Schagen's Industrie verrijst.
Van afgekeurd vee en vleesch tot
diermeel en technisch vet.
Zaterdag 8 Maart 1930 SCHAGER COURANT - Vijfde blad.
ZOO is rlus de eerste tak Tan werkelijke indu
strie, zouden we willen zeggen, in Schagen ge
vestigd en is daar bij de Menisbrug een gebouw
verrezen, waar Schagen met recht trotseh op kan
zijn en dat, naar we hopen, een hechte schakel zal
vormen in den keten, die ons aan de omgeving
bindt.
Maandag a.s. zal de opening van de „Noodslaeht-
plaats en Verwerkingsinrichting" plaats vinden
waarbij, zooals bekend, het bestuur van den Vleesch-
keuringsdienst, deu Commissaris der Koningin in
Noord-Holland, Jhr. Röell, bereid heeft gevonden,
deze opening met zijn aanwezigheid te willen ver
deren. Het beste bewijs van hoe groot belang de in-
rifchting is en hoe het streven van degenen, die hun
arbeid aan de totstandkoming hebben gegeven, op
prijs wordt gesteld.
Ook Schagen is de mannen dankbaar, die na een
korte voorbereiding en met een doorzettingsvermo
gen, den West fries eigen, hun doel wisten te berei
ken en thans met trots kunnen opzien naar bet ge
bouw, dat zij door eendrachtige samenwerking uit
den grond deden verrijzen. En dat in een tijdsverloop
van even drie jaar. nadat in een vergadering van
den Vleeschkeuringsdienst Kring „Barsingerhorn"
den eersten stoot tot de stichting van een dergelijke
inrichting was gegeven.
In de naaste toekomst wist men, dat in het belang
van de volksgezondheid de onafwijsbare verplich
ting zou komen tot onschadelijkmaking van af
gekeurd vee en vleesch in speciale destructo-
ren of vernietigers. Daarbij deed zich tevens
de mogelijkheid voor van de vestiging van een
nieuwe industrie in ons land, namelijk de nuttige
verwerking van het afgekeurde materiaal tot dier
meel (veevoeder) en technisch vet.
En een dergelijke industrie hebben we thans te
Schagen, wat alleszins op zijn plaats zal blijken te
zijn, een vee-rijke omgeving als het hier is. Maar
niet alleen de onmiddellijke omgeving van Schagen
ook ver daarbuiten hebben zich reeds gemeenten bij
den „Kring" aangesloten om op de goedkoopst mo
gelijke wijze aan de verplichtingen, die de Veewet
hun oplegt, te kunnen voldoen. En wij gelooven niet
te veel te zeggen, wanneer we neerschrijven, dat de
gemeenten, die hiertoe nog niet besloten, of op an
dere wijze hierin meenden te kunnen voorzien,
straks van gedachte zullen veranderen en alsnog lid
■worden van den „Kring".
Voor den veehouder biedt het ontegenzeggeljjk
eveneens voordeelen, doordat de opbrengst van zijn
in nood geslachte dieren nu rechtstreeks aan hem
ten goede komt, waar hij er voorheen een luttel be
drag of soms misschien heelemaal niets voor ont
ving.
Laten we dus hopen, dat de stichters der Verwer
kingsinrichting zullen blijken goed gezien te hebben
en dat de fabriek zal groeien en bloeien.
Ter oriënteering van de velen, die belang in deze
inrichting stellen of uit hoofde van hun bedrijf er
mee te maken zullen krijgen, laten wij hieronder aan
de hand van een paar foto's een beschrijving vol
gen van de fabriek, welke wij dezer dagen met voor
lichting van den heer P. de Boer, veearts te Scha
gen, en directeur van de inrichting, in de gele
genheid waren in oogenschouw te nemen.
BIJ BE ILLUSTRATIES.
Hierboven ziet men de inrichting voor de ver
nietiging van het afgekeurde vee en vleesch.
De twee vertikale ketels rechts on de foto zijn
de kookketels. Daaronder de horizontale droog-
ketel; hiervóór de vetvangers. Links de lym-
water (bouillon) indikker.
Links onder is een gezicht in de slacht-
ruimte met daarachter liggend ophangruimte
en verkooplokaal.
Hechts onder een kijkje in het Labo
ratorium.
De eigenlijke verwerking.
IN het gebouw, waar de eigenlijke verwerking
van het afgekeurde vleesch plaats heeft, vinden
we twee verticale ketels opgesteld, welke van
uit de slachtruimte worden gevuld en wel éën of
beide, al naar gelang er hoeveelheid is. De vulling
moet zoodanig zijn, dat het fijnkoken zooveel moge
lijk wordt vergemakkelijkt, dus bijv. door den ketel
in lagen van afval en beenderen te vullen. De kook-
ketel, waarin het vulmateriaal wordt gestort, is
rondom voorzien van een groot aantal gaatjes, dus
bij wijze van een zeef. Hierom heen bevindt zich de
ketel, zooals wij die van buiten waarnemen, wan
neer na de vulling de deksels bovenop worden ge
sloten, wat wij dus zouden willen noemen een ke
tel met dubbelen wand.
Het proces kan dan beginnen, wanneer de stoom-
kranon worden opengedraaid. Tusschen den ketel-
wand en den zeefwand stroomt de s.toom toe, gaat
door de gaatjes en komt zoo in aanraking met de
koude vleesch massa. Daardoor condenseert de stoom
wordt dus weer water. Boven op de verticale
kookketels zijn twee luchtkraantjes aangebracht, die
verbonden worden met de vaste afzuigleiding voor
bedorven lucht, welke bedorven lucht naar het vuur
onder den stoomketel wordt gezogen en daar ver
der onschadelijk gemaakt.
Het vrijkomende condensatiewater nu de hier
boven genoemde tot water gevormde stoom stijgt
tezamen met het vrijkomende vet en het lijmwater
bouillon) in de(n) kookketel(s) omhoog. Tot op een
zekere hoogte, want heeft de vloeibare massa die
hoogte eenmaal bereikt, dan loopt het door een af
voerbuis weg naar den vetafscheider cn vult den
laatste geleidelijk.
De bouillon en het vet worden in de vetafscheider3
van elkaar gescheiden. Dit kan gemakkelijk, doordat
het vet immers boven zal drijven en na voldoende
stijging in den vetafscheider boven na openzetting
van een kraan door een buis er uit zal loopen. Het
lijmwater of bouillon wordt uit den betrokken vet
afscheider door middel van stoomdruk naar een
lijmwaterindikker gedreven.
liet een en ander wordt zoolang herhaald, totdat
de kooktijd van i tot 5 uur verstreken is. Overigens
richt zich de duur van den kooktijd geheel naar de
soort van vulling.
Wanneer de bouillon en de stoom volkomen uit
de kookketels zijn afgevoerd, dan kan