SchagerCourant
Vijfde Blad.
GEVOLGEN VAN
DEN STORM.
J0VITA FUENTES.
Iets over nuttige zwammen.
Uit onze omgeving.
BARSINGERHORN.
HOOGWOUD.
LANGENDIJK.
ALKMAAR.
ZIJPE.
TWEEDE KAMER.
Zaterdag 14 December 1929.
72ste Jaargang. No. 8580
Hevige windstooten uit het Noordwesten
leveren groot gevaar op voor onze kusten.
Schepen in nood. Ongelukken te land.
Donderdagmiddag heeft de storm, die toen naar het
Noordwesten was gedraaid (daarvoor was hij steeds
Zuidwest geweest) ernstig gevaar voor onze kuststreek
opgeleverd. Niet alleen, dat bij dezen wind de schepen
eerder dreigen te stranden, doch ook de vloed dreigt
dan zeer hoog te worden. Bij Hoek van Holland vloog
het water den Nieuwen Waterweg binnen, zoodat Don
derdagavond daar, toen het eb moest zijn, het water
zóó hoog stond, als het in normale gevallen met vloed
Dreigende ramp bij Terschelling. De
„Benwyvis" op het strand. Zestig man
in de kokende branding.
Sinds eenige dagen zit, gelijk men weet, op het Ter-
schellinger strand nabij paal 10, hulpeloos in de bran
ding het Engelsche stoomschip Benwyvis. Pogingen om
hot schip vlot te brengen hebben tot dusver gefaald en
de kabels die waren uitgezet door de sleepbooten om
hooger op het strand slaan te voorkomen, zijn geknapt
door het woedend element Intusschen was de positie
van het schip nog niet direct gevaarlijk en de uit 52
koppen bestaande bemanning bleef aan boord, fcerwijl zij
zelfs nog werd versterkt door eenige mannen van het
bergingspersoneel der fa. Doeksen en Droe.
Donderdag tegen den avond echter kreeg de boot het
hard te verantwoorden in den Noord-Westenstorm, die
aangroeide tot een orkaan. Hevig kookte de branding
aan alle zijden om het vaartuig, dat door de golven
werd opgenomen en weer neergesmakt
De hevige stooten die het daarbij te verduren had
deden de bodemplaten opzetten en het schip maakte
water in de machinekamer.
Ofschoon ook toen nog geen direot gevaar bestond
voor de menschen aan boord, besloot de reddingmaat
schappij te trachten van het strand af communicatie
te krijgen met de Benwyvis. Hiertoe zou men met het
vuurpeiltoeetel trachten een lijn naar boord te schieten.
Mocht het gevaar toenemen, dan zouden de menschen
langs deze lijn den vasten wal kunnen bereiken.
Om half negen Donderdagavond stond de mach Ine-
■«uner reeds half vol water. De kans dat het schip
tborgen zou kunnen worden, is daardoor aanzienlijk
rmlnderd. De storm werd toen nog steeds heviger,
jterwijl hooge brekers over het schip liepen.
Laat in den avond was de toestand onveranderd.
F,rustig ongeluk te Groningen. Man on
der een neervallende schutting gedood.
Ook te Groningen woedde Donderdag een hevige
storm. Er zijn verschillende boomen omgewaaid In het
stadspark en op vele plaatsen in de stad. Een afgewaai
de tak vernielde het dak van een woonschuit. In de Par
dangstraat woei een schutting om, die terecht kwam
op een courantenbezorger van de Nieuwe Provinciale
Groninger Courant, de 50-jarige Kranenburg. De man
was onmiddellijk dood. Hij laat een weduwe met eenige
volwassen kinderen achter. In de stad zijn verder vele
ruiten Ingewaaid en schoorsteenkappen afgerukt.
Te Soesterberg een vliegtuig tegen den
grond geslagen en totaal vernield.
Donderdagmorgen om 11.30 uur is op het militaire
vliegveld Soesterberg de Fokker verkenner 606 (350
P.K. Hispano Suiza) dat van plan was te landen door
den storm opgenomen en tegen den grond geslagen,
waarbij het toestel geheel vernield werd.
De vlieger sergeant Lambermont en de passagier kon
den ongekwetst uit de overblijfselen worden bevrijd.
Stadhulsruine te Lelden.
Donderdagavond liep door den storm de gevel van de
stadhuisruine te Leiden zooveel gevaar, dat In allerijl
maatregelen moesten worden genomen om den gevel te
stutten.
To Purmerend de straten blank.
Door den hevigen storm staat het water in de ge
meente Purmerend zeer hoog, zoodat de lager gelegen
straten en huizen blank staan. Over het Oudelandsdijkje
stroomt het water hier en daar in den polder. Men is
daar al bezig het dijkje met zakken zand te verhoogen.
Ook stroomt het water over den Neckerstraat, terwijl
de Uiterwaarden van den Overweerschen polder onder
water staat.
Te Venlo een zwemschool op de Maas losge
slagen en op drift geraakt.
Het groote gemeentebadhuis, dat in de Maas veran
kerd lag, is in den nacht door den storm losgeslagen en
op drift geraakt De snelle stroom dreef het breede en
lange bassin dwars tegen twee Spoorbrug-peilers, alwaar
het bleef steken en voor verder wegdrijven werd behoed.
Onmiddellijk heeft men er gedurende den nacht nog
roode lichten op geplaatst voor de scheepvaart, om het
daarna met eenige sleepbooten te verhalen aan de zijde
Blerik, tusschen de kribben vast te leggen, aangezien de
vluchthaven, waarin het anders 's- winters een ligplaats
vindt, thans tengevolge van den hoogen waterstand vol
schepen ligt
De vermiste binnenschepen. Drie ervan in
behouden haven.
In aansluiting op een vorig bericht betreffende ver
missen van vier binnenschepen, bevracht door de firma
N.V. Y/ijkCatz, Zaandhandel te Vijfhuizen (Haarlem
mermeer) kan worden gemeld, dat in den loop van gis
termorgen het bericht kwam dat de „Harmonie" en de
„Onderneming" te Stavoren zijn binnengekomen, ter
wijl van Schokland de tijding kwam. dat daar in de ha
ven de „Rehoboth" was binnengeloopen. Alleen van de
„Nieuwe Zorg" heeft men nog niets vernomen.
Slechte vooruitzichten voor het visschersbe-
drijf te IJmuiden.
Het ziet er voor het visschersbedrijf te IJmuiden lee-
lijk uit. Door den storm is sinds de vorige week Vrijdag
nog geen enkele stoomtreiler ter visscherij uitgevaren.
Er liggen nu in de visschershaven meer dan 100 stoom-
trellers, dat is ruim de helft der stoomtrellervloot; ver
der 70 motorloggers en 30 zeilloggers. De haven ligt ge
heel vol.
Men had gehoopt, dat er Donderdag schepen hadden
kunnen varen, en des middags had de Vlaardingsche
stoomtreiler Janne VL 10, die door een loonconflict reeds
eenige wek enbhmen is moeten blijven een bemaning
gekregen. Tegen donker werd het schip van den wal ge
sleept, doch op het laatste oogenblik sprongen eenige
opvarenden van het schip, dat toen toch moest blijven
liggen.
Men vreest, dat als de storm zal aanhouden, dit
straks stagnatie zou geven ln den vischaanvoer.
y. - Veertien uren In de mast
De bakschlpper P. Everts, werkzaam bij de N.V. Maat
schappij tot Uitvoering van Zuiderzeewerken, bevond
zich Maandag tijdens den storm alleen op een kolen-
schuit in de Zuiderzee tusschen Wieringen en Kolhorn.
Everts nam voorzorgen, dat bij eventueel zinken van de
schuit hij nog zijn leven zou kunnen redden. Hij heeech
daartoe een mand in den mast. En inderdaad, 's middags
te halfvijf sloeg de schuit eensklaps vol water en zonk.
Everts klom in den mast en plaatste zich in de mand,
die juiBt boven de golven hing. De avond en de nacht
vielen in en hulp kwam niet opdagen. Na veertien uren
in ijzige koude te hebben doorgebracht, werd hij Dins
dagmorgen door personeel van een sleepboot opgemerkt.
Wederoptreden in ons land van de
beroemde Japansche opera-zangeres
Jovita Fuer.tes, de beroemde Japansche sopraan is
weer in ons land. Reeds voor enkele jaren terug heeft
zij ons doen genieten van haar heerlijke stem bij haar
optreden in Madame Butterfly en andere opera's, die
toen door het Italiaansche gezelschap, waaraan zij was
verbonden, werden gegeven.
Zij is een tengere verschijning met groote donkere
oogen, die U onder de fijne wenkbrauwen tegenschitte-
ren, het lange zwarte haar eenvoudig opgemaakt
JOVITA FUENTES.
Jovita Fuentes is afkomstig van Manilla, de hoofdstad
der Philippijnsche eilanden. Als klein meisje van 4 jaar
kreeg zij al piano-onderricht Toen zij een jaar of veer
tien was bedelde zij bij haar vader om zangles te mogen
hebben. Maar neen, eerst de piano-studie tot een goed
eind brengen. Deze bepaling gold onverbiddelijk, zoodat
zij die studie eerst voltooide. Nu begon het heerlijke, de
zangles. Met een tante ging Jovita naar een Italiaansche
zangleerares. om over de lessen te spreken. Toen alles
was afgesproken, vroeg Jovlta's tante hoe lang het wel
zou duren, voordat zij in het publiek zou kunnen zingen.
Ongeveer twee jaar, luidde het antwoord. Maar Jovita
vond dit veel te lang en nam zich voor zoo hard te stu-
deeren, dat zij al na één jaar zoover zou zijn. Het resul
taat blijft niet uit; als zij drie maanden les heeft vindt
haar leerares, dat zij met haar prachtige natuurstem,
al wel een paar kleine werkjes op een concert kan zin
gen. Weer een paar maanden later, op een leerlingen
uitvoering zingt zij al eenige opera-aria's. Zij studeert
verder, vol ijver en geestdrift; haar leerares raadt haar
aan eenigen tijd naar Italië te gaan; dan zal haar suc
ces voor goed verzekerd zijn. Maar Jovita's vader voelt
niets voor zulke plannen, vindt zijn dochter er boven
dien nog veel te jong voor. „Vader, wanneer zal ik dan
wel naar Italië mogen gaan?" „Als je twintig jaar bent".
Maar als zij twintig jaar is, kost het nog heel wat moeite
om haar vader's toestemming te evrkrijgen. Eindelijk
ls het zoover en er breekt voor Jovita een belangrijke,
hoewel moeilijke tijd aan, dit laatste voor wat betreft
het haar vreemde leven in Italië. Na een klein jaar stu-
deeren treedt zij voor het eerst op In Italië (April 1925)
waar zij in verschillende steden heeft gezongen, oa Bo-
logna, Florence, Venetië, Verona. Op het oogenblik is
zij door geheel Europa bekend; behalve in ons land is
zij opgetreden in Zwitserland, Roemenie, waar zij een
groote tournée heeft gemaakt, Hongarije, Tchecho-Slo-
wakije, Denemarken, Frankrijk. Spanje en vooral
Dultschland. Hier is zij in alle voorname plaatsen opge
treden. Bremen beroemt er zich op, dat zij hier voor het
eerst in Duitschland is opgetreden. Voor de eerste voor
stelling had men haar gezegd „Das Publilcum hier Ist
so kalt", als om haar te waarschuwen, dat zij er toch
vooral niet te veel van zou verwachten. Maar haar suc
ces was overweldigend en zij zeide tegen haar Jmpres-
sario: „Das Publikum hier ist aber sehr warm". „Ja,
für Sie", was toen het antwoord. Het was niet lang na
haar debuut in Italië en men had haar gevraagd om
voor één of twee voorstellingen in Bremen te komen.
Maar zij kreeg toen direct een contract ln Berlijn, zoo
dat zij veel langer in Duitschland bleef dan oorspronke
lijk het plan was. Ook dit jaar heeft zij nog o.a. in den
Staatsopera te Berlijn gezongen. Haar grootste triom
fen viert zij ln Puccini's Butterfly; verder treedt zij o.a.
op in Iris, La Bohème en een Duitsche opera van Fran
kenstein, die in China speelt, n.1. Li-Tai-Peh. Hoewel
haar naam als zangeres gevestigd is, zij heeft haar tijd
al bezet tot aan 1931, laat zij nooit na te studeeren, zoo
veel als maar eenigszins kan. In de maanden Juni en
Juli gaat zy gewoonlijk naar huis, d.w.z. wel met enga
gementen; zij zingt dan in Japan, China en Philippijnen.
Door de Parlaphone zijn verschillende gramofoon-opna-
men van haar zang gemaakt, vooral van opera-aria's
Het doet haar echt plezlei dat zij weer in Holland ls;
zij herinnert zich de hartelijkheid, welke zij hier vroeger
heeft ondervonden en zij hoopt ook nu weer het publiek
volkomen te kunnen boeien en bevredigen.
In de natuur moet alles ten beste dienen en zoo
kan men dus eigenlijk niet spreken van nuttig of
schadelijke zwammen, maar alleen over de rol, die
die zwammen of die dieren in de natuur te vervul
len hebben. Alleen ten opzichte van den mensch
kan men dus van nut of schade spreken.
In het algemeen kan men zeggen, dat de zwammen
een afbrekende werking uitoefenen cn die afbrekende
werking is nu eens in het voordeel of het belang van
de menschen en dan weer tot schade.
Met de schadelijke zwammen, die we parasieten
noemen, voeren we een onophoudelijken strijd, die
meestal in ons nadeel uitvalt; slechts in zeer enkele
gevallen kunnen we dien strijd met succes voeren,
omdat onze middelen zeer gebrekkig zijn.
Als we echter die schade of die last gaan verge
lijken bij het voordeel en het gemak, dat wc in vele
andere gevallen van zwammen ondervinden, dan is
het niet gemakkelijk dat nut te becijferen, want, zon
der de werking van de zwammen en Bacteriën kan
men zich het bestaan op den aardbol nauwelijks in
denken.
Een van de voornaamste bezigheden van de zwam
men en bacteriën is namelijk het afbreken van or
ganische stof, welke stof op die manier weer ter be
schikking v.h. plantenrijk komt. Betreft 't nu 't afbre
ken van stoffen, die voor ons waardeloos geworden
zijn, dan spreken we van nut, maar betreft het stof
fen, waarvan we nog niet genoten hebben, dan spre
ken we van schade.
Ioder, die hierover nadenkt, zal begrijpen, hoeveel
nut de zwammen en bacteriën b.v. verrichten, als
ze denken aan de omzettingen die noodig zijn, voor
een mosthoop zoodanig is omgezet, dat de planten
er weer wat aan hebben en datzelfde geldt natuurlijk
voor alle afvalstoffen van den akker, b.v. koolbla
deren, aardappelloof enz. Vervolgens in een bosch
aan de massa's bladeren, di6 in het najaar afval
len en waarvan in het volgend voorjaar reeds niet
veel meer to vinden is.
Het mooiste is echter, dat vele zwammen van deze
voor ons totaal onbruikbare stoffen weer voedsel
voor den mensch leveren. In ons land, cn dan vooral
in het Noorden, merkt men hiervan weliswaar niet
veel, in het buitenland, vooral in Duitschland b.v.,
maar ook nog in het Zuiden van ons land, zooveel te
meer. We bedoelen hier de paddestoelen, die in
Duitschland bij zulke groote hoeveelheden gegeten
worden, dat er speciale markten voor zijn, met spe
ciale keurmeesters, evenals we die voor kool enz.
hebben. Voor de volksvoeding, een factor van groot
algemeen nut dus, wordt er wel degelijk rekening
mede gehouden.
In het Zuiden van Frankrijk worden jaarlijks voor
eenige duizenden franken aan truffels verkocht,
vooral naar het buitenland. Deze truffels, die men
in ons land niet aantreft of hoegenaamd niet aan
treft, groeien onder den giond en men gebruikt er
afgerichte varkens om ze op te sporen. Zo zijn zeer
prijzig en schijnen lekker te zijn. Dat ze lekker kun
nen zijn is te begrijpen voor ieder, die weieens ge
wone paddestoelen gegeten heeft en dat ze over het
algemeen zeer voedzaam zijn is bekend.
Ook de gistzwammen oefenen een, voor ons, on
misbare werking uit, want, we zouden ons geen
brood of bier of wijn zonder gist kunnen voorstellen
en hetzelfde geldt ten opzichte van vele andere ge
giste of op andere wijze door zwammen of bacteriën
omgezette vloeistoffen. We denken b.v. aan Yoghurt,
melk, enz. De hoeveelheid bacteriën en schimmels,
die per cubieke milimeter goedgewonncn melk b.v.
aanwezig is, doet ons verbaasd staan.
Ten slotte worden sommige zwammen in een of
anderen vorm in de geneeskunde gebruikt, zoo b.v.
het moederkoorn, een ziekte van rogge. Van de scle-
rotiön van deze zwam maakt men een middel, dat
in de geneeskunde vrij algemeen gebruikt wordt.
Als besluit zouden we nog kunnen wijzen op de
belangrijke rol, die de bod6mbacteriën op den groei
uitoefenen en vooral de zgn. wortelknolletjesbacte-
riën van onze vlinderbloemige gewassen.
SL Pancras.
VAN HERWIJNEN.
Naar wij vernemen, zal op 19 December a-s. een bij
eenkomst van bet Burgernut worden gehouden in de
zaal van den heer IC Dekker, alhier.
AARTSWOUD.
Ook ons dorp heeft bezoek gehad van den ln den
omtrek welbekenden telepaath Maloïtz, vergezeld van
den humorist Diederichs en voor het muzikale gedeelte
uitstekend bijgestaan door mevr. Heikens. Vooraf des
middags een auto-seance door de plaats, wat reeds veel
volk op de been bracht en uitstekend slaagde, 's Avonds
was er aardig publiek ln de zaal van den heer Barten,
hetwelk aangenaam en gezellig genoot van de opdrachten
met en zonder geleider van den telepaath. Ook de heer
Diederichs gaf leuke moppen en aardige humoristische
voordrachten. Als voormalig opera-tenor-zanger zong
Maloïtz op verzoek een tweetal liederen schitterend
mooi. Door gebrek aan goede mediums slaagde de
massa-suggestie en magnetisme niet naar wensch
Het zal ongetwijfeld de vele tooneclliefhebbers genoe
gen doen te vernemen, dat den 2en Kerstdag „Het Klei
ne Tooneel" in Concordla, te Noordscharwoude een uit
voering zal geven met het zoo moolo tooneelspel „Over
schotje", het glansstuk van onze begaafde actrice Annie
van Ees.
Als toegift zal na de pauze de verrassende één-acter
„Baas boven Baas" van den bekenden auteur A. De-
fresne vertolkt worden. Het spreekt vanzelf, dat het
tooneelminnend publiek met belangstelling deze mooie
uitvoering van „Het Kleine Tooneel" tegemoet zal zien.
Zie advertentie in dit blad.
NOORDSCHARWOUDE.
De storm van Donderdag heeft voor zoover ons be
kend is. alleen schade veroorzaakt aan het nieuwe raad
huis, Wij hebben ons de moeite getroost eens t'fe kijken,
en al was het donker, constateerden wij toch dat er aan
de Westzijde al heel wat pannen afgewaaid zijn. Ook
aan de Zuidzijde waren er pannen afgewaaid, wat een
gevaar opleverde voor de bewoners van de Raadhuis-
buurt, wier phd hier langs leidt Uitkijken was hier de
boodschap.
(Van onzen particulieren correspondent)
Jaap komt nog weer boven Jan!
Naar verluidt is de aangereden marktkoopman Jacob
Kroon, die dezer dagen op den Schermerweg werd aan
gereden, bij kennis gekomen en wordt zijn algemeenen
toestand niet onbevredigend geacht
Dat eeuwige jachten ook!
Dinsdagnamiddag is een bejaard heer op den Kenne-
merstraatweg tegen de steenen gesmakt door een auto
mobilist, die niet scheen te kunnen wachten, tot de wan
delaar zich uit de vuurlinie had verwijderd. Het ongeval
bepaalde zich gelukkig alleen bij een bevuild en geha
vend costuum, terwijl de chauffeur althans sportief ge
noeg was, het slachtoffer in zijn wagen fatsoenlijk thuis
te brengen.
Madia Vlta ln morte Sumus.
De 73-jarige weduwe W. Rooker geboren Bakker, 'n
alleen ln perceel no. 60 v. d. Woudenstraat wonende juf
frouw uit het Boerenland, werd Dinsdagavond in haar
woning op den grond liggend aangetroffen. Zij bleek
reeds te zijn overleden en wel aan een hartverlamming,
zooals door een inmiddels ontboden geneesheer werd
geconstateerd.
T ZAND.
Zooals uit een advertentie ln dit nummer blijkt, zal
Maandag, 16 December een propaganda-avond worden
gehouden voor de afdeeling ,,'t Zand" van het Centraal
Genootschap voor klnderherstellings- en vacantiekolo-
nies. De zeer bekende film „De geschiedenis van Jantje"
zal o.a. worden vertoond en toegelicht door den heer A.
C. Bos, administrateur van het Centraal Genootschap.
Deze nieuwe film welke een duidelijk beeld geeft van de
zegenrijke werking van het genoemde genootschap, werd
reeds op tal van plaatsen vertoond, onder zeer groote
belangstelling.
1 a a (ffti'u r
Spijsvertoringsstorlnqen
ls ilnds 100 jaar onovertroffen het beïte middel
"S Bullrlch-Zout
Tabletten 0.0,36 en 0.1,20. Slechts echt in blauwe
verpakking met het portret van den uitvinder.
Monsters gratis en franco v. d. vertegenwoordiger
R te Drain. Amsterdam Oest. Lhraaeasperfcwefl 18
In het begin van de vorige maand werd ook te Naald
wijk een propaganda-avond gehouden. Het korte verslag
van dien avond luidde: „De zaal was eivol. De film,
vooral de geschiedenis van Jantje, sloeg in. Uit propa
gandistisch oogpunt is de avond uitstekend geslaagd."
't Is te hopen, dat de volgende week hetzelfde kan
worden gezegd van den alhier gehouden propaganda-
avond.
De nieuwen minister van Onderwijs, de heer
Terpstra, werd, zooals wij Donderdag reeds meld
den, verweten dat hij gekomen was zonder program
ma en zonder lijn in zijn plannen. Maar er waren
ook andere geluiden waarneembaar, ofschoon de mi
nister ook nog het verwijt te hooren kreeg, dat hij te
veel was het knechtje van den minister van finan-
tiën. M.a.w. dus dat deze te veel invloed op zijn
plannen uitoefende en de koorden van de beurs te
strak hield.
De minister bleek, evenals vele afgevaardigden,
geen bewonderaar te zijn van de afwijkingen van de
schrijfwijze van De Vries en Te Winkel. Zijn voor
ganger was te dien opzichte te slap geweest, of
schoon de ministerraad zich voor strikte handha
ving had verklaard.
Minister Terpstra is voornemens „voortaan den
lijn vaster te trekken In overeenstemming met het
advies der gezamenlijke inspectie bij gymnasiaal,
middelbaar en lager onderwijs, zal de spelling van
De Vries en Te Winkel in den vervolge verplicht
zijn. Enkele afwijkingen echter zullen geoorloofd zijn;
o.a. zal de verbuigings-N bij zelfstandige naamwoor
den alleen bij mannen en mannelijke dieren gehand
haafd behoeven te worden.
Aangedrongen werd verder op wettelijke regeling
voor het bewaarschooionderwijs; herziening van de
Lager Onderwijswet zoodra het rapport van de com
missie-Ru tgers is verschenen; behandeling van het
ontwerp-voorbereidend hooger en middelbaar onder
wijs en algemeene herziening van de Hooger Onder
wijswet. De stop-artikelen van de Middelbaaronder
wijswet on Nijverheidsonderwijswet mogen niet lang
meer blijven bestaan. Immers is de minister zonder
die stopwotten niet willoos overgeleverd aan een ieder
die inrichtingen voor middelbaar onderwijs of vak
scholen wil oprichten.
De minister zelf was echter van oordeel, dat zon
der deze stopwetton de aanvragen niet meer te beta
len zullen zijn. Wel wil de minister overwegen de
schrapping van dit stopartikel, gepaard met de in-
lassching van een nieuw artikel, waardoor elke af
wijzende beslissing met bepaalde waarborgen wordt
omgeven.
Gepleit werd ook nog voor de specialiseering van
het universitair onderwijs. Hoe dit zal geregeld
worden werd niet uitgewerkt, als het maar niet uit
draait op een bezuiniging op die inrichtingen van
onderwijs, waartoe zeer zeker de hoogere subsidiee
ring, wellicht gelijkstelling van het sectarisch hooger
onderwijs, het hare zal bijdragen. Zal men dien weg
volgen, zoo zal beknibbeling op de Rijksuniversitei
ten, technische hoogeschool, hoogege landbouwschool,
enz., zeer zeker volgen
Het aandringen van R.K. zijde op subsidieering van
confessioneele hoogescholen wees er reeds op wat
ons boven het hoofd hangt. Het verzet van Christ.-
Hist. zijde geeft echter nog wat troost.
Wat het lager onderwijs betreft, wil de minister
het dringende vraagstuk der bezuiniging niet eerder
aan de orde stellen voor de Staatscommissie-Rutgers
haar rapport heeft uitgebracht.
De grootste punten hebben wij hiermee aange
stipt en kunnen besluiten met de opmerking, dat het
eerste optreden van dezen nieuwen bewindsman al
heel weinig vertrouwen geeft voor wat de toekomst
brengen zal.
Het hoofdstuk defensie is aan de orde gesteld en
het was de heer Van Rappard (lib.) die de rij der
sprekers opende en sprak zich uit voor internatio
nale samenwerking, om te komen tot ontwapening.
Spr. ziet met vertrouwen het werk van dezen minis
ter tegemoet. Er wordt gevraagd, of het contingent
van 19000 man tegenwoordig wel werkelijk onder de
wapenen komt. Met meer beroepspersoneel aan te
stellen, zou men meer instructieve waarde in het le
ger kunnen brengen.
De resultaten van het vooroefeningsinstituut wor
den niet gunstig genoemd.
Een bedenkelijke maatregel wordt genoemd dat
reserve-officieren na een cursus van slechts 7 maan
den aan de academie tot beroepsofficier kunnen wor
den opgeleid.
Het dubbelrangenstelsel moet afgeschaft.
De netelige kwestie der oudgepensionneerden moet
een bevredigende oplossing krijgen.
Spr. acht het ongewenscht een school voor reserve
officieren van gezondheid op te richten.
De mobilisatie-slachloffers moeten geholpen.
Wat de zeemacht betreft, zegt spr., dat er nog tal
van oude oorlogsschepen in dienst zijn die geen ge-
vechtswaarde hebben. Voor het kruisersmateriaal zal
nieuwe moeten komen.
Spr. informeert of de „Arend" onze belangen op
Curagao voldoende kan beschermen.
Voorzichtigheid wordt bepleit wat de aanstelling
van inlandsch personeel betreft.
Bij het verlaten van de sprekerstribune voegt de
heer Marchant den heer Van Rappard eenige woor
den toe. waarop deze reageert met schofterig optre
den en vlegels.
De heer Marchant antwoordt met het woord:
straatjongen.
De Voorzitter verzoekt de heeren elkaar te eerbie
digen.
De héér Marchant, die de volgende spreker is. voelt
zich teleurgesteld door de memorie van antwoord
ten aanzien van de samenstelling der bewapening.
Spr. acht het vreemd dat het statuut van den Vol
kenbond, die is ingesteld om tot ontwapening te ko
men, door de tegenstanders steeds wordt voorgesteld
als een middel om de ontwapening tegen te gaan.
Met zekere voldoening constateert de Regeering,
dat in geen van de landen die tot den Volkenbond
zijn toegetreden, tot ontwapening is overgegaan.
Is het beroep op het gebrek aan internationale ont
wapening z. i. van geen beteekenis als argument
tegen nationale ontwapening, ook het leger opzich-
zelf waarborgt geen neutraliteit
We hebben in den oorlog gezien hoe het Belgische
leger werd gebruikt als voorpost van het Franschc,
en hoeveel vernederingen het heeft moeten onder
gaan. Eenige belooning voor zijn praestaties heeft
het niet verkregen.
De neutraliteit van Nederland is niet uit vrees voor
ons leger, doch om strategische redenen door de le
gers der oorlogvoerenden gespaard
Sinds 1914 zijn de toestanden sterk veranderd. Wij
zijn thans lid van den Volkenbond en zouden bij een
cventueelen nieuwen oorlog verplicht worden gereed
te staan. Indien wij dan ter bescherming z.g. van de
neutraliteit den eersten stoot opvangen, dan zijn we
in den strijd betrokken.
Spr. ontkent ten stelligste, dat wij ons over een gif-
gassenoorlog minder ongerust behoeven te maken.
Hij verwijst naar het betoog van een Fransch mili
tair deskundige, die zeide vrees voor Duitschland te
