Dobbelen.
De „danseur-mondain"
WARE WOORDEN.
VOOR DE KINDEREN.
WAT PIM EN PUK OVERKWAM.
«O*
ur
(r
HET GELIEFDE SPEL, DE EEUWEN DOOR.
Het dobbelen is de eeuwen door een geliefd ver
maalt geweest. Onze heidensohe voorouders waren er
zoo aan verslaafd, dat zij soms vrouw en kinderen
verdobbelden. Aan het Perzische hof was het dob
belspel reeds vier eeuwen voor Christus in de mode:
Ook de vrouwen doden er druk aan mede. In zijn
levensbeschrijving van Artaxerxes II Unemon vertelt
Plutarchus er het volgende van:
Koningin Parysatis wdldo wraak nemen op den
slaaf Merobetes, die haar lievelingszoon op bevel
van Artaxerxes gedood had. Zij dobbelde met den
koning om grooto geldsommen. Zij liet hom opzette
lijk winnen en wiist hem toen te bewegen, een partij
te spelen met als inzet een slaaf, ter keuze van hem
of haar, die won. Do koningin Was de gelukkige. Zij
koos den slaaf Merabetes on martelde hem dood.
Dat was haar wraak.
In de middeleeuwen dobbelden' de edelen even druk
als hun Germaansche voorouders. D'e hertogen van
Gelderland en de Hollandsche graven waren ver
slaafd aan het spel. Zlelfs priesters en monniken wa
ren er niet afkeerig van, om van het gewone volk
maar niet te spreken. Hiet dobbelspel was een ver
maak van vorst en volk.
De gemalin van graaf Willem I zat soms heele
nachten op, om zich met de dobbelsteenen te verma
ken. En hoe sterk vorstelijk© personen eraan ver
slaafd warén, moge blijken uit het volgende:
Tegen Kerstmis moesten alle burggraven, rechters,
rentmeesters en andere ambtenaren aan den hertog
van Gelderland een som gelds zenden. Om hen daar
aan te herinneren, teneinde niet in ongelegenheid te
geraken, zond Karei van Gelder den 13dlen December
1527 aan zijn ambtenaren van de Bommeler- en Tier
lerwaard een brief, waarin hij. hun verzocht, hem 50
goudguldens te zenden tot een „spelgeld" voor de
Kerstdagen,
Gedobbeld moest er worden al zou men het geld
ervoor h6bben moeten leenen, zooals blijkt uit een
oude rekening van het Geldersche hof uit het jaar
1399.
Mijne lieve genadigde Heer geleent te dobbelgelde
tot Arnhem upten grooten Vastelavont 30 guldens: op
Kerstavond id. 1400 guldens.
Dlobbelen om een kloedingstuk kwam vaak voor,
omdat men geloofde, dat zoo'n gewonnen kleeding-
stuk geluk aanbracht. Op een Zondag van het jaar
1430 Was de Geldersche hertog te Grave, waar hij
met een van zijn edelen om een wambuis van da
mast dobbelde. De hertog verloor en liet toen door
zijn rentmeester .14 el damast koopen voor den ge
lukkigen winnaar.
Zedemeesters hebben1 hun waarschuwende stem
laten hooren tegen het dobbelspel. Boetpredikers
zijn er tegen tekeer gegaan. Keuren zijn er tegen in
"fc leven geroepen. Maar zoo ingeburgerd was het
hartstochtelijke spel, dat de overheid het niet geheel
durfde verbieden. De keuren lieten toe, dat op som
mige feestdagen werd gedobbeld. En zoo mocht men
er zich naar hartelust aan overgeven op drie vasten-
uvonddagen gedurende de Kerstweek en op de dagen,
dat de landsvorst of de landsvorstin de sta met een
bezoek vereere. De kermissen waren ook geschikte
gelegenheden om zijn hart op te halen aan het dob
belspel, cn op het ijs was hetzelfde het geval. De
keuren verboden het „te land en te water", maar ijs
was land noch water, en daarom kon elke tent op
het ijs volop gelegenheid geven tot dobbelen om pe
pernoten, koek, enz.
De vorsten hieven soms belasting op het dobbe
len, welke zij verpachtten of aan een gunsteling
schonken. Die belastingen brachten soms heel wat
op en gaven don vorston of den pachters gelegen
heid, met nog te meer ijvor zich te werpen op het
kansspel.
HET GAPPEB8GILDB JN DE BALZAAL.
Deze laatste jaren, waarin de schoon© kunst van de
godin van den dans, Terpsichore, met een steeds aan
groei enden. ijver werd beoefend, doch waarbij deze gra
cieus© godin ook menigmaal hoog op haar Olympus
bittere tranen moet hebben gestort, zagen de geboorte
van een gloednieuw beroep als men het zoo mag
noemen even winstgevend als aangenaam, namelijk
dat van „danseur mondain".
De „danseur mondain", voor wlen de titulatuur „dan
seur demi-mondain" wellicht beter zou passen, la
thans het onderwerp van den dag in alle Parijsche klin
gen, dank zij de niet weinig opzienbarende gevallen,
welke door het scherpe onderzoek van den altijd waak-
zamen Prefect de Police, te Parijs aan het licht werden
gebracht De danseur mondain Is de onberispelijk ge-
kleede eh geparfumeerde jongeling, die In de ParijBche
danoings of die der mondaine badplaatsen de rol van
cavalier, van „gangmaker" speelt voor die bezoeksters,
wélke, hetzij doordat zij de eerste jeugd reéds gepas
seerd zijn, hetzij door gemis aan gezelschap of vol
doende dans vaardigheid, gedoemd zouden zijn als muur
bloempjes te fungeeren.
De leden van deze eorbiedwaardlgen gilde zijn bijna
uitsluitend vreemdelingen, meestal Roemeiilöre, Hon
garen, Spanjaarden, Italianen of Zuid-Amerikanen. De
licht gebruinde gelaatskleur, de diepzwarte, smachten
de o-ogen, de slanke lenige silhouet, dit alles kan niet
dan de sfeer van verleiding volmaken, welke deze
jongelieden weten te scheppen bij de rhytmische en
volmaakte uitvoering van hun blues, hun tango's en
hun charlestons.
De sfeer van verleiding! Want de danseur mondain
stelt niet slechts ftVtoSêü d© ro\ U spc'.sn yai?.
sooals mix bekend Journalist hem geestig definieerde
den man, die het meeet de nletedoenerij van sijn
eexe-genooten verafschuwt, van den danseur, die wan
neer de dan» ten elndo is, in deemoedige houding voor
zijn partner!» blijft staan en met een gracieus gabaar
het biljetje accepteert, het in zijn zak laat verdwijnen
en zonder tijd te verliezen een andere cliënte gaat be
dienen. Hoewol het geon uitzondering is, dat de be
roeps-cavaliers per dag 1000 1500 francs op deze wijze
verdienen (verdiensten waarvan de fiscus natuurlijk
onkundig blijft) blijkt zelfs dit de gelddorst van vele
dezer balzaal-parasieten niet te kunnen bevredigen.
Hjier moet men evenwel toegeven, dat de houding der
dames, meestal te spoedig onder den invloed van hun
charmanten danseur, dezen niet zelden bemoedigt in
zijn gewaagde speculaties. Do gevallen, waarin een
voudige danseurs zich do gunst van dames der society
wisten tc verwerven, zich in zeer korten tijd toegang
tot de hoogste kringen versohaften, huwden en beslag
legden op gro&te vermogens en belangrijke posities,
zijn allerminst een zeldzaamheid ln Parijs, aan de IU-
vdèra of in de mondains badplaatsen.
Echter zijn niet olie „danseurs mondains' even suc
cesvol bij hunne pogingen tot beklimming van de maat
schappelijke ladder en hier ie het, waar zij, die gefaald
hebben, meermalen hunne praktijken van chanteurs en
oplichters beginnen. Het gevaar van deze categorie is,
zooals gezegd, geenszins aan de waakzaamheid van den
politie-commiasaris ontgaan en zoo zagen wij dezer
dagen een aantal danseurs, na op radicale wijze ontr
maskerd te' zijn, van het tapijt, ln casu van de parket
vloer verdwijnen.
Zoo bemerkte onlangs een zeer gefortuneerde en ln
Parijsche kringen welbekende dame, thuis gekomen
van een bezoek aan één der dancings, dat haai1 paar-
lencollier van een waarde van 180.000 francs, was ver
dwenen. Zij had den gehoelen middag en avond ge
danst, gedineerd en gesoupeerd met ©en danseur, een
jongen Hongaar van 22 jaar, welke den volgenden dag
de dame ook openhartig verklaarde, dat hij het noodig
geoordeeld had d© paarlen van eigenaar te doen ver
anderen, De galante danseur bleek namelijk vast over
tuigd, dat het slachtoffer liever het verlies zou dragen,
dan zich door een publicatie der zaak te oompromit-
teeren, doch het feit, dat de dame in kwestie er anders
over dacht, maakte een eind aan do loopbaan van dezen
jongen chanteur, die blijkens een bij hem gedane huis
zoeking zijn brutaal, doch lucratief bedrijf reéds goriü-
men tijd uitoefende.
Ken niet minder goede vangst van. do politie was
die van een 2G-jarige danseur, die tegelijkertijd hot be
roep van garagehouder bleek uit to oefenen. Deze Inte
resseerde zich ln het bijzonder voor dames, die do dan
cings met hunne moderne en kostbare auto's bezoch
ten en na een genotvollen middag of avond van darts,
ontpopte de danseur zich als een hartstochtelijk auto
mobiel-liefhebber. De dames, die inhun charmanten
partner natuurlijk een even aangenamer) metgezel voor
een auto-ritje zagen, waren gemakkelijk over te halen
hun chauffeur naar huls te zenden en epoèdig suisde
het gelukkige paartje lange de eohoone dreven van het
Bole de Boulogne. tiet einde der „promenade en auto
mobile" wae gemeenlijk minder Idyllisch en kwam
slecht» hierop neer, dat de danseur-automobilist zijn
Blachtoffer met bekwamen spoed op een rustig plekje
bulten Parijs deponeerde, alleen don terugweg aan
vaardde en het luxueuse voertuig voor zijn „business*
requlrecrde. Deze brave zakenman, die blijkbaar het j
principe toegedaan was, dat goedkoop inlcoopen eau j
eerste verdachte is, bleek op deze wijze roods een vry j
aanzienlijk wagenpark verzameld te hebben, wat do po
litie thans weer ijverig onder de rechtmatige eigenaars
verdeelt.
Legio was het aantal gewone diefstallen, terwijl !n
enkele gevallen door een gerafflneerden Informatiedienst
op listige wijzo Inbraken vanuit de danszaal werden
georganiseerd. Terwijl de danseur onvermoeid met zijn
partnerln blues en tango's uitvoerde, beijverde zijn col
lega zich lntussohen haar appartementen aan een
nauwkeurig onderzoek te onderwerpen en het van alle
overtollige luxe te ontdoen.
Intusschen ia da waakzaamheid der politie thans da
nig verscherpt en het lijdt geen twijfel of de mondaine
danseurs zullen zich wel tweemaal bedenken alvorens
opnieuw tot aanslagen over te gaan.
Er zij ij lieden, die geïmporteerde havana's rooken
en een lucifer uitsparen.
Zorg dat uw kind voortdurend bezig zij inet lee-
ren, spelen of werken, heeft het niets te doen, dan
wordt het stout
Als iemand iets onaangenaams voorspelt, on het
gaat in vervulling, dan gevoelen wij respect, voor
hem, maar toch mogen we hem niet lijden.
Daar is een Heilige Geest waar een moeder zorgt,
oh bidt, waar een vader werkt en waakt, waar een
jongeling arbeidt en strijdt, waar de kranke duldt
on hoopt.
Merkwaardig, dat de begrippen zich het meest ver-
Warren in breinen, dio er niet voel hebben.
ITet energieke streven nnar nauwgezothoid i» een
erkenning van do waarde van alledaagscho dingen
en daarop komt het aan. Wat waard is gedaan to
worden, is ook waard gedaan te worden met zorg
en nauwkeurigheid,
Huiselijk geluk is die harmonie tusschen bevredi
ging en behoefte, waardoor het gezin als gemeen
schap, in de zoowél stoffelijke als geestelijke behoef
ten van het individu voorziet.
715. Wat kenden die vlooien prachtige
kunstjes. De vloo Pieter Prikker gaf staal
tjes van zijn springkunst. Met een forsche
wip vloog hij over vijf konijnen hoen.
Hipperdöhip! Zoo maar van den plat
ten grond, zonder aanloop of foefje. Hupl
Zoo stond ie hier en zóó daarl Schitte
rend!
7)10. En toen... nee, dat was ongeloof
lijk! De vloo Joris Jeuk nam een lucifer-
fftok en hield die recht omhoog, de direc
teur van 't vlooientheater legde daar een
ander stokje dwars op en toenfietste
Pieter Prikker over dat dwarsliggende
balkje heen en weer. Achteruit en voor
uit. Dat hadden zelfs de oudste konijnen
in de schuur nog nooit gezien I
717. Toen gebeurde er iets, waarhij ai de
konijnen zaten te beven van angst. Stel
jjé voor: Pieter Prikker, de fietsende vloo,
reed tot het alleruiterste eindje van het
lucifersstokje en keek toen om. Hij merk
te blijkbaar niet, dat hij niet verder kon.
Pas op, riep er een uit 't publiek.
Pas op toch, jé valt!
Hij schreeuwde hard, maar.
718't was blijkbaar al te laat.
Pieter Prikker viel van het stokje. Hij
maakte drie buitelingien door de lucht
enkwam toen precies terecht op een
stoeltje, dat een eindje verder op oen hoo-
gen hoed was neergezet. De fiets werd
beneden op een zeiltje door vier vlooien
opgevangen.
Prachtig, prachtig, zei Pim's vader
en al de koijnen waren t met hem eens.
f
Jn
£c\
719. Alle konijnentoeschouwers stonden
eenvoudig paf van al die wonderlijke kun
sten der vlooienartisten. De oogen wer
den steeds grooter en ronder. Van verba
zing natuurlijk, want zóóigts had nou
werkelijk nog niemand gezien. Intus-
schen gebeurde er iets
720. Hoe die vloo erbij kwam, heeft nie
mand begrepen. Misschien verveelde het
hem steeds maar te zitten wachten tot hij
kunstjes pioest maken. In elk geval op
een gegeven moment zag Pieter Prikker
de kans schoon .Met één groote sprong
vloog hij van het tooneel enzat hij
midden tusschen de konijnenbeenen.
niemand had iets gemerkt
701. Htet programma ging verder on on-
dertusschon wipte de vloo vroolijk tus
schen de beenen rond. Toon wou hij ook
wel es even wlat hooger kijken en
hup! met één sprong zat ie op de
schoot bij een dikke konijnejuffrouw, die
reuzenpret had*. Ze zat tenminste te
•ohudden van 't lachen.
722. Ha, ha, dacht Pieter Prikker zeker,
heb jij zoo'n pret? Wacht maar os even,
moekei Dan zullen wij ook 's een grap
je hebben. Hij kroop lang» de japon om
laag tot hij bij 't bsen van de dikke ko-
nijnemooke gekomen was. Daar ging hij
op zitten on