Schaper Courant
1
De Atlantische Oceaan als renbaan.
Hoogheemraadschap
Noordhollands Noorderkwartier.
Strijd om den snelsten overtocht.
Plaatselijk Nieuws.
ichager Handeldrijvende- en Indstrieele
Middenstandsvereeniging.
Zaterdag 2 Februari
72ste Jaargang. No.
1929.
8402
I Mr. Buiskool ls aangesteld als rechtskundig adviseur Inmiddels Is op den brief, die wij BfJ fiat gemeenteho»
voor de Vereeniging. Voor eventueel edvies rlchte men stuur Indienden, nooit eenig afdoend antwoord lngeko-
zlch echter eerst tot den heer Schmalz en niet recht- men, waaruit wel blijkt, met hoeveel belangstelling men
streeks tot Mr, Bulskool. daar op het raadhuis de belangen onzer Industrie ln de
Van Schagen's Harmoniekapel ls een ultnoodlglng ln- gemeente behandelt. Zes weken hebben de heeren de
gekomen tot bijwoning van het 60-Jarig Jubileum-feest zaak nu al ln studie. Met betrekking tot de aansluiting
op 24 Februari. bij het P.E.N. ls spr. het met den heer Blaauboer eens,
Een opwekking om de Ned. JaarbeurB te Utrecht te dat dit de beste oplossing zal zijn, als het gemecntebe-
bezoeken. drijf niet meer kan concurreeren, concurreeren ook in
Verder van den heer P. Deutekom, autobusonderne- dezen zin, dat de Industrie zal kunnen blijven werken,
mer alhier, een verzoek om subsidie ten bedrage van Volgens hetgeen spr. ls meegedeeld heeft ook het P.E.N.
f 150, als tegemoetkoming In de exploitatiekosten van speruren, maar die zijn niet zoo'n bezwaar, en bij di-
den nieuwen dienst KolhornSchagen, zoodra voor de- recte aansluiting, op 1 a 1% te stellen, oi zelfs niet on
zen dienst de goedkeuring van Ged. Staten is ingekomen mogelijk om voor wat hooger prijs per kilowatt-uur te
Het Bestuur stelt voor deze subsidie tot een minimum blijven doordraaien,
van f 150 te verleener. met dien verstande echter, dat Voor kleine zaken ls directe aansluiting echter on-
daaronder begrepen is de f 120, zijnde de kosten voor mogelijk, daar van hen het verbruik niet groot genoog
de concessie-aanvraag voor dezen dienst, welk bedrag is. En ook juist voor hen, aldus besluit spr., moeten we1
bereids op de vorige vergadering is toegezegd. zorgen, dat ze In de avonduren hun werk kunnen blij-
De heeren Blaauboer en Trapman vinden de f 30, ven doen en niet in hun bedrijf te veel gestagneerd
welk bedrag de subsidie nu feitelijk zal bedragen, veel worden.
te weinig, en waar de heer Buiskool gelooft, gezien de I voorzitter ie het volkomen eens. met wnt de heer
medewerking van verschillende zijden, dat de concessie Trapman gezegd heeft Wanneer het zakenleven in het
voor dezen dienst wel verleend zal worden, wordt ten- gedrang komt, op onze vereeniging de plicht daar-
slotte algemeen goedgevonden om voor één jaar f 150 VOor op de bres te staan. Ik voor mij, en lk geloof wel.
Een adres om wyzlglng der begrenzingen subsidie te geven, dus ongerekend de f 120 concessie- dat ik namens alp,,, 8preek wll cr gaarpe mMwer_
Aan het Bestuur van het Hoogheemraadschap
loordhollands Noorderkwartier Is het volgende adres
terzonden:
Geeft eerbiedig te kennen:
hot bestuur van do rechtspersoonlijkheid bezittende
kosten en met de bepaling, dat dit bedrag verleend zal ^en en
worden als blijkt dat de dienst te kort komt.
Van de Leesbibliotheek een verzoek om f 10 subsidie, i
Allen voor.
•bij het gemeentebestuur op verbetering aan
dringen.
De heer M. Wissekerke wijst nog op het sprekende
i feit, dat hij bezig ls melkmachines te verkoopen, doch
Een reeks minder belangrijke ingekomen stukken de gebruiker, er rekenlng mee moeten houden, dat s.
gaan «hans zonder vaal bespraking onder den hamer m0Tgm, w,j avopds Bl.t d. eleetrlsnhe ma-
chlne In Sohagen kunnen gebruiken. Dit gaat natuur-
Uit het keurig opgemaakte jaarverslag over 1928, van ,gk nlet> want dan Ioud„ d,„ machln.
wMnlging „Algemcene Klesvereenlglng voor het den lsten secretaris stippen we aan dat er In dat jaar 4 baanden bulten bedrijf moetsn stellen. Dat Is tooh
Hoogheemraadschap Noordhollands Noorderkwartier", weinig verandering ln het Middenstandsleven te Scha- een toestand die niet bestendigd mag blijven.
MWetigd te Alkmaar ten deze vertegenwoordigd door Kon Ie te constateeren geweest, doch dat de algemeene Algemeen ls de vergadering van meening, dat dJt
v»tiiotoftBtnnri hater was dan ln 1f)27 De vereen 1 tr\ n o>
Voorzitter en Secretaris;
toestand Iets beter was dan In 1927. Ds vereenlglng geen toeBtanden 2,jn v00r den tegenwoordige^ tijd..
*Alf en nnnr nnclero f/ieeUncren nn/irlen oer» werlrtronm
schap
iesdi
it« -dat
leenwoordlging van de ingelanden van meergenoemd
j_r«s wurui uuli een ua
oogheemraadschap met zloh brengt, o.a. om de navol- mls8,e ,n d(j begtc ordg bevondfm
rende redenen.
tot het reglement van bestuur van het Hoogheem- zel' en haar onderafdeellngen hadden een werkzaam
müchap Noordhollands Noorderkwartier, zooals het aa r achter den rug.
I, vulfc'csteld, laatstelijk bij besluit van de Staten van In verband met de hier te stichten verwerklngsln-
I provincie Noordholland van 21 December 1920, no. richting voor afgekeurd vee en vleesch zal, op een dee
rn en goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 2 betreffende vraag van den heer Hossen naar aanlel-
„il 1927 no. 33, Inhoudt een artikel no. 19, waarbij dlr>K va" het hooger beroep dat door de Thermocheml-
Jwemd hoogheemraadschap verdeeld wordt ln drie J,ab,rlekeh 'e Am"«dam tegen het besluit van
desdistricten, elk kiezende vier hoofdingelanden en .fd Staten, bij de Kroon is ingesteld door den Voor- verordening botst tegen de practijk, wordt het daarom
hoofdingelanden plaatsvervangers: ECt"' m°8t h°°.B '«f dat ons gemeentebestuur inziet, dat hier een
"dat genoemd art. 19 bovendien, inhoudt een. verdee- TT7^5eJ°,fJ„, verkeerde verordening bestaat. De eischen moeten zoo-
De heer Mr. Buiskool wijst er nog op, dat er in onze
gemeente een verordening schijnt te bestaan, waarbij
het krachtstroom-verbruik is geregeld, dat die verorde
ning er ls, en dat men er zich maar aan blijft vasthou
den ook. Dit is jurldisch-eeonomisch een onmogelijk
standpunt. De verordening ls er voor de menschen, en
de menschen zijn er niet voor de verordening, en als de
flai kCUUClUU dl l. AC UUVCI1U1CH UUlUUUl COU toiuus- -tviuiuoiuilg UMloaU UC C1DUUBU IIIUCICII dUU"
[ns van het territoir van meergenoemd hoogheemraad- p.™,. vcn.s^ilv Sm. li danlg zön' dat het zakcnleven niet ln het gedrang
stap houdende omschrijving van grenzen dezer drie 'SrgadèSng no^f optï SV^lFen^ BtandpUnt hee" h6t «"""eentebestuur
T ?.n' j mlstisch tegenover den financleelen toestand van de
dat de wijze, van verdeeling een verre van juiste ver- VBrMniD.,„/„hHnt .temmen Mocht de mogelijkheid bestaan dat het gemeentebe-
drijf wèl kan concurreeren, dan zou het ons al zeer
verbazen, wanneer we van het gemeentebestuur ln deze
dat de aantallen van de stemgerechtigden en van de
geen verbetering zouden kunnen verwachten
oor hen uitgebrai
i va
zij
stemmen in genoemde drie
kiesdistricten onderiïng zeer verschillen;
Bestuursverkiezing. toch hun starre houding bleef handhaven,
I Voorzitter merkt op, dat we het nu wel allen eens
al et de juiste Is, en HIJ Steil SatfttWt rwr verrolt de*
Vereenlglng een deputatie naar het raadhuis af te vaar
digen om hierover een bespreking met B., en W. te voe
ren.
Met algemeene Instemming neemt de vergadering
dat voorstel aan.
Het moet de vergadering zijn opgevallen, dat ook
wethouder Schoorl, die mede aanwezig was, zich bij de
ze uitspraak geheel stilzwijgend heeft neergelegd, en
men dus van dien kant op volle Instemming mag reke
nen.
De winkeljyeek voor dit jaar.
Voorzitter merk op, dat de Winkelweek te Schagen
nu wel langzamerhand Inheemsch Is geworden.
Voor dit jaar is door de vereeniging Harmonie en
Lycurgus voorgesteld om gelijk met hun herdenkings
feesten wanneer zij op 20, 21 en 28 Juli hun jubileum
vieren, de winkelweek te houden. Spr. meent, dat dit
wel niet de geschlkste tijd ls voor een winkelweek, doch
de Jublleerende vereenigingen kunnen op geen anderen
tijd, hun feest stellen en wanneer wij nu daaraan tege
moet kunnen komen, dan kan het een mooi feest wor
den. Spr. zou echter nog geen definitieve beslissing wil
len nemen, doch aan de Winkelweek-commissie vrij
mandaat geven, ln deze naar bevinden te te handelen.
De heer C, Blaauboer zou wel gaarne zien, dat men
zich definitief uitsprak. Er koftien die dagen ter gele
genheid van de feesten der belde jublleerende vereeni
gingen veel menschen ln Schagen, en dat is Juist wat
de Winkelweek moet hebben.
Na nog eenige discussie, meent men toch, dat men de
commissie niet mag binden, en wordt het voorstel van
het Bestuur met algemeene stemmen aangenomen.
Onder applaus nemen de leden der Winkelweek-com
missie van het vorige Jaar, bestaande uit de heeren M.
Wissekerke, A. M. Hossen en Mr. Bulskool, hunne be
noeming weer aan,
IS nieuwe leden.
Door de heeren Tuinman en Kossen zijn dertien nieu
we leden aangeworven, die allen bij acclamatie worden
aangenomen, ook de nog aan te werven leden worden
reeds bij voorbaat aangenomen.
Rondvraag.
- Met bijna algemeene siemmen worden de drie aftre-
tot bantoe» aan Iedere .tem, uitgebracht in het dende bestuureleden, de heer6n j, H Sohenfii c. Hout.
Den heer Krimp was ter oore gekomen, dat de op-"
zichter van den Polder, de heer J. Keesman, niet met
den schipper wenschte mee te gaan, welke door den
Voorzitter was aangewezen om met hem en den ge
meente-opzichter onderzoek te doen naar het vaarwa
ter
De Voorzitter zal hiernaar een onderzoek Instellen en
zijn dat de houding van ons gemeentebestuur in deze waar de heer Krimp voorstelt, om nog een schipper te
[lesdistrict Helder bij verkiezingen van bestuursleden
Iran meergenoemd hoogheemraadschap een grooter in-
rloed wordt toegekend dan aan elke stem ln de belde
ndere kiesdistricten en dat op Overeenkomstige wijze
elke stem uitgebracht in het kiesdistrict Hoorn op
fch zelf beschouwd een stem, uitgebracht in het kles-
Istrict Purmerend in waarde overtreft;
dat een en ander ten duidelijkste gebleken is bij de
losser en M. Wissekerke herkozen;
noeming weer aannemen
die allen deze be-
Bespreking voorwaarden krachtstroom.
Wij zjjn thar.8 genaderd tot het belangrijkste punt
van de agenda: bespreking voorwaarden krachtstroom. 1
Voorzitter zegt, dat deze aangelegenheid ln het Dag. I
gehouden verkiezingen voor genoemd hoogheem- Beatuur een punt van ernstige bespreking heeft ultgo-
raadschap; maakt. Het schijnt, aldus spreker, dat ten aanzien van
dat voor het geval het reglement van bestuur van den electrlschen krachtstroom ln onze gemeente, met
Ijl ?hct hoogheemraadschap N.H. Noorderkwartier t. a. betrekking tot de voorwaarden entarieveni daarvan, do
[,1 ran dit punt ongewijzigd mocht blijven, te duchten 1b, toestand niet is, zooals de gebruikers zich dat wel zou-
dat de vigeerende onevenredige wijzo van vertegen- den wenschen.
roordlglng van de Ingelanden zal blijven voortduren; De heer M c Tuinman zegt dat naar aanleiding van
t Redenen, waarom het bestuur zich tot Uw College een bespreking, die hij met enkele krachtstroomgebrui-
endt met het verzoek, dat van U voorstellen zullen iters heeft gehad, men algemeen van meening was, dat
uitgaan tot wijziging der begrenzingen van genoemde de toestand, zooals die op het oogenblik was, niet lan-
VANAF COLUMBUS» ZEILSCHIP TOT DEN
MODERNEN OCEAAN-STOOMER.
kiesdistricten, althans tot wijziging van art. 19 voor
noemd in dier voege, dat de ingelanden alle evenredig
ertegenwoordigd zullen zijn.
't Welk doende,
ger kon blijven voortbestaan. De speruren, Waar het
hierover In hoofdzaak gaat, en de bepaling, dat m m. ons
half vier (de gemeente is hierin bereids tegemoet ge-
r=!(komen door dit uur op half vijf te stellen) zijn zaak
moet stopzetten, zijn een zeer groote hindernis voor
Namens het bestuur van de Algemeene Kies- de bedrijven hier.
vereeniging v. h. Hoogheemraadschap Noord- heer C. Blaauboer vraagt of het geen aanbeveling
Hollands Noorderkwartier: verdient het Gem. bedrijf maar aan het P.E.N. over te
K. BREEBAART Dz., Voorzitter, dragen, wanneer blijkt dat de gemeente niet langer kan
Alkmaar, Januari 1929.
J. BBLONJE, Secretaris.
concurreeren. Hij weet wel, dat de gemeentefinantiën
er wellicht onder zullen lijden, doch het een en ander
mag toch niet ten koste gaan van de bedrijven, die
moeten kunnen blijven werken.
Voorzitter merkt op, dat de overname eerst ln de
tweede plaats komt. Voorloopig heeft de vereeniging
nog geen redenen om daarvoor actie te voeren, indien j maar iVpt i rj
op haar adres, aan het gemeentebestuur, inzake het
vastrecht een bevredigend resultaat wordt verkregen.
De heer Krimp zegt, dat ook het P.E.N. vasthoudt
aan zijn gestelden spertijd (ook spr. had evenals de
heer Tuinman cm een lateren ingang aan het Gemeen
tebestuur gevraagd, doch lnplaats van een uur maar
een half uur gekregen.
De heer M. C. Tuinman beaamt het eerste, doch in
ieder geval gaat bij het P.E.N. de spertijd later in dan
bij de gemeente.
De heer P. Trapman zegt in zijn zaken ook zeer te
zijn gedupeerd, door de bepalingen van B. en W. der
gemeente. De dag van Veulenmarkt, aldus spreker,
m wegen en kanalen in onze omgeving.
Failllsement-Vlaming Uitkeering
5.11 pCt.
ponderdagavond had in het lokaal van den heer P.
iggeveen de jaarvergadering plaats van de Schager
Undeldrijvende- en Industrieele Middenstands-Vereeni-
heeft een groote verhooging van de maximale belasting
Met het bestuur zijn een 20-tal leden ter vergadering gebracht, met het gevolg dat nadien van de zijde van
[opgekomen. het gemeentebestuur een ware razzia onder de kracht-
Voorzitter, de heer Schmalz, opent de vergadering, stroomgebruikers is gehouden, ofschoon die op Veulen-
,den wensch uitsprekende, dat het een gelukkig jaar in marktavond niet hebben gedraald, o.a. ook bij de Scha
lken zal mogen zijn. De heer J. H. Schene, le secre- ger Courant .Voor het gebouw dier firma verzamelde
tarls, krijgt een bijzonder woord van dank voor de voor- zich op zekeren avond een illuster gezelschap, bestaande
beeldige wijze, waarop hij zich in het afgeloopen jaar uit den gasdirecteur en zijn ondergeschikte, alsmede een
*an zijn drukken taak gekweten heeft. Ook medebe- politie-dienaar, een paar leden van het gemeentebe-
Btuurderen en pers dankt Voorzitter voor hun sympa- stuur waaronder ook een wethouder. Met zijn allen wa-
thleke medewerking. ren ze blijkbaar zeer geinteresserd bij de overtreding
De notulen worden gelezen en onder dankzegging van het draaien met een kleine motor in de lichturen,
aan den secretaris goedgekeurd. met welk doel de gasdirecteur zich achter een hoop
-Naar aanleiding van de notulen deelt Voorzitter mee, steenen op het erf ernaast had verscholen. Spr. had,
li een deputatie uit de Vereeniging haar opwachting toen hij er langs kwam, den gasdirecteur uitgenoodigd
maken bij den directeur-ingenieur van den Provin- binnen te komen, om over het geval te spreken, maar
«le waterstaat in Noordholland» in zake den aanleg toen hij de deur had opengemaakt om den directeur
i beleefdheidshalve het eerst binnen te laten, was deze
plotseling verdwenen.
l Daarop was bij B. en Wa door mij een conferentie
aangevraagd, waarbij spr. er op had gewezen, dat het
toch te dwaas was om al om half vier de zaak stop te
Dan deelt Voorzitter mee, dat de uitkeering in het zetten. Volgens deze verordening wordt het zakenleven
jkllllsement-'Vlaming nog al meevalt Het Is 5.11 pCt. veel te veel gehandicapt
feworden voor concurrente vorderingen. Aanvankelijk Het had spr. daarom genoegen gedaan, dat hij heden-
W gedacht, dat dit nog minder zou zijn. Mr. Buiskool avond dit punt op de agenda vond, omdat hij er, nu
rechtskundige adviseur van de vereenlglng, geeft met menschen over kan praten, die verstand van het
bijzondorheden over de afwikkeling van het fallll- zakenleven hebben en die weten dat een zaak niet vol
hert: gens een verordening ls te drijven, zooals de meerder-
heid. van B. en W. blijkbaar wenschen. In de conferen-
j tie met B. en W. had spr. aangeboden in de speruren
de kilowatt-uur voor 27 cent te willen betalen, hetzelfde,
Over f 6672.27 als wat de lichtgebruikers voor hun stroom betalen. En
Het aantal concurrente crediteuren bedraagt 126 met wat was het antwoord??? Dit geeft, aldus een wetbou-
toi totale vordering van f 130.570.87%, zoodat de uitkee- der, onze gemeentekas zoo goed als geen voordeel, met
rlng kan bodragen 5.11 pCt. de opmerking, dat het wel mocht, maar dan moest de
Mr. Bulskool voegde hieraan toe, dat de preferente Schager Courant ruim f 200 extra betalen voor de laat-
de volle uitkeering van hun vordering niet hebben ste 14 dagen van December. Dit is een bedrag, zegt spr.,
^kregen, doch 31.64 pCt.. waarop natuurlijk niet kon worden Ingegaan. We heb-
Bnkele vragen uit de vergadering werden daarop ben ons daarom later nog eens schriftelijk gewend tot
gemeentebestuur en er 0 m 0p gewezen, dat het
Theater Royal toch wèl ln de lichturen mocht draaien
voor 27 cent. Dat is niet billijk. Wat voor de een geldt,
moet toch-ook aan den ander worden toegestaan,
i De hoofdzaak is echter, dat de zakenmenschen moe
ten blijven kunnen werken, anders zullen er naar an
dere middelen voor aandrijving onzer machines, moeten
omgezien worden, wat natuurlijk ten nadeele ls voor
het gem. bedrijf. En als wij nu zien, dat om half vijf
's avonds nog geen enkel lichtpunt ln de gemeente op
gestoken is, dan is het toch te idioot, dat ons gemeente
bestuur van de krachtstroomgebruikers verlangt de mo
toren stop te zetten, omdat... de lichturen dan heeten
te zijn aangevangen.
Baten
Totale kosten
f89805.44
f 83133.17
Ub VUigtoUCl lizg tVULUCJ
oor Mr. Buiskool nog uitvoerig beantwoord.
Verdere mededeelingen en ingekomen stuk
ken.
Dan wordt door Voorzitter meegedeeld dat na den
aÜït k'i den postdirecteur inzake de minder vlugge
Wiening bij telefoongesprekken, een verbetering is in-
«e reden, die door alle abonne's wel zal zijn opgemerkt.
T'en plugger behandeling van de gesprekken door een
ra lijn over Den Helder Is thans gewaarborgd,
et vaarwater, waarlangs de beurtveerschippers gaan,
E*°*en gepeild door de opzichters van Gemeente en
er Schagen in vereeniging met een der schippers.
(Van onzen Engelschen briefschrijver.)
26 Januari 1929.
COLUMBUS zal wel niet vermoed 'hebben, dat de
Atlantische Oceaan, waarover hij in 1492 zijn lan
gen en gevaarlijken tocht ten slotte met gunstigen
uitslag volbracht, eens, een eeuw of vier later, een
soort strijdperk of renbaan zou worden.
Voor Columbus was het de kwestie, of hij er zou
komen, of er een andere (kant was, waar hij eenmaal
aan zou komen. Voor zijn navolgers bestaat uit den
aard' der zaak. deze kwestie niet meer. Niet het of,
ho ev e e 1 t ij d zij er zullen komen,
is de zaak.
Al tientallen van jaren is de strijd in vollen gang.
De zeilschepen zijn er reeds mee begonnen. Een tijd
lang zijn de sierlijke, van onder tot 'boven riet zeil
beladen klippers de meesters van de 'baan geweest.
Tot de eerste leelijke stoomboot verscheen. Of eigen
lijk het tweeslachtig ding, dat half stoomboot, half
zeilschip was. De klipper-kapiteins mogen eerst nog
van mededinging gedroomd' hebben, maar spoedig
genoeg moesten zij merken, dat er tegen een schip,
dat zich van windstilte niets, en van tegenwind be
trekkelijk weinig aantrok, niet te concurreeren viel.
De mooie klipper had afgedaan.
Maar de strijd bogon nu pas in ernst. Do strijd van
van stoomboot tegen stoomboot. Tijdens den oorlo?
is hij tijdelijk gestaakt, maar daarna met vernieuwde
woede begonnen, en nooit is hij zoo heftig geweest als
op dit oogenblik.
Er zijn twee kanten aan de zaak. Een nationale
eerekant, en en zuivere handelskant. Elk land voelt
zich trotsch als bezitter van de snelste boot ter wereld.
Maar de maatschappij, die 'haar bezit, merkt, dat 'het
bezit van die 'boot haar lang geen windeieren legt. De
meeste passagiers zijn liever in vijf dagen in Ame
rika dan in zes, en liever in vier dan in vijf. En zoo
gaat het spelletje z'n gang.
Engeland begon met de leiding. De Cunard sche
pen, de Campania en de Lucania, die bijna 23 knoo-
pen voeren, hadden jaren achtereen geen ernstige
mededingers. Maar Duitschland begon te bouwen, en
in 1897 bracht de Norddeutsche Lloyd haar Kaiser
Wilhelm der Grosse in de vaart. Verslagen was de
Cunard lijn, en verslagen was Engeland. Toen, in ge
noemd jaar, de Kaiser Wilhelm op den terugweg van
New York naar Bremen de reede van Cowes, tusschen
het Eiland Wight en de Engelsche Zuidkust instoom-
de, moest men met leede oogen aanzien, dat haar ge
zagvoerder een groot bord aan den achtersteven van
zijn schip bevestigd 'had, waarop met koeien van let
ters geschilderd stond: Made in Germany. De Kaiser
Wilhelm kon zich spoedig verheugen in het bezit van
twee zusjes, de Kronprinz Wilhelm en de Kaiser Wil
helm II, allebei schepen van 24 knoopen, waartegen
geen Engelsche boot kon concurreeren. Van 1897 tot
1907 was Duitschland onbetwist meester van de baan.
Maar dat men dat in Engeland op den duur zou toe
laten, was natuurlijk niet te denken. De directeuren
van de Cunard lijn hadden in die tien jaren van
Duitschlands heerschappij niet stil gezeten.
Plotseling kwamen twee nieuwe Cunard schepen
in de vaart. Wij kennen ze allen van naam: de Mau-
retania, die nog steeds vaart, en de ongelukkige Lu-
sitania.
Zij brachten een groote opschudding te weeg, die
twee schepen. Beide waren 10.000 ton grooter dan de
grootste tot dien tijd gebouwde schepen. Zij waren ge
bouwd volgens het model van race booten, en de paar
denkracht van hun machines was hijna twee maal
zoo groot als ooit te voren in een schip was aange
bracht.
Het was voornamelijk aan het genie van Sir Char
les Parsons te danken, dat de Mauretania en de Lu-
sitania de palm aan Duitschland wisten te ontruk
ken. De Parsons turbines waren van een kracht, die
men tot dien tijd niet gekend had, en hun aanwen
ding in de twee zusterschepen was een stoutmoedige
proefneming. Als de proefneming mislukt was, zou
de Cunard lijn waarschijnlijk 'haar eigen ruïne be
werkt hebben. Maar ze gelukte schitterend..
In September 1910, toen de Mauretania drie jaren
reeds had dienst gedaan, sloeg ze alle records, die
van zich zelf inbegrepen, door den overtocht te maken
in 4 dagen 10 uur 41 minuten. Deze vaart was ge
maakt met een gemiddelde snelheid van 26.06 knoop.
Met andere woorden, 'het reusachtige schip van 30700
aon, had 10T uren achtereen de zee doorkliefd met een
snelheid van bijna 30 mijlen per uur. Na dien tijd
heeft de Mauretania die snelheid nog met verschei
dene uren weten te verbeteren.
Maar ook de Mauretania's glorie nadert haar ein
de. De Norddeutsche Lloyd brengt in April of Mei
twee nieuwe schepen in de vaart, de Europa en de
Bremen, die een regelmatigen dienst zuilen onder
houden tusschen Southaimpton en New York.. Beide
schepen meten 46.000 ton, en zijn voorzien van tur
bines, die haar een snelheid moeten geven van 26Vk
anoop, welke men gemakkelijk tot 27 denkt op tc- kun
nen voeren. Hoewel de machinerieën van de Mau
retania ondertusschen zijn vernieuwd, is het al prak
tisch zeker, dat de Duitschers haar zullen verslaan.
Maar hoe lang zal dit Duitsche overwicht dan weer
duren? Het is bekend, dat de White Star lijn verle
den zomer in Belfast begonnen is aan den bouw van
een super-Olympic, die 'het grootste schip van de we
reld moet worden: 60.000 ton. Wat zal 'haar snelheid
worden? Er wordt gefluisterd, dat zij is bedoeld voor
28 knoopen. In 1931 kan ze in de vaart komen. Twee
jaren dus misschien voor de Duitsche heerschappij?
W|eer van Duitschland naar Engeland in 1961? Ja,
maar de Cunard lijn is niet tevreden met een over
winning voor Engeland, ze wenscht een overwin
ning voor zich zelf. Reeds zijn de plannen gereed voor
'n super-Mauretania, die even groot moet worden als
de super-Olympic van de White Star lijn, maar snel
ler. Waarna de Norddeutsche Lloyd natuurlijk
Maar er zijn nog meer landen op de wereld dan
Engeland en Duitschland. Amerika, Frankrijk en
Italië zijn van plan eveneens in het strijdperk te tre
den. In de eerste plaats Amerika, dat natuurlijk met
genoegen eenige millioenen dollars voor de zaak wil
offeren. Messrs. P. W. Chapman zijn bereid twee su
per-Leviathans te bouwen van minstens 60.000
ton en 28 knoopen snelheid. De Blue Ribbon lijn
maakt plannen voor en £roep van 33-knoopsschepen.
De Cie^Générale Transatlantique, te Havre is bezig
met het bestellen van een schip van 50.000 ton, en
twee Italiaansche maatschappijen staan op het punt
booten te bouwen van de grootst mogelijke snelheid,
„om te wedijveren met de snelste Engelsche en Duit
sche schepen".
Waar blijft, in vergelijking met al deze, de arme
Mauretania? De tijd schijnt niet zoo heel ver meer
af te zijn, dat de Atlantische stoombootmaatschap
pijen één-weeks-retours gaan uitgeven op hun palei
zen van 60.000 ton
Columbus volbracht de reis in ruim twee maanden.
Hij ging met drie schepen, van 100 50 en 40 ton.
