Scliapr Courant
S. COLTOF
Uw adres voor
Zaterdag 5 October 1929
72ste Jaargang. No. 8540
Nerveus en Overspannen
Onrustig en Slapeloos
IVlijnhardt's Zenuwtabletten
Vierde Blad.
t Brabasitsche brieven.
Den Kelder.
BEDOEK-, STOFFEERING- en MEUSEL-AFDEELIHG
Opvouwbaar
Klapbed
f 26.50.
DIVANS
f 9.75, 13.50, 19.50, 22.50.
Staatsloten",
Meubelstoffeering
eubelreparatie
atrasreparatie
K. Blaauboer,
SCHAGEN.
i ii m
a
BOERDERIJ en VEEHOUDERIJ
Gebruik hiertegen de Zenuwstillende en Zenuwsterkende
Glazen Buisje 75 cent. Bij Apoth. en Drogisten
Ba Ml mi nu Bk, m WZMZM
FEUILLETON- -
m VERTELLINGEN.
Uk A M M U
Ulvenhout, 1 October 1929.
Menier.
Twintig keer op 'nen dag
vraag ik aan m'n eigen: zou
'r 'nen schonderen tijd van
*t jaar zijn as d'n deuzen!
Maar even gode weet ik,
da'k da-d-ok m'n zeivers af
vraag in 't vruuge veurjaar,
in d'n komenden zomer en
meer d'n eersten snieuw.
't Is er al net iender mee
as 'n dartig jaren gelejen
(ik kan da nouw grust zeg
gen: 't is „verjaard"), as ik
'n schattekopke van 'n frum
meske teugenkwamDan
doch ik dikkels: ochirrekes,
wa-d'n wèfke, wa-d-'n wefke, om er mee naar t aander
end van de wereld te kuiëren; hoe schoon, hoe sjar-
maant, hoe livekes ee onzenlieveneer da schepseltje ge
schapen; zóó hè 'k 't nog nóóit gezien!
Maar amico, veur ik aan 't end van dezelfste straat
was, lot staan aan 't end van de wereld, was 't
alwéér zoo mee 'n aander tiepeke da'k gère zag. k Ver
loor, mee aandere woorden, m'n haart soms zeuven
keeren in een en dezelfste straat Veur 't eene bonsde
m'n haart teugen m'n strot aan omda-d-et zo'n mollig
propke was mee wangeskes as bellefrurkes; veur 't
aander^ rokte-n-ik in de wèèr omda ze zukke zachte,
blonde krulletjes droeg; veur nummeroow drie, omda
ze 'n paar oogkes had, die illetriek in m'n bloed joegen,
en zoo was 't altij wa-d-aanders da me tempteerde van
bewonderink. Ik tuimelde van de eene eeuwige liefde
in de aandere liefdeseeuwigheid wa, tusschen twee hoks-
kes en stripkes, de beste remedie is om nie te gaauw
de trappen van 't gemientehuis op te kraffelen.
Maar ollee, daar ga-g-et allemaal nie om, 't is maar
om 'n modelleke te emmen. 'k Wil dan ditte zeggen:
't is in de schepping allemaal zoo schoon, zoo grotschig
van enkelde pracht da ge soms 't gevuul krijgt da ge
Veur d'n gek g'ouwen wordt.
Zóó denkte: zóó prachtig was 't nog nooit en... veur
ge èèn straat verder bent...
Kek, da wouw ik zeggen van deuzen tijd! As Tc oew
in 't veurjaar schrijf: 't is d'n schonsten tijd van 't
jaar, dan motte nie zo stillekes zitten te lachen as Tc
oew da-d-enkelde keeren per jaar overnuuw weer zeg!
Denkt dan maar om al die wefkes van oewen jongen
tijd, want ge mot 'r nouw maar nie omhenen perbeeren
te draaien, amico, ik zal wel ginnen uitzonderink zijn
gewiest ee?
Zondaggemergen, toen Tc naar de kerk gong, toen
gong ik kepleet deur 'nen gouwen regen. Duzenden, neeë
muljoenen geele en brons-kleurige blaaikes fladderden
deur de locht. Ze tuimelden en duikelden as gekskes
in de rondte en de boomen stingen ze mee volle ermen
van d'r af te schudden.
't Had 's nachts 'n bietje gevrozen. De weg lag dun-
wittekes deur ons durpke getrokken. De bruggeskes lag-
gen lijk 'n wit kattenruggeske over de mark gebogen en
de zon die hong as 'nen vurigen bol laag in de miestige
mergenlocht en goot over 't laand 'nen rooi-koperen
gloed. Lang rekten de schaduws van de boomen d'r
eigen uit over de witte graspinnekes, die gebogen sten
gen van de zwaarte van d'nen ijs-gestolden daauw, die
'r aanplekte en naarmate 't zonneke aan gloed en
wermte winnen gong, in 'nen stralenkraans kwam te
staan, dooide-n-et witsel weg en liet 'n spoor van vocht
na dat d'n weg te glimmen lag in rose gloeiing! De
nachtvorst had 't leste bietje vocht uit de dorre, dooie
steeltjes, g*aald van de blaaikes en d'n hoogen wind, bo
ven in de kruinen, sleurde de zwaksten er nouw af.
Maar zoodoende, amico, was 't ier Zondagmergen zoo
'schoon, da'k bijna te laat in de kerk kwam. 'k Kon er
nie van scheiën!
Aan m'n schoenen hong 'nen dikken, zachten koek
van dooie natte blaren en 'k liep zoo stillekes de kerk
in of ik op 'n dik tapijt liep. In de bank verloor ik 't
van m'n schoenen af en toen zag ik da-d-eel onzen wit-
geschuurden vloer vol lag mee zukke bodekes van d'n
herfst 't Rook ernaar, wilde da geleuven. 't Rook as
in 't bosch waar nouw die zware, lekkere geuren han
gen tusschen de boomen van die half-verteerde blaaikes
Dan ruuk 't naar 'nen nuuwen tijd. Zooas in de huizen
de koffie op de platte-buiskachels te geuren staat as
't weer winter worren gaat, zoo hangen in onze bos-
schen de geuren van 't stervend loof.
'k Ben d'r 's gaan zien. „Trui", zee ik onder d'n koffie
,,'k gaai dalijk 'n bietje stappen, 't Is buiten zoo snotver-
dikkoppes mooi, da ge'r stillekes van worren zouw. 't
Is nouw de tijd, witte nog wel, da me-n-ok vrijen moch
ten van jouw vader en da me deur d'n wind liepen on
der de slietende blaaien tot m-n-er buiten asem van
gerokten. Witte nog, Trui, da gij dan 'n klurke kreeg
da 'k er stapel van wier en da'k oew dan..."
„Eddet of krijgdet?" viel Trui in m'n rede en ze
tikte mee dTen krommen wijsvinger teugen de plak
waar ze vermoedt dat d'r harsens zitten.
En meteen slurpte ze d'ren zooveulsten bak koffie
leeg. Of ik er nouw zoo kemiekerig uitzag, of 'n erg
ongelukkig bakkes trok na die inteupsie, 'k weet et
verduveld zeivers nie, maar toen Trui onder 't geslurp
boven 't randje van d'r kom naar mijn keek, toen
schoot ze medeen in 'nen lach dat de koffie in m'n
gezicht spetterde.
Trui wier pèèrs. „Stikt 'r nie in," gaf 'k ze d'n goelen
raad en „da-d-'adde dartig jaar gelejen motten doen,
toen me-n-op dat baanske zatten onder dieën ouwen
beuk, waar ik ons veurletters ingesnejen eb mee da-d-
haart eromhenen, medam Koffiedrap!" „Wa dan nog?"
zee ik, „wa-dan nog? Motte da nog vragen, vuurspou-
wende berg, koffie-vesuvejes! Wa-dan nog? Dan ha'k
oew olleen laten zitten, olleen verstade da, stlk-olleen,
op da baanske, diep in 't bosch, olleen bij da-d-uitge-
snejen haart en 'k was mee jouw nooit, nooit, be-
grepte da goed, in de volgende Meimaand getrouwd!"
Ze kwam vlak veur me staan, zóó dicht, da'k de koffie
rook, pal mee d'ren kop teugen mijn gezicht aan, mee
d'r haanden in d'r zij. En of ze 'k weet nie wa te zeg
gen had, keek ze me effen aan, zee niks, kneep d'r
lippen op mekaren en dee d'r oogen 'n bietje dicht,
gooide toen d'r hoofd achterover en siste: „méénde da?"
„Ja," zee ik onverschillig.
Toen kwam ze nog 'n bietje dichter en langzaam vroeg
ze: „mééndegijda
Nouw, amico, toen zag ik olleen d'r oogen, die schit
terden van drift enne... as 'k oew d'r nouw byvertel
da zij 't dingeske was indertijd da mee d'r oogskes
illectriek in m'n bloed tooverde, dan begreple de rest
wel. 'k Zag Trui weer van d'r achttien jaren veur me
en... ollee, ok d'n herfst van 't menschenleven kan
wonderschoon zijn...! Ok bij ons toovert 'n laaghangend
koperkleurig zonneke soms nog rose gloeiing deur ons
botten.
Toen ben 'k in 'n bui van zonnegoud de bosschen in
geschoten. Keb nog 's gezeten op die baank bij dieën
steenouwen beuk. Keb 'm gezeed: „ouwe jongen, as gij
's praten kon." Keb naar m'n beeldhouwwerk gespeurd
en keb 't gevonden, 't Was vergroeid. Hij sting vol
mee zukke soort van inskripties en over mijn werk
hadden aanderen weer aandere figuurkes gesnejen.
Maar hij rauschte nog net iender as zooveul jaren ge
lejen in deuzen tijd. Z'n blaaikes kwamen mee droog-
geritsel langs z'nen steuvigen bast gevallen. Gebogen
hong ie over de laan en 't jonk gebomte om 'm henen
dee 'm nog grooter lijkenen.
Zonneplaskes vielen deur z'nen kruin op d'n witten
zaandweg. 't Was of ze opsprongen en d'r eigen weer
verdoken. Muschkes titsten as i lestieke ballekes in z'nen
schaduw en pikten in de gruune aanwaskes van de ge
vallen beukeblaren. Schoon stingen er de zuiveren ber-
kenibomkes te wiegelen mee d'r slaanke stammeke in
'n zebra-velelke. 't Gloeiend rood van de eikenblaren
tooverde 'r klurkes deurhenen om oew mee 'nen open
mond van bewonderink te laten gapen. En 'k ben toen
weer 's op da baanske gaan zitten van veur zooveul
jaren her. 't Was allemaal veuls te mooi om er maar
laangst te kuieren, 'k Wou 't weer 's goed zien. De
bank was los gaan zitten. D'n eiken bint, over die twee
afgezaagde boomen, daarvan waren de moeren gaan
roesten. Hij zat ok vol mee snijwerk van even diep
zinnige beteekenissen as 't kunstige beeldhouwwerk.
En keb er zitten peinzen, de laan af, zoo stillekes en
zoo laank, tot 'r 'n spinnekopke z'n webke aan me
vastgemokt had.
Amico, 'k zat daar midden, in 't atteljee van Onzen-
11 eveneer en 't schoon da'k er genoten heb... lach nie,
maar 't is d'n schoonsten tijd van 't jaar!
Amico, veul groeten van m'n Vesuvius en, as altij,
gin horke minder van oewen
toet a voe
DRé.
KANAALWEG 132
Trekking van Woensdag 2 October.
5e klasse 11e lijst.
Nos. 3651 9628 10289 en 18480 ieder f 1000.—.
Nos. 1949 2111 4256 5934 6052 7066 7386 8207 en 19468
ieder f 400.
Nos. 8227 11642 15593 en 18817 ieder f 200.
Nos. 121 5205 6683 8916 9136 9332 14045 15877 17351
19217 en 19261 ieder f 100.
Prijzen van f 70.
31 47 289 322 334 379 392 575
700 727 765 817 833 918 960 990
1015 1039 1074 1079 il46 1224 1244 1283
1339 1380 1432 1446 1469 1477 1581 1634
1635 1640 1753 1855 1901 1945 1971 2035
2110 2380 2466 2680 2739 2780 3030 3118
3179 3297 3393 3401 3405 3407 3596 3617
3629 3668 3774 3844 3851 4025 4248 4278
4393 4491 4538 4660 4726 4736 4925 4990
5069 5112 5209 5251 5503 5609 5733 5858
6010 6182 6239 6243 6308 6650 6659 6661
6720 6862 7183 7317 7335 7351 7419 7463
7516 7591 7633 7705 7889 7910 8007 8021
8096 8103 8149 8217 8240 8312 8587 8718
8763 9072 9139 9173 9315 9471 9522 9685
9770 98S
18 9951
10111
10287
10292
10380
10384
10465
10639
10672
10713
10745
10998
11314
11323
11359
11455
11501
11592
11674
11696
11712
12048
12066
12069
12229
12281
12393
12472
12487
12496
12512
12515
12599
12611
12172
12731
12754
12868
12891
12979
13075
13089
13104
13186
13277
13328
13351
13454
13492
13558
13819
13824
13885
13962
14101
14169
14193
14283
14315
14438
14469
14570
14638
15375
15495
15546
15602
15655
15706
15718
15828
15856
16066
16136
16138
16213
16474
16525
16575
16798
16837
16874
16893
16976
17183
17194
17325
17416
17161
17563
17662
17700
17729
17917
17928
18017
18034
18064
18074
18089
18110
18468
18489
18516
18519
18692
18824
1965
18966
18967
19010
19030
19054
19135
19143
19155
19243
19380
19407
19444
19759
19786
19824
19872
20040
20070
20231
20235
20276
20313
203-13
20398
20552
20615
20668
20810
20833
Trekldng van Donderdag 3 October.
5e klasse 12e lijst.
No. 15689 f 5000.
Nos. 7167 7755 9900 en 16597 ieder f 1000.
Nos. 1375 3188 9446 11204 14015 en 13933 ieder f 400.
Nos. 369 3970 14550 en 20015 ieder f 200.
Nos. 522 857 2395 3061 5325 8412 8987 10S0O 10981 11106
12151 12898 13176 18545 en 19112 ieder f 100.
Prijzen van f 70.
69 76 215 311 318 487 516 667
748 758 1025 1397 1478 1708 1713 1S23
1959 2200 2205 2262 2448 2495 2506 2555
2628 2967 3204 3408 3415 3443 3550 3552
3569 3727 3760 3887 3927 3937 3938 3965
4015 4027 4049 4066 4122 4213 4306 4391
4452 4467 4671 4735 4753 4871 4928 5105
5171 5392 5431 5632 5651 6139 6157 6246
6253 6332 6406 6442 6475 6483 6491 6493
6534 6552 6639 6684 6689 6698 6744 7217
7235 7391 7730 7743 7787 7900 7908 7986
7995 8173 S200 8256 8332 8524 8717 8719
8783 8790 8S12 8S60 8881 8890 8923 9111
9197 9296 9415 9721 9805 10079 10295 10559
10739 10892 10S94 10896 109^7 11012 11144 11225
11313 11374 11376 11502 11600 11713 11717 11735
11781 11791 11848 11914 11927 11983 11984 11989
12022 12095 12231 12235 12247 12278 12314 12372
12441 12S01 12821 12968 13007 13081 13141 13290
13298 13344 13416 13142 13458 13584 13649 13714
13987 14127 14165 14278 14586 14662 14722 14729
14926 15000 15077 15169 15339 15418 15579 15649
Helpen hulpmeststoffen niet zco goed
meer als vroeger?
Ziedaar, een vraag geachte lezers, die meermalen
wordt gesteld door sommige landbouwers, die er en
kele jaren geleden op voorbeeld en aansporing van
hunne collega's er toe overgingen om hulpmeststoffen
te gaan gebruiken. Het antwoord op deze vraag luidt
dan meestal ontkennend en werkelijk het lijkt er oo
dat de resultaten van hulpmeststoffen op een of an
der veld jaarlijks minder zichtbaar worden als men
zoo oppervlakkig oordeelt. Laten wij dit feit eens na
der onder de oogen zien.
Wanneer ziet men dit verschijnsel het sterkst?
Voornamelijk als er in 't begin maar één soort hulp-
mest is gebruikt, bijv. chilisalpeter om daarmede
stikstof in den grond te brengen. Het is dan geen
verbeelding dat dezelfde gift hulpmcst langzamer
hand steeds mindere resultaten geeft. Hier spreekt
al heel gauw de Wet van het Minimum mee. Wat
daaronder wordt verstaan weten zij wel, die wat
landbouwonderwijs hebben genoten. Men verstaat er
in bovenstaand verband onder, dat de opbrengst van
een akker ot' weide zich regelt naar die plantenvoe-
dende stof, welke in de minderheid verkeert in dien
akker op weide.
Maar ook, al past men de gulden bemestingsrcgcl
toe, dat de planten nog meer noodig hebben dan de
stikstof uit de chili alleen, en als men er dus super
fosfaat of thomasslak voor 't fosforzuur en zoo noodig
kali ook nog er bij geeft, ook dan nog meent men
op te merken, dat de hulpmest in 't begin meer helpt,
dan later zichtbaar is. De verklaring hiervoor luidt
aldus. Voor men hulpmest gebruikte, zorgde men
door een stalmest en een groenbemesting voor vol
doend plantenvoedsei; In stalmest, zoowel als in
groenbemesting, zitten de voedingsstoffen, en wel
voornamelijk de stikstof, voor een groot deel in een
niet direct opneembaren vorm. Wat wel direct op
genomen kan worden door de plantenwortels, ver
dwijnt met de gewassen uit den bodem. Voor het
andere gedeelte blijft alles, wat nog niet door de ver
schillende werkingen in den bodem omgezet kan wor
den", achter, en vormt, wat men gewoon is te noemen,
tie „oude kracht".
Bij het eerste gebruik van hulpmeststoffen nu, kun
nen de planten dus, behalve van den nieuwen mest,
ook nog profiteeren van wat geleidelijk uit de oude
kracht beschikbaar komt. Het laatste wordt natuur
lijk steeds minder, als er door stal- of groenbemesting
niet voor aanvulling wordt gezorgd.
En de aanvankelijk zoo schitterende resultaten met
de zoo gemakkelijk aan te wenden hulpmeststoffen,
werken het gebruik van de natuurlijke meststoffen
natuurlijk niet in de hand. Die raken in het vergeet
boek. 't Is dus heel licht te begrijpen, dat de oude
kracht na enkele jaren 'opgeteerd' is en is er voor
de planten alleen nog maar het voedsel van de kunst
mest over. Blijft men dezelfde hoeveelheid van deze
stoffen geven, dan zullen de resultaten dus steeds
minder moeten worden en om zulks te voorkomen zijn
dus in den loop der tijden verhoogde giften noodzake
lijk en verklaarbaar.
Behalve voor de hoeveelheid plantenvoedsei, die er
in zit, is stalmest vooral voor de humusarme gronden
van groote waarde door de humus die met deze mest
aan het land wordt gegeven. De zware kleigronden
worden er minder samenhangend door; de lucht en
de warmte kunnen er beter in doordringen; de te losse
zandgronden krijgen er een hetere structuur door, ze
houden beter 't vocht en gaan de uitspoeling tegen.
Nu is het zeker waar, dat ook de meerdere wortels,
blad- en stengeldeelen, voor zooverre deze laatste ten
minste op het land blijven liggen en die er groeien
door de betere ontwikkeling der planten, als gevolg
van kunstmestgebruik, de humusvoorraad van den
bodem verrijken. De stalmest doet het bovendien nog
door eigen samenstelling.
De gronden, die voor hun structuur, deze extra gift
aan humusvormende stof noodig hebben, zullen, wan
neer hun deze mest wordt onthouden, steeds minder
gevoelig gaan worden voor de inwerking der hulp
meststoffen. Op zulke gronden geven groote giften
hulpmest mindere resultaten; juist dus tegen de ge
stelde verwachting in. En dan vergete men daarbij
ook de volgende factor niet. Na de meerdere kennis,
die de landbouwer verkreeg omtrent het gebruik van
de verschillende meststoffen, breidde zich ook de ken
nis van de plantenveredeling uit.
Vergelijkt men de gemiddelde oogsten van voor een
veertig jaar met die van thans, dan is er geen gewas,
of er is een groote vooruitgang te zien in opbrenerst
Ieder gewas brengt thans veel meer op, dan vroeger.
Voor een belangrijk deel moet deze oogst vermeer
dering toegeschreven worden aan de meerdere ken
nis, die men bezit op het gebied voor de grondbe
werking ci> de bemesting. Doch van de voornaamste
onzer landbouwgewassen spreekt in dezen ook de
plantenveredeling een woordje mee.
En grootere oogsten nemen natuurlijk ook meer uit
den grond. Wil men dus nog mee kunnen doen, dan
is het noodzakelijk, dat er ook meer in den grond ge
bracht wordt. Ahveer dus een reden te meer, die
maakt, dat men meer kunstmest moet gebruiken dan
vroeger.
Voor een veertig jaar was een hoofdvak van de
landbouwwetenschap de vruchtwisseling. Elk gewas
had bepaalde voorvruchten, waarna het alleen maar
verbouwd kon worden. Ook in de praktijk hield men
zich nauwkeurig aan een bepaalde vruchtwisseling.
De toenmalige wijze van „boeren" maakt dit ook
noodzakelijk.
Nu wil ik niet beweren, dat we tegenwoordig geen
waarde meer hechten aan vruchtwisseling. We ken
nen ook nu nog beste, goede en minder gewenschte
voorvruchten. Maar de eisch van een hepaalde vrucht
wisseling wordt, sedert de hulpmeststoffen haar in
trede hebben gemaakt, niet zoo meer gevoeld als
voorheen.
Voor een groot deel steunde de vruchtwisseling op
de verschillende voedingsstoffen, die de voorvrucht in
hoofdzaak ui* den grond nam en die, welke het na-
gewas vraagt. Met hulpmest kan men het rekensom
metje, met beide gegevens, in orde brengen. Tegen-
is
15687
15711
15769
15970
15972
16032
16122
16132
16221
16233
16374
16392
16415
16455
16665
16718
16741
16752
16833
17130
17150
17247
17324
17341
17362
17382
17599
17629
17637
17664
17677
17834
13090
18317
18561
18635
18650
18652
18734
18953
19024
19041
19188
19233
19332
19418
19549
19613
19751
19790
19797
19876
19886
19932
20023
20141
20200
20220
20409
20413
20469
20496
20598
20638
20734
20790
20804
20882
1
woordig vraagt men dan ook dikwijls het eerst welk
gewas bclojft het meeste voordeel en men regelt
daarna zijn bouwplan en bemesting, zonder zich veel
om de voorvruclit te bekommeren. Dat op deze wijze
meer mest gpbruikt moet worden dan vroeger, spreekt
vanzelf. Er zijn dus verschillende oorzaken, die ma
ken, dat men meer hulpmest moet gebruiken dan
vroeger. Dit zit hem niet in de mindere kwaliteit van
deze mest, maar zit vast op heel andere dingen, zoo
als we hierboven uiteen hebben gezet. De vraag is nu
alleen nog, hoe ver men kan gaan met grootere hoe
veelheden hulpmeststoffen, zoodat deze giften nog ren
dabel zijn. Dit moet iedere grondgebruiker voor zijn
gewassen en zijn grond uitprobeeren en het aanleg
gen van kleine proefveldjes, om hierop een antwoord
te vinden moet gewoontewerk worden, waaraan nie
mand zich mag onttrekken.
Schieters in de bieten.
Deze week waren wij werkzaam op een suikerbie
tenproefveld en hoewel niet zoo veel als anders, ston
den ook daarin weer genoeg schieters, om hierover
eens in het kort wat te schrijven. Ik wil niet aanvoe
ren hoe de schieters ontstaan, onder welke groeiom-
standigheden zij het meest optreden, neen op iets
anders wil ik ditmaal eens de aandacht vestigen.
Het is n.I. dit.. Doorgeschoten bieten hebben een la
ger suikergehalte dan normaal gegroeide. Deze ver
schillen kunnen zelfs groot zijn. Is het normale sui
kerpercentage 17 de zaadbieten dan daarvan de
helft ongeveer dus 8Yz Zaadbieten, echte schieters,
zal men dan ook zooveel mogelijk van het land ver
wijderen en niet medegeven naar de fabriek. Im
mers wanneer toevallig van zoo'n biet een monster
werd getrokken, zou het met de uitkomsten er raar
uitzien.
Wanneer men evenwel door de bietenvelden loopt,
ontmoet men ook exemplaren, die als het ware de
neiging vertoonen te willen doorschieten. Opoervlak-
kig bezien zou men mecnen, dat het suikergehalte
hiervan nog geen groot nadeel kan ondergaan hebben.
Wanneer dergelijke bieten gekopt zijn, ziet men geen
afwijkingen ten opzichte van normale bieten.
Bij onderzoek is evenwel gebleken, dat het verschil
in suikergehalte bij deze bieten wel 3 kan bedragen.
Aan de fabriek te Oud-Beierland bedroeg in een
campagne het suikergehalte der normale bieten 15.35
pet. en dat van de andere 12 pet.
Aan dezelfde fabriek werden 3 X 10 stuks bieten
op suikergehalte onderzocht en gegroepeerd als volgt:
I. gewone bieten klein model.
II. bieten, verdacht van neiging tot doorschieten.
III. gewone bieten, groot model.
Uitslag van het onderzoek was:
Gemiddeld gewicht 370 gram 400 gram 530 gram
Suikergehalte gem. 15,35 12 14,9
De cijfers wijzen duidelijk den grooten invloed aan
van de neiging tot doorschieten. Een Deensche proef
hieromtrent leerde het volgende: Op een proefveld
werden op 'n gedeelte alle schieters afgesneden, ter
wijl ze op de andere helft ongemoeid werden gela
ten. Het resultaat hiervan is te lezen uit onderstaand
overzichtje:
Wortel- Suiker- Suiker-
gewicht procent gewicht
i. d biet
1.
Gemidd. 25 schicterbietcn
m. -afgesneden stengels
235
9,7
22,8
2.
Normale bieten in de na
bijheid
238
10,8
25.7
3.
Schieters
167
9,6
16
4.
Normale bieten in de na
bijheid
210
11,1
23,3
Het afsnijden had dus hier gunstig gewerkt, ook
op de structuur van de biet. Het laatste is van groot
belang voor de verwerking der bieten in de fabriek.
I-Iet vormen van schieters moet als een erfelijke
eigenschap worden beschouwd en wordt ten zeerste
beinvloed door inwerking van verschillende tempe
raturen en droogteperiodes, gevolgd door veel nat
weer.
Zaadkweekers zetter er natuurlijk alles op om het
euvel zoo goed mogelijk te bestrijden. De een slaagt
daarin beter dan de ander, doch een feit is het dat
wij het verschijnsel van doorschieten bij bieten in
onze jeugd nooit zagen. Hadden wij die soorten van
toen maar weer terug, en dan natuurlijk rnct hetzelf
de gehalte van tegenwoordig.
Altijd weer hetzelfde.
Dezer dagen ontving ik een verslag van een. coöpe
ratieve melkfabriek uit het oosten van het land. ik
las daarin o.m. het volgende:
De 25 leden met de minst-productieve dieren, ver
kregen in het afgeloopen jaar voor 143 koeien'rond
265.000 K.G. melk met een vetgehalte van 3.07
De 25 leden met het beste vee molken van 183
koeien 794.000 K.G. melk met een vetgehalte van
3.47
De koeien uit de eerste groep gaven per dier 1S54
K.G. melk, ter waarde van f212. Die uit de tweede
groep 4337 K.G. ter waarde van f532. De geldelijke op
brengst per koe was dus bij de tweede groep 2'/2 X
zoo groot als bij de eerste. Woensdag bij den fok-
vcedag beweerde iemand, dat het op een boerderij
van 20 melkkoeien vijf duizend gulden per jaar kon
schelen aan inkomsten of men goede of slechte koeien
had. Velen die onder het balcon van Roobol stonden,
trokken deze woorden in twijfel, maar de kerel heeft
gelijk hoor, groot gelijk. Het kan zelfs :necr dan
5000 gld. schelen per jaar. Cijfers om van te watertan
den en tc smullen. En nu is controle op melkop-
hrengst en vetgehalte het eenige middel om koeien
met onvoldoende productie uit te vinden. En dan
tc- weten, dat veehouders nog bezwaar maken om !M
van een conlrolcvcrecniging te worden, vanwege
kosten. Dat getuigt zeer zeker van kortzicht?
Denk eens aan, vijf duizend gulden per bev