ilituti Bitlis-
iiïitttilit- Lullinllil
De politieke Pinkster-sensatie
in Roemenie.
DE LANGENDÏJKER
GROENTENVEILÏNGEN.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Prins Carol onverwacht
in zijn land teruggekeerd.
Tot koning uitgeroepen.
Binnenlandsch Nieuws.
Ernstig auto-ongeluk bij Nijkerk.
Woensdag 11 Juni 1930
SCBAGËR
73ste Jaargang No. 8676
CODROT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder-
,'dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
^entiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent ADVERTEN-
TIcN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bcwijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
TOEGEJUICHT DOOR LEGER EN VOLK. ZICH
ZELF TOT KONING GEPROCLAMEERD.
Naar uit Boekarest wordt gemeld, ls Prins
Carol van Roemenië den Vrijdag voor Pink
steren geheel onverwacht en in het geheim
te Boekarest teruggekeerd, waarna zeer ge
wichtige besprekingen werden gevoerd, die
achter de schermen tot belangrijke politieke
gebeurtenissen zullen leiden.
Ofschoon het bericht spreekt van geheel onver
wacht, heeft deze verrassing toch al heel lang in de
lucht gehangen en is het afgeloopen jaar al geducht
geïntrigeerd om deze terugkomst voor te bereiden.
Ter herinnering van het een en ander diene nog het
volgende.
De nu teruggekeerde kroonprins Carol heeft in
verband met zijn geruchtmakende vrouwengeschie
denissen op 28 December 1925, toen zijn vader koning
Ferdinand nog leefde, afstand moeten doen van zijn
opvolgingsrechten en titels van kroonprins van Roe
menie; den 21sten Juni 1928 is zijn huwelijk met
prinses Helena van Griekenland ontbonden. De uit
deze echtverbintenis gesproten achtjarige Michael
regeert sedert den dood van zijr» grootvader in 1927
onder regentschap van een raad als koning. In dezen
regentschapsraad van drie ledén zit prins Nicolaas,
de eenige broer van Karei.
Aan de verzekeringen, dat prins Carol nooit meer
naar zijn' land zou terugkeeren is rechtmatig twij
fel gerezen zoodra zijn vader, koning Ferdinand,
het hoofd had neergelegd en zijn nog niet zesjarig
zoontje koning werd. En deze twijfel is inderdaad
gerechtmatigd gebleken, want in Januari jl. begon
nen de eerste geruchten te loopen, dat de regeering
van Maniu, den leider der Boerenpartij, die sterk
vóór den terugkeer van prins Carol was. een her
ziening van de acte var; troons opvolging zou over
wegen.
In April namen de geruchten van Carol's plannen
een nieuwen vorm aan. Een Carolistisch blad, dat
er opnieuw nadruk op legde, dat het tusschen Carol
en mevrouw Lupescu zijn nieuwe vrouw, met wie
hij te Parijs in het huwelijk was getreder; voor
goed uit was, meldde dat de gewezen kroonprins
aan zijn bescheiden vrouw prinses Helena had laten
weten, dat hij zich graag met haar wilde verzoenen.
De regeering bleef zich echter in raadselachtig stil
zwijgen hullen en verbood kort en goed alle berich
ten en beschouwingen over prins Carol.
Later in Mei werd bericht, dat Carol zich tot Bra-
tianu, der; leider der liberalen en scherpsten tegen
stander van Carol, had gewend om de toestemming
voor terugkeer van de liberale partij te erlangen,
maar dat Bratianu daar afwijzend op had geant
woord.
Tenslotte het gerucht, dat Maniu aan Carol's her
haald aandringen gevolg had gegeven en dat het
tusschen de liberalen en boerenpartij inzake de Ca-
rolir.gsche kwestie tot een wapenstilstand was ge
komen en dat Maniu in de Kamer een „belangrijke
verklaring" zou afleggen. Deze verklaring is uitge
bleven en nu is Carol terug, nadat de minister-pre
sident bijna tot op het oogenblik dat hij te Boekarest
aankwam, ontkend had dat dit gebeuren zou.
Dat Carol's komst geen politieke beteekenis heeft,
zal men niemand wijs kunnen maken. Hevige be
roering zal volgen, als hijzelf gekomen is, om de
acte var; afstand te laten herzien of zijn aanhangers
•mder het oficiercorps en de boerenpartij hem tot een
stap in die richting drijven, waartegen de liberalen
zich matuur lijk met hand en tand zullen verzetten.
De jonge koning zit niet meer zoo vast op zijn troon.
Bijzonderheden over den terugkeer van
prins Carol.
Over den terugkeer van prins Carol werden Za-
i t_rigi;'..de volgende bijzonderheden uit Boekarest ge-
OV; 5«irclschap van Dirai-
tresk. aak <k**ky. twee zijner aanhangers, in een
Franseo h*" v, ra* te Klausenburg aangekomen. De
ne' u
prins d e((°eg aê u&iform van Hoemeensch vlieg-
officier.
Op het r£iegyeld werd hij uiterst hartelijk begroet
door de ofi beieren van den Roemeenschen militai
ren luchtdic'yst, en nam daarna plaats in een Roe-
'Ch vliegtuig, bestuurd door een kapitein',
tv aarmede hij 10 uur 's avonds op het vliegveld
Catroccni bij Boekarest, in de nabijheid van het
Koninklijk paleis, laadde.
Hier werd hij opgewacht door een gansch regiment,
dat reeds over zijn aanikomst was ingelicht. Hij liet
de soldaten de revue p.'sseeren, en betrad daarna
het slot, onder geestdrift^ toejuichingen der sol
daten.
In het portaal werd hij begroet door zijn broeder,
den prins regent Nikolaas, die hem omarmde en hem
met hartelijke woorden welkom heette
Volgens het blad Dimineatza zou prins Karei bij
zijn begroeting door minister-president Manioe heb
ben gezegd: Ik geloof, dat ik een groote fout zou heb
ben begaan, indien ik langer weg ware gebleven.
De kwestie van de troonopvolging heeft ongerust
heid en moeilijkheden van oeconomischen aard ver
oorzaakt; hei is beter dat ik hier ben.
Prins Carol van Roemenië, die Vrijdagavond
onverwachts te Boekarest is teruggekeerd,
en tot koning is uitgeroepen.
De koningin-weduwe naar Duitsckland.
Koningin Maria, die sinds lang op gespannen voet
met Carol leeft en al haar invloed heeft doen gelden
om zich tegen diens terugkeer te verzetten, was net
naar Duitschland vertrokken, zoodat een pijnlijke
ontmoeting tusschen moeder en zoon vermeder: is.
Naar later nog gemeld wordt, zou zij a.s. Zaterdag
naar Boekarest terugkeeren.
Prins Carol proclameert zich tot koning.
Zaterdag werd uit Betrouwbare bron vernomen, dat
prins Carol zichzelf tot koning van Roemenië had
geproclameerd..
Het kabinet afgetreden.
Havas meldde Zaterdagavond uit Boekarest:
Het kabinët is afgetreden daar het niet tot over
eenstemming kon komen over de toelating van prins
Carol tot het regentschap of over zijn uitroeping tot
koning.
Nieuwe regeering gevormd.
De regentschapsraad heeft het ontslag der regee
ring aanvaard en des minister van binnenlandsche
zaken Mironescoe met de vorming van een kabinet
belast. De nieuwe regeering zou nog in den Lacht
van Zaterdag op Zondag worden beëedigd.
DE EED OP DE GRONDWET AFGELEGD. -
MENIë VOL GEESTDRIFT.
BOEKAREST, 8 Jnni. Prins Carol van
Roemenië is Zondag door de nationale ver
gadering tot koning uitgeroepen.
Uit de berichten blijkt, dat de gebeurtenissen zich
met verbazende snelheid hebben ontwikkeld.
Zondagmorgen 11 uur kwamen senaat en kamer in
buitengewone zitting bijeen, om hun houding in ver
band met den terugkeer van prins Carol te bepalen.
Beide huizen verklaarden zich voor de intrekking
var. de wet van 4 Juni 1926 en namen het voorstel
aan om den tegenwoordigen koning Michael tot erf
prins te benoemen en hem den titel van aartshertog
van Alba Julia te verleenen.
Terstond daarop kwamen beide huizen als natio
nale vergadering bijeen, om de genomen besluiten te
bekrachtigen.
Hierop kwamen r.og de vertegenwoordigers van de
verschillende partijen aan het woord, waarna over
het al of niet uitroepen van prins Carol tot koning
zou worden gestemd.
De stemming.
De president bracht het voorstel-Junian in geheime
stemming. Eerst stemden de senatoren en daan.a de
afgevaardigden. In totaal werden 485 stemmen vóór
en 1 stem tegen uitgebracht.
Nadat de president Csicso Pop het resultaat had
medegedeeld, bracht de Nationale Vergadering ko
ning Carol een levendige ovatie. De voorzitter
schorste daarop de zitting en verklaarde dat de ko
ning thans in de Nationale Vergadering ingehaald
zou worden om den eed af te leggen.
Om halfvier begaf zich de koning van het slot
Cotroceni naar de Kamer. Hij werd geëscorteerd door
een eskadron garde-cavaleiie. Langs den weg had
zich een ontzaglijke menschenmenigte geschaard.
Verscheiden regimenten brachten' den koning de
eerbewijzen. Op zijn weg werd Carol voortdurend
geestdriftig toegejuicht.
Voor het gebouw van de Kamer kwam de premier
Mironescu den koning tegemoet en geleidde hem
naar de Kamer. Op de trap naar de zittingszaal vorm
den de Roemeensche generaals een haag.
De onmondige koning Michael met zij)i moeder
prinses Helena.
Toespraak van den nieuwen koning.
De'nieuwe koning hield daarop een toespraak, wel
ke herhaaldelijk door het gejubel van de geheele zaal
onderbroken werd. Hij zeide ten diepste ontroerd te
zijn door de hem bereide ontvangst en hoopte een
zorgzaam vader voor zijn onderdanen te zijn.
De koning besloot met de woorden: Roemenen van
alle'vier windstreken var. ons land, vereenigt u in
uw gedachten en in uwe gevoelens met mij tot het
welzijn van ons land! En thans aan den arbeid!
Nog wlnterprodncten, een unicum; keu
ring van aardappelen en de afzet van
pootgoed naar het buitenland; het vei-
ïingspercentage voor de kooplieden en het
conflict tusschen handel en veilingsver-
eenigingen. De vroege aardappelen;
vrij goede prijzen. Groote aanvoer van
tomaten, dalende prijzen. Prijzen van
uien, roode en witte kool, bloemkool.
Dat er in de maand Juni nog winterproducten aan
onze veilingen worden aangevoerd, moet ongetwij
feld met een krijtje aan den balk worden geschre
ven en nog meer is daartoe aanleiding in een jaar,
dat op denzelfden tijd de temperatuur zoodanig is,
dat men de schaduw opzoekt om de zonnewarmte te
or.tloopen. Opvallend is ook de omstandigheid, dat al
zoo vnfeg groote massa's nieuwe aardappelen en to
maten ter veiling komen. Bijzonder laag zijn de prij
zen der groenten geweest, die de laatste maanden
zijn aangevoerd en met begrijpelijke spanning wordt
uitgezien naar het verloop der prijzen van vroege
aardappelen, die nu de markt gaan beheerschen en
waarvan velen afhankelijk zijn in het kunnen voort
zetten van hur; bedrijf. Mocht het verloop even on
gunstig zijn als verleden jaar, dan zal ongetwijfeld
de tijd zijn aangebroken om op een of andere wijze
tot een hulpverleening over te gaan. Het verloop der
laatste week is gelukkig niet zoo, dat aanwijzingen
in die richting vallen waar te nemen.
Men is de laatste week druk befcig geweest met
het keuren van aardappelen te velde. We vernamen,
dat de stand bijzonder gunstig is. dank zij vooral het
prachtige weer. Het aantal bunders, dat ter keuring
is opgegeven, moet aanmerkelijk grooter zijn, dan
verleden jaar, zoodat de hoeveelheid goedgekeurde
aardappelen ongetwijfeld veel grooter zal zijn dan
in de vorige jaren. Het is bekend, dat er heel veel
als pootgoed naar het buitenland gaat en van ver
schillende zijden is meermalen op de gevolgen ge
wezen, die daaraan verbonden zijn. Men wijst nl.
op het gevaar, dat door verkoop van puik pootgoed
aan het buitenland, dit straks onze eigen aardappe-
ler.verbouwers gaat beconcurreeren met onze eigen
poters, verkregen met veel kosten en moeite. Hoe
wel dit ongetwijfeld waar is, lijkt het ons niet mo
gelijk dit gevaar te stuiten, daar het den producent
toch te doen is, om voor zijn product den hoogst
mogelijken prijs te verkrijgen. Bovendien is deze
Monroe-leer zeer zeker ongeschikt voor ons kleine
Nederland.
Het is een niet te weerspreken belang, dat de ver
houding van handel en tuinbouw aan I.angendijk
gutistig is. Verwondering behoeft dit eigenlijk niet te
wekken, daar beider belangen in de meeste gevallen
parallel loopen. Als het b.v. den handel gelukt, rui
mer afzetgebied voor onze tuinbouwproducten te vin
den, dan is dit irv het welbegrpen belang zoowel van
handelaar als van tuinbouwer. Wordt groote zorg
besteed aan de qualiteit der producten, dan profi-
teeron daarvan evengoed de groentehandelaars als
de bouwers. En zoo zijn verschillende maatregelen
op te sommen, die aan beiden ten goede komen.
Toch heerscht er wel eens verschil van tneening om
trent sommige onderwerpen De vergaderingen van
De Koophandel en De Vierbond hebben dit gedemon
streerd ten aanzien van het percentage korting
voor contante betaling. Sinds jaar en dag is het
de gewoonte, dat van de aan de veilingen bestede
prijzen een bepaald percentage ten laste der tuin
bouwers wordt ingehouden, van welk percentage een
gedeelte strekt voor korting aan de kooplui, voor
contante betaling. Aan de veiling te Noordschnnvou-
de is dit X procent. Deze vcilingsvereeniging wil dit
nu terugbrengen tot 15 100 procent, daarmee stil
zwijgend veronderstellend, dat de handel ongetwij
feld ermee instemt, dat ook hij zijn penningske zal
willen offeren voor verbeteringen, die weldra aan de
veiling zullen worden aangebracht en die ook in het
belang van den handel zullen zijn. Deze schijnt dit
1
W\ WlVIlClV
VERKRIJGBAAR IN
1'KLAS RIJWIELZAKEN
Catalogus op aanvraag
gratis
W.KERKMEER -ALKMAAR
echter niet „zoo maar" te willen en is er eenigszins
over gepiqueerd, dat men op zoo brute wijze in
grijpt in verkregen rechten. De partijen schijnen op.
t oogenblik nog al scherp tegenover elkaar te staan,
doch wij zouden met vrij groote zekerheid durvenJ
voorspellen, dat deze quaesfe in der minne wordt:
opgelost. Het is immers buitengesloten, dat de kor-'
tincr van V* procent voor eeuwig zou zijn gegeven. De
verkooper heeft toch liet recht, voor het vervolg an-j
der voorwaarden te stellen Waartegenover de koo-j
per het recht bezit, deze nl of niet te aanvaarden.'
Wenscht dus de koopman op de gestelde voorwaar-:
den niet langer te koopen, dan bezit hij daartoe ,1e
volle vrijheid. In de vergadering var. I)e Koophan-i
del is er al mee gedreigd, bij intrekking van het ge-|
noemde percentage, niet meer aan de veiling te:
Noordscharwoude te koopen. Dit gebeurt natuurlijk}
niet, omdat de koolui de consequentie daarvan niet
aandurven. Afgescheiden vai. dit a'les kennen we de
mentaliteit van tuinbouwers en kooplieden voldoende,
om te mogen aannemen, dat deze quaestie op een
bevredigend compromis uitloopt.
De groote drukte aan de veilingen is afgeloopen,.
doch het ziet er naar uit, dat die weer spoedig zal
teruggekeerd zijn De aanvoer van Vroege aardap
pelen was al van beteekenis en spoedig r.a Pinkster
wordt een zeer groote aanvoer verwacht Niet min-'
der dan 17 spoorwagens werden deze week geveild.'
Aanvankelijk brachten de groote gemiddeld f 13 op.
Woensdag noteerde de prijs tot f 14.70 ii f 17 20. om
later weer wat te zakken. Zaterdag werd f9.80—
f 11.80 besteed. Voor drielingen werd aanvankelijk'
f 12.90f 15 betaald, alzoo nog meer dan voor groote.'
Deze gunstige verhouding continueerde zich echter
niet. Woensdag was de prijs f820—f 12.90 en Zater
dag f5.80f7.90. Voor kleine werd in 't begin der
week f6.70f 10.10 betaald, op heJ eind f3.60—f 4.50.'
De aardappels zijn over 't geheel vrij groot van
stuk, hebben een gele tint. die op goede qualiteit
wijst. Toch zal deze nog wel wat inoeten verbete
ren, willen de aardappels lekker genoemd kunnen
worden. De oude schijnen door de meesten nog ge
prefereerd te worden. Deze werden deze wenk ver
kocht voor f 0.80, nl. blauwe en f 0.80f 1.10 voor
bravo. Het is ook nog voorgekomen, dat ze resp.
f 0.50 en f4.30 per 100 Kg. opbrachten. Dat bij der
gelijke prijzen voor oude. nog dure buitenlandsche
aardappelen worden gegeten, is een staaltje van bij
zonderen smaak bij sommige menschen
Kwamen tot nu toe alleen aan de veiling te Broek
nieuwe aardappelen. Vrijdag vei schenen ze ook aan
de veiling van den Noordermarkthond.
De aanvoer van tomaten was al zeer groot: niet
minder dan 65600 Kg werden aangevoerd. De meeste
komen uit St. Pancras, waar het aantal kassen bet
laatste jaar weer buitengewoon is toegenomen. In
t begin der week sloten de prijzen aan bij die van
het laatst der vorige. Dinsdag echter waren ze aan
merkelijk hooger: er werd toen voor A-qualiteit
f48.80— f51.90 betaald, B. bracht f 46 80 op. C. f47.50
en C.C. f 17.80. Deze prijzen liepen echter eiken dag
achteruit, zoodat ze bij het eind nog lager waren dan
bij het begin. nl. f34.70f35.40 voor A-soort; f32.90
voor B; f33.60 voor C. en f17.70 voor C.C.
Voor roode kool werd f 1—f5 betaald.
Deensche witte bracht Dinsdag aan de Broeker
veiling f 0.10 per 100 Kg. op. te Noordscharwoude
werd f0.60—f 1.50 betaald. De aanvoer was niet groot
meer.
Losse wortelen werden verkocht voor f 0.20f 0.70.
Voor boswortelen, waarvan de aanvoer nog gering
blijft, werd f5.80— f5.90 betaald.
Bloemkool bracht zeer lage prijzen op: f7.10—
f 10 per 100 stuks.
Nog altijd komen uien aan de markt. Ze werden
tegen lage prijzen verkocht, f0.50— f 1.90. Voor grove
werd f 1.50f2.10 betaald.
Met groote snelheid tegen een boom gereden
Vier personen zwaar gewond.
Zaterdagmiddag te omstreeks half vier is op den rijks
straatweg tusschen Nijkerk en Putten een ernstig auto
ongeluk voorgevallen. Een met groote snelheid uit de
richting Putten komende auto reed. door tot dusver on
opgehelderde oorzaak tegen een boom. De voor in de
auto zittende heer en dame werden vreeselijk gewond,
de twee achterin zittende militairen uit het garnizoen
Harderwijk, die vermoedelijk gevraagd hadden een eind
mee te mogen rijden, zooals dat Zaterdagmiddag her
haaldelijk gebeurt, werden eveneens ernstig gewond. Een
hunner vloog door den kap van de auto. Alle vier per
sonen werden bewusteloos aangetroffen. Na voorloopig
te zijn verbonden, werden de slachtoffers in zeer ernsti-
gen toestand naar Amersfoort vervoerd.
Op den bestuurder werd een rijbewijs ten name van
W. S. v. d. Kroft te Rijswijk (Z.H.) gevonden. De geheel
vernielde auto droeg het nummer H. 60141. De namen
van de militairen waren bij het ontvangen van dit be
richt, Zaterdagavond, nog onbekend.
DE KONINGIN EN DE PRINSES NAAR
NOORWEGEN.
Naar gemeld wordt, zullen de Koningin van den 16en
dezer te Rotterdam scheep gaan aan boord van het
stoomschip Batavier V, en met den bodem naar Bergen
(Noorwegen) reizen. Van Bergen gaan de Koningin en
de Prinses per spoor naar Finsen, waar zij zich voorstel
len ongeveer veertien dagen te verblijven. Vervolgens
zullen tochten worden gemaakt in het Noorsche geberg
te; de reis zal worden besloten met een verblijf te
Bygdin.
De Koningin en de Prinses rekenen er op. vóór den
verjaardag van de Koningin-Moeder In Nederland terug
te zijn.
De reis geschiedt in streng incognito.
