VERMAKELIJKE KRONIEK
Een rondreis door Amerika.
VAN
Groot Gortbuikenburg,
door
DIRK
DUY VEL Junior.
Hoofdstad van Opper-Kafferstein
Staatsloterij
RIDENDO DICERE VERUM!
Waar gij de rauwe waarheid biedt;
Zoo doet het schertzend,
Want... dan kwetst ge niet!
Diep beklaagde blinden in het land van
Koning Eenoog.
Ja, arme lampzalige nuchtere luisterkalven, gij zijt
wel diep te beklagen, nu gij wil- en werkeloos moet toe
zien, dat een boereburgemeester van Zuidkafferstein is
uitgeroepen tot ongekroonden koning der lucht en tot
gebieder van alle korte en lange golven van Noord tot
Zuid ,Oost en West Kafferstein, Lange en Korteturf-
kluitenland! En nu dacht gij nog in uwe neutrale naï
viteit, dat deze uitverkiezing een winst zou zijn en is de
ontnuchtering u als een koude golf over den rug gego
ten, dat de keus van dezen de wijsheid gepacht hebben
den machthebber is gebleken een hopeloos verlies voor
uwe zelfstandigheid op te leveren. Dit onderwerp be
hoort natuurlijk niet tot mijn Grootgortbuikenburgsche
beschouwingen, dus ik zal er natuurlijk verder geen
kapsones over maken, maar ik weet wel, dat als ik als
patroon van het maf ze lekker in kantoortijd-departe
ment werd aangesteld, ik Jan de Rijmer heel gauw te
rug naar moeder zou sturen met de boodschop: Tot mijn
leedwezen kan ik Jantje niet langer gebruiken. Hij werd
te vrijpostig. En wat papa Kruis betreft, die zou ik ook
met een goedbedoelden penalty kick in Luilekkerland
willen brengen, en direct zou ik dan Jan Bloothoofd Pot
weer in functie stellen, dan had ik tenminste de over
tuiging, dat de voorkomende karweitjes weer persoonlijk
werden opgeknapt en niet door met slaapziekte be
zochte duivelstoejagers, die niet eens weten dat Velzen,
IJmuiden en Santpoort één burgemeester heeft
Maar ik behoef gerust niet naar werk buiten de deur
te zoeken. Grootgortbuikenburg baart mij al zorg genoeg
en vraagt al mijn denk- en werkkracht. Ze praten wel
eens: daar is eten aan dat ei, maar waarachtig, Groot
gortbuikenburg lijkt wel 'n struisvogeleitje, je raakt er
nóóit aan uitgelepeld.
Overweeg eens, lieve lachers, als boeren die kiespijn
hebben, welke mokerslagen van het noodlot de vroede
vaderen en moederenraad van Grootgortbuikenburg den
laatsten tijd te verduren heeft! Dat is gewoonweg ont
zettend en met geen timmermanspotlood te beschrijven.
De eerste slag viel toen Jan Albestruk, de gangmaker
der scharlaken fractie der één Mei toesteppers de bee-
nen nam en gevolgd door zijn getrouwe schaar aanbid
ders de trappen van het stadhuis afstormde, onder het
ijzingwekkend krijgsgebrul: Stik... driewerf stik... je
broek op 'n naaimachine.
Gelukkig zullen weechter dezen klap tegen onze
balconfrontloge weer te boven kunnen komen, want er
werd een advertentie geplaatst onder de kwartjesru
briek „Rooie Tulpies" in „De uitzuigersdoodsklok" van
Jan Benauwdegeest. luidende als volgt:
Lieve Jan, keer terug naar het huis der vaderen
alles is vergeven er» vergeten Dirk Stierenmelker
lieeft taartjes besteld en gevulde koeken
Het resultaat was schitterend. Alle persoonlijke- grie
ven en achteruitzettingen uit zijn herinnering vagende,
ds Jan met een reuze hink-stap-sprong over zijn bezwaren
heen gehuppeld en keert hij weder naar den Tempel der
Grootgortbuikenburger wijsheid
En als nu in de toekomst Willem zonder Val ook de
hem Jura en facto toekomende plaats in den Raad van
Grootgortbuikenburg zal hebben veroverd, zal met „als
dritte im bunde" Hein Postzegel *n onoverwinnelijk drie
tal worden gevormd, waarvan in dichterstaal kan worden
geannonceerd:
Jan Hein en Willem
Het onoverwinlijk rooie krachtpatserstrio
in Grootgortbuikenburgs raad,
Dat alle groene, oranje, geelwitte en pimpel
paarschblauwe tegenstanders tot mosterd slaat!
Maar helaas, met den man die terugkwam, the meen
come back, zeggen ze in Hollywood, hebben we onze
moeilijkheden nog niet overwonnen. Een groote slag
voor de verscheidenheid die behaagt in het Grootgort-
buiksche raadsleven was ook de mysterieuse verdwij
ning van het gemeentelijke tooneel van mister Han,
de kleine Musolini, wiens stem nooit klonk. Clamantis in
deserto, als die eens roepende in de woestijn en die al
tijd het oor had van zijn volk... in het huis van zessen...
en omstreken. Hij verdween in de geheimzinnige toover-
kist... ieder zat ademloos te wachten op zijn wederver
schijning... en ze zitten nog te wachten... en hij moet nog
terugkomen... Ik heb daaromtrent eens geraadpleegd
mijn boezemvriend Dirk Kouwenberg, van het Oudor-
perdijkje, chiromant en planeetkundige, dat is handlijn
en sterrenkundige, en hij heeft gezegd dat hij er een
zwaar hoofd over heeft. Méér wilde hij niet uitlaten,
maar zeide slechts met een grafstem: Zwijg en wacht!
De kraaien zullen het uitbrengen! Ook 'n profeet, die
versche cadetjes eet! Practisch gesproken heb je niet
veel aan die orakels van het Oudorperdijkje!
Dan heeft de Raad ook een groot verlies geleden
door het afsterven van flinke levenskrachtige mannen
in de volle sterkte huns levens en met nog onverminder
de ambitie voor de belangen der burgerij en gemeente.
Dat was in de eerste plaats Karst Hoogenboom, lid
van de S.D.A.P.-fractie. wien de zonder onderscheids of
aanziens der persoons grijpende dood midden in zijn werk
voor huisgezin en partij opklopte en die na lang wors
telen en tobben heenging, 'n bezadigd, billijk denkend
strijder voor de opkomst en mondig verklaring van het
proletariaat, betreurd door zijn kameraden en politieke
tegenstanders.
En ten laatste was het Mr. Dirk Sluis, de wetgeleerde,
die ieders sympathie afdwong door zijn geestig- en blij
moedigheid, zijn eenvoud en gulheid.
Ook hij moest in de kracht van zijn rijperen leeftijd
eensklaps zwichten voor de trot.« alle menschelijke
wetenschap en intelligentie nog altijd van onverzwakte
krracht getuigend woord: Media Vita in morte sumus!
Midden in het leven komt de dood. En hij is heen
gegaan heel spoedig en Woensdagmiddag in een
voud en statigheid, begeleid door een groote schare
vrienden, wier volle sympathie uitging naar den bemin-
nelijken meester Dirk, heengebracht naar zijn laatste
rustplaats op de plaats der ruste, waar allen, hoezeer
zij elkander in het leven ook mochten hebben bestre
den, eendrachtig en stil, vreedzaam voortslapen in
eeuwigheid.
Et lucis deternae beatitudine perfruiï!
En van het licht, het eeuwige licht, de zaligheid
genieten.
En nu we, geëerd auditorium, 'n oogenblikje onze
hoofden ontbloot hebben en den laatsten groet gebracht
hebben aan de te vroeg gevallen strijders voor het
brood des levens, willen we terugkeeren tot de minder
droeve dingen der samenleving en wil ik jelui eens blij
maken met de mededeeling dat ik van de week bezoek
kr.eeg .van onzen burgervader, in klein tenue, 'n grijs
vrijschijtertje en 'n slap doppie, vergezeld van onzen
statigen wethouder Jan Dinges, in gekleede jas en
borsalino bolhoedje. Nadat deze hooge heeren vooraf
belet hadden gevraagd per telefoon door de waterlei
ding, want over 'n andere aansluiting beschik ik niet
Na de beëindiging der gebruikelijke plichtnemingen,
jatschudden en skoerkloppen, namen de heeren plaats
op de twee gelukkig nog beschikbare keukenstoelen,
die geen gevaar voor doorzakken opleverden en werden
de sigaren opgestoken, uit de koker van den burge
meester, want mijn lurken waren tengevolge van het
blijkbaar onrepareei'bare lek in het dak des hemels in
niet presentabelen toestand en leken meer op knak
worstjes dan op havanna's van de 3 om 'n dup. Daarop
nam ds edelachtbare stadscommandant van Grootgort
buikenburg het woord en zei: Waarde heer Dirk Duijvel,
zooals u bekend zal zijn uit de actueele stadsdagbladen,
bestaat het plan de straat, genaamd de Laat, te asphal-
teeren en voor zoover nog noodig te trottwatteeren cn
nu is het onze vraag, alvorens wij dit voorstel definitief
ter raadstafel brengen, of u daaraan uw goedkeuring
kunt hechten, want uw oordeel is ons véél, zéér veel
waard. Kijk, kijk, zei ik, dat laatste woord is mij zeer
aangenaam ik houd mij bij gelegenheid beleefd aan
bevolen. Overigens kan ik mij met het voorstel volko
men vereenigen. De kosten, 91 duizend piek zooveel,
enfin, d'r komt nog wel 5 van den laatsten slag bij
aan douceurtjes, want dat is zoo gebruikelijk in Groot
gortbuikenburg, dus laten we maar zeggen 100.000
pegels is van te weinig beteekenis, om daarover nog te
kankeren! Bovendien acht ik deze uitgaaf nu eens wer
kelijk zeer in het belang van Grootgortbuikenburg en
kunt u op mijn volledige adhaesie en medewerking
rekenen!...
Nu. riep wethouder van pee-bee verheugd uit, nu wat
heb ik je gezegd Willem. Ja, lachte de burgemeester
en liet twee rijen ongeschonden blinkende natuurtanden
zien, dat valt me reusachtig mee... nu zijn we zoo goed
als seef... en uit de penarie!
Maar onder 'n paar voorwaarden, liet ik er op volgen,
in de eerste plaats, géén boomen meer, die gaan toch
pijger, als het wegdek geen lucht meer doorlaat net
zoo goed als wij als ons wegdek geen lucht meer laat
cirkeleeren, dan kunnen we ook wel afbinden.
Het spijt me verschrikkelijk dat we dat sieraad voor
ieder stad daar zullen moeten missen, maar de boomen
moeten er uit en zullen er uit moeten blijven, en dan
zou ik voorstellen, eventueele gratificaties te storten in
de kas van het burgerlijk armbestuur, dan kan ten
minste iedere noodlijdende salamander van Grootgort
buikenburg er nog 'n vorkie van mee pikken... Kunt
u zich met deze restricties vereenigen? Opperbest, hé
Jan?, giggelde de burgervader, we zijn zeer tevreden
over het resultaat onzer conferentie...
Nu zei ik, laten we dan onze pet afzetten en geza
menlijk zingen een stichtelijk lied, waarop door ons
in koor werd aangeheven:
Largo di molto (stadswerklieden-tempo, vrij ver
taald
O Denneboom, O Denneboom,
Hoe groen zijn uwe naalden!
1 Des zomers bloeit g'in zonnegloed,
1 Des winters als de sneeuwstorm woedt,
O Denneboom, O Denneboom,
Hoe groe... hoe... hoen... zijn uwe
na, ha, ha, haalden, (bis).
Dat geeft toch altijd 'n zekere wijding, zei Jan
Dinges en we namen hartelijk afscheid op den dorpel
van het landhuis „altijd vochtig" van uw toegenegen
DIRK DUIJVEL Junior.
Trekking van Woensdag 23 Juli 1930.
Ie Klasse. 3o Lijst.
Hooge prijzen.
No. 16037 f 1500—
Nos. 3002 en 6500 ieder f 400.
Nos. 10203 én 17487 ieder f200.—.
Nos. 5276 en 8447 ieder f 100—
Prijzen van f20.
21 47 73 92 156 170 1S8 202
304 353 375 421 448 487 497 564
566 574 604 645 654 713 736 739
821 864 901 984 999 1056 1113 1149
1167 1184 1307 1387 1429 1457 1473 1512
1661 1767 1971 1999 2008 2023 2058 2070
2093 2389 2412 2490 2517 2782 2884 2898
2903 30G4 3065 3067 3145 3169 3228 3290
3292 3376 3386 3615 3668 3685 3714 3762
3782 3870 3975 4093 4102 4126 4277 4298
4350 4464 4465 4499 4515 4576 4639 4668
4673 4710 4725 4739 4750 4796 4833 4S63
4899 4927 4966 4980 5014 5054 5084 5098
5104 5107 5186 5214 5266 5268 5191 5601
5614 5648 5663 5702 5711 5730 5869 5872
5922 5925 5945 5971 5976 6030 6038 6050
6088 6212 6273 6342 6142 6472 6567 6640
6650 6G56 6665 6676 6700 6777 6786 6872
6905 6935 6945 7055 7169 7306 7341 7412
7427 7508 7519 7570 7572 7594 7643 7649
7671 7674 7754 7760 7779 7781 7S42 7874
7877 7901 8053 8C57 8170 8208 8216 8227
8321 8381 8-467 8484 8628 8700 8711 8741
8744 8S01 8923 8928 8958 8995 8997 9010
9103 9162 9180 9210 9228 9231 9368 93S9
9412 9441 9445 9455 9615 9044 9058 9722
9936 10021 10023 10039 100(58 10092 10096 10103
10133 10207 10226 10239 10251 10253 10263 10308
10317 10393 10421 10431 10521 10G03 10725 10864
11003 11015 11031 11043 11059 11130 11119 11156
11227 11293 11330 11379 11387 11418 11426 11499
11501 11524 11536 11540 11542 11(504 11017 11(529
11708 11719 11730 11772 11809 11898 12000 120-16
12018 12074 12077 12083 12252 12384 12398 12424
12533 12571 1260(5 12691 12739 12755 12778 128-40
128(57 12886 12890 12926 12935 12970 12995 13001
13012 13048 13122 13139 13145 13172 13209 13230
13244 13251 13339 13359 13420 13453 13495 13602
13624 13626 13664 12685 13692 13716 13742 13778
13807 13815 13851 13890 13900 13918 14001 14014
14035 14074 1 4104 14200 14233 14273 1 4281 1-4316
14423 14467 14542 14605 14625 14720 14741 14801
14810 14822 14929 14975 15032 15035 15041 15067
15099 15113 15119 15196 15227 15298 15345 15422
15519 15527 1-5630 15647 15657 15687 15722 15742
15761 15797 15800 15804 15805 15806 15975 16059
16160 16170 16252 16295 16301 16304 16340 16355
164-47 16459 16510 16528 1G5.56 16559 16587 16613
16617 16636 16707 16742 16921 16953 16997 17018
17086 17098 17175 17177 17183 17216 17293 17300
17392 17440 17448 17558 17559 17580 17629 17667
17690 17691 17732 17733 17762 17823 17864 17898
17912 17922 17947 17949 18008 18011 18040 18074
18106 18139 18181 18225 18243 18297 18302 18304
18332 18337 18351 18389 18410 18484 18634 1SG38
18669 18682 18690 18769 18853 1S931 18988 19002
19013 19043 190f»l 19062 19132 19181 19206 19278
19343 19358 19359 19382 19428 19519 19530 19605
19697 19711 19799 19627 19840 19852 19977 19994
2C024 20037 20083 20088 20131 20138 201G0 20226
20275 20298 2046-4 20469 20762 20798 20824 20S59
20S90 20925 20960 20976 20996
le Klasse 2e Lijst: 19388 m. z. 10338.
III.
C-hicago! De stad zonder verleden, maar met een
machtig heden en een groote toekomst. Nog slechts
vijftig jaren geleden was het een onbeteekenend
dorpje; thans is liet de tweede stad van Amerika,
met ruim drie millioen inwoners. Gelegen in het
hart van Xoord-Amerika, aan het geweldige Michi-
gan meer, staat liet niet alleen als handels-, doch
ook als industriestad voor onbegrensde expansie
mogelijkheden. Chicago is een belangrijk spoorweg-
knooppunt; 24 hoofdlijnen kernen hier tezamen; het
aantal in- en uitgaande treinen bedraagt ruim 1500
per dag; de ruim 120 stations, waaronder 8 hoofd
stations, zijn door verscheidene ringbanen onderling
verbonden, terwijl het goederentransport door afzon
derlijke tunnels geschiedt. The Loop, de City van
Chicago, geldt als de drukste stadswijk ter wereld:
snelle bovehgrondsche electrische treinen, subways,
trams en bussen vervoeren de massa's, welke in
deze zakenwijk hun dagelijksch werk vinden, naai
en van de op tientallen kilometers afstand gelegen
woon kwartieren.
Aan de zijde van het meer vormen de talrijke
skyscrapers langs de onafzienbare Michigan Boule
vard een imposante skyline: vooral des avonds
krijgt men hier onvergetelijke indrukken. Hier be
vindt zich ook Tribune Tower, op welks 35sfe ver
dieping men een prachtig panorama heeft. Het ge
bouw is de ziel van de „Chicago Tribune", de groot
ste courant ter wereld; de oplaag bedraagt 800.000
per dag en 12.000.000 des Zondags. Dit machtige cou-
rantenbedrijf, dat in alle Europeesche hoofdsteden
een permanenten staf van redacteuren en duizenden
correspondenten over de geheele wereld heeft, ver
zorgt o.rn. per radio de scheepscourant van de'
meeste Oceaan-stoomers. Buiten The Loop is de
stad zeer ui teen gebouwd, hetgeen de afstanden bui
tengewoon groot maakt; de huisnummers der ave
nues, welke vanaf The Loop in Noordelijke en Zui
delijke richting beginnen te tellen, loopen dan ook
op tot vijf cijfers, zoodat men b.v. op Western Avenue
kan wonen op No. 19820 Zuid of No. 14631 Noord!
Nadat men in een auto uren achtereen heeft rond
gereden, krijgt men het gevoel alsof er nimmer een
einde komt aan deze huizen- en fabriekenmassa's
Chicago is over de geheele wereld bekend als
„Packing Town", de stad der vleesch-industrie,
Een introductie stelde ons in staat, een bezoek te
brengen aan Swlft Plant, een der vijf groote export
slachterijen (the big five), welke 55.000 employê's
in dienst heeft. Gansche kudden vee worden hier
eiken dag geslacht; varkens 800 a 1000 per uur! Men
kan de bewerking volgen vanaf het oogenblik, dat,
elke vier seconden, een brullend dier aan den trans
portband wordt gehagen en aldus een zekeren dood
tegemoet wordt gevoerd, tot twintig minuten later
het vleesch, keurig afgewogen en door ambtenaren
van het Gouvernement geinspecteerd, in de koelkel
ders wordt opgehangen, of aanstonds wordt inge
laden in de eigen spoorwagens, van welke deze
firma er ruim 6000 bezit. Deernis wekt de aanblik
van een kudde schapen, welke ter slachtbank wordt
geleid: hun leider wordt naar binnen gelokt, en de
angstige blatende dieren, welke hem in blind ver
trouwen volgen, voltrekken daarmee hun doodvon
nis Zonderling doet het aan, te midden van
deze omgeving, een radio-studio aan te treffen; de
fabriek heeft namelijk een eigen zendstation, en
tusschen de muzieknummers door worden de produc
ten der firma aanbevolen, ja kan men wellicht do
doodskreten van het slachtvee hooren. Neen, waar
lijk, deze ongebreidelde vrijheid op radio-gebied in
Amerika heeft ook haar schaduwzijden!
Van Chicago ging de reis naar Detroit, het in-
dustriewondor. Zeer gunstig uit verkeersoogpunt ge
legen, ontwikkelde het zich in korten tijd tot een
millioenen-stad met, een bloeiende industrie, en
steeds groeit het elke week aan met geheele stra
ten tegelijk. Het sterkst is er de automobielen-in
dustrie vertegenwoordigd; deze telt niet minder dan
25 fabrieken, welke per jaar 4 millioen auto's ver
vaardigen. In de grootste dezer fabrieken, die der
Ford Motor Company, zijn niet minder dan 150.000
mcnschen werkzaam. De geweldige automobielen
productie heeft in weinige jaren tijds het gansche
verkeersbeeld in Amerika gewijzigd; geen stad waar
niet tienduizenden auto's langs dc trottoirs pnrkec-
ren, geen hofstede waar niet tenminste een Ford voor
het huis staat; zelfs de cowboy heeft zijn vurig ros
sinant voor een prozaische auto verwisseld!
Met eigen oogen mochten wij het geweldige be
drijf in de grootste der Ford-fabrieken, The River
Rouge Plant, aanschouwen. Het enorme fabriekster
rein wordt doorsneden door wegen ter lengte van
25 K.M.; een geregelde autobusdienst brengt den be
zoeker van het cene fabrieksgebouw naar het andere.
Zware Ford-locomotieven vervoeren de eigen treinen
over het fabrieksrailnet van 150 K.M. lengte, en
groote Ford-stoomers liggen gemeerd langs de fa-
brickskaden, die zich uitstrekken ter lengte van 2
K.M.
Uit de ruwe grondstoffen, welke uit de Ford-mijnen
worden aangevoerd, zijn reeds binnen 27 uren alle
auto-onderdeelcn vervaardigd. In de volgende 22 uren
heeft de motor de 500 K.M.-proef afgelegd, en dan
wordt in het 50ste uur de auto volledig in elkander
gezet. Uiteraard is deze laatste werkzaamheid voor
den bezoeker het belangwekkendst. Het constructie
werk geschiedt op een transportband, welke lang
zaam tusschen een leger werklieden voortschuift;
ieder heeft slechts één handeling te verrichten, b.v.
het aandraaien van een moer, het monteeren van
een wiel, het vastklemmen van een bout. Wandeit
men met den transportbank mee, dan ziet men bij
eiken volgenden meter het aanvankelijke geraamte
verder uitgroeien tot een auto. Totdat aan het einde
de wagen geheel gereed is, en op eigen kracht recht
streeks in een spoorwagon rijdt. En zoo rollen in
deze fabriek, waar het tegenwoordige model A wordt
gemonteerd, per dag 6500 auto's van de transport
banden.
Meer dan in eenig ander bedrijf is in de Fordfa
brieken de arbeider een nietig onderdeel van een
groot mechanisch geheel. Het minimum-loon be
draagt zes dollars per dag, terwijl ieder slechts vijf
dagen per week werkt, naar gezegd wordt om op de
twee vrije dagen van zijn auto te kunnen genieten.
De uitgestrekte parkeer-terreinen rondom de fa
briek bevatten tienduizenden auto's, welke des
nachts in garages met verscheidene verdiepingen
worden geborgen.
Inderdaad, ongekende, welvaart en voorspoed
heerschen te Detroit. Dit komt in het bijzonder tot
uiting in den rusteloozen uitbouw van de stad. zoo
wel in de lengte en de breedte als in de hoogte.
Meer dan elders geldt hier: spoed, spoed en nog
eens spoed; dag en nacht weerklinkt het onweer
staanbare rat-tat-tat van den klinkhamer om te
bouwen, te bouwen te bouwen steeds hooger,
hooger, hooger steeds sneller, sneller, sneller
Men verlaat Detroit als het ware heimelijk; de
trein verdwijnt namelijk spoedig in den tunnel onder
den breeden stroom. Is de overzijde bereikt, waar
men nog langen tijd een blik kan werpen op de im
posante sky-line der stad, dan bevindt men zich in
Canada, aan welk land de geheele strook tusschen
het Huron meer en het Erie meer behoort De reis
gaat nu naar het grootste natuurwonder der wereld:
Niagara Falls. Men wordt des morgens tijdig ge
wekt; de trein stopt plotseling en men bevindt zich
te Falls View, waar men gedurende eenige oogen-
blikken langs een balustrade kan genieten van een
fraai panorama over de watervallen. Na eenige mi
nutcn passeert de trein de kloeke brug over de diepe
kloof der Niagara River, cn bevindt men zich weder
in de Vereenigde Staten.
De watervallen zijn te onderscheiden in twee af
zonderlijke doelen: de American Falls cn de
Ilorseshoe Falls; de eerste zijn 167 voet hoog en 1060
voet breed; de tweede, in V-vorm, 158 voet hoog en
3010 voet breed; naar schatting suizen per minuut
15 millioen M3. water in de diepte. De omgeving der
I-'alls is zeer pittoresk; men kan de verschillende
watervallen te voet en per tram van zeer nabij na
deren; men kan ook in ccn lift afdalen en onder-
langs wandelen, waartoe waterdichte kleeding moet
worden gehuurd; men kan tenslotte in een stoom
boot („The Maid of the Mist")) varen bijkans tot de
plek, waar het water met donderend geraas neer
stort. Des avonds worden de watervallen door mid
del van schijnwerpers, ter sterkte van 1320 millioen
kaarsen, waarvoor het water zelf den electrischen
stroom levert, in verschillende kleuren brillant en
feeeriek verlicht; men waant zich dan in een sprook
jeswereld
Men kan den nacht doorbrengen hetzij te Niagara
Falls aan de Canadeesche zijde, hetzij in de stad
van gelijken naam aan de Amerikaansche zijde. Den
volgenden dag kan men een bezoek brengen aan
Buffalo, een belangrijke industriestad van groote
uitgestrektheid.
Een fraaie stad is Albany, aan de Hudson gelegen,
dat als hoofdstad van den Staat New York geldt.
Men vindt hier tal van belangwekkende gebouwen,
waaronder het imposante State Capitol een eerste
plaats inneemt. Te Albany zagen wij op echt Ameri
kaansche wijze een gansch huis „verrollen"!
De laatste stad; welke wij op onze rondreis be
zochten, was Boston, de hoofdstad van Massachu-
setts. Rondom Beacon Hill, bekroond met het im
posante State House, vindt men Oud-Boston, in
welks straten de historische gebouwen (City Hall,
Old State House, Fauneuil Hall) worden afgewisseld
door tal van moderne, waaronder verscheidene wa
renhuizen. De Amerikaansche department-stores zijn
ware winkel-paleizen; sommige hebben meer dan
10.000 bedienden en epn clientèle van 250.000 per
dag. Door allerlei inrichtingen, welke op het eerste
oog niet rendabel lijken, tracht men het publiek aan
het huis te binden; niet alleen worden gratis con
certen gegeven en zijn er kostelooze scheer- en kap
salons. doch men heeft vooral ook aantrekkelijke
recreatie-afdeelingen voor de kinderen ingericht; de
diepere zin hiervan is deze, dat men daar. waar men
als kind met moeder ging koopen en zich thuis ge
voelde, later ook gaarne zal koopen! Zeer bekend
zijn Woolworth' 5 en 10 ets. Stores, waar het
systeem van slechts twee prijzen evenzeer tot koopen
verleidt als het in Amerika zoozeer in zwang zijnde
stelsel van afbetaling.
Het naburige Cambridge, de zetel van de beroemde
Harvard Universiteit, was te Boston vooral het doel
van ons bezoek. Hier werden wij door vrienden, aan
de Colleges verbonden, rondgeleid door de talrijke
gebouwen, in welke ongeveer 1000 docenten en
7000 studenten werkzaam zijn. Bijzonder belangwek
kend is de Universiteitsbibliotheek, welke bijna een
millioen boekwerken bevat. Vrouwen worden niet
toegelaten tot de Universiteit; voor haar is een af
zonderlijke school, Radclilfe College, opgericht, Waar
lijk, men doet in het vrijheidslievende en democrati
sche Amerika soms verrassende ervaringen op!
New York is een uitnemend begin- cn eindpunt
van een reis tïoor Amerika, üe toerist, die zich bij
den aanvang vertrouwd had te maken met de ge
woonten in Ynnkeeland, is daaraan bij zijn terug
komst geheel onderworpen. Het doet nu niet vreemd
meer aan zichzelf te moeien bedienen in restau
rants en in Cafetaria's en.Autoraatic's zelf zijn menu
samen te stellen door de spijzen en dranken op een
serveerblad te laden en daarna te trachten een zit»-
of staanplaats te veroveren, liet valt ook minder
moeilijk, de verkeersmiddelen uit te zoeken welke
het snelst naar een bepaald doel voeren, of uit (e
maken wanneer in de „Sub" (ondergrondsche) of in
de „L" (bovengrondsche) de express-trein voor een
boemeltrein moet worden verwisseld.
Den laatsten avond op Broadway doorbrengen be
teeken t een goed afscheid van Amerika, Broadway
met. zijn verbluffende lichtreclame! Reclame is in den
wedloop tusschen dollar en aangeboden artikel een
onontbeerlijk levenselement; zij moet suggestief cn
en overredend zijn, zoodanig b.v. dat de goedige far
mer er toe gebracht wordt een gaskachel te koopen
zonder te bedenken, dat wijd cn zijd in den omtrek
van zijn hofstede geen gasleiding te vinden is. Ken
confectie-niagazijn adverteert aldus: „Er zijn cos-
tuums, welke Uw vrienden doen uitroepen, hè, een
nieuw costuum! Er zijn andere costuums, welke hun
de kreet ontlokken: ge ziet er piekfijn uit. Die laatste
costuums maken wij!" Voortdurend moeten nieuwe
reclame-methoden worden uitgedacht in dit ruste-
looze land, waar de climax nooit bereikt wordt
Wanneer de Oceaan-stoomer voor het laatst zijn
sonoren galm over de Hudson heeft doen weerklin
ken. neemt de thuisreis een aanvang, Geleidelijk
verdwijnt het eigenaardige silhouet der torens, welke
zich trots ten hemel verheffen; langzaam zinkt de
kust weg van dit land, dat ondanks de vele litera
tuur een gesloten boek blijft zoolang men het niet
met eigen oogen heeft aanschouwd, en waar zich
voor den bezoeker inderdaad een „nieuwe wereld"
opent. Ongetwijfeld zal de voortdurend toenemeriVle
reislust der Nederlanders leiden tot een onweer-
staanbaren drang om kennis te maken met dit jeug
dige, krachtige cn energieke land cn volk. America
leads the world!
Zij: En waarom wil je niet trouwen?
Hij: Ik voel me nu gelukkig genoeg, 'n
Mensch moet niet het onderste uit de kan
willen hebben. (Excelsior).