klager Courant
Kalm en met overleg.
I
Radioprogramma
Vierde Blad.
De groote plannen voor Schagen thans
door B. en W. ingediend.
Zaterdag 7 Juli 1928.
71ste Jaargang. No. 8283
Jenlgo dagori geleden spraken wij In oon bericht
jur plaatislljk nieuw» van de „groote plannen" die
onn Gemeentebestuur aanhangig waren; van niet
nder dan hot aankoopen van hot gohoolo „Iloeren-
reh" etc. z
Cn than» zijn dan door B. on W. ileznr gemeente
dien opzichte voorstellen aan don Raad gedaan,
men elders ln ons blad ln extenso opgenomen kan
idon.
laai hot, onze lozers als ons, dan tal men mot
(otc belangstelling er kennis van nemen.
Na. een lang, wij zouden haast zeggen academisch
loog over do stichting van oen Grondbodrljf, komt
jn eindelijk aan do eigenlijke voorstellen van B.
i\V. mot «en heel sobere toelichting.
[daar vó6r wij hot voornaamste uaurvan nagaan.
i W. mot een heel sobere toellchtini
wl h
i hot nuttig zijn eerst te wijzen op eun verschijnsel
deze ga ruche kwestie, naar wij meenen, to sterk
heersclit. Wij bedoelen den druk die op ons-gemeen
Instuur van hoogerhand wordt uitgeoefend tot het
:hten van oon gymnastieklokaal met oefenterrein,
lat ie het punt dat hier alles bohoerscht on B. «mi
drijft tot handelen. Be .zweep van den onderwijs-
pecteur Dun knalt do hoeren hlor blijkbaar nogal
ïBtnanJugend ln do ooren.
Iln is het nu noodig on goed, dat B. on W., dat do
ad zich hier laton aanrlrijvon tot zulk eon spoed
dezo zoo hoogst belangrijke zakon voor Schagen?
VVnt toch zegt de Onderwijswet van dit onderwijs
i lichamelijke oefening? Niets anders als wat
artikel 195 staat en dat is: dat dit onderwijs in
hamelijke oefening met 1 Januari 1936 verplichtend
rdt voor alle openbare en bijzondere scholen, enz.
dat tot dien datum Ged. Staten, de inspecteur ge-
Drd, vrijstelling kunnen geven telkens voor ten
ogste twee jaar. Die vrijstelling kan verleend wor-
mits onderwijs gegeven wordt in vrije- en orde-
en ingen.
Wij zien dus hier de verplichting van het onder-
's eerst in 1936 en daarmee als in strijd de bepa-
van do mogelijkheid tot vrijstelling door Ged.
_>n.
iVelnu, dezo vrijstelling, zal men zoggen, ls door
d. Staten geweigerd, dus het onderwijs zal
teten worden gegeven.
Haar hoe?, vragen wij. Want nu komt o.i. het kar-
ïale punt. Wij vragen: Waar vinden wij in de On-
rwijswet, of waar in een Koninklijk Besluit, de
paling waarin do omvang van dit onderwijs in
Ihamolijke oefening is geregeld?
Wij vragen slechts! En wij niet alleen, maar ook
hooirere onderwijskringen, waar men toch geacht
an worden moer van deze kwestie te weten, stelt
■ien zich deze zelfde vragen.
Men-vergete niet, dat dit onderwijs in lichamelijke
fc.ning, straks een onderwijs wordt voor ons ge-
eJe land, dus uniform zal behooren te worden ge-
zen; uniform aan de hand van wettelijke voor-
iriften; geregeld bij Koninklijk Besluit. En zoover
bekend, ie dat tot dusver nog niet geschied.
Ifij zien dus, als dit zoo is, in onze gemeente Scha-
aanstonds gegeven dit lichamelijk ónderwijs vol-
is eon regeling ontworpen doorja, door
in? Door den inspecteur?, door hemzelf alleen of
nspireerd door zijn superieur? Met welk recht en
rens welk voorschrift?
Vij vragen slechts omdat-ons alles bijzonder
jg lijkt. Wij herhalen: waar wordt de omvang van
nieuwe vak omschreven? En wij lazen b.v. in een
f van onderwijsmannen ook dit onderwerp behan-
enfi o.m. dit: bij ons bestaat v.n.1. twijfel omtrent
al dan niet verplichte gebruik van werktuigen,
lebben B. en W., zoo vragen wij opnieuw, zich
eens georiënteerd omtrent dit geval? Weten zij
onze inspecteur Dun hier aparte, persoonlijke
liraties heeft, of zijn oordeel steunt op wet en be
lt? Weten B. en W. wel eens hoe "dit onderwijs
iks in Schagen zal moeten worden geregeld en is
fien opzichte overleg gepleegd met, het oordeel ge-
agd van ons Hoofd der School.
Wj vragen slechts! II
rij voor ons blijven voorloopig nog van oordeel,
hier de groote haast waartoe men wordt aange-
iven door de onderwijsinspectie, B. en W. en den
ld no" niet heeft te leiden tot overhaasting en wij
roven dat het zijn groote nut kan hebben dat de
ad aan B. en W. opdraagt zioh in deze de noodige
rlichting te verschaffen. Voorlichting van Ged. Sta
of elders over de wijze waarop dit onderwijs moet
den gegeven en de wettelijke voorschriften waar-
dit is gebaseerd. Inlichtingen vragen is toch ze-
geen schande als men het zelf niet weet, vooral
als allerwege over dit punt in kwestie nog zoo
vaagheid heerscht.
Deze opmerkingen hebben wij vooraf laten gaan,
li» omdat de schoolplannen hier moeten worden
psthouwd geheel los van het onderwijs in lichame-
'keoefening. Niet het moeten bouwen van het
'mnastieklokaal en oefenterrein is de hoofdzaak,
'ag dat niet zijn. Ons raadscollege behandele
loolplannen in haar geheel en als onderdeel daar-
r (dus van dat geheel) het crvmnastieklokaal en
fenterrein.
ïn als men het als zoodanig beschouwt, als één
eel, moet men tot de overtuiging komen dat de
g, dien B. cn W. thans opnieuw bewandelen, n.1.
vasthouden aan het reeds door den Raad verwor-
j voorstel om het gymnastieklokaal te bouwen ach-
het Weeshuis, de verkeerde weg is, die leiden moet
cle toekomst tot prakkelwerk. Prakkelwerk als het
is om thans in 1928 een gymnastieklokaal te
uwen los cn verwijderd van een over een paar jaar
mende nieuwe school. Hierbij mag men niet met
fers goochelen, om daardoor het voorstel van B. en
aannemelijker te doen schijnen, maar moet men
de allereerste plaats de algemeene belangen van
onderwijs op den voorgrond stellen. En helaas,
ftrover vinden wij in het voorstel van B. en W.,.in
ör memorie van toelichting geen woord. Dat is ge-
51 verwaarloosd.
[>r ons blijft 't vast staan, dat het gymnastieklokaal
won en gebouwd één met de nieuwe school. Dat
•Jouw met leerlingen van de eene plaats naar de
ïere moot niet, verkeerd als het is. En nu weten
J fcel, dai dit gymnastieklokaal ook gebruikt moet
'men voor de andere scholen, maar eisch blijft dat
ia gymnnstiekinrichting is in de grootste school. En
dat nu niet mogelijk was, maar waar men voor
toekomst kan bouwen in betrekkelijken zin wat
men wil, moet men hot meest ideale trachten to be
reiken.
B. on W. pogen ln één slag allo argumenten togon
hun voorstel van bouwen achter hut Weeshuis te iloo\
den met hun finnullool argument, dut hut undei'o
f20.000.duurder is.
Is dèt wel waar?
Wij kunnon bij B. en W. nergens vinden een kapi
taliseering van de grondwaarde van het land (lat
thans aan Plevier verhuurd wordt voor f 186.(en
waarvoor moer huur is te maken).
Dozo grond is waardeloos,, zeggen B. en W. verder,
voor woningbouw.
I» dat wel waar? Als het Kntholioko korkhof ver-
plaatst Wordt, cn* eenmaal zul dat moeten gebeuren,
dan Ih die grond daar juist van gróóte waarde voor
hot kunnen afmaken vun het stratenplan aldaar. En
oen gemeentobi'stuur moet er zich voor wachten om
niet vorder to kijken dan de neu» lang i». Vooruitzien
is rogeeren in don goeden /.ln. Daar is ln do toekomst
nog eon hooi aardig plokje van to maken, dat men
niet voor altijd moet ontsieren niet een plat-daks
gymnastieklokaal en aanhang.
En dan do finantieole opzet van B. cn W., is dlo
wel volkomen Juist door den grond voor hot gym
nastieklokaal achter de pefceelen Overtoom- -Schoorl
te gebruikon, gehoel to berekenen tot oon waardo noo
dlg voor 't. rijp rnukon van den verderen bouwgrond?
O.i. nietl Als men hot gymnastieklokaal zou bouwen
waar 't op do teekoning is geprojecteerd, dus achtor de
timmerfabriek Overtoom, dan hoeft dat niots te ma
ken mot het rijpmaken van het verdere bouwterrein,
heel gemakkelijk en los daarvan als hot gymnastiek
lokaal met oefenterrein ls to bereiken en mag alleen
desnoods een deel van de onkosten van de straat tus-
schen v. d. Bergh—Schoorl daarvoor in rekening wor
den gebracht. De prijs van den grond voor het' gym
nastieklokaal met oefenterrein is f 1.50 per M2. plus
een gedeeltelijk bedrag voor die toegangsstraat en
niet hooger.
Maar afgescheiden daarvan, lijkt ons die plek ach
ter, de timmerfabriekOvertoom ook onjuist, omdat
zooals gezegd, wij den bouw van do nieuwe school
en gymnastieklokaal willen combineercn tot één ge
heel en in verband mot dit ons standpunt kunnen wij
alleen instemmen met dat deel van do ideeën van
B. en W. waar zij zeggen: grond te willen rosorveeren
achter het Oude Slot voor de nieuwe school, door ons
aan te vullen: een gymnastieklokaal, enz. Want dkt
is de plaats waar in de naaste toekomst onze nieuwe
onderwijsinrichting moet worden gebouwd, een sie
raad alt ftat dtn kan wuxtien voor oncf gtmttnts. De
definitieve plaat» natuurlijk nader aan te wijzen en
voor zoover on» b»treft op h»t acht»r»t» gedeelte van
het land daar.
Het bouwen van het gymnastieklokaal apart, pro
pageert men gaarne al» bozuinigingsargument. Het
gymnastieklokaal moet er zijn, redeneert men, vóór
1 September, ofschoon mijnheer de inspecteur wel
licht zoo wolwiilend is om nog een oogje dicht te knij
pen voorloopig. En al» Je nu de schooi en gymnastiek
lokaal sainenbouwt, staat do gemeente diroct voor
Ie groote uitgaven voor do nieuwe school, terwijl an
der» do uitgaven daarvan nog eon paar Jaar kunnen
worden uitgesteld. Men weet, dat wij niet gelooven
aan het moeten bouwon direct van oon gymnastiek
lokaal. Maar afgescheiden daarvan, is dit do
pmjecteoron zóo, dat verdere schoolbouw later knn
volgen on mag ook niet worden vorgoten het meer
economische van den bouw dor verschillende onder
wilslnrlchtlngon ln één gobouw.
En de aankoop van 't Heerenbosch wordt moer
nannemolljk, moor rondablo als mon de aankoop van
den grond voor de nieuwe school enz. on hot bouwrijp
maken daarvan, op do stlchtingskosten van die nlou
we onderwijsinstelling kan leggen. Tin dat zal vooral
in den eersten tijd, als het verknopen van grond wat
lang/aam gaat, zijn goodo finantieole uitworking op
het grondbedrijf uitoefenen.
En als vanzelf komen wij dan aan de voorstellen
tot aankoop van hot Heerenbosch en de stichting van
hot grondbedrijf. En dan moet het ons in de eerste
plaats van het hart, dat het ons zeer teleurstelt, dat
B. en W. hier niet komen met een algemeenen finan
cierdon opzet.
Wethouder Schoorl, die de memorie heeft gemaakt
zegt m.a.w., dat dit onmogelijk 1», vrijwol onzin. Wij
zijn dat niet mot hem eons. In groote trekken, de
toekomst zal dat natuurlijk definitief regelen, is op
te -maken eon finantieole basis waarop dezo aankoop
van 't Heerenbosch on hot maken tot bouwterrein en
exploitatie daarvan is te plaatsen.
Zooals hot nu is geschied, kunnen wij er niet an
ders in zien dan hot wegdoezelen van de bezwaren
waarvoor H. en W. zelf bang zijn, dat is dat dit grond
bedrijf finantleel niet zal kunnen rendooren.
En met die opvatting zijn wij hot volkomen eens,
Wij zijn van oordeel dat do finantieole opzet niet znl
kunnen sluiten. Waarom dat niet eerlijk on oprecht
te erkennen? En die globale berekening van kosten,
aanleg wegen, straten cn dan wat er voor bouwter
rein overblijft zou dat bobben duidelijk gemaakt in
don nrPs die voor don bouwgrond gevraagd zou moe
ten wo.rdon.
Thans ls door B. cn W. niet anders aangegrepen
als een willekeurig' stuk van den bouwgrond, dat
wellicht finantleel hot gemakkelijkst lijkt te rendee-
ren en daarop moet den Raad nu maar een besluit
nomen, verder in slaap gewiegd door veel mooie
woorden en lange zinnen over een bouwbedrijf, wat
men uit de een of andere leidraad daarover, evengoed
had kunnen voorlezen.
Is dat wel goed? en zijn B. en W. hier wel be
gonnen op de goede wijze?
Wij voor ons dragen de vaste overtuiging iriede dat
men <zich voor wftt Schagen betreft, op dit standpunt
heeft te plaatsen: wij willen 't Heeronbosch aankoopen,
omdat het voor do uitbreiding van Schagen noodig is
on danrvoor wonschon wij ons als gemeente de noo-
nige finantieole opofferingen te getroosten. Want geld
zal hot kosten, dat staat voor ons vast als een paal
boven water.
En dra Itjkt een bouw^rondbedftf! org mooi en ver-
leidelijk door het bijschrijven van rente en aflossing
tot de taxatiewaarde van den bouwgrond ls bsrslkt.
Maar vragen wij: zijn wij niet direct al soover bij
den aankoop van 't Heerenbosch en het bouwrijp
maken van den grond?
Is een grondprijs als door B. en W. genoemd en
die hooger stijgen zal naarmate voor de rost de on
kosten borekond worden, niet al hoog genoog om het
bouwen van die huisjes die in Schagen gebouwd zul
len worden, nog mogelijk te maken?
Hier in Schagen worden geen duro hulzen gebouwd,
dus: mag de grondprijs niet te hoog zijn, anders wordt
or niet gebouwd. Gebouwd moet er, dus, het zal do
gemeente gold moeten kosten, om daardoor den grond-
orjja op het gewcnschte niveau te kunnen krijgen.
En zoo zien wij in dat heele grondbedrijf niots
anders dan eon poging om hot slikken van de voor
stellen van B. en W. gemakkelijker te makon, voor
lii'ti dlo dc Illusie graag vasthouden: de belasting zal
niet behoeven to stijgen daardoor.
Dat ach rij f-maar-bij-systeem zal zich wreken ln een
kleine plaats als Schagen, daar kan men dop zeg
gen.
V «r
En nu do vraag: Beginnen B. en W. op 't Heeron
bosch wol aan den goeden kant?
Neen, rneenon wij. Do plek door B. en W. aangewe
zen, verborgen achter perceel-Van Hult, leent zich
niet o>m met bouwen te beginnen. Do toegang is al
heel ongelukkig, terwijl men de bewoners voorloopig
wegstopt zonder ze iets anders te bieden dan een
tzichl oi
ders der verschillende tuintjes.
Wat altijd het plan ls geweest, handhave men, door
rekking van do Landbouwstraat (al ls het dan zon-
lor nieuwe brug), dan mako mon don weg naar hot
Oude Slot, desnoods bij gedeelten. Zoo kan men be
ginnen te bouwen on successievelijk voortzetton, daar
door als 't waro de minder gunstige plokken van
't Heerenbosch geschikt makend voor bouwgrond on
schept men mutoen alle gelogenheid voor do verwe
zenlijking dor schoolplannen.
«Men koope 't Heerenbosch en deinze voor hot fi-
nantieelo bezwaar niet terug, omdat Schagen's bloei
on ontwikkeling daarvan mede afhankelijk is, de ver
dere plannen bekijko men nog eens kalm on met over
leg, opdat voor de toekomst het beste worde verkre
gen.
uitzicht op de rapen en kooien van de nijvere huur-
WÉ Tl ei
Van Zaterdag 7 Juli.
11.20 HAMBURG (395) Gramafoonplaten.
12.— HILVERSUM (1060) Politieberichten
12.30 HILVERSUM (1060) Lunchmuziek door trio
Groeneveld.
12.30 HUIZEN (341) Lunchmuzlek door trio Winkels
12.50 PARIJS (R.1750) Gramafoonplaten.
12.50 HAMBURG (395) Concert uit Hannover.
1.20 DAVENTRY (1600) Het Carlton Octet.
1.25 XJANGEINHEHG (469) Middagconcert.
2.— HILVERSUM (1060) Filmmuziek uit Tu-
schinsky te Amsterdam.
3.20 KOPENHAGEN (1153) Namiddagconcert door
trio.
4.05 PARIJS (R.1750), Concert
5.30 HUIZEN (341, na 6 uur 1870), Dlnermuzlek.
6.— HILVERSUM (1060) Vooravondconcert door
omroeporkest.
PLATTEGROND van het Heerenbosch c^f, behoorende bij de Memorie van Toelichting van den Wethouder Schoorl, waarop geprojecteerd de
nieuw te straat achter de perceelen-Van den Bergh-Overtoom. De terreinen langs dJe straat stellen B. en W. voor bouwrijp te maken en lil bouw
terrein beschikbaar te stellen, dus NIET voor gymnastieklokaal en oefenterrein, zooals op do teekening ls aangegeven.
