Bond van op coöperatieven grond
slag werkende Zuivelfabrieken.
Raad Den Helder,
Algemeene vergadering op Vrijdag 24 Mei 1929,
's morgens elf uur, in het Landbouwhuis, Kerkplein
te Alkmaar.
Voorzitter do heer H. K. Koster, Wieringerwaard,
secretaris de heer G. Nobel, Lutjewinkel.
In zijn openingswoord wijst de Voorzitter er op,
dat eindelijk kan worden geconstateerd, dat het weer
zich ten goede heeft gekeerd, dat thans stroomen van
melk aan de fabrieken worden aangevoerd, doch dat
dit goede begin niet in het verdere venoop zich open
baart. De prijzen der producten en de gang van de
markt zijn niet bevredigend, de prijzen zijn te laag
om -het bedrijf loonend te maken. Misschien heeft
dit het goede gevolg dat ingezien wordt dat een zoo
doelmatig mogelijke verwerking van de melk dient
plaats te vinden. Er openbaart zich gelukkig in onze
provincie een opgewekt leven, maar toch moet nog
onder 't oog worden gezien of het wel juist is dat
verschillende fabrieken, waar jaarlijks 2 a 3 ton gelds
omgaat, de leiding overlaten aan personen die niet
volledig op de hoogte zijn van de techniek onzer be
drijven. Spr. wijst ook op de concurrentie die de fa
brieken elkaar aandoen, een zaak die straks aan de
orde komt.
Na het welkom, in het bijzonder tot den heer Geluk,
secretaris van den F.N.Z. e.a. te hebben gebracht,
iverklaart spr. de vergadering voor geopend.
De notulen worden goedgekeurd.
ïdededeelingcm.
De secretaris deelt het volgende mede:
Het Bestuur benoemde den heer K. Kuiper tot
ondervoorzitter, in de plaats van den heer L. Broe-
kens, die aftrad.
Als vertegenwoordigers van den Bond in het be
stuur van den F.N.Z. werden voorzitter en onder
voorzitter aangewezen en secretaris als plaatsvervan
gend lid.
De heer G. Nobel werd als lid van den Raad van
Commissarissen van cfe Zuivelbank, gekozen.
De melkproductie van de aangesloten fabrieken is
met 5.971.000 KG. vermeerderd en bedraagt thans
114.882.000 KG.
Het bestuur besloot aan de fabrieken, die mede
werkten voor de beschikbaarstelling van de melk
voor wetenschappelijk onderzoek hiervoor 10 cent per
Liter te betalen en aan het fabriekspersoneel eene
•gratificatie te geven als blijk van waardeering voor
de medewerking.
Het bestuur acht het gewenscht dat getracht wordt
om veraf wonende landbouwers en andere platte
landbewoners voor zoover mogelijk van water
leiding te voorzien.
Een onderzoek wordt ingesteld naar de moeilijkhe
den die de fabrieken met bovengrondsche leidingen
hebben, waarna weer overleg zal worden gepleegd
met het P.E.N.
In verband met het plan om ook voor Noord-Hol
land een film voor den F.N.Z. te maken, is het vol
gende plan vastgesteld:
Landbouwhuis Alkmaar, Kaasmarkt Alkmaar, Zui
velfabrieken Lutjewinkel en Oostwoud, Aanvoer van
melk naar de fabriek te Oostwoud per schuit en
Hygiënisch melken te Wieringerwaard.
Bezoek bestuur F.N.Z. aan N.-H.
Het bestuur besloot om het bestuur van den F.N.Z.
uit te noodigen voor een bezoek aan onze provincie.
Verschillende bezienswaardigheden in de reisroute
naar de woonplaatsen van voorzitter en secdetaris
zullen worden bezichtigd, als: het Landbouwhuis te
Alkmaar, de Hondsbosschezeewering, de Stoomzuivel-
fabriek te Lutje winkel en de werken van de droog
making van de Wieringermêer.
Het bezoek zal plaats hebben op Donderdag 30 Mei.
Arbeidsregeling.
De Commissie voor Arbeidsregeling stelde bij dè
aangesloten fabrieken een onderzoek in naar de moei
lijkheden die de fabrieken mét de regeling hebben
en bracht daarover rapport uit aan het Bestuur dat
zich met dit rapport vereenigde. Deze bezwaren wér
den aan den F.N.Z. gerapporteerd, die ze ter kennis
bracht van de Directie van den Arbeid. Tot ons leed
wezen kon niet aan de bezwaren tegemoet gekomen
worden, hoe gaarne wij dit ook gezien zouden heb
ben, omdat juist door eene bescheiden uitbreiding
van den arbeidsduur de nog bestaande moeilijkheden
zouden zijn te overwinnen, wat de bedrijven onge
twijfeld ten goede zou komen en voor de werkne
mers geen nadeel zou zijn, omdat de goede uitoêfe-
ning van het bedrijf ook hen ten goede zal komen.
Het Rechtskundig lid van de. Commissie voor Land
bouwcoöperatie, de heer Mr. P. Langeveld, heeft in
een beknopt artikel uiteen gezet de wijzigingen in
de wet op de naaml. vennootschappen.
Woogcontrolo.
De weegcontrole zal wederom worden toegepast.
Te Hcorn werd een stookcursus voor Bondsrcke-
ning gehouden, die goed geslaagd mag worden ge
noemd. Elf leerlingen bezochten den cursus regelma
tig, terwijl drie leerlingen den cursus gedeeltelijk be
zochten.
Van de fabrieken „Ons Belang" te Middelie en „De
Goede Verwachting" te Bobeldijk, kwam een verzoek
in om van Bondswege het vraagstuk van het ver-
koopen van kaas op monster te bevorderen.
Het vraagstuk is in studie genomen.
Het Bestuur besloot om het lidmaatschap van het
Landbouwhuis weer met 5 jaar te verlengen, behou
dens goedkeuring van de algemeone vergadering.
Plaimón fabriek Wieringoa.
Door Seeretaris en den Leeraar-Technieus is twee
maal eene bespreking gehouden te Wieringen, in ver
band met de belangstelling voor ééne zuivelfabriek
op Wieringen. Hierbij is de wenschelijkheid bepleit
voor goede samenwerking ofri vooral tot stichting van
één fabriek te komen en vooral de reorganisatie van
de bestaande fabrieken, wat veel te kostbaar is en tot
geen goed resultaat kan leiden, na te laten. De ver
wachting is dat het plan zich geleidelijk in de gnede
richting zal ontwikkelen en dat dit met tact moet
worden voorbereid, omdat het een algemeen belang
geldt voor Wieringen.
Itoksnlng Itf#.
De rekening en verantwoording 192$ werd door de
commissie in de beste orde bevonden en geadviseerd
wordt tot goedkeuring. Aldus geschiedt. Die van de
algemeene zaken sluit met een batig saldo van
f771.03, tot een totaal bedrag aan ontvangsten en uit
gaven van f53975.28, die van den Aankoop sluit in
ontvangst en uitgaaf op f81978.34, die van de kortin
gen in ontvangst en uitgaaf op f 7013.21, terwijl als
reservepost is te vermelden een bedrag van f 5&84.21.
Aan den penningmeester wordt dank gebracht voor
zijn gehouden beheer.
Als gewoon lid wordt aangenomen „de Tijdgeest"
te Sint Maarten, als buitengewone leden, de heeren H.
Boer te Lutjewinkel en L. Olivier, Asaendettt
BttBMrmiagaa.
Tot lid van het Bestuur, vacature A. Commandeur,
wordt benoemd de heor Joh. C. Bruin, Burgerbrug;
tot lid van de Commissie voor de Itaaskeuringen,
vacature D. Jongcjans, de heer C. Jongejans, Uit
geest;
tot lid van de Commissie voor de Boterkeuringen
vacature P. Jensma, de heer D. Jongejans, Sint
Maartensbrug;
tot lid van de Commissie voor Landbouwcoöperatie
vacature de heer G. van der Sluijs, de heer D. Ap
pel, Twisk.
De letters van de Rijks kaas- en boter
merken.
In bespreking komt het schrijven van den F.N.Z.
over het verwijderen van de letters van het station
dat de controle uitvoert van dö Rijks kaas- en boter
merken,
In hét schrijven van den F.NJZ. wordt gewezen op
de beteekenls, die in den handel gehecht wordt aan de
aanduiding der kaas- en botercontrolestations door
middel van lettgrs in de rijks kaas- en botermerken.
Waar er den laatsten tijd in Noord-Holland stemmen
opgaan om de stations-aanduiding in de kaasmerken
duidelijker te doen uitkomen, teneinde de Noórd-Hol-
landsche 40 kaas beter te kunnen onderscheiden
van de 40 kaas uit andere provincies, terwijl voor
en na ook vernomen wordt dat men op grond van de
stationsaanduiding in de rijksbotermerken en op de
botervaten in den handel onderscheid maakt tusschen
de boter, afkomstig uit verschillende provincies, heeft
het bestuur gemeend, deze aangelegenheid in het al-
meen te moeten bespreken.
Eenerzijds wérd er bij deze bespreking op gewezen,
dat men, door een zekere kwaliteitswaarde toe te ken
nen aan de stationsaanduiding in de rijkskaas- en boter
merken, deze merken gebruikt voor een doel, waartoe
zij niet In het leven zijn geroepen. De rijksmerken toch
zijn merken van echtheid, die over het geheele land
dezelfde beteekenls hebben en overal dezelfde waarbor
gen geven, n.1. dat de boter uitsluitend bereid is uit
melk en geen hooger watergehalte dan 15% bevat,
en dat de kaas bereid is uit melk, waaraan geen vreem
de vetten zijn toegevoegd, met resp. het gebruik van
volle melk of ten minste het vetgehalte bezittende,
dat op het merk vermeld staat,
Betoogd werd, dat men in elke provincie volkomen
het recht heeft, op de daar geproduceerde producten
tèr onderscheiding van die, geproduceerd ln een andere
provincie, een merk of teeken aan te brengen, dat dit
onderscheid aangeeft, doch dat voorkomen dient te
worden dat de van rijkswege beschikbaar gestelde
kaas- en botermerken voor dit doel worden gebezigd,
daar dit geen merken zijn, die de kwalltiet garandeeren
en waarvan zeker nimmer de bedoeling kan zijn ge
weest, deze als kwaliteitsmerken voor de producten
uit bepaalde provincies te gebruiken. Hiertegenover
werd gesteld dat mén het voor den handel In de pro
ducten, welke men op grond van hun kwaliteit prefe
reert en welke herkend worden aan de betreffende
letters der stations, een bezwaar acht indien deze let
ters zouden komen te vervallen. Een nieuwe aandui
ding, niet voorkomende ln het rijksmerk, zou gerin
gere waarde hebben en men achtte het geen bezwaar,
de rijksmerken ook als herkomstaanduiding voor de
verschillende gebieden te doen gebruiken.
De F-NJZ. stelt nu aan de Bonden de volgende vra
gen:
le. Acht U het in het algemeen juist dat de aan
duiding der controlestations in dè rijkskaas- en boter
merken bij den afzet der producten wordt gebruikt al3
een zékere kwaliteitsaanduiding in verband met de
herkomst van het betreffende product?
2e. Indien U vraag 1 bevestigend beantwoordt, hoe
is dit dan ln overeenstemming te brengen met de be
teekenls en het doel van het rijksmerk, zijnde niet meer
dan een bewijs van echtheid en een bepaalde samenstel
ling van het Nederlandsche product?
Se. Indien vraag 1 ontkennend wordt beantwoord,
welke stappen acht U dan noodig om aan het verkeerde
gebruik van het rijksmerk, dat hier en daar schijnt
voor te komen, een einde te maken?
Het advies van het bondsbestuur luidt:
Op de eerste vraag:
De letters van de Kaascontrolestations op de Rijks-
kaasmerken moet men beschouwen als een herken-
ningsmerk van de kaas uit verschillende gebieden.
Door de verschillen in de kaas In de verschillende ge
bieden smaak, vochtgehalte, geschiktheid voor be
waring, enz. wordt voor de kaas van het eene ge
bied meer waarde toegekend dan van het andere ge
bied. Hierdoor wordt aan dit herkenningstèèken bij
zondere waarde toegekend. Handhaving van de letters
NH op de kaasmerken is voor Noord-Holland van
groot belang en moet ook verzekerd blijven. Het zou
tegenover Noord-Holland zeer onrechtvaardig Zijn om
ze te verwijderen.
Op de tweede vraag:
De bevestigende beantwoording van vraag I is ten
volle te verdedigen tegenover de beteekenis van het
Rijksmerk, omdat niet alle gebieden eèn evengoed
product maken smaak, aard van het zuivel, vocht
gehalte enz. zoodat het volkomen juist is dat men
aan het Rijksmerk kan zien in welk gebied de kaas
gemaakt is en vermenging met minder goede kaas kan
worden geconstateerd. Wanneer dè gebieden zich be
ijveren om prima kaas te maken zal het prijsverschil
waarschijnlijk minder worden.
Op de derde vraag:
Het is volstrekt geen verkeerd gebruik van bet Rijks
merk wanneer men let op de letters van de stations,
wanneer het product verschillende eigenschappen be
zit die voorkeur geven aan dat product boven het
product van andere gebieden.
Volgens onze meenlng doet de F.N.Z., als federatie,
het best zich te onthouden vaa het nemen van maat
regelen om de genoemde letters van de Rijkskaas- en
botermerken te verwijderen, doeh de verbetering van
het product in meerdere mate te bevorderen
Door den hser D. de Boer, Stompetoren, was over
dtze kwestie het volgende schrijven Ingezonden:
De Friesche zuivelprodueenten kennen opperbest
de waarde van locale merken op den zuivel, gezien
het dankbaar gebruik dat ze wei hebben gemaakt
van het Leidsche kaasmerk „de SleutelsHiertegen
hadden onze zuivelbroeders in Friesland ge'en prin
cipieels herwaren. Voor den afzet van hun voortref
felijk rundvee stellen zij terecht prijs op het behoud
van hunne provinciale naamsaanduiding. Nu echter
de praktijk voorkeur blijkt te geven aan 40+ kaas uit
N.H. boven de Friesche, zou provinciale naamsaan-
duiding, naar hunne meening, ontoelaatbaar zijn.
die houding is onlogisch en niet eerlijk. Niemand be
let hen hun 40+ kaas beter en houdbaarder te ma
ken en daarop de letter F aan te brengen die zij voor
hun vee en pootaardappelen niet zouden willen mis
sen. Applaus.
De heer Appel, Twisk, vindt dit adres zeer juist en
stelt voor het advies van het Bondsbestuur met alge
meene stemmen aan te nemen.
Hiertoe wordt met applaus besloten.
TOR fe&riokoa.
Tenaanzien van levering van melk aan fabrieken
acht het Bestuur het gewenscht dat van Bondswege
bevorderd wordt om eene regeling te krijgen, waarbij
de grenzen der gebieden, waaruit do fabrieken de
melk botrokken, vooraf worden aangegeven, Het is
voornamelijk aan hot inzicht van de fabrieken over
gelaten en or kwamen weinig moeilijkheden voor. In
den laataten tijd doden zich evenwol moeilijkheden
voor en verleende do Commissie voor Landbouw
coöperatie en hot Bestuur medewerking om te trach
ten deze moeilijkheden op te heffen en word d«n in
druk gevestigd dat het goed is om in deze ter voor
koming van verdere moeilijkheden eene regeling
te krijgen. Het is een algemeen belang van de boeren
dat in deze gestreefd wordt naar samenwerking en
voorkomen wordt dat hierover allerlei kwestiën ont
staan; bovendien is het niet economisch, dat het
melkvervoer naar de verschillende fabrieken ondoel
matig plaats vindt, in verband met de afstanden van
de veehouders naar de fabrieken.
Door den Voorzitter wordt er op gewezen dat bij
de jonge boeren den coöperatie-geest niet voldoen
de is doorgedrongen en het mag niet meer voorko
men dat een debacle ontstaat als ten aanzien van de
Coöperatieve Zuivelexport heeft plaats gehad. Moei
lijkheden moeten dus voorkomen worden en daarom
wordt een grensregeling wenschelijk geacht. Als een
tweetal fabrieken niet tot een oplossing kan komen,
laat men dan de hulp van de Landbouwcoöperatie
of het Bestuur inroepen.
De heer Van der Meer geeft in overweging, dat het
Bestuur aan de fabrieken vraagt, welke fabrieken
genegen zijn een grensregeling te aanvaarden.
Hièrtoe zal worden overgegaan.
Kaaskfluringea.
In 1929 zullen drie kaaskeuringen worden gehou
den, nl. 24 Mei te Alkmaar, 28 Augustus te Hoorn en
4 December te Alkmaar, met daaraan verbonden eene
tentoonstelling en eene voordracht van den Leeraar-
Technicus uitgezonderd op de eerste tentoonstelling,
die juist samenvalt met de algemeene vergadering
waardoor geen voordracht zal worden gehouden.
In het beoordeelingssvsteem en de vragenlijst zal
geen verandering worden gebracht. De beoordeeling
zal plaats vinden naar het zuivel, naar marktwaarde
Is om verschillende practisohe redenen niet goed mo
gelijk.
Als nieuwe keurmeesters zullen in dit jaar fungee-
ren de heer Hartman van K. H. de Jong's Exporthan-
del te Hoorn en een kaasmaker van de Zuivelfabriek
„Aurora" te Opmeer.
Door het Bestuur zal nog worden overwogen of de
kaaskeuring zal plaats vinden te Heerhugowaard,
tegelijk met het daar te houden polderfeest.
Uitbreiding wetenschappelijk onderzoek
voor onze fabrieken.
Voor meer wetenschappelijk onderzoek voor onze
fabrieken doen wij goed het werk in twee deelen te
splitsen, ni. naar de behoeften van de verschillende
bedrijven, nl.:
a. „de kleine en middelmatige" en
b. „de Groote'
De behoeften van deze beide groepen zijn verschil
lend en daarom is het goed het werk afzonderlijk té
noemen met het doel om voor beiden het werk in
groote lijnen aan te geven.
De onder a. genoemde groep heeft in de eerste
plaats behoefte aan het onderzoek van reincultuur,
wat voor de kaasbereiding van veel belang is. Dit
onderzoek heeft ten doel om na te gaan of er gas-
vormendö bacteriën in het zuursel voorkomen en
of de virulentie normaal is.
Bovendien zou het aanbeveling verdienen, dat op
het laboratorium het vetgehalte onderzoek volgens
de methode Weihull wordt ingevoerd, om na te
gaan hoe scherp de centrifugale ontrooming moet
zijn voor de fabriek, wat voor aanschaffing van
nieuwe centrifugesc van belang is.
Het onderzoek op gehalte aan ijzerverbindingen in
nortonwater, in verband met het gebrek bruine rand
bij de kaas en het vettig worden der boter.
Voor de groote bedrijven eiwitonderzoekingen vol
gens de methode Kjeldahl, of andere methode.
Bacteriologisch onderzoek van kaas, boter, norton
water, reincultuur.
Voor deze laatste onderzoekingen zal men de hulp
van een ander laboratorium noodig hebben. Uit de
belangstcïling van de fabrieken voor deze onderzoe
kingen zal dan later moeten blijken, of men hierin
van Bondswege zal moeten voorzien, dit moet eerst
eens worden afgewacht. In groote lijnen kan dit het
uitgangspunt zijn voor de verdere voorbereiding van
de meerdere werkzaamheden, die alle fabrieken ten
goede zullen komen.
De voorbereiding is intusschen zoover gevorderd
dat binnen korten tijd met een deel der onderzoekin
gen op het Bondslaboratorium kan worden begon
nen.
Mcdedeelingen van den Iceraar-technicus.
C oop. M a g a z ij n.
De omzet van het Coop. Magazijn was over 1928
vrijwel gelijk aan die van het vorige jaar.
Door de prijsverlaging kon geen winst op de goe
deren gemaakt worden, maar ook geen vèrliês.
De omzet van de 1ste 3 maanden van 't thans loo-
pende boekjaar was 50 hooger, dan die van het
vorige, ovar hetzelfde tijdvak.
Boterkeuringen.
De deelname aan de boterkeuringen is wederom
met één vermeerderd, n.1. door de nieuw .opgerichte
Coop. Zuivelfabriek 't Zand.
Het aantal deelnemers bedraagt thans 11 fabrie
ken.
Cursus Bot er makers.
De eerste cursus voor Botermakers die in de win
terhalfjaren 1927—J928 is gehouden, werd het laatste
halfjaar door 14 leerlingen bezocht. Aan alle leerlin
gen kon een diploma worden uitgereikt
Dit najaar zal weer met een nieuwen cursus wor
den begonnen te Alkmaar.
Technische dienst.
Het aantal bezoeken dat aan de fabrieken in 't
afgeloopen boekjaar werd afgelegd, bedroeg 172.
De bezoeken betroffen in hoofdzaak het bespreken
van verbouwingen der fabrieken, 't aanschaffen van
werktuigen, 't nemen vai) stremsel monsters, controle
melkwegers en verder werden enkele adviezen gege
ven bij de kaas- en boterbereiding.
Op het Bondslaboratorium werden 1319 melkmon-
sters onderzocht' op vetgehalte, verder werden ver
schillende monsters wei onderzocht op vetgehalte
(volgens Röse Gottlieb).
Aan andere laboratoriums lieten wij onderzoeken
verschillende monsters kaas (bacteriologisch) en en
kele monsters boter op eiwitgehalte.
Spr. behandelt achtereenvolgens de verschillende
onderwerpen.
In verband met enkele inlichtingen die werden ge
vraagd, zal nog nader worden onderzocht de voor
dcelen van het centrifugeeren van de wei en hoe
groot de fabrieken dienen te zijn om voordeel daar
van aanwezig te doen zijn.
De commissie voor Landbouwcoöperatie beeft een
drietal punten te vermelden.
Nu het rapport inzake de resultaten van de elec-
trisohe melkerii gereed is gekomen, zullen in over
leg met het P.E.N nog vragen worden' gesteld inzake
het stroomverbruik.
Het P.E.N. verzocht om medewerking tot het in-
stalleeren van boerderijen voor veeteelt, pluimvee en
akkerbouw, met diverse electrisch gedreven machi
nes. Getracht zal worden een veeboerderij en een
pluimveehouderij te vinden, waar men bereid is zoo
veel mogelijk alles eleetrisch te verlichten en te drij
ven onder enkele voorwaarden.
Voorts heeft de commissie helpen bevorderen dat
een grensregeling tot stand kwam tussqhen de coöpe
ratieve zuivelfabrieken „Excelsior" te Heerhugo
waard en „Aurora" te Opmeer. Resultaat kan echter
niet worden bereikt
Er waren reeds onderhandelingen loopende van
een der partijen met belanghebbende veehouders; wij
hebben nog geprobeerd op deze laatste nog eenigen
Invloed te kunnen uitoefenen, doch kregen daarvoor
niet de gelegenheid. Onder desa omstandigheden
hebben wij holaas niets kunnen uitrichten.
Een punt dat misschien onze aandacht verdient,
is de melknrijienpolUiek in den winter; mochten er
fabrieken zijn die des winters uitbetalen wat ze 'jj
zomers te veel hebben ingehouden, speciaal rnet cat
correntiedoeleinden, dan verdient dergelijke hande
ling geen aanbeveling.
De heer Dr. L. T. C. Scheij brengt verslag uit ovq
de bevordering van goed melken en over de Vak
school voor Kaasmakers te Hoorn. De cursus vooi
voormelkers is deze week begonnen, met <5 cursisten
Als cursusleider fungeert weer de heer Daan Kaai
te Wieringerwaard. De Vakschool van Kaasmaket
werd bezocht door 39 leerlingen; 6 leerlingen konde
niet direct tot het tweede gedeelte worden toegeh
ten.
De beschrijvingsbrief der Algemeene Vergaderirij
van den F.N.Z. op Woensdag a.s. te Amsterdam, geel
geen aanleiding tot bespreking.
Met een toepasselijk woord reikt de Voorzitter d
prijzen uit voor de kanskeuringen 1928 aan de fabriü
ken „De Vooruitgang" te Julianadorp, „De Hoop" t(
Beemster en „De Goede Verwachting"1 te Bobeldijk.
Bij de rondvraag brengt de heer Klein, Assen delft,
gaarne hulde aan den Secretaris voor zijn groote &c
rivlteit, betoond inzake de kwestie over het verwij
deren van de provinciale letters van de Rijkskaas- en
botermerken. Spr weet dat de secretaris ten aanziet
van deze kwestie een groote activiteit aan den daj
heeft gelegd. Applaus.
De heer Geluk, secretaris van den F.N.Z., heeft ei
zich over verwonderd, maar is dankbaar gestemd
dat de vergadering zonder bespreking heeft goedge
keurd de rekening van den F.N.Z. en kalm over het
tekort van f14300 is geloopen en dat terwijl Noord,
holland toch nogal op de centen is. Spr. vertrouwt
dat de vergadering er nota van heeft genomen, dat
het tekort voor een belangrijk deel ontstaan is dooi
het bedrag dat besteed is aan de reclame en speciaal
aan de tentoonstelling „de. Voeding" te Berlijn, dit
pl.m. f 30.000 heeft gekost. Met de goedkeuring van dl
rekening stemt deze Bond er dus mee in dat de
F.N.Z. op den ingeslagen weg doorgaat, wat de fa
brieken en daardoor ook de hoeren ten goede komt
Spr. deelt mede, dat de F.N.Z. deel zal nemen aan
de tentoonstelling te Essen, een tentoonstelling van
zeer groote beteekenis in een deel van Duitschland,
dat een belangrijk afzetgebied is voor onze zuivel
producten en waar ook onze concurrent Denemarken
een groote inzending zal hebben. Spr. wijst met na
druk op de groote beteekenis van reclame voor onza
producten en wekt op dat directeuren of besturen
van fabrieken niet alleen eens zullen gaan zien, waj
de F.N.Z. in Essen zal doen, maar ook om te zie;
wat het buitenland doet, hoe het opkomt om ons t
beconcurreeren. Spr. wekt ook op om het officie!
orgaan meer te lezen.
Nadat de Voorzitter zijn tevredenheid beeft geuii
over de wijze waarop deze vergadering is gehoudei
volgt sluiting.
Donderdagavond ls de Heldersehe vroedschap, na
een vrij lange rustperiode, weer bijeen geweest (wet
houder Bok was met verlof afwezig), ter behandeling
van een flink-gevulde agenda en eene traditioneel ge
worden vervol gagenda.
Van de ingekomen stukken werd een groot aantal
voor kennisgeving aangenomen; de overigen gesteld in
handen van B. en W. om p- ae-adv:es.
De voorgestelde wachtgeld-verordening werd op aan
dringen van den heer Mohemius, daarin gesteund dooi
de heeren van Dam en Biersteker, naar de finantieele
commissie verwezen, terwijl de leden van den Raad de
gelegenheid kregen binnen 14 dagen schriftelijk amen
dementen in te dienen.
De heer Biersteker verzette zich vervolgens tegen
den verkoop van een stuk duingrond aan den heer W
H. Doorman, omdat daardoor z.i. de toegangsweg ovei
het Galgenveld te Huisduinen zou worden afgesloten,
Dit punt werd na ampele discussie aangehouden, daar
wethouder de Zwart zich eerst persoonlijk van de
tuatie ter plaatse op de hoogte wil stellen.
Op het door de IJsclub „Het Noorden" ingediend ver
zoek om restitutie der betaalde vermakelijkheidsbelas
ting moest in weerwil van enkele bezwaarmakende
leden afwijzend worden beschikt, omdat de vigee-
rende verordening juist is toegepast, hoewel hiermee tot
uiting kwam, dat aan deze verordening nog wel wat
hapert. Dat men de IJsclub echter niet slecht gezind waa
bleek uit enkele uitlatingen over een eventueel toe te
kennen subsidie, ter compensatie met de thans betaalde
belasting.
Ook dê oud-brigadier van politie Hoving had geen
succes met zijn adres om pensioenverhooging, daar ook
hier het pensioen volkomen juist was vastgesteld vol
gens de Pensioenwet 1D22 en Hoving geen aanspraak
kon doen gelden op eenige toealge op grond van de
oude pensioenverordening der gemeente Den Helder.
Vervolgens kwam een agendapunt in behandeling, dat
ons deed terugdenken aan den felle schoolstrijd van wel
eer. Het bestuur van de Chr. school aap de Friesche
Buurt te Koegras had namelijk aan B. en W. verzocht
deze school over te nemen, en B. en W. stelden thans
aan den raad voor op dit verzoek afwijzend te beschik
ken, omdat het hier geen finantieel voordeel voor dl
gemeente zou opleveren, daar een deskundig onderzoe
had uitgemaakt, dat de school geen langeren levensduif
dan 30 jaren zou hebben.
De heer Monhemius had blijkbaar van dit onderwerj
dat hem na aan 't hart ligt, een diepgaande studie ge
maakt en begon met te verklaren, dat hij deze zaaii
met temperament zou behandelen. Door het temper*
mentvolle betoog van den heer Monhemius konden
er echter niet achter komen of hij sprak als voorzitter
van het betreffende schoolbestuur of als raadslid of als
mensch, en juist door het enthousiasme van den spreker
ging veel van zijn betoog verloren. Het kwam in hoofd-
naak hierop neer, dat hij het niet eens was met de taxa
tie van den heer Duinker, die aan het schoolgebouw een
levensduur van 30 jaar had toegemeten; volgens spr.
acu die levensduur zeker op 45 jaar mogen worden be
paald; en In dat geval zou er z.i. geen sprake van zijn
van een finantieel nadeel voor de gemeente; en spr.
eindigde met een warm pleidooi voor de overname dezer
Ohr. school door de gemeente.
Ook de heer Eljlders was het niet eens met de taxatie,
z.i. moest men het gemiddelde hebben genomen en niet
bepaaldelijk vastgehouden hebben aan de cijfers van
den laagste.
De heer Biersteker daarentegen prees de voorzichtige
politiek van B. en W., doch vroeg zich af of men niet
al te voorzichtig geweest was. Er schijnt een fov.t te
schuilen in de fundeeringen der school en als die is
weggewerkt is overname misschien toch mogelijk. Met
het oog daarop bepleitte spr. aanhouding van dit punt
en een nader onderzoek.
De heer Van Dam zocht achter dit afwijzend advies
van 35. en W. andere dan zuiver zakelijke motieven en
verklaarde zich tegen het voorstel van B. en W, De h.h.
de Boer en de Nijs waren het met 't Coll. eens en
vreesden dat overnemen dezer school een onvoordeelige
daad voor de Gemeente zou zijn. De heer De Nijs en ook
Mevr. Dekker protesteerden ertegen, dat andere dan
zakelijke motieven in deze den doorslag hadden gegeven.
Wethouder de Zwart onderstreepte dit laatste nog eens
extra en noemde het ongepast van den heer Van Dam
dit zelfs te veronderstellen. Uitvoerig verdelgde spr.
de voorzichtige politiek van E. en W. en legde er den
nadruk op, dat men de school wel wil overnemen,
zoodra het finentieele voordeel voor de Gemeente af
doende la aangetoond.
Van verschillende zijden werd daarna nog gerepliceerd
en de heer Van Dam kreeg de gelegenheid zijn onvoor
zichtige uitlatingen wat te verbloemen. Tenslotte werd
de voorüi-acht van B. en W. om de school niet over t«
nemen, aangencinen met IS4 stemmen. Tegen stemden
de heeren Van Os, Eijlder*, Van Dam en Monhemius.
