ilditii Nitin-
Murtutit- Si Lailbtivtlal
RONDOM DE GROENE TAFEL
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Gemengd Nieuws.
Boerderijbrand bij Leibnitz.
Mevrouw II anau in vr ij beid.
Fransclie conservenfabriek ingestort.
Tumult in den Pruisischen Landdag.
Dinsdag 1 April 1930.
73ste Jaargang No. 8638
j
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, woiden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomcnd nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.05. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TIcN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bevvijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN.
ITet was Vrijdagavond een lange zitting van Scha-
•gen's gemeenteraad, een lange puntenlijst met lange
discussies.
Wij hebben op het raadhuis wel een reglement van
orde, ncitjes op papier, keurig in den vorm, voorzien
van alle punten en komma's. Daarvoor heeft onze
burgemeester, in zijn met werk-overladen-uren nog
wel tijd kunnen vinden. Maar waarvoor onze burge
meester niet zoitft, dit mo°ie papieren ding
gehandhaafd wornt en dat er op die wijze wat be
ikorting komt in de debatten.
Trouwens, dat doet de baas zelf, omdat ie zelf niet
in staat is een behoorlijk debat te voeren. Hij pakt
het een of ander raadslid op het een of ander punt
maar aan en in minder dan geen tijd krijgen wij
in den Raad een heen en weer gepraat zonder eind.
ITet ecne lid heeft al soms drie- of viermaal het
woord gevoerd, zonder dat een ander nog gelegenheid
flieeft gehad om in eerste instantie iets te zeggen.
En als dat dan eindelijk gebeurd, krijgen wij opnieuw
door den Schout ingeleid een gepreuvel zonder eind.
Maar ondanks dan bet feit dat wij nu al een pracht-
reglemer.t van orde hebben, was er van B. en W. een
voorstel om aan al dit reeds bestaande moois nog
eenige heerlijke artikelen toe te voegen. Geen rond
vraag meer, zoo stelden B. en W. voor en het pu
bliek op de openbare tribune, en vooral de pers niet
te vergeten, moeten gemuilband en in de hand
boeien. Geen briefjes meer over de balie, niets meer
vragen, niet meer praten of lachen zelfs doodstil!
Er moet decorum zijn maar dan achter de
balie!
Dat is nou Jan Cornelissen in zijn volle fleur
dat vindt onze brave burgerpa prachtig! En wij zijn
er zeker van dat bij de minst* aanleiding, hij deze
laatste bepaling zou hebben toegepast ook.
Goddank echter dat het gezond verstand van onzen
Raad zich tegen zulk peuterig gedoe heeft verzet en
dat. al die schoone en met zorg bekomma'de voor
stallen naar do prullcmand zijn verwezen, de eenige
juiste, plaats voor dit geesteskind van den heer Cor-
nissen. Kr liggen er trouwens al meer. Dat zij
rusten in vrede!!
Geen rondvraag. Ja, dat zou een prachtmiddel zijn
legen de vrije mecningsuiting waarvoor B. en W.
zoo doodsbang zijn. Wat zouden de mannen van B.
en W. niet heel wat minder zorg en vrees de raads
vergaderingen tegomoet zien als er eens geen rond
vraag was.
De teckenen van onrust van hen worden in den raad
steeds grooter naarmate dat gevreesde oogenblik na
dert.. Want och, de B. en de W.'s hebben nu oen-
maal geen zeebccnen. Het minste rimpeltje op het
politieke zeetje van onze gemeente, of zij raken van
de sokken. Waarachtig,, wethouder Leguit. heeft er
al menig zweetdruppeltje liggen daar achter de
groene tafel. En maar steeds kunnen wij ons niet los
maken van de overtuiging dat-B. en W. zich o zoo
weinig safe voelen in hun eigen voorstellenen
er al heel weinig kracht, overtuiging en overleg
spreekt uit wat zij op de raadstafel ter beslissing
neerleggen. Telkens weer moeten wij ervaren, dat zij
tegen de eischcn die het ambt dat zij bekleeden stelt,
niet zijn opgewassen.
Zoo zien wij het ook nu weer bij den grondaankoop
van Raven.
B. en W. koopen grond voor f28000.en ze verge
ten om den Raad mee te deelen, dat er ook nog zoo
■iets als een huurcontract bestaat betreffende dezen
grond, een huurcontract aangegaan door Raven mot
.Sparta, de voetbalvereniging. Dit is een huurcon
tract, zei onze burgemeester Vrijdagavond, voor 2
jaar. Dat wisten de raadsleden toch.
Maar wat onze burgemeester er niet bij zeide, dat
er in dat huurcontract van 2 jaren nog een bepaling
staat, dat Sparta recht van wederinhuur heeft zon
der dat de verhuurder dit kan verhinderen.
Dus met andere woorden, dat B. en W. en-den Raad
nis gevolg van verkeerde voorstelling, een koop heb
ben gesloten, waarvan ze de draagkracht niet konden
nagaan.
En bet gevolg: onderhandelingen van B. en W. met
In t Sparta-bestuurstrubbelingen met als onaf
wijsbaar gevolg dat het geld kost. Want men mag er
op het raadhuis nu op speculeeren, dat het Sparta-
bestuur wel welwillend zal zijn, maar het wil er bij
ons maar niet in, dat deze Sparta-heeren maar zullen
opzitten en pootjes geven, terwijl zij volkomen baas
zijn van de situatie en op hun beurt de wet kunnen
voorschrijven. En dat zullen ze dunkt ons vooral wel
doen als in oogenschouw wordt genomen, dat door
B. en W. gezegd is, dat dit sportterrein in de toe
komst door Sparta niet meer is in te huren.
Ja, dat is wel vreemd dat dit door B. en W. is
gezegd, en dat ook de Tennisclub op do landen van
Haven geen plaats kan vinden voor haar tennisbaan.
B. en W. willen dat land niet voor sportterrein ver
huren.
Maar hoe zit dat dan toch in elkaar??
In bet officieele prne-advies van B. en W. bij den
aankoop van bet land van Raven lezen wij:
Mot het oog op den schoolbouw en het daarbij
noodige terrein voor lichamelijke oefening,
achten B. en W. het bezit van dit onmiddellijk aan
de Heerenboschgronden grenzende terrein voor
de gemeente van groot, belang, terwijl het boven
dien nog zou kunnen worden verhuurd aan sport
verenigingen.
Rat. officieele advies, de basis waarop de Raad zijn
•besluit tot aankoop heeft genomen, is dus in flagran-
ten strijd met de houding, thans door B. en W. aange
nomen.
Onze wethouder Schoorl was Vrijdag zoo geestig
om te zeggen, dat men niet alles kon gelooven wat
in de kranten stond.Maar liet lag toch zeker
niet in de bedoeling van zijn Edelachtbare, dat deze
opvatting ook uitgebreid moest worden tot de offi
cieele stukken van Schagen's gemeentebestuur? Ons
dunkt, de eerste eisch die gesteld mag worden aan
zulke stukken, is, dat ze eerlijk en oprecht de mee
ning en opvatting van dc voorstellers, van B. en W.
dus, weergeven. Zoowel raad als gemeentenaren heb
ben daar toch volle recht op zeker!
Want in dit opzicht zouden wij ook nog de vraag
willen stellen: is het waar, dat van dit land van Ra
ven voor het terrein voor lichamelijke oefening, al
leen dat deel zal worden gereserveerd, wat de mini-
mum-eischen der wet aangeeft? En toch is wel de
gelijk ook ten opzichte van 't adres van den Schager
Bestuurdersbond om een gemeentelijk sportterrein te
stichten, door B. en W. den indruk gevestigd, dat dit
in hun bedoeling lag bij den aankoop van de gronden
des heeren Raven.
Uit alles blijkt steeds duidelijker, dat dit land van
f28000 alleen is gekocht op speculatie? op specu
latie mede wellicht met het oog op den a.s. primai-
ren weg der provincie?
Wij dachten dat de besprekingen met den Direc
teur-Hoofdingenieur van den Prov. Waterstaat juist
in comité waren gevoerd om de grondspeculatie der
verschillende grondeigenaren tegen te gaan???
Wij vragen maar!
Maar hoe dit alles dan ook in elkaar mag zitten,
met dat huurcontract van Sparta is het toch wel heel
raar. En uit alles blijkt toch wel, hoe nonchalant cn
lichtvaardig B. en W. onzer gemeente in deze hebben
gehandeld. Want het eenvoudigste wat 'n kooper doet,
is toch wel dit: zich op de hoogte stollen van huur
en huurovereenkomst met derden aangegaan. De
lusten en lasten van een te koopen perceel dient men
als gegadigde toch wel in de eerste plaats te kennen.
Ja, het gaat in onze gemeente met het besturen
wel met overleg en met zorg. Eerst een besluit om
oen kantoor te bouwen voor den ontvanger van de
directe belastingen. Met de vrij groote zekerheid dat
je dat kantoor over 10 jaar aan je maag krijgt. En
bovendien met de nu al aangename overtuiging, dat je
te weinig huur krijgt, dus m.a.w. dat er geld bij moet
van de gemeente.
Maar dat is nog niet genoeg, want nadat tot het
bouwen van dit kantoor is besloten, het te luxe plan
is vastgesteld en aangenomen, besluit de Raad om
nog eens een plan te laten maken van een woonhuis
dat er bij moet worden gebouwd.
Maar hoe is het nu toch? Als er een huis met kan'
toor moet komen, maak dan toch vanaf den beginne
een plan van het geheel. Dat is toch goedkooper, eco
nomischer, dan eerst een kantoor te ontwerpen cn
te bouwen en er aanstonds een huis bij te plakken.
Men vergete toch niet er om te denken bij den op
zet van kantoor en huis, dat het pas moet zijn voor
een niet al te groote portemonnaie, daar men anders
door te groote opzet en het daardoor hooger maken
van de huur, het onmogelijk maakt dat gehuwde ont
vangers naar Schagen solliciteeren en men dus
steeds ongetrouwde ontvangers zal krijgen, of dc be
trokkenen verplicht naar andere woongelegenheid om
te zién. Men gebruike hierbij toch vooral zijn gezond
verstand.
De zorg voor de buitenwijken wat licht en water be
treft, beheerschte een groot deel der verdere debat
ten. Dat was goed, omdat die burgers onzer gemeente
toch ook eindelijk het gevoel eens moeten krijgen, dat
ze er bij bchooren. ITet zal wel geld kosten, maar dit
zal ons gemeente-budget moeten dragen. Maar er zit
toch deze waarschuwing in, dat men in de raadzaal
wat voorzichtig is met de uitgaven cn dat men niet
te veel hooi op één vork neemt.
En hierbij denken wij onwillekeurig aan de plan
nen en voorstellen van onteigening en wat daar aan
vast zit.
Wij stonden nu zelfs voor twee onteigeningsvoor-
stellon. Het eene was dat van den heer Berkhouwer,
waarover wij reeds eerder onze meerling gaven, n.1.
aankoop van het geheele perceel.
Het tweede geval betrof den heer Hoogland.
Dat woord „onteigenen" is voor een burgemeester
of een wethouder die zich voelt, een prachtmiddel. Bij
zoo'n aangelegenheid acht zoo iemand zich een man
van gewicht. Het particulier bezit ondergeschikt ge
maakt, afhankelijk gesteld van zijn wil en wet.
Nu is dat laatste gelukkig niet heeJemaal het ge
val en is cr goddank een hooger college in den lan
de, dat daarover uitspraak doet en de betrokkenen
met een gevoel van rust en gelatenheid die uitspraak
gebaseerd op recht cn b i 11 ij k h c i d, doet af-
wachteOi>
Maar toch deed het ons goed, dat dc Raad gewei
gerd heeft om B. cn W. hier te volgen die zonder
eenige voorlichting, zonder eenige wetenschap van
wat en hoe ook, maar eischten te besluiten tot ont
eigening van bet buis van den heer Hoogland. Dit
drijven van B. en W. om hen maar blindelings te vol
gen, was toch al heel kras, en o.i. tevens vernederend
voor de waardigheid van den Raad. Terecht werd
in den Raad dan ook geöisclit voorlichting en me-
dedceling der correspondentie, vroeg genoeg te voren,
opdat men zich als Raadslid behoorlijk kon voorbe
reiden.
B. en W. deelden als eenig motief inee, dat zij alles
hadden geprobeerd om langs minnelijken weg tot het
eigendom van liet perceel-Hoogland te komen, maar
dat dit niet was gelukt.
Wij gelooven dat het 't college zeer moeilijk zal val
len dit behoorlijk aan te toonen.
Er zijn wel enkele onderhandelingen gevoerd met
de vorige eigenaresse, die op den onwil van B. en W.
om maar iets van het eenmaal gedane bod van
f5000 af te wijken, zijn afgestuit. Maar niet den tcgen-
woordigen eigenaar is, zoover ons bekend, nooit an
ders gevoerd dan deze correspondentie: één brief van
B. en W. met de vraag voor hoeveel Hoogland zijn
huis wilde verkoopenen één brief van dezen nan
B. en W., waarin hij met het oog op de aanhangige
Kanaalplannen uitstel vroeg. En op dit verzoek is er
nooit eenig antwoord ingekomen.
En het is juist, geweest op dit laatste argument,
dat ook verschillende raadsleden uitstel van ont
eigening en uitstel der aanhangige plannen voor
overbrugging of demping der Laan hebben bepleit. Van
oordeel als zij waren dat die plannen niet zoo urgent
waren, om alles op dc spits te drijven, niet de grootst
mogelijke kans om bij eenig uitstel eer, gemakkelijker
en meer acceptabele transactie ten «pzichte van het
bewuste pand te krijgen.
Er moet nog veel in de toekomst veranderen, wil
de toestand op de betrokken plaats zóó worden, dat
direct ingrijpen noodig en onafwijsbaar is.
Burgemeester C.ornelissen werd boos, heel erg boos!
sprak van kwajongenswerk geklets in de ruimte en
gebruikte meer van die onparlementaire uitdrukkin
gen. Vreemd voor een leider van een vergadering, die
er voor moet waken, dat zulke uitdrukkingen niet, ge
bezigd worden. Wie kaatst, moet den bal verwachten
cn onze burgemeester toone zich in de toekomst niet
verontwaardigd als op hun beurt de raadsleden het
werk van voorzitter of wethouders dusdanig kwali-
ficeeren. En dat gebeurde nota-bene nog wel in de
zelfde zitting, 'waarin alles werd gedaan om het
décorum, achter de. balie zooals reeds gezegd
hoog te houden. Eon apart reglement van orde voor
onzen burgemeester lijkt ons minder overbodig, wel
licht dat de handhaving daarvan aan een vertegen
woordiger der pers ware op te dragen.
Dc burgemeester werd zoo boos door verschillen
de vragen van den heer Van Erp.
Er werd döor dezen gevraagd naar de nieuwe wegen
en of B. en W. reeds contact hadden gezocht met de
Provinciale Commissie.
Volstrekt geen overbodige vraag, als men ziet dat
er in onze omgeving nog maar steeds niets geschied.
Maar B. en W. hadden niets gedaan en in deze al
les verzuimd. Dat prikkelt!
Er werd verder gevraagd naar de tram van Scha
gen naar Ewijcksluis en hoe het daar mee stond,
ook wat het nieuwe contract met de Nederlandschc
Spoorwegen inhield, met het oog op het behoud dezer
tram.
Niks geen gekke vraag, gezien het groote belang
dat. daarmee is gemoeid.
Maar onze burgemeester stelde zich op het for-
meele standpunt, dat hij niets mocht zeggen uit de
bestuursvergadering, bovendien was hij niet de afge-
••nnrd'igde der gemeente Schagen.
Zeer formeel, maar niet erg logisch, omdat de heer
Cornelissen heel goed we<et dat hij in dat bestuur
is gekozen, omdat hij burgemeester van Schagen is
en deze gemeente daar heeft allerlei belangen, ook
finantieele.
Het zou heelemaal niet erg geweest zijn als er wat
was meegedeeld over do tram. Maar bet beste is, dat
de gemeenteraad annstonds naar de aandeelhouders
vergadering een Raadslid zend die deze zelfde vragen
doet. Een behoorlijk antwoord is bij voorbaat reeds
gewaarborgd.
En wat wethouder Schoorl zeide over de finantieele
positie van de tram-vennootschap, zegt toch heele-
maal niets over de nieuwe overeenkomst met de No-
deiTandsche Spoorwegen en de daaruit voortvloeien
de finantieele nadeelen. En daarnaar vroeg de heer
Van Erp juist.
Er werden verder vragen gedaan over de over
name door het P.E.N. van ons Electrisch Bedrijf, met
een o zoo tweeslachtig antwoord des voorzitters,
over het in eigen beheer nemen van de I-Ieerenbosch-
bestrating; over een nieuw transformatorhuisje en de
plaats daarvoor. Allemaal vragen, die o.i. toch alle
reden van bestaan hadden.
En dat ons Dagelijksch Bestuur zoo kregel en prik
kelbaar zich toonde bij de beantwoording dezer vra
gen, was voor ons alleen het bewijs, dat het niet de
wijze was waarop de heer Van Erp zijn vragen deed,
maar de vragen zelf en het o zoo onbevredigend ant
woord dat er op moest worden gegeven, wat 't college
zoo uitermate hinderde. Duidelijk als zij zelf voelden,
dat daarmee aan het licht trad hun ongeschiktheid
voor het ambt dat hen is toevertrouwd.
Tot slot het zeer pessimistisch geluid'des heeren
Schoorl over onze gasfabriek, met slechte bedrijfs
resultaten over 1929.
Wij blijven zeer belangstellend naar de verdere mc-
dedeclingen cn de oorzaken die hier van invloed zijn
geweest op dit ongunstig resultaat. Ook de a.s. voor
ziening van gas aan enkele buitenwijken zal zijn
minder gunstig finantieelen invloed nog wel doen
gelden.
Wellicht dat nog eens pogingen om het afzetgebied
ook naar buiten onze gemeente uit te breiden, kun
nen worden gedaan.
Rustig, zonder meer bij de pakken neerzitten, is
niet de manier.
„Eerst het vee redden!" Twee kinde
ren in de vlammen omgekomen.
V.D. verneemt uit Leibnitz:
In den afpeloopen nacht brak in een groote boeren
hofstede in de nabijheid van Leibnitz, eon felle brand
uit, waardoor in korten tijd vier gebouwen werden
vernield.
Twee kinderen, een G-jarig knaapje, cn een 11-jarig
meisje, waren in het brandende woonhuis achterge
bleven.
Zij waren door de ouders vergeten, dien, toen de
brand uitbrak cn het vuur de stallen aantastte als
waanzinnig de brandweer verzochten, eerst het vee
te redden.
Eerst toen het dak van het woonhuis instortte,
herinnerden de ouders zich, dat de kinderen in de
slaapkamer waren achtergebleven. Brandweerlieden
drongen het instortende huis binnen, doch konden,
de slaapkamer der kinderen niet meer bereiken.
Na beëindiging van het opruimingswerk vond men
huo verkoolde lijkjes tusschen de puinhoopen.
De hongerstaking opgegeven.
Nadat de Parijsche rechtbank opnieuw beraad
slaagd had over een herhaald verzoek van madame
Hanau om invrijheidstelling, heeft de laatste Zater
dag, toen haar proces voor de rechtbank zou begin
nen, zooals we reeds eerder meldden, haar honger
staking opgegeven.
Zij heeft hiertoe besloten, om te. toonen, dat zij
niet bevreesd is voor bet gerechtelijk onderzoek.
Een V.D. bericht rneldt nog,- dat de drie genees-
heeren, die in opdracht van de rechtbank een on
derzoek naar den toestand van mme. Ilanau moesten
instellen, haar erop wezen hoezeer baar houding haar
nadeel zou berokkenen, ten eerste omdat zij lichame
lijk in eon uitgeputten toestand kwam en ten tweede
omdat zij den indruk wekte, alsof zij zich door haar
hongerstaking aan den arm van het gerecht zo.u
willen onttrekken.
Zij beloofden haar, een voor haar gunstig rapport
uit te brengen, wanneer zij de staking opgaf cn zich
bereid verklaarde weer voedsel tot zich te nemen.
Op deze voorwaarden gaf Madame Ilanau zich ge
wonnen en nog Vrijdagavond gebruikte zij voor het
eerst weer eenig licht verteerbaar voedsel.
Tegen een borgstelling van 800.000
francs in vrijheid.
ITet B.T.A. meldt later uit Parijs:
De Raadkamer
der correctioneele
rechtbank beeft
order gegeven tot
voorwaardelijke
invrijheidsstelling
var\ Mme. Hanau
togen borgstelling
van 800.000 frc.
De behandeling
van het proces
der „Gazelte du
Franc" is ver
daagd tot 15 Mei,
tijdstip waarop
mevr. Hanau in
staat, zal zijn per
soonlijk te ver
schijnen. Mevrouw Ilanau.
Het N.T.A. meldt nog dat in de motiveering van
het besluit der correctioneele rechtbank wordt ge
zegd, dat het feit, dat mevr Ilanau van haar voed-
selweigering heeft afgezien, de rechtbank er toe
heeft geleid in haar invrijheidsstelling toe te stem
men, daar thans haar provocecremle houding is
vervallen, welke tot het afwijzen der vorige verzoe
ken leidde.
Eén doode, talrijke gewonden.
Zaterdagmiddag, juist toen het personeel van een
conservenfabriek te Bordeaux grootendeels uit vrou
wen en meisjes bestaande, weer aan het werk wilde
gaan, stortte het aan de jammakerij grenzende ge
deelte van het gebouw in.
Een zevental personen werden gewond, van wie
enkelen in hot ziekenhuis werden opgenomen.
In den namiddag hebben brandweerlieden uit de
puinhoopen 'n 20-jarig meisje te voorschijn gehaald,
dat reeds aan een ernstige hoofdwonde was bezwe
ken. Haar lijk is door het parket in beslag genomen.
Het gebouw was van hout opgetrokken.
Men schrijft het ongeluk toe aan den enormen
druk welke het gebouw als gevolg van den recente»
hoogen waterstand van de Garonne heeft te doorstaan
gehad.
Een communistische scheldpartij. Twee
afgevaardigden uit de zaal gezet.
Naar V.D. uit Berlijn verneemt, kwam het Zater
dag in den Pruisischen landdag kort voor het slui
ten van de zitiing, tot een botsing tusschen de com
munisten en president Bartel, toen deze de debat
ten gesloten verklaarde, zonder dat de communisten
aan bet woord waren geweest.
De communisten hadden nog willen spreken, doch
vergaten het woord te vragen
Obuch (communist) noemde bet optreden van den
president een „ruecksicntlose Wortsabschneiderei",
en „gemeine Hinterhaeltigkeit."
Hij werd tot de orde geroepen.
Zijn partijgenoot Mcnzel noemde den landdag een