Georges Clemenceau.
HET WEGENVRAAGSTUK
Brutale roofoverval te Brunswijk.
Een orgel van ruim 6 ton.
Gevaarlijk auto-rijden.
Geen aanslag op den Orient-Express?
Zoebkoff voor het gerecht.
Na 15 jaar krijgsgevangenschap.
Binnenlandsch Nieuws.
De felle brand in de Z.H.B. Brouwerij
te Den Haag.
De „Stad Vlaardingen" in den storm.
Hoe de familiekwestie werd uitgevochten.
Y\ OBST-
Bijzonderheden uit het leven
van den „Tijger".
Door het hevig verzet van den kassier mis-
luist. De dader, die de bult by zich had,
gegrepen.
Uit Brunswijk werd d.d. 23 November gemeld.
Gisteravond kort voor de sluiting vervoegde zich in
een filiaal van do Brunswijker landsspaarbank een
jongmensch, dat den kassier vroeg een bankbiljet te
•willen wisselen.
Toen de kassier aanstalten maakt© om daaraan te
voldoen pakte de jongeman hem plotseling by den arm
en hield hem een revolver voor.
IntuBschen waren nog twee medeplichtigen binnenge
komen, die den kassier met meegebrachte riemen wilden
binden. Deze bood echter hevig verzet en by de worste
ling gelukte het hem een zykamer te bereiken, waarvan
de deur op slot viel om vervolgens zelf uit het raam
op straat te springen en de voorbygangers te alarmee
ren.
Intusschen had de roover het onder het loket liggen
de geld tot een bedrag van ongeveer 3700 Mk. byeenge-
pakt en zich met zyn belde medeplichtigen uit te voeten
gemaakt. Het gelukte den achtervolgers echter een der
daders te grypen, en wel dengene, die het geld by zich
droeg. Het ls een zekere Banisch. Op hem werd een
geladen revolver gevonden. De namen van zyn beide
medeplichtigen zyn ook bekend.
Een broeder van een dezer medeplichtigen ls reeds
enkele dagen geleden aangehouden in verband met een
vroegeren overval.
By het verhoor bleek, dat de bende zich reeds op 1
November aan een dergeiyken overval op een ander
filiaal der spaarbank heeft schuldig gemaakt, welke
geheel op dezelfde wyze werd uitgevoerd, terwyi zy
waarschyniyk ook een zelfde mlsdryf op 13 November
te Beuthen heeft gepleegd.
Ook by Berlijn roovers aan het werk.
Te Eberswalde by Beriyn zijn Zaterdag eveneens roo
vers aan het werk geweest. Des morgens overvielen 2
gewapende roovers In een hollen weg een geldtransport
van 20.000 mark, dat van een bank naar een fabriek
werd gebracht. De koetsier legde de zweep over de paar
den en kon vluchten. De politie heeft de daders, twee
arbeiders, nog denzelfden avond opgespoord, en gearre-
etoerd.
De tweede overval is Zaterdagavond half acht ge
pleegd op den weg van Eberswalde naar Werneuchen.
Een roover sprong op den bok van een wagen eener
brouwerij, maar de koetsier, die veel geld vervoerde,
had een hamer by zich liggen, waarmee hy den aanval
ler op het hoofd sloeg. De roover viel van den wagen,
de koetsier reed door en waarschuwde de politie. Het
onderzoek naar den dader is tot dusver vruchteloos ge
bleven.
10374 PIJPEN 20 METER LENGTE.
Driehonderd arbeiders van de Aeolian Company in
Elizabeth (New York) hebben dezer dagen het op vyf
na grootste orgel der wereld voltooid. Dit orgel werd
door Pierre du Port, den Amerikaanschen conservato
rium-bezitter, ontworpen en ls bestemd voor zyn insti
tuut in Kennett Spuare in de Staat Pensylvania. Het
instrument, dat 250.000 doller kost, heeft 10374 pypen.
Het kan tegelijkertyd de muziek van een militaire ka
pel van een symphonle-orkest en van verscheidene or
ganisten, die op orgels van gewone grootte spelen, weer
geven. Het kan met de hand en automatisch bespeeld
worden. De lengte van dit enorme instrument is rond
20 meter, de breedte 12 en de hoogte 7^4 meter.
Hoe ©en Londensche lijkschouwer er over denkt.
„Dit is juist het gevaar wanneer jonge mannen met
Jonge vrouwen auto-ryden. Zy waren vrooiyk en op
gewekt en hadden den heelen avond gedanst Hy kijkt
haar aan, met het gevolg dat hy zyn oogen van den
ryweg afwendt en tegen een vluchtheuvel oprydt"
Aldus de ïykschouwer bij het -onderzoek naar de toe
dracht van een auto-ongeluk te Londen. De 35-jarige
Francos Mary Stewart uit Chelsea werd er doodeiyk by
gewond. De jongeman aan het stuur, een 28-jarige ar
chitect, zelde dat hij de vrouw die hy oppervlakkig
kende, met andere kennissen in zyn auto thuis wilde
brengen. Hy had niets dan twee glazen bier gedronken,
maar moest erkennen dat hy den vluchtheuvel, hoewel
hy door een electrische booglamp verlicht was, niet
gezien had. De ïykschouwer bleef erby dat hy dus me
vrouw Stewart, een lieftallige vrouw die een sóhoon-
heidsatelier had, aan moest gekeken hebben.
De jury was van oordeel dat de architect zorgeloos
gereden had, maar er van geen grove of schuldige na
latigheid sprake was.
VERKLARING VAN HET TREINPERSONEEL.
Omtrent den aanslag op den Orient-Express (zie
het nummer van Zaterdag) meldt, een telegram uit
Milaan aan Stefani, dd. Zaterdag:
De Orient-Express is gisteravond ora half 9 uit
Constantinopel te Milaan aangekomen.
De hoofdconducteur en het overige personeel van
'den trein verklaarden, dat het gerucht als zou de
ttroin onderweg in Joego-Slavië overvallen zyn, on
gegrond is.
Zij voegden er aan toe, dat op een bepaald punt
,eon goederenwagen van een anderen trein de lijn had
jvorsperd en dat daardoor een routewijziging noodza
kelijk was geweest, waardoor het traject veel langer
[werd en men derhalve later dan de dienstregeling
aangaf, was aangekomen.
Te Sofia blijkt men intusschen overtuigd, dat er
wel een aanslag op den Oriënt express te Zaribrod
hooft plaats gehad en het heet, dat de omstandighe
den, waaronder de aanslag gepleegd werd en de po-
fging der Joego-Slavische rogeering, om den Bulgaar-
,8chen comitadji's daarvan de schuld te geven, in
jEJulgarije groote verontwaardiging hebben gewekt.
De bladen wijzen er op, dat telkens, als een Joego-
Slavisch-Bulgaarsche conferentie bijeenkomt, een
aanslag plaats heeft. Zij spreken het vermoeden uit,
Idat deze aanslagen ten doel hebben, Bulgarije voor
'de wereld als vredeverstoorder voor te stellen en de
rechtmatigheid van de Joego-Slavische eischen te
bewijzen.
ZIJN STRAF REEDS UITGEBOET.
Wolff meldde Zaterdag uit Bonn:
Voor het Amtsgericht alhier had hedennamiddag
de behandeling plaats van het proces tegen Alexan-
dor Zoebkoff, die, goiyk men weet, ondanks het te
gen hem uitgevaardigde uitwijzingsbevel, in Duitsch
land was teruggekeerd.
Hij motiveerde zijn herhaalde aanwezigheid in
Dultschland met zijn besprekingen met advocaat
Wildeberger (uit Bonn) te Euskirchen, welke advo-
raat Zoebkoff's scheidingszaak behandelde. En
voorts met de ziekte sn den lateren dood zijner
vrouw.
Tegen den beklaagde werd twee weken hechtenis
geëischt, met aftrek van preventief.
Het gerecht veroordeelde Zoebkoff tot 1 week hech
tenis en tot betaling der gerechtskosten.
De straf wordt door het preventief zitten als uit
geboet beschouwd.
Zoebkoff wordt nog hedenavond of morgenochtend
vroeg naar Luxemburg op tramsport gesteld.
ZELFMOORDSTATISTIEK IN DUTTSCHLAND.
Blijkens officleele statistische gegevens hebben in
1927 in Pruisen per dag gemiddeld 26 menschen zelf
moord gepleegd, d.i. 2 pet van het aantal sterfgevallen.
Vergeleken met '26 is er een geringe daling van het per
centage.
In het algemeen plegen meer mannen zelfmoord dan
vrouwen, te Berlijn zelfs tweemaal zooveel. Meestal
gaan zy tot do wonhoopsdaad over wegens werkloos-
heid en sociale ellende. Eigenaardig is dat de meeste
mannen in Juli zelfmoord plegen en de vrouwen In Mei
en December.
ZIJN VROUW REEDS LANG WEER GETROUWD.
In den laatsten tijd, aldus meldt Wolff uit Boeda
pest, komt het telkens voor, dat vroegere krijgsge
vangenen na 14- of 15-jarige afwezigheid uit Rus
land in Hongarye terugkeeren.
Zij komen speciaal uit het verre Oosten en China
en het zijn meest reeds lang dood gewaanden. Dezer
dagen arriveerde de landbouwer Szilagyi te Eger na
meer dan 10 jaar in Chineesclie mijnen te hebben
gewerkt en daarna met nog 250 vroegere Hongaar-
sche krijgsgevangenen naar Europa te zijn ver
scheept Szilagy's vrouw was reeds lang weer ge
trouwd.
DE SCHADE OP RUIM EEN HALVE TON
GESCHAT.
Als eindindruk van den omvang van den brand,
die Vrijdagavond in een gedeelte van de gebouwen
der Zuid-Ilollandsche Bierbrouwerij heeft gewoed,
ls vastgesteld kunnen worden, dat deze beperkt is
gebleven tot de zolderverdieping, waarvan over een
lengte van 00 70 meter de kapcontructie is ver
nield, terwijl van de duizenden houten kisten, die
daar opgestapeld stonden het overgroote deel in de
vlammen is opgegaan. Van een voorraad stroohul-
zen, die eveneens op genoemde zolders geborgen
was, is uiteraard veel door den brand verloren ge
gaan. Verder is een groot nieuw plaatijzeren water-
servoir. behoorende bij de koel-installatie, als blik
verbogen, terwijl eenige motoren zijn vernield.
Het nieuwe gebouw zelf, dat, zooals gemeld, ge
heel van steen, beton, en ijzer is, bleef behoudens de
zolderverdieping, intact. De betonvloeren hebben
niet noemenswaard geleden
Het bedrijf der brouwerij kan gewoon doorgaan.
De schade was Zaterdagochtend nog niet vastge
steld, vermoedelijk beloopt zij ruim een halve ton,
welke door verzekering is gedekt.
Merkwaardige bijzondorheden over den
brand. Het vermoeden van brand
stichting ongegrond.
Inzake den brand worden nog de volgende merk
waardige byzonderheden meegedeeld:
Toen de portior van de brouwery brand had ont
dekt in hot gebouw, belde hij eerst de brandweer op
en waarschuwde toen eenige werklieden, die in de
fabriek bezig waren. Deze begaven zich naar bofen
en zagen dat er brand was in de kleedkamer. Met
een minimax-apparaat hebben zij het vuur gedoofd,
zijn toen weer naar beneden gegaan en zeiden tegen
den portier: „Dat zaakje is voor elkaar
„Wat", antwoordde deze. „Kijk daar eens naar
boven!" Inderdaad zag men het vuur daar reeds
hoog oplaaien. Er moest dus op twee plaatsen tege
lijk brand zijn uitgebroken, hetgeen bedenkelijk ge
leek op brandstichting.
Het spreekt vanzelf, dat de politie de zaak degelijk
heeft onderzocht.
Het volgende is nu gebleken: Op den zolder is de
tweode brand uitgebroken. Daar wuren monteurs be
zig geweest, die provisorisch een electrische leiding
hadden gelegd, waarin later, zooals men dat noemt,
een lek is ontstaan, waarschijnlijk doordat er op is
getrapt. Zoodoende moet kortsluiting zijn ontstaan.
Gebleken is dat één der monteurs zich rookende naar
de kleedkamer heeft begeven, in hetzelfde gebouw,
maar die ver ligt van den genoemden zolder. Het
rooken is daar streng verboden.
De monteur heeft zijn werkbroek over een bank
gelegd en juist deze broek en bank zijn door de
worklieden met het brandbluschapparaat bespoten.
Hoewel er dus van brandstichting geen sprake is,
is op hetzelfde oogenblik op twee plaatsen in de
fabriek brand uitgebroken, zonder dat dit iets met
elkaar had te maken.
De verdronken leden der bemanning.
Hoe het ongeluk geschiedde. Door een
enorme vloedgolf over boord geslagen.
Het Nederlandsche stoomschip de „Stad Vlaar
dingen" is in de Australische havenplaats Sydney
aangekomen. Zooals dezer dagen gemeld, zijn vier
man van de equipage den 17den dezer bij de Straat
van Belle Islc door een groote golf overboord gesla
gen en jammerlijk verdronken.
Reuter seint de volgende bijzonderheden uit Syd
ney (New Scotland) d.d. 23 dezer:
De kapitein der „Stad Vlaardingen", de heer
Wyrdman, heeft in zijn scheepsverklaring bij aan
komst te Sydney medegedeeld, dat de bootsman en
drie matrozen door een enorme vloedgolf op den
Atlantischen Oceaan overboord zijn geslagen en ver
dronken in don namiddag van 17 November jl.
Een andere matroos, die gewond werd, is naar het
ziekenhuis te Sydney vervoerd. -
De „Stad Vlaardingen" geraakte in een orkaan, die
een geweldigen golfslag veroorzaakte, Een gedeelte
der bemanning, die opdracht had gekregen, de
schade te repareeren, die het schip bij een vorige
stortzee had bekomen, sloeg door een hoogezee over
boord met het bekende noodlottige gevolg.
De officieren op de brug dachten dat het schip
naar den kelder ging, maar van lieverlee kwam het
weer uit het waterdal boven en was het weer te be
sturen. De gewonde matroos was, toen de golf over
hoord sloeg, onder een wins klem geraakt en heeft
daaraan zijn behoud te danken gehad
Uit den tijd waarop het ongeluk gebeurde, zou op
te maken zyn, dat er tusschen de hooge golven
waarmee de „Stad Vlaardingen" worstelde en de zee
beving welke Maandag jl. de zee in beweging bracht,
geen verband heeft bestaan.
OUDE MAN TE WATER GERAAKT.
Aan de gevolgen overleden.
Zaterdagmiddag omstreeks half vier werd langs den
Markettenwcg te Dordrecht een oude man te wator
gevonden. Men bracht hem op het droge en door het
personeel van het abattoir werd onmiddeliyk kunst
matige ademhaling toegepast. Toen de man na onge
veer tien minuten teekenen van leven gaf, werd hy
naar het gemeenteziekenhuis overgebracht. In den af-
geloopen nacht is hy daar echter gestorven. Het bleek
te zyn de 82-jarlge L. J, K., die aan duizelingen leed.
In het November-nummer van de Mededeellngen van
den Noord-Brabantschen Waterschapsbond komt hut
bericht voor, dat in de laatst gehouden vergadering der
Unie van Waterschapsbonden het Wegenvraagstuk ter
sprake is gebracht, en wel in het bijzonder wat be
treft het onderhoud van de wegen. In samenwerking
met de Vereeniging van Nederlandsche Gemeenten zal
thans worden nagegaan in welke richting een oplos^Sig
is te zoeken teneinde aan de heerschende ongunstige
toestanden een einde te maken.
Wy hebben ons overtuigd of dit bericht juist is, en nu
dit blykt het geval te zyn, kunnen wy niet anders
dan het harteiyk toejuichen, dat deze twee belangrif.ee
vereenigingen zich op dit punt samen hebben gevonden.
De eerste stap in de goede richting, waarop ook de
heer Wydenes Spaans In zyn voordracht doelde, ls dus
gedaan.
ERNSTIG FABRIEKSONGELUK.
Een arbeider gedood.
Donderdagmiddag sprong meldt het „D. v. N.B.", ter-
wyi de 25-jarige gehuwde arbeider R. E. uit Princen-
hage werkzaam was in de vylenfabriek van de firma
tolk aan den Bredaschen weg te Breda, onverwacht eeu
groote slypsteen uit elkaar, tengevolge waarvan R. E.
zoo ernstig aan den buik werd gewond, dat na eenige
uren de dood intrad.
Op een niet alledaagsche wijze. Koeien
cn paard meegenomen.
Te Schafhousterzijl, onder de gemeente Wlnsum (Gr.)
is een famllie-oneenigheld op een niet alledaagsche wijze
in letterlijken zin uitgevochten. De familie R. kreeg
gisteren bezoek van vier familieleden, die, toen de deur
voor hen gesloten bleef, zich toegang verschafte door
de deur met een „juffer" stuk te rammeien.
WIJ BREIEN
en repareeren alle soorten Wollen Kleeding, Kousen
en Sokken, ook de allerfijnste. JAAP SNOR. Znid-
straat 15, DEN HELDER. Let op den gelen winkel.
Depot Schagen: C. de Moei, Noord.
Vab\eVVen
Eenmaal binnen, namen zy mee, wat hun dienstig
leek, en zoo trokken zy na niet bepaald zachtzinnig te
hebben afgerekend met de bewoners af onder het mee
nemen van koeien, een paard, een naaimachine en der-'
gelyke. De inmiddels om hulp gerequireerde politie
verleende assistentie aan de familie R. en maakte procee
verbaal op tegen de drie mannen en een vrouw.
GASBEDRIJVEN:
Te Medembiik.
De gemeenteraad van Medembiik heeft in zyn Vrijdag
avond gehouden vergadering met algemeene stemmen
besloten den heer de Vries op diens verzoek te her
stellen in zyn functie van directeur der gasfabriek en
zijn jaarwedde In verband hiermee op het oude peil
te brengen.
VERSCHE EIEREN.
(Passing Show)
Kruidenier: Hebben wij nog versche eieren
yoodig, Oeorge?
QeorgeNee, baas, we hebben er nog genoeg
het pakhuis voor ongeveer zes weken!
In den nacht van Zaterdag op Zondag ls de
wereldberoemde Fransche staatsman
Georges Clemenceau in den onder-
dom van 88 jaar overleden.
VJD. verneemt d.d. 24 November uit Parijs:
De voormalige Fransche Minister-President,
Georges Clemenceau, is in den nacht van Zaterdag
op Zondag te 1.55 uur in den ouderdom van 88 jaar
overleden. In de late avonduren heeft men nog
getracht het leven van Clemenceau, door het toe
dienen van zuurstof, kunstmatig te verlengen. De
werkzaamheid van het hart nam echter steeds af,
terwijl de nieren ophielden hun functie te ver
vullen, zoodat tenslotte de dood intrad.
De man met een stalen wil en een ontstel
lende werkkracht. De vredesconferentie
na den grooten wereldoorlog stond in het
teeken van den onverzoenlyken Clemenceau,
do man dio aan het Duitsche volk de wet
voorschreef.
Na een zeer ernstig lyden ls dan de wereldberoemde
Fransohe staatsman, Georges Clemenceau overleden.
Vrijdag reeds verklaarden de doktoren, dat de toe
stand hopeloos was en kon de dood elk uur Intreden. In
den nacht van Vrijdag op Zaterdag verloor hij zyn be-
wustzyn; af en toe nog slechts scheen hy enkele fami
lieleden (o.a. zyn zuster) te herkennen en prevelde hy
onsamenhangende woorden. Ondanks den ernst van den
toestand wist het gestel van den patiënt toch nog weer
stand te bieden, totdat tenslotte heden het einde kwam.
Met hem is een man met een stalen wil en een ontstel
lende werkkracht, een der grootsten uit de Fransche
geschiedenis der laatste jaren, heengegaan. Georges
Clemenceau werd op 28 September 1841 geboren te Mouil-
leron-en-Pareds (in de Vendée). Reeds lang speelde hij
een rol in de Fransche Kamer. Clemenceau kwam echter
op het toppunt van zijn macht, toen hy In 1917 minis
ter-president van de Fransche Republiek werd. Als zoo
danig maakte hij op de eerste plaats mede de instor
ting van Rusland, Frankryk's meest getrouwen bond
genoot, waar van dien tijd af het communisme en anar
chisme den scepter zwaait, na de wegvaging van het
Csarisme. Hy maakte mede het laatste groote Duitsche
offensief, de laatste stuiptrekkingen van den reus, ge
volgd door den val van het huis Hohenzollern, en de
Instorting van het Reich. Tenslotte was Clemenceau de
man, die aan het Duitsche volk de wet voorschreef, als
voorzitter van den Oppersten Raad. Toen op den na
middag van Woensdag 7 Mei de afgevaardigden van de
verschillende staten in de groote zaal van het Trlanon-
paleis in Versailles byeen waren gekomen, sprak Cle
menceau o.a. de volgende harde woorden tot den leider
van de Duitsche gedelegeerden, Brockdorff Rantzau:
„De tyd Is gekomen, om de rekening op te maken. Het
tweede verdrag van Versailles heeft ons teveel gekost,
om onzerzijds niet alle noodige voorzorgen en waarbor
gen te treffen, opdat de vrede duurzaam zy." De geheele
vredesconferentie had trouwens in het teeken gestaan
van den uitermate onverzoenlyken Clemenceau. Het
scheen, of zijn gelaat tydens de onderteekening van het
vredesverdrag alleen nog strenge lynen van bitteren
haat toonde. Clemenceau's woord „vrede" geleek dan
ook wel volgens de bepalingen er van een vertaling van
het woord „onderdrukking" Wanneer wy dan het werk
van een der leiders van de wereldpolitiek uit de oorlogs
jaren bespreken, dan denken wy hierby op de eerste
plaats aan de reglementeering van den vrede in Cle
menceau's zin. De voornaamste bepalingen van dit
harde verdrag luidden o.a.: teruggave van Elzas Lotha
ringen aan Frankryk; aan België moeten Eupen en
Malmédy worden afgestaan; Frankryk krygt in volle
eigendom de kolenmynen in het Saargebied, terwijl dit
land zelf minstens 15 jaar door Frankryk blyft bezet;
aan Polen moet het grootste gedeelte van West-Pruisen
Posen, en Opper-Sllezlë worden afgestaan; Dultschland
moet al zijn koloniën afstaanbinnen twee jaar moet
Duitschland 20 milliard goudmark betalen; alle Duit
sche handelsschepen boven 1600 ton moeten worden uit
geleverd; alsook de helft van de schepen tusschen 1000
ton en 1600 ton; voorts moet Dultschland een groot
gedeelte van zijn Rynvloot aan Frankryk afstaan. Is
het wonder, dat deze vrede een koopmansvrede genoemd
wordt? Clemenceau had zich het denkbeeld van een
groot Frankryk met als natuurlijke grens de Ryn voor
gesteld. Ook Nederland zou er dan aan moeten geloo-
ven. Gelukkig wist onze toenmalige minister van Bul-
tenlandsche Zaken de Hollandsche belangen uitnemend
te verdedigen.
Ook een Clemenceau is niet geroepen, om het laatste
woord in de wereldgeschiedenis te spreken. Wanneer er
harde woorden over het werk van Clemenceau gespro
ken worden, speciaal over zyn houding tegenover
Duitschland, dan mogen wij wel niet vergeten, dat de
politieke werkzaamheden van Clemenceau reeds dateert
van het Fransche keizerrijk. Clemenceau was toen n.1.
reeds afgevaardigde van Parijs. Clemenceaq is dan ook
een van de weinige op den voorgrond tredende Fransche
figuren geweest, die den smadelijken eersten vrede van
Versailles hebben medegemaakt. Hy maakte mede de
grootwording van het Duitsche keizerrijk en den ach
teruitgang van Frankrijk. Voegt men hierby de reeds
eeuwen bestaande animositeit tusschen het Fransche en
het Duitsche volk, dan kan men ook veel begrijpen, en
zyn daden op de juiste waarde schatten.
Na zyn afscheid van het politieke tooneel»
Na zyn aftreden in 1920 als minister-president nam
Clemenceau voor goed afscheid van het politieke too
neel. Men moet echter niet denken, dat nu voor hem
een kalme tyd kon aanbreken. Clemenceau had zyn
geheele leven te hard gewerkt, om na zijn afscheid van
het politieke rumoer in de Fransche hoofdstad werke-
lyk tot rust te kunnen komen. Een groot werk wachtte
hem nog, n.1. het schrijven van zyn mémoires. Ook hier
toonde Clemenceau een onverwoestbare wilskracht en
een ongeloofelijke energie om zijn werk te kunnen vol
tooien. Hij benutte elke minuut van den dag, nam
slechts zeer weinig rust en bracht soms heele nachten
met zijn werk door, in zijn villa'tje te St Vincent du
Jard, een klein plaatsje in zyn geboorteland, de Ven
dée. Hoe zyn dokter hem ook aanraadde, om meer rust
te nemen, hy klopte aan doovemans oor. Het eenige, wat
Clemenceau buiten het werk aan zyn boek deed, was
zyn eenige liefhebberij n.1. tuinieren. Ook beoefende
Clemenceau regelmatig de turnsport Clemenceau heeft
de geheele bewerking van zijn boek niet kunnen vol
tooien. Alles staat echter reeds op schrift, en een groot
gedeelte Is al druk-klaar. Zyn boek zal dan ook wel
spoedig uitkomen. Uit d laatste levensjaren van den
„tyger" zyn zeer veel typische byzonderheden bekend
geworden. Zoo verklaarde Clemenceau zicih opgelucht
dat hij nu tenminste geen kans had, om verschillende
buitenlandsche staatslieden tegen het lyf te loopen. Ech
ter had hy wel veel last van het bezoek van plezler-rel-
zlgers, voor wie het een attractie was, om dezen gry-
zen staatsman te zien. Natuuriyk trachtte men ook
Clemenceau te verfilmen. Toen alles gereed was, en Cle
menceau zich bereid verklaard had om even voorby het
filmtoestel te loopen, wis tmen Clemenceau door een
list aan het praten te krijgen, en had men- dus een
sprekende film van den grooten staatsman. Tegen het
eind van zijn loopbaan had Clemenceau reeds zooveel
onderscheidingen gekregen, dat toen hy er weer een
kreeg, namelyk het Grootkruis van het Legioen van
Eer, hy de opmerking maakte: „Ik heb anders al zoo
veel van die prullen in huis."
De verbitterde eenzame.
Clemenceau Is nooit erg fijngevoelig geweest Zijn op
merkingen waren dikwyls op het ruwe af. Toen tydena
zyn laatste ziekte de journalisten naar zyn gezond
heidstoestand kwamen informeeren, zeide hy, dat de
heeren In 's hemelsnaam nog maar wat geduld moes
ten hebben. Een zijner jongste uitlatingen typeert wel
zeer juist dezen verbitterden eenzame. „Op myn leeftydi
heeft men het recht kalmpjes thuis te leven. Ik ben
nooit zoo gelukkig geweest als thans, nu ik niemand
meer zie en vooral niemand meer spreek. Zoo ik spreken
wilde, zou ik in de politiek gaan. Dat is een uitstekend
terein om te redekavelen. (Hy kan het weten!) Daar kan
men redevoeren, doch ook niet meer. De politiek heb
Ik zonder leedwezen of verwyt vaarwel gezegd, en ik
zal er nooit meer terugkeeren. De eenlgste vraagstukken
welke my nog zouden kunnen Interesseeren, zyn dis,
welke ik zelf zou kunnen stellen, maar het zou te ver
voeren op dit thema in te gaan."
Wanneer wy dan eens alles overzien, wat Clemenceau
heeft verricht, dan kunnen wy toch met recht zeggen,
dat een groot man is heengegaan, een man, die wist,
wat werken was, een man, die zyn geheelen leven niet
opzag tegen het zwaarste werk tot zelfs ln zyn laatst#
levensjaren. Van ons ging heen een man, die ln de ge*
heele verdere toekomst geroemd zal worden om zija
groote werkzaamheid, zyn noesten yver, die zyn geheel#
leven eraan dacht, dat rust roest, arbeid adelt
