RADIO
Over een afstand van 8684 K.M.
Waarnaar men
luistert
Nieuwe telefoonverbinding tus-
schen de Vereenigde Staten en
Zuid-Amerika. -• Zes en dertig
dollar per gesprek van drie
minuten.
DE vorige maand is de nieuwe telefoonverbinding
tusschea de Vereenigde Staten en Zuid-Amerika
in bedrijf genomen.
Door dezen dienst kunnen thans 20.000.000 telefoon-
abonné's in de Vereenigde Staten, alsmede alle in Mexi
co, Cuba en Canada met de aangeslotenen in Argen
tinië en de steden Santiago in Chili en Montevideo in
Uraguay, verbonden worden.
De verbinding tusschen beide Continenten geschiedt
door middel van korte golven over een afstand van 8464
K.M. Tusschen de Transoceanische Radio-stations der
American Tclephone and Telegraph Co., in de Vereenig
de Staten en de stations der International Telephone
and Telegraph Corporation, In de nabijheid van Buenos
Aires.
De dienst is dagelijks 8 uur in bedrijf, n.1. van 9 uur
's morgens tot 5 uur 's middags N.-Yorksche tijd, en
Situatiekaartje van de draadlooze telefo
nische verbindingen, welke op het oogen-
blik door de American Telephone ancl Tele
graph Co. tot stand zijn gebracht.
een gesprek van 3 minuten door New-York en alle
aansluitingen in Argentinië kost 36 dollar.
Zooals reeds vermeld, bedraagt de 8fstand 8684 K.M.
en over dezen afstand wordt de verbinding met 2 golf
lengten onderhouden. Met het oog op de slechte at-
mospberische toestanden die bij 't verkeer in de richting
der Meridianen en der Aequator optreden, moeten de
golflengten, waarop gewerkt wordt, al naar gelang van
het uur van den dag gewijzigd worden.
De verbinding met Zuid-Amerika vindt in de Ver
eenigde Staten plaats te Lawrenceville. Het ontvangst
station voor de golven aan de zijde van Noord-Amerika
bevindt zich te Netcong in den staat New-York, waar
ook de Europeesche stations ontvangen worden.
De Zuid-Amerikaansche zend- en ontvangststations be
vinden zich in Hurlingh'am en Platanos, in de buurt van
Buenos-Aires.
Voor ieder der drie golflengten, die in het verkeer met
Zuid-Amerika gebruikt worden, bestaat te Lawrence
ville een eigen zend-antenne. Deze antennen zijn als
grofmazige net-antennen gebouwd en aan 7 stalen
masten van ieder 60 Meter hoogte opgehangen. De
richting der in één lijn staande masten is loodrecht
op de zendrichting. Deze Antennes zijn ter verkrijging
van de grootst mogelijke reikwijdte als gerichte anten
nes met achtergeplaatste schermantenne geconstrueerd.
De ongemoduleerde zend-energie bedraagt normaal 15
Kilowatt, maximaal 60 Kilowatt. Ter verkrijging van
een zoo constant mogelijke zendfrequentie wordt kristal
besturing gebezigd. In den zender zijn 6 watergekoelde
10-kilowatts-zendlampen geplaatst, die met een anode
spanning van circa 10.000 Volt ieder werken.
De ontvangers in Netcong, N.Y., werken met scherm-
roosterlampen en automatische geluidsterkte-regeling.
Zij kunnen al naar gelang van de ontvangstcondities
aan 3 verschillened antennen aangesloten worden, die
eveneens als richt-antennes gevormd zijn en in de ont
vangstrichting liggen. Om storingen van buitenaf vit
te schakelen, zijn de verbindingen tusschen antenne en
ontvanger uit concentrische koperen buizen samenge
steld.
Het station te Hurlingham is ongeveer 19 K.M. van
Buenos-Aires verwijderd. Het neemt een oppervlakte
van 80 K.M.2 in.
Hier zijn voor de antenne-installatie 7 masten, ieder
van 55 Meter hoogte geplaatst, op een onderlingen af
stand van een halve mijl. De draden der drie antennes
zijn niet bovenaan de masten gespannen, doch hangen
als een wijdmazig net, ongeveer 1 Meter boven de aarde.
De antennes in het ontvangststation te Platanos heb
ben een dergelijke gelijkrichterwerking, om beter de
ontvangst der teekens, die uit een bepaalde richting
komen, te verzekeren.
De nieuwe zend- en ontvangststations zijn volgens de
modernste constructies uitgevoerd.
A. MEYER-SCHWENCKE.
(Nadruk verboden.)
Telefooncentrale der American Telephone
and Telegraph Co., naar alle Overzeesche
verbindingen van het Bell-systeem tot
stand komen.
De verdceltafels der telefonisten dragen
opschriften, waarop men kan zien, welke
lijn hier samenkomtals b.v. Buenos Aires,
Toonden, enz.
Het telefonische verkeer met schepen op
zee wordt in deze centrale eveneens afge
wikkeld.
ZONDAG 18 MEI 1930.
Hilversum (1071 M.)
V.A.R.A.: 9.00 Berichten omtrent postduivenvluchten
van verschillende organisaties van postduivenliefheb-
bers, 9.05 Cursus: Het Inrichten van wedvluchten, 9.20
toespraak namens de Vereeniging voor Volkenbond en
Vrede, 9.45 Mededeelingen van het Reissecretariaat van
het Instituut voor Arbeiders-ontwikkeling, 9.48 Lezing-
reeks over het Museum van den Arbeid, 10.15 Gramo-
foonplafen. V.P.R.O.: 10.30 Kerkuitzending uit Belle-
vue te Amsterdam. Spreker: Ds. E. D. Spelberg (Nij
megen). A.V.R.O.: 12.00 Tijdsein, 12.01—12.40 Lezing-
reek§ over Oude en Moderne Chemie, 12.401.45 Mid
dagconcert door het AVRO-Octet, 1.452.15 Boekenhalf-
uurtje, 2.153.00 Concert door de Kon. Militaire Kapel,
directeur: Kapitein C. L. Boer; 3.003.30 Halfuur gewijd
aan de Vredesgedachte; 3.304.15 Voortzetting concert,
4.156.00 Verslag door een deskundig ooggetuige van
den internationalen Voetbalwedstrijd BelgiëNederland.
V.A.R.A.: 6.00 Vooravondconcert door het V.A.R.A.-
Orkest o.l.v. Hugo de Groot. A.V.R.O.: 7.308.00 Ka
mermuziek door het Hollandsch Strijkkwartet, 8.00 Tijd
sein. 8.15 A.V.R.O.-Opera-uitzending. Uitvoering van alle
muziekfragmenten uit de Opera. „De Bruiloft van
Figaro". In de fustpoos. Gramofoonmuziek. 11.0012.00
Gramofoonmuziek.
Huizen (1875 M.)
K.R.O.: 8.30—9.30 Morgenwijding door Pastoor L. H.
Perquin. N.C.R.V.: 9.50 Kerkdienst uit de Geref. Kerk
(H.V.) te Utrecht Voorganger: Ds. G. Ubbink.
K.R.O.: 12.00 Tijdsein, 12.01—12.15 Herdenking van den
Goodwill-Day, 12.1512.30 Spreker: Prof. Dr. J. B. Kors
O.P. Onderwerp: De Vredesgedachte; 12.3012.40 Toe
spraak tot de luisteraars door Pastoor L. H. Perquin;
12.40—1.30 Lunchmuziek door het K.R.O.-trio, 1.30—2.00
Spreekster: Mevr. Maria Tschernij: Kleine volken in
het groote Rusland, 2.002.30 Literair halfuurtje, 2.30—
4.15 Midagconcert uit Dongen; 4.155.00 Ziekenhalf-
uurtje door Prof. A. Scheermakers. N.C.R.V.: 5.50
Kerkdienst uit de Ned. Herv. Kerk (Groote Kerk) te
Rotterdam. K.R.O.: 7.30—7.55 Spreker: Pater A. J.
Winkel' O.P.. 7.55—8.00 Voetbaluitslagen R.K. Voetbal
federatie, 8.018.05 Voetbaluitslagen door het Persbu
reau Vaz Dias, 8.058.50 Goldmark-avond door het
K.R.O.-Orkest o.l.v. Joh. Gerritsen, p.1. 9.30 Nieuwsbe
richten van Vaz Dias en Gramofoonmuziek, 8.5010.45
Populaire muziek door het K.R.O.-Orkest, 10.4511.00
Epiloog door het Kleinkoor van den K.R.O.
MAANDAG 19 MEI 1930.
Hilversum (1071 M., van 12.00—6.00 n.m.
298 M.)
AVRO: 10.00—10.15 Tijdaein en Morgenwijding. 12.00—
2.0<) Middagmuziek door het AVRO-Kwlntet, 2.002.45
Wenken op het gebied van kookkunst door P. J. Kers,
2.454.30 Illustratieve Filmmuziek uit het Rembrandt
Theater te Amsterdam, 5.006.00 Kinderuurtje door
Céline Schaake-Verkozen, 6.00 Tijdsein, 6.01—6.30 Gra-
mofoonplaten, Licht klassiek programma; 6.30 Koersen
Vaz Dias, 6.406.45 Gramofoonmuziek, 6.457.15 Too-
neelhalfuurtje. 7.157.45 Lezing Dr. A. L. J. Sunier,
Directeur van Natura Artis Magistra. Onderwerp: „Het
grootbrengen der jonge leeuwtjes in Artis"; 7.458.00
Causerie van Herman Rutters, over het Beethoven-
programma van hedenavond; 8.00 Tijdsein, 8.01 Aan
sluiting van het Concertgebouw te Amsterdam. Vierde
Concert van den Beethoven-Cyclus uit te voeren door
het Concertgebouw-Orkest o.l.v. Dr. Willem Mengelberg,
Soliste: Meta Hagedorn, piano; Na afloop Persberichten
van Vaz Dias; Daarna: Aansluiting van het Cabaret
„Da Gaité" te Amsterdam; 12.00 Sluiting.
Hulzen (1875 M.)
N.C.R.V.8.15 Tijdsein en Morgenconcert, 10.30—11.00
Korte Ziekendienst door Ds. J. A. Hoekzema, 11.00
11.30 Lezen van Chr. Lectuur door Mej. J. C. M. Doyen,
12.0012.15 Politieberichten, 12.301.45 68e Orgelconcert
uit de Herst. Evang. Luth. Kerk aan den Kloveniers
burgwal te Amsterdam, door Jan Zwart; 2.002.35
Gramofoonplaten-concert. 2.35—3.15 Causerie over „Perk
en Balconplanten voor den zomer"; 3.153.45 Cursus
Knippen en Stofversieren; 4.005.00 Ziekeauurtje door
Ds. D. W. Veldkamp, 5.006.30 Concert: Mevr. J. Hek-
kert-van Eijsden, sopraan, Mej. Luise Lauenroth, piano
en kerkorgel, W. Westerhoud, organist; 6 307.00 Een
half uur bezoek van den Radio-dokter, 7.00—7.15 Gra
mofoonmuziek, 7.157.45 Declamatie van C. Calkhoven.
7.45—8.00 Politieberichten, 8.00—11.00 Uitzendavond.
Spreker: G. van Roekei. Onderwerp: „Menschen op het
Zwerverspad", Het Chr. Radio-Orkest; pl.m. 10.00 Pers
berichten van Vaz Dias.
DrNSDAG 20 MEI 1930.
Hilversum (1071 M., van 12.006.00 n.m.
298 M.)
A.V.R.O.: 10.0010.15 Tijdsein en Morgenwijding, 12.00
2.00 Middagmuziek door het AVRO-Kwintet, 2.00—3.00
Klassiek gramofoonplatenprogramma, 3.004.00 Knipcur
sus door Mevr. de Leeuw-Van Rees, 4.004.20 Gramo
foonmuziek, 4.205.00 Microfoon-debutanten. 5.306.00
Dinermuziek door Dick Groeneveld en zijn Orkest in
Café „Moderne", Heiligeweg, Amsterdam, 6.C0 Tijdsein,
6.01 Voortzetting concert. 6.30 Koersen Vaz Dias. 6.35
—6.45 Gramofoonmuziek, Faust-Fantasie, 6.457.15
Causerie dopr Mr. J. H. van Doorne: „De rechtspositie
van den belastingbetaler"; 7.157.45 Lezing van Mr. F.
C. van Geer over „De wettelijke regeling van het ac
countantswezen"; 7 458.00 Gramofoonmuziek, 8.00 Tijd
sein. 8.019.00 Kamermuziek door dc Concertgebouw
Kamermuziekverecniging; 9.0011.00 Concert door het
AVRO-Orkest o.l.v. Nico Treep. 10.00 Persberichten van
Vaz Dias, 10.15 Voortzetting concert, 11.00 Populair
Gramofoonplaten-programma; 12.00 Sluiting.
Hulzen (1875 M.)
8.15—9.30 Platenconcert, 11.30—12.00 Godsdienstig half
uurtje, 12.0012.15 Tijdsein en Politieberichten, 12.15—
1.15 Luchmuziek door het K.R.O.-trio, 1.152.00 Gra-
mofoonplaten, 2.003.00 Vrouwenuurtje door Mevr. G. M
Sterck-Proot; 4005.00 Platenconcert, 5.006.00 Voor
avondconcert, 6.006.15 Tijdsein en Nieuwsberichten in
het Esperanto door P. Heilker, 6.156.45 Gramofoon
muziek, 6.457.15 Cursus Kerklatijn voor meergevor
derden door Leo Speet, 7.157.45 Spreker: Ir. L. J. M.
Feber, Lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
7.458.00 Politieberichten, 8.0111.00 Concert-avond
doorh et K.R.O.-Orkest, pl.m. 9.30 Nieuwsberichten van
Vaz Dias, 1100—12.00 Platenconcert, 12.00 Sluiting.
KORTE BERICHTEN.
De ramen gaan weer open... Laat
Uw luidsprekers niet te hard spelen.
Nu de warme dagen langzamerhand weer gaan aan
breken en vensters weer worden opengezet, is het waar
schijnlijk niet overbodig er nog eens den nadruk op te
leggen, dat het in het algemeen belang is, dat men het
niet tot een gewoonte maakt om zoo luid mogelijk spe
lende luidsprekers voor het open raam te zetten. Zelf
heeft men hiervan niet het minste genoegen, terwijl men
vele buren, die naar andere muziek luisteren, of op een
bepaald oogenblik in het geheel geen muziek wenschen
te hooren, stoort. „Hsbl."
Op zoek naar nieuwe omroep-
golven. Duitsche proefnemingen.
Op een vergadering van het Deutsche Funktechnische
Verband te Breslau heeft prof. dr. Esau van de univer
siteit te Jena een voordracht gehouden, waarin hij
merkwaardige mededeelingen deed over een uitzendsy-
steem met ultra-korte golven. Prof. Esau heeft in Jena
reeds proeven genomen met zulke golven en heeft daar
goede resultaten mee bereikt.
De Duitsche rijkspost heeft de proeven met belang
stelling gevolgd en heeft verlof gegeven om te Chemnitz
op groote schaal omroepproeven met deze korte golven
te nemen, om de practische bruikbaarheid er van na te
gaan. Thans is prof. Esau reeds met den bouw van den
zender begonnen. Hij zal golven gebruiken tusschen ze
ven en drie meter.
Het is nog niet uit te maken of die golven vooy den
omroep bruikbaar zijn, maar de hoogleeraar is daarom
trent zeer optimistisch gestemd. Toch schijnt het, dat de
ontvangst ongelijkmatig is, zoodat b.v. b(j binnenkamer-
sche proeven in den Zuidhoek van het vertrek niets ge
hoord werd, terwijl in den Oosthoek het uitgezondene
duidelijk werd waargenomen.
Hoe korter de golven worden, hoe meer zij in haar ver
breiding het karakter der lichtstralen naderen, d.w.z. zij
bewegen zich rechtlijnig voort en kunnen door scher
men worden tegengehouden. Wanneer evenwel de ver
wachtingen, die prof. Esau van do ultra-korte golven
heeft, vervuld worden, komt er een vrijwel onuitputte
lijk aantal omroepgolven ter beschikking.
ALLERLEI.
De oorsprong van
het sigarenbandje.
Aan het weekblad De Tabakskoerier is de vraag ge
daan, waaraan de sigarenbandjes hun ontstaan te dan
ken hebben. Het blad heeft er eenige oude geschriften
op na gesnuffeld en vond daarin hoe de eerste sigaren- t
bandjes in den handel kwamen.
De dames in Havana hadden de gewoonte met den
pink de asch van haar sigaar te tippen en om te voor
komen dat zij zich brandden, deden zij een stukje papier
om haar vingertop. Een slim sigarenfabrikant kwam op
de gedachte een dergelijk papiertje om de sigaar te rol
len, zoodat de dames het altijd bij de hand hadden. An
deren hebben hem nagevolgd en zoo kwam het sigaren
bandje in zwang.
Anecdoten van den
Ouden Frits.
Aan „Das goldene Buch der Anekdoten" van Wilhelm
Büring ontleenen we de volgende anecdoten van den
Ouden Frits.
Hij inspecteerde eens de strafgevangenis te Spandau
en vroeg aan iederen gevangene, wat hij gedaan had.
Allen verzekerden onschuldig te zijn. Maar één zei:
„Majesteit, ik ben van alle misdadigers hier de ergste
en mijn straf is veel te zacht." De koning viel uit: „El
lendige kerel, wat doe je hier onder al die brave men
schen? Scheer je weg!"
Frederik eischte, dat zijn officieren op de hoogte wa
ren van alle omstandigheden hunner manschappen, en
stelde vaak de lastigste vragen. Op een dag vroeg hij
aan een kapitein: „Hoeveel Lutherschen heb je in je
compagnie?" De kapitein, die zich nooit om het geloof
zijner soldaten had bekommerd, antwoordde zonder blik
ken of blozen: 66. „Hoeveel gereformeerden?" ging de
koning verder. De kapitein: 48. „Hoeveel katholieken?"
Prompt antwoord: 38. „Dat zijn er 152," zei de koning,
„en ge hebt 158 man! Wat zijn de andere zes dan van
hun geloof?" „Majesteit, die zes kerels gelooven aan
niets." „Zoo, dan moet je die heidenen bekeeren"...
Frederik reeds spoorslags weg.
Tijdens de moeilijkste oogenblikken van den zevenja
rigen oorlog kwam er onder de troepen van koning
Frederik veel desertie voor. Een deserteur was gepakt,
en werd voor den koning geleid, die vroeg, waarom hij
was weggeloopen. Het antwoord luidde: „Majesteit, we
staan er zoo slecht voor, dat ik meende, de zaak te moe
ten opgeven." De koning zei (er zou juist slag worden
geleverd): „Blijf nog tot moigen, als het er dan niet be
ter voor staat, deserteeren we samen."
De Silezische graaf Schaffgotsch was door den dood
van een oom heer van Schlackenwerth in Bohemen ge
worden, waarvoor hij katholiek moest worden! Hij stel
de den koning van een en ander in kennis en veront
schuldigde zich, dat hij van geloof veranderde. De ko
ning schreef terug: „Er leiden vele wegen naar den
Hemel, Gij hebt dien over Schlackenwerth genomen, ik
wensch u goede reis!"
De schat in de
papiermand.
De Engelsche dichter Oliver Goldsmith bevond zich,
toen hij nog niet populair was, meermalen in groote
geldverlegenheid en eens was het zelfs zoo erg met hem
gesteld, dat hij vanwege zijn onbetaalde schulden in de
gijzeling zou worden gezet. Hij vatte het nogal kalm
op, er was toch niets meer aan te doen, doch zijn vriend
en bewonderaar Johnsen was minder lankmoedig.
Beste kerel, riep hij uit, je zult toch nog wel iets
hebben om te beleenen?
Niets, geen sikkepit. Mijn horloge is verpand, mijn
kleeren liggen bij een uitdrager, mijn boeken op de
markt.
Heb je dan nergens manuscripten meer, die je te
gelde kunt maken?
Neen, evenmin, alles wat nog waard was, gedrukt
te worden, is naar den uitgever, de rest ligt in de prul
lenmand. Ik heb juist groote opruiming en schoonmaak
gehouden.
Hier die prullenmand! riet de vriend.
Hij nam de volgepropte mand tusschen de knieën erf
begon er in te snuffelen en alles onderstboven te halen.
Plotseling diepte hij er een smerig bevlekt en half ge
scheurd bundeltje uit op en begon er ijverig in te bla
deren.
Ach, da's niets, beweerde de schrijver. Ik vergat het
te verbranden. Niemand wil het uitgeven.
Ik dan wel, luidde het antwoord van Jonhsen en hij
wierp een paar goudstukken op tafel. Hier heb je vast
een voorschot, want dat ding brengt je geld op!
Johnsen had het bij het rechte eind. Hij had uit den
afval van de papiermand een der bekendste en meest-
gelezen werken van de wereldliteratuur gered. Het was
het beroemde boek: „The Vicar of Wake field."
Voorspelling.
Ten tijde van Lodewijk XI leefde een sterrenwichelaar,
die een groote vermaax-dheid bezat.
Op zekeren dag voorspelde hij, dat een jonge dame,
die erg bevriend was met den koning, binnen 8 dagen
sterven zou. Dit gebeurde ook werkelijk en de koning
was zoo boos, dat hij den wichelaar bij zich liet roepen.
Tevoren had hij zijn officieren het bevel gegeven, dat
zij den man op een afgesproken teeken uit het venster
moesten werpen. De waarzegger verwachtte niets goed3,
toen hij bij den koning ontboden werd.
Spottend sprak deze tot hem:
Jij kunt immers zoo goed het lot van een ander
voorspellen. Kan je me nu ook zeggen, hoe lang je
zelf leven zult?
Deze vraag was voldoende voor den waarzegger om
te vermoeden welk lot hem wachtte. Hij herstelde zich
snel en antwoordde, zonder iets van zijn opwinding te
laten merken:
Majesteit, heel zeker kan ik dat niet voorspellen,
maar ik kan wel met zekerheid zeggen, dat ik 3 dagen
vóór uwe majesteit sterven zal.
Bij het hooren van deze woorden, werd de koning
zoo angstig, dat hij het niet waagde het afgesproken
teeken te geven. Hij liet den waarzegger zoo spoedig
mogelijk vertrekken.
VERKEERDE ZUINIGHEID.
(Buen Humor),
Mijnheer, roep spoedig: den dokter;
baby heeft een kwartje inceslikt.
Neen. voor dat kwartje ga 'k geen
duren dokter halen.
