Scböfir Coyrant Puro1 ^uwe en Springende Handen. Doos 30 ct.
i
ttil
m^eviito*
HEERHUGOWAARD.
LANGENDIJK.
Dinsdag 19 Februari 1929
72ste Jaargang. No. 8411.
Tweede Blad.
-as-
FEUILLETON.
VERTELLINGEN.
Brabantsche brieven.
BILLY BOO.
W i fl w I èèrdewerk daar te weren, naaat 4© vuile smoesjes die WJij r'Jn goed. maar niet gek! WIJ weten wel het antwoord: Niet als bedeelden
•i,i ui \i»vm,,non ohHor» foiio-ar. i'mxA ttmanr\At\ verkam. TT.n tia mnpson u 4n OllnanH r>W la.fan vitulor» i4>n mn rflnknnln. nlnt. nis n rmln«M,Q't>n. vs.ti H.A.R. niafc nis
Ulvonhout, 12 Februari 1929.
Menler,
dl»
ze al versoenen ebben teugen onze gezonde vèrkens,
teugen ons best fruit, kek, dan kan lk beter meepraten
don over d'n Slèèpenden-Boston eni do Vaareltaal-Drek.
Dan ben 'k Ineens klaarwakker as Trui soms wel
'e is as me aan 't afrekenen zijn van tm'nen gruuntcn-
wagel.
Monler Kortenhorst, Tweede-Kamer-Lid, heet er d'n
Minister al vragen over gesteld g'ad.
Ze zijn er achtor, amice.
De Regoering houwt tentoonstellingen van 't Engel-
sche fabrlekaat en de Engelsche fabrlekaanten vragen
d'r Regeering om teugen one wetjes te maken en... die
regecrlng ls daar niks te broerd veurl Net as lest. toen
ommen ze gezeet as da-d-onze vliegers die de brieven
naar Indië brengen, niemeer over Engelsch-Indlsch
gobiod meugen fladderen. AfgunstI En toen eramen ze
'n onzichtbaar hekketje gezet om de lucht boven En-
golsoh-Indlö, moe 'n bordje: „vorbojon toegonk vour
Nodorlcumdsoho briovcnbostellers".
En nouw uJverteert'n zo hier, as da me komen motten,
■want da-d-'n bezoek aan dlo Jaarbeurs ons zal bewijzen
dut er zulllo d'r zoo verschrikkelijk veul aan gelegen
Is om on« do boste dlonston (service) te geven!
Wa mijn betreft, da-d-ob lk dubbel en dwars ln de
gaten I
Maar as da nobw allemaal diensten zijn, dan zou 'k
tooh wel 's willen weten wa ze doen as oew bester.
willen!
OU?
Wil lk oew 's wa zeggen, amioo?
Eerst da hekkentje weg daar boven Engelt-oh Indië.
Eerst ons verkens weer reejalblelieteeren en ons fruit..
Eerst mee d'r fikken van ons èèrdewerk afbiyven, of ik
gooi mee de scherven.
Dén d'r eigen veurlooplg netjes en nle kinderachtig
aanstellen en dan gaal ik ok 's kijken wa zallemaal
emmen te laten zien.
Maar veur dieën tijd nouw, dan kan Engelaand
naar Ulvenhout komen maar ga-d-Ulvenhout i\io naar
Engelaand. Ze kunnen wa mijn betreft ln Ollaand mee
d'r eigen laten speulen, hier in Brabant kijken
me-n-uit ons doppers.
Propaganda-avond Bond van Staatspenslonneering ln
het lokaal v. d. heer Rus op 16 Febr.
Vrouw, of je zürge wille, dat m'n sundese goed
Wlltte waarom 't zoo onbe-
«ohoft kouw ls? Neeë zeker
ee?NIk wis et ok nle, maar
as ge de kraan ten maar
leest, amlco, dan kom-d-
overal achter.
Keb dan gelezen in 'n
stukslce kraant, dad-d-ln 'n
kefee ln de beste-kamer lag,
waar de kouw vandaan
komt. Of liever gezeet, daar
sting in: Mr. G. van den
Bergh onthult in „Het
Volk" de onmiddellijke oor
zaak van deuzen laankduri-
gen vorst.
Nouw, as 't er wat te onthullen valt, ben 'k er alty
as de kiepen bij.
Hij hee dan onthuld, dieë weerkundige avvekaat, dat
et van 't jaar in Siberië zoo afgesakkerts koud is en
veul kouwer as aanders. En die Siberische kouw hee-
d-'n gebied en da Siberische kouwgebied hoe-d-'nen
rand. En wa wil nouw 't geval? Da wij, gij lk ok,
nèt op da randje zitten van da kouwe bord, za'k maar
zeggen, en daarom moeten we zoo allemachtig oppassen
veur winterteenen en klieven ln ons ooren. Dé&rcm
ls 't zoo kouw hier. As Ie er nouw bij had gezet waarom
't in Siberië zoo kouw ls, dan hadden me meer geweten.
Zóó ls 't een onthulling van Jan-lek-m'n-vestje en
heb lk al ln de gaten da ge meo Juurledische weer-
kunst al net zoo weinig opschiet as mee weermannekos-
juurlstebrel.
Maar ondertusschen: zoo Iank et dan zoo koud blijft
In Siberië, blijf ik hier op 't randje maar stoken as 'nen
duuvel! Met en zonder onthullingen. Onthullingen?! HIJ
wil zekers veurgeven dat ie onzenlieveneer ln s'n kaar
ten ee gekeken.
Aanders weinig te doen veur ons, amlco. mee die kouw.
As 11c 's mergens de klaanten afgewiest ben mee d'n
gruuntelwagel, dan is 't veur mijn zoowa-d-afgeloopen.
Want dat bietje werk in de stallen en in 't mooshuis lclaarloit, veneivend as ik boi de baas vandaan kom.
da kan 't persseneel wel af onder 't opperbevel van Mijn moeder keek vreemd op.
Trui en op 't land, nouw da snapte! Daar kunde asm- D'r is vergadering en we gaan d'r allemaal heen.
per loopen, zoo hard zijn de klonters za&nd. Maar as 'k Wat voor vergadering? was de op eenlgszims on-
mee d'n. leegen wagel thuiskoom, nouw da hè 'k m'n gerusten toon gedarue vi-aag.
po'Sieke best g'ad. 'k Ben giesleren thuisgekomen mee Van de Bond van Staatsplnsloeneering. Ze wille
'n vaar haanden zoo blauw as Trui d'ren schort teugen hier ök 'n ofdeeling oprichte.
grvun aan, en zoo haard cn stijf als zoolleer. Weer is dat nou weer goed voor?
En toen 'k ze gong wermen, toen wieren ze zoo dik Din kroig je op je ouwe dag allemaal pinsloen van
as ballen-gehakt. Wilde wel geleuvcn, ze laten oew de Staat.
mee die kouw nog langer buiten staan aa aanders. Da Zeker weer 'n nuwtje van die sociale. Die wete al-
was vruuger aanders, amlco. Dan kreegde nog 's 'n toid wat aars. Ze geve je nag al wat van de Staat,
kommeke koffie van de klaanten, dan mochte nog 's Werke kï-je ,tot je oud en krom bln en din mag je je
binnenkomen en dan wiste van mekare hoe 't rnee oew oiigen nag geiukzalig aohte as je klndere 't niet al ta
gong. Dan bleef lk op de hogte van de kinderkea die er beroerd hewwe en je nouw en din wat toestoppe, en
onder m'n klaanten geboren wieren en dan gaf ik 's wa aars Iki-je nel de dlakenie gaan en je hand ophouwe.
eg zooas de tyd van 't jaar da meebrocht Maar m'n vader, dit keer venmoedlijk opgewarmd
Dan ha'k 'n apaart maandje mee appeltjes veur de door 't andere volk van „de baas",# liet zich niet uit 't
kleinen of knollekes of zoo en om twaalf uren, as die veld slaan.
brakken dan uit school kwampen, dan laaide ik ze op De sociale hewwe d'r niks mee te maken. Poletiek
in'nen leegen wagei en brocht ze thuis. zit 'r hêelemaal niet in. 't Gaat vóór allemaal en deur
Maar nouw amlco, nouw de vrullie allemaal m e- allemaal. D'r zft nag wel 'n pestoor ök ln 't bestuur,
vrouw zijn geworren, nouw ze 'n lllektrleke dienst- Zei 'n mooie pestoor weze. Zeker tientje, die zoo op
meid emmen, 'nen stofzuiger, nouw zijn ze ia de stad z'n oigen houtje optrekt Mürgen of overmürgen moet
veuls te voornaam geworren. ie d'r toch mee ultskoie. Mooi genog om 'n aar voor de
Eén, die 'k al vijf-en-twintig jaren bedien, zee lest wagen te spanne, en d'r zelf bol te wezen as 'r wat te
teugen me, toen lk ze aansprook inee: „goeiemèrgen verdeêlen i3. 'k Zou maar uitkoike. De heêle lucht zit
juffrouw, ga-d-alles nog goed?" die zee toen: „Mo- teugenwoordlg vol mdt diie emoesiss, ze wille dut en ze
vrouw asteblieft ee, ik ben getrouwd." „Nimma niet wille dat
ltwalek m e wouw,' zee ik, „ik ben ok getrouwd, en nie M'n vader keek voor zich tilt en at Aardappelen met
zoo zuinig, maar zegde gij maar grust Dré horre, teu- spekvet. Of hij daarbij kool at, of napen of bieten, zou
gen mijn, net as vruuger!" Maar ondertussohen rokte ik niet meer kunnen zeggen... ik weet alleen dat hij at
mee al die stofzuigenmevrouws oew klaanten kwijt eri dat wü benieuwd waren te weten, hoe de strijd af
Zoo hadde soms 't gevuul amico, da de tijd harder zóu loopen.
veruit lopt as de mensohen. Ik kan 't soms niet bij- Leg m'n goed maar klaaiv 'k Heb 't nou lenmaal
houwen en stade op oew vijftigste jaar dlkkels weer beltoufd. En m'n knip.
net zoo onhaandig ln de wereld as op oew zestiende. We wisten allemaal wel, dat 't daar om ging. Om de
Da wil dan zeggen: op 't gebied van stof-zuigerU, kniP- Efin vergadering eischte nu eenmaal, datt men een
Fokst-rot, Scharltonnekes, Ketelmezieken, permenènte- potje bier nam, of 'n kop koffie. Op z'n allerminst 'n
haargolverij-d 1 e-elkc-twee»-maandenK>ver-nuuw-geperme dubbeltje sigaren van de zes. Daar kon men er twee
nènt-mot-worren. van oprooken en vier meenemen naar huis. Dan was
Da zijn zoo de dlngcskes waar 'k gin verstajum van men< "welgerekend, een heele avond voor vier cent uit
eb. Trui trouwens ok nle! Maar 't dubbeltje was toch weg, en dubbeltjes waren
Maar as 't er ln m'n kraantje staat da-d-Engelaand zwaar te 'halen bü ons thuis,
mijn verwacht, mee 'n Engelsoh wapen d'r boven Dien avond ging m'n vader naar de vergadering. En
waarop in 't Fransoh op staat: „God en mijn Recht", n'adlen w^rd er een krantje bij ons bhuls bezorgd, als
dan wor lk wakker. Want as de vos de passie prikt van t eenigst lidmaatschap, dat m'n vader in z'n
boer past op oew kiepen.! werkmansleven ooit bekleedde. Lang duurde 't niet
En as ilc dan op d'n aanderen kaant van die adver- eens> waI1t kort daarop vertrokken we naar een ander
tentie: „Engeland, verwacht u," lees: da ze nouw weer dorP- scheen ook 't lidmaatschap afgeloopen
'n dingeske klaar willen maken om ons huishoudelijke fce zÜn- k Herinner me er tenminste ndets meer van,
d'at we daar 't krantje kregen.
- En m'n moeder spaarde (als 'k 't wei heb) daarmee
60 cent per jaar uit
Dat alles een dikke 25 jaar geleden. Aan u lezer, uit
te maken, hoe 't kleine plantje van toen gegroeid is,
en misschien kunt ge 't nog wat helpen groeien. Dit
als inleiding.
Om ongeveer half negen opent de heer A. Kooij deze,
trots de koude, nog tamelijk goed bezette vergadering
met de mededeeling, dat do heer Brugman nog altijd
door ziekte verhinderd ls, aanwezig te zijn.
Hoofdpunt van hetgeen hij snee wil deelen ls, d'at het
bestuur van plan ls een autotocht met do ouden van
dagen te organiseeren. Wilde men eerst allen boven
den vijf cn zestig-jarigen leeftijd ultnoodlgen, spoedig
wa3 gebleken, dat dit getal zoo groot was, dat er niot
aan te denken viel. Men had toen een lijst opgemaakt
van 70-jarigen en ouderen, welke lijst toch altijd nog
pl.m. 125 namen belde. De Voorzitter meende, dat ieder
een wel begrijpen zou, dat voor een dergelüke tocht
geld noodig was, en het daarom het bestuur niet kwa
lijk zou nemen, als er vanavond alvast ©enigszins ge
speculeerd werd op de goedgeefschheld van hot publiek,
waartoe o.a. eenige liedjes zouden worden verkocht, een
kleine verloting mede op het program- stond. Hiermede
opende hij de vergadering.
Don heer P. de Geus uit Schermerhorn, benevens den
leden van het ondar zijn leid'ng staande ensemble, tw.
de dames Hittema, de Vebh, Koning en Pot, en de hoe
ren Krijgsman en Dlrkmaat, vtel een warm applaus ten
deel voor de gevoelvol ten gehoor» gebrachte vioolmu
ziek, begeleid door een banjo.
Wflj zijn goed, maar niet gek!
En da moesen ze in Ollcand ok laten vuulen, dan
zouwen zo daar bultenJ ons meo 'n bletjo meer respekt
b'andalen.
Want, Amioo, lk kan 't nle verhellep-en, maar dlkkels,
rb ik de Belgen d'r grooto moeien open. hoor zetten in
de kraanton, as lk van die genlepte streken lees van.
d'n Engelschman, a« lk merk wat onze Regeering daar
teugenover zet, dan donk lk tóch wel 's: da ze ln 't
buitenlaand ons verslyten veur doetjes waar ge soo
lekker kat-en-muls mee speulen kunt en dan zoo speu-
lenderwijze, da mulske rouw en dan 'nen haal geven mee
die katterwmgels da-d-et beesje er van leot te trillen.
Allemaal zoo maar uit speules, maar ondertusschen.
En nouw kunde wel zeggen: da's diepelmassle! Mijn
'nen biet! Ge kun dlepelmaasle-vooren mee oew broek-
vol, maar g© kun-d-ok oew woordje dopn op 'n flero wijs.
Not as lk hierboven sohreef van dlo stofzuigermadam.
Ik had m'nen muil kunnen houwen en; ze tot kloant
kunnen houwen. Maar denkte da'k eiken dag m'n bloed
op wil freoten veur die deur om 'n kopke èörpels of
'nen boerekool te verpatsen?
Morel! Dan verspeul lk dnar eiken mftrgon zóóveul
van m'n goel humeur, da'k bij de volgende klaanten
m'n spullen nle zoo kwiek aan d'n man (do vrouw ln
dit geval) kan brengen en dan ga mijn dleën „stofzui
ger" veul t© duur worren. Den wor 't er eene» op afbe
taling! a
En zoo denk !k dlkkelr, da moesen ze ln d'n Haag
nét zoo doen. 'n Bietje plttlgor, 'n bietje minder jonge-
damosachtig cn 'n bietje meer op z'n oud-Hol laandsoh. Al
ben de maar klein van stuk, daarom bende nog niet in
de wieg geleet om 't in oewen zak to Jaten „doen".
Wa gU?
Amlco, ik schel d'r weer maar 's af.
't Is weer wellekes.
Veul groeten van m'n Trui en as alty gin horke
minder van oewen
toet a voe
Dtitrldsrln&pvctricc: Hoe staat het mcf
(je reden van dit dorp?
J/irectrlce: Prachtig! Wij hebben ver*
schillende van onze naaiclubs moeten ont»
binden, omdat zij met gingen bij gebrek aan.
schandaaltjes. (Pa$sin& Show.)
Da. Baar, spreker van dien avond, begint or mede te
verinnoren dat hy vier jaar geleden ook ln deze zaal
Tosproken heeft, doch toen voor een veel kleiner pu
bliek. HU zegt, dat we in litteratuur on leven dlhgon
hebben, die eentonig zijn. Zoo is de geschiedenis van
3aïdjah en Adinda, zoo ls hiet geluld van een schoone
.Vestmlnsterklok. Eentonig werd tenslotte ook het by
edere rede herhaalde gezegde van den Romelnschen
Senator Cato: „Maar Carthago moet verwoest worden"
en de tyger van Frankryk, Clemenceau, had voor ge
woonte telkens te herhalen: „En nog zijn de Duitschers
in Noyons!"
Zoo begint ook de roep: PremlevrU Staatspensioen,
eentonig te worden. Maar de beide laatstgenoemden
herhaalden zoolang tot het niet meer noodig was en
ook zoolang willen wij herhalen.
Moeilijk is het, want juist nu door de zoogenaamde
verzekeringswetten s o h ij n t deze quaesti© opgelost,
doch de practijk leert, dat ze nog bij lange na niet op
gelost 1 s en op ditzelfde oogenblik wordt nog honger
en ellende geleden ln duizenden gezinnen van ouden
van dagen.
Spr. releveert de Invaliditeitswet 1913 van Talma,
toery door het bekende amendement van Duys den 9en
Decemiber meer dan 110.000 ouden van dagen die de
laatste 3 jaar in vasten loondienst geweest waren hun
f 2 koniden halen. Het eerst bereikte haltepunt op den
weg naar „Premievry Staatspensioen."
Daarna in 1919, de ouderdomswet Aalberse. Leeftyds-
grens van 70 jaar verlaagd tot 65. Ultkeering f 3 per
hoofd, f 5 voor man en vrouw. Ec: tweede punt be
reikt. niet alleen loonarbeiders vielen in de termen,
doch ook zij ,die aangeslagen waren in de vermogens
belasting of wier inkomen beneden f 1200 per jaar
bleef. 310.000 mensohen profiteeren van deze regeling.
Thans is het koud, zegt Spr. en hoevelen dde buiten
deze beide regelingen zijn gebleven, lijden thans ar
moede, bittere armoede, en hoevele anderen, die zelf
hun premie voor de V.O.V. betaalden, zullen thans daar
mede op moeten houden, gedwongen door werkeloos
heid? Ook van rechts begint men thans te erkennen,
al is het nog vaag, en zwak en onwillig, dat de V.O.V.
een mislukking is. Het ls de practyk geweest die haar
den genadeslag heeft toegebracht. Lang heeft men daar
op het bekende stramien van Dr. Abr. Kuyper doorge
borduurd, doch thans zitten ongeveer 3031.000 van de
ze menschen en ln de toekomst zal dat getal 100.000
worden daar heel in de achterhoede van ons maat-
schappeiyk leven, verstooten van allen, niet oreer in
staat zichzelf op te richten, mensohen die niet meer
werken willen, zegt men, dn werkelijkheid: men
schen ,die niet meer werken kunnen.
Wat denkt gij daarmede te doen? vraagt spr. J(hr.
de Muralt na. En op die vraag wist d© minister geen
afdoend antwoord te geven.
W y weten wel het antwoord: Niet als bedenlden
van diakonle, niet als armlastigen, van B.A.S., niet als
mensohen, die afhangen van giften van 'beter gesitueer
den, doch als burgers, die recht hebben. Een econo
misch recht op do rente van het kapitaal van hun ar
beid gestort ln het belang der gemeenschap en dn ons
ryke land kan die rente betaald worden. Iets is bereikt,
zegt spr., maar we zyn nog niet, waar we wozen willen.
F.ngeland en Denemarkon leveren on« het bewU't, dat
de door de rechterzijde geoppe;*do bezwaren fantomen
zyn, niet steunen op de werkeiykheM van het leven. De
ernst, waarmede het grootste deel va n ons volk het le
ven opvat, en zal blUven opvatten zelfs dan, als op
65-Jarigen leeftyd f 5 premievry pensioen per week
wordt genoten is daar een waarborg voor.
We spreken thans van do eeuw van het kind. Laat
hot zoo zyn, dat binnen niet al t© langen tyd ook kan
worden gesproken van de eeuw van den ouden dag, op
dat we do oogen niet beschaamd behoeven neer te slaan
als we dlo schoone woordon hooren: „De grijsheid is
een «loriyke kroon, zy wordt gevonden op den weg der
gerechtigheid."
Voorz. stunt op on zogt dat de Instemming der ver
gadering het beste bewdjs ls. voor don olgomeenon go-
dachtongang. Vior Jaar geleden waron hier veel mon-
schen, thans zijn er meer, laten we hopen, dat ov©r
vier jaar een dergeiyke red© niet meer noodig is. Volgt
gemeenschappeiyke zang van een lied, gedicht door
Msj. de Wit, waarin ln het kort de hierboven geschet
ste gedachtengang verwerkt ls."
„Do Ploogbaas" doet oru» zien hoe het leven kan zIJr.
Het water stijgt, doch de eerzucht ls doof als de toe
komst op het spe) staat. Alleen zou men kunnen vra
gen hoe later gerechtigheid zich wreken zal. Het Zan
gersfeest to Abbekerk, beleefd en naverteld door een
Waardsche schoon©, gekleed in het thans ©enigszins
vreemd aandoende costuum onzer grootmoeders, toon
de, dat het West-Frlesch© dialect door vaardige pen ge
schreven en met vaardige tong uitgesproken, den lach
lust op kan wekken, zonder belachelijk te zijn. Stum
perig blijven, daarbij vergeleken, de voordrachten van
woordkunstenaars, die de klanken alleen uit boeken
hebben, en dikwijls caricaturaal worden.
Nogmaals zingen eenige jonge dames.
Dan sluit Voorz., die reeds eerder de groeten van den
.ïeer Brugman heeft overgebracht tmet een woord van
iank aan allen, die hebben medegewerkt, ieder naar
zijn gaven en krachten, tot het welslagen van dezen
avond.
DE ZUINIGE SCHOT.
'F.verybody's weekly)
Mac.: Wat kost het haarknippen
Kappen 50 cents mijnheer.
Mac.En wat kost, scheren 1
Kappct30 cents, mijnheer.
Mac.Scheer mijn hoofd dan, kapper I
NOORDSCHARWOUDE.
Gymnastiek-wedstrüd.
■Zondag werd in het lokaal van den heer J. de Bakker
een gymnast!okwedstrijd gehouden tussahen „Hercules"
van hier en den turnkring „Dordrecht en Omstreken".
Voor Iedere afdeel ing kwamen acht keurturners uit. D©
jury bestond uit de heeren B. C. Blom, Amsterdam,
A. Mets, Leiden en P. Rijswijk, Hoorn.
De opkomst van het publiek was niet groot, wat on-
getwijfeld ook to wyten was aan de ijswedstrijden, die
oxu dezen gymnastiekwedstryd niet uitgesteld werden,
zooals in turnkringen gehoopt was. Onder de aanwezi
gen merkten wy o.m. op den Burgemoester van Oud
karspel, den heer WjiJnveldt en onzen wethouder, den
heer J. Oootjers.
De voorzitter, de heer A. Ootlera, opende met een
woord van welkom, in het byzonder tot de Jury" en de
turners van Dordrecht. Met eenigen schroom, zelöe spr.,
hebben wij dezeni wedstrijd georganiseerd, omreden het
een gewaagde onderneming is tegen den turnkring van
Dordrecht te kampen. Het is niet onze bedoeling te win
nen, doch oan daarvan, te leeren. Wht de steun van bui
ten aan de gymnastiek betreft, moet het spr. van het
hart, dat van regeerings- en gemeentewege zoo weinig
wordt gedaan. Deze sport moet gesteund worden in het
belang van het toekomstige geslacht.
De wedstrijd, zooals wij dezen hebben medegemaakt,
was er één die tot de byzondere gerekend kan worden.
Toen ze In den tuin waren gekomen,
Waar alles prijkte ln volle pracht,
Zag Billy, kleine imenschjes komen,
Die tot hem zeiden, heel, heel zacht:
„Hoe gaat het jou, beste jongen,
Welkom, welkom in ons land."
Ze bogen beleefd hun hoofdjes,
En boden hem hun kleine hand.
„Het gaat me goed," zeide Billy,
,Dank je voor je beleefde groet.
Maar jullie moet me eens vertellen,
Hoe ik jullie noemen moet
Nooit zag ik zulke kleine menschjes,
In jullie tulfi ben 'k nooit geweest.
Het is hier nog eigenaardiger,
Dan men wel ln de boeken leest"
Geen wonder, dat Btlly nieuwsgierig 4*. Hebben jullie
se» iets wel eea* yeaiewT