BEKENDMAKING.
DE MOORDZAAK
GIESSEN-NIEUWKERK.
Arrondissements Rechtbank
te Alkmaar.
Gemengd Nieuws.
Het lage geboortecijfer in Frankrijk.
Het einde van de droogte in Engeland.
Onderwijs.
Marktpolitie.
Plaatselijk Nieuws.
Binnenlandsch Nieuws.
Hei plafond van z'n cel ingeslagen.
Express-trein Hoek van Holland-Muncken
gederailleerd.
De fatale ring.
DE PROVINCIALE
BEGROOTING VOOR 1930.
vroedschap staakte haar vergaderingen; allo handel
stond stil. Er was dan ook alle reden, om beangst te
zijn, want een vijfde van de besmetten stierf. Een
geneeskundige uit deze stad vond een geneesmid
del, waardoor de epidemie gelukkig tot staan kwam.
Deze geneeswijze was voornamelijk een dieet, terwijl
dan nog eenige practische aanwijzingen gegeven
werden voor de behandeling van de zieken. De ziekte
had zich trouwens over geheel Holland verspreid.
In Amsterdam deed zij op eind September haar in
trede, en wierp in enkele dagen tijd meer dan twee
duizend slachtoffers op het ziekbed. In deze stad
was de ziekte echter niet van zoo'n kwaadaardigen
aard. In Haarlem schijnt zij echter meer slachtof
fers gemaakt te hebben. In Zeeland vielen in de
maand October de eerste slachtoffers. De ziekte
schijnt echter weer even plotseling verdwenen te
zijn, als zij was opgekomen.
VOOR DEN POLITIERECHTER.
Zitting van Maandag 30 September 1929.
DE MIDDERNACHTELIJKE HELD MET HET
BIERGLAS.
De politierechterszitting, die zoo nu en dan aan verval
van krachten schijnt te souffreeren, kenmerkte zich
heden door de behandeling van slechts één strafzaakje,
dat bovendien alreeds tweemaal was aangehouden. Het
betrof een snurker uit Wormerveer, met name Pieter
Joh. S., die in den nacht van 14 op 15 Juli ter gele
genheid van een bezoek aan Alkmaar in de Houttil een
reuzematschudding had gemaakt na het verlaten van
een populair café. Als souvenir had hij medegenomen
een bierglas, dat hij gebruikte als strijdmiddel en waar
mee een hem nieuwsgierig aanstarend mede nacht
zwerveling uit Oudorp een zoodanig etik mee op zijn
kersepit toediende, dat een bloedende wond ontstond.
Ja, de dichter loochent zich nooit. Poëta nascitur, non
fit, staat er geschreven: De dichter wordt geboren
niet gemaakt.
Aangezien echter de heer P. J. S., hierboven genoemd,
ds een voorw. gestrafte en onder toezicht staande re-
classant, schijnt een munitieus onderzoek noodzakelijk en
volgde opnieuw aanhouding, ditmaal tot 14 October e.k.
Verder 'niets r#eer aanwezig. Goeden avond, dames
en heeren.
MEERVOUDIGE STRAFKAMER.
Uitspraken zitting 24 September.
H. P. J. E., Den Helder, onjuiste aangifte vermogens
belasting 1926/27, f 5000 boete of 100 dagen.
H. P. J. E., Den Helder, onjuiste aangifte inkomsten
belasting, vrijgesproken.
H. v. W., Den Helder, schuldmisdrijf, vrijgesproken.
P. C. S., Ursem, gedetineerd, rijwieldiefstal, 6 maanden
gev.
J. J. B. en D .S., beiden te Alkmaar, heling van door
misdrijf verkregen goederen, hervatting op 15 Oct. a.s.
Lourens K., Petten, als voren, f 60 boete of 60 dagen.
Pieter M., Hoorn, opzettelijke brandstichting, 6 maan
den gev. voorw. met 3 proefjaren.
Simon K., Wieringen, verwaarloozing van een dier,
f 150 boete of 100 dagen.
Maarten B., Alkmaar, misdrijf art. 247 Wetb. van
strafrecht, 6 maanden gev. (eisch 8 maanden gev).
STEEDS GROOTER ACHTERUITGANG.
Nieuwe jammerklachten worden aangeheven over den
achteruitgang van het aantal geboorten ln Frankrijk
Terwijl gedurende het eerste kwartaal van 1928 het ge
boortecijfer 190.437 bedroeg, liep dit in 1929 tot 185 398
terug. Ook het aantal sterfgevallen vermeerderde:
175.982 in het eerste kwartaal van 1929 tegen 168.436 in
het tweede kwartaal.
De ondersecretaris voor openbare gezondheid, Ober-
kirch, verheelt zijn bezorgdheid niet. Zonder zoo ver te
gaan met te beweren dat Frankrijk „ontvolkt" wordt,
verklaart hij dat Frankrijk, vergeleken bij de steeds
toenemende bevolking in andere landen, ernstig ten
achter komt. Het heeft een uitgestrekt koloniaal rijk,
waarvoor het geen voldoende arbeidskrachten bezit, zoo
dat er buitenlanders de functies krijgen, die eigenlijk
door Franschen behoorden te worden ingenomen. Bo
vendien wijst er niets op, dat met een vooruitgang in
afzienbaren tijd rekening kan worden gehouden.
Freddie van de trap vielen zijn enkel verzwikte," zei
Kolonel Mant, die de zaak later op den dag met den
Bisschop van Godalming besprak, „maar het Is mijn
overtuiging dat Baxter precies gedaan heeft wat ik
voorspelde dat hij een nieuwe vlaag van razenij kreeg
en Freddie zwaar lichamelijk letsel toebracht Toen ik
thuis kwam, werd Freddie langs de trap naar boven ge
dragen, terwijl Baxter met een soort van duivelsch leed
vermaak ln de oogen toekeek. De heele historie is blik
sems verdacht en gevaarlijk, en ik zal blij zijn als ik
Milderd hier heelhuids vandaan heb. Hoe gauwer hoe
liever. Die vent is stapel en stapel krankzinnig."
IV.
Toen Lord Elmsworth mijnheer Peters tusschen de
andere kerkgangers had zien thuiskomen, nam hij hem
terzijde en deelde hem mede dat de kostbare scarabee,
die hij zoo vriendelijk geweest was hem ten geschenke
te geven, ln den afgeloopen nacht gestolen was, men
wist niet door wie. Het kwam den graaf voor, dat de
mlllionnair deze ramp bizonder gelaten droeg. Hoewel
het gestolen voorwerp niet langer zijn eigenlom was,
kon van mijnheer Peters verondersteld worden dat hij
er belangstelling voor was blijven koesteren, zoodat het
hem niet kwalijk te nemen geweest zou zijn als hij zich
boos gemaakt had over het feit dat men zoo slecht op
zijn geschenk gepast had.
Hij nam de zaak met niet verwachte grootmoedig
heid op. Hij kwam met klem op tegen de' opmerking
van den graaf dat deze de ongelukkige gebeurtenis had
moeten weten te voorkomen. Hij kon het zich best
begrijpen. Hij was niet het minst boos. Niemand kon
een dergelijke ramp voorzien hebben. Dergelijke din
gen kwamen nu eenmaal voor, en men moest zich er
bij neerleggen. Eéns had hij zelf ook aan een dito feit
blootgestaan, toen het juweel van zijn eigen verzameling
als het ware vlak voor zijn oogen weggekaapt was. In
ieder geval, hij gaf Lord Elmsworth zijn gemoedsrust
grootendeels. weer, en na daarin geheel geslaagd te zijn,
pakte hij zoo vlug mogelijk zijn biezen en schelde om
Ashe.
Toen Ashe bij hem kwam, vloeide hij over van lie
vigheid. Hij prees hem tot in de wolken. Hij ging zelfs
zoo ver dat hij Ashe vriendschappelijk op den rug klopte
Eerst nadat de ander zijn volkomen onschuld aan het
gebeurde getuigd had, hield de stroom van loftuitingen
op.
„Werd ze niet door jou weggenomen? Wie deed het
dan?"
„De kamenier van juffrouw Peters. Het is een lang
verhaal, maar wij hadden een compagnieschap aange
gaan. Ik probeerde het te doen en slaagde niet. En nu
Is het haar gelukt."
Wordt vervolgd.
De ontvolking van het platteland.
Het dagblad La Croix du Jura maakt een vergelijking
tussonen de bevolking van de Jura-gemeenten in 1850
en die van thans. In deze periode van negen-en-zeventig
jaar is de bevolking van het departement Jura ver
minderd met 85.476 zielen. In industrie-centra zooals
Lons-le-Saunier, Dóle, St. Claude is de bevolking aan
merkelijk toegenomen evenals in andere arbeiders-cen
tra: Morez, Moirans, Champagnole, St. Lupicin, enz.
Daarentegen hebben de plaatsen in de wijnbouwende
streek, Arbois, Poligny, Salins, de helft van hun inwo
ners verloren, want de wijnbouw wordt hoe langer hoe
meer opgegeven in deze streek en zal, volgens de Croix
du Jura, in enkele jaren geheel uit de streek zijn ver
dwenen. De ontvolking van het platteland is het spe-
kendst in de kleine landelijke gemeenten in het bergach
tig gedeelte van het departement, waar het leven hard
is, de verdiensten middelmatig en de genoegens zeld
zaam. Een groot aantal vroeger welvarende' gemeenten
telt nu minder dan honderd inwoners.
De verhuizing naar de stad neemt dagelijks toe.
De minister van landbouw heeft aan een boerin te
Val d'Ajol in de Vogezen het Legioen van eer toegekend
omdat zij zeventien kinderen heeft gehad en opgevoed
tot boeren en boerinnen, die allen het platteland trouw
zijn gebleven. Op voorstel van den burgemeester van
Val d'Ajol zal madame Lepaul, zoo heet de dappere fa-
miliemocder, binnenkort op het stadhuis worden gehul
digd.
UIT DE BRITSCHE MIJNINDUSTRIE.
Tweeduizend mijnwerkers in Northumberland
zonder werk.
Een draadloos N.T.A.-bericht uit Londen mejdt,
dat er in Northumberland 2000 mijnwerkers zonder
werk zijn .Is gevol-g van een geschil over het ge
bruiken van stalen mijnstutten. Men vreest dat het
geschil zich zal uitbreiden tot de groep-Ashington,
welke 10.000 mijnwerkers in dienst heeft.
EEN STAMVEETE.
Die tot een bloedbad aanleiding geeft.
Een vreeselijk bloedbad heeft een Albaneesche ben
de aangericht op den straatweg bij Ipek in het
Sandsjak, dicht bij de Albaneesche grens. De bende
overviel een troepje Montenegrijnsche kolonisten,
dat. zich daar neergezet had en sloeg acht hunner
neer. Bij de lijken vond men een briefje met de woor
den: „Dat is de wraak voor 1912". In dat jaar is er
gevochten tusschen een Albaneeschen en een Mon-
tenegrijnschen grensstam en de vermoorde kolonis
ten behooren allen tot dien Montenegrijnschen stam.
Het zal dus niet veel moeite behoeven te kosten
om de aanvallers te vinden, die echter wel de wijk
genomen zullen hebben op Albaneesch gebied.
DE REGEN MET BAKKEN UIT DEN HEMEL
GEVALLEN.
Toen Zondag in alle zuidelijke graafschappen van
Torquay tot Dover de regen plotseling met bakken uit
den hemel begon te vallen, kwam er ook te Londen een
einde aan de droogte, die daar 37 dagen geduurd had
en de langste drogetijd in 120 jaar was geweest, gelijk
wij reeds gisteren mededeelden. De laatste meetbare re
gen was op 22 Augustus te Londen gevallen.
Het departement van landbouw vestigt de aandacht
op een merkwaardig feit, namelijk dat de droogte
een gunstige uitwerking op den veestapel
heeft gehad, ondanks het gebrek aan groenvoer. In een
officieele mededeeling leest men:
„Vele weken achtereen zijn de weiden bruin en ver
schroeid en kaal geweest Toch zijn de meeste beesten
op de boerderijen, de omstandigheden in aanmerking
genomen, opmerkelijk goed gedijd. Wat kan de verkla
ring zijn?
Sommigen zeggen dat zij minder last van insecten
gehad hebben dan in andere jaren, maar over het alge
meen zijn de vliegen dit jaar minder lastig geweest, en
in Noordelijke streken, waar overvloedig regen gevallen
is en er volop gras is, is het twijfelachtig, of de schapen
bijvoorbeeld er even goed uitzien als de schapen op
sommige uitgedroogde weiden in het Zuiden.
Is het niet mogelijk, dat de hoedanigheid van het
gras de zaak ten deele verklaart? Uit de onderzoekingen
van dr. Woodman te Cambridge en anderen is gebleken
dat kort gras, zoowel in verschen als gedroogden toe
stand, een groote voedingswaarde heeft. De weiden in
het Zuiden hebben den heelen zomer door kort gras
gehad en bij gebrek aan regen is het groenvoer in door
de lucht gedroogden vorm gegeten."
Het departement komt dus tot de slotsom, dat het
gras, dat beschikbaar was, een zeer hooge voedingswaar
de gehad moet hebben.
Burgemeester en Wethouders der gemeente SCHA
GEN maken bekend, dat de gelegenheid bestaat tot
het volgen van een cursus voor de schoolvrije jeugd.
Aanmelding tot deelname kan geschieden vóór 26
October a.s. bij het Hoofd der O. L. school.
Schagen, 1 October 1929.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. CORNELISSEN.
De Secretaris,
ROGGEVEEN.
Burgemeester en Wethouders der gemeente SCHA
GEN brengen ter algemeenc kennis, dat met ingang
van 3 October 1929 tot en met 28 November d.a.v. des
Donderdags geen rijtuigen op het Marktplein, langs
het Rensgars, het Noord en in de Nieuwstraat mo
gen worden geplaatst dan alleen gedurende den tijd
voor op- of afladen, terwijl het uit- en inspannen
van paarden op het Marktplein, langs het Noord
en het Rensgars niet zal mogen geschieden.
Overtreding zal gestraft worden met een geldboete
van ten hoogste f25.of hechtenis van ten hoogste
6 dagen.
Schagen, 1 October 1929.
Burgemeester en 'Wethouders voornoemd,
J. CORNELISSEN.
De Secretaris,
ROGGEVEEN.
HANDELS WINTERAVONDSCHOOL.
Het aantal nieuwelingen aan den Handelswinteravond-
cursus is thans gestegen tot 29. Volgens de gemeenten
zijn de leerlingen uit Schagen 18, Zijpe 4, Harenkarspel
2, Barsingerhorn 1, St Maarten 1, Anna Paulowna 2,
Wieringerwaard 2,
In totaal zijn er voor de verplichte vakken 23, En-
gelsche taal 17, Duitsche taal 15.
HENGELSPORT.
Zondag a.s. zal de Hengelsportvereeniging „De
Baars" haar sluitingswedstrijd houden aan de
Schagersloot vanaf Tolke. Aan dezen wedstrijd is ook
verbonden de Sportbeker, z.g. Wisselbeker.
IN EIGEN KRING.
Door „In Eigen Kring" is in studie genomen ,De Ver
jongde Professor", blijspel in drie bedrijven, van Piet
Wigbout en Frits van Duuren. Het stuk zal nog in Oc
tober worden opgevoerd.
DE NEDERL. SPOORWEGEN MAKEN GOEDE
ZAKEN.
De definitieve ontvangsten van de maand Mei 1929
geven te zien, dat het in 1929 maar steeds boven
het reeds zoo gunstige jaar 1928 uitgaat. De maand
Mei is weer aanmerkelijk hooger dan Mei in 1928.
namelijk f310.887,76. Van Januari tot en met Mei
1929 is de stijging boven de eerste vijf maanden van
1928 f 3.659.486,80.
INBREKER HEROVERT ZIJN VRIJHEID.
Zaterdag werd de Venlosche politie van Tegelen uit
opgebeld, dat aldaar zoo juist een nieuwe fiets gestolen
was; de dief zou op het rijwiel in de richting Venlo
verdwenen zyn. De Venlosche politie kon inderdaad
aan de Roermondschepoort te Venlo den dief arres
teeren. Het bleek te zijn zekere G. B., een gesignaleer
de, die door de rechtbank te Utrecht veroordeeld was
tot vier jaar gevangenisstraf en door de Alkmaarsche
rechtbank nog eens tot vier maanden; alles wegens
diefstal. In het doorzendhuis te Alkmaar had hij de
kans schoon gezien te ontvluchten.
Gedurende den nacht van Zaterdag op Zondag werd
hij te Venlo in arrest gehouden om Zondag aan de
Tegelsche politie te worden uitgeleverd. Daar stopte men
den dief in een celletje om Maandag de zaak te kunnen
behandelen.
Groot was de verbazing en de spijt van de Tegelsohe
politie, toen Maandagmorgen ontdekt werd, dat de
vogel gevlogen was: met een stoel had hij het plafond
van de cel ingeslagen en zoo zijn vrijheid weer wet^n
te veroveren.
EINDE VAN DEN ZOMERTIJD.
Wij herinneren er aan, dat de zomertijd eindigt
den 6den October, 's ochtends 3 uur, zoodat in den
nacht van Zaterdag op Zondag de klokken een uur
moeten worden achteruitgezet.
TYPHUS OP DENNENOORD.
In een der vrouwenpaviljoenen van de stichting
Dennenoord te Zuidlaren, van de vereeniging tot
christelijke verzorging van krankzinnigen en zenuw
lijders in Nederland, waar ongeveer duizend patiën
ten worden verpleegd, zijn gevallen van typhus vast
gesteld. De hoofdinspecteur van de volksgezondheid,
dr. Beekenkamp, heeft Dennenoord bezocht en zich
accoord verklaard met de genomen maatregelen om
verdere uitbreiding te voorkomen. De toestand der
patiënten is bevredigend.
VIJF PERSONEN GEWOND.
Een N.T.A.-telegram uit Wiesbaden meldt, dat de
express-trein uit Hoek van Holland naar Munchen in
botsing is gekomen met een goederen-trein en gederail
leerd is. Vijf personen werden gewond.
Nader vernemen wij, dat het hier den express-trein
betreft, welke gisteren uit Hoek van Holland was ver
trokken met passagiers, die Zondagavond uit Londen
met de boot waren afgereisd. De botsing geschiedde
met een goederentrein, komende uit Mainz; de machi
nist van den express zag het gevaar, wist te remmen,
doch kon een botsing niet voorkomen.
De gewonden zijn drie postbeambten en twee reizi
gers, allen Duitschers.
KLUNDER EN TEUNISSEN VRIJGESPROKEN.
Arrest van het Amsterdamsch Gerechts-
hol. Het den beklaagden ten laste ge
legde niet bewezen geacht. Waar was
KI ander?
Het Amsterdamsche Gerechtshof heeft gister ar
rest gewezen in de door dit college in revisie behan
delde zaak van den timmerman J. C. Klunder en
den uitvoerder J. Teunissen, die elk door de recht
bank te Dordrecht waren veroordeeld tot vijftien ja
ren gevangenisstraf terzake van diefstal van onge
veer vijf gulden voorafgegaan door geweldpleging,
den dood tengevolge hebbende van den spoorweg
wachter J. de Jong te GiessenNieuwkerk, welk
vonnis door het Gerechtshof te Den Haag in hooger
beroep was bevestigd.
Het Amsterdamsche Hof heeft het vonnis van de
Dordtsche Rechtbank vernietigd en opnieuw recht
doende, Klunder en Teunissen vrijgesproken.
Alleen Teunissen was bij de voorlezing van het
arrest door president mr. Jolles, aanwezig. Voorts
waren er de verdedigers mrs. H. H. Roobol en D. den
Hollander.
De belangstelling voor de uitspraak was niet zoo
groot als wel verwacht was. Voor het Gerechtshof
stonden slechts weinigen te wachten op de aankomst
van de hoofdpersonen uit dit revisie-proces. Klunder
was niet verschenen. Hij bevindt zich sinds zijn ont
slag uit het Huis van Bewaring onder dokters behan
deling.
In de zaal van het Gerechtshof was de belang
stelling eveneens veel minder groot dan tijdens de
zittingen van het Hof. De publieke tribune was ma
tig bezet en ook in de zaal zelf waren nog leege
banken. De grootste belangstelling kwam van de
zijde van de balie. Ook de spanning van de proces-
dagen ontbrak geheel: ieder voelde hoe de uitspraak
in het arrest van het Gerechtshof zou luiden.
Even na tien kwamen de leden van het Hof in
de zaal en onmiddellijk nadat de president, mr. Jol
les, de zitting had geopend, begon hij op kalme en
waardige wijze het zeer uitvoerige arrest voor te le
zen. De voorlezing duurde, ruim twintig minuten.
Nadat het arrest was geveld, stond Teunissen, die
voor de laatste maal in de bank der verdachten had
plaats genomen, op en boog even voor het hof.
Het Hof overwoog o.m., dat het op alle daarvoor
voormelde gronden de overtuiging heeft bekomen, dat
de door de getuigen Kroon voor Rechtbank en Hof
afgelegde bezwarende verklaringen onwaar waren en
dat zij thans voor dit Hof de waarheid hebben ge
sproken, waaruit, in verband ook met de verklaring
van getuige Vermeer, noodzakelijk moet volgen, dat
Klunder en Teunissen het te hunnen laste bewezen
verklaarde feit niet gepleegd kunnen hebben,
daar zij, volgens die verklaringen, tijdens het begaan
daarvan, n.1. tusschen 11 en 1 uur in den nacht van
3 op 4 Augustus 1923, behoudens een niet te zake
doende afwezigheid van 10 a 15 minuten, onafge
broken ten huize van Kroon hebben vertoefd.
In ieder geval overweegt het Hof ten slotte
hebben voormelde verklaringen, voor zoover zij be
zwarend zijn, 's Hofs vertrouwen in de geloofwaar
digheid der thans door de getuigen Kroon, vrouw
Kroon en Vermeer afgelegde verklaringen niet ge
schokt, zoodat het Hof de overtuiging heeft behou
den, dat Klunder en Teunissen het te hunnen laste
bewezen verklaarde feit niet hebben begaan en
hunne veroordeeling dus niet in stand kan blijven.
Het Hof ging daarop in Raadkamer en heel rustig
en kalm vertrokken ook de weinig overgebleven be
langstellenden in deze geruchtmakende zaak.
Het feit, dat Klunder gistermorgen bij de voorlezing
van het arrest niet aanwezig was, heeft wel eenige
verwondering gewekt. Verschillende leden van de
balie, die onder elkaar het geval bespraken, kwalifi
ceerde deze afwezigheid zelfs als onsympathiek en
onwellevend.
Intusschen staat het echter vast dat Klunder deze
verwijten niet verdiende. Hij bleek namelijk in de
meening te hebben verkeerd, dat de uitspraak om
elf uur zou plaats vinden en op dit uur was hij
dan ook prompt in het paleis van justitie versche
nen. Hij moest er voor uit Winschoten komen.
GEVONDEN DOOR EEN BEWOONSTER VAN
ROTTERDAM.
Met den ring het noodlot In haar woning gekregen.
Jaren geleden, zoo lezen we in de N.R.Ct., heeft een
bewoonster van de Zaagmolenstraat te Rotterdam op
straat een kostbaren ring gevonden. De ring, die een
waarde heeft van ongeveer f 300, is van platina en draagt
8 diamanten en een parel. De juffrouw heeft van haar
vondst aangifte gedaan bij de politie, maar er heeft zich
nooit een eigenaar gemeld. De juffrouw heeft sedert
dien den ring gehouden, maar het heeft er veel van,
of zij met den ring het noodlot in haar woning heeft
gekregen. De ring wordt beschouwd als de familieschat,
en alle familieleden hopen eens den ring te erven. Over
het kleinood is dan ook al veel twist in de familie ge
weest. Maar dat is nog niet het ergste. Sedert dat de
juffrouw den ring in haar huis heeft, komt zij telkens
op het politiebureau aan den Bergsingel aangifte doen
van diefstal van den ring. En even zoovele malen vindt
de politie den ring in een of andere pandhuis terug,
beleend door den dief of de dievegge, die steevast een
lid van de familie van de juffrouw is, en om de eer van
de familie trekt de juffrouw dan haar klacht maar weer
in. Nu eens is het de dochter, dan weer een broer, een
zwager of een neef, die, in geldverlegenheid verkeerend,
den ring uit het kastje wegnam en beleende.
Vele pandhuishouders in het Noorden der stad ken
nen den noodlottigen ring, en hun tarief is onverander
lijk op f 15 vastgesteld. Telkens als de ring weer was
opgespoord, heeft de juffrouw het pand ingelost. Hoe
vaak zij op die manier al f 15 plus rente heeft betaald,
is niet meer na te gaan. Dezen keer is het weer een
schoonzoon geweest, die van den familieschat gebruik
heeft gemaakt, om een tijdelijk gebrek aan vlottende
middelen aan te zuiveren. Ook nu is, de traditie ge
trouw, de ring weer ingelost en de klacht ingetrokken-
Het moet, dunkt ons, een genot zijn, deel te kunnen
nemen aan het beheer der Provinciale geldmiddelen,
voor bestuurders van groote en kleine gemeenten
om er jaloersch op te worden.
Jaar na jaar kan een begrooting worden inge
diend, waar muziek in zit.
Als reserve is beschikbaar een kapitaal van nomi
naal f3.600.000, dat den veelzeggenden naam draagt
van „Fonds tot gedeeltelijke reserveering van batige
saldi".
Er is een „Wegenfonds" gevormd, waarin uit de
gewone middelen op het eind van dit jaar reeds
f 6.250.000 gestort zal zijn, terwijl 1930 daar weer drie
kwart millioen bij zal voegen.
Sinds '24 zijn de opcenten gehandhaafd kunnen
worden op hetzelfde niveau, dat in vergelijking met
de andere gewesten niet hoog is.
Voor 1930 mag reeds zoo zeker op een flink over
schot worclen gerekend, dat bij voorbaat drie ton be
stemd kunnen worden als bijdrage voor het fonds
met den veelzeggenden naam.
Het is, zou men zeggen, botertje tot den boöm, en
onwillekeurig vraagt men:
Mijn lief jen, wat wil je nog meer!
Bedrijven, die floreeren.
Ziekenhuizen, die zoowel voor de patiënten als
voor de verplegenden tot de allerbeste behooren.
Kasgeld om het grijpen.
Stijgende inkomsten.
Het eenige, dat de belastingbetaler zou kunnen vra
gen is:
Nog iets lager opcenten.
Stellig is de mogelijkheid daarvoor aanwezig, ook
als men alle roekeloosheid wil vermijden. Toch ge
voelen wij veel voor het standpunt van Gedeputeer
de Staten, die verlaging ontraden. Om dit goed te be
grijpen, lijkt het ons gewenscht, hier de woorden aan
te holen, waarmee zij verleden jaar de begrooting
voor 1929 bij de Staten ileidden.
Gedeputeerde Staten schreven toen;
,Niet dan noode zijn wij er toe overgegaan, U dit
voorstel tedoen nl. om f400.000 te onttrekkén aan
het „Fonds tot gedeeltelijke reserveering van batige
saldi", omdat wij dat fonds, waarvan de middelen
worden gebruikt voor de voorziening in de behoefte
aan kasgeld voor de Provincie zelve en voor hare
bedrijven en ziekenhuizen, van groot belang voor de
Provincie achten. Van nog grooter belang achten wij
het echter de heffing van opcenten op de Rijksbe
lastingen te kunnen handhaven op de hoogte, waar
op die thans reeds vijf jaren achtereen bepaald is
kunnen worden.
Dat wij deze uitkeering tot f400.000,— hebben kun
nen beperken, niettegenstaande het batig slot der
rekening over het dienstjaar 1926 bijkans f 1.200.000,—
lager was dan dat van de rekening over 1925, vindt
zijn grond in verschillende gunstige omstandigheden,
als hoedanig wij in de eerste plaats noemen de te
rugbetaling door het Provinciaal Electriciteitsbedrijf
van f 200.000,op de in vroegere jaren aan dat be
drijf verstrekte rentelooze voorschotten. Voorts meen
den wij f 100.000,— te mogen ramen als aandeel van
de Provincie in de uitkeering uit de opbrengst van
de Rijkswegenbelasting, terwijl voor onderhoud van
wegen en daarbij behoorende werken f 130.000,min
der noodig zal zijn, dan ten vorigen jare.
Ook voor posten van onwaarde op de Rijksbelastin
gen zal, naar wij vermoeden, met een lager bedrag
(f600,000,tegen f700.000,ten vorigen jare) kun
nen worden volstaan. Ten slotte is de Provincie in
1929 ongeveer f95.000,— minder verschuldigd wegens
rente en aflossing van gesloten geldleeningen."
De Staten hebben zich in December 1928 met deze
opvatting vereenigd, doch van meer dan een zijde
werd duidelijk uitgesproken, dat men er volstrekt
niet van overtuigd was, dat de f 400.000 uit het reser-
