SchagerCourant Gfoot, Mooi on Goedkoop Hoeren- eo Kinderl HERMIN NYPELS, Radioprogramma Ingezonden Stukken. Tweede Blad. Gemengd Nieuws. Een stout plan. te Staatsloterij FUNEWASCH^" AMUNDSEN. Uit den trein gevallen. Zie onze steeds afwisselende Etalages. Tijdens de Winkelweek Speciale Reclame. iSCHAGEN - HELDER. Donderdag 20 September 1928 71ste Jaargang. No. 8326. 9* to m 810 1648 1890 1859 1664 2286 2ST0 2445 2598 3552 3812 3675 8930 4514 4783 4S04 4985 6786 5873 6922 5923 6589 0506 6C26 6641 7502 7588 8284 8203 6772 8804 8921 6045 9574 9070 10122 10241 10272 10292 10951 11089 11192 11871 12209 12258 12286 12295 12703 12912 13006 18C5Ö 18647 18649 18701 18878 15098 15161 16418 16502 Tm t TOk 961 1128 1460 2072 2144 2147 2747 2768 2927 4005 4188 4170 5074 5125 6880 6027 6080 8050 6953 7162 7224 8547 8602 8062 9012 9113 9240 1490 1624 2220 2241 8012 8508 4281 4484 5880 5490 64Ó6 6507 7806 7899 8679 8769 9876 9495 10486 10499 10658 10701 10727 11524 11612 12002 12031 12062 12307 12410 12500 12554 12634 18128 13225 18290 18891 18482 14210 14222 14300 14403 14880 15511 6699 16004 15084 15711 Voor Vrijdag 21 Bept M^O DAVENTRY (1000) Gramophoonplaton. !200 HILVERSUM (1071) Politieberichten, j2J0 DAVENTRY (1600) Cello en pianorecital. 1^.30 HILVERSUM (1071) Lunchmuzlek door trio Verhey. 12.30 HUIZEN (341) K.R.O. Tijdsopgave. 12,30 HUIZEN Lunchmuzlek door Trio Winkels. 12,50 DAVENTRY (1600) Orgelrecital. 1.25 LANGENBERG (469) Middagconcert 3,20 KONIGWUSTERHAUSEN (1250) Causerie. 4.00 HUUIZEN (341) N.C.R.V. Gramophoonplaten. 4.05 PARIJS (R. 1750) Namiddagconcert 4.35 HAMBURG (395) Munchhausen gedenkuurtje. 5.00 HUIZEN (341) N.C.R.V. Concert 5.20 BERLIJN (484) Populair ooncert 6.00 HILVERSUM (1071) Tijdsein. 6.00 HILVERSUM Dinerinuziek door quartet Rent meester. 0.05 LANGENBERG (469) Vesperconcert 8.20 HAMBURG (395) Concert door omroeporkest 6.20 DAVENTRY (1600) Orkestmuziek. 6.50 MOTALA (1380) Vioolconcert Pugnanl-Krelsler, Poldini-Krelsler. 7.00 HUIZEN (1950) N.C.R.V. Gramophoonplaten. 7.05 DAVENTRY (1600) Voortzetting muziek. 7.15 HILVERSUM (1071) Boekbespreking. 7.25 SCHEVENINGEN (1875) Uitzending v. h. beura- overzicht door financieel weekblad De Mijlpaal. 7.35 DAVENTRY (1600) De grondslagen der muziek. 7.35 HUIZEN (1950) V.P.R.O.-avond. Sprekers, berich ten afgewisseld door fluitmuzlek en cursus. 7.45 HILVERSM (1071) Politieberichten. 3.00 HILVERSUM Tijdsein. 8.01 HILVERSUM Solisten concert: Nlta yam Os- Pool. Theo van der Pas. 8.05 DAVENTRY (1600) Variété-programma. 8.20 KALUNDBORG (1158) Radlo-tooneel. 8.35 BRUSSEL (609) Concert door omroeporkest 8.50 PARIJS (R. 1750) Ooncert 8.50 BERN (411) Orkestmuziek. 0.05 HILVERSUM (1071) Concert door omroeporkest 9.20 ROME (449) Instrumentaal en vocaal concert. 9.20 LANGENBERG (469) Ariadne auf Naxos, opera, 10.00 HILVERSUM (1071) Persberichten Vaz Dlaa, 10.10 DAVENTRY (1600) Populair concert 11.20 DAVENTRY Dansmuziek, M. de R.1 Naar ondergeteekend* verneemt JÜJn de plannen en teekeningen voor den bouw van een ambtswoning voor den burgemeester zoover gevorderd, dat het hieronder volgende plan den gemeenteraad la aangeboden. MIJ dunkt, het zal ook de burgerij van Anna Paulowna wel Interesseeren. De nota van kosten luidt als volgt: Waarde van den grond Waarde huls Oltmans Ophooging grond Aanleg tuin, enz. Bouw villa Kosten architect Onvoorzien ïerrw mm ïm» v&m nn mm wm mm iwm 10852 10990 17178 17225 17440 17536 17798 17916 18100 18182 18200 18209 18880 18988 18498 18699 18718 18784 18889 18910 18982 19001 19184 19109 19240 10517 19635 19708 19738 19990 20000 20289 20473 20544 20549 20089 20707 20721 20758 20780 DB MIDDELLANDSCHE ZEE DROOGGELEGD. Ds droom van een Duitsch ingenieur. Rente van f 33000.h 6 Belasting, assurantiën, enz. Onderhoud Electrisch licht en waterleiding Onderhoud tuin, enz. Ontvangsten huur t 3500.— 2500.— y 100a— m 200CL - 20000.. - 2000. 2000.— 288.000, f 1650.— 800.— 10C0.— 750.— 300.—- f S5oa— 700.— Nadeelig saldo t 2300.— per Jaar, plus waardevermindering. Naar wij verder vernemen, zijn de plannen van een Tehuis voor ouden van dagen op het doode punt geko men en zijn 4 van de 3 commissieleden met het oog op de hooge kosten tegen den bouw. i De droogmaking van de Zuiderzee trekt ln bulten- landsche technische kringen zeer de aandacht. Verschillende bladen hebben reeds uitvoerige beschrij vingen gegeven over de wijze, waarop Nederland er een provincie bij zal winnen, zonder met den volkenbond ln conflict te komen. Speciaal tijdens de Olympische spelen, toen vele bultenlandsche journalisten ln ons land vertoefden, verschenen er artikelen over. Het mooie Nederlandsche werk blijkt den Dultschen Ingenieur Sorgel uit Dresden tot een stout plan ge ïnspireerd te hebben. En hierbij is hij van de gedachte uitgegaan, dat, wat met de Zuiderzee mogelijk was, ook bij een grooter waterbassin te probeeren valt. Aldus heeft hij een plan uitgewerkt, om de Mlddel- landsche zee droog te leggen. Dit zal volgens hem zelfs gemakkelijker gaan dan bij ds Nederlandsche binnen zee. Deze wordt afgesloten door een twee kilometer lan gen dijk tueschen Noord-Holland en Wleringen, door dit eiland en vervolgens door een dijk, die dertig kilo meter lang ls en naar Friesland loopt De Middellandsche Zee nu kan bij Gibraltar, tusschen Spanje en Noord-Afrlka, door een dijk van 15 kilometer lengte worden afgesloten. Verder ln de Dardanellen door een dijk van ongeveer een kilometer, terwijl ten slotte het Suez-kanaal van ondergeschikt belang ls. Al dus zou de groote zee volkomen geïsoleerd worden en zonder watertoevoer blijven. De enkele rlevleren, die er in uitmonden, zijn van geen beteekenls, de Nijl b.v. put zich jaarlijks met de overstroomingen in Egypte uit Overigens denkt Sorgel er niet aan, de Middelland sche zee absoluut droog te legeng. Zijn bedoeling is, indien mogelijk, het niveau van de zee duizend meter te verlagen. Dan komen verschillende ondiepe gedeelten vanzelf boven water. Spanje wordt op die manier met Afrika vereenigd, de Balearen vormen een schiereiland, dat zich ter lengte van vier honderd Kilometer uitstrekt, Trekking van Dinsdag 18 September. 5e Klasse 2e Ltfet No. 5325 f 50.000. No. 473 f 1500. Nos. 6153. 19627 20408 f 1000. Nos. 9713, 2455. 14423 18141 18214 f 400. Nos. VS14 1914 f 200. Nos. 815, 2290, 8000, 9396 0628 0015 18783 14048 17025 19059 19422 20172 f 100. VOOR KOM 'ZEEPFABRIEKEN DE DUIF OEN I Zijt gij gekomen tot de schatkameren der sneeuw? en hebt gij de schatkameren des hagels gezien? Uit wiens bulk komt het Ijs voort? en wie baart den rijm des hemels? Zijt gij gekomen tot aan de oorsprongen der zee? en hebt gij ln het onderst© des af- gronds gewandeld? Zijn u de poorten des Doods ontdekt? De zin van deze verzen uit Job moet wel zoo worden begrepen, dat er aan hetgeen voor den mensch te doorzoeken en te doorgronden valteen grens is ge steld, welke men niet moet trachten te overschrijden: een muur om d 1 e wetenschap, die voor den Mensch nu eenmaal niet is. Maar velen van <le besten en sterksten onder de zoekers en geleerden van alle eeuwen ook van onzen tijd vorschen toch, streven toch, strijden toch, sterven soms om den schat van kennis, die dan gemeen bezit wordt van den Mensch, ta vergrooten. Daarvoor ls hun geen opoffering te groot, geen taak te zwaar, geen gebied te dor, te ruw, te gevaarlijk. Daar voor zetten zij in: kansen op materieel gewin, goedkoop en secuur wereldlijk succes, daarvoor zijn zij bereid hun tijd, hun bloed, zelfs wel de eindelijk verdiende rust van den hard en moeizaam gewonnen ouden dag, de warme plek ln den eindelijk bereikten staat van geëerd erkend en bemind oud man aan den haard van zich af te schudden, als de plicht opnieuw roept. Zondag ls overal ln de wereld ook hier te lande de dood herdacht van Amundsen. Men meent, niet meer te mogen hopen, den Noorschen ontdekkingsreiziger nog ooit levend te zullen aantreffen. Een tragische zekerheid, waarin men zal hebben leeren te berusten. Berusten: want door Amundsen'a dood is de wereld armer. Amundsen, d6 man, die op de oppervlakte der aarde geen „onbereikbare gebieden", 8een door de natuurkrachten geplaatsts, onzichtbare bordjes „Verboden toegang" erkende, die den weg wees naar de Zuid-Pool, die als eerste de Noordwestelijke Doorvaart met een schip forceerde, die aan de Mag netische Noordpool een paar jaar wetenschappelijk ob- servatiewerk verrichtte, die als eerste dat reusachtige stuk onbekend gebied doorkliefde, dat voordien als witte vlek de kaart van de Noordpoolzee zoo tartend deed zijn Amundsen was het, die vliegtuig en luchtschip met succes dienstbaar maakte aan het Poolonderzoek en hun nut proefondervindelijk geweest Meer nog deed Amundsen in zijn strijd tegen den afstand, tegen het ijs, tegen de koude, tegen den storm. Was hij het niet die óók de Noord-oostelijke Doorvaart op het spoor van Nordenskjöld volbracht? Zijn leven was een menschenleven in dienst va» het MOLENVAART, KLEINE SLUIS wttrt m nualMinpM oppwvtekta, Oom» m ëardlnlë vormen eveneens een schiereiland, welks eindpunt slechts tachtig kilometer van de Afrikaanicha kust verwijderd ls. Verder verdwijnen de Adrlatlsche zee en de Egeïsche zee. De eilanden Kreta en Sicilië gRan tot het vasteland behooren. Ook de kusten van Tunis en Tripoll komen gelijk die van Italië, naar voren. Speciaal het bij Noord-Afrl ka te winnen land zou daarbij zeer waarschijnlijk een groote massa materiaal voor de oudo geschiedenis op leveren. Op den bodem van de zee ligt daar alles, wat sinds de vermaarde Punische oorlogen tot zinken werd gebracht. En dan, is er wellicht het oude, beroemde Atlantls te vinden, welks hoofdstad men ergens !n Tunis meent te hebben gevonden. Behalve dus geo grafisch, heeft het plan ook een groote archeologi sche en geschiedkundige waarde. Maar de bezwaren voor de uitvoering er van zijn velerlei en op den huldigen dag onoverkomelijk. Het grootste bezwaar zit ln de omstandigheid, dat de Straat van Gibraltar negen honderd meter diep ls. Maar Sorgel denkt dit bezwaar met de hulpmiddelen der moderne techniek uit den weg te helpen en rekent ln leder geval op de onbegrensde mogelijkheden van de toekomst. Nu blijft nog de vraag over, waar het water van de Zwarte Zee, die door rivieren als de Donau wordt ge voed, blijven moet. Sorgel wil het ln de Kaspische Zee loozen, omdat deze 29 meter lager ligt. En Indien noo- dig, zou er ln Rusland nog wel een geschikt stuk steppe te vinden zijn. Het plan gaat uit van de gedachte, dat een vrede lievend Europa de penibele kwestie van gebiedsuitbrei ding, van doorvoergebied enz. zonder moeilijkheden ral oplossen. Sorgel schijnt te meenen, dat in den grooten strijd tegen het ontwakende Azië en het sterke Ame rika de Europeesche volkeren elkander zullen moeten vinden. Maar op het oogenbllk ziet het er niet naar uit Het ls b.v. Italië, dat het meeste grondgebied zou winnen. Maar Instede dat men ln dit land, waar het bevolkingsvraagstuk zoo nijpt, met het plan wegloopt, gaat men er heftig tegen te keer. De „Corriere della Sera" noemt het een boosaardlgen aanslag op Itallë's zelfstandigheid. Het gaat hier om de Duitsche hegemonie over de zeeën en aldus over Europa, zegt het blad. Want wanneer de Middelland sche zee niet meer bestaat, zijn havens als Genua, Na pels, Venetië en Triest verdwenen en aldus zullen Ham burg en Bremen de havens worden, waarlangs een groot deel van Europa zal moeten uitvoeren Aangezien het voorlooplg wel niet tot uitvoering komt, zal het plan van Sorgel niet al te nadeelig wer ken op den wereldvrede. Maar als bewijs van den Indruk, dien het grootsche werk van het droogleggen der Zuiderzee ln het buiten land maakt, was het aardig, er melding van te maken. Wat Neerlandla doet! Noordermolenvaartsweg Bloemperken Bloemperken Bloemperken Autogarage Bloemperkes DE EEN DOOD, DE ANDER ZWAAR GEWOND. Op het baanvak LembruchDlepholz zijn een man op leeftijd en een jongen uit een rijdenden trein gevallen. De man is dood, de jongen zwaar gewond naar het ziekenhuis van Dlepholz overgebracht. Hun identiteit was aanvankelijk nog niet vastgesteld. Is onze Sorteering voor het a.s. HERFST- en WINTERSEIZOEN. Zie Etalages. geografisch onderzoek Sn de meest barre en onver biddelijke streken der wereld. Flnancleele zorgen, ont bering, gevaar, het derven van wat onze gewatteerde knusse beschaving aan zoovelen te bieden heeft voor wie wat handigheid, wet zelfzucht, wat reclame-virtuosi teit in hun natuur hebben, en het liefst en het best zorgen voor zichzelf waren een deel van zijn loon. Het ls dan ook begrijpelijk, Ja niet meer dan behoor lijk geweest, dat Zondag de secretaris van het Kon. Ned. Aardr. Genootschap, de heer Voüte, door middel van de radio Amundsen heeft herdacht, zijn leven heeft geschetst, zijn beteekenls als ontdekkingsreiziger en als mensch met warmte en liefde heeft weten te toonen. Het K. N. A. G. heeft daarmee een mooi gebaar ge maakt, waarmee het zich zelf eerde en waarmede het wat goed maakt Jarenlang reeds schrijnt het, dat de bewerking van het Poolnieuws in zijn orgaan het Tijd schrift zoo mat, zoo koud, zoo dor, zoo peuterig, zoo benepen, wordt verricht. Den menschen, die zich zelf geven, daarginds in het ijs, wordt dan veelal onweten schappelijkheid verweten alle fantasie, alle warmte, alle spontane waardeering ontbreken. Hoe koud het was in 1403, of hoe ver een ster van onze aarde verwijderd is tot ln lichtjaren nauwkeurig, dat ls wetenschappelijk. Maar dat een mensch zijn leven waagt, zijn leven geeft om nog nooit betreden paden te gaan als eerste, om wegbereider te zijn voor volgenden, om te doen wat Barents, en Houtman, van Noort, en Tasman, van de Putte, Koolemans Beijnen en de Bruyne, Visser, Elerta de Haan en zulke kranige knapen als de schilder v. d. Does en de sledenbestuurder Van Dongen deden, ls leege ijdeltuiterij, ondiep en oppervlakkig reclame- gedoe, verwerpelijke onzin, want onwetenschap pelijk. Alsof er nog niet meer, en beter hooger ware, dan een feilloozen logartlhmentaiel of een nieuwe deci maal aan den staart van Pi. Alsof niet reeds de sterke poging van een man om de vlag van zUn volk daar te brengen, waar nog nooit die van één ander volk uitwoei in de Ijzige vlakten van den Witten Dood, een d»»d is, die bewondering moet wekken. Het woord van den heer Voüte heeft, in dit opzicht wat goed gemaakt, ergernis weggenomen. „Zijn moedig leven zal een altijddurende aansporing blijven voor do jongere generatie die alweer gereed staat om den grooten beschavingsarbeid verder te bren gen". „Beschavingsarbeid", wat hebben wij dit woord, dat besef, die erkenning, nu al jarenlang gemist in het Tijdschrift Maar meer nog dan de beschavings arbeid, is het sterven van Amundsen geweest De oude man, thans, in den avond van zijn mooi, rijk, welbesteed leven, eindelijk tot rust en beschouwend nietsdoen gekomen, wordt opgeschrikt door de tijding, dat menschen in ge vaar zijn ver, ver ln het Noorden: Amundsen'a Noorden. En hij bestijgt met andere helden die wij vandaag evenzeer met liefde en eerbied gedenken het vlieg tuig, om de in gevaar verkeerenden te zoeken, als het kan te redden. Daar verheft zich de groote statige vogel; hij heeft Amundsen en zijn geluk aan boord. Het vlieg tuig verdwijnt aan den einder: de avond valt, de mor gen komt Zal het Geluk, de trouwe Helpster van den grooten Noor ook ditmaal hem vergezellen; zal „Amundsen's Geluk" ook de redding worden van de Italianen, die ln gevaar zijn? Wij weten, dat deze vraag met een ont kenning moet worden beantwoord. De groote vogel voerde Amundsen en zijn nobele mede-reizigers ln den dood. Wanneer, waar zij zijn ge storven? WIJ weten het niet, zullen het wellicht nooit weten. Maar geen Noor, geen mensch (tenzij dan dege nen, die van louter wetenschappelijkheid hun orgaan voor bewondering voelden verdorren), die niet weet hoe: als Helden, die waren uitgetrokken om te doen wat zij konden. Genoeg was dat niet, om de vermiste Italianen te ontrukken aan hun doel. Wel genoeg om voor zich zelf een grafschrift te schrijven, dat onver gankelijk blijft Zoo als Wodan zijn Walküren stuurde om de gevallen helden naar Walhalla te dragen, kwam daar de Latham en vloog weg, een vracht torsende van levende strijders. Ook voor dezen zou de Hemelburcht het einddoel zijn. En nu na maanden van angstig wachten, hopen wij niet meer. Een verlies: deze verdwijning? Neen, grooter dan het leven van dezen man was dit einde, deze dood. Rijkdom ls dit heengaan geworden voor Noorwegen, dat hem voortbracht En het verhaal van den ouden reiziger, die dapper, zonder een aarzeling zijn leven ln de schaal wierp, met de ongewisse kans, dat van anderen wel licht ta redden, heeft aan den strijd voor de ontraadse ling van het wrokkige Geheim van het Noorden een waardigheid en een adel verleend, die kleine geesten er aan wilden ontzeggen. De laatste vaart van Amundsen geeft hem, wiens naam gegrift staat op schier ontoegankelijke plekken der wereld, een onaantastbare plaats in het hart van tijdgenoot en nageslacht Dat ls winst voor Noorwegen voor de Menschheid, voor do Wetenschap. Hij wordt straks tot legende, ls thans reeds lichtend voorbeeld. Amundsen zal ln de herinnering voortleven: in de wereld, maar in Noorwegen toch zeker het allermeest. De Noren bewonderden hem niet enkel, maar ook hiel den zij van hem. De groote ontdekkingsreiziger bezat het „persoonlijke magnetisme" dat hem een overwicht gaf op zijn omgeving en hem de genegenheid verzekerde van degenen met wie hij in aanraking kwam. Een mag netisme, waardoor hij in staat was van wie met en on der hem werkten alles gedaan te krijgen. Treffend vin den wij dat gestaafd ln het mooie artikel van Rllsen- Larsen ln Amundsen's laatste boek: „De eerste vluolit over de Noordpool". Rllser Larsen schreef: „Hij ls niet het type leider, die zijn ondergeschikten aan regels onderwerpt Hij kiest lederen man uit voor iedere afzonderlijke taak en laat het aan hem over, in zijn positie zijn eigen initiatief te gebruiken. Dan doel Amundsen de ronde en ziet toe, of alles gaat, zooals het behoort. Zoolang dit het geval ls, zegt hij niets en som migen merken misschien zijn aanwezigheid zelfs niet op. Doch als zich moeilijkheden beginnen voor te doen, wordt die aanwezigheid gevoeld. Het is een heerlijk ge voel van veiligheid. Iedere man doet zijn best op zijn post. Zou er Iets verkeerd gaan, dan weten zij, dat Amundsen ons eruit zal kunnen redden. Ik begreep Wisting zoo goed, toen wij eens hierover spraken en hij zeide: „Als wij gebrek aan voedsel had den en hij zeide, dat een zich voor de anderen moe3t opofferen, opdat deze gered zouden kunnen worden, zou ik gaarne rustig de sneeuw ingaan en mij neer leggen om te sterven." Dit zegt alles en hier diende ik te eindigen. Maar het schoonste voorval, dat ik heb medegemaakt, zou ik nog gaarne op papier willen zetten, om het, hoe prententieus het ook moge klinken, voor hen, die na ons komen, te bewaren. Het was op een volmaakten dag in Juli, dat wij na deze expeditie Oslo bereikten en Amundsen daar stond, om op de verwelkomende redevoeringen te ant woorden. Hij had de vlag onder zijn arm, welke gedu rende de geheele reis van het luchtschip had gewapperd. Zij was hem door den Koning en de Koningin toever trouwd en hij zou haar dienzelfden dag teruggeven. Amundsen sprak: „Zoo velen hebben mij gevraagd, wat mij toch tot deze reizen heeft gedreven." Hij nam de vlag, ontplooide haar en hield haar op voor de menigte: „Dit is het. Deze vlag was altijd mijn drijfveer." Roald! Gij waart zelf ontroerd, toen gij het zeldet, maar gij bracht ook tranen ln de oogen van ons, uw kameraden. Wij, die door onder u te werken, hot geluk hadden gehad, u te leeren kennen, w)j wisten, dat dit edelste aller gevoelens, vaderlandsliefde, in uw mond geen holle fraze was: het was geen rhetorisch beeld, zooals de menschen bij feestelijke gelegenheden, of wan neer zij ontroerd zijn, gebruiken: Voor u ls dit gevoel de grondslag van uw geheele leven geweest. Al uw ge dachten worden hierdoor geleid: „Hoe kan lk mijn land het best dienen?" De Noord-Westelijke Doorvaart, de Zuidpool, do Noord- Oostelijke Doorvaart, SpitsbergenNoordpoolAlaska." Het was op 18 Juni van dit jaar, 's middags om vier uur dat te Tromsö het vliegtuig Latham opvloog. Aan boord bevonden zich de Noren Amundsen en Dietrichson, voorts de Franschen Guilbaud, de Cuverville, Valletta en Brazy. De vijf makkers van Amundsen waren nog jonge menschen, Amundsen zelf was .bijna 56 jaar. Niemand heeft het vliegtuig teruggezien, een wrakstuk ervan ls later opgevlscht In de couranten kon men lezen dat het zoeken naar de vermiste Italianen van Nobile's Poolschip en naar de bemanning van de Latham gestaakt wordt Het wordt thans winter, daargindsv. M. (N.R.CO

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1928 | | pagina 5