RADIO-RUBRIEK.
GRABBELTON.
WARE WOORDEN.
WETENSWAARDIGHEDEN.
Frankrijk met Engeland verbonden.
Het vaderland van de goudvtsch.
VOOR DEN TOESTELBOUWER.
Voor den experimenteur.
Goede geheugen*.
Dingen, die n vast niet wist
De meerderheid te volgen ie de gemakkelijkste weg.
Bovendien heeft zij de macht om zich te doen gehoor
zamen.
o
Een opvoeding, die leidt tot nietsdoen ie een opvoeding
die tot nervositeit voert
o
Vele eischen in hun medemenschon bescheidenheid
ora in het gevoel van hun eigen voortreffelijkheid niet
gestoord te worden.
o
Wij worden overal om ons heen overstelpt door de
waarheid, maar ons oog heeft er geen helderen blik op.
o
De dichter, die zijn tijd voorultsnelt, wordt door den
roem niet Ingehaald.
o
Om een besluit te nemen ontbreekt vaak de kracht
niet, maar wel om het uit te voeren.
o
Een gastvrij huis geeft oneindig meer dan eten en
drinken en onderdak; het schenkt ook de bekoring en
de behaaglijkheid van het eigen tehuis, zonder de zor
gen die daarbij behooren.
Is hst bekend:
dat de stad Orr.sk, in Siberië, hét voorbeeld van Pe
ter de Groote gevolgd heeft en een belasting op baar
den' Ingesteld?
dat de koning van Spanje het grootste koninklijke
paleis van Europa heeft?
dat dit het EscuriaJ is, in de sabtjheid van Madrid,
en dat het sw> groot h, dat het vier dagen zou kosten,
om alle kamera en vertrekken door te loopen?
dat men dan een afstand zou afleggen, van 200 KM.?
dat één enkele kolonie van roode mieren in één jaar
tijd 2 millioen insecten vernietigt?
dat een Dultsch uitvinder, Franz Franck, een on
brandbare papiersoort heeft vervaardigd?
ONDER ZEE DOOR*
De lydens geschiedenis van vroegere plannen.
Naast de draagmaking der Zuiderzee, welk groot
en grootsch werk de faam van ons kleine Holland
tot vrijwel in de uiterste hoeken van den wereldbol
heeft hooggehouden, bestaat er nog een andere groote
onderneming, die reeds sedert jaren do meest knappe
technische en economische koppen bezig houdt Deze
ia de verbinding van Frankrijk met Engeland, onder
Het Ka.naal door, een tunnel van 58 Kilometer lengte,
zooals wij dezer dagen nog ln de couranten hebben
kunnen lezen. Ongeveer SchagenAmsterdam, om/
onzen lezers een denkbeeld van dit reusachtige plan
te geven. Als leeken kunnen wij ons nauwelijks een
voorbeeld vormen van de technische bezwaren, die bij
de uitvoering van zulk een plan zullen opdoemen.
Doch daarnaast hebben we hierboven ook gesproken
van. „economische koppen", hetgeen alleszins verklaar
baar is, wanneer men bedenkt dat de kosten23
milllard goud-francs zullen bedragen, du3 23 duizend
millioen. Voorwaar geen peuleschilletje en tot op heden
de eenige schaduwzijde van het plan.
De groctsche onderneming heeft door de jaren heen
eJ heel wat voor- on tegenstanders uit hun tent gelokt
heeft meer hoop gewekt dan elke andere onderneming,
maar daarbij ook tevens de oorzaak van menige ont
goocheling geweest
Van het oogenblik af dat Fox en Bonaparte na den
vrede van Amiens de mogelijkheid geopperd hebben
om een korte ondergrondsche verbinding met Enge
land tot stand te brengen door eer\ tunnel onder hot
Kanaal te graven, een droom die al spoedig door den
drang der omstandigheden vervaagde, hebben de ontr
werpen elkander zeer talrijk opgevolgd.
Het eerst8 ontwerp met reëele waarde was dat van
den ingenieur Thomé de Gamond.
Hij had van het idee van een pont grondige studie
gemaakt maar die weer opgegeven omdat de uitvoe
ring van deze verbinding veel en geregeld gevaar me
debracht Het ontwerp van het pont zelf gaf trouwens
onoverkomelijke moeilijkheden met het oog op storm
weer.
LASTIO PROBLEEM.
(Boen Humor, Madrid.)
Kubist'. De man, die dat portret voorstelt, heeft
me gevraagd om zijn neus wat te verouderen.
VriendEn ben je daar zoo neerslachtig om
KubistNee, maar ik kan me niet meer her
inneren waar of ik zijn neus geschilderd heb.
Koning** Victoria <ro Napoleon HZ «ave* overigen»
aan Gamond de ernstigste aanmoedigingen die hij
maar wenschea kon en in 1889 werd een Engelach-
Fransch comité gevormd. De ambassadeur van Frank
rijk, Markies de la Valette voerde aan het begin van
1870 besprekingen met lord Clarendon.
Maar Bismarck was tegen het ontwerp» hy deelde
de meening van generaal Moltke, die openlijk ver
klaarde: „Men moet tegen den tunnel zijn, hij mag
niet gebruikt worden voor een aanval op Engeland en
lu geval van oorlog met Duitschland zouden wij
daar slechts nadeel van ondervinden.
De oorlog maakt een einde aan de onderhandelingen
die evenwel ln 1873 hervat werden. Zij werden op den
langen weg geschoven. Londen gaf Jn principe zijn
goedkeuring, maar het moest nog 1876 worden alvorens
de twee gouvernementen een verbintenis onderteeken
den waarin geregeld werden de internationale voor
waarden voor de constructie en exploitatie van een
tunnel. Incusachen was Gamond ln ellende gestorven.
De Fransche Kamer gaf aan, de spoorwegmaatschappij
en aan baron Rothachlld een concessie van 99 Jaar
zonder eenige garantie of schadeloosstelling. Deze
Maatschappij maakte zich op om de voorbereidende
werkzaamheden uit te voeren tot een bedrag van twee
millioen.
Na een tijdsverloop van vijf jaar moest zij uitsluitsel
geven of zij het werk wensohte voort te zetten, waar
na zij een termijn van 3 jaar zou krijgen om de defi
nitieve werken voor te bereiden, welke laatste binnen
twintig jaar tot een goed einde moesten gebracht
worden onder straffe van vervallen-verklariEg van
rechten.
Met de Engelach* Spoor Mij. werd een verdrag af
gesloten om bij Dover de werken gelijktijdig met de
Franeche werken te beginnen. De Engelsche Mij. bracht
er echter nleta van terecht, zij werd vervangen door
de South Eastern Railway Co., die het beter aanpakte.
Twee putten van 49 meter werden gegraven, even
als een onderzeesche tunnel van 1842 meter.
Maar in 1882 kwamen de gebeurtenissen In Egypte
weer roet in het eten gooien.
Een. jaar later werd een derde maatschappij gesticht
en een fusiè met de South Eastern tot stand gebracht.
De Fransche onderneming die aan al haar ver
plichtingen voldaan had zag haar concessie verlengd
worden. Er was toen aan beide zijden een Maat
schappij die voldoende stabiliteit bezat De Engelsche
Mij. heette Chonnel Tunnel Co. Limited.
Verschillende pogingen werden nu ondernomen om
het werk uit te voeren, maar zonder suoces, terwijl het
ook niet mogelijk bleek de publieke opinie voor het
werk te winnen.
Van den anderen kant kwam er ook verzet van de
Engelsche geestelijkheid die er een kwaad oog in had,
dat de gelegenheid geschapen of althans zeer verge
makkelijkt werd om Parijs en zijn verderfelijkheden
te bezoeken. De tunnel werd voorgesteld als een go-
vaar voor het bestaan, of voor de zelfstandigheid van
Engeland. En nu hebben we weer en nieuw Engelsch
project waarvan de bijzonderheden onzen lezers vol
doende bekend zijn. In dit onderwerp wordt voortge
bouwd op het thema der voorgangers. De tunnel zou
een samenstelling zijn van twee buizen ieder met een
diameter van zes meter. In het nieuwe Engelsche ont
werp wordt een snelheid van 145 kilometer per uur
voorzien, waardoor het mogelijk zou rijn een zoo
danige regeling te treffen dat de overtocht binnen twee
uur en vijf-en-veertig minuten geschiedt Dit ontwerp
heeft echter één enkele schaduwzijde. Voor een derge
lijk werk we ge-zen dit grif toe héél gering. Maar
die ééne schaduwzijde mag er wezen.
Het is dat de uitvoering het luttele bedrag kost van
Ti mflïfard goud-franc* ®na pevTeeehïïTetJe als «en
bedenkt dat da koeten dar vorige pitman nimmer
meer hebben bedragen don één milllard goud-francs.
Het cal wel niet noodig zijn op de taliooze voordee-
len van een dergelijken tunnel te wijzen, wat betreft
het verkeer, en daar komt nog bij de strategische waar
de. Van den anderen kant zou van de verwetenlgking
dezer plannen ook het gevolg zijn dat Londen kop-
station werd van groote trans-continentale trainen
I,oudenBrlndiai, LondenBagdad, enz.
Overigens ls men het over het belang van den tun
nel overal eena. HJet wachten te au maar op «en be
slissing van het War Office, dat in laatste instantie
oordeelt, en niet verplicht is zich over een eventueel®
weigering uit te laten.
Wanneer al de baas die electmehe lampen
nou eens wst hooper handen.
Hij zegt, dat het niks hindert. Hij is toch ver
zekerd tegen ongelukken.
UIT EEN SOORT KARPER GEKWEEKT.
Het vaderland van dea goudvisch ls China, waar hij
reeds verscheidene eeuwen geleden uit een soort kar
per gekweekt werd. De schubben van dezen karper
vertoonden de eigenaardigheid, dat zij in ondiepe en
dientengevolge gemakkelijk te verwarmen plassen en
poelen een min of meer geel- of guodachtig aanzien
kregen. Van deze eigenaardigheid maakten de Chinae-
zen, die altijd een voorliefde voor abnormaliteiten heb
ben gehad, gebruik, om den goudvisch te kweeken- Na
verloop van korten tijd werd do goudvisch bfj hen een
der geliefdsto dieren, zoodat hij zeifa ln verscheidene
wapens en oud-adellijke families voorkomt.
Van China kwam de goudvisch ln Korea en vandaar
ln Japan, waar hij even geliefd is als in China.
Men meent, dat de eerste goudvisschen ln 1611 door
Portugeezon naar Europa zijn overgebracht Vaat staat
dit echter niet Zeker is echter, dat ln 1728 door Ploflip
Worth enkele exemplaren van St Helena in Engeland
zijn Ingevoerd. Zij bleven een tijd lang zoo zeldzaam,
dat zelfs een beroemd natuurkundige als LInnaeus «r
in zijn leven slechts één te zien kreeg.
De Zeeuw, Jan Basten, eveneens een ijverig natuur
onderzoeker, wist In Engeland twaalf stuks te bemach
tigen, die hij tot honderden aankweekte, welke later
door zijn erfgenamen werden verkocht Weldra kon
men op verscheidene buitenplaatsen goudvisscbenvijvers
vinden, die meestal van een gemetselden bodem waren
voorzien, om ze gemakkelijk schoon te kunnen houden.
De goudvisschen werden toen nog zeer hoog in prijs
gehouden. Toen zij zich aterk vermenigvuldigd hadden,
werden zij vanzelf goedkooper.
Als U in het bezit bent van een/ toestel voor huis
gebruik en daarnaast toch niet aan de verzoeking
kunt weerstand bieden, om met behulp van een se
rie lo99© onderdeelen alle mogelijke en onmogelijke
schema's te bouwen zoo zijn er! dan is het
voordeelig en in ieder geval heel handig, om bij
Uwe experimenten gebruik te maken van dezelfde
stroombronnen.
Het is altijd voorschrift geweest, de batterij {(epi)
zoo dicht mogelijk bij het toestel te plaatsen. In dit
geval behooren zij dus een plaatsje te vinden bij het
ontvangtoestel dat Uwe huisgenooten van muziek
moet voorzien. Voor U|w experimenteertoestel zul
len dan wel langere leidingen noodig zijn.
Zoodra de batterijen hunne dubbele functies moe
ten kunnen verrichten, moeten ze zoo handig moge
lijk ingeschakeld kunnen worden, liefst zoo, dat een
onderbreking in de ontvangst vermeden wordt. Voor
dit doel kan aanbevolen worden het gebruik van
een contactstrook. Men bevestigt deze bijvoorbeeld
aan den muur achter het toestel en verbindt de daar
voor bestemde .,jack3" (die gemerkt moeten worden)
aan de polen van accu en anode-batterij (of plaat-
spanningsapparaat).
Aan de snoertjes, die met de klemmen van hete
„huishoud"-toestei verbonden zijn, bevestigt men
aan de andere zijde plugs (bananensteckers); een
beter contact is niet goed denkbaar.
/•JACKS
A
A,|
V br.v-
IVV4$BV CV B+135v
V*
t-> c
(323231
^OSKQttgfl!
i «MMW «CK«-7M3rt «noa hHSKIK
qjvr/?rr-
STRQ O*.
MrreftM-Mefu
O*/)DS>J fm
In fig. 79 is een dergelijke contactstrook geteekend,
Hierbij is verondersteld, dat de batterijen één der
toestellen bedienen. Een zpvenaderig gekleurd snoer
is te verbinden met het experimenteer-toestel. De
plugs komen, indien gewenscht, in de overeenkom
stig gekleurde jacks. Is het de bedoeling, dat tege
lijkertijd de accu en batterij (plaaispanningsappa-
raat) zoowel het huishoud-toestel als het experi
menteertoestel voedt, dan doet men goed, de strook
een dubbel aantal jacks te geven, die dan onderling
doorverbonden moeten worden (soort met soort).
Ot wel, men onderbreekt de voedingsleidingen naar
het toestel, en plaatst hierin dus deze contactstrook.
Het uitschakelen van het toestel moet dan op een of
andere wijze gebeuren. Een jack voor aard- en
antenne-leiding en een stel voor den luidspreker, zou
do contractstrook geheel compleet maken-
In fig. 79 vindt men alles duidelijk aangegeven.
De letters A en B. bij de jacks maken ons attent op *t
Amerikaansche systeem, waarbij men spreekt van
A, B en C batterijen. t)e A-batterij is de accumula
tor, de B-batterij de anode-spannings-batterij
(plaatspanningsapparaat) en de C-batterij is de leve
rancier van de negatieve roosterspanning. Dit een
maal aangenomen zijnde, is verdere vergissing bij
de aanduiding van de soort van stroombron uitge
sloten. De Amerikanen zijn toch wel handig.
Hoe verbazend het geheugen geoefend kan worden
kan ni9n lezen in de levensbeschrijvingen van sommige
schrijvers.
Ven Hugo de Groot wordt bijv. verhaald, dat hij eens
de appèllijat vaa een troep soldaten had hooren voorla!
zen en dadel.'; k daarna do namen der manschapp -n la
omgekeerde volgorde nazei.
D'AgueöBeau plaagde een» Bolleau door een satire, dl«
aeze hem Juist voorgelezen had, letterlijk rui te zeggen,
waarbij bij beweerde, dat hy ze van vroeger kende.
La Motte-Houdar plaagde den jongen Vclt&lre op ge. P
Hjko wijze, door in een gezelschap een tooneel t« reci-
teeren van een treurspel, d&t de jonge dichter juist had
voorgelezen.
De tooneelschrijver Caaimlr Bonjour maakte zijn
stukken geheel in het geheugen, zonder een letter op
papier te zetten. En niet regel na regel, maar op vroo-
lyke gedeelten, als hy vTooiyk gestemd was, de tegen,
stelling daarvan, als hy ln een verdrietige stemming
verkeerde. Eens droeg, hij een tooneelstuk in vyf be
drijven geheel uit het hoofd voor, toen hy het aan de
directie van het Théatre Francais te PariJ» aan wilde
bieden.
Ook Casimir Delavlgne stelde geheel uit het hoofd en
schreef alleen het geheel voltooide werk.
dat vruchtonvlekken uit tafellakens verwyderd kun
nen worden, door se met een schaar uit te knippen?
dat schuurpapier niet geschikt is om open wonden
te verbinden?
dat zwavelzuur zoowel groote al» kleine vlekken
brandt in Uw taan'* basta pak?
dat schelvisch niet lang op het droge liggen,
zonder zich onaangenaam te gevoelen?
dat ommelettea het eerst werden uitgevonden door
Ommalette, Prins van Denemarken?
dat het sap van den lepenboom nergens goed voor
is?
dat ik betaald wordt voor het schrijven vaa dit
soort stof?
MISVERSTAND.
(Pages Qaits, Yvcrdom)
Dai Hjkt we! een lief meisje. Alleen i« het maar
iammer dat ze boven haar theewater is.
Va? uiteenloopende geslachten.
„We hebben hier wei eens ver uiteenloopende ge
slachten aan tafel," zei een gast in een restaurant tot
z'n buurman.
„Hoe zoo?"
„Wel, ik geloof, dat de kip, die wy zoo pas hebben
gegeten de overgrootmoeder is van deze ommelette."
JDat had Je eerder moeten zeggen."
Vrouw: „Weet je wel, liefste, dat het vandaag pre
cies v^f en twintig jaar geleden is, dat we ons ver
loofden?"
P-rof es» o r (verstrooid): „Vyf en twintig jaar?
Lieve Deugd! Dat had je me toch eerder moeten zeg
gen. Dan wordt het toch tyd dat vfe trouwen!"
BU den fotograaf.
Mei8je: „Maakt u levensgroote vergrootingen van
kiekjes?"
„Fotograaf: .Dat is onze specialiteit, juffrouw."
Meisje: „Prachtig, ik heb hier een plaatje van den
Mont Blanc."
Hö zag het &L
„Ik heb me dikwijls verbaasd over Je slagvaardigheid
je gestrengheid, je schitterende wolsprekendheid."
„Ik zie het al. Je hebt meer dan 10 pop noodig. Het
spyt me, waarde heer, maar ik zit zelf op zwart zaad."
Nog te goed om weg te gooien.
Sprker, ten bate van een liefdadigheidsbazar: „Woens
dagavond, mijne dames, zal de Damesclub ten bate van
de liefdadigbeidsvereeniging een reatantenbazar organi-
seeren, waar allerlei overgeschoten, overbodige dingen
verkocht zullen worden. Stuurt allen iets in of brengt
Iets mee voor den verkoop! Dit ia een eenige gelegen
heid voor de dames, die iets kwijt willen, maar dat
toch nog te goed is om weg te gooien! Vergeet vooral
niet Uw echtgenooten mee te brengen!"
Het antwoord.
Onderwijzer (ln de taalles): „Wij zullen nu zin
nen maken met de persoonlijke voornaamwoorden ik.
Je. hij, enz, Ale je vader bijvoorbeeld zegt. Ik ga uit!
wat zegt je moeder daa tot hem, Jantje?"
Jantje: >(Je blijft thuia"