Alieinn Nieiws-
Mimttilit- Lnttiiillil
e Huwelijksloterij
DE UITGIFTE DER
ZUIDERZEE-GRONDEN.
Donderdag 27 September J928.
71ste Jaargang No. 8330.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Op het Landhuishoudkundig Congres
Eindhoven ter sprake gebracht.
te
Binnenlandsch Nieuws.
Een nieuw volksvoedsel?
SCHAB
DU blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
de en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
(entiön nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
C0I1
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden 11.05. Losse nummers 0 cent. ADVEHTEN-
TIüN van. 1 tot 5 regels 11.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno.
inbegrepen). Grootcre letters worden naar plaatsruimte berekend
DIT NUMMER BESTAAT DIT TWEE BLADEN.
INLEIDING VAN DEN HEER H. SMEENGE.
Al naar mat» de tfyl nadert, waarop »en beslissing
dient te worden genomen, ten aanzien van de uitgifte
der droog te leggen Zuiderzee-gronden begint het vraag*
ituk, op welke wijze deze gronden zullen worden
De tlld waarop een beslissing moet worden
nadert
genomen,
mers zeiven ln cultuur werd gebracht, zoodra hij ter gronden zal geschieden, moeten voor oen groot deel
bebouwing geschikt was, eenvoudig aan den mcestbie- wissel trekken op de toekomst.
dende verkocht. De koopers bouwden op hunne nieuwe Er zijn tal van wegen die kunnen worden ingeslagen,
verkregen bezittingen de woningen, stallen en schuren, nadat het in te dijken gebied aan het vaste land van
die voor het landbouwbedrijf noodig waren en onderna- Nederland zal zijn toegevoegd. Geleerden kunnen de cul-
men de exploitatie of zeiven, of verpachtten de nieuw- uurwaarde van de gronden theoretisch bepalen, meer
gevormde boerenplaatsen aan van elders zich opdoende eon vraag is: op weijke wijze zal de Staat, eigenaar op
pachters op de gewone, ter plaatse heerachende pacht- het oogenblik der drooglegging, zoowel zijn eigen be-
voorwaarden." lang, als dat der bevolking ln haar geheel, als dat van
„Niets zou eenvoudiger wezen dan bij de droogmaking hen die den grond zullen bearbeiden, in het bijzonder
der Zuiderzee van Staatswege dienzelfden weg te vol- het best dienen?
gen, en de gronden na de drooglegging ln het openbaar Zal de Staat ter zake dadelijk eene beslissing kunnen
aan den meestbiedende te verkoopen. Een daartoe strek- nemen, zal hij de risico van de opbrengst der gronden
kend voorstel zou echter niet kunnen worden gedaan, in de eerste jaren op anderen kunnen of mogen afwen
zonder voorbij te zien en te miskennen, wat ln den laat- telen, en Zoo voor de gebruikers de kans openen op een
ste tijden ls gedacht, gezegd en geschreven over de ver- aanzienlijk voordeel of daartegenover dat zij zich ten
I houding tuaschen de eigenaren en de gebruikers van gronde richten?
den bodem, over de gebreken die ons tegenwoordig Z&1 daarom de Staat verplicht zijn om hetzij zelf
pachtstelsel aankleven en over de middelen, die kunnen -Staatsexploitatie b.v. in den vorm van een bedrijf) het-
worden aangewend om een zooveel mogelijk welvarenden door ®en rechtspersoonlijkheid bezittend lichaam dat
en ontwikkelenden landbouwersstand ln het leven te jmet Staatsgeld werkt, gedurende een reeks vaa jaren
roepen ionderzoeken wat de bodem kan opleveren?
„De 'zuiderzeevereeniging heeft dit belangrijk punt Moet als zulk een reeks van jaron zal zijn verstreken,
der groote zaak evenmin onaangeroerd gelaten. Zij wil Staat zijn bezit dan behouden of verkoopen?
met het productief vermogen van den grond als uit- 111 het laatste geval aan wie? aan de meestbiedende
De Staat, de eigenaar, heeft de ksus uit allorUi eoorte»
van exploitatie, zoo die soorten welke voor de gebrui
kers den eigendom doen benaderen, du»
uitgifte tegen grondrente,
uitgifte in beklemming,
uitgifte in eeuwigdurende erfpacht.
Zoo die soorten, dia ver van den eigendom efrtmn,
als:
pacht, erfelijk voor bepaalden tijd.
openbaar aangeboden pacht
onderhandscho pachts aan gegadigden, d!e gedurende
het eerste tijdperk goede hoeren hebben getoond.
Aan de
gangspunt, eenë wijze van uitgifte, die de nieuwe gron
den onder het bereik brengt van allen die werken kun
nen en willen."
Het slot van het rapport der staatscommissie luidt
aldus:
„de commissie adviseert als slotsom van deze hare
overwegingen, dat de Staat zal trachten de gronden,
i ovcrwcKi"6""i uat ut) olcuxl aoi uauiitau uc - uuulu,
Uitgegeven, meer acstuee e zoodra zij uit de handen van den aannemer komen, uit
Dat men vooral ln landbouwkri^en zich sterk voor y der wijzen Jn dlt rapport g68teld. Wan-
prof neer n'e* dadelijk alle gronden op een van die wijzen
oud- kunnen worden uitgegeven, dan zullen die door den
voor geldbelegging, aan boeren die den grond zelf zul
len gebruiken?
Behoudt de Staat het bezit hoe zal hij de Inkomsten
trekken, zóó dat hij er wel bij vaart en tevens de ge
bruikers er een goed bestaan op vinden?
Liai men vuurtu m ioiiuuuui.iiiiii6«'
dit vraagstuk Interesseert is te begrijpen. Onze lezers P
sullen zich nog herinneren hoe het vorige Jaar
Bordewljk van Groningen op een lezing voor da vruchtd d worden gemaakt, bU V(X)rk6ur d00r
eerllngen der Rijks Landbouw Wlnterschool te Schagen tHdelHke huur uit te zeven
ffln Inzicht over dit punt uiteen heeft gezet en hoe daar- Staat8c0mmls8le ,03 ste,de alch blj hara besprekin
gen geageerd is In de Schager door dr.MaMholt even- gen op den bodem y(m het bBstaande rechti tenelnde de
ecna uit Groningen Hoe tenslotte ook van aoclallstl- drooglegg,ng nlet afhankelijk te stellen van wetawijzl-
ichen kant de guaeatle nlet_onaange_roerd I. gelatenen I zoo granakkBllJk WOrden verkregen,
tegen het Inzicht van prof. Bordew^k werd opgekomen teg(mwoordlgB „studiecommissie" tot vor-
raarult bleek, dat h vr g men van uitgifte gebaseerd op nieuw recht, dan zullen
een agrarisch oogpunt beschouwd moest daartoe de noodige voordrachten moeten veraahljnon en
^lenge een politiek tintje begon ft kr«gen Dat nadien word8n Bn (a
van laatstgenoemde z«de, voor zoover bekend geen na- m„atogi mog,1Wt «jjn
dere plannen zijn ontvouwd of op anderer Inzicht cri- BlndB r00te vertraging te voorkomen, le gebruik
tW< la uitgeoefend, is ml.achlen Mar gei^klg. A^het mal[end0 v«n bB( nleuwe0 artika, m ïan d, grondwBt,
rrootsche van e reua c 8 een lichaam ln het leven te roepen mot verordenende
toMewee, zou allicht aftreuk gedaan kunnen mri™. bBVO0gdhBid ea aan d,t lichaam, zoo in den eersten tijd.
het vraagatuk tar «prake gebracht Op het na van de ngBrmaar dB Iorg vouor
«Istc Nederlandsche Landhuiskundig congres te Elnd- uitginB V bebouwing van den grond op te dragen.1,
hoven Is namelijk dezer dager.een Inleiding door den Varmel4, Btaatscommlaale van 193-1805 besprak, na
baar H. gmeengeaA^aM^gehoudnov., da uit- de k, dat de a,0uw. n„ n,Bt a^mitlef zal
gifte van de gronden der Zulderzeepoldera k uitgegeven vóór en aleer die waarde
Volgens de meening van den heer Smeenge, neerge-
legd ln een verslag van het Hsbl., nadert het oogenblik, o
waarop in deze quaestie een beslissing moet worden ge
nomen, sneller, dan werd verwacht.
In veel korter tijd, dan aanvankelijk was aangekon-
fclgd, komen meer werken tot stand en dit zal stellig ook t1v^.»r« t« Tn tivm te «an su^
het geval zijn met de Inpoldering van het Wleringermeer u ,^°"fnde "senaars te 8°ven' «n te8en te «aan
De dijk van Wieringen naar Medemblik komt in 1929 c
verpachting in het groot, gedurende korten tijd aan
enkele pachters of combinatie»,
b. verkoop van kleinere complexen, waarbij voorop
Itelllg, ik zou denken !n den zomer van dat Jaar, gereed.
Wat mij persoonlijk betreft, Ik sta nog op het stand
punt in 18931895 ingenomen door een toenmalige
Itaatscommlssle.
Laat mij, ten bewijze in herinnering brengen het begin
#n einde van het toen uitgebrachte rapport.
verhuring;
d. grondrente;
e. erfpacht.
f. beklemming.
Zooals ik reeds boven opmerkte komt het nog voor,
dat al deze vormen in toepassing kunnen komen, zoo
Het begin luidt: noodig aangevuld met andere en onder de ultdrukke-
„Bij alle vroegere droogmakerijen, ook bij de grootste, ljjke voorwaarde:
He ln den laatsten tijd in Nederland ondernomen wor- Verkoop moet om dat doel het best te bereiken zeer
den, die van de Haarlemmermeer en van het IJ, werd weinig worden toegepast
de nieuwe bodem, voorzoover die niet door de 'onderne- Zij, die moeten beslissen wat er met de drooggelegde
namen deel de heeren Van der Pan tilt Leeuwarden,
Jac. Welleman uit Krabbendljka, Ssüt Bfalflamn ca d»
burgemeester van Deurne.
Van groot belang werd geacht dat do gronden zoo
veel mogelijk productie opleveren, Br werd gedacht aan
exploitatie van grootere bedrijven met veel machine»,
doch geen vol plaatsing met kleinere onóereemlngen.
Een massa kleine bedrijven geven eteede opvolgende
generaties van nog kleinere waardoca ifemimlng ea
diestbaarheid ontstaat
Volgens de debaters behoeft het Nederlandcche pacht
stelsel niet zooveel wijziging te ondergaan als men hier
wel meent In Duitschland ziet men dat do groot» be
drijven daar zeer goed vooruitgaan.
De heer Welleman ziet ln den grond let» meer dan
geldbelegging. Er moet gestreefd worden naar zeer In
tensieve cultuur met hot oog op de toeneming van de
bevolking. De grond voldoet het best aan zfln bestem
ming Indien ze volledig In handen van den gebruiker
komt. Bij den verkoop moet de eigenaar tevens gebrui
ker zijn. Daarvoor moet een vorm gezocht worden. In
Zeeland ls gebleken, dat bijv. te RUland-Bath met sdjn
groote bedrijven en Krabbendijke met zijn kleinbedrijf
het voordeel uitvalt naar de zijde van het kleinbedrijf.
De Staat moet zorgen voor een stelselmatig uitbrei
dingsplan.
De heer Smit 1» met den heer Smeenge vaa oordeel,
dat de verdeeling ln het algemeen zoo moet geschieden,
dat den gebruiker van <l m grond ook een gerecht deel
daarvan toekomt Het vinden van een julsten vorm bul
ten vraag- en aanbodsysteem zal voor waardebepaling
der gronden heel wat meer moeit» veroorzaken d&a d«
geheels droogmaking.
De burgemeester van Deurne la tegen uitgift» aa*
niet-bezitters. Dat ls niet in het belang van de droog
making, want een dergelijk systeem ie ook ta Deurne
een mislukking geweest
In de repliek van mr. Smeenge kwam tot uiting, dat
op die 180.000 H.A. groote complexen moeten komen van
modern geoutilleerde bedreven.
RENDIERBOUT DIT ALASKIu
Met het stoomschip Eemdijk van de Holland-Araertk**
lijn ls te Rotterdam aangevoerd scn rendierhout Hier
over deelt men het volgende mee aan de K. R. Ct:
Ongeveer 15 Jaar geleden la men ia Al&aka begonnen
met zich toe te leggen vp hit fokken 'an rendieren,
van welke het vleesch een smakelijk voedsel vormt Tot
f nu toe vond men ln de Vereenlgde Staten on ln Canada
een ruim afzetgebied voor rendierbouten. Do kudde»
zijn evenwel langiimerhand zoo groot geworden, dat
naar een groeier afzetgebied moest worden gezocht
b FEUILLETON
Uit het Engelsch
van
CHARLOTTE O'CONNOR ECCLES.
HOOFDSTUK XXVI.
DE VRIENDELIJKE BRIEFSCHRIJFSTER.
Het was niet bepaald een pleizlerige stemming, waar-
i Graaf MacCarthy de Burgo van de mededeellng van
miss Jenkins kennis nam.
Allemachtig, Darracott riep hij uit toen hij haar
excuses gelezen had. Wat moet ik doen? Dat ver- 1
•chrikkelijke wijf schrijft dat ze haar spijt betuigt over i
elles wat ze toen gezegd heeft! Luister maar eens:
Ik ben bereid uit te gaan van den staat van zaken,
•ooals die tusschen ons was vóór mijn ongelukkige
Vergissing. Wat voor den drommel zou ze daarmee
bedoelen?
Ik veronderstel, dat nu ze ontdekt heeft dat jij
kerkelijk de prijs bent zij van Idee veranderd ls en
be&r verlangen kenbaar maakt om met je te trouwen!
Maar ik wil niet met hadr trouwen! Ik word liever
^buigen! Neen Darracott: ik doe het beslist niet Laat
het geld maar nemen. Ik ben mijn leven lang een
®nn taan geweest en lk sterf liever dan dat lk dat hu-
^eHJk doe. Ik zal haar direct schrijven on haar de
boele som aanbieden.
Volg mijn raad en schrijf geen woord meer, advi-
Jack.
Je wellust om te schrijven heeft Je in eerste in-
"«otle met haar ln contact gebracht
Js hebt gelijk, erkende de graaf maar kerel
^&t moet lk dan beginnen? Ze.zal weer hier komen,
m&ar levend krijgt zo me niet ln handen. Bij zoo'n
erier,a kijk ik niet op een kleinigheid.
Hij noemt veertigduizend pond een kleinigheid,
kekte Jack.
- Dat is het, protesteerde MacCarthy, vergeleken
de ramp die ermee kan worden afgewend. Ik zal
"«ingelukklg zijn als ze het aanbod accepteert.
Waarde Mac, zei Jack, laat mij dat zaakje op
happen. Ik heb zoo'n Idee dat Jenkins zich wel laat
wkoopen ede we het handig aanleggen.
Doe wat je wilt zei de graaf gelaten. Ik vind 30o pon<j. (Zegge drie honderd pond), zal ik erin toe-
het goed. Doe een voorstel; het komt er niet op aan, Btemmen dat alles uit ia tusschen ons. Ik ben bereid f
welk. Ale je haar maar aan het verstand brengt dat zij mijn deel van »t contract na te komen en verwacht dat
mij niet krijgt. u uw deei nakomt De keus la aan mij: de Prijswiuster,
We zullen haar zelf heelemaal niet meer schrijven. en lk kles datgene wat u ln de krant beloofd hebt. U
We zullen alles door Brown en Gray laten behandelen, zujt u kunt u zoo niet verlagen om een contract te bre-
onze advocaten. Ze kent je prlvé-adre» niet en de buiten ken! Dat zou uw rang, uw geboorte onwaardig zijn. De
portier heeft orders haar niet toe te laten in het ge- verzeker u, dat Indien u (tegen mijn verwachting in),
bouw. Ik zal onze advocaten instrueeren dat zij haar zoudt weigeren uw woord gestand te doen, geen drie
moeten schrijven, dat je haar excuses aanneemt, maar duizend pond mij zouden kunnen schadeloosstellen,
dat je niet kunt ingaan op haar voorstel om terug te Myn verlangen is u te naderen met de liefde en de ge
komen op den vroegeren staat van zaken. En je stelt negenheid, verschuldigd aan mijn verloofde. Indien het
haar een vergoeding voor, laten we zeggen van twee- echter mocht blijken, wat ik niet kan aannemen, dat u
honderd pond. 200 ZOudt zijn om te probeeren om u op een of
Toe, verdubbel het, zei MacCarthy benepen. Ik andere minderwaardige manier aan uw verplichtingen
zal het in termijnen afbetalen met bijdragen voor De te onttrekken, zult u ondervinden dat een diep-gekwetste
Komeet» vrouw de bescherming der wet kan inroepen. O, breng
Ik geloof, dat twee honderd pond absoluut vol- my nièt tot het uiterste, maar veroorloof mij mijzelf te
doende is, maar om jou een pleizier te doen zullen wc er noemen, wat ik in werkelijkheid ook hoop te worden,
driehonderd van maken op voorwaarde dat ze afstand Uw eigen Arethusa.
doet van alle rechten en belooft je ln de toekomst nooit
meer lastig te vallen. j ben uitgepraat, zuchtte de graaf. Als ze geen
Overeenkomstig de afspraak werd door de advocaten- schadevergoeding wil aannemen, wat dan? Waarom
firma Brown en Gray namens graaf MacCarthy de Burgo heb je ook niet gezegd: Vierhonderd? Dat wou lk baar
een brief gezonden aan miss Jenkins. j immers bieden.
Miss Arethusa wenschte echter geen nota te nemen I Dat zou precies hetzelfde gebleven zijn, wierp
van de rechtsgeleerde heeren en zond haar ontwoord dl-Jack tegen. Ziet je dan niet in dat ze heel wat ander»
reet naar den graaf. verlangt?
Weer een, zei deze, toen hij het maar al te bekende De bescherming van de wet! Wat zou ze daarmee
handschrift zag. Wat wil ze nu weer? Als ik met die bedoelen? vroeg MacCarthy.
vrouw te doen heb, krijg lk een gevoel of lk- een muls denk dat ze je In rechten wil aanspreken,
ben in plaats van een man! I Mij vervolgen? Dan ben lk geruïneerd! O, wat ben
Het epistel luidde aldus: i ia begr> Waarom heb lk me ermee ingelaten! Wer-
kelijk, tie «ucht naar goud is de oorsprong van alle
Mijnheer, Ik kan geen woorden vinden voor de kwaad; je ziet het nu weer. Het eenige wat me overblijft
smart, waarmee ik kennis nam van een mededeellng die fis er vandoor te gaan.
ten doel had Uw standpunt ln de verhouding tusschen Ik snap niet, zei Jack dat Je er heelemaal niet
ons bloot te leggen. Hoe is U veranderd sedert Uw eer- u_eer aan denkt, dat ze Je nadrukkelijk heeft afgewezen
ste vurige uitingen van Uw genegenheid jegens mij en waar we allemaal bij waren. Man, houd toch je zmnen
van Uw vreugde mij gewonnen te hebben! Waarom ls bij elkaar. Nu ze dit eenmaal gedaan heeft, heeft ze
dit zoo? Het is waar dat ik door een misverstand be- verder geen vat meer op je en als je haar geld hebt go-
treffende uw identiteit, woorden heb gesproken, die wel- boden is dat alleen maar uit welwillerdheid gebeurd,
licht kwetsend waren voor Uw gevoel, maar die heb ik J Het gezicht van den ongelukklgen graaf klaarde een
sedert teruggenomen en ik heb mijn excuses ervoor beetje op.
aangeboden. U hebt geen notitie genomen van mijn Ja, zei de graaf dat heeft ze gedaan. Ze heeft
zoek tot een onderhoud, om mij de gelegenhend ge- me een monster en een oplichter genomed, maar ver
ven, de zaak uit te leggen en boete te doen. Dat is wrred! i dikkeme, zij schijnt toch met de zaak te willen öoor-
Ik had nooit gedacht dat iemand, wiens deugden zo 1 zijn j gaan.
opgehemeld, een arme, zwakke vrouw, op deze wijze Laat ze haar gang gaan, zei Jack. We zullen haar
zou behandelen. Mijnheer, u kent mijn ziel niet! Geen door Brown en Gray laten schrijven, dat, waar zij ja ln
enkel aanbod van geld kan ook maar ln het minst op- tegenwoordigheid van drie neen vier respectabel»
wegen tegen mijn diepste en heiligste gevoelen», mijn getuigen, waaronder een van haar eigen vrienden, heeft
I edelste verlangens! Niet voor een armzalige som van afgewezen, jij je ontheien acht van iedere belofte of
verplichting tegenover haar ea dat js Je aanbod va»
driehonderd pond terugneemt
Och, neen. Laat haar het geld maar houden, sol de
goedhartige graaf. Laat er alleen maar inzetten vaa
de weigering en van de getuigen.
Je moet het zelf weten, maar Qc zou Je aanraden
het aanbod terug te nemen, daar ze dat al» een teek en
van zwakheid zal opvatten.
Twee dagen lang was de graaf weer de opgewekte baas
van vroeger. Maar aan die vrooiykheld werd plotseling
een droevig einde gemaakt door een nieuw epistel v»j»
de schoone Arethusa, dat aldua luidde:
Mijnheer, Met groote minachting ontving !k Uw
mededeellng, die bewijst dat er geen greintje gevoel vaa
een gentleman in U ls. Dood voor alle gevoelen» vaa
eer, ridderlijkheid en genegenheid, weigert U Uw belofte
om mij te trouwen, door U ln het openbaar en herhaal
delijk afgeiegd, na te komen en tracht U door aan t»
voeren dat ik U afgewezen heb, Uw gerechte straf ta
ontloopen.
Mijn hart la gewond, maar ik zal uit allé macht
trachten mijn recht te verdedigen. Al ben lk maar een
zwakke vrouw, de wettten van Engeland zullen mij be
schermen. Uw argument, mijnheer, spitsvondig als het
ls, zal U van geen nut zijn. U hebt geprofiteerd van mijn
vergissing, maar het staat zeer te bezien of mijn afwij
zing rechtens van kracht ls, met het ook op het onbe
twistbare feit dat ik In dwaling handelde. De ben ervan
overtuigd, dat de wet daar rekening mee zal houden.
Als lk geen recht kan krijgen bij den gewonen rechter,
zal Ik ln hooger beroep gaan en zoo noodig zal lk niet
aarzelen mijn verongelijking aan de Kroon voor te leg
gen!
Ik ben, mijnheer en blijf wat lk altijd geweest ban, be
reid om den Edelman te huwen, die u ftl» prij» door De
Komeet aangeboden werd. Die prij» bent U en Zijne Ma
jesteits rechters zullen onze zaak moeten beslissen, daar
ik vastbesloten ben mijn recht te verschaffen.
Dc diep-beleedigde
Arethusa Jenkins („Boschviooitje")
Prijswinster Huwelijkawedstrijd De Komeet,
Coupon 81858.
P.S. U zoudt niet getracht hebben mij om te koopen
met een aanbod van 300 pc als u niet wist dat uw
zaak zwak stond E.E.J. Prij winster.
P.P.S. U zult morgen van mijn advocaat hooren.
P.P.P.S. I' geef U vier en twintig uur om to be
slissen. Een telegram naar de Athene-Club in gunatigen
zin, zal de vervolging geen verderen voortgang doen heb*
ben.
A, E. J. PriJswinstar.
Wordt vervolgd.
