Schaper Courant
TUTTI-FRUTTI.
Tweede Blad.
Brabanêsche brieven.
Ata, het radicale Schuur- en Reinigingsmiddel.
Gemengd Nieuws.
De spoorwegramp bij Lodz.
Melaatschen buiten hun asyL
Zaterdag 17 Augustus 1929
72ste Jaargang. No. 8512
Ulvenhout, 12 Augustus 1929.
Manier,
De locht is van den mer-
gen weer danig opgeklèèrd
Mee 't krieken van d'n
dag, 't was half zes, brak
*t zonneke z'n eigen al
deur de zulverige lochten
en klom et mee spronges-
kes omhoog. Kad kunnen
zingen, amico, want 't
was te laank gele jen dat
d'n dag zoo schoon begon.
't Was in de leste weken
triestig, zoo schuchterkens
en zoo halflcens as 't zon
neke z'n eigen zien liet.
Zwaar krulden de stapels
wolken laangst d'n hemel en lieten dan dikke
droppels nat lekken op de sombere eerde, t Gewas
6ting te verzuipen van d'n gestagen rengel en tra
nen drupten van blad en tak. 't Leek op najaar!
Toen 'k giesterenmergen in de vroegmis zat, toen
kon 'k gin letterke onderscheien in m'nen kerk
boek.
Wind schoof laangst de muren en floot in de
galmgaten van d'n toren. De zwaar-belajen boom
takken, dubbelzoozwaar van 't water, roosen teugen
de hooge, gekleurde vensterramen en de zonnekes
van de brandende kerskens veur op 't altaar gele
ken in d'n diepen duister op tintelende sterrekens
heel vèraf. Ze braandden as mee aangst, verlegen as
ze waren mee d'r pertale lichtjes in d'n nachtelijke
donkerte te dringen. Olleen 't rooie vlammeke van
de gouwen Godslaamp hong stil en rustig en ver
schoot z'n straaltjes lijk 'nen karbonkel.
Effetjes klèèrde-n-et.
Heel effetjes spooten er deur de ramen bussels
van zuiver licht; de kleuren van 't diepste blaauw
van zware, afhangende maantels van heiligen op 't
glas 't gloeiend rood en 't zuutig geel da sting in
eens in laaienden braand en 't was in de kerk of 'r
'nen zwaren mist optrok, zoo klèèrde ze. Maar 't
was maar effetjes, amico. Kad sjuust m'nen duim
in m'nen boek geleed om er efkens van te genieten
of weer betrok de locht, bluschten de schoone kleu
ren en graauw en loodgrijs was alles wa ge zag.
En toen me d'r uitsleften, toen zag ik deur 't
groot gebogen lichtgat van de opengedraaide kerk
deuren al da-d-et kepot was. 't Motte.
En de boomen zwiepten en slierden d'r druppels
in groote bogen weg.
„Me staan d'r vandaag weer gèèf op. Dré", zee d'n
Blaauwe, die achter mijn aankwam.
„Wa ge gèèf noemt, Tiest", fluster-de-n-ik ,,'t is
verdaaid de moeite nie wèèrd, om zo'nen Zondag
uit oew nest te komen."
„Goei weer om te proppen", vond de Tiest. En da
von ik ok!
'k Ben naar huis gegaan deur 't belabberdste na
jaarsweer da g'oew veur kunt stellen.
De weg lag bezaaid mee duzenden dorre blaaikes,
die van de boomen snieuwden en in de plaskes te
rechte kwamen of d'n weg opslierden mee slissend
lawijd.
De takken bogen van 't nat zwaar omlaag en de
weg lag vol van dooie stukskes twijg die afgerukt
daar neerlaggen as èrmoeiige botjes en beentjes van
'n gebrajen kernijntje.
'k Wier nat tot op m'n vel en de slek spatte tot
m'n knieën op m'n Zondaagsche broek. Gin pepke
kos ik rooken onderwege en toen Tc thuiskwam liep
de rengelton over.
Maar in huis was 't fijn, amico.
De koffie sting te trekken op de platte buis en
heel d'n huis hong vol van d'n geur. De eiërs mee
't spek laggen al te sissen in de koekepan en Trui
uting 'nen mik aan lange reepen te snijen of z'aan
T slachten was.
„Karjuu, Trui", zee ik „gij ben vandaag m'nen
KUSSEN OP HET PERRON. Sedert de invoering
der spoorwegen wordt op alle stations van de
wereld gekust, omarmd en afscheid genomen,
wëlk laatste feitelijk onafscheidelijk verbonden
is aan de twee eerste bezigheden en omgekeerd.
De moeder liefkoost nog eens den vertrekken-
den zoon, de zuster haar broer, de bruidegom
zijn bruid. Zelfs reeds lang getrouwde achtge-
nooten laten zich niet onbetuigd en vervallen op
zoo'n oogenblik in teederheden en liefkoozingen.
Als bij de eerste ontmoeting in een zilver-ver
lichten maannacht omarmen ze hun achterblij
vende levensgezellinnen.
De puriteinsche burgerij van Columbia, een
der bondsrepublieken in Zuid-Amerika, wensch-
te zich echter het recht voor te behouden voor
deze om-armerij een stokje te steken. In talrijke
brieven hebben ze den chef van de politie ver
zocht aan deze onzedelijke gewoonte een
einde te maken. Hun verzoek werd des te drin
gender, toen het bleek, dat er menschen waren
en speciaal de nog jeugdige die misbruik
maakten van dit afscheid nemen. Nu nam in
derdaad het kussen op de Columbiaansche
spoorwegstations een ongelooflijke vlucht. In
den beginne hielden de puriteinsche burgers
die roerende afscheidscène's voor 'n gevolg van
de geweldige toename van het personenvervoér.
Eerst toen de trein zich in beweging zette en
de meeste van die innig afscheid nemende
paartjes op het perron bleven staan en blijkbaar
met een vurig verlangen, dat aan ongeduldig
heid grensde, het volgende „afscheid" tegemoet
zagen, eenst toen begon men achterdocht te
E«nig Importeur E. Ostermann fit Co'$ Handel Mij-, Amaterdam Fabrikante: Henkei êt Cie. A. G„ Düsseldorf
eersten zonnestraal; kom ier, da'k oew 's pak!' en
meteen, amico, kletste-n-k op 'r achter-komfoor da-
d-et allemaal bibberde. „Ge zij-d-'nen zotterik, gift de
koffiepot maar aan, dan za'k gaauw 'nen steuvigen
bak inschenken, waant ge zie zoo nat as 'n verzo
pen kat", ginnegapte Trui.
Ja, amico, as 't buiten nie d.ugt, dan is 't veral
zoo 's Zondagsmergens, 'n fiest om 'nen goeicn thuis
t'hemmen mee 'n zurgzaam wijf d'rin!
De rengel sloeg steeds fijntjes nog teugen de ra
men. Hopte-n-op tot kleine rivierkes en stroomde
dan zig-zaskes van 't glas af op de houteren regel
tjes, lekte daar weer af op d'n durpel en kletste dan
in droppels as duiveneiërs zoo groot op de klinkers
veur 't huis die roodglommen of ze nèt geschuurd
waren. Kad weer vree mee heel de wereld. Alles glom
in huis op z'n Zondags, de plevuizen laggen be
strooid mee sierlijke zaand-figuurkes, 's Zaterdags
worren ze geschuurd en 's Zondags sprenkelt Trui
d'r nat-wit zaand op in alderhaande bochten en
krullen), en 't ontbijt da smokte of 't fiest was. Ver-
sche eiers van oew eigen kiepen, 'n paar géve ree-
pen spek van oew eigen verken, koffie die ge snijen
kunt en 'n bordeke kruidoorns, uit d n hof, ollee
jonk, da lust 'nen koning nog wel as ie 's Zondags
uit z'nen nest is gestapt. Wa gij?
„En tóch", zee Trui na d'n eten, toen ze d'ren bak
koffie mee kleine teugkes uitslurpte en meteen naar
de locht keek, „en tóch, Dré, duur 't nie laank meer.
D'r is trek in de locht. De vuiligheid waaijt uit me
kaar en de wind sukkelt uit z'nen pishoek. Me krij
gen beter weer", en ernstig as ze mee zukke dingen
is, fronste ze d'r anderhaalf haar da bij heur d'r
wenkbraauwen veurstelt en slurpte toen weer deur
in stil genot van d'ren steuvigen bak ,,'k Geleuf,
da ge'm aan 't goei end vast het, Trui", antwoorde-
n-ik en verdaaid, amico, 't gong opklèèren, en nouw
vandaag, zomer man, volop! De locht is zoo
blaauw as op 'n gekleurde aanzichtkaart en de zon
deurwèrmt alles wa leeft. Gin wolske van 'n vlie-
genschitje groot valt er te bespeuren en 'k gaf 'n
verken kedoow as 't zoo nouw 'n week of drie bleef.
Want wa drogte kunnen me velen op d'n oogenblik,
amico.
't Gewas ee wermte noodig, nouw 't eenmaal vol
dragen is, net zoogoed as 'n borelingske. 't Mot
nouw gedijen en wassen van de zonnebroeiing. p'n
èrpel mot drogen veur d'n kuil. Want as ze over 'n
maand nat d'n kuil inmotten, dan is 't kepot. Dan
loopen ze teveul uit. dan gaan de krachten en '1
voedsel teveul d'r af en worren ze buikzuut. Zoo is
't ok mee de peeën. Wèrmte en drogte mot 't ga-
was emmen. Mee de kroten, d'n blomkool, affijn, mee
alles.
Nouw motte nie denken: 'nen boer lee nouw altij te
murmereeren, lest moes d'n Dré nat en nouw mot ie
weer drogte emmen! Waant wezenlijk waar amico,
da-d-is ok zoo.
As ge dorst zou emmen, veul dorst, en ge zouw
zeggen: „'k zou de zee wel uit kunnen slurpen", as
'k oew dan nog maar 'n kuip gaf, dan zoude na drie
pinten al klagen: te veul, te veul, gif me wa-d-aan-
ders, waant m'n buik koert." Dan zouw 't van mij
nen kaant vuil zijn om te zeggen: „ge mos water
emmen en nouw zulde zuipen totda-ge barst!"
Da'k daar zoo efkens bij stil blijf staan, da zit
'm nouw daarin, da'k lest 'n stukske las van 'nen
verpachter, die schreef, as dat de boeren zoo makke
lijk klagen. Da-d-et nooit naar d'ren zin is. En
eerlijk is eerlijk, jekers, 't is heel veul waar asdat
de boeren nogal 's veul leggen te kaankeren. Zekers!
Maar ge mot ok nie vergeten, asda-z n bottramme-
ke van 't weer afhangt, En as ge nouw nagaat da;d-
ons kliemaat zoo wispelturig is as 'n verwende bak-
vischfeeks; dat de stadsche menschen in deuzen tijd
b.v. weken d'ren kop breken over 't weer om mee
vakaansie te gaanas ge nouw begrept dat die
zurgen toch olleen maar 'n aardigheidje betreffen,
ollee, wa dan te leggen te konkelefoezen teugen d'n
boer, die er van frèten, van bestaan mot!
krijgen. En die achterdocht bleek geenszins ge
zocht, want al die roerend-afscheid-nemende-
paartjes daar op het perron dachten in de verste
verte niet aanafscheid nemen.
De commissaris van politie moest toegeven,
dat een dergelijke toestand niet bestendigd
mocht blijven. Hij stelde daarom posten op het
perron op, die een oogje in het zeil moesten
houden. De agenten hadden hun handen vol. Zij
controleerden de teedere afscheidskusjes of ze
al of niet voor het beoogde doel dienden. Daar
toe mengden ze zich brutaalweg in de roeren
de afscheidscènes en vroegen, „In naam dei-
wet!" naar de spoorkaartjes. Zij maten de kus
sen af naar duur en heftigheid en vonden het
zaakje al heel spoedig verdacht, wanneer er te
veel teederheid en hartstocht aan den dag ge
legd werd.
Sedertdien wordt naar het politie-rapport
luidt op de Columbiaansche stations alleen
nog maar gekust, wanneer het werkelijk gemo
tiveerd is.
EEN LAND ZONDER SPOORWEG. De IJslan.1-
sche regeering, aldus lezen we in het Tijdschrift
Spoor- en Tramwegen, heeft thans een defini
tieve beslissing genomen in den jarenlang du-
renden strijd om den aanleg van een spoorweg.
De spoorweg die de eenige op IJsland geweest
zou zijn, zalniet. gebouwd worden; in
plaats daarvan zal een staats-verkeersonder-
neming opgericht worden, die twee maal per
week een autodienst zal onderhouden.
Tot zoover genoemd Tijdschrift. Het is bijna
niet denkbaar in den tegenwoordigen tijd
een land zonder spoorweg!
o
DE KAARTEN IN DE EOUW VAN Z'N JAS. In
een voorname club te Boekarest, waar het
Ge moes 's weten wa-d-ik mee m'nen gruunten-
wagel in de stad allemaal aan mot heuren van m'n
klaanten in deus weken. Deur aan deur mot ik bij
m'n gruunten ok nog weerveurspellingen leveren,
mee 't oog op de vakaansies van m'n klaanten.
„Ze durven werendig nog te klagen as d'n oogst
te goed is", hè'k wel 's geheurd van 'nen verbaas
den stadsmensch.
Da lijk gek, ja maar 'nen vakaansieganger die
twee a drie weken onder 'n hitte van 'n negentig
graden lee te apegapen in z'n lozjement of pansjon,
zoo eene klaag-d-evengoed over 't teveul van 'p goei.
As go, zooas wij van 't jaar mee de rooie en witte
beeziën nog gineens de kosten van d'n pluk kunt
goedmaken omdat er zoo schrikkelijk veul van da
goed is, ollee is 't dan n wonder dat er boeren zijn
die zeggen, dat er beter wa minder beeziën zijn
konnen? Da's toch zoo vrimd nie, amico?
Zekers, veur 'nen stadschen mensch is 't heel ple-
zaant as ie veur weinig centen z'n eigen ondersten-
boven kan schraansen aan ons vruchten, maar wij
werren daar nie veul beter van. Kek s, ge mot me
goed verstaan: ik zie m'n bessenstruiken liever zoo
volhangen da z'r van neerbuigen, dan dat er niks
aanders aanzit, as ennigte verschrommelde en sner-
terige bollekes. 'k Zie veul liever de trossen zoo vol
hangen van berstend-rooie, gloeienddeurschijnende
beeziën zoo groot as knikkers da-d-et water in oewen
mond komt staan as ge 'r laangs gaat, dan da ze
kaal staan asasas stoelpooten za'k maar zeg
gen, maar as ge mijn nouw vragen zoudt: wa-d-eddet
liefste? Wel dan zou 'k er gin menuutje over prak-
.rizeeren en antwoorden: ,,'t liefste zie 'k er zooveul
aan, da'k er 'n paar centjes aan verdien! En as
dieën eisch nouw te groot is naar sommige lui d'ren
zin, ollee, dan kunnen ze mijn ok de botten kussen,
amico!
Maar laat ik 'r nie langer over leggen te kleppen,
alles bijeengenomen koom et altij best terechte,
't Eene jaar dragen de beeziën zwaar, 't aander jaar
de èrebeesjes. 't Eene jaar hedde veul van ditte, t
aander van datte en zoo mot 't maar deurmekaar
rammenatsen, dan krijgde op 't lest in de gaten da-
d-onzenlieveneer 't veur ons nog nie zoo kwaad ar-
ranzjeert.
Kalm deurwerkon, nie als te veul kopzurgen ma
ken en 't kindje da kom best bij z'n moederke
Van 't .tegenovergestelde ziede genogt in de polli-
tjek. Daar willen z'alles zelf beredderen volgens
menschelijke gedachten en daar loop 't altij aanders
as ze zeivers dochten Kek maar naar d'n Haag,
naar die konfrensie, waar ik vleejen week gewiest
ben en oew over schreef. Knoeirij, amico, konkelde-
foes!
En wie stuurt de boel in de wèèr?
Snauwden! En wie moes volgens z'n pollitiok ge
loof 't meeste veur nen gèèven vrede zijn? Snauw-
.den! Want zuillie zeggen toch as da ze veur ont
wapening, veur vrede en veur alles zijn da teugen
oorlog is! Waar of nie? Kek is, amico, ik ben boer!
Ik eb gin verstaand van pollitiek. Ik kijk de zaken
maar aan zooas ze zijn! En dan zeg ik, asda-
d-et op die Haagsche konfrensie sjuust aandersom
gaat as da ge zouw verwachten.
D'n duts, die op alle manieren d'n oorlogsman is,
d'n duts is daar de man van de vriendelijkheid en
inschikkelijkheid. En._ok d n man die betalen
mot en niet zo'n bietje! Ok de man die nie zeevert
over èremoei terwijl ie alles betaalt!
Kek, 't is daar allemaal andersom as da g'as ge
wone boeremensch denken zouw.
De gallejeerden, Briejaand en Snauwden zitten
mekare te bloedzuigen.
De vijaanden Streezeman en Snauwden zijn dikke
kammeraden!
Aandersom as da ge denken zouw.
Vleejen week schreef ik oew: „as-t-er nog wa ge
beurt, dan stuur ik oew nog 'n hekstra briefke.
Amico, daar gebeur zóóveul, das nie bij te pot-
looien. As 'k oew vertel, dat de pampieren die Hcn-
derzoon en Snauwden nie meer bergen konnen in
d'r porlefullies, die zijn nagestuurd.
Twee verhuiswagens vol!
D'n baas van 't lozjement waar de Engelschman-
nen lozjecren, mot z'n eigen 'n kinneke geschrokken
zijn, toen die twee klaanten d'r aanteekeningeskes
veur de deur stingen.
Twee verhuiswagens, gin smoesje amico, vol
mee pampierkes en notitieboekskes.
Dus wa zal ik daar aan gaan tijen om oew daar
breedvoerig over te schrijven. Daar is jouw kraant
en elke kraant veuls te klein veur, amico!
Dan zoude eiken avond bij oew abenees nen ver
huiswagen in de bus motten steken inplak van 'n
kraant!
En wa za 'k langer zeeveren over Briejaand z'n
bultje en Snauwden z'n stokskes en de Strees z'nen
kalen kop en Tieteleskoei z'n dikke lippen en Veni-
zeelos z'n spierwit puntbordje!
Of ik daar nouw veul of weinig over sauwel over
dieën vijftiende van schuppenboer, 't is één toet
mem!
Keb er dus van afgestapt en ben naar Ulvenhout
truggegaan. Vrede leeren maken was daar onbegon
nen werk, waant as de Laanden die in d'n oorlog
gezeten emmen en dus kaps zijn, meer centen had
den, ik beloof oew, amico, dan verklaarde Engelaand
en Frankrijk mekare d'n o o r 1 o g op deus vredes-
konfrensie!
Alweer net aandersom as ge denken zouw, zie de
wel en daarom, lot ze daar maar keutelen, ik zuuk
m'n heil ier tusschen de peeën en den blomkool, cn
zie er van te maken wa-d-of t-er van te maken is.
M'n vel is staampvol, ik schei d'r af! Keb meer te
doen as te kweilen op papier.
Veul groeten van Trui cn as altij, gin horke mini-
der van oewen
toet a voe,
DR.
pointeeren (een grof hazardspel) aan de orde
van den dag is, speelde zich voor korten tijd
terug een dramatische scène af. Een bekend
medelid, die zich voor Braziliaan uitgaf en
reeds langen tijd in de Roemeensche hoofdstad
vertoefde, waar hij in de beste kringen ver
keerde, had sedert eenigen tijd een ongeloof
lijk geluk aan den groenen speeltafel.
Totdat het op zekeren dag gebeurde. Een
grootgrondbezitter, die niet aan het spel deel
nam, maar alleen zoo'n beetje den loop van de
kaarten gadesloeg, trok plotseling een minia
tuur dolk uit zijn binnenzak cn nagelde daar
mee een mouw van de jas des gelukspelers
aan de groene tafel vast. Tijdens de algemeene
verwarring, die hierdoor ontstond, liet de toe
kijker den voorzitter van de club komen, trok
toen de dolk uit de arm van den Braziliaan,
daarbij tegelijkertijd meerdere verborgen
speelkaarten te voorschijn halende
De grootgrondbezitter had al sedert gerui-
men tijd den vreemdeling bij het spelen be
spied en hem er al lang van verdacht, dat
hij op de een of andere wijze zich van hooge
kaarten kon verzekeren, indien en wanneer
hij zulks wenschte.
De valsche speler wilde vluchten, maar werd
vastgegrepen, waarbij al heel spoedig aan het
licht kwam, dat men hier riiet met een Zuid
Amerikaan te doen had, maar met een inter
nationale kwartjesvinder, Gregor genaamd,
die zijn kellnersberoep met het meer winstbe-
lovende van een oplichter had verwisseld.
DE TRUC BIET DE BOM. De bladen te Detroit
maken melding van een nieuwe phantastische
inbrekerstruc, waarvan de directie van een
aldaar gevestigde bank het slachtoffer is ge
worden. Deze truc begint met een telefoonge
WISSELWACHTER GEARRESTEERD.
Een V.D.-telegram uit Warschau meldt omtrent de
spoorwegramp bij Lodz nog de volgende bijzonderhe
den:
De beide verongelukte treinen waren een goederen
trein en een z.g. gemengde trein, waarin een uit vier
wagons bestaand militair transport.
De ruines der beide locomotieven en van 20 wagons
bieden een onbeschrijflijken aanblik.
Tot dusver zijn de lijken van vijf soldaten en twee
spoorweglieden gevonden.
Twaalf soldaten waren zwaar gewond, terwijl de ove
rigen totaal verbijsterd op de plaats des onheils rond
liepen.
De wisselwachter, aan wiens schuld het ongeluk te
wijten is, is gearresteerd.
GROOTE ONTSTELTENIS ONDER
DE BEVOLKING.
Aan het „N. Wien. Journal" wordt uit Boekarest ge
meld, dat dezer dagen een oproer is uitgebroken ondery
de verpleegden in het asyl voor melaatschen in de
Bessarabische stad Ismail, in de Donaudelta.
De melaatschen waren ontevreden over behandeling
en kost en besloten zich met hun klachten tot den
prefect te wenden.
sprek tusschen den voorgewenden politiecom
missaris in dat stadskwartier en de bankdi-
rectie. De directeur van de bewuste financieele
instelling wordt verzocht om zoo spoedig mo
gelijk met zijn personeel het bankgebouw te
verlaten en zich naar een nabijzijnd filiaal te
begeven, en daar zoolang te wachten, totdat
de politie ze zou komen halen. Den autoritei
ten was het namelijk ter oore gekomen, dat het
gebouw ondermijnd was, en dat er bommen
in de mijngangen waren geplaatst, zoodat het
ieder oogenblik in de lucht kon vliegen. Met
aan het hoofd de directie, verlieten de bank-
employé's zoo spoedig mogelijk hun lesse
naars en vertrokken naar de aangegeven
plaats, daar verder afwachtende hoe de zaak
zich zou ontwikkelen.
Ondanks het geduldige afwachten liet de po
litie zich echter niet zien, nóch liet ze iets van
zich hooren, zoodat de directie tenslotte be
sloot met al haar bedienden, weer naar het
bankgebouw terug te keeren, cn dat des te
meer, waar het bedreigde gebouw niet de minste
neiging getoond had om in de lucht te vlie
gen.
Er zou hun echter een groote verrassing te
wachten staan. Alle kassen waren namelijk
opengebroken en er was voor een niet gering be
drag aan baar geld gestolen. De nu spoedig ge
waarschuwde politie bleek van niets af te weten,
maar toonde zich overigens niets verbaasd, want
deze zelfde truc was in Chicago het paradijs
der bankroovers reeds meermalen in scène
gezet. Enkele van deze gladde jongens hadden
het nu blijkbaar ook eens in Detroit geprobeerd
en zooals we hierboven gezien hebben met
goed gevolg.