RADIO
„ROXY" Rothafel en zijn uilzendingen.
Radioprogramma
Nieuw Gezelschap geformeerd voor
Indië.
Staatsloterij,,
Onze tyrande Mode.
In liet begin van 1927 verrees op de 7de Avenue bij
de 50c straat in New-York een theater, dat beschouwd
wordt als een der meest luxueuse, een der schitte
rendst ingerichte bioscooptheaters van de wereld
het Roxy Theater. Het is in een zeer eigenaardigen
stijl opgetrokken en doet, met zijn beeld-nissen en
ronde boogramen met kleine vierkante vensters, den
ken aan een kerk. De „Kathedraal van den Film" is
dan ook de naam, dien de New Yorker er aan geeft.
De naam „Roxy" is in korten tijd beroemd geworden.
In de eerste plaats in de filmwereld, hoewel die be
kendheid zich voornamelijk beperkt tot de Verccnig-
de Staten; vervolgens door de grammophoonplaten;
wie heeft tegenwoordig geen plaat gespeeld op het
schitterende orgel van het Roxy Theater? En last
not least door het Roxy Theater Radio Zendstation.
Wij hadden dezer dagen het geluk „Roxy" eens vcr-
trouwelijkte kunnen spreken.
„Roxy" is de lieer Samuel L. Rothafel. De Amerika
nen zijn erg in de wéér met bijnamen; dezen deed
Rothafel op terwijl hij, nadat hij eerst „mislukt" was
als loopjongen in een groot warenhuis in Stillwater
j(Minnesota) na den dood van zijn moeder, in dienst
was bij de U.S. Marine. Dezen bijnaam heeft hij altijd
gehouden en thans is het een naam geworden, die,
in Amerika althans, evenveel bekendheid en ver
maardheid geniet, als die van den president.
Na den dienst verlaten te hebben, begon hij met
een heel klein bioscoop-theatertje; in een tijd, dat de
„moving pictures" nog in de kinderschoenen stonden.
En hij opende dit theatertje in een leegen winkel
wereld weten te maken. Hij heeft me op velerlei wij
zen geholpen en dikwijls denk ik, als ik alles zoo eens
naga, dat hij misschien wel de beste, de trouwste en
onmisbaarste vriend geweest is in mijn lange loop
baan. Maar met „Mike" moet je ook behoorlijk weten
om te gaan. Je kunt hem maar niet „zoo-zoo" behande
len! Hij is slim. Maar hij heeft een manier om recht
streeks door te dringen in 't hart van de menschen
wonderbaarlijk! En als je dat hart niet op de juiste,
eerlijke manier weet te raken, dan hebben ze geen
belangstelling voor je. Net als de held in het tooneel-
spel van Austin Streng „De zevende Hemel", is
„Mike" een „wonderlijke vent". Je kunt hem niet voor
den mal houden. Bij „Mike" moet je nooit doen „als
of". Ben je een vervelende, sombere, zwartgallige ke
rel, die altijd geneigd is te peinzen over zijn ongeluk,
dan geeft „Mike" die boodschap rechtstreeks door. Ben
je daarentegen, flink, met den besten wil bezield om
jouw deel van het werk, dat het leven je oplegt, te
volbrengen, ben je bezield met de gedachte, en den
wil om een ander te helpen, zijn zware vracht te dra
gen, of hem zoo nu en dan eens te laten glimlachen,
dan zal „Mike" die boodschap met het grootste ge
noegen aan de luisterende menschen overbrengen.
„Mike" is een geweldige factor, die veel kan doen
om het hoekje van de wereld, waar je in zit, wat op te
vroolijken en hij zal duizenden vrienden voor je ma
ken door je boodschap van goeden wil en gepaste
vroolijkheid over te brengen.
In Forest City (Pcnnsylvania), waar zijn publiek be
stond uit mijnwerkers, die gezeten waren op geleende
stoelen, voor zoover die er waren, en overigens op
leege kisten en kratten. Het „doek" wapperde en golf
de, de beelden trilden, een Edison stabilisator was
nog onbekend, het projectietoestel was vierdehandsch,
en, volgens „Roxy's" eigen woorden, „verduiveld'
slecht. Maar de mijnwerkers waren blij eens wat
nieuws te zien en bleven „Roxy" trouw hun klandizie
gunnen. In dien tijd experimenteerde hij, zocht hij,
dacht hij na en bracht zelf verbeteringen aan. Toen
hij, na jaren, weder in New York kwam, was hij over
tuigd van zijn kunnen. En zijn tijd kwam. Met zijn
nieuwe ideeën over belichting, aankondiging van een
film, gesynchroniseerde muziek en atmosfeer schep
pende prologen, werkte hij in den kortst mogelijken
tijd het Regent Theater op de 7de Avenue op tot de
meest bezochte bioscoop-theater van New York. En nu
heeft hij zijn eigen theater, de „Kathedraal van den
Film".
En wederom toonde Roxy zich vindingrijk. Het bo
venste gedeelte van het gebouw werd ingericht als
zendstation met studio's en alles wat er bij behoort.
„Roxy" ging uitzenden en wederom wist hij do har
ten van het New Yorksche en later van 't geheele
Amcrikaansche volk te vinden. Zijn „Hallo, every-
body!" klinkt avond aan avond in den microfoon en
meer dan twee millioen menschen luisteren naar zijn
stem. Na elke uitzending krijgt hij van zijn enthou
siaste luisteraars brieven over de uitzending. „En
mijn ochtendpost vervult hij met trots", zegt „Roxy".
Het is dan ook geen kleinigheid als men, na een ge
slaagden zendavond, een tienduizendtal brieven op
zijn bureau vindt!
„Roxy" heeft één vriend, dien hij bizonder waar
deert: „Mike". Mike is de naam-in-den-volksmond voor
„microfoon".
Ik ken „Mike" nu al geruimen tijd, zegt „Roxy',
en hij heeft mij duizenden vrienden over de geheele
Samuel S. Rothafel (Roxy), die
zich door zijn radio-uitzendingen
vanuil hel Roxytheatcr te New-
York, in de Vereenigde Staten een
groote mate van populariteit heeft
weten te veroveren.
(Photo: Irpa.)
Deze meening van „Roxy"*over den microfoon is
karakteristiek; zij geeft in enkele woorden zijn gehee-
len geestestoestand weer; er blijkt met de grootst mo
gelijke duidelijkheid uit, dat „Roxy" steeds zijn uiter
ste best doet om „het hart van de menschen te raken",
om hem op te vroolijken in somberheid, om hen aan
te sporen tot flink aanpakken zooals hij zelf ook
heeft moeten doen om hen te brengen tot een hel
derder, frisscher, vroolijker levensopvatting. En hij
slaagt daarin, gelukkig!
Niets pakte mij meer, dan een brief van een gevan
gene in de West Virginia Penitentiary, dien Roxy mij
liet lezen. Eens in de week namelijk, zendt „Roxv"
speciaal uit voor de gevangenen en de dankbaarheid,
die deze ongelukkigen hem voor de uitzending betoo-
ncn, is roerend. Ook in deze uitzendingen of liever:
speciaal bij deze uitzendingen weet „Roxy" den
juisten toon te vinden. Dit is zijn groote geheim. Het
is niet „Mike", maar Roxy"! Ik laat de laatste alinea
van bovenbedoelden brief volgen: „Ja, Roxy, we weten
wel, dat wij niet veel waard zijn maar als je je
toestel kon instellen op de harten van ons, gevange
nen, en de berichten opvangen, die zij bevhtten dan
zou je weten en begrijpen, dat er dankbaarheid
heerscht en een geweldige: appreciatie in de zielen
van hen die eens mannen waren
Moge Roxy nog langen tijd goede vrienden blijven
met Mike".
(Nadruk verboden!)
1 Voor Donderdag 3 October.
I Hilversum (1875 M.)
10.0010.15 Morgenwijding. 12.151.45 Concert door
het Tuschinsky-Orkest 1.452.30 Gramofoonmuziek.
2.304.00 Solisten-concert 4.005.00 Ziekenuurtje
5.005.30 Sportpraatje door H. Hollander. 6.017.45
Concert door de Hongaarsche Tzigane Kapel van de
Gebr. Elmer en Bela Ruha, m.m.v. Van Dijk's origi-
neele Volendammers 8.019.15 Kamermuziek door het
Hollandsch Strijkkwartet 9.159.30 Praatje door
Fred Fry over: Taallessen 19291930. 9.3010J.0
Concert door het Omroeporkest. 10.10 Persberichten
10.20 Voortzetting concert. Daarna: Gramofoonmu
ziek. 12.00 Sluiting.
Huizen, (298 M., na 6 uur 1071 M.)
10.3011.00 Ziekendienst. 12.302.00 Concert, zang
viool, cello en piano 4.005.00 Ziekenuurtje 5.00
6.30 Concert, sopraan, viool en piano 6.307.30 Orgel
concert 8.0O—9.00 Orkest-concert 9.2010.10 Voort
zetting concert Daarna Persberichten.
Daventry (1554 M.)
10.35 Morgenwijding 11.05 Lezing 11.2011.50
Proefuitzending Televisie 11.50 Gramofoonmuziek
12.20 Concert 1.20 Concert Cinema-orgel. 2.20
Beelduitzending 2.45 Berichten 2.50 Uitzending voor
scholen 3.20 Vespers 4.20 Concert 5.35 Kinder
uurtje 6.35 Nieuwsberichten 6.50 Marktberichten
7.05 Piano-recital 7.20 Lezing 7.45 Lezing 8.05
Viool-recital 8.50 Optreden van de Co-Optimists
10.00 Nieuwsberichten 10.20 Lezing 10.35 Verras
sing 10.5012.20 Dansmuziek. Vocaal sextet.
- Langenberg (473 M.)
10.3511.35 Gramofoonmuziek 11.4012.10 Phonola-
concert 12.30 Gramofoonmuziek 1.252.50 Orkest-
concert 5.556.50 Gramofoonmuziek 8.20 lm Wie
ner Wurstelprater. Een vroolijke Hoorbeelden-reeks
Daarna tot 12.00 Dansmuziek.
Zeesen (1635 M.)
6.1011.05 Lezingen 12.201.15 Gramofoonmuziek
1.151.50 Lezingen 2.202.50 Gramofoonmuziek
2.504.50 Lezingen 4.505.50 Concert uit Berlijn
5.508.20 Lezingen 8.20 Concert uit Leipzig
9.50 Voorlezing. Daarna tot 12.50 Dansmuziek.
Brussel (508.5 M.)
5.20 Gramofoonmuziek 6.55 Gramofonmuziek
8.35 Concert en vocale solisten.
Kaiundborg (1153 M.)
12.202.20 Orkest-concert 3.505.50 Dansmuziek
8.3510.35 Orkest-concert en zang 10.501.20 Dans
muziek.
EEN REDDING.
(Pages Gaies.)
Ik heb dien brief nog altijd in mijn zak. Hij
had al een week geleden op de bus moeten zijn.
Breng hem maar vlug weg. De post zal er
toch wel geen erg in hebben.
KUNST.
LIED VAN DEN DAG.
Naar de m aan.
Reeds jaren is men aan het zoeken,
Ver buiten onze wereldbol,
Men raadpleegt heele dikke boeken,
't Zij nieuw of oud, maar altijd kloeke,
En schrijft weer nieuwe boeken vol.
Zoo speurt men naarstig dag en nacht
Wat de natuur heeft voortgebracht.
Wat zit er in de lucht verscholen,
Behalve regen, wind en zon,
Wie maar op aarde rond blijft dolen,
Den grond bewandelt met zijn zolen,
Blijft altijd oppervlakkig dom.
Neen, geestesarbeid vraagt naar vrucht.
Die zoeken wij nu in de lucht.
Reeds electriciteit bij vrachten,
Gaf ons kennis aan 't publiek.
Die w' uit de lucht te voorschijn brachten
En daarbij kwamen nog de krachten
Van lucht' ig draadlooze muziek,
Die hoorden we nu heel den dag
En niemand die het keeren mag.
Nog is het menschdom niet tevreden.
Zijn werk nog niet goed beloond;
Zoo speurt men na dat grootsch verleden,
Dat ons zooveel reeds gaf, nu heden,
Of ook de maan soms is bewoond.
Ook wil men weten met geweld,
Hoe is het toch met Mars gesteld.
Hoe leeft men daar op die planeten,
Millioenen mijlen hier vandaan?
Zou men daar 's winters zuurkool eten?
En als het warm is ook zoo zweten?
Zou men ook daarheen kunnen gaan.
Eén heeft het er reeds geprobeerd,
Maar die is dood teruggekeerd.
Ja, arbeid door, totdat het klaar is,
Of Maan en Mars ook zijn bewoond,
We moeten weten of het waar is,
Als er voor ons een plaatsje daar ls,
Dan wordt Uw arbeid toch beloond.
Arbeid dus voort tot aan uw graf,
Schiet op de maan uw pijlen af.
Wij loopen hier in angst en vreeze,
In smart, vermoeinis en pijn,
Zal ik er morgen nog wel wezen
Of zal ik na dien dag van dezen
In 't druk verkeer verpletterd zijn?
Zijt gij bewoonbaar? Dank o, Heer!
Want 'd'aard is niet bewoonbaar meer!
TROUBADOUR.
Trekking van Maandag 30 September.
5e klasse 9e lijst,
No. 7051 f 15.000.
No. 19342 f 1000.
Nos. 3173 8743 9382 en 20471 ieder f 400.
Nos. 2130 6811 11466 12764 14888 en 20403 ieder f 200.
Nos. 2149 6407 7173 7431 7454 8599 9828 10009 14411
18010 18786 20570 ieder f 100.
Prijzen van f 70.
173 225 358 660 792 894 931 976
1076 1211 1309 1369 1398 1642 1895 1946
1994 2053 2324 2404 2783 2794 2830 3028
3140 3614 3634 3688 3799 3843 3845 3893
3957 4064 4107 4111 4176 4184 4362 4392
4402 4404 4421 4525 4672 4833 5024 5146
5185 5335 5410 5457 5484 5552 5900 6101
6265 6560 6561 6576 6587 6610 6640 6692
6799 6835 6980 7000 7083 7365 7404 7407
8249 8276 8433 8464 8477 8600 8759 8815
8867 8887 8986 8999 9138 9166 9204 9278
9299 9321 9397 9435 9445 9468 9600 9661
9727 9753 9833 9837 9976 10181 10471 10627
10658 10698 10903 11053 11169 11223 11283 11286
11347 11373 11437 11607 11617 11813 11814 11933
11949 11963 12182 12446 12495 12583 12674 12783
12865 12903 13121 13148 13153 13179 13223 13249
13365 13368 13387 13451 13818 13954 14041 14110
14456 14471 14512 14567 14743 14749 14782 14906
14954 14982 149S8 15011 15025 15036 15045 15067
15117 15211 15258 15262 15436 15631 15905 15989
15990 16045 16079 16091 16305 16318 16445 16456
16461 16483 16535 16592 16722 16733 16783 16796
16838 16889 16900 16915 16971 16994 16995 17057
17299 17384 17413 17427 17489 17495 17537 17606
17767 17915 17147 18278 18388 18432 18601 18641
18735 Ï8792 18818 18885 18916 19059 19225 19424
19429 194S8 19503 19547 19841 20000 20076 20246
20295 20747 20756 20851 20865 20889
Onder leiding van Jan Mulder is 'n nieuw
ensemble samengesteld, bestaande uit: Jan
I Mulder, Enny van Stekelcnburg, Kitty Posthu
mus, Chris de la Mar, en Joh. Meyer, admini
strateur. Het plan bestaat om een wereldtour-
née van mogelijk een paar jaar te maken, te
beginnen met Indië. 25 October vertrekt het
gezelschap vanuit Marseille, na eerst een beetje
.afscheid van Europa en Parijs te hebben ge
nomen". Het doel is voornamelijk lichte kunst,
ïperette, één-acters, cabaret-nummers en Grand
iuignol, de echte griezelstukken. De eigenlijke
ocht begint te Sabang en omstreken, dan gaat
.et naar Kota-Radja, Medan; vervolgens is
ava aan de beurt. De tocht wordt zooveel mo-
elijk gemaakt per auto, speciaal voor dqf doel
angekocht en ingericht.
Causerie van mevr. W. van Italiëvan Emb»
den. Natuurlijke en tegen-natuurlijke mode.
Deze tijd heeft al heel weinig karakter. Wie
maken de mode? De mensch begrijpt de les
van de natuur al zeer weinig. Waarom Ico
nen de vrouwen zich voor de eischen der
mode? De wisselwerking der gedachten. De
sociale zijde van bet vraagstuk.
Voor de afd. Leiden van de Vereeniging voor Huis
vrouwen hield mevr. W. van Italië van Embden Maan
dagmiddag een causerie over: Onze tyran... de mode.
Door de N.R.Ct. Is aan deze causerie het volgende ont
leend:
Spr gaf eerst een kort historisch overzicht van do
mode, waarna zij de mode onderscheidde in: de natuur
lijke en de tegennatuurlijke. Het dragen van bont in het
koude jaargetijde, dunne kousen en lage schoenen in den
zomer is natuurlijk, tegennatuurlijk is het wanneer we
in de hitte zwoegen onder bont en in de koude rillen
onder te dunne beenbekleeding. De inheemsche kleeding
staat het kleine Japansche ras prachtig; de Europeesche
kleeding ontneemt het zijn charme.
Bassac zegt: la toilette c'est 1'expression de la société.
Dan heeft, aldus spr., deze tijd helaas al heel weinig
karakter. De mode wisselt om het half jaar. De ratio-
neele, de natuurlijke mode, passend bij het vlugge tem
po van het leven en het in sport uitgegroeide lichaam
van de vrouw van de laatste jaren, is bezjg plaats to
maken voor wijde, lange rokken, ja waarlijk... voor den
sleep.
Het verschijnsel mbde in haar tegenwoordlgen wisse
lende vorm ls de draagster van véél fouten, sociaal,
technisch, economisch en etisch, Uitvoerig toonde spr.
deze stelling nader aan.
Hoe leelijk mode is, bewijst het feit, dat we een mode
van enkele jaren geleden... belachelijk vinden.
Wie maken de mode? Niet meer gelijk vroeger de
.faiseurs", maar veelal de groote fabrieken met hun
mode: mode-voor winter no. zooveel, hun mode-kleur,
die Iedere vrouw staat.
D e verkooper drijft naar mode, omdat ze hem winst
brengt; bovendien hij zit op zware lasten. Een en an
der betaalt de koopster. Kan haar budget het lijden?
Wordt het te hooge bedrag niet afgeknepen van ander©
noodzakelijker uitgaven, van geestelijke verfrissching?
Hoeveel twist in het gezin ontstaat niet door het „moe
ten meedoen." het „niets hebben om aan te trekken" met
de kast vol kleeren!
De mode is een massa-ding. De mensch is een éénling
Voor ieder afzonderlijk boetseerde de natuur een eigen
oor, neus, duim... nooit gelijk aan die van een ander
De mensch begrijpt die les al zeer weinig.
Een eigen gevonden kleeding van schoone stof ge
tuigt van innerlijke rust en toont karakter. En karak
ter trekt altijd de oogen tot zich.
Waarom leenen vrouwen zich tot de mode?: In den
dlepsten, soms niet bewusten grond: om den man te
behagen.
Mannen mogen zich nooit beklagen, want achter
iedere toegetakelde, eigen wezen verliezende vrouw...
staat een man. Laten de mannen eens zeggen: „als j©
zóó vernedert in die mode-slavernij gaan we niet met
je om" het resultaat zal niet twijfelachtig zijn. En
geen wonder, want de natuur wenscht de wisselwerking
tusschen de geslachten. Ook achter Iedere daad, ten
goede en ten kwade van een man.-, staat een vrouw.
Spr. wees hierna op de besmetting die de mode-eischen
brengen aan het volksmeisje en op de vaak tragische
gevolgen voor haar en den man uit haar omgeving,
wanneer het ook aan de mode wil meedoen (knoeie
rijen, diefstal.)
Er worden niet te veel kleeren gemaakt, want een
groot gedeelte van de bevolking heeft er te weinig. Maar
het bedrijf dient anders te worden, het moet van Zie
kelijk weer gezond gemaakt worden.
De wetgever kan hier niet ingrijpen; middeleeuwsch©
voorschriften zouden nu niet mee' baten. De gezond
making moet van de vrouwen zeif uitgaan, door ont
wikkeling van karakter, van zelf-eerbied, van inzicht in
sociale verantwoordelijkheid.
Mode behoort te zijn een dienares... geen tyran.
VOORZORGSMAATREGELEN.
(Smith's Weekly.)
Wat! Is er niets geen ouwe klare aan boord?
Heb je dan niets meegenomen?
Ja, maar wij hebben alles opgedronken zoo
gauw de wind begon op te zetten.