Alititei Niems- OM HONDERD DUIZEND DOLLAR Radioprogramma Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.- Eerste Blad. De kunst in de Vereenigde Staten. Twee vliegen in een klap. Donderdag 28 Augustus 1930. SCBAEER 73ste Jaargang No. 8721 COURANT. Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver- tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst. POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20. Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN- TlëN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bcwijsno. inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. DIT NüMMElt BESTAAT ÜIT TWEE BLADEN. Over het, algemeen zijn de Europeanen weinig be- Ikend met het kunstleven in de Vereenigde Staten. Dit is op de eerste plaats te wijten aan het feit, dat er in dat land geen enkele organisatie bestaat, welke officieel het kunstleven leidt. Verder is er geen uni forme regeling, wat onderwijs, enz. aangaat. En wat musea, theaters, enz. betrefte men laat deze geheel over aan het particulier initiatief. Terwijl verschil lende Europesche staten, met name b.v. Tschecho- Slowakije betrekkelijk aanzienlijke bedragen uitge ven, om hun muziek, enz. in het buitenland bekend te maken. Men zal echter moeten toegeven, dat de Amerikanen over het algemeen goede verkoopers van hun „waar" zijn. En zij, die naar Europa over steken, aarzelen niet, om hier de Amerikaansche methoden van publicatie in te voeren. Wat nu in het bijzonder het muziekleven aangaat, is de Metropoli tan Opera van New York wel het meest vooraan staande gezelschap in Amerika. Dat de Metropolitan Opera voor den oorlog niet naar waarde werd geschat, is te wijten aan het feit, dat haar toenmalige direc teur Gatti-Casazza, een Italiaan, te Parijs opera's liet opvoeren door zijn gezelschap, waarvoor het Fran- sche publiek nu eenmaal geen belangstelling heeft. New York is trouwens de stad van de wereld-diri genten. Toscanini, Mengelberg, en Bruno Walter tre den hier geregeld op, zoo ook de beroemdste virtuo zen, als Padarewski. Te Rochester vindt men de meest moderne conservatoria van de wereld, dank zij de edelmoedigheid van Eastman, directeur van de Ko dak-fabrieken. Voorts is het een voor het muziekleven verheugend feit, dat twee honderd van de driehonderd groote Amerikaansche plaatsen een eigen orkest be zitten. Dikwijls is het Amerikaansche publiek het slacht offer van valsche reclame, en betalen de concertgan gers 5 tot 10 Dollars voor een zangeres, die pas was opgetreden voor de Metropolitan-Opera, terwijl zij voor een werkelijk goed programma maar 2.over (hebben. Echter worden de Europeanen, soms nog bru taler door de reclame beetgenomen. Het museum-wezen staat in de Vereenigde Staten op hoog peil. Men vindt er 150 groote musea, welke allen den steun genieten van een of anderen ma- ceanas, die hen terreinen, gebouwen, collecties en renten verschaft. Het Metropolitan-museum in New York ontving in haar veertig jarig bestaan belang rijke geschenken en legaten; uitgever Munsey liet dit museum verschillende bladen na, als de Herald en de Sun (waarde $40.000.000); de geregelde inkom sten gaan ver uit boven die van eenig Europeesch museum. In de automobielen-stad Detroit heeft men in tien jaar tijcis een museum opgericht, dat met de grootste Europeesche musea in rijkdom kan wed ijveren. Elk museum wordt ondersteund door een Vereeniging van Vrienden van het Museum, waar van bijna alle vooraanstaande personen van de stad lid zijn. Ieder wil gaarne meewerken, om „zijn" mu seum mooier en rijker te maken dan dat van een na burige stad. Europeanen kunnen hiervan nog zeer veel leeren. De stad New York is eveneens de grootste markt van oude kunst. De grootste antiquairs beconcurree- ren elkaar heftig. Aan het hoofd van hen staat wel FEUILLETON Uit het Amerïkaansch van FRANK L. PACKARD. VIERDE BOEK. DE IJZEREN TAVEERNE. De Afspraak. De verandering in Dave Henderson's uiterlijk sinds den avond dat hij San Francisco en Nicolo Capriano's huis verlaten had, had geleidelijk plaats gevonden; maar toen hij uit een trein stapte op een van de ondergrond- sche perrons van het New Yorksche station, was de ge daanteverwisseling compleet. In plaats van het oiide pak van den Italiaan, droeg hij een keurig zittend tweed costuum en een duren, modieuzen slappen hoed met breeden rand. Hij was in elk opzicht een héér. Maar daarvoor was tijd noodig geweest en niettegen staande het geld, dat hij bij John Kelly in ontvangst genomen had, en dat hij onder zijn kleeren in een gor del bij zich droeg, was het nog niet zoo eenvoudig ge weest om die metamorphose tot stand te brengen. Dave Henderson moest voorzichtig zijn. Hij was in de vijf jaren die hij in de gevangenis had doorgebracht, niet zóóveel veranderd; dat hij zich de vrijheid kon per- mitteeren het risico te loopen van herkend te worden. Vóór zijn arrestatie was hij een bekende persoonlijkheid Jn de wereld van de paardensport geweest. Daarom reisde hy uit Californië op-dezelfde wijze, als toen hij indertijd had getracht te ontkomen. Hij zou, zooals hij vast geloofde, de politie ontkomen zijn, als die wond hem toen maar niet buiten gevecht had gesteld. Hij had drie naohten in goederentreinen gereisd en zich overdag op den achtergrond gehouden; hij had den tijd. De avond van den 24sten Juni, de datum dat hij den afspraak met Millman zou hebben, was niet meer veraf en hoewel die datum als in zijn hersens ge- Sir Joseph Duveen, die ook de rol vervult van be schermer van de moderne kunst. Men behoeft maar een half uur te wandelen op de Fifth Avenue, om de mooiste Chineesche en Europeesche voorwerpen te kunnen bewonderen, oude zoowel als moderne. Vooral de Fransche kunstvoorwerpen uit de 17de en 18de eeuw zijn zeer in trek. Nu kan niet iedereen echter een secretaire van 10.000 of een bergère van 8.000 betalen, cn zoo ging men er zich op toeleggen, om in Europa bij de antiquairs in de provincie van alles op te koopen, vooral sinds 1920. In eenige ja ren haalden de Amerikanen voor ettelijke tonnen bij. hun Europeesche collega's weg. Hoewel er bij de Amerikanen dus veel voorliefde voor de oude kunst is, zijn zij in het practische le ven stormenderhand ingenomen voor de moderne voortbrengselen van de kunst. Dit komt op de eerste plaats hierdoor, dat de Amerikanen dikwijls van meu belen veranderen en op de tweede plaats, dat mil- lioenen huizen en nieuwe appartementen moeten wor den ingericht, en de moderne kunst hierin een uitge strekte markt vond. Van nog meer belang voor de moderne kunst, is het. feit, dat de Amerikanen gaarne veel geld verdienen, maar nog beter de kunst ver staan, om het geld weer uit. te geven. En daar de man geen tijd heeft, om dit deel van het programma af te werken, wordt dit werk aan de vrouwen over gelaten. De Europeesche kunstenaars kunnen dus een uitgestrekt veld in Amerika veroveren, en zij, die hun „waar" weten aan te bieden, kunnen in dat land zeer groote voordeelen behalen. Alle Amerika nen zijn jong en gevoelig voor kunst-uitingen. Zij zijn buitengewoon edelmoedig en goede koopers! En dat is toch een voorname factor in de ontwikkeling van de kunst. OP DEN UITKIJK Het komt niet vaak voor. dat men in een wereld, die de moeilijkheid, om alle hoofden onder een hoedje te krijgen, zoo door en door kent, groote groepen van uit- eenloopende menschen met één middel van dienst kan zijn. Heden zijn wij zoo gelukkig. Onlangs lazen wij in een opvoedkundig tijdschrift een relaas, neen, eigenlijk een jeremiade van een aardrijkskunde-leeraar, die zeide te schrijven namens vele college's. De goede man klaagde jammerlijk over het gebrek aan aandacht bij de jeugd voor het vak, dat hij doceerde. De reisjes op de land kaart schijnen voor onze jongeren geen bekoorlijkheid meer te hebben nu de echte uitstapjes meer onder ieders bereik liggen. Een tweede klacht, even ontroerend, klonk op uit een poëtisch blaadje. Een dichter treurde over het tekort aan goede verzen en nog veel meer over het tekort aan verzenlezers. Wij zijn zoo gelukkig, aan bei de nooden tegemoet te kunnen komen. In een oud schoolboekje vonden wij het volgende lesje: Amsterdam is machtig. Den Haag is prachtig. Dordrecht is oud. Naarden is koud. Leiden is wijs. Haarlem is een paradijs. Delft is statis. Utrecht is prelatig. grift was, had hij voor zichzelf de vaste overtuiging dat het niet noodig was daaraan ook maar de minste aan dacht te schenken. Millman was een gemeene dief: hij had hem er op een duivelsch-listige manier laten in- loopen! die afspraak was een fictie; Millman zou zich niet laten zien. Hij zou Millman ter gelegener tijd wel ontmoeten dat stond vast maar het zou niet den 24sten in New York zijn! Toen Dave buiten de gevaarlijkste zone, de omgeving van San Francisco, gekomen was .kon hij zich awt vrijer bewegen en comfortabeler reizen. Maar het zou onvoorzichtig zijn geweest om een behoorlijken winkel binnen te stappen en Nicolo Capriano's slechtzittend pak, dat er tijdens de nachtelijke reizen in goederenwagens niet beter op was geworden, onmiddellijk voor een spik splinternieuw te verruilen; daarom ging Dave toen hij Californië achter zich had gelaten, naar een wiknel van gedragen kleeren en schafte zich een ander costuum aan. dat er een beetje behoorlijker uitzag dan de gekregen kleeren. Pas in Chicago vond hij het veilig om het costuum te koopen dat hij nu aanhad, een handkoffer en allerlei toiletbenoodigdheden. De avontuurlijke reis van San Francisco naar Chi cago eerst in Californië in goederentreinen en met het gedwongen oponthoud van zich overdag schuil te moeten houden, had Dave een week gekost en het was nu negen dagen geleden dat hij afscheid had genomen van Nicolo Capriano. Nu hij hier in de roezige drukte van het New York sche „ondergrond" stond, was het den avond van den vier en twintigste Juni! En ofschoon zijn gezond ver stand hem zei, dat die afspraak in het St. Lucian Hotel maar larie was, kon hij de gedachte eraan toch niet uit zijn geest bannen! Hij keek op zijn horloge en liep naar den hoofdingang van het station. Het was nu half acht. Hij gaf zijn hand koffer in het bagage-depot af en wandelde naar buiten. Daar vroeg hij aan een politie-agent den weg naar het St. Lucian Hotel. Er kwam een grimmige lach op zijn gezicht terwijl hij verder liep. Hij was niet goed wijs, zei hij tegen zichzelf, om naar het Hotel te gaan, positief niet goed wijs! Maar hij was ook al niet goed wijs geweest toen hij in de dui ventil naar het geld gezocht had, terwijl hij toch op zijn vingers kon narekenen dat het daar niet meer was! Dit was weer precies even dwars: Millman was natuurlijk niet in het hotel; evenmin als het geld in het duiven hok was geweest! Dave bleef staan om weer den weg te vragen en dit maal voegde hy er nog een vraag bij, een vraag, die onderweg by hem opgekomen was: wat voor soort ge legenheid dat St. Lucian Hotel was. Een van de beste Hotels van de stad, antwoordde de Rotterdam rust ter zee. Enkhuizen mee. Schoonhoven is klein. Alkmaar is rein. Edam is vet. Monnikendam is net Medemblik is goed. Hoorn is vol overvloed. Leeuwarden is *t Hof. Dokkum ligt ter zijden of. Franeker de Scholte houdt. Makkum dat is heel koud. Sneek ligt in 't land. Workum aan 't strand. Bolsward voedt het vee. Harlingen rust ter zee. Stavoren is oud. Molquerum is kwalijk gebouwd. Seven poorten die te landwaart gaan. Seven straten die aan de Vischmarkt staan Seven Diepen die ter stede komen, Seven Pijpbruggen op de Waterstroomen En vijf deuren aan de St. Maartenskerke Dat zijn vijf Groninger merken. Drie Middelburgers, twee kooplui, Drie Vlissingers, twee strooplui. Drie Verenaars, twee Nassaului. Drie Goesenaars. twee bouwlui. Drie Zierikzeenaars, twee advocaten. Drie Tholenaars, twee soldaten. Ziehier de oplossing: Aardrijkskunde op rijm! Geogra- phische droppeltjes in een poëtisch drankje! Wanneer men dit de jeugd ingeeft, zal de dichterstand en de globe-fabrikant weldra weer bij ons in eere zijn geko men. Zegt het voort! Vrijdag 29 Augustus. Hilversum (1875 M.) V.A.R.A. 8.00 Orgelconcert door Joh. Jong op het VARA-Orgel; 9.00 Gramofoonplaten. V.P.R.O. 10.00 Morgenwijding. V.A.R.A. 10.15 David Premseler. voordracht; 10.30 Ziekenuurtje; 11.30 Gramofoonmuziek; 12.00 Politieberichten. A.V.R.O. 12.15—2.00 Middag-Concert door het AVRO-Vacantie- Orkest; Cello-voordracht door Bram Heemrik; 2.00 3.00 Gramofoonmuziek; 3.00—4.00 Concert door het AVRO-Kwintet. V.A.R.A. 4.00 „Onze Keuken" door P. J. Kers; 4.45 Voor de kin deren. „Wie voor kinderen verhalen sohrijven"; 5.45 Vooravond-Concert door het VARA-Orkest o.l.v. Hugo de Groot; 6.50 Actueel Allerlei uit de Arbeidersbewe ging; 7.05 Vervolg Concert; 7.45 Politieberichten. V.P.R.O. 8.00 Tijdsein; 8.01 Concert door het Amsterdamsch Vo caal Kwartet; 8.45 Cursus: De religie in de moderne wereld". Spreker: Ds. G. Horreus de Haas; 9.20 Vervolg Concert; 10.00 Perberichten van het Vrijzinnig Gods dienstig Persbureau; 10.03 Persberichten van Vaz Dias; politie-agent, het is hier vlak bij: twee blokken verder en dan links-om. Dave glimlachte. De buurt waarin hij zich bevond, wees er wel op dat een hotel dat hier lag, een eerste-rangs- inrichting moest zijn. Het was hier niet de omgeving voor een hinderlaag! En hij trok de hand, die onwille keurig de kolf van de revolver in zijn zak omklemd had. weer te voorschijn, terwijl hy voortliep. Hij keek opnieuw op zijn horloge, toen hij den hoek omsloeg dien de politie-agent hem gewezen had. Het was nu vijf minuten voor achten. Een meter of tien verder lag het hotel. „24 Juni, 's avonds om 8 uur In het St. Lucian Hotel". De woorden van Millman's afspraak klonken hem als een bittere hoon in de ooren! Een oogenblik later stond hij in de ruime, weelderige hall van het voorname hotel. Overal goud en marmer, kostbare Oostersche tapijten, gezellige zitjes met com fortabele stoelen, gepraat van opgewekte menschen in avondtoilet, de lokkende tonen van een strijkje in de verte... Een klok in het hotel-bureau begon acht uur te slaan. Werktuigelijk draaide Dave zich in de richting waaruit het geluid kwam en een seconde later draaide hij zich wéér om bliksemsnel nu hij voelde plotseling een hand op zijn schouder. De politie! flitste hem door de geest. Tenslotte had hij dan toch zijn sporen niet han dig genoeg uitgewischt... De heele hall met het marmer en de keurig omkapte lampen en de goedgekleede hotelgasten scheen om hem heen te draaien en eindelijk geheel te verdwijnen... hij zag maar één levend wezen, iemand in onberispelyk avondtoilet, een krachtig-gebouwd man die zijn schouder vasthield in een stevigen greep en twee heldere gryze oogen die hem recht in het gezicht keken. Dave slikte even voor hy kon spreken. Millman, fluisterde hij tenslotte heesch. jij! Welja, was het antwoord; dit is immers het St. Lucian Hotel het is den vier-en-twingsten Juni en acht uur 's avonds. Wie anders dacht je hier te ont moeten? Jou, antwoordde Dave met een ge forceerden glim lach. Millman keek den ander onderzoekend aan en er trok een schaduw over zijn vriendelijk, open gezicht. Wat is er met jou. Dave?, vroeg hij verbaasd. Dave kneep zijn handen in elkaar. Millman... daar was Millman! De man die hij geen oogenblik verwacht had te zullen zien! Hij kon geen woorden vinden, het was alsof er een nevel om zijn geest kwam; alsof een harde klap hem verdoofd had. Hij begreep er let terlijk niets van. Er is iets met mij, antwoordde Dave norsch. Hij voelde Millman's hand nu om zijn arm. Ga mee naar mijn kamers, inviteerde de oudere 10.10 Onderwerp: Iets over Perzische taal, enz. Spreek ster: Mevr. Jodjana; 10.30 Gramofoonplaten. V.A.R.A» pl.m. 11.00 Gramofoonmuziek; 11.45 Sluiting. Huizen (298 M, na 6 uur 1071 M.) K.R.O. 8.009.15 Gramofoonmuziek; 11.3012.00 Een halfuurtje voor zieken en ouden van dagen; 12.00 Tijdsein. 12.01 1.00 Lunchmuziek door het K.R O.-Sextet; 1.002.00 Gramofoonmuziek; 2.002.30 Lezing: „Ouderlijke Macht en Voogdij"; 2.30—4.00 Concert; 5.006.00 Gramofoon muziek: 6.00 Tijdsein; 6.017.15 Vooravondconcert door Gertrude Moes (sopraan). Josephine Boelen (alt), F. Boshart (piano); 7.157.45 Teo de Witte spreekt oger: „Fragmenten uit „Het Donkere Licht" door Ahtoon Coolen; 7 458.00 Gramofoonmuziek; 8.00 Tijdsein. 8.01 11.00 Concert door het K.R.O.-Orkest; Soliste: Maar- tje Offers (contra-alt); pl.m. 9.30 Nieuwsberichten van ■Vaz Dias; 11.0012.00 Gramofoonmuziek; 12.00 Sluiting. Zaterdag 30 Augustus. Hilversum (1875 M.) V.A.R.A. 8.00 Orgelconcert door Joh. Jong op het VARA-Orgel; 9.00 Gramofoonplaten-concert. V.P.R.O. 10.00 Morgenwijding. V.A.R.A. 10.15 Mevr. A. ArbmanJurriaans, voordracht; 10.30 Ziekenuurtje; 11.30 Gramofoonmuziek; 12.00 Politie berichten; 12.15 Middagconcert door het VARA-Septet; 1.45 VARA-liedjes voor de kinderen; 2.45 Paedng.jgisch Concert door het VARA-Orkest o.l.v. Hugo de Groot; 4.15 Voor onze amateurfotografen; 4.45 Ons huis een Tehuis, door T. Landrè; 5.30 Gramofoonmuziek: 5.45 Het speeltuinwerk. Muziek van het Knapen-fanfare corps der ver. „Centraal" te Amsterdam; 6.25 Kinder uurtje. De familie Mulder; 7.25 VARA-Varia; 7.35 Me- dedeelingen van het Reissecretariaat van het Instituut voor Arbeidersontwikkeling; 7.45 Politieberichten; 8.00 By de Pomp. Wekelijks nieuws van Teun de Klepper man; 8.15 Accordeonmuziek van de Accordeonmuziek- vereeniging „Oefening na Arbeid"; 9.00 Toe spraak door C. Woudenberg: De September-betooglr.g van het N.V.V. en de S.D.A.P.; 9.15 Populair concert door het VARA-Orkest o.l.v. Hugo de Groot; 10.00 Persberichten van Vaz Dias; 10.10 Optreden van het Wladimir Pique-trio; 10.25 Vervolg Concert VARA- Orkest; 11.00 Weder optreden van het Wladimir Picque- trio; 11.15 Gramofoonmuziek; 12.00 Sluiting. Huizen (298 ML, na 1 uur 1071 M.) K.R.O. 8.009.15 Gramofoonmuziek: 11.3012.00 Godsdienstig Halfuurtje; 12.00 Tijdsein, 12.011.00 Lunchmuziek door het K.R.O.-Quintet; 1.002.00 Gramofoonplaten; 2.00 3.00 Kinderuurtje. Sprookjes-Revue: Jan Klaassen in Sprookjesland: 5.006.00 Gramofoonmuziek; 6.00 Tijd sein; 6.016.55 Gramofoonmuziek; 6.55—7.15 Journali stiek Weekoevrzicht door Paul de Waart; 7.157.30 Gra mofoonmuziek; 7.308.00 Gerard Wijdeveld leest frag menten voor uit een nog niet verschenen werk: „Het leven van Jeanne d'Arc"; 8.00 Tijdsein; 8.0111.00 Po pulair Concert door het K.R.O.-Salon-Orkest. Ter af wisseling eenige fragmenten uit tooneelstukken, voor gedragen door Frits Bouwmeester en Corry Roozen- daal; 11.0012.00 Gramofoonmuziek; 12.00 Tijdsein cn Sluiting. man, het is hier een beetje te druk om te praten vind je niet? Dave maakte zijn arm niet los uit den greep van den ander, maar ongemerkt liet hij zijn vrije hand in den zak glijden, waar de revolver zat. Terwijl hij zwijgend met Millman naar de lift liep, week de verdooving en hij meende den heelen toeleg te begrijpen. Een paar minuten geleden had hy de mogelijkheid van een valstrik verworpen, maar ondanks de luxleuse omge ving waarin hij zich bevond, kwam het denkbeeld nu met verdubbelde kracht terug. Er hadden zich in even aanzienlijke hotels als dit vaak genoeg geheimzinnige dingen afgespeeld, geheimzinnige moorden en onver klaarbare verdwijningen. Er was welbeschouwd geen veiliger plaats zoo iets op touw te zetten dan een cerste-rangs-hotel, waar men het minst erg in zooiets had! Dave's mond stond strak. wel. ais hem een valstrik gespannen was, dan zou hij er tenminste niet blinde lings inloopen... Tijdens den tocht in de lift had geen van belden een woord gesproken. Dave bekeek zijn begeleider koel- critisch. Er was een groot verschil tusschen het gestreepte gevangenispak dat Millman een paar maanden geleden gedragen had en de keurige kleeding die hij nu aan had. Enfin, Millman had altijd laten doorschemeren, dat hy een gentleman was! Maar wat deed het ter zake? Daarom was hij geen minder groote schurh! Van het oogenblik af dat hy het geld uit de duiventil gehaald had, was Millman een schurk en... Dave voelde opeens een koude huivering over zyn rug loopen: een nieuw gezichtspunt deed zich met verbyste- rende, den adem benemende ontzetting aan hem op. Er was nog een andere mogelijkheid... Gesteld dat Millman niet naar Tooler*s schuur was gegaan, of een vergeefschen tocht daarheen had gemaakt, dat het geld tenslotte door een ander dan door Millman was gevonden, puur bij toeval, byvoorbeeld door Tooler bij het opruimen van de schuur! Er was een warwinkel van klemmende gedachten In Dave's brein, terwijl Mill man, nadat ze uit de lift waren gestapt, hem voorging naar zijn appartement en hem in zijn zitkamer binnen liet. De jongeman hoorde nauwelijks wat zijn gastheer zei. De familie brengt den zomer buiten door. vertelde hy. en Ik ben weer tot myn oude gewoonte terug gekeerd nu ik weer vry ben om te doen en te laten wat ik wil, voegde hy er ironisch aan toe. om tydens hun afwezigheid hier myn tenten op te slaan. Dan kan het huls In de stad gesloten worden. Ga aan tafel zitten, Dave en maak het je gemakkelijk! Wordt vervolgd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1930 | | pagina 1