Schager Courant
ASTHMA
AmSIROOP
v.ROSSEM ZEEPAARD ISct
Uit een Balkan-staat.
KANTONGERECHT
SCHAGEN.
Derde Blad.
g
Erger dan
Plaatselijk Nieuws.
Zaterdag 19 Januari 1929.
72ste Jaargang. No. 8394
Zitting van Donderdag 17 Januari.
1 ZWAAR VERKEER EN SMALLE WEGEN.
ander gereden om op den rijweg te komen. Willem
Quax had, wegens het proces-verbaal, den veldwachter
er op gewezen, dat verdachte zulks wel had moeten
doen, doch hedenmorgen houdt deze verdachte zich een
beetje op de vlakte.
De ambtenaar elscht f 10 boete o? 10 dagen hechtenis,
maar waar de kantonrechter met den plaatselijken toe
stand op de hoogte is,, en hij weet, dat hetgeen vcr-
dachte misdaan heeft, wel eens niet andera kan, en
bovendien voor maar 50 cent kool is vertrapt, wordt de
i straf f 7 of 7 dagen.
BUIKPIJN.
Hot zoontjo van Gorn. M„ uit don Moorweg to Anna
Paulowna zou „pain ln z'n laif" gehad hebben toen hij
j onlang» eenige dagen van school thuisbleef. Dit volgons
I het zeggen van zijn vader, dlo heden terecht. Hij had
hiervoor echter geen attest van den dokter, zoodat hij
ln overtreding was bij de Leerplichtwet. Nu is het wel
I een feit, dat je voor een beetje buikpijn niet direct den
We beginnen hedenmorgen met een voortzetting van dokter haalt, dus je ook geen bewijs kunt hebben, maar
de zaak tegen Auke de H., boerenarbeider te Zijpe, die dat neemt toch niet weg, dat verdachte hedenmorgen
[den 6den November van het vorige jaar op den weg tot f 3 boete of 3 dagen hechtenis wordt veroordeeld.
___igs de Grootsloot niet genoeg zou hebben uitgeweken
[met zijn paard en driewielde kar, toen van den ande- M. heeft nog een tweede overtreding begaan, en wel
ren kant de Wlerlnger bus van den heer Geel hem pas- het werker, (op Zondag). Er is nog een categorie van
geerde, met het gevolg, dat een botsing plaats had, menschen die aan dergelijke uitingen van Ijver aan-
waarbij de bus hier en daar nogal beschadigd werd. stoot nemen, en ook de wet verbiedt het. Zelfs het ver-
De zaak is uitgesteld geworden om alsnog den rijks- weer van verdachte, dat hij toch voor vrouw en kinde
veldwachter Witvliet te hooren, die toevallig ook onder ren heeft t zorgen kan niets aan de azak veranderen,
de passagiers behoorde, en het proces-verbaal had op- en daarom eischt hot O. M. f 3 boete of 3 dagen hech-
gemaakt. Deze zegt te hebben nagegaan, hoeveel ver- i tenis. De uitspraak luidt f 2 of 2 dagen,
dachte was uitgeweken, en daarbij had hij opgemerkt,
dat deze met het eene wiel van zijn kar maar 10 c.M. EEN GECOMPLICEERDE AANRIJDING,
den grasberm was ingegaan, hetgeen best wat meer volgende zaak betreft een nogal gecompliceerde
had gekund, daar toch dit veel minder gevaar had op- aanrijding op den rijksweg van Callantsoog naar Den
geleverd, dan wanneer de bus «met zijn 20 passagiers Helder.
nog meer had moeten uitwijken. Getuige geeft toe, dat Verdachte ls Pleter Gl.. een 09-jarlge rentenaar te
de weg ter plaatse niet breed ls, doch met eenige me- Callantsoog, die ln den avond van den llden November
Bewerking van beide zijden gaat het toch gemakkelijk. om ongeveer 5 uur in zijn Ford huiswaarts keerde. Hem
De kantonrechter merkt op, dat het indcrdaa.d 011- wordt ten laste gelegd, dat hij bij het nemen van den
verantwoordelijk is, om dergelijk zwaar verkeer langs hoek de richting niet had aangegeven, tengevolge
zulke smalle wegen te lelden. waarvan de autoverhuurder Klaas Pels uit Den Helder
Evenals de vorige keer houdt ook nu verdachte een hem met zijn Renault-wagen had aangereden, wat voor
vrij breedsprakig betoog over de aanrijding en noemt heide partijen niet geringe schade opleverde.
Geel een onvoorzichtig rijder, wat echter door Witvliet j Verdachte vertelt nu hoe hij van plan geweest was
wordt tegengesproken. Van richting te veranderen, en dat zijn vrouw gezegd
De heer Geel dient vervolgens een eisch tot schade- had, dat er niets aankwam, dus,
vergoeding in ten bedrage van f 10, welke door den
ambtenaar van het O.M. wordt toegewezen, die ver
dachte bovendien nog een boete oplegt van f 15 of 15
dagen hechtenis.
Nogmaals neemt verdachte de gelegenheid ten baat
om zijn talenten als advocaat te ontplooien, waarna de
kantom'echter vonnis wijst en hem veroordeelt tot f 8
boete of 8 dagen, hechtenis, met toewijzing van de ci
viele vordering, ad f 10.
Hiermee was de zaak afgedaan, waarin de eenige
goede opmerking was die va.n den kantonrechter, toen
hij zei, dat de smalle wegen hier niet geschikt waren
voor het toenemende zware verkeer..
HAD IK HET MAAR GEZIEN.
dan had ik het wel gedaan, meende de 52-jarige
veehouder Corn. W .uit de Zijpe. wiens pinken mond
en klauwzeer hadden, maar waarvan hij verzuimd had
aangifte te doen.
De ambtenaar van het O. M.'vindt, dat je desondanks
verplicht bent om alle dagen naar je beesten te kijken
en vraagt waar deze overtredingen van ernstigen
aard zijn een geldboete van f 20 of 20 dagen hechte
nis.
De kantonrechter is wel zoo mild, om van deze lang
niet ma.'sche straf nog f 5 af te doen, zoodat de winst
op deze „pinkies" met f 15 verminderd moet worden.
OP HET KANTJE AF.
De lezers zullen zich nog herinneren het ongeval op
den tram-overweg op de Loet, den lsten October van
'l het vorige jaar, waarbij de vischauto van Jb. D. te St.
[5 Maarten door den tram werd gegrepen, met het ge-
volg, dat de heele bak er van werd verbrijzeld. Per
soonlijke ongelukken hadden zich hierbij, wonder boven
wonder niet voorgedaan.
De kantonrechter meent, dat verdachte met zijn
vrouw en nog een passagier hier aan een groot levens
gevaar zijn ontsnapt. Hij vraagt, of verdachte soms zat
I te slapen, want het uitzicht op de lijn is daar toch
E heel goed. Het moet bepaald aan groote zorgeloosheid
of onoplettendheid zijn te wijten.
Verdachte zegt absoluut niets te hebben gezien. Hij
had net van te voren Zijn aandacht scherp geconcen-
treerd op een andere auto, die uit den Molenweg!
kwam.
Getuige Klaas Bakker, grondwerker te Schagen, ver- i
schijnt daarop zelfbewust voor de groene tafel om den
heer kantonrechter een duidelijk beeld te geven van
wat is geschied. De heer Bakker heeft bezwaren tegen
-het afleggen van den eed.
Hij vertelt vervolgens, dat hij met nog eenige andere
werklieden op 25 meter afstand van de plek, waar het j
ongeluk gebeurde, aan het werk was. Ze hadden het i
zien aankomen en zich omgedraaid, toen de botsing
plaats had. De deuken van de „buffels" (buffers zal ge-
tuige bedoeld hebben) zaten ln den bak.
Niet opgelet edelachtbare, niet opgelet!, aldus besloot i
getuige zijn verklaring.
De ambtenaar van het O. M. is overtuigd van de
schuld van verdachte en eischt f 25 boete of 25 dagen
hechtenis.
De kantonrechter wil echter rekening houden met de
onkosten welke verdachte reeds heeft gehad (ruim
t 110) en veroordeelt hem tot f 15 of 15 dagen.
EEN AL TE VOORTVAREND SCHIPPER.
Schipper Gerrit B van Winkel staat terecht terzake,
hij op den 19den October in de sluis te Oude Nie-
Wanneer Uw ademhalingsorganen
door herhaalde asthma-aanvallen of
door een hardnekklgen hoest verzwakt
zijn, moet U dubbel oppassen. Er is
maar o zoo weinig noodig om het ge
voelige slijmvlies Uwer luchtwegen
blijvend te doen opzwellen en Uw
benauwdheden nog erger te maken
dan ze thans reeds zijn. Wacht niet
tot Uw huisgenooten bij eiken aan
val het hart vasthouden, dat Gij erin
blijven zult, maar versterk Uw borst,
maak Uw luchtwegen ruim en Uw
ademhaling vrij met de slijmoplossende
Akker's Abdijsiroop. Gij hebt dan de
zekerheid Uw lichaam een krachtig
en snel ingrijpend, maar geheel on
schadelijk middel toe te voeren, dat
echter tevens Uw benauwdheden
dadelijk veel kan verlichten en na
eenigen tijd zelfs kan doen ophouden.
AKKER'5
Voorde Borst.
Pet koker: f I12.7* f 450
Maar, gaat verdachte verder, wij zagen toch absoluut
niets aankomen, totdat plotseling de auto van den heer
Pels tegen ons aanbotste en eerst een veertig meter
verder weer tot stilstand kwam, waarbij mijn wagen en
ook zijn eigen wagen reusachtig werden gesöhadigd.
Bij de mijne was alles er af. Dat hij eerst 40| meter
verder stopte, bewijst wel, hoe hard hij heeft gereden
en daarbij had hij geen licht op, wat nog bewezen kan
r. - -r,. i worden door den smid. Van Zoonen van Julianadorp,
Jorp tusschen ie Leijersloot en de Ringvaart zijn mo- dien hjj eyen u voreI1 ook ,n ra2endc vaarI was ge_
torboot door heeft laten loopen, na eerst de scbutsdeu-
ren van de sluis eigenmachtig te hebben, opengemaakt.
Verdachte ontkent dit pertinent, zoodat in volgende
l terechtzitting van den 21sen Februari de zaak opnieuw
'.voorkomt om den sluiswachter, Herman, als getuige te
toofen.
leeds heeft verdachte zijn hoed op, en is hij van plan
ttn-de deur uit te stappen, wanneer opnieuw zijn naam
*wdt afgeroepen en B. lichtelijk ontstemd voor
ito tweede maal zijn opwachting komt maken, ditmaal
voor het eigenmachtig openmaken van de sluis.
Om dezelfde reden als hierboven zien we B. waar
schijnlijk den 21sten van de volgende maand weer te
rug.
DE VEEWET WORDT STRENG GEHANDHAAFD.
Onder de wetten, dlo beslist streng worden gehand
haafd, behoort ook de veewet. Het is vandaag reeds
passeerd. Verdachte voegt er nog aan toe, dat Pels na
de botsing heel erg zenuwachtig was, en blijkbaar erg
ln de benauwdheid had gezeten.
Na dit lange verhaal krijgen we Pels te hooren, die
de zaak niet zoo heel erg trachtte voor te stellen en
het over de schadevergoeding had, die hij Glas had
aangeboden. De laatste had dit echter maar steeds op
de lange baan geschoven, en tenslotte was het toch nog
op een proces-verbaal uitgeloopen.
De zaak schijnt echter belangrijk genoeg te zijn om
haar aan te houden tot den 21sten Februari om dan den
motorrijder Van Zoonen en diens zoon te hooren.
Wij zijn al nieuwsgierig, naar de snelheden, die we
dan zullen vernemen.
ALTIJD MAAR BIJ JE HEBBEN!
De 22-jarige Willem v. d. H. en de 25-jarige Gerrit B.,
beiden uit Callantsoog waren den 29sten November op
het Noord te Schagen op de bdh gezet, omdat ze hun
- C3 .1UV.U bU un MU.l
het tweede slachtoffer, die in verband met het mond-' I motor-nummerbewijs niet konden toonen. Altijd maar
en klauwzeer een overtreding heeft begaan. De 41-ja- bij je hebben, heeren, dan doet niemand je wat
r'8:e veehandelaar Joh. B. te Sshagen had den 28sten j Ditmaal f 3 boete of 3 dagen hechtenis.
October twee koeien laten vervoeren, die nog niet vol-1
komen genezen waren van deze gevaarlijke ziekte. Ver- IN 'T BELANG VAN HET KIND.
«lachte zegt gedacht te hebben, dat het wel ging en ook i Corn. Adr. H., een boerenarbeider uit. de Zijpe, laadt
om. finantleele omstandigheden had hij zich genood- ook al de schuld op zijn vrouw, toen hij hedenmorgen
L ^hkt, gezien, de beesten te gelde te maken. I terecht stond wegens overtreding van de Leerplichtwet:
Hij ziet zich vandaag echter deze onvoorzichtigheid het thuishouden van één zijner kinderen, dat nog leer-
Restr aft mot f 15 boete of 15 dagen hechtenis. De eisch j pllchtig was. „Z'n vrouw had het gedaan" zei hij, maar
*as f 25 of 25 dagen.
OM 50 CENTEN KOOL.
K„ een 22-jarige landarbeider uit Noord-Schar-
DE WIL WAS GOED.
Jacobus Z., een 19-jarlge jongeling uit Harenkar3pel,
wilde wel zegeltjes plakken, maar hij had geen kaart
Die was zoek geraakt tenminste, als hij er ooit een
had ontvangen, waaraan hij wel een beetje twijfelde. En'
toen bij tenslotte betaald had, kreeg hij nog een proces
verbaal op den koop toe met het gevolg, dat hij heden
morgen tot f 4 boote of 4 dagen hechtenis werd veroor
deeld. De eisch was f 5 of 5 dagen.
LANTAARN BEVROREN.
De 34-jarige brievenbesteller Lammert A. te Schagen
was er even zonder licht op de fiets op uitgetrokken
om do bus te lichten. Z'n lantaarn waa bevroren ge
weest. Hij bekent het geploogde feit en wil zich dan ook
wel neerleggen bij den eisch van f 4 boete of 4 dagen
hechtenis van den ambtenaar, door welk roeronde blijk
van „medewerking" de kantonrechter blijkbaar zoo ge
troffen is dat hij er de helft afdoet.
NOG TE JONG.
De verdachte in de volgende zaak Is nog te jong om
in openbare terechtzitting voor den rechter te verschij
nen. Het is de 17-jarige J. uit Warmenhulzen, die we
gens overtreding von de motor- en rijwielwet tot f 3
-n f 4 boete wordt veroordeeld, te vervangen door een
gelijkluidend aantal weken tuchtschool.
Wegen niet verschijnen worden bij verstek veroor-
leeld:
Voor overtreding van de motor- en rijwielwet: G. D.,
2 X f 4 of 2 X 4 dagen; C. W. gereden met tractor zon
der wielbanden f 7 en f 4 of 7 dg. en 4 dg.; K., f 4 of
l dg.; A. J. de W-, f 4 of4 dg.; R., f 4 of 4 dg.; BI.,
f 4 of 4 dg.; Kw. f 4 of 4 dg.; v. B. f 4 of 4 dg.; De Vr.
f 4 of 4 dg.; H., f 4 of 4 dg.
P., overtr. pol. verord. Nieuwe Nledorp, f 3 of 3 dg.;
3. J., overtr. art. 426 W. v. S., ordeverstoring, f 8 of 8
dg.; C. D., overtr. art. 426 f 8 of 8 dg..
H., overtr. pol. verord. Oude Niedorp f 4 of 4 dg.; PI.,
overtr. Spoorwegwet f 5 of 5 dg.; P. V. overtr. Trek-
hondenwet f 4 of 4 dg. O. H., oevrtr. 427 W. v S. f 4
of 4 dg.
MARKTOVERZICHT.
Wat de aanvoer betrof van vette koeien Donder
dag j.1., viel nog niet tegen, gezien den slechten weg.
De prijzen liepen tot 50 ct.; de handel was matig. In
kalf- en geldekoeien was niet veel te doen, de handel
die er was, gebeurde nog in den stal. De handel in
stieren was zeer stug, prijzen van 3040 ct., met een
kleinen aanvoer. Na vorige weken was nu de handel
in graskalveren stug. De nuchtere kalveren werden
weer goed verkocht, prijshoudend.
De handel in overhouders voor den dood gingen
duur en vlug van de hand. De oude slachtschapen
wilden ze ook weer graag koopen, deze liepen van
136-45.
De handel in biggen en schrammen was matig,
doch een paar gulden verhooging. Vette varkens stug,
minder in prijs. Zouters liepen tot 33 ct.
«Kippen, konijnen en eenden waren zeer weinig aan
gevoerd, prijzen minder.
De boter werd duurder verkocht met een trekken-
den handel.
OVERGEPLAATST.
De heer Peppel, candidaat-machinist alhier, wordt
ovorgeplaatst naar Amersfoort.
THEATER ROYAL.
Deze week voor hen dlo van sensatie houden, Iets
heel bijzonders. Een drama van liefde en wraak en
daarbij spelend ln China, met Lon Chaney en Reneo
Adoree in de hoofdrollen. Het is om van te rillen!!
Wij zien in deze filin de tegenstelling tusschen de
oude, Chineesche beschaving en de moderne Wester-
sche cultuur.
Een zeer duidelijke kijk verschaft ons deze rolprent
op het wezenlijke en diepe verschil dezer beide be
schavingen, die in onzen tijd, meer dan ooit tevoren,
met elkaar in botsing komen en een der groote ver
diensten van deze film is wel, dat zij ons de zeld
zame gelegenheid verschaft de voor ons zoo vreemde
en onbekende Chineesche ziel van dichtbij en gron
dig te leeren kennen....
Als de kleine Woe, de eenige telg uit het oude en
roemzuchtige Chineesche Mandarijnengeslacht der
Woe's den leeftijd van tien jaar heeft bereikt, neemt
zijn stokoude grootvader, de machtige en onmetelijke
rijke Mandarijn Mr. Woe, te zijnen opzichte twee be
langrijke besluiten: hij deelt het kind mee, dat de
bruid die hij voor hem heeft uitverkoren, juist is
geboren en hij laat hem met zijn ouden vriend, den
Engelschman Mr. Muir, naar Londen vertrekken*om
aldaar te worden opgevoed en kennis te maken met
de Europeesche cultuur.
iHet is de wensch van den ouden man, dat zijn op
volger de Westersche beschaving van dichtbij zal lee
ren kennen om daardoor in staat te zijn de Europee
sche invallers met hun eigen wapens te bestrijden.
Na een verblijf in Engeland van vijftien jaar, keert
de jonge Woe naar China terug.
Zijn oude grootvader sterft en hij huwt het Chine-
sche meisje, dat deze voor hem heeft bestemd. Tevens
erft hij de enorme rijkdommen van den ouden Woe..
Zijn huwelijk is zeer -gelukkig.... doch kort! Want
de jonge vrouw, waarmede Mr, Woe een jaar lang
als in een aardsch paradijs had geleefd, sterft bij de
geboorte vap haar kindje, een dochtertje.
Ofschoon Mr. Woe liever een zoon had gehad,
meisjes worden in China geminacht wordt dit
dochtertje zijn oogappel en wijdt hij zijn gansche le
ven aan haar opvoeding.
De lieve Nang Ping groeit op tot een bekoorlijk
meisje eri reeds heeft Mr. Woe voor haar een bruide
gom gekozen, dien zij, volgens C.hineosch gebruik,
nog nooit heeft gezien. „Zijn in Europa, waar de jon
gelieden zélf hun keus bepalen, de huwelijken dan
zooveel gelukkiger dan in China, waar de ouders dit
doen?" zoo luidt het antwoord, dat Mr. Woe zijn
hij vergat blijkbaar, dat hij de vader was en in dit ge
val de verantwoordelijke persoon voor de daden, door
zijn teedere eega bodreven.
Enfin,- het is nog nooit eerder gebeurd, dus daarom
p Woude had op den 9den November met zijn ploeg en f 8 boete of 3 dagen hechtenis. Maar dan voortaan op-
l Paarden door een, met kool beplant stuk land van een passen. De eisch wae X 4 of 4 dagen.
EEN WEEK DICTATUUR. WAT HET VOLK DEUKT
EN ZEGT. DE ONTEVREDEN ZWITSER. AFZET
BARE RECHTERS. HET PROGRAMMA DER
REGEERING.
(van onzen reizenden correspondent.)
Belgrado, 14 Januaroi.
Een vreemdeling, die thaais Joego-Slavië bezoekt, zal
uiterlijk niets bemerken van een dictatuur. Het is niet
als in Italië, waar elk station, elk post- en telegraafkan
toor, elk ander belangrijk, openbaar gebouw, door man
schappen van de fascistische militie bewaakt wordt. In
Joego-Slavië niets van dit alles. Van bijzondere orde
maatregelen valt geen spoor te bekennen; er gaan geen
militaire of gendarmerie patrouilles rond, er is nergens
een extra-bewaking, het is uiterlijk alles zooals het was.
Toch ls er iets veranderd en dat is de geest van de be
volking .die weder mèt vertrouwen in den. toekomst
blikt, want algemeen nog is de voldoening onder de
groote massa in al haar geledingen, over het optreden
van den koning. Ik ben in de afgeloopen week, de eerste
der dictatuur, in aanraking geweest, met de meest vei*
schillende vertegenwoordigers, der 'meest verschillende'
deelen van de bevolking, met boeren, met arbeiders,
met intellectueelen, met zakenmenschen uit Servië, uit
Kroatië, uit Slovenië, van de kust, van het bergland,
met Roomsch-Katholieken, met Grieksch-Orthodoxen.
met Muzelmannen, vertegenwoordigers dus van de drie
voornaamste godsdienstige groepen in den jongen Zuid-
Slavischen staat, en ook als ik vertrouwelijk sprak met
deze menschen, hoorde ik reeds weder woorden van vol
doening. van tevredenheid, van dankbaarheid, over de
verandering, die er door het optreden van den koning
in den binnenlandsch politieken toestand is gekomen.
Niemand van deze menschen betreurde met een enkel
woord de ontbinding van het parlement en het vooruit
zicht, dat men het voorloopig wel zonder perlement zal
moeten stellen. Er was onder de menschen, die ik ont
moette echter één uitzondering, maar toen wij eenigen
tijd te zamen gespróken hadden, kwam uit, dat hij geen
Joego-Slave, doch... een Zwitser was. Inderdaad, bij de
Zwitsers (en ook bij de Nederlanders) is het parlemen
taire beginsel zoo in vleesch en bloed overgegaan, dat
zij hun principieele bezwaren niet zoo gemakkelijk op
zijde kunnen zetten, maar één ding wordt daarbij wel
eens uit het oog verloren, namelijk, dat er tusschen de
volken al naar hun ras en hun politieke wordingsge
schiedenis zulke groote verschillen bestaan, dat, wat
voor het eene volk goed» en nuttig ls, het nog niet voor
een ander volk behoeft te zijn. Het parlementaire stel
sel vereischt een volk van een zekere intellectueele ont
wikkeling niet alleen, maar ook met zekere moreeie
eigenschappen, waarvan een van de voornaamste is
zelf-discipline. Indien aan deze voorwaarden niet Is vol
daan, blijven van het parlementaire stelsel (dat als elk
menschelijk stelsel ook zijn nadeelen heeft) alleen de
fouten over. In Joego-Slavië was het geval bijzonder
ernstig, omdat daar het volk zich nog niet nationaal
één gevoelt. Serviërs -en Stavenen mogen trachten naar
een werkelijken eenheidsstaat, de Kroaten willen min
der gaarne hooren van Joego-Slavië en achten zich in
een soort provincie-trots eerst en voornamelijk Kroaten
Hun voornaamste leider, de in het parlement nederge-
schoten en later overleden Stepjan Radltsj, verlangde
In 1918 dan ook een zekere autonomie voor Kroatië;
later verklaarde hij zich tot Joego-Slavlsch republikein
en nog later werd hij plotseling monarchist. Had deze
Kroatische volksleider zijn zin doorgedreven en was
Joego-Slavië een republiek- geworden, dan ware deze
staat reeds uiteen gevallen, met alle gevolgen van dien,
waartoe ook behoort, een nieuwe oorlog. Het bezit van
de geheele Adrlatlsche kust is een van de Italiaansche
grootheidsdroomen. Bij het uiteenvallen van Joego-
Slavië zou Italië zeer zeker zijn hand op Dalmatië en
het geheele Zuid-Slavische kustland hebben gelegd en
in verband met dezen Italiaanschen grootheidsdroom
(waarover in Italië heel dikwijls en openlijk gesproken
wordt) is het teekenend dat juist de Italiaansohe pers
het minst vriendelijk was in de beoordeeling der jong
ste gebeurtenissen in Joego-Slavië.
Een groot euvel, waaronder de jonge staat te lijden
had, was het partij-onwezen. Elke politieke partij, die
aan het roer kwam, trachtte daarvan voor haar leden
de grootst mogelijke voordeelen te trekken. Partijge-
nooten, bekwaam of onbekwaam, werden op alle moge
lijke posten beroepen; dezen partijgenooten werd steeds
en onder alle omstandigheden de hand boven het hoofd
gehouden, wat een algemeene corruptie ten gevolge had.
Politici, die het tot een minister-portefeuille brachten,
waren in twee, drie jaar rijk. Reeds lang werd daarom
van enkele zijden aangedrongen op een wet ter bestrij
ding van de corruptie en begunstiging, maar de volks
vertegenwoordiging, bestaande voor -een deel uit poli
tici, voor wie partij- en eigenbelang verre gingen bo
ven het belang van den staat, toonde zeer weinig nei
ging een desbetreffend ontwerp tot wet te verheffen.
Nu, nadat de koning de macht heeft gegrepen, zijn
reeds dadelijk vervolgingen ingesteld tegen een aantal
hooge ambtenaren, waaronder oud-ministers, die zich
in het boschbouwbedrijf „rijk gewerkt" hebben. En de
groote massa van het volk juicht en is tevreden te con-
stateeren, dat recht wordt geoefend.
Het volk had geen vertrouwen meer in zijn afgevaar
digden, noch in de eerlijkheid der ministers, maar ook
aan de onpartijdigheid, onomkoopbaarheid en eerlijk
heid der rechters geloofde men niet meer en daarom
werd ook het koninklijk decreet, waarbij de onafzet
baarheid der rechters werd opgeheven met groct.e vol
doening ontvangen. Ons, voor wie de onafzetbaarheid
der rechters een bijna heilig beginsel ls. komt zulk een
bepaling, waarbij de rechters afzetbaar worden ver
klaard (door de koningen de uitsluitend aan hem ver
antwoordelijke ministers) wel heel abnormaal voor,
doch dezelfde maatregel werd vroeger ook reeds eens
door een volkomen democratische regeering, die der
derde Fransche republiek, voor den overgang van het
keizerrijk naar den nieuwen staatsvorm genomen en in
Dultschland gingen reeds van democratische zijden
stemmen op die het tot een fout verklaarden, dat
Dultschland in 19181919 tijdelijk hetzelfde niet deed.
Indien het waar is, dat in Joego-Slavië omkooping en
partijdigheid van rechters voorkomen (en er is Inder
daad geen reden hieraan te twijfelen) dan is de maat
regel noodig en nuttig als overgangsmaatregel, zooals
trouwens een dictatuur ook nooit anders dan een over
gangsmaatregel kan en mag zijn. Steeds geldt van haar
de uitspraak va.n den staatsman-litterator Maurice Pa-
léologue: „De dictatuur is een paardenmiddel; zij wordt
noodlottig als ze te lang wordt aangewend."
In zijn manifest aan het volk heeft de koning nadruk
kelijk gezegd, dat het parlementaire stelsel ook zijn
«deaal is gebleven en als zijn eenige doe! verklaarde hij:
.in zoo kort mogelijken tijd de inrichtingen, het bestuur
en de staatsorde tot stand te brengen, die het beste be
antwoorden aan de behoefte, van het volk en de belan
gen van den staat. In een blijkbaar van hoogerhand
geïnspireerd artikel in een te Belgrado verschijnend dag
blad wordt uiteen gezet, welke taak zich de regeering
gesteld heeft. Er wordt daarin gewaagd van een be
stuursvorming, een financieel® hervorming, wijziging
op het gebied der handelspolitiek, waarbij blijkbaar
minder streng beschermd zal worden opgetreden, zui
vering en inkrimping van het korps ambtenaren, waar
bij niet met partij-aangehorigheid rekening zal worden
gehouden en tenslotte wil de regeering bereiken, een
volle geestelijke eenheid van de Serven, Kroaten en
Siovenen.'
Inderdaad, er valt zeer veel te doen, dat een onvrucht
baar parlement onverricht heeft gelaten, doch bij do
massa arbeid Is het niet waarschijnlijk, dat Joego-Sla
vië spoedig tot normaler toestanden terug zal keeren.
De overgroote meerderheid van het volk verlangt dit
echter ook nlot en begroet elke wet en eiken maatre
gel der regeering met nieuwe geestdrift, en nieuw ge
juich, waarbij dan vergelijkingen worden gemaakt, die
voor het ontbonden parlement niet zeer vleiend zijn.
Wat niet pleit vóór dat parlement, doch niets bewijst
tegen het parlementaire stelsel.
JJC. BREDERODE.
