Aimitntit- laMIniM
VLOERKLEEDEN
GORDIJNEN
M. KLERCQ,
BEDDENFABRIEK
Christiaan Huygens.
1629 1929
Zaterdag 6 April 1929.
72ste Jaargang No. 8437
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN &Co., Schagen.
Eerste Blad.
Spoorstraat 32-34. HELDER Tel. 206.
De Archimedes van zijn tijd.
Ingezonden Stukken.
Uit en voor de Pers.
Bekendmaking.
Plaatselijk Nieuws.
SCHAËER
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog 'zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330.
INT. TEI.EF. No. 20.
Prijs per 3 maanden fl.65. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels fl.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
dit nummer bestaat uit zes bladen.
ln 500 verschillende patronen.
nergens grooter keus, tegen de laagste
prijzen.
dekking van den Saturnuskring met «behulp van een
door hem vervaardigd instrument van 12 voet lengte,
Reeds op 28-jarigen leeftijd had hij een. wiskundig werk
uitgegeven „Traotaat van rekening in spelen van ghe»
luck", waarin hij de grondslagent voor een nieuwe tak
der wiskunde n.1. de kansberekening neerlegde. In de
laatste jaren van zijn leven trachtte hij een antwoord te
geven op de vraag of de sterren bewoond zijn- Hij
schreef eenj verhandeling over Dwaalstarrelingen of
Dwaalstar-borgers. De uitgave daarvan heeft hij even
wel niet mogen geleven. Zijn vrienden hebben eenige
jaren na zijn dood in 1699 Pieter Rabus bereid gevonden
het werk uit het Latijn in het Nederlandsoh om te
zetten. Het verscheen bij Barend Bos te Rotterdam on
der den titel „Wereldbeschouwer of gissingen over de
Hemelsche Aardiklooten en dezelver cieraad, geschreven
van Christiaan Huygens, aan zijn broeder Constantijn".
Een door hem gemaakt Automaten is nog op het be
kende buiten „Hofwijck" te zien. Zijn handschriften)
en het zijn er vele werden door hem aan de acade
mische bibliotheek te Leiden vermaakt. Het lijden
wordt in den regel geleerden en harden) werkers niet
bespaard. Christiaan Huygens leed de laatste jaren van.
zijn leven aan melancholische aanvallen, welke hem het
werken dikwijls onmogelijk maakten. MenJ bedenke zich
de mate van energie, welke noodlg was om de op zich
genomen taak tot een einde te brengen. Op 8 Juni
1699 ontsliep hij te 's-Gravenhage. Zijn stoffelijk
overschot werd in het graf van zijn vlader Constantijn
Huygens bijgezet, in de Groote of St. Jacobskerk al
daar. In 1857 werd daarop een monument geplaatst
met het opschrift: Grafplaats van Constantijn en) Chris
tiaan Huygens".
♦Schagerbrug, 4 April.
Geachte Redactie,
Op 14 April a.s. zal in verschillende plaatsen hier te
lande op feestelijke wijze het feit herdacht worden, dat
driehonderd jaar geleden te 'frGravenhage werd
geboren de groote wis- en natuurkundige Christiaan
Huygens, als tweede zoon van den vermaarden Constan
tijn Huygenls, ter wiens nagedachtenis juist dertig jaren
geleden een borstbeeld aan den Ouden Scheveningschen
weg tegenover de Stadhouderslaan werd geplaatst. Niet
minder dan deze geniet ook Christiaan een Europeesche
vermaardheid. Hij' toch stond in de rij der eerste be
oefenaars van de natuurwetenschap. Te zamen met
Johan de Witfc was hij leerling van den bekenden Leict-
schen hoogleeraar in de wiskunde Frans van Schooten
en heeft zijn tijdgenooten, die zich op de natuurweten
schappen toelegden, verre overtroffen. Christiaan Huy
gens treedt naar voren als bestrijder Van de cirkel-
quadraat-leer. Hij is de grondlegger der kansberekening,
ontdekker van de wet van het arbeidsvermogen en der
beweging van het zwaartepunt, van de bewegingswetten
van den slinger, uitvinder van het slingeruurwerk en
bovenal een buitengewoon helder denker. Voegen' wij
daarbij, dat hij de groote verklaarder was der magneet
en zwaartekracht, der lichtverschijnselen, dan oven-
drijven wij niet als wij Christiaan Huygens als natuur-
en werktuigkundige de Archimedes van zijn tijd noemen.
Reeds als knaap toonde hij een) bijzondere voorliefde
voor de werktuigkunde te hebben). Op 16-jarigen leef
tijd vertrok hij. naar Leiden om aldaar in de rechten
te gaan studeeren. Hij vond tijd genoeg om naast deze
studie de lessen van den hieibovengenoemden professor
van Schooten te volgent Na eenigen tijd ging hij naar
Breda, alwaar hij zijn studiën voortzette. In 1648
na den vrede van Munster vertrok hij als gezant
naar Denemarken. Hij was toen nog geen twintig jaar
oud. Zeven jaren later vinden wij hem te p a r ij s,
waar hij werkte om den doctorstitel te verkrijgen. In
1666 kiest hij de Fransche hoofdstad voor goed tot zijn
I woonplaats. Hij werd' er een) der oprichters van de
.Academie des Sciences". De Koninklijke Bibliotheek
diende hem tegelijkertijd tot woning. Te midden der
groote mannen, met wie hij in voortdurend contact
was om wetenschappelijke onderwerpen te behandelen,
«chept hij zich de gelegenheid de resultaten van zijn
denkeni en werken over de geheele wereld te versprei
den. Dat Constanstijn Huygens naar Holland terug
keerde, is feitelijk onafhankelijk van zijn wil geweest.
Ais vrijzinnig denker wias op den duur voor hem geen
Plaats in de omgeving van het Hof van den streng Kar
kolieken Lodewijk XTV. In 1681, na de herroeping van
bet Edict van Nantes, keerde hij naar zijn vaderland
teru g en. vestigde zich te 's-G ra venhage. Veertien,
teren lang heeft hij er nog mogen wonen. In dien tijd
beeft hij nog vruchtbaren arbeid mogen verrichten.
van de vele werken, welke van zijn hand verschenen,
noemen we de „Traité de la Lumlère", waarin hij een
geheel nieuwe lichttheorie uiteenzette, welke langen
tijd werd bestreden en maar weinig aanhangers vond.
week hierin af van Newton, wiens emissie-theorie
aangaf, dat de lichtverschijnselen veroorzaakt werden
door snel bewegende kleine deeltjes. Volgens Hluygens
Was het licht een trllllngsverschijnsel in den aether;
®erst in de negentiende eeuw werd aan deze uitspraak
waarde gehecht. Ook als sterrekundlge heeft Huygens
D «„.«riJtr»® Schoenhandel
Vail Rijswijk S Schoenmakerij
HET OUDE ADRES VAN VERTROUWEN.
PRIMA VSTLEEREN SCHOENEN EN LAARZEI*.
EN DE PRIJZEN ZIJN LAGER DAN OOIT.
LIJKVERBRANDING.
De Volkskrant (rad. r.-k.) schrijft:
Er zijn ongetwijfeld belangrijker kwesties dan 'die
van de lijkverbranding. Maar het moet hinderen,
hoe nu reeds een jaar of tien met die zaak gesold
wordt, beter, alles wordt gedaan om ze te ontwijken,
in plaats van ze tot oplossing te brengen. En midde
lerwijl houdt men een wet, die honderden keeren per
jaar wordt overtreden, in stand, inplaats van ze in
overeenstemming te brengen met de werkelijkheid,
of de werkelijkheid te veranderen.
Men weet, hoe het program onzer partij over de
lijkverbranding zwijgt. Een poging op de jongste par
tijraadsvergadering om verbod of reglementeering
van lijkverbranding daarin opgenomen te krijgen,
strandde op.het verzet van het partijbestuur: als men
de kwestie der lijkverbranding aanraakt, komt er in
plaats van verbod (eischt het katholiek beginsel wel
uitdrukkelijk, een verbod?) een reglementeering en
dat is niet wenschelijk, daarom over lijkverbran
ding gezwegen en den onwettigen toestand liever be
stendigd. Zulk een „oplossing" is een bewijs van
zwakheid, niet van kracht.
Schijnbaar heeft de anti-revolutionnaire partij zich
op dit stuk kloeker gehouden. Het ontwerp-program
bevatte: voorziening in de bestaande leemte van de
begrafeniswet, met inachtneming van het standpunt
neergelegd in het program van beginselen. In dit pro
gram wordt verlangd, dat „de overheid zich houde
aan de eerbare begrafenis der lijken".
Aanvulling van de bestaande leemte in de begra
feniswet kan dus moeilijk iets anders beteekenen,
dan dat begraven voorschrift en verbranden verbo
den worde. De stevigheid, waarmee herziening van
de begrafienswet wordt verlangd, wordt intusschen
weer aangetast door de concessie: in geen geval
mag worden toegestaan, dat de overheid, in walken
vorm ook, de gelegenheid tot crematie bevordere
Alen kan hieruit lezen, dat de overheid geen crema
toria mag oprichten, doch deze zaak aan het „par
ticulier initiatief" heeft over te laten.
Op de deputatenvergadering werd voor verscher
ping en voor verzachting van het ontwerpprogram
gepleit. De een zei: de crematie moet krachtens het
anti-revolutionnair beginsel worden geweerd. De
ander: verbod van lijkverbranding ware geestelijke
dwang; de overheid moet dus met de minderheid re
kening houden uit een oogpunt van gewetensvrijheid
doch dient er zelf afwerend tegenover te staan.
Oud-minister Heemskerk was het met de laatste
opvatting ongeveer eens en adviseerde daarom, de
redactie van het ontwerp onveranderd te laten.
Eh oud-minister Colijn, de voorzitter der deputa-
ten-vergadering, zei in verband met de eerste opmer
king, dat op grond van de redactie van het ontwerp
Je crematie wel degelijk kan worden geweerd, daar
in die redactie immers verwezen wordt naar het
program van beginselen.
Zoo werd de redactie behouden de redactie,
waarmee men twee kanten uit kan: men kan er de
lijkverbranding mee weren ((zie program van begin
selen), men kan ze toelaten, maar zonder dat, wat wel
vanzef spreekt, de overheid als propagandist op
treedt.
Juist deze dubbelslachtigheid, dit ;twee wegen uit
kunnen, moet als slechte politiek worden afgekeurd.
Niet, dat men vóór of tegen is, maar dat men, al
Vergun ons s.v.p. een plaatsje In uw veelgelezen blad,
om dit als ingezonden stuk te plaatsen. Bij voorbaat
onzen dank.
En wel naar aanleiding van het gesprokene door den
Voorzitter van den Raad der Gemeente Zijpe en ook
het gesprokene door de Raadsleden Doorn en Hooij, in
de Raadsvergadering van Dinsdag 26 Maart 1929. De
Voorzitter maakt in deze van onB, arbeiders de scheve
voorstelling, of wij niet genegen waren eenig productief
werk te verrichten. Maar de voorwaarden die er bij den
Polder aan waren verhonden om van 's morgens 6 tot
's avonds 6 uur, en 5% dag per week, wat ons persoon
lijk door de opzichter is medegedeeld, op den weg te
werken, dat was het waar wij als arbeiders geen ge
noegen mee konden nemen. Het zou voor ons als arbei
ders zijnde, die in dezen winter toch al zwaar genoeg
geleden hebben, voor ons een terugzetting zijn wegens
de loonderving die B. en W. op deze manier zouden
willen invoeren.
Hadden B. en W. in deze gezegd: er moet 7 uur per
dag gewerkt worden voor 14 gulden, die anders als
steun werden gegeven, had er niet een van de arbeiders
op tegen gehad.
Maar nu de arbeiders voor een minderwaardig loon
van d'e hand te doen Is iets dat gansch niet in den haak
is, en ook niet in overeenstemming was met het besluit
dat door den Raad was genomen op Woensdag 27 Fe
bruari 1929. En dan het gesprokene door het raadslid
Doorn, alsof het was een storm in een glas water.
Vragen wij hem met deze in het gemoede, wat hij als
arbeider in deze zou hebben gedaan: Zoudt gij u dan
als arbeider zoo laten behandelen?
En denkt de heer Doorn dat het voor ons zoo ple
zierig is noodgedwongen werkloos te zijn en dan steun
te ontvangen en dan later van u als naadslid te verne
men: dat het niet zoo erg was geweest als de arebiders
op die voorwaarde aan het werk waren gegaan. Dat wij
van dat werk geen bochel zouden hebben gekregen is
best mogelijk, maar een holle en lege maag toch zeker
wel, en daarom vinden wij het van den heer Doorn een
schande om zoo over de arbeiders te spreken, want de
heer Doorn weet toch wel heel goed wat of arbeider zijn
is, of is de koe vergeten dat hij kalf is geweest.
En de heer Hooij zegt in deze dat het goed is dat
over deze zaak het volle licht schijnt. Maar de heer
Hooij weet toch net zoo goed als wij toen het ongeluk
is gebeurd er nog geen sprake van was dat er iets op
den weg kon worden gedaan door de vorst..
Maar als dan de arbeiders als plicht moeten bijdragen
In het algemeen belang van Gemeente en Burgerij tot
veiligheid van het verkeer, waarom dan van den Pol
der ook geen kleinigheid om daartoe mede te werken,
en had diegenen dan, die voor de vorst op den weg
werkzaam waren, direct na de vorst weer aangenomen,
maar niet een enkele en de anderen voor veertien gul
den zien terug te krijgen. Of is het hier wel plichten
maar geen rechten?
Zie hier het volle licht in dit schrijven, wat niet noo-
dig was geweest als men den heer Nannis in deze had
laten uitspreken.
U, Mijnheer de Redacteur, onzen dank voor de ver
leende plaatsruimte,
aandacht op zich gevestigd. In 1659 gaf hij een g&- Inaar ^et *n de kraam te pas komt, amphibie kan
uit, waarin maldlng wordt garnaaM van da ontr F°ntalne'S fabeis h6efl het «eval al
Jb. Kïndt,
Schagerbrug, ZJjpe.
MARKTPOLITIE.
B. en W. der gemeente Schagen brengen ter algo-
meene kennis, dat met ingang van 11 April 1928 tot en
met 16 Mei d.a.v. op marktdagen geen rijtuigen op het
Marktplein, langs het Rensgars, het Noord en in de
Nieuwstraat mogen worden geplaatst, dan alleen ge
durende den tijd voor op- of afladen, terwijl het uit
en inspannen van paarden op het Marktplein, langs het
Noord en het Rensgars niet zal mogen geschieden.
Overtreding zal gestraft worden met een geldboete
van ten hoogste f 25 of hechtenis van ten hoogste
dagen.
Schagen, 5 April 1929.
Burgemeester en wethouders voornoemd,
J. Cornelissen.
De Secretaris,
Roggeveen.
kostelooze inenting.
B. en W. van Schagen maken bekend, dat op Vrijdag
2 April a.s., des voormiddags tien uur, de gelegenheid
zal zijn opengesteld tot kostolooze Inenting of herlnen-
tlng van hen, die zich daartoe ton huize van den heer
A. C. Melchior aanmelden.
Schagen, 5 April 1929.
Burgemeester en wethouders voornoemd,
J. Cornelissen.
De Secretaris,
Roggeveen.
dramatische filmwerk „Zeemansvrouwen" naar den ge-
lijkluidenden, wereldberoemder!) roman van Warner
FaMan, eeni boek, dat ook in het Nederlandsch is ver
schenen en een geweldig succes heeft geoogst.
De korte inhoud' komt hierop neer, dat Alice Trent,
een meisje van de uitgaande wereld op een pleizier-
reisje naar Europa, in Bretagne kennis maakt met
Eddy Manning, een) jongen man van eenvoudige huizen.
Zij krijgen elkaar oprecht lief en besluiten te trouwen,
zoodra Alice van Parijs terugkeert... Als Alice in Parijs
is, ontvangt Eddy een brief van haar, waarin ze hem
zonder verdere uielegglng, meldt, dat er van een huwe
lijk tusschen hen niets kan komen. Ontmoedigd en
teleurgesteld keert hij naar New-York terug en bezoekt
in Dorrisdale, een voorname voorstad van New-York,
zijn ouden wapenbroeder, Max Slater en dokter Bobs,
een huisvriend van Max. Dezen noodig&en hem uit mee
te gaan naar een fuifje, dat ter eere van een interes
sante dame, die Dorrisdale komt bezoeken, gegeven
wordt. Eddy weigert en gaat een kleine wandeling mar
ken...
De interessante dame is Allee Trent. Reeds Jaren gela
den had1 zij door het vermoeiende plelzierleven, last van
haar oogen gekregen. Dert laatsten keer in Parijs zelden
de doktoren, dat tenslotte volslagen blindheid zou vol
gen. Dit wetende had zij Eddy den bewusten brief ge
schreven en', zich erger dan tevoren gestort in het le
ventje van plelzier.
Op het partijtje ondervindt Alice veel last van Tom
Llndsey, een getrouwden Idealistisch aangelegd man. Ze
vlucht de straat op en... ontmoet Eddy. Een omhel
zing volgt, zij holt weg, terug naar het partijtje...
Avond aan avond .slentert Eddy langs de wegen van
Dorrisdale. Hier ontmoet hij Mary Lindsey.
Tom Lindsey geeft een van zijn maandelijksche bras
partijen. Iedereen) Is daar aanwezig zelfs Eddy. Allee
treft hem ln een intiem gesprek inet mevrouw Lind-
seij, trekt hieruit een verkeerde conclusie en haalt Max
Slater, die zich sterk tot haar aangetrokken gevoelt,
over, haar mee naar zijn huls te nemen. Hier zegt hij
haar dat zij alles voor Eddy beteekent. Hij wil niet
tusschen beiden komen...
©ij het verlaten van Max* woning krijgt Allee wederom
last van haar oogen, tastend zoekt zij den weg. Thuis
gekomen, zoekt Allee een revolver... Getroffen bij den
slaap, valt ze op den vloer...
Onder behandêllng van dokter Bobs, komt deze tot
de verrassende ontdekking, dat de kogel n iet doodelijk
heeft getroffen maar haar gezicht heeft gered... de
kogel had gedaan, wat geen) specialist kon bereiken.
Eddy Maxming is de eerste, die Alice het wil laten
weten binnen een half uur is hij bij haar. Allee
vraagt aan dokter Bobs of hij eenige wittebroodsweken
in Bretagne wil voorschrijven...
biljarten.
Volgens aankondiging reeds eerder in dit blad en nu
achterstaande annonce, heeft de heer P. de Leeuw, Am
sterdam, amateur le klasse groot biljart, voor ons geen
onbekende als een der strekste spelers van Nedarland,
onzen le klasse kampioen van Nederland klein biljart
de heer C. Slikker, Anna Paulowna, uitgedaagd tot een
propaganda-biljartmatch van 600 caromboles cadre op
nu Maandag 8 April 's avonds 7.30 uur in „De Post
hoorn" alhier, van den heer J. Peetoom Jz. Ongetwij
feld een interessante avond voor biljartliefhebbers.
benoemd.
Naar men ons mededeelt is de heer Jac. ter Hall, gep.
Kapelmeester der K.M, te Den Helder en directeur van
het Stedelijk Muziekcorps aldaar, met Ingang van 1
Mei a.s. benoemd tot Directeur van de Muzlekvereenl-
ging „Crescendo", verbonden «an de N.V. Haagsohe
Tramwegmaatschappij te 's-Gravenhage.
Voor de inwoners van Schagen is Jacob ter TTall geen
onbekende. Gedurende vele jaren was hij directeur van
onze muziekvereeplging alhier.
VLUG WERKEN.
Als een staaltje van vlug werken door B. en W. dezer
gemeente, is dezer dagen nog eens ondervonden.
Een^maand geleden richtte een bepaalde organisatie
zich met een verzoek tot den gemeenteraad. Dat moet
natuurlijk, om het heel deftig uit te drukken, naar B.
en W. ter fine om advies. Precies één maand, nadat
het verzoek is verzonden, vragen zij schriftelijk aan be
doelde organisatie inlichtingen, die... op de Gemeente-
Secretarie zijn te vinden. Het toppunt van wijsheid is
waarschijnlijk hiermede bereikt.
Ware het niet, dat de zaak te ernstig is, dan zou men
meenen, met een snuggere Aprilgrap te doen te hebben.
KAL VERENHAND EL.
Op de Sohager markt was Donderdag een groote auto
uit Breukelen aanwezig. Vol met nuchtere kalveren
ging zij terug.
KIEVITSEIEREN.
Te Schagen,' werden op 4 April 200 kievitseieren aan
gevoerd. In den vroegen morgen was de prijs 18 cent
Om 11 uur was do prijs teruggeloopen tot 14 cent waar
op hij ptaan bleef.
theater royal.
In het theater Royal draalt deze" week het groote,
raad van schagen.
Vergadering van den Raad der gemeente Schagen
op Vrijdag 12 April 1929, des namiddags ten kwart voor
zeven ure.
Punten van behandeling:
1. Mededeellngeni van den Voorzitter.
2. Ingekomen stukken en adressen:
Brief van den heer J. Willemse, houdende ontslag
name als raadslid.
Processen-verbaal van kasopname le kwartaal 1929.
Ged. Staten, goedkeuring verordening opcenten Pers.
Belasting.
Ged. Staten, goedkeuring verkoop bouwterrein.
Ged. Staten, goedkeuring wijziging verordening op de
keuring van waren.
Ged. Staten, betreffende jaarwedden Burgemeesters,
Secretarissen en Ontvangers.
Brief van de Vereeniglng „Het Noorden" betreffende
idem.
Jaarverslag Keuringskring „Barsingerhorn".
Rekening elerveiling met rapport controle admini
stratie.
Brief van het raadslid den heer J. Willemse, betref
fende steunverleenlng.
Verzoek om eervol ontslag van den onderwijzer W. P.
Nieman.
Verzoek R.K. Schoolbestuur om uitbetaling boven
tallige leerkracht.
Comm. van uitvoering destructor, verhooging stich-
tingskosten en benoeming vertegenwoordiger der ge
meente en plaatsvervanger.
Verzoek van- de stichting Ingevolge de Landarbeiders-
wet om een voorschot.
Adres van den oud-gemeenteveldwachter den heer
J. P. Abma. om toeslag op zijn pensioen.
3. Voorstel tot het aanleggen van brandkranen.
