AlltllStl NitlfS-
GONFEGTIE-EOEDEREN
Veulenmarkt
5°lo Korting
„CARPE-DIEM", Groet-Schoorl.
HET REDDINGWEZEN AAN
ONZE KUST.
DE R00DE -
VINGERAFDRUK.
JAC. ZOMERDIJK
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
te Schagen.
Dinsdag 26 November 1929.
SCHAGER
72ste Jaargang No. 8569
COURANT.
Alitnuiii- LutMil
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentien nog zooveel mogelijk in het eerstuitlcomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.G5. Losse nummers G cent. ADVERTEN-
TIöN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bcwijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VEER BLADEN.
Juist een jaar geleden, van 23 tot 27 November 1928,
werd de Nederlandsche kust geteisterd door een reeks
van Zuidwestelijke tot Noordwestelijke stormen, zooals
er slechts zelden gedurende zulk een lange periode
In deze streken woeden.
De rampen bleven niet uit. Benoorden Zandvoort
strandde de „Salento" en alle opvarenden kwamen om.
Bovendien eischte de reddingspogingen direct één slacht
offer, terwijl later nog een der andere roeiers aan de
verwondingen, welke hij had opgeloopen, kwam te over
lijden.
Dit alles wekte groote ontroering en deze twee vragen
drongen zich op:
1. Zijn de reddingsmiddelen langs onze kust wel in
orde?
2. Wordt er behoorlijk gezorgd voor de bemanning
der reddingsbooten en eventueel voor hun nagelaten
betrekkingen, als zij bij hun pogingen om anderen te
redden, mochten vallen?
In de Staten van Noord-Holland, welke juist in die
dagen vergaderden, kwamen deze vragen ook naar vo
ren en leidden tot een voorstel van de heeren Vader en
Wijnkoop van dezen inhoud:
„Ondergeteelcenden stellen voor een bedrag van
200.000 gulden beschikbaar te stellen om te komen tot
oprichting van een fonds voor de nagelaten betrekkin
gen van redders die hun leven verloren hebben bij de
reddingspogingen aan onze kust".
Gedeputeerde Staten namen dit voorstel om prae-ed-
vles, omdat zij meenden, dat het niet zoo maar mocht
worden afgewezen, maar ook zoo niet mocht worden
aangenomen, terwijl zij bovendien antwoord wilden
g^ven op de in de discussie gerezen vraag, of aan de
lord- en Zuid-Hollandsche Reddingmaatschappij wel
alle reddingsmiddelen ten dienste staan, welke haar
onder alle omstandigheden paraat maken.
De Staten vereenigden zich met deze opvatting en
thans ligt het toegezegde prae-advies voor ons, waarvan
we al dadelijk willen verklaren, hat het een buitenge
woon gunstigen indruk maakt en een klaar antwoord
geeft op de hierboven gestelde vragen.
We gaan dat aantoonen en bepalen ons in hoofdzaak
natuurlijk tot Noord-Holalnd.
Ook langs onze kust is het reddingwezen georganiseerd
door de Noord- en Zuid-hollandsche Redding Mij., welke
in 1924 reeds haar 100-jarig bestaan mocht herdenken.
In de stormperiode van 1627 November 1928 werd
van personeel en materieel ontzettend veel gevergd,
meer misschien dan ooit te voren gedurende haar 105-
kjarige werkzaamheid.
In die 12 dagen, waarin een bijna niet onderbroken
FEUILLETON
16.
Uit het Vuitsch van
31 ATT Hl AS BLANK.
I Is het waar, Ernst, dat de bloedige vingerafdruk
het sterkste bewijs tegen hem is?
Ja. Ik schend geen ambtsgeheim als ik zeg dat dat
Zoo is. Dat heeft in alle kranten gestaan.
Maar als ik zou kunnen bewijzen dat die bloedvlek
Wel deafdruk van Bobby's duim >s maar dat die toch
piet direct afkomstig van zijn hand is?
Ik begrijp niet wat je bedoel, Else?
Dan zal ik het je vertellen.
Ze liep naar de schrijftafel van den officier van ju
stitie, legde de acte tasch die ze bij zich had, erop neer
en opende deze.
Hier! Dat is een afdruk in graphiet van mijn rech
terwijsvinger. Else von Matrel legde het bewuste vel pa-
pier voor Frlesen neer; toen volgde meerdere bladen uit
de tasch.
Kijk; dit is de fotografische vergrooting ervan. Nu
rvolgt een afdruk, niet in graphiet maar in inkt. Zie je
wel: Het is precies dezefde vingerafdruk als de eerste,
ie hebben dezelfde maat en hier is de fotografische ver-
[grooting van den inkt afdruk. Ik ben vreeseljjk be
nieuwd naar je oordeel.
Met gloeiende wangen wachtte ze af wat hij zeggen
tou.
Eerst keek de officier van justitie haar verbaasd aan:
toen bestudeerde hij de twee vingerafdrukken; die in
fraphiet en die in inkt en daarna de beide fotografische
-fepnamen met de grootste aandacht, vergeleek ze zorg-
vuldig met elkaar en het duurde cenige minuten voor
!hij zijn meening uitte:
Er is geen twijfel aan, de belde vingerafdrukken -
Inkt en graphiet zijn identiek - ze kloppen tot in alle
jn bijzonderheden. Ze moeten dus allebei van de rechter
es vinger zijn.
Ja! Dat zijn ze. Maar wat de inktafdruk betreft,
&,<n Y,_-.,r js <jQ i-'-* of met het papier In
Aanraking geweest!
Dat is toch niet mogelijk?
Else zag op de schrijftafel van doctor Frlesen een
stempelkussen liggen. Zij nam het op en haalde toen
uit haar tasch een rond stukje hout, drukte dit stevig
°P het stempelkussen en daarna eenige malen op een
•tuk blanco papier.
zware storm woedde, welke herhaaldelijk aangroeide
tot orkaankracht, werden de reddingsmiddelen gebruikt
van Rottumeroog, Oostmahorn, Ameland, Terschelling,
Den Helder, Wijk aan Zee, IJmuiden, Zandvoort en
Scheveningen, terwijl de bemanning van de reddingsboo
ten op Texel en te Noordwijk werd gealarmeerd.
40 maal ging in die periode een redingsboot uit en 89
menschen werden van schepen gered, waaronder de
bemanning van de Hagfort, gestrand op Duitsch ge
bied, terwijl de reddiftgboot van het Duitsche station
Borkum in het ongereede was gebracht
In één geval, dat van de Salento mislukten de red
dingspogingen en kosten deze zelfs het leven van twee
der redders. Hoe zich dit heeft toegedragen, blijkt uit
de overgelegde Uitspraak van den Raad voor de Scheep
vaart in zake die stranding en het omslaan van de
IJmuider reddingsboot. Wij kunnen die niet geheel over
nemen, doch moeten ons bepalen tot de volgende passa
ges:
Wat de reddingspogingen betreft is de Raad, met den
Hoofdinspecteur voor de Scheepvaart en met den das-
kundige De Booij, van oordeel, dat hier alles gedaan
is wat mogelijk was.
De Raad herhaalt hier zijn hulde en bewondering
door den Voorzitter ter zitting vertolkt voor hetgeen
schipper Peeters en zijn roeiers hier hebben gewaagd en
gedurfd.
Redding door een lijn was op dezen afstand (1000
Meter) van de kust uitgesloten. Van het langszij komen
van een boot kon geen sprake zijn, reeds omdat het
schip geen lij 1) had. De opvarenden hadden dan ln
elk geval ln zee moeten springen, waarbij het hoogst
twijfelachtig zou zijn of deze levensgevaarlijke poging
succes zou hebben, zelfs al had een reddingboot in de
nabijheid kunnen komen. Een motorreddingboot had
onder deze omstandigheden zeker niet meer kunnen
doen dan de IJmuider reddingboot, met vletterlieaen
van LJmuiden bemand. Wat de bemanning betreft, deze
was, naar 's Raads oordeel, de best denkbare...
Er is dus, zoo mogen we concludeeren, een jaar gele
den gedaan, wat menschelijkerwijs mogelijk was, maar
gelijk het Bestuur der Reddingmaatschappij aan Gede
puteerde Staten schrijft:
...er zijn omstandigheden waarbij de natuurkracht
verre de meerdere is van menschelijke kracht of kracht
van machines en deze omstandigheden deden zich voor
in de dagen van 25 en 26 Nov. '28 en zullen zich ook
in de toekomst blijven voordoen hoe het Reddingswezen
ook wordt verbeterd..."
En op verbetering is steeds het oog gericht
„Alle redingsstations die een zware motorreddings
boot kunnen hebben, zijn er thans van voorzien of er
een in aanbouw. Alle andere stations zijn voorzien van
uitstekende roei- of zeilreddingbooten. Thans is de toe
passing van den motor in de reddingbooten, die van het
strand te water worden gelaten, aan de beurt, een moei
lijk vraagstuk dat met beleid moet worden aangepakt
aanvankelijk voor proefneming. Mocht tot de uitvoering
van dit type van booten worden besloten dan zullen
daarmede eenige tonnen gemoeid zijn, welke de Rea-
dingmaatschappij uiteraard beschikbaar stelt."
Of zij dat kan?
Zij heeft thans meer dan 7000 contribuanten, welke
jaarlijks pl.m. f 40.000 bedragen. Bovendien bezit zij, be
halve een speciaal fonds van een half millioen, een vast
kapitaal van ongeveer f 800.000. Evenwel de lasten
zijn ook hoog, n.1. f 100.000 per jaar zonder die van de
pensionneering. Immers, de maatschappij beperkt haar
zorg niet tot de doode reddingsmiddelen, doch strekt
die ook uit tot hen, die door hun moed en zelfopoffe
Het resultaat was verrassend; het papier vertoonde
een aantal afdrukken van haar rechterwijsvinger.
In hevige opwinding klonk haar stem;... dat kan men
met stempelinkt, met gewone Inkt... of... met bloed!
Dat is een vingerafdruk die gemaakt kon worden zon
der dat de echte vinger of persoon aan wiens hand die
vinger zit, erbij tegenwoordig is! De politie en justitie
is zoo overtuigd van de bewijskracht van een vingeraf
druk, wanneer de aanwijzingen in de richting van een
bepaalde persoon gaan, dat ze er niet aan schijnen te
denken dat een vingerafdruk ook vervalscht kan worden
Maar hoe... hoe kan dat? vroeg Friesen nu ook op
gewonden.
Als je aan fotografeeren deed. zou je me dat waar
schijnlijk niet vragen; het zit zoo. Als van den origlnee-
len afdruk van een vinger een negatief is gemaakt, zet
je de plaat in het afdrukraam, bedekt het geprepareer
de gelatine, in het licht. Het resultaat daarvan is, dat
je na voldoende inwerking van het licht een soort lijn
cliché in de gelatine krijgt. Een fotograaf kan je de
technische details duidelijker uitleggen, maar in ieder
geval kun je hier het resultaat zien.
Doctor Friesen bekeek nu het cliché, dat er uitzag en
werkte zooals een rubberstempel; hij maakte zelf enkele
afdrukken, die allemaal gelijk waren en niet te onder
scheiden van den echten, natuurlijk vingerafdruk.
Else! In ieder geval Is het je gelukt te bewijzen
dat deze vingerafdruk vervalscht kan zijn. Dat is voor
de verdediging al een prachtig argument, zei Friesen
enthousiast.
Hij voelde zich in deze zaak langzamerhand meer ver
dediger dan officier van justitie.
Maar ik geloof dat ik zelfs bewijzen kan dat deze
vingerafdruk inderdaad vervalscht is. Kijk eens: mijn
verstand zegt me dat naarmate een normale vingeraf
druk door zachter of harder druk ergens op gemaakt
•wordt, betoogde Else opgewonden verder, er haast on
merkbare verschillen zullen ontstaan in de duidelijkheid
der lijnen, terwijl bij stempelafdrukken die lijnen steeds
volkomen gelijk zullen zijn. Het is onmogelijk dat twee
afdrukken, die werkelijk met denzelfden vinger gemaakt
zijn, absoluut overeen komen want de omstandigheden
waaronder en de kracht waarmee ze gemaakt zijn, kun
nen nooit geheel en al gelijk zijn geweest.
Nu redeneer ik verder. Als de bloedige duimafdruk,
die in de kamer van Langcnbach gevonden is, onder een
sterk vergrootglas bekeken tot in alle details, gelijk i3
aan den afdruk van Bobbie's duim, die dien avond bij
Heinecke gemaakt is, dat wil zeggen, er ten opzichte
van de kracht waarmee hij is gezet en de houding van
den vinger, tot in alle finesses mee overeenkomt, dan
durf ik mijn hoofd eronder verwedden dat die bloedige
duimafdruk een vervalsching is. Uit de fotografische
vergrootingen van beide blijkt dat trouwens even gauw
als onder een vergrootglas. Kun je mijn theorie volgen?
Natuurlijk! Ik maak je mijn compliment over het
vernuftig betoog, antwoordde Friesen vol opgewekte be
ring er daadwerkelijk toe bijdragen, dat het Reddings
wezen in ons land zulk een eervolle plaats inneemt
naast dat van andere lalden.
De bemanningen der reddingsbooten zijn verzekerd te
gen ongevallen volgens de bepalingen der Zee-ongeval
lenwet. Met behulp van bovengenoemd fonds van
f 500.000, het van Lyndenfonds worden de wettelijke
uitkeeringen verhoogd, tenzij dit geschiedt door de bij
dragen, die belangstellende landgenooten na een ramp
spontaan offeren.
Zoo zijn de nagelaten betrekkingen van hen die om
kwamen bij de ramp van «1e Brandaris op 23 October
1921 geholpen als volgt:
Uitkeerlng per week van:
Zee-ongevallenwet Maatschappij Kapitaal
Weduwe met 1 kind 21.60 10.80 en f2000 en 3X
f 1000
kinderen 28.80 14.40 en f2000 en 6X
f 1000
6.60 5.40 en f2000
f2000
Ramp bij IJmuiden:
14.50 10.—
Weduwe 1 kind 32.60
Deze laatste regeling is nog niet definitief, omdat nog
niet vaststaat, wat de uitkeering volgens de Zeeonge
vallenwet zal zijn.
Weduwe met
Ouders van
Moeder van
Weduwe
Dien dag geven wij op alle
h contant,
Voor Sint Nicolaas Cadeaux
A het aangewezen adres. A
Zie de Etalages
HOOGZIJDE E 21 31 SCHAGEN.
wondering.
Toe wees niet flauw. Maar iets anders. Zou het
mogelijk zijn dat ik de origineele afdruk, die bij Lan-
genbach gevonden is en die dien avond bij Heinecke van
Bobbie is gemaakt, eens mag bekijken? Dan kan ik di
rect zien in hoeverre mijn theorie juist is. Er zijn na
tuurlijk ook vergrootingen van gemaakt die wilde
ik ook wel eens graag zien als het kon. Een vergroot
glas heb ik bij me.
Dr. Friesen trok de wenkbrauwen op.
Ja, al het materiaal is hier in het gebouw onder
berusting van mijn collega Perscheid. Ik zal hem vra
gen of ik de afdruk en de foto's even hebben mag
het is wel een beetje tegen den regel, maar ik zal het
probeeren. Als hij ze niet wil geven, kan het onderzoek
altijd officieel in tegenwoordigheid van Bobbie's verde
diger plaats hebben. Dat moet Perscheid toestaan.
Maar ik wil liever met mijn theorie pas voor den
dag komen als ik absoluut zeker, van mijn zaak ben,
zei Else.
Dat kan ik begrijpen. Enfin, ik zal het hem vra
gen.
Else bleef ln spanning op de terugkomst van dr. Frie
sen wachten en haar geduld werd niet al te lang op de
proef gesteld. Dr. Perscheid had geen bezwaar gemaakt
om het vingerafdrukken materiaal even aan zijn collega
toe te vertrouwen en gretig boog Else zich, gewapend
met het vergrootglas, dat ze uit haar tasch te voorschijn
had gehaald, over do vingerafdrukken.
Na een poosje van ingespannen turen, nam ze de fo
tografische vergrootingen van de beide afdrukken ter
hand en bestudeerde ook die met haar vergrootglas.
Roöd van vreugdevolle opwinding wendde ze zich
ten slotte tot den officier van justitie.
Het is zooals ik veronderstelde, zei ze. De roode
duimafdruk komt in de kleinste finesses overeen met
den afdruk die bij Heinecke gemaakt is. Als deskundige
zul je dat direct zien. En deze volkomen overeenstem
ming is alleen mogelijk, als de afdruk bij Langenbach
met een stempel gemaakt, dus een vervalsching is. An
ders moesten er immers uiterst kleine verschillen zijn!
Ik vermoed dat de dactyloscopische dienst van de po
litie dat onmiddellijk bevestigen zal. Kijk zelf nu maar
eens.
Een aandachtige studie van het materiaal overtuigde
dr. Friesen dat Else von Matrei gelijk had. Toen hij
klaar was, bracht hij de stukken aan dr. Perschid te
rug en wendde zich tot Else:
Als het inderdaad een vervalsching is en ik moet
toegeven dat daar niet veel tegen in te brengen is
dan rijst de vraag: wie is de vervalscher geweest?
Natuurlijk! stemde Else toe. Die vraag ligt voor de
hand en lk heb ook naar een antwoord gezocht. Ik ge
loof ook, dat lk er een gevonden heb, maar nu kan lk
niet meer verder komen en ik heb de hulp van een an
der noodig. Daarom kom ik bij jou, in de hoop dat je
me helpen wilt.
Bloem- en Boomkweekerij
Telef. 502
Het adres voor sterk en gehard plantsoen.
VOORDEELIGE PRIJZEN.
Op grond hiervan meenen Ged. Staten, dat het voor-
stel-Vader-Wijnkoop overbodig is, en adviseeren zij dus
het niet aan te nemen.
Er is echter nog Iets, dat vermelding behoeft. Slechts
c> de motor-reddingbooten is, gedeeltelijk, een vaste be
manning. Deze kern is in vasten dienst, maar daar
de werkzaamheden niet omvangrijk zijn, is het geoor
loofd ook anderen arbeid te verrichten.
De schippers genieten een salaris van f 1820, stuur
lieden en motordrijvers f 1560 enz. met vooruitzicht op
een pensioen, dat voor de schippers f 1200 zal kunnen
bedragen.
Totnogtoe is er slechts één schipper gepensionneerd
(wegens ziekte). Hij ontvangt f 800 per jaar en heeft
f 4 per week als Broeder in de orde van den Ned.
Leeuw. Hierbij wordt aangeteekendHij is een man, die
land en huizen bezit en financieel in welvarenden staat
verkeerd.
De bemenning der strandreddingbooten is niet in
vasten dienst, trouwens er zou geen werk voor hen
zijn. Het zijn vrywiligers, die hun gewone beroep ver
vullen, terwijl het oefenen slechts enkele uren per
jaar vordert.
Voor deze groep is geen pensioenregeling te ontwer
pen, en er is ook geen aanleiding voor. zegt de Mij.
Na al het voorgaande zal het den lezer niet verwon
deren, dat Ged. Staten voorstellen, de organisatie van
het reddingswezen op onze kust te laten in handen
van de Reddingmaatschappij, en dat zij geen aanleiding
zien voor eenigerlei inmenging van de Provincie.
Ook wij zien die aanleiding niet en in waardeering
voor wat het particulier initiatief op dit gebied pres
teert, doen we voor niemand onder. Hieruit volgt een
ter niet, dat we het eens zijn, met het bestuur der
Maatschappij, als het beweert, dat het niet in he belang
van het Reddingwezen zou zijn, indien de Besturen der
Provincie „dit onder hare leiding namen".
Wij kunnen het wel begrijpen, dat dit bestuur het
zoo gevoelt dat door het vragen of aanvaarden van
Rijks- of Provincialen steun iets dreigt verloren te gaan
van de vrijheid welke een der eerste elscben ls voor
de goede vervulling van onze taal", maar daarom deelen
wij die opvatting nog niet.
Ook onder leiding van de Overheid zou o.i. het
Reddingwezen uitstekend kunnen functionneeren, even
als zoo menige andere dienst.
Vergelijkingen zijn haast altijd moeilijk, doch hier
kunnen we er een maken, welke nogal voor de hand
ligt. We bedoelen met het Loodswezen, dat een Rijks
dienst is en goed werkt.
Intussehen zullen we hier niet over kibbelen. De N.-en
Zuidholandsche Reddingsmaatschappij doet uitnemend
werk en zoolang zij op de hoogte van haar taak blijft,
denken wij er niet aan, om haar op zij te willen drin
gen. Wij hechten aan onze principes.
Maniakken hopen we echter nooit te worden.
1) Zijde afgekeerd van den wind. Het schip zat n.1.
niet evenwijdig aan de kust
Ik zou niets liever willen. Ik geloof vast dat je op
den goeden weg bent, er is nu een kans voor de verde
diging om te bewijzen dat Bobbie onschuldig is. althans
om het aan het requisitoir te tornen. Ik wil je wel eer
lijk bekennen dat mijn geloof aan zijn schuld door jouw
uiteenzetting aardig aan het wankelen is gebracht, want
die duimafdruk is juist een sluitsteen van het bewijs
tegen je broer. Maar vertel verder.
Ik redeneerde dat de vervalsching afkomstig moest
zijn van iemand die Bobbie ln het verderf wilde storten,
die goed op de hoogte moest zijn met fotografie, die ge
probeerd had een duimafdruk van Bobbie in handen te
krijgen en daarin geslaagd was en die toen voor zijn
doel gebruikt heeft.
Je bent waarachtig een geboren detective! schert
ste Frieeen.
Neen, Ernst, weerde Else af, je moet er niet mee
spotten. Mijn liefde voor Bobbie heeft me gedreven. Ik
geloof rotsvast in hem en toen hij gezegd had dat hij
onschuldig was, stand het voor mij vast dat dat de zui
vere waarheid was. Toen ben ik gaan nadenken, uren
en uren heb ik nagedacht. Ik heb toen tenslotte het
probleem zo gesteld: Bobbie kan den moord niet ge
pleegd hebben, dat is uitgesloten, want hij zegt dat hij
het niet gedaan heeft En toch is een bloedige duimaf
druk op de plaats van de misdaad gevonden. Hij was
kort voor den moord bij Langcnbach geweest; ik vroeg
mij af of ze misschien handgemeen waren geweest en
hij daarbij zijn hand had verwond of den Consul-Gene
raal een ongevaarlijke wond had toegebracht. Maar als
dat zoo was geweest, zou. hij het hebben gezegd en hij
had verklaard dat hij juist de deur was uitgeloopen toen
hij voelde dat hij zijn zelfbeheersching ging verliezen.
Bobbie liegt niet. dat was voortdurend het uitgangs
punt van mijn gedachtengang. Dus, redeneerde ik, als
hij zegt dat die duimafdruk niet van hem afkomstig
kon zijn, moest een ander die daar achtergelaten heb
ben! Het was een stoute veronderstelling, maar bij mijn
onwrikbaar vertrouwen in Bobbie, was een andere ver
klaring buitengesloten. Maar kon dat? Toen kreeg ik
opeens een ingeving! Ik had wel nooit aan fotografee
ren gedaan, maar door mijn groote belangstelling voor
schilder- en teekenkunst, heb ik vroeger eens een paar
boeken over graphische procedee's gelezen en lk wist
ongeveer hoe cliché's en dergelijke worden gemaakt Ik
ben ook eens in een cliché-fabriek geweest. Wat ik ge
zien en gelezen had, bracht mij op het idee dat het mo
gelijk moet zijn een cliché te maken van een vingertop
en met dat cliché zou men dan net zooveel valsche vin-
gerafrdukken kunnen maken als men maar wil! Toen
die idee me niet meer losliet, ben ik zelf aan het expe
rimenteeren gegaan en het resultaat heb je daarnet ge
zien.
Wordt vervolgd.