze zijn allemaal diefferent. Op de wereld zijn vol
lens de leste Engelsche statistieken 1769 muljoen
fJ.709.OOO.OOO> menschen. Aan den buitenkant brokken
Die nie meer in pap dan twee oogen, 'n kokker en 'nen
üond, En as 't er is twee op mekaar gelijken, dan staan
ne verwonderd te kijken, terwijl 't grootste wonder, dat
die honderden millioenen nie op mekaar gelijken, on
danks de sobere gegevens, (oogen, neus en mond), over
|t hoofd gezien wordt
dan van die zeuventienhonderd muljoen
stappen en naar „Kees" terug te kee-
was lillijk ziek deus week. En toen 'k teu-
e
en.
en.
DOOR ETHEL M. DELL
rr Bewerirt door Jhr. R. EL G. NAHUYS.
00,
i Sylvla zag even op. „Wij waren jaren verloofd geweest
Reeds van vóór hij naar hier kwam. Wij beminden
Ikander. Maar..." De woorden ontbraken haar plotse-
zij haalde stokkend adem en zweeg.
.Liet hij je in den steek?" vroeg Mathilde.
Sylvia knikte bevestigend.
Het gelaat van Mathilde nam een harde plooi aan.
Laar zat Burke achter."
..Neen neen!" Sylvla had met eenige moeite haar
hervonden. „Het is niet eerlijk dat te zeggen. Bur»
te trachtte hem te helpen heeft het geprobeerd
tenigmaal. Hij mag hardvochtig jegens hem geweest
w! hij kan 'dwalingen begaan hebben. Doch dat hij
etracht heeft hem te helpen, weet ik zeker."
„En daarom is hij zeker met jou getrouwd?" bracht
tathilde met een bitter lachje in het midden.
jBylvia hief het hoofd op. „Neen. Ik weet niet pro-
1 "wa,t hem op dat denkbeeld bracht. Misschien
de hy zich eenigszins daartoe verplicht. Ik was ge-
en al op zijn bescherming aangewezen, en hij wil
leen oogenblik gelooven, dat ik mezelve kon red-
too ridderlijk!" zeide Mathilde, „Zoo zijn de man-
'ylvla rilde. „Zeg dat nu niet! Hij is zeer goed voor
1 tewoest!"
|.»®P zijn manier," zelde Mathilde.
|»Neen, op Iedere manier. Ik kan je niet zeggen hoe
wt Guy terugkeerde. Hij bracht hem terug om mij
ioM6n0e8eu te doen" L>e stem van Sylvla klonk zeer
0n benepen. „En van toen af gingen de dingen
•rkeerd," liet zij volgen.
bSSfta lag volstrekt niet iets grootmoedigs," hernam
liJfl vernachte dat je Guy zou zien in zijn
uGrnederIng:- wllde je een lesje geven en Je
Bfm tju geboft had met hem als echtgenoot te ne-
liftfho i t hle*d geen rekening met het feit dat je Guy
cm, V0rwachtte, dat Je je met walging van Guy
afkeeren!"
ia'ni'^8. dat ntot!" zelde Sylvla snel. „Werkelijk, dat
Kon I)a*1 ,s niets voor Burke. Hij deed het te-
W eigen oordeel. Hij deed het terwille van mij!"
ïrto nlet veel omtrent de mannen, is het wel?"
'^Mathilde.
ju' niet Doch ik weet wel zooveel van Burke
LWHt, dat hy ewiijk spel «p^lt
gun TrvS had groet: „TruS, d*n dubbele pik t af," toen
was 't mee Trui veur vandaag gedaan. Gin eten meer
op tijd, gin toezicht in de stallen bij 't melken, Trui
liet de boel blauwblauw, in dit geval aan mijn over bij
al m'n ander werk. Heel den dag ee-z'ln 't vèrkenskot
gezeten, (soort zuuk soort!) en d'n zieke opgepast.
Ze gaf 'm eerst 'nen hèrlng, flink zout en volgestopt
mee gruune zeep. Ge hoef nie te vragen wat da veur 'n
moeite kost, om bij 'n vèrken zo'n „blinden vink" naar
binnen te krijgen! Maar Trui zou Trui nie zijn as d'ren
zin nie kreeg want in dat opzicht staan de vèrkens bij
haar nèt zoo aangeschreven as ik!
Toen Kées da-d-op had, werd ie nog broerder, da
snapte. Of ge nouw 'n vèrken bent of 'nen mensch, zoute
hèring en groene zeep is nouw nie dlrekt geschikt om
oew te laten watertanden.
Van benauwdheid zette Kees 't op 'n zuipen, daar was
't bij Trui'om begonnen! Vrouwen amico! Die bewan
delen altijd omweggekes...
De rest begrèpte.
Kees begon, mee permisie te braken as 'n regiment
huzaren da zat is gewiest.
't was teugen d'n avond. „Dré", riep Trui, „keb 't ge
wonnen, Kees kotst." En ze had 't gewonnen.
Kees had wa naar binnen gekregen da nie verteeren
wou ('nen ouwen schoenzool mee spijkers) en die kwam
er nèt zoo uit. 'n Paar uur later zag Kees scheel van
den honger en z'n stertje kreeg nouw drie krulletjes,
toen Trui 'm 'nen verschen bak mee gekookt meel gaf
en èrpelBchellen.
Ik zal weinig zeggen, maar Trui heet dieën dag mins
tens honderd en veftig gulden verdiend veur 't bedrijf.
En toen me 's avonds in bed lagen, toen róók ik Kees!
Toen 'k 's mèrgens wakker wier, zee ik In m'n onschuld
teugen Trui: „Mèrgen Kees!" Maar Kees is nog nooit
zoo lekker gewiest, as nè, z'n zlpsopdellerlum. Redderen
en beredderen zit Trui in 't bloed, 't Lijkt Schuttevaer
wel, mijnen vèrkensdokter.
D&'s 'nen fermen Hollander, amico, dieën zeuventig-
Jarigen Schuttevaer. Nie alleen 't botje uitvinden en
maken, maar d'r zelf mee naar Amerika varen om de
wereld te overtuigen van de onzinkbaarheid van z'n red
dingsbotje. Ge mot et niet uitvegen, om mee zo'n ding,
nie veul grooter as 'nen fllnken boerenklomp, op 'nen
Zondagmorgen uit Rotterdam weg te varen, aan den
Hóek mee oew pet zwaaien ajuus vaarwel! en dan
d'n hèringvijver oversteken, tusschen de beenen van 't
Vrijheidsbeeld deur te varen en in New York aan land
te stappen.
Maar zóóver is'ie nog nie!
Tóch, as-'t 'm lukt, (en keb 'r goeie moed op, Schut
tevaer is 'ne mensch van zeuventig en z'nen kapitein
is ok ginnen kwajongen, die 't notendopke wel goed na
gekeken zal emmen, veur ie van den wal stapte), maar
as 't 'm lukt, dan ruil ik 'm veur gin duuzend Oceaan
vliegers! Wa zeg ik? -.Nog veur gin duuzend Oceaan-
vliegsters! De leste, die onderweg opgepikt Is deur 'nen
Hollandschen zeevaarder, is zoo schandalig uit Parijs
gekomen, dat Amerika z'n eigen schaamt! Amerika,
veur gin bietje vervaard, (Columbus, Columbus, hadde
niks beters kunnen ontdekken?) is gewoon verbouwe
reerd over de eigenaardige kedoowkes die ze daar van
de Heeren ee gekregen. O.a. twaletjes waar ze, mee
goed futsoen, nog gin eens mee naar bed kan gaan!
Maar ollee. lot ze.
De Parijsche Heeren ebben in ieder geval de propa
ganda, die er veur de braafheid van Frankrijk gemokt
wordt den lesten tijd, 'nen lillelijken knauw gegeven.
Maar de Brillerlkanen zullen d'r brillen wel 'a alle
maal goed afgeven as ze de „Schuttevaer" do Hudaon
op zien varen, komende van Rotterdam. Zullle emmen
daar van alles 't grotste en 't duurste van de wereld,
nouw kom Schuttevaer bewijzen da ge ok de wereld
in bewondering kunt brengen mee wa-d-andera dan par
venu-streken.
En as 't hem, den zeuventlg-jarlgen gelukt is, dan
ee-t-le de wereld 'nen dienst bewezen van 't grotste be
lang. Dan is er veur de zeevarende menschheld méér
gedaan, dan tot op heden gepresteerd en dan is er veul
onderscheid tusschen zo'n daad waarmee menschenle-
vens gered worren strak en een Lindbergh-streek, die
als maar menschenlevens kost!
Schuttevaer, ge draagt oewen naam mee eere en lk
neem gère m'n boerepetje veur oew af. Goeie reis! Be
houden thuis komst en veul suukses mee 't bouwen van
Sohuttevaertjes as ge weer in Holland bent.
Amico, ik schel d'r af. De vèrkensdokter sta me draad
loos te tlllefeneeren da de vèrkens ervan schrikken om
in den stal te komen. Wa zal er nouw weer aan de
band zijn?
Intusschen veul groeten van Trui en, as altij, gin hor-
ke minder van oewen,
toet a voe,
DRé.
Alkmaar. Telefoon 572.
„Zelfö wanneer hij zijn man doodt," opperde Mathilde
cynisch.
„Hij drijft altijd eerlijk spel". Sylvia sprak met vaste
overtuiging. „Doch hij neemt geen verzachtende omstan
digheden in aanmerking. Hij is hardvochtig.
„Heb Jij dat ondervonden?" vroeg Mathilde.
„Ik?" Sylvia keek haar onthutst aan.
Hun oogen ontmoetten elkander. In den blik van de
oudste vrouw lag een zeker medelijden.,
„Ja, ja, jij persoonlijk," ging zij voort. „Is hij wreed
voor Jte geweest, Sylvla? Ja? O, neen, Je behoeft het me
niet te zeggen! Ik weet het!" Zij trad plotseling op
haar toe en sloeg een arm om haar heen.
„Sylvia zat te beven, „Hij begreep mij niet," sta
melde zij.
„Dat doen de mannen nooit," merkte Mathilde bitter
op. „Liefde kennen zij niet Zij kennen alleen hartstocht
Die les heb ik reeds lang geleden geleerd. Het maakte
het leven oneindig veel eenvoudiger, want sedert dien
tijd verwachtte ik niet anders meer."
Sylvia liet haar een oogenblik begaan. „Ik geloof, dat
je je vergist, doch ik kan je geen bewijzen leveren."
„Je bent ook nog zoo jong," zeide Mathilde meewarig.
„Neen, neen! Dat ben ik niet," Sylvia trachtte te
glimlachen terwijl zij zich bevrijdde. „Ik wordt met den
dag ouder. Ik ben aan het leeren. Indien Indien ik
mij slechts niet zoo ongelukkig voelde omtrent Guy, ge
loof ik dat ik mij veel beter zou kunnen schikken. Maar
maar" de tranen drongen zich naar haar oogen
„hij behekst mij. Hij maakt dat ik geen rust heb. Ik
droom van hem. Ik voel mij been en weer geslingerd.
Want Burke heeft hem opgegeven. Doch dat kan
lk niet"
„Natuurlijk kun Je dat niet Je zou niet willen," sprak
Mathilde met warmte. „Laat Burke je niet van je vrien
den berooven! Zeer veel mannen denken dat wanneer
een vrouw een echtgenoot heeft, zij niemand anders
moer noodig heeft Zij weten er niets van."
De oogen van Sylvla dwaalden over het „Veldt" naar
een flauwe, vage blauwe lijn ln de verte, en bleven daar
op peinzend gevestigd. „Zou je niet denken dat dat van
den echtgenoot afhangt?" zeido zij.
HOOFDSTUK VIEL
UIT DE DIEPTEN.
Dien nacht rolde de donder tusschen de kopjes, en
Sylvia lag In haar hut klaar wakker en luisterde. De
bliksem flitste en trilde over de verre heuvels en wierp
een tooverachtlg en geheimzinnig gefikker over haar
bed. het gedempte licht van de lamp op haar nachtta
feltje volkomen doende verbleeken.
Bill Merston had een schriftelijke boodschap van haar
echtgenoot mee teruggebracht, en deze hield zij ln de
hand geklemd. Want die boodschap bevatte een kreet,
die haar geheele ziel in opstand gebracht had.
,Jk heb Je noodig," had hij geschreven ln een hand,
TOEPASSINGEN OP MEDISCH GEBIED, SPECIAAL
IN DE OPERATIEZAAL.
Duizendvoudige vergrootingen van mier o-organismen.
Naast de vele groote filmwerken, die een ware zege
tocht over de geheele wereld maken, bestaan er ook nog
rolprenten, welke een minder groote bekendheid bij
het publiek hebben, maar het niettemin verdienen wat
meer belangstelling te genieten. Het zijn de films, die in
dienst staan van de wetenschap, niet vervaardigd door
film-liga's, die een kapitaal van 6 cijfers en meer aan
een film ten koste kunnen leggen maar waarvan de ver
vaardigers alleen, slechts met bescheiden middelen, wat
rondneuzen, in de werkplaatsen der natuur.
Over de vervaardiging en het nut, welke deze films
voor de wetenschap afwerpen, lezen we het volgende
in de „Msb.":
De toepassing van oudere ontdekkingen op geheel
nieuwe gebieden, het gebruiken van oude middelen op
terreinen die men vroeger nauwelijks er mede In ver
band bracht, doet ons thans bijna dagelijks voor nieu
we wonderen en geweldige vondsten van menschelijk
vernuft staan. De groote, fundamenteele uitvindingen
werden reeds eerder gedaan, maar eerst nu schijnt de
tijd aangebroken te zijn dat men streeft naar haar vol
ledige toepassing.
De cinematografie is een van die vindingen, dien nog
tallooze mogelijkheden schijnt te zullen bieden, terwijl
slechts een zeer klein onderdeel momenteel nog ge
kend wordt. Van dag tot dag zien wij de speelfilm beter
worden, zien wij nieuwe wijze van opname, die de voor
gaande overtreffen. Er is ook meermalen gewaagd van
de paedagoglsche waarde die goed films kunnen heb
ben, en niet onbekend kan het meer zijn, dat de cine
matografie ook aan de wetenschap gewichtige diensten
begint te bewijzen, dat de rolprent de waarneming van
dingen mogelijk maakt, die tot op heden geheimen ble
ven, welke slechts aan enkele schaarsche en ervaren
vorscihers na langen arbeid geopenbaard werden, en die
nu, door de oinematografiesche voorstellingen zonder al
te groote moeite ter kennis van het groote publiek ge
bracht kunnen worden.
Nu de algemeene filmkunst zich tot een niet onbelang
rijke hoogte ontwikkeld heeft, kan er ook gedacht
worden aan de vervaardiging van wetenschappelijke
films op grootere schaal. Wel is dit een uiterst
lastig te bewandelen terrein, dat yeel geduld, en
een evengroote wetenschappelijke als cinéastische
ervaring vraagt. En deze moeilijkheden vooral zijn
de redenen dat er zoo weinigen nog hun krachten wij
den aan een werk, waarvan zulke groote resultaten te
wachten zijn, en bereids werden verkregen.
Er zijn in Europa op het oogenblik nog slechts drie
vervaardigers van wetenschappelijke films, en een van
deze drie is een Nederlandsohe instelling, die nog veel
te weinig gekend en gewaardeerd wordt. De „Multifilm"
fabriek te Haarlem heeft op het .gebied der wetenschap
pelijke film reeds dingen gepresteerd, die haar zelfs een
goede bultenlandsche reputatie bezorgden, en ook Hier
liet zij wij wezen er reeds elders op onder andere
haar prestaties bewonderen ln Antony van Leeuwen
hoekfilm en in de Malariafilm.
Om echter een wijdere belangstelling te wekken, met
name in onderwijskringen, heeft deze onderneming thans
een groot filmwerk samengesteld, getiteld „Wetenschap
en Film", dat ten doel heeft enkele voorbeelden te ge
ven van de toepassingen van het levende lichtbeeld voor
onderwijs en volksontwikkeling, voor wetenschap en
onderzoek. En om tevens een kijk te geven op de eigen
aardige methoden die men somtijds daarbij moet vol
gen, alsmede in te lichten over de merkwaardige Instru
menten, die men vaak daarvoor gebruikt.
Een van de voornaamste toepassingen is die op me
disch gebied, en wel meer speciaal het filmen van opa-
raties. Bij het demonstreeren van een operatie immers,
kunnen slechts weinig studenten alles goed volgen; de
meesten staan te ver af, en van het waarnemen van
alle bijzonderheden def chirurgische techniek is geen
sprake. Reeds twintig jaar geleden is men begonnen
met het filmen van operaties, doch de resultaten waren
weinig bevredigend, daar men met de gewone filmuit
rusting begon. Uiteraard moest de filmoperateur 2Ïijn
toestel daarbij tamelijk ver van de operatietafel brengen,
om de assisteerenden niet te hinderen, en met moeite
moest hij tusschen hen in een plaatsje zoeken om te
kunnen filmen. Wat hij aldus op de rolprent kreeg was
wel geschikt om een algemeen idee te geven hoe het bij
een operatie toegaat, maar het geven van détails was
onmogelijk, ook al omdat het toestel schuin van boven
op de wond zag, zoodat een scheef en verteekend beeld
werd verkregen. En ten slotte brachten de stofafge-
vende booglampen, en ook de niet-medisch geschoolde
klno-operateur de asepsis in gevaar.
Daarom kwam men na de verbeteringen van dr. von
Rothe tot de constructie van permanente filmtoestel
len, die geheel in de operatiezaal ingebouwd worden, en
welke die van Guy had kunnen zijn. „Ik kan niet langer
zonder Je. Morgen kom ik Je terughalen indien Je
met me mee wilt gaan."
Of zij meegaan wilde! In deze laatste woorden meen
de zij den doodskreet van een man te vernemen. Wat
moest hij geleden hebben alvorens hij tot het neerschrij
ven van deze woorden had kunnen besluiten! Zij wond
den haar onbeschrijflijk, drongen haar tot ln het diepst
van de ziel indien zij het half onwillige van haar eigen
aanbod tot terugkeer herdacht. En toch zou zij alles
wat zij bezat voor een paar dagen uitstel willen geven.
Het heete brandende verlangen, dat In die woorden was
neergelegd, maakte haar beangst door zijn heftigheid.
Het deed haar denken aan een van die onbluschbare
„veldt'-branden, die alles verteerde wat op zijn weg lag
en een zwarte woestenij adhter zich liet. Ja, thans had
hij b«ar noodig, omdat hij haar had moeten missen. De
vlam van zijn hartstocht was tot een wit-gloeien aan
gewakkerd. De tongen van dat vuur schenen haar te
lekken, haar fce schroeien, zelfs op de plek waar zij lag.
En zij deinsde terug met een wanhopig gevoel van on
macht, met een gevoel, dat haar lot was bezegeld. Want
zij wist, dat zij tot hem moest gaan. Zij moest wederom
door de spitsroeden loopen. Zij moest haar lot dragen.
Daarna misschien wanneer het vuur geblusoht zou
zijn, zou tussdhen de asch een vonk van het Goddelijke
aangetroffen worden, die haar verlichting kon geyen.
En steeds doemde in den achtergrond van haar geest
de gedachte aan Guy op, aan Guy, die haar zoo wanho
pig, zoo herhaaldelijk had laten zitten. Zou zij hem
thans In den steek laten? Zou zij zlchzelve zoo volmaakt
buiten zijn bereik plaatsen, dat zelfs indien hij haar om
hulp riep, zij machteloos zou zijn een hand naar hein
uit te steken? Die gedachte kwelde haar. Het was het
eenige wat zij voelde niet te kunnen verdragen, het was
het eenige punt waaromtrent zij en Burke ten eeuwigen
dage van meening zouden verschillen. Ach, noen! Wat
zij hem ook overigens mocht schenken, daarin kon zij
zich niet naar hem schikken. ZIJ kon, zij wilde niet dul
den, dat Guy ten onder ging, zoolang de geringste kans
voor zijn redding bleef bestaan.
Aldus sprak zij tot zlchzelve, terwijl zij daar alleen
lag, onder het steeds naderen van het onweder, dat nu
eens verder af, dan weer dichterbij aanrolde, als een
dreigend, rondzwervend (monster, op prooi belust. Vroe
ger tn den nacht had zij getracht te bidden, doch het
had haar geen verlichting geschonken. Zij had niet wer
kelijk gebeden sedert dien vreeselijken nacht te Bren-
nerstadt, toen zij haar geheele ziel in een vurige smeek
bede had uitgestort zonder troost te hebben gevonden.
Zij voelde zich in dit land van vreemden van alles af
gesneden, moederziel alleen. Iedere poging de kloof te
overbruggen scheen haar volmaakte machteloosheid des
te scherper te doen uitkomen,twaar zelfs de meest hoop
volle reiziger somtijds voelt dat God vergeten heeft ge
nadig te zijn. Nooit in haar leven had zij zich zoo verla
ten gevoeld, en het was een verlatenheid die haar vrees
aaojotg.
die aan den zolder, Juizt boven de operatietafel Hangen.
Zij geven een zeer groot beeld, alleen van het operatie-
terrein met de handen van den chirurg, en toonen niets
bijkomstigs dat stoort en de aandacht afleidt. Aldus
wordt ieder, ook het kleinste detail zichtbaar, al naar de
chirurg het zelf-wil, daar het toestel geheel automatisch
werkt, en geen deskundige bediening behoeft. Door het
indrukken van een voetcontact bFengt de chirurg het
in beweging, en niemand wordt door het toestel gehin
derd, omdat het loodrecht boven de tafel hangt.
De moderne operatie-film geeft dus thans een beeld,
zooals de opereerende chirurg het ziet, en het toont
meer bizonderheden dan de reëele toeschouwer zou kun
nen ontdekken. Het zien van de eigen operatiefilm heeft
soms zelfs aan ervaren chirurgen diensten kunnen be
wijzen door het vergemakkelijken van de zelfcrltiek.
Van niet minder wetenschappelijke waarde zijn de mi
croscopische films, die de eenige manier geven om de
wonderen van den mlcrosmos voor iedereen toeganke
lijk te maken. En ook voor den onderzoeker op dit ge
bied heeft de film groote voordeelen; resultaten waar
van de voorbereidingen soms dagen duren, en die een
verloop van sleohts enkele seconden hebben, kunnen
worden gefilmd, en op ledei* gewenscht oogenblik wot^
den getoond. De leek ziet als het ware door de oogen
van den geduldigen onderzoeker, en profiteert zonder
moeite van diens ervaring.
Het maken van microfilms staat ondanks de prachtige
resultaten die reeds verkregen werden, nog ln den aan
vang, en dit Is wel het moeilijkste gebied der kino-tech-
niek, omdat men hier nog geheel op eigen ervaring en
onderzoek is aangewezen. De speciale toestellen die
noodig zijn, bestaan niet In den handel, de cinéasten
moeten ze zelf construeeren, en literatuur over dit onder
werp is er nog niet. Dr. Comlandon die er mede begon,
dr. Siegenhoff en de Nederlander J. C. Mol, directeur
van de „Multifilm" te Haarlem, zijn de eenigen die in
Europa op dit gebied werk leverden.
Door geweldige lichtconcentratiès en ingewikkelde in
strumenten-combinaties is men er reeds in geslaagd ver
grootingen van 50.000 tot 100.000 maal te filmen. Zoo be
zitten wij thans verduideïijke opnamen van verschillen
de ziekte-verwekkende micro-organismen, en zien wij in
monsterachtige proporties het leven van wezens, die
slechts een duizendste millimeter groot zijn. De bloeds
omloop ln de haarvaten wordt tot een Niagara, die de
roode bloedlichampjes als snel voorttuimelende keien
meesleept, en de witte bloedüchamen als voorzichtig
speurende visschen. Raderdiertjes eii kiezelwieren ont
sluiten de geheimenissen van het leven onder water en
uit het rijk der kristallen leeren wij rhythme, beweging
en organisatie zien. Een plantecel functionneert voor
ons als een fabriek waarin het heel druk en levendig
toegaat.
Daar in de film langs mechanischen weg tijdsbeelden
gegeven worden, kan de tijd versneld of vertraagd, en
in zekeren zin zelfs negatief gemaakt worden. Op deze
wijze kunnen snelle bewegingen zoodanig verlangzaamd
worden, dat het oog ze kan volgen en analyseeren, en
omgekeerd kan de film in enkeleseconden het verloop
van bewegingen doen zien die dagen en zelfs weken du
ren. Voor de bestudeering van menschelijke en dierlij
ke beweging is de vertraagde film van ongemeene
waarde, doch ook bijvoorbeeld voor de analyse van
slijtage bij machines, Door de versnelde film is men tot
de ontdekking gekomen dat de planten niet slechts door
den wind bewogen worden, doch dat zij ook haar eigen
bewegingen hebben, en zonder de film zouden wij niet
lioht ontdekken, dat b.v. de iris aan heftige groeistui
pen lijdt, ,en heel stille plantjes soms krampachtig reo-
geeren op allerlei indrukken. Do paddenstoelen blijken
werkelijk als paddenstoelen uit den grond op te schie
ten, de lupinen schijnen geheimzinnige samenspraken
met elkander te houden, overal blijkt beweging en
rhythme als uiting van het leven; slechts het tijdsver-
lobp maakt deze dingen meer of minder waarneembaar
voor ons. Doordat de film dit tijdsverloop normaliseert
worden al deze bewegingen gelijkelijk waarneembaar
door de gelijke snelheid.
Het leven der vogels vooral heeft veel geheimen, die
sleohts door ervaren en uiterst geduldige vogelkenners
achterhaald worden. Daarom is men thans ook druk be
zig met de vervaardiging van vogelfilms, waartoe ech
ter de hulp van vakgeleerden en doorkneede vogelken
ners wordt vereischt; de 'films van den heer Burdet die
ook in ons land algemeen bekend zijn, werden nergens
geëvenaard. In de nabijheid van de plaats waar men wlï
filmen, wordt een, tentje gemaakt, dat men geheel met
•takken en bladeren bedekt, en dat langzamerhand tot.
dicht bij het nest vooruitgeschoven kan worden. Dagen
lang verblijft de operateur daar, en hij laat de vogels
door het afloopen van een uurwerk gedurende dagen
en nachten vooraf wennen aan het tikken van zijn film
toestel. Pas na de grootste voorzorg en voorzichtigheid
worden de vogels verschalkt, en is het mogelijk te zien,
hoe de jonge koekoeken zich gedragen als de meest bar-
baarsche Hunnen onder de vogels, dat 'zij niet alleen
niet terugschrikken voor huisvredebreuk, maar zich la
ten onderhouden door de arme kleine verdrongen vo
geltjes. Hoe de schuwe kiekendief en familie een heel
lieftallig huisvader blijkt, die zijn jongen streng onder
de tuchthoudt, bestraft en beloont.
Dit alles, dat uiteraard slechts fragmentarisch het
vérband van wetenschap en film toelicht, zal echter wel
Spookachtig speelde het .weerlicht rond haar bed. Zij
sloeg het gade met oogen, die weigerden zich te slui
ten. Zij vroeg zich af of Burke er evenzoo naar zou
zien, en rilde bij de gedachte aan morgen, voor de eer
ste maal de vraag bij zich voelende oprijzen, waarom zij
ooit toegestemd had hem te huwen, waarom zij niet lie
ver haar last had opgenomen en naar haar vader was
teruggekeerd. In Engeland zou zij een betrekking ge
vonden hebben. Hij zou haar geholpen hebben, indien
zij slechts den moet tot teruggaan en de kracht tot ne
derig zijn bezeten had. Haar gedachten bleven zich met
hem bezig houden. Er was een tijd geweest dat zij zoo
veel voor elkander waren. Zou hij haar ooit betreurd
hebben? Had hij ooit naar haar terugkomst verlangd?
Er schoot haa.r een brok ln de keel. Zij woelde met
haar hoofd op het kussen en klampte haar handen
vast over haar oogen. Ach, was zij maar tot hem terug
gekeerd! Zij hadden elkander lief gehad en op den duur
zou die liefde overwonnen hebben. Won liefde niet al
tijd? Welke warén die woorden ook weer, die zij gele
zen had, diep in den bast van den boom gesneden? Zij
flitsten haar door de hersens, feller dan het bliksemlicht
de sleutel tot iedere deur de balsem voor iedere
wond de ladder langs de sporten van welke alléén,
het kasteel van graniet kan bereikt worden. FIde et
Amore! Door Geloof en Liefde!
Weder bekroop haar dat vreemde gevoel van open
baring. Terugblikkende, zag zij den man met zijn paard
aan zijn zijde die woorden in den bast kerven, terwijl
zij op hem wachtte. Zij zag de woorden zelf als door
een transparant ln vurige letters docr haar gesloten
oogleden heen. Plotseling deed zich de vraag aan haar
voor, en daarvan lag zij versteld, of haar gebed dan ten
slotte toch vorhoord zou zijn, en zij de boodschap onop
gemerkt aan zich had laten voorbijgaan...
Een donderslag, ontzettender en dichterbij dan een
van zijn voorgangers, gaf haar bijna het gevoel alsof
zij ter verdoemenis was opgeschreven en deed haar het
bloed door de polsen jagen. Zij nam de handen van haar
gelaat weg en ging overeind zitten.
Plotseling stierven de echo's weg, doch om een vreemd-
soortlgen indruk achter te laten, die haar met een spook
aohtigpe kracht in bezit hield, waarvan zij zich niet kon
vrijmaken een gevoel dat overging tot de atelligo ze
kerheid dat er buiten in den storm Iemand aanwezig
was, die, behoedzaam en geduldig, op iets stond te
wachten.
Het venster bevond zich dicht bij haar bed. Zij be
hoefde slechts het gordijn weg te schuiven om naar bul
ten te kunnen zien. Het hing binnen het bereik van
haar hand. Doch verscheidene ademlooze seconden lang,
durfde zij niet.
Wie of wat het was dat daar buiten stond, daarvan
had zij geen flauw begrip, doch de gedachte aan Kieff
kwam bij haar op Kieff de vampier, die dood was.
Zij voelde zich ijskoud worden. Om Merston te wekken,
behoefde zij slechts de kleine kamer door te loopen en
op den hoofdwand van de bungalow te kloppen. In min-