Wat Leiden ve
WINKEL.
ZIJPE.
WIERINGEN.
NIEUWE NIEDORP.
LANGENDIJK. i
KOEGRAS.
BARSINGERHORN.
WARMENHUIZEN.
Ernstig spoorwegongeluk op den Balkan.
Uit onze Omgeving.
Tragische dood van een jonge moeder.
Het eens beroemde stadhuis thans
een rormelooze klomp.
heidenen vertfwteisn. Ieder denkt rf echts ma dit 4éne:
aichzelf te redden, ook ten koste van het leven» van
anderen.
De hulpactie heeft tot nu toe niet de minste resul
taten opgeleverd. In de bladen verschijnen oproepingen
om steun, aankondigingen van hulpverleening door de
regeering. Er is een bevel uitgevaardigd om waterput
ten te graven, volkskeukens op te richten, om gratis
voedsel uit te deelen, maar niemand trekt er zich Iets
van aan, en het is wel treurig om te zeggen, maar het
is de waarheid: niemand !s bereid om eenig geld te
storten. Bij den hongersnood ln 1920 werden verschei
dene millioenen ter beschikking van het hulpcomité te
Nanyangfoe gesteld. Die gelden werden verzameld door
katholieke en protestantsche zendelingen en ook vele
rijken stortten een flinke som. Maar nu, na de socia
listische en communistische propaganda, willen de hoo-
ge re standen er niets van weten en de armen sterven
van honger.
Wij doen alles wat wij kunnen, maar de prijzen zijn
zoo hoog opgeloopen, dat wij met onze zwakke krachten
niets uit kunnen richten. Onze Apostolische Vicaris la
thans op weg om hulp In te roepen. Hij gaat naar
Honkau, Sjanghai en Peking en wij hopen,, dat hij
eenig succes behaalt. Wanneer het ons niet gelukt om
hulp te verleenen in deze ontzettende toestanden, zul
len de heidenen ons nooit leeren waardeeren en er zal
zelfs een verkeerde indruk bij onze arme christenen
achterblijven, die voortdurend door onze vijanden
worden aangevallen, waarbij geen middel gespaard
wordt om hen van de kerk en de missie los te scheuren.
DERTIG GEWONDEN,
Op den spoorweg Semlin-Agram heeft een ernstig
spoorwegongeluk plaats gehad.
De sneltrein uit Agram reed in op een op den spoor
weg staanden werktreln, die vertrokken was om assis
tentie te verleenen aan een anderen trein, die ont
spoord waa De locomotief en de beide postwagens
van den sneltrein werden eratig beschadigd.
Vijf personen werden levensgevaarlijk en 25 perso
nen. werden licht gewond. Van het treinpersoneel wer
den alleen de machinist en de hoofdconducteur gewond.
Het personeel van den werktreia bleef ongedèerd.
ovrplorrwa in een fabriek
van vloeibahe lucht.
Twee arbeiders op slag dood.
In een fabriek voor vloeibare luoht in de Parijsche
voorstad Boulogne is Dinsdag een ontploffing geschied,
waarbij 2 arbeiders op slag werden gedood en 5 min
of meer ernstig werden gewond. De explosie was zoo
hevig, dat een muur instortte. De vensters der belen
dende perceelen zijn gesprongen.
Besteld. Weid** Week echter, «at hier ee
was begaan, want de familieleden van den overledene
zijn allen op de Ned. Herv. Begraafplaats te Wester-
land begraven en de wensch van den overledene waa
geweest ook daar begraven te worden.
De begrafenisondernemer was echter van meening
geweest, dat te Wieringen sleohts één begraafplaats
was (er zijn er 5) en vandaar de vergissing.
Aan den burgemeester is nu verlof gevraagd om het
lijk op te graven er. het te doen hegraven op de begraaf
plaats te Westerlond.
-
visschersbark vergaan.
VUf menschen verdronken.
Uit O ran wordt gemeld, dat Dinsdagmiddag ter hoog
te van Kaap Falcon in Frankrijk een vissohersbark is
vergaan. Van de zes opvarenden verdronken er vijf,
onder wie een leeraar van (het gymnasium te O ran, de
zesde kon gered worden.
IN EEN AANVAL VAN KOORTS DE ZIEKENKAMER
VERLATEN.
Uit Parijs wordt gemeld:
Een jonge moeder, wier bevalling gecompliceerd werd
door een longontsteking en daarom naar het hospitaal
van Nancy was overgebracht, heeft ln den nacht ln een
aanval van koorts de ziekenkamer weten te verlaten
en Is ln den tuin gaan dwalen. Toen de bewakers be
proefden haar te bereiken, vluchtte zij naar de oude
vestingwallen "en dwaalde weldra over het ijs verder,
dat niet sterk genoeg was o mhaar te dragen. Voordat
maatregelen voor haar redding konden genomen wor
den, zakte ze door het ij3 en verdronk.
noodlottige storm.
Zeven do oden en zeven gewonden.
Aneta meldt uit Bandoen'g:
Op de onderneming Dewata in het Tjiwldjsbhe ls een
boom door den storm omgewaaid en op een huls ge
stort Van de zich in het huis gevind endé personen
werden er zeven gedood en zeven gewond.
groote brand in padua.
Het paleis var jusltie in de asch gelegd.
V.D. verneemt uit Rome:
Te Padua is door het te hard stoken het paleis van
justitie totaal afgebrand.
Allo archieven zijn verloren gegaan.
door een das aangevallen.
Een in eikslij ter werd Maandagochtend in den tuin van
een huis aan den grooten weg van Chersey naar Ad-
dlestone ln Engeland, waar hij meïk bracht, dbor een
das aangevallen. Hij greep een ijzeren staaf en doodde
het dller, na een worsteling, met een slag op dien kop.
Het woog 10 K.G. en was drie voet lang.
chineesche filmfabriek in de
lucht gevlogen.
6 arbeiders gedood, 29 gewond.
In Tien Tain is een filmfabriek iln de lucht gevlogen,
waarbij 6 arbeiders werden gedood en 29 gewond.
't ZAND. v
De oude fabriek Nieuw Leven is uit de hand verkocht
aan den heer P. Apeldoorn te 8t-Maartensbrug.
Het melkvervoer voor de nieuwe fabriek „Nieuw Le
ven" ia gegund aan den heer H. Bakker te Egmond-
Blnnen.
'T ZAND.
De uitslag van de gister gehouden hardrijderij voor
mannen, om levensmiddelen voor behoeftagen, was als
volgt: W. Kapitein, Schagerbrug, Ie prijs; A. Bakkei
Jz., 't Zand, 2e prijs; P. de Wit Pz., 't Zand, 3e prijs,
uerwijl tevens voor de winners zelf respectievelijk f 7.50,
f 5, en f 2.50 beschikbaar werd gesteld.
Daar wegens den vorst de Zuiderzeewerken al ge-
ruimen tijd zijn stilgelegd, is een groot aantal arbeiders
reeds wekenlang werkloos. Wel zijn verschillenden
weer naar hun woonplaatsen vertrokken, doch daar
gedurende de laatste jaren velen zich hier met hun ge
zin gevestigd hebben, ls het getal werkloozen abnor
maal groot. In verband met het feit, dat de meeste ge-
organiseerden reeds uitgetrokken zijn of binnenkort ge
raken, ls door de Raadsfractie der S.D.A.P., een raads
lid der visschers, alsmede de moderne en Katholieke
vakbonden, een conferentie aangevraagd met het Col
lege van Burgemeester en Wethouders.
In deze conferentie, die Woensdagmorgen gehouden ls,
werd aangedrongen op een steunregeling, met als ba
sis, de uitkeeringen der werkloozenkassen. Door het ge
meentebestuur is vervolgens aan de Ministers van Bin-
nenlandsche Zaken en van Arbeid een telegram verzon
den, waarin verzocht wordt voor deze gemeente een
steunregeling te treffen.
Het ligt in de bedoeling, om, wanneer hierop ant
woord is ontvangen, een spoedeischende raadsvergade
ring te beleggen.
Woensdag middag j.1. hield de ijsclub Westerland een
hardrijderij voor mannen. Er waren 44 deelnemers en
ie uitslag was: le prijs f 20, S. Snooij Sz., te Zandburen,
le prijs f 10, N. de Haan Jz., Koogerweg, 3e prijs f 5,
3. de Vries Sz. Belt, 4e pr. f 2.50, S. Poel.
Zooals we ln ons vorig nummer meldden, warpn Dins
dag j.1. 7 personen over het ijs op weg naar de Oude
Zeug gegaan. Halverwege zijn zij echter wegens het in
zaaien der duisternis teruggekeerd wat hun ook ten
goede ls gekomen; geen van allen waren bekend met
wind of compas, en dan ls het op zee te gevaarlijk.
J.1. Woensdag is men er weer in geslaagd pe»- ijsvlet
de Oude Zeug te bereiken, en zijn de daar woonachtige
nenschen weer van levensmiddelen voorzien, de vlet
met haar kranige bemanning 'kwam dies middags na een
gevaarvolle reis weer behouden, te Den Oever. aan. Ook
is men des middags per arreslede beladen met levens
middelen 'n reis naar de Oude eZug gaan maken. Ook
deze keerde weer behouden terug.
Te Heemstede is op 52-jari.gen leeftijd overleden Dr.
J. H. Koops, die hier vroeger gedurende langen tijd
geneesheer is geweest
Dr, Koops was o.a. ook lid van den gemeenteraad.
Een oud-inwener van Wderingen die de vorige week
te Alkmaar was overleden, had bij zijn leven den
wensch' te kennen gegeven te Wieringen te worden be
graven. Een begrafenis-onderneming te Alkmaar werd
hiermede belast en het hoofd der onderneming vroeg
weldra de noodige inlichtingen ter gemeentesecretarie
van Wieringen. Op de vraag of het bedoeling was, dat
het lijk op de gemeentelijke begraafplaats te Hippoly-
tushoef moest worden begraven, werd bevestigend ge
antwoord.
Zoo is dan het lijk Maandagmiddag airfwgr ter aarde
Nu het weer minder guur werd, ls de IJsclub door
gegaan met het organiseeren van wedstrijden en wel
voor kinderen:
Hardrijden, meisjes 67 jaar: L M. Peetoom, 2. Guur-
tje Keizer, 3. Nelly Kistcmaker.
Meisjes 9—10 jaar: 1. M. Vries, 2. N. Koning, 8. A.
Wit,
Meisjes 11—12 Jaar: L A .v. d. Meer, 2. M. Butter,
3. A. Kaashoek.
Jongens 89 jaar: 1. K. Kaaij, 2. A. Vogelenzang,
3. K. Butter, 4. A. de Vries.
Jongen® 1011 jaar: L J. Schaafsma, 2. P. Klstema-
ker, 3. Sj, Bouwman.
Jongens 12 jaar: 1. K. Keetman, 2. Sj. v. d. Wal, 3.
Jb. T
Donderdag voortzetting: 's middags tonrijden (3
vaatjes op een kruiwagen), 's Avonds feest met muziek,
schitterend verlichte banen. lampionwedstrijd.
De banen zijn in zeer goeden, toestand,
MOERBEEK.
Woensdagmiddag brak brand uit in de boerenplaats
van mevr. de wed. K. Delver in de Moerbeek. De brand
ls zeer waarschijnlijk aangekomen op de dorsch door
een brandend kacheltje, dat een partijtje kool uit de
vorst moest houden. Het vuur greep zoo snel om zich
heen, dat aan redden van have en goed niet viel te
denken. Alleen kon het vee door handelend optreden
j worden gered, overigens is alles tot den grond toe af-
gebrand. Huis en inboedel was verzekerd. Het vee
was verzekerd bij de Maatschappij „Cérès" te Nieuwe
Niedorp, door welke de geleden bedrijfsschade wordt
vergoed. Het vee is hier en daar opgestald.
Naar we vernemen, was het zeer gelukkig, dat de
wind iets aflandig was van het naaststaande boeren
hui» van Bakker, waar dit zeer moeilijk zou zijn te
houden geweest, doordat de in de Moerbeek gestati-
onneerde brandspuit 'vrijwel waardeloos bleek te zijn.
Benevens veel publiek, zagen, wij ook B. en W. op de
plaats van de ramp.
NOORDSCHARWOUDE.
De groenten-export weer mogelijk.
I Vanwege de IJsclub is men begonnen met iJshakken,
zoodat de export van kool weder plaats kan vinden.
Verscheidene losse arbeiders zijn. hier aan te werk' ge
steld, zoodat werkloosheid zoo goed als uitgesloten is.
LANGENDIJK.
Was tot nu toe de vraag naar de Langendijker zuur-
kool gering, de laatste week, nu de verzending der sta
pelgroenten stagnatie ondervindt, is er een plotselinge
geanimeerde handel in ontstaan. Dit was voor de
zuurkoolfabrikanten hoog noodig. Het is nu druk met
de verzending. i
I ZUIDSCHARWOUDE.
De uitslag van den onderlingen jaarlijkschen kolf-
wedstrijd van Op Maat is: 1. J. Reine 169 p., 2. W.
Kostelijk 158 p„ 3. K. Kout 155 p., 4. J. Zijp 154 p.,
5. J. de Geus 151 p., 6. P. Kooij 149 p., 7. P. Boon 144
p., 8. P. Langendijk 141 p. Serieprijs K. de Boer 56 p.
OUDKARSPEL.
Bij de gehouden stemming van den Schaapskuilmeer-
polder, voor een lid van bestuur, periodiek aftredende
de heer C. Ovtr. is deze weder herbenoemd, en tenge
volge bedanken van den heer P. Borst is in dien plaats
benoemd de heer K. Kuiper te Heiloo.
Bij d© gehouden, stemming voor een lid van bestuur
voord en Derg- en Kerkmeerpolder, perodiek aftre
dende de heer C. Borat Ptz., die met algemeens stemmen
is herkozen.
■te ronde", dat verdienstelijk opgevoerd werd en
stemming er al dadelijk inbracht. Daarna trad de hen
Jen. Wlggers van Anna Paulowna op met eenige vooi.!
drachten, die veel succes oogstten. Daar tusschen doot!
gaven ook een paar Jedem van J.V.C. nog een paar]
voordrachten, die oQk 'zeer In den smaak vleien.
Een paar taarten, warén spoedig verloot en hielpen
mes om de rekening van dezen avond nog eenigszlni
sluitend te maken. Tot slot kregen we een bok». J
demonstratie door eenige leden van J.V.C., die teven*
de bokssport beoefenen. Deze demonstratie, die voor
de meeste aanwezigen nieuw was, werd met de grootst*
belangstelling gevolgd. Daarna hield een gezellig bai
de meeste aanwezigen tot sluitingstijd bijeen, want
men zag er tegen op de zaal te verlaten en de koude
reis naar huis te aanvaarden.
Woensdagnamiddag moest een verkermlngsvlleg.
tuig, thuisbehoorende op het vliegkamp „De Kooij" p-t
hier wegens motordefect een noodlanding maken,
waarbij het maar heel weinig scheelde of het vliegtuig,
de F 1, en bemand met twee vliegers, was op of tegen
de zuivelfabriek „De Vooruitgang" terecht gekomen.
Nadat de motor zijn werk staakte, moest een lan
dingsterrein gezocht worden^ hetwelk niet altijd even
gemakkelijk is. In zijn uitloop nam het vliegtuig een
heel rij hekpalen en draden mee en waa 't op 't laatste
moment niet gekeerd, dan waren de gevolgen niet te
overzien geweest. Nu brak het landingsgestel en een
vleugel en werd nog wat schade aangericht, zoodat;
het toestel ter plaatse is gedemonteerd en naar het
vliegkamp is vervoerd. Persoonlijke ongelukken hadden
hierbij gelukkig niet plaats,
KOLHORN.
Alhier is Dinsdag 13 Febr. eeni ringrijderij 'gehouden
met paard en ar voor paren.
De uitslag hiervan is de volgende:
le prijs mevr. Sitser met den heer P. Koomen, Kol.
hom; 2e prijs mej. J. Kistemaker Jd. met den heer
Jb. Kistemaker, Kolhorn; 3e prijs mej. KI. Reijne met
den heer K. Reijne, Barsingerhorn.
De prijzen bestonden uit contanten en werden met
een toepasselijk woord uitgereikt door den voorzitter.
Er was veel publiek op de mooie baan, en geen wonder,
want men ziet hier ln den omtrek haast nergens zoo
in de puntjes verzorgde ijsbanen,
Aan de veiling te Warmenhuizen werd verhandeld:
In Januari 1929: 1.740.950 Kg. roode kool, 321.000 Kg.
gele kool, 1.096.250 Kg. Deensche witte kool, 158.975 Kg.
uien, 135 Kg. nep, 29.075 Kg. peen, 10.500 Kg. aardap
pelen, 1300 Kg. bleten.
In Januari 1928: 1.260.230 Kg. rood© kool, 251.040 Kg.
gele kool, 627.435 Kg. Deensche witte kool, 83.475 Kg.
uien, nep, 43.100 Kg, peen, aardappelen, 7585 Kg.
bieten.
De omzet bedroeg In Januari 1929 f 182.282.36, tegen
f 231.713.89 ln Januari 1928.
Dienstplloht
Voor de lichting 1930 zijn 21 dienstplichtigen Inge-
schreven, waarvan. 5 personen vrijstelling wegens broe-
derdienst hebben aangevraagd.
Hinderwet
Door de N.V. „Scheba" te Schooridam, is vergun
ning aangevraagd tot het plaatsen van een 3 P.K.
electro-motor ln hare inrichting.
onmogelijk.
(Meggtndorfcr BUUer.)
EEN GROOT VERLEES VOOR DE GEHEELE
WEST-EUROPEES CHE ARCH1TKCTUÜR-
cïtai w.ny.xTH.
Leiden's trots 1» niet meer.
De ramp, die Lelden getroffen heeft door de verbran
ding van zijn prachtige aloude en wereldvermaarde
stadhuis is op het oogenblik uit den aard der zaak
nog nauwelijks te overzien.
Het eigenlijke raadhuis en de bijgebouwen, alsmede
een gedeelte van den inventaris waren tezamen op
beurspolis verzekerd voor ca. 8 ton. De financieele
schade gaat dit bedrag stellig ver te boven.
Nog wel zoo ernstig is het verlies aan papieren en
documenten. Volgens de mededeellng van den burge
meester is er i^tets gered. Alle papieren van het be
volkingsregister, den. burgerlijken stand, de afdeeltagen
openbare werken, onderwijs, secretarie enz. zijn ver
moedelijk tot de laatste snipper verbrand. Van de re
gisters van den burgerlijken stand berust een afschrift
op de arrondissements-reohtbank te 's-Gravenihage.
Deze gegevens kunnen dus, zij het dan ook met om-
noemeüjken arbeid, worden hersteld. Het bevolkings
register zal echter geheel moeten worden gereconstru
eerd. Op de afdeelingen financiën, onderwijs en secre
tarie zijn vele dossiers van aanhangige en afgedane za
ken verbrand, op de afdeeling openbare werken een
heel© reeks van belangrijke bouwplannen ea ontwen-
pen- Dit allee zal opnieuw
Een schat van ervaring en de arbeid van jaren ls er
mee in eenige uren te niet gedaan. De schade aan de
oelastingadministratie is niet zoo ingrijpend, daar de
voornaamste stukken, ingevolge de met de rijksbelas
tingen gecombineerde regeling van aanslag en inning,
bij de rijksadministratie berusten.
Zooals reeds ln het kort meegedeeld, was tenslotte
in de kluis van het stadhuis een aanzienlijk bedrag
aan geld geborgen. Naar ons werd verzekerd ruim
een ton aan geld en twee ton aan effecten. De brand
weren hebben met blzondere hardnekkigheid de uit
breiding van het vuur in de omgeving van de kluis
eestreden. De kluis ligt thans onder een dikke laag ijs
begraven. Vanzelf kan men dus niet weten wat er van
den inhoud is terecht gekomen.
Boven al de opgesomde schade (die tenslotte, zij het
dan ook met enorme moeite en inspanning,, hersteld
kan worden) uit gaat echter het onherstelbaar verlies
van het gebouw en zijn kunstschatten. Alles is weg:
de kamer van B. cn W., het pronkstuk van het gebouw
met zijn schilderijen, het zuiverst uit vroeger eeuwen
overgeleverde gedeelte; het fraaie schilderij van Ferdi-
nand Bol, de raadszaal met zijn wandtapijten, de lees
kamer met haar beroemde gobelins, de fraai-betim-
merde weeskamer.
Maar vooral het gebouw, dat zijn eigen atmosfeer had,
het mooie, maar ook gezellige, intieme oude stadhuis,
waaraan ieder Leidenaar zijn hart verpand had.
Dat kan nooit meer vervangen worden. Vanmiddag
liep in Leiden het gerucht, dat men achter den gevel
een nieuw stadhuis zou opbouwen. Doch daarmee zou
men het stadhuis immers niet benig hebben! Trou
wens, men behoeft den gevel zooals hij er na den brand
uitziet maar even te bekijken om te beseffen, dat hij
ook om technische redenen onhoudbaar is. Ja, men
heeft ln den ouden tijd stevig*gebouwd en de muren
zijn wel een centimeter of vijftig, wellicht zelfs nog
meer, dik, maar zij hebben zóó zwaar geleden! De
voornaamste topgevel boven het bordes is geheel rood-
geblakerd, zoodat de grijze natuursteen van zijn beeld
houwwerk er uit ziet als baksteen, en hangt levensge
vaarlijk ln de lucht
Diasdagteldda# toeft mm Um e* den troe&en top
JULIANADORP.
Daar wij niet persoonlijk de soiree van de voetbal-
vereeniglng J.V.C. konden bijwonen, weid ons daar
over het volgende verstrekt:
Zondag j.1. gaf de voetbalvereniging J.V.C, een
«oirée in de zaal van den heer Beuneman. Daar de
meeste menschen het waarschijnlijk thuis bij de warme
kachel aangenamer vonden, dan een reis te maken
door de hevige koudei was de zaal maar matig bezet.
Toch was het jammer èn voor de vereeniglng èa
voor den kastelein, want wat er geboden werd was
werkelijk de moeite van het aankijken waard. Eerst
kregen we een tooneelstukje in één bedrijf: „De laat- j
VeeartsOcef de koe een eetlepel hiervan per dag.
BoerinOnze koe hét geen eetlepel.
gevel dan ook omgestooten. Terwijl men daarmee be
zig was, was het mogelijk de ruïne dichter te naderen
dan tevoren. Toen kon men zich pas goed een voor
stelling vormen van de verwoesting, die de brand heeft
aangericht. De gevel is waarlijk alleen een décor, daar
achter is het enkel één verwarde puinhoop van broK-
stukker., alleen het steenen lichaam van den toren
staat temidden daarvan nog schijnbaar ongerept, over
eind.
Leiden's trots, Leiden's getuigenis van een groot en
roemrijk verleden zij is niet meer. Slechts een wan
kelende gevel, een pover restant van den kleinen toren
van 't eens zoo prachtige gebouw rest nog... Al het
andere is verwoest, vernield door het vuur, verbrand in
een doodende pracht va/n felle, een stad in roode vuur
gloed overwelvende, vlammen
Iets uit de geschiedenis van het bouw
werk.
Hei zij nogmaals herhaald, dat met deze ramp onze
monumentenschat, de Nederiandscho bouwkunst ge
troffen wordt door een der zwaarste slagen die vallen
konden. En niet alleen1 aan onze vaderlandsolie bouw
kunst wordt een harer belangrijkste monumenten ont
nomen, maar voor de geheele West-Europeesche archi
tectuurgeschiedenis beteekent de ondergang van het
Leidsche stadhuis een ernstig verlies.
Reegis in 1392 wordt het Raadhuis te Leiden vermeld,
het werd in 1426 en 1427 vergroot, in 1481 geteisterd
door eeni buskruitontploffing, tijdens het beleg in 1574
zwaar beschadigd en daarna, verbouwd en vergroot. Het
Raadhuis, zooals we dat ln onzen tijd hebben gekend
en zooals het thans een prooi der vlammen geworden
Is, dateerde van 1597.
Aan de voorloopige lijst van de monumenten van
Geschiedenis en Kunst zijn over het bouwwerk de vol
gende bijzonderheden ontleend:
Het eerst is van 1597 tot 1598 het middengedeelte ge
bouwd. in 1604 volgde de Oostelijke, in 1645 en 1662 de
Westelijke vleugel. In 1735 is de hoofdwacht met hard
steen bekleed, de geheele gevel in 1704 verfraaid. De
stoeptrappen, eerst rechthoekig op den gevel gericht,
zijn in 1632 veranderd en in 1737 in den vorm gebracht,
dien wij thans gekend hebben. De Vaak (dit is een
verhevenheid, waarop misdadigers worden tentoon
gesteld) is in 1636 afgebroken. Een buskruitramp in
1807 bracht schade toe; het herstal kostte f 22.000. ln
185# zijn df meeete kruiskozijnen uitgebroken en 1b
UM U d» BIMMM* «apgw* IwWwi nu»
aan den Oostelijken vleugel aanwezige topgevel ls om
streeks dien tijd afgebroken.
De voorgevel van het gebouw is geheel met natuur
steen bekleed.
De middenbouw is uit den oorspronkelijken middel-
eeuwschen gevel verbouwd, vermoedelijk naar het ont
werp van Lieven de Key door Luder van Bentheira
De midden travee heeft een voorgebouwden stoep, lei
dend naar de toegangspoort, geflankeerd door de beel
den van Gerechtigheid en Vrede. Zij droeg een rijk-
bewerkten topgevel. Er bevonden zich cartouches met
opschriften en, het jaartal 1593. Aan beide uiteindes
van den middenbouw was een poortje aangebracht, gs-
lijkstraats, uitgevoerd in 1508 door Rodtfelt uit Breraea,
met in de as daarvan kleinere topgevels. Boven de bei
de poortjes bevonden zich opschriften, boven het Wes
telijke een tijdvers door J. van Hout Aan dsn Oost
kant was er een z.g. roepstoeL Op het dak verhief zich
een open achtkanten torentje met een klok in 1752 ie
Amsterdam door N. Muller gegoten.
De Oostelijke aanbouw is in den trant van dpn mid
denbouw gehouden en had een rondboogpoortje als tos
gang. Aangebouwd was een hardsteenen pomp.
De Westelijke aanbouw bestond uit een gedeelte,
waarin zich de kamer van B. en W. bevond, in 1642
gebouwd in een van den middenbouw geheel afwijken
den trant en het gedeelte waarin hoofdwacht en raad
zaal gelegen waren, in navolging van den middenbouw
ir. 1735 opgetrokken. Hierop stond een vierzijdig toren
tje met zonnewijzer.
De toren, vermeld ln 1392, had. een vierkanten bak-
steenen onderbouw, met spitsboog-doorgang en tonge
welf, en een achtkanten houten bovenbouw, dateerend
van 1577, nadat de oude on 1573 was ingestort. In 1760
was de toren ten deele vernieuwd en door een ver
sierden ijzeren windwijzer bekroond.
In den toren hingen twee groote klokken, de een met
een salvatorbeeldje en wapens versierd, gegoten door
Heinrick van Trler, blijkens chonogram in 1572, de an
dere gegoten in 1680 te Amsterdam door Mammes Fra-
my. Het carillon bestond uifc 35 klokken, waarvan niet
minder dan 27 gegoten door Hemoy en 8 door Mammed
Fremy.
Zoo was dan dit zoo tragisch ten onder gegaoe
monument niet enkel een der schoonste en weelderlgft*
scheppingen van onze Noord-Nederland sehe renalM»»
ca, maar tsvsn» een hoogwt belangrijk document «n gt
wichtige eehakei 1b de g**A!«d*al0 torn rebrd&llf
t«re* NwdsvasWBuro**.
