SchagerCourant
s\~3~PsAMANDELTJES-
Langs de oevers van den Heiligen Ganges
Brabantsche brieven.
Derde Blad.
Blnnenlandsch Nieuws.
De lof der dwaasheid.
Plattelandsgemeenten en het Rijk.
Lijkverbranding in Benaris.
Zaterdag 16 Juni 1928
71ste Jaargang. No. 8271.
Ulvenhout, 12 Juni 1Ö28.
Menier,
Ik denk dat die stuk of
tien Italianen nouw zoet
jesaan wel laat van win
terteenen zullen emmen!
Maar wa waar is, is waar,
ze hoeven er gin-mensch
dank-oewel voor te zeg
gen. Zemmen 't zeilevers
zoo gemokt. Ze wouwen
mee gin geweld, van 'n
ander hulp of raad emmen
Nobiel gong naar den
Noordpool as d'n Keizer
nach Paris en d'n eene
kwami 'terecht op Doorn
en d'n ander op 'n drijven
de ijsschol.
Toen konnen ze wel hulp gebruiken. Nobiel zit te
tillegrafeeren over heel de wereld:
Sossossos-sos-sos-sossossos,
Wij zitten in de pinarosl
SO'SSOSSOS-SOS-SOS-SOSSOSSOS,
Wij drijven op 'n ijsschosl
Sossossos-sos-sos-sossossos,
Hielp ons van het ijs losl
Wie z'n deurejere brandt, zeggen wij', mot op de
blaren «zditten eni al zullen ze daar nouw direkt gin
blaren krijgen van d'e bitte, 't zal toch ok nie mee
vallen.
Maar, laten me Wij izijtn, da ze gered zullen wor-
ren, dank ziji de schoone en wonderbare uitvinding
van de ïadiol U Beste ils d'n Moes (mee die mis
lukte Noordpool verovering. Want wie teugeswoorig
Ita'lië zegt, zegt Moeiselicme en de .bevroren „Italia"
is 'nen propagandist: onbetaalbaar.
Toch zal NobleJeke wel in de smiezen emmen ge
kregen. dat et gemakkelijker is oim Rome zege
vierend binnen te tie'kken, dan den (Noordpool en
za'1 ie de volgenden keer de Noordpool1 wel laten
veroveren deur andere liefhebbers. Ik weet ok nie
eni mee mijn veul andere tnenscben, en geleerden
wat daar te halen is. I nie'der geval gin room
ijs! Maar politiek bekeken, is 't gelukt. 'En da's al
'nen beelen grootel
Wa doen de menschen nie veur politiek. Ze ver-
sjiaiggelen er d'r ziel en zaligheid dikke!© veur.
En of ge nouw komt in den Raad] van Zjenève of
in den Raad van Halsteren: van 't zalfde laken 'n
pak. Ge zul zeggen: „Halsteren, Halsteren, wa-d-is
'da veur 'n land? Hoort da tot de beschaafde wereld
of vreten ze daar mekare nog opi?"
'En dan mot i'k zeggen, amico: allebei! 't Lee toe
vallig in de beschaafde wereld, in 't westen van
Brabant èn ze vreten daar mekaar nog op>. Zemmen
er 'nen burgemeetster, sikkretaris, raadslejen, veld
wachters, 'n werkvrouw, ja, zelfs 'nen gemeente-
a:sjietekt die bijna net zooveel verdient as de werk
vrouw IZemmen er van alles, ok kerupsie! Ge
ziet, allemaal factoren die wijzen op die „beschaafd
heid" van die gemeente.
Maar nouw is er al 'n groot jaar wa gaande, da
veul lijkt op koppesnelien en menscheneten.
De sikkretaris emmen ze ibescfliuldigd van kerupsie.
Hebben ze gelijk in! Ge wil meetellen in de be
schaving: ja of nie, Eerst schorsing en toen ontslag
en terugbetaling van de achterovergedrukte spieën.
Nouw wil 't geval dat. de Gedeputeerde 'Staten
nie akkoord gonken mee 't ontslag, 't Zal mee die
'ke upsie, zooa9 mee de meeste kerupisies nogal mee
gevallen zijn! Nouiw schijnt de sikkretaris 'n paar
kam/moraden te hebben in den Raad, die 'm mee
huid eni haar op willen vreten. En hoeveul verga-
de ingen die elf Raadslejen al gehad exmnen" om
diieën sakkretarls. amico,.da's 'n schandaal. Heel
het gemeentelijk huishouwen wondt er veur vergeten.
En dieë sikkretaris, die alles terugbetaald heat, die
al meer as 'n jaar gekoejeneerd wordt, die ze heele-
rnaal kapot ommen gepol'itiekt, die mót en die zé.1
hangen aan d'n hoogstan boom van da menschlie-
vend Halsteren, Vandaag of mergen trekt da Raads-
elftal er mee z'n klompen op uit en knokken ze
't onder mekaar uit. As 't er dan in 's hemelsnaam
maar ginen aenen van boven op komt, anders gaat
er heel de gemeente langzamerhand aan! De Edel-
achtbaren zijn nouw d'r klompen aan 't wit schuren
om naar de Koningin te gaan. Ze zullen er 'n mooi
figuur slaan denk ik. Gewoonlijk hangt zulk getreiter
van éénen dwarskop af! Sjuust in die kleins nege
rijen. Daar negeren ze mekaar de kiest in.
'Zoo las ik giesteravond in de krant, da-d-ergens op
zoo'n soort negerij d'n dominee kwam om d'n kerk
dienst te doen. Zijneerwaarde kwam mee twee da
mes, z'n zusters. En toen d'n dominee op z'ne prik-
stoel stond en 'n gezang wou laten zingen, toen bleek
dat dia daar uit de mode was! 'nen Ohwerling
haJd da-d-afgeschaft in da «at.
Dus, ze lieten Dominee en z'n zusters alleen kwee-
len en de rest, mee d'n orgelnist inkluis, vertrapte
het. Op 't lest kregen dominee's zusters de deur nog
veur d'r neus en daarmee was de plechtigheid
afgeloopen. En da-d-alles onder aanvoering van eenen
boeren dwarskop, die 't heter docht te weten as z'men
dominee!
Ik ben romsch, da witte, maar as ik er toevallig
bij gewiest was, dan had dieën knaap gezongen, ami
co^ gezongen, om mealijjen mee 'm te krijgen. En dan
ha'k mee m'nen klomp de maat geslagen boven op
z'n eigenwijs, onverdraagzaam bakkes. Hij mag onzen
Lieven Heer op z'n bloote kniekes bedanken, da-d-ik
d'n dominee nie was...
't Is allemaal 't uitvloeisel van de politiek.
As ge teugeswoorig 'nen snotneus teugenkomt, die
amper droog is achter z'n ooren, dan kekt ie oew
as ouwere, verstandige mensch, net aan of ie zeggen
wil: kek veur oew. Da's de opvoeding van de ver
lichte politiek. De onverschilligheid, de eigengerijd-
neid, de minachting, lèe duimen-dik op die baarde-
looze tronies. Veur kunst en veur wetenschap is gin
plak meer op deus wèreld. Die wordt overhoop ge-
loopen deur 'nen voetbalbruut.
De eeuw van de jeugd!
Erme eeuw die daar op volgt! Zoo dee m'nen zeun,
ds verver, z'n eksamen veur de ververij, 'n Jaar of
vijftien gelejen. In den Haag. As ik 'm zoo hoorde
riddeneeren, dan kwam daar nog al veul veur kij
ken. Onder andere: veul wiskunst, zeet-ie. En dk
tier GRATIS GRENADINE SA US PUDDING
EEN HEERLIJK HA GERECHT
PU O DINGPAB RIEK GRON tNGEN
Welnu zóó was liij tenminste niet. Hij was al
leen maar dwaas.
Maar, héél, héél in de verte was zijn dwaasheid
verwant aan die goddelijke Dwaasheid, waarvoor de
waarlijk grooten dezer aarde gaarne Bterven en die
alléén per slot van rekening de wereld draagt en
st^wt.
Én misschien ia het daarom wel, dat ik dien klei
nen, dapperen dwaas nog altijd vóór mij zie.
herinner me nog, hoe ie veur 'n opgaaf in d'n rikke
tik had gezeten, orndat ie docht, dat er 'n fout inzat.
Wa 'k oew vertel is de waarheid, amico.
Toon liad-ie aan 'n juffrouW die in do kemlssie zat,
gezeets „Juffrouw as 'k het wèl heb, zit hier 'n fout
in die opgaaf." „Da's jouw zaak", zee ze, „zuuk 't
maar uit en mokt er maar van, wa ge kunt". En na
veul prakkizeeren had ie 't zaakje zoo goed en zoo
kwaad as et ging Veur mekaar gebokst. En mee trots
verj,elde-n-nle mijn d&! „Kek 's vader", zeet-ia, „hier
is m'nen puntenlijat; tien he'k erveur gekregen!"
Nouw is er op eindeksamen H. B. S. ok zooiets
gebeurd. Lot nouw de kranten d'r over vol staan! Ja
lot 'n zekere juffer Westerman, lid van tweede Kamer,
d'n mepistor er over emmen geïnterpoleerd!
Da's toch die kwajongans heelemaal over 't perdje T,
tillenI Vijftien jaren gelejen werd daar nie over ge- „Do, EU""0 Kamer der Amsterdamech, rechtbank heeft
smoesd. Toen waren de jongens trots, as zo 't zaaltje Donderdag uitspraak gedaan ln de zaak van de agenten
op de handigste mander op wisten te knappen! Nouw P"11»" s" v' d' p~dl?
mmtiRT, v irwmfcm Jrf. KatUm v*™** «r»1 gestaan terzake dat zy ln den nacht van 12 op 13 No
vember j.1. een 21-jarlgen student in de medicijnen heb
ben mishandeld.
De rechtbank, die het ten laste gelegde wettig en over-
TOT EEN EN DRIE MAANDEN VEROORDEELD.
zetten zr 'r de kranten on do tweede Kamer veur op
stelten. Juffrouw Westerman, as ge kinderen haat
(dan was de misschient gin kamerlid, dan hadde wel
wat beters te doen), maar as ge dan zóó oeuw kin
deren in bescherming nam teugen de onderwijzers,
dan sloegen z'oew later op oew gezicht.
Allemaal politiek, waar de wereld mee achterop
gerokt.
Amico, ik schei d'r af. Ik gaal 'n bietje wleën op
't land. 't Onkruid mot eruit, da's de politiek op d'n
akker.
'Veul groeten van Trui en a* altij, gin (hork© minder
van oawen
toet a voe,
DRé.
GEZONGEN OP HET VOETBALVELD.
Men schrijft aan de N.R.Crt:
Hij zat eenige rijen achter mij: mijn kleine tengere
Uruguees. Omj zijn slungelachtig jongenslichaam
slobberde een groote-menschen-pak en de uilenbril
op zijn neus deed erg deftig maar toch was hij
eigenlijk nog maar een erg „jog", heel mager en
heel jong.
Zijn vuist hield krampachtig een Urugeesche vlag
omklemd, veel te groot voor hem, dat stond heel
dwaas. Maar wat kon hèm dwaasheid schelen!-Van
de eerste trap af was hij begonnen te krijschen in
een regelmatige rhytmische cadans:
„Oe-roe-goe-aaai Oe-roe-goe-aai Oe-roe-goe-
aaa*
De omzittenden keken eerst wat vreemd tegen dat
buitenissige jongmensch aan, die daar zoo heelemaal
alleen, op zijn eentje, te müdden van vreemdelingen,
zat te brullen.
Maar hiji ging door en allengs werd hun houding
wat positiever. Een paar. dames vóór mij, blijkbaar
volkomen vreemdelingen op het voetbalveld, zagen,
echt vrouwélijklief, den dapperen kant van het geval
en zeiden tegen elkaar:
„Wat zit-ie daar zielig alléén."
Maar de mannen begonnen goedmoedig te spotten
en hem in 't ootje te nemen.
En hij ging door: „Oe-roe-goe-aai Oe-roe-goe-
aai."
Dan begon hij o wonder der volharding! in
spireerend te werken.
„Avanti (of zoo iets) Cea!' brulde hij tot een .Ier
Urugueesche spelers, die Cea heette
En een dikzak, ook in mijn buurt, wiens gemoed
zóó gewikkeld was in de gewatteerde deken van
zijn vetlaag, dat het zelfs bij een internationaal voet-
baltornooi de noodige zielerust voor humor behield,
herhaalde:
„Hup C. en A."
Hiertegen was zelfs een levensgevaarlijke scher
mutseling voor het doel niet bestand: alles lacht3.
Maar de kleine man daar boven mij scheen het
met te merken.
„Bravo negró" gilde hij bij een der tallooze helden
daden van den heer Andrade.
Deze assonance steeg den dikkerd naar den kop.
„Goed zóó, Argentinio!" daverde zijn stentorstem.
En door zijn onbetwistbaar succes aangemoedigd
bulderde hij met voor zijn omvang werkelijk won
derbaarlijk speelsch vernuft:
„Travaillez Urugué!"
Heele rijen namen: dien geslaagden strijdkreet over
De kleine Uruguees werd werkelijk belachelijk.
Maar boven alles uit en tusschen alles door bleef
zijn felle stem schetteren:
„Oe-roë-goe-aai"!
Na de rust zat hij er weer precies zoo. Dezelfde
schrikkelijke angst verstijfde hem, -dezelfde marte
ling der onzekerheid deed hem ineenkrimpen en zijn
nagels verbijten, dezelfde extatische blik zag niets
anders dan dat ééne: den bal. Maar de stem was er
niet meer. Een enkelen keer (als het héél stil werd
onder de 40.000) klonk heesch-gesmoord en klagelijk
als van een ziek diertje:
„Oe-roe-goe-aai".
Dwaasheid?
Natuurlijk dwaasheid.
Er zij® gelukkig op deze aarde nog andere, betere
en hoogere dingen, die zulk een geestdrift mléér
verdienen dan een spel van behendigheid en moed,
hoe meesterlijk en boeiend ook.
En als straks, nu het tornooi voorbij is» de kater
der ontnuchtering komt. cal imen gaan vragen: Was
het eigenlijk allemaal niet een beetje overdreven:
al die „geniale" voetballers, en scheidsrechters „in
grootschen vorm" en „Germanen" (waar wonen zij
eigenlijk?) die al maar „plomp" moesten doen en al
die „nationale eeren" die op het spel stonden en die
keepers over wie men na jaren nog fluisterend van
ontzag zal spreken en heel die „strijd van titanen"?
Was het heusch niet een beetje overdreven? Liefde
en goedheid, wetenschap, en.schoonheid, heel de bit
tere nood van het Leven en zijn zaligheid zijn er
toch ook nog?
Natuurlijk dwaasheid.
En toch zóó makkelijk kan ik mijn kleinen
Uruguees niet vergeten.
Hij zat „zoo zielig alleen",, alleen tégenover alle
anderen. En hij had zijn geld gegeven en zijn keel en
ergste schrikbeeld voor de jeugd hij maakte
zich belachelijk, allemaal voor zijn menschen, zijn
ploeg, zijn land. Hij had verstandig kunnen zijn en
thuis blijven en in een luien stoel, al sigaretten roo-
kend, de couranten kunnen lezen.
Nu was hij een dwaas.
Maar is er niet een dwaasheid die den wijzen en
verstandigen verborgen blijft en den klnderkens
wordt geopenbaard?
En h.i.li was kamers eigenlijk nog maar kind.
Zeker het voorwerp van zijn geestdrift was nie!
van de edelste soort. Maar is het niet beter voor iets
geestdriftig te zijn dan heelemaal niet?
„Wijzen en verstandigen" klagen over de genot
zucht, het cynisme, de moeheid der hedendaagsche
Jeugd.
tuigend bewezen achtte, overwoog, dat beide verdach
ten hun slachtoffer verscheidene malen opzettelijk met
gummistokken hebben geslagen, 9en handelwijze, waar
toe de mishandelde geen aanleiding had gegeven.
Een dergelijk ruw optreden was niet alleen doelloos
maar ook ln hooge mate ergerlijk.
Hoewel de rechtbank niet uit het oog verliest de dis
ciplinaire maatregelen, die tegtu verdachten genomen
zullen worden, meent zij niettemin dat beiden een vrij
heidsstraf zal moeten worden opgelegd. Het optreden
van v. d. P. heeft, meer dan dat van zijn collega, blijk
gegeven van ruwheid en onverschilligheid, hetgeen ln
het vonnis tot uiting zou moeten komen.
De rechtbank legde verd. v. d. H. één maand en v. d.
P. drie maanden gevangenisstraf op.
Het O. M. had tegen v. d. H. wegens gebrek aan bewijs
vrijspraak en tegen v. d. P. twee maanden gevangenis
straf geëlscht.
PLATTELANDSGEMEENTEN HET KIND VAN
DE REKENING f
Wij lezen ln het Hsbl.:
Voor Oostelijk Groningen heeft zich gevormd oen co
mité van aotle voor een betere flnancleele verhouding
tusschen het rijk en de gemeenten. Onmiddellijke aan
leiding tot de vorming van het oomité was het rapport
der Staatscommissie ad hoe.
In een open brief ontwikkelt het comité (waarvan
voorzitter is de heer D. T. Barlagen te Flnsterwolde, en
seoretaris de heer O. L. Boeknm te Winschoten) tegen
dit rapport het volgende bezwaar:
„Naar evenredigheid gaan de grootste gemeenten met
de hoogste uitkeering strijken en de kleine plattelands-
DE BRANDSTAPELS.
„Ra/ma nama satljd hal!" Ramaa Name alleen ls de
waarheid! De dragers hijgen naar adem. Snel! Haas
tig spoeden zij zich met hun last door de nauwe stra
ten, die naar beneden, naar den Heiligen rivier, den
Ganges voeren, voorafgegaan door scharen van bede
laars, monniken, en heilige stieren. Op de schouders
dragen zij een smalle draagbaar van bamboe-stokken,
waarop een langwerpige bundel, gewikkeld ln een wit
gewaad, ligt uitgestrekt, en dat bij elke beweging, die
de dragers maken, op en neer gaat. Dat ls een doode,
die haast heeft om deze wereld te verlaten. Hoofd en
borst zijn met een helroode, nog vochtige, verf bestre
ken: het ls een vrouw, een echtgenoote, die daar heen
ging. Gelukkig! Zij ging haar echtgenoot in den dood
vóór. Rama* nama satya hal! Zonder tusschenpoozen
weerklinkt dé roep der dragers en de voorbijgangers
treden ter zyde. Zij weten, dat de doode haast heeft.
Echtgenoot, broeder, zoon, vriend, dat zyn de dragers.
Een paar trappen naar beneden, en dan zijn ze op
de plaats waar ze wezen willen: breed vloeit de leem
kleurige Ganges voort, glinsterend en blindend ln het
helle zonlicht. De brandstapels walmen en rooken. Von
ken sprankelen en knetteren. Rondom de kleine plaats
steken de spitse Hindoe-tempels de lucht ln, trapsge-
wyze gebouwd. Dat ls de Jalsain Ghat, de verbrandings
plaats van de Heiligen stad Benares. Gelukkig elke
Hindoe, wien het beschoren is, hier verascht te wor
den!
Nog een paar haastige schreden, ja, Ramas Name al
leen is de waarheid; het iyk wordt afgenomen en zóó
neergelegd, dat het water van den Ganges de voeten
van de doode bespoelt. De echtgenoot schept water met
de holle hand en sprenkelt dit over het hoofd en de
borst van de doode, die bloedrood geverfd en met een
ketting van gele bloemen versierd is.
Op dit oogenblik, dat de doode haar doel bereikt
heeft, is geen groote haast meer noodig. De Heilige
Ganges zal al het onreine van haar afwasschen, alvorens
zy zich gereed maakt de andere wereld binnen te gaan.
Het hoofd van den echtgenoot is kaal geschoren, tot op
een klein boschje na, dat op de kruin is biyven staan.
Hij draagt een byzondere linnen doek om de lendenen,
die nog heel nieuw is en alleen voor deze ceremonie
gedragen wordt. Scheren van het hoofdhaar, het bad, het
aanleggen van de doek, dat waren de dingen, die oogen-
blikkeiyk moesten gebeuren, nadat de doode den laat-
sten ademtocht had uitgeblazen. Twee, hoogstens drie
uur later moest het aardsche omhulsel reeds aan de
vlammen zyn overgeleverd.
In de nabyheid van de verbrandingsplaats liggen de
noutstapels, waar het hout afgewogen wordt. Drie tot
vier centenaars hout zyn voldoende, meer heeft een
dood mensch niet noodig, ook een koning heeft geen
aanspraak op grooter hoeveelheid. Hier, aan den Jalsain
Ghat, zyn allen geiyk geworden.
Dicht aan den oever ls een plaatsje tusschen de smeu
lende houtstapels en hier begint de echtgenoot den
brandstapel van zyn doode vrouw op te richten. Op den
bodem legt hij zorgvuldig de rechte deelen, daar over
heen, dwars, den volgenden laag en zoo vervolgens,
steeds hooger en hooger. Tenslotte rangschikt hy de
laatste deelen zoo, dat er een ovaal bekken ontstaat.
Een vriend helpt hem, de draagbaar van bamboe-stok
ken, waarop de doode is vastgebonden, naar den brand
stapel dragen. De doode wordt losgemaakt, en boven op
den brandstapel gelegd. Een paar houtblokken worden
dwars over haar heen gelégd. De voeten steken nu al
leen nog maar uit, de rest is allemaal bedekt De brand
stapels zyn ongeveer anderhalve meter lang, een meter
breed en hoog. Meer heeft een doode niet noodig.
Een priester komt uit een 'tempel, die er naast ligt,
naar buiten. Hy ls slechts gekleed in een lendendoek,
voor het overige geheel naakt. By den brandstapel ge
komen steekt hy iets van een kleinen glimmenden fak
kel, nauweiyks een vinger groot, naast het hoofd van
de doode tusschen het hout. Vervolgens neemt hy een
bundeltje droog gras, steekt dit aan den kleinen fakkel
aan, beroert er het hoofd van de doode mee, en schrydt
daarna, gebeden murmelend, soms plotseling ophoudend,
zeven maal om den brandstapel. De bundel droog gras
in zyn hand biyft Inmiddels doorbranden, de vonken
vliegen ln het rond. By het hoofdeinde blijft hy tel
kenmale een seconde staan, en buigt diep. Eindelijk
steekt hy den vlammenden grasbundel ln den houtstapel
en gaat dan heen. Dat ls de gansche ceremonie, geen
luid gebed, geen gelul van klokken, geen gezang, geen
redevoeringen; voor ©Jlen geiyk, of het een koelie betreft
dan wel een koning.
Nu vangt het werk van den echtgenoot aan! Hy kent
zyn plicht. De vlammende bundel gras, dien de priester
tusschen het hout heeft gestoken, raakt allengs uitge
brand, doch nu ls hy er by om te zorgen, dat het vuur
niet uitdooft. Dunne houtspanen Bchuift hy tusschen de
groote houtblokken, hier en daar maakt hy een weinig
ruimte, zoodat weldra de heele stapel ln vlammen op
gaat. Reeds lekt het vuur aan het laken, waarin de
doode gewikkeld Is.
De echtgenoot trekt zich nu terug. Op eenlgen af
stand verwyderd, kuiert hy schJjnbaar onverschillig
heen en weer en ziet toe, dat het vuur niet uitdooft.
Naast hem hokken kinderen en ondergeschikten bij el
kaar, allen rustig, begrijpende, zich beheerschend, zel
den een zacht weenen. Tempert de vuurgloed, dan ls
de echtgenoot er oogenbllkkeiyk by om het weer aan
"te wakkeren. Wordt de hitte te groot, dan neemt hy een
bamboe-stok te hulp. Hy strooit welriekend sandelhout
ln de vlammen, soms werpt hy ook eonig boter in het
vuur, omdat de boter van de Heilige Koe afstamt en
ook om het vuur te voeden.
De brandstapel gloeit nu! De doode begint te branden;
heupen en borstkas beginnen het eerst, het laken ls
reeds verkoold, alleen de uitstekende voeten zyn nog
maar een weinig door den rook aangetast.
Nu gaat zy heen, zyn echtgenoote, die met hem door
het leven was gegaan, die hem kinderen had geschon
ken, zyn maaltyden bereidde, het zweet van zyn gelaat
droogde. Ramas Name alleen ls de waarheid! Het ls de
laatste liefdedienst, dien hy haar bewyzen kan, wanneer
hy er voor waakt, dat haar sterfeiyk omhulsel snel en
zonder stoornis tot asch verbrandt. Hetzy koelie of ko
ning, niemand zal hem dezen dienst kunnen verhinderen.
Aan niemand kan deze taak ook worden overgedragen.
De vader veibrandt den zoon, de zoon den vader, de
broeder den broeder. Heeft de gestorvene geen naaste
bloedverwanten, zoo zal een vriend of buurman hem de
zen laatsten dienst bewyzen, heeft hy als vreemdeling
hier den dood gevonden, dan belast Iemand van de
straat er zich mee.
De ziel van den doode is reeds sedert lang ln een
andere wereld. Reeds langen tyd geleden stond hij voor
haar rechter, IJama, den koning der dooden. Hy Het
haar toe ln den hemel, verdoemde haar naar de hel,
of zond haar ziel ln den vorm van een of ander crea
tuur wederom op deze aarde terug. Volgens zijn ge
rechtigheid. Wat kunnen wy menschen doen? Wy kun
nen niets doen. Wy moeten ons buigen.
Vier, vyf brandstapels branden en gloeien tegeiyker-
tyd. Dag en nacht is de god van het doodenryk aan het
werk, hy slaapt niet eene seconde. In den nacht flik
keren de brandstapels als vlammende teekens bloedrood
over den Ganges.
Booten giyden over het water voorbij. Ondor de ge
vlochten schermen zitten groepen en monniken en Sa-
duceeërs, naakt, hun lichamen lngevreven met asch.
Kinderen spelen en lachen, zoo nu en dan komt een der
heilige stieren de trappen af en loopt gelaten tusschen
de brandstapels door. Hy zoekt naar de bosjes hooi,
waarmede de dooden op de draagbaren waren vastge
bonden, naar het afval van vruchten, dat de vloed naar
den oevers spoelt. Soms steekt ook een nieuwsgierige
hond zyn neus in den rook. Hy snuffelt wat ln de asch
rond, wanneer niemand hem dit belet. Betrapt men hem,
dan wordt hy weggejaagd, zonder dat men zich echter
daarby merkbaar opwindt
Een der brandstapels zakt ln elkaar; een regen van
vonken daalt op de plaats neer. Ginds ls het verkoolde
hoofd van een doode achterover gezakt. Een zyner bloed
verwanten stoOt het weer met een stok in het vuur.
Het komt voor, dat een strenggeloovlge den schedel
met een stang vermorzelt. Volgens een oud geloof, om
den geest een uitweg te banen.
Menigmaal valt een halfverbrande arm, een voet naar
beneden; behoedzaam wordt deze weer ln den vuur
gloed teruggeschoven. Ginds echter, hy de trap, ver
brandt een doode, waarom niemand zich schynt te be
kommeren. Een uur lang ligt hy reeds daar, zonder
dat er naar omgezien wordt Duideiyk is zyn halfver
koolde hoofd te zien; hy moet een groote man geweest
2ljn. Eenmaal gaat een koelie die richting ult„ maar hy
is slechts gekomen, om een brandende houtspaan te
halen voor het vuur van zyn middagmaal. Eindeiyk
verschynt toch nog een kaalgeschorene, om het vuur
weer aan te wakkeren.
Op de verbrandingsplaats, by de terrassen en wel op
de muren der spitse tempels, staan onbeteekenende
kleine steenen, die niemand zou zien, wanneer men er
niet opmerkzaam op gemaakt werd. Zy zyn met kleur-
looze opschriften bedekt: het zyn gedenksteenen van
vrouwen, die, geiyk met hun echtgenooten, levend ver
brand werden. Tegenwoordig is dit gebruik door de En-
gelsche regeering verboden. Zelfs beschaafde orthodoxe
Hindoe's echter, die in het huwelyk een «ook door den
dood niet onafscheldeiyke vereeniging van man en
vrouw zien, betreuren dit verbod. Het gébruik leeft
echter zoo nu en dan weer op. Het was nog niet lang
geleden, dat een vrouw haar gestorven echtgenoot in
den dood wilde volgen. De opwinding van de reusach
tige menschenmenlgte, die was toegestroomd, was zoo
ontzettend, dat de politie er machteloos tegenover stond.
De vrouw besteeg den brandstapel van haar dooden
echtgenoot en op dit oogenblik begon het hout als door
een wonder te branden. Zeer waarschyniyk was dit
laatste het werk der priesters. De vrouw echter stortte,
ernstig verbrand, van den brandstapel en bleef daar
urenlang liggen, zonder dat iemand het waagde, haar
aan te raken. Zy stierf eenige dagen later, en wederom
stroomde het volk in groote menigte toe. De vraag was
nu: zal de doode verbrand worden of ln den Ganges
geworpen? Men besloot de vraag aan een Brahmaan
voor te leggen. De autoriteiten beslisten echter, dat de
doode in den Ganges zou worden geworpen.
Stil en stom zit de weduwnaar, die daar straks zyn
doode levensgezellin aan den vuurgloed heeft overgele
verd, voor zich uit te staren. Reeds meer dan een uur
ls er verloopen. De doode ls nu verkoold, alleen de voe
ten steken nog uit de smeulende houtblokken. Hy etaat
op en stoot deze kleine voeten, welks geluid by het gaan
hy zoo goed kende, in het vuur. Nog eenmaal slaan de
vlammen hoog op; de hitte ls onverdraagiyk. Zorgvul
dig schuift hy alle, nog onverbrande deelen naar het
midden. Het ls thans voorby!
Hy wacht tot de gloed is uitgedoofd, en de asch koud
is geworden. Deze asch zal hy straks verzamelen en ze
aan de golven van den Ganges toevertrouwen. Daar,
van waar de doode kwam. De „Ganga", die de moeder
is van alles wat leeft.
„Rama nama Satya hal!" Snel! Reeds brengen de
dragers een andere doode aan.
(Uit een reis naar Azië voor het „Berl. Tgbl." door
Bernard Keilerman.)
