Raad Winkel.
Gemengd Nieuws.
Een echtscheiding na 5000 jaar.
Het land dat sterft...
Godsdienstrelletjes op Oost-Java.
Verklaring van professor Piccard.
De opening van de zitting der
Staten-Generaal.
Brood met aardappelmeel.
Politiek ongeoorloofd.
roode kool t 0.602, witte kool f 0.701.50, gele kool
f 0.60—1.80 per 100 Kg., bloemkool f 3.40—12.80 per 100
stuks.
Aanvoer: 53400 Kg. aardappelen, 17800 Kg. uien, 3200
Kg. spercleboonen, 18800 Kg. roode kool, 18100 Kg. witte
kool, 17800 Kg. gele kool, 3000 stuks bloemkool.
AMSTERDAM, 16 September 1930.
Aardappelen. (Bericht van den mak. Jac. Knoop).
Zeeuwsche bonten f 4.704.80, id. blauwen f 4.50
4.70, ld. bl. eigenheimers f 3.50—3.75, id eigenh. f 3.20
—3.60, ld. id. poters f 2.10—2.45, IJpoIder eigenh. f 2.80
3.15, ld. blauwe id. f 33.50, id. Bevelanders f 2.80
3, Noord-Holl. eigenh. f 2.80—3, id. blauwe ld. f 3—3.25,
Hillegommer zand f 2.103.50, Drentsche eigenh. f 2
3.50, Drentsche eigenh. f 23.50, Flakkeesche ld. f 3.20
3.50, Spuische id. f 3.503.60, Frlesche borgera f 3.20
3.30, alles per H.L.
PURMEREND, 16 September 1930.
Kaas. Aanvoer 26.000 K.G. als 21 stapels boerenkaas
met merk f 40, 12 st. fabriekskaas met merk f 40.
Boter. Aanvoer 1456 K.G. f 1.40—1.90 per Kg. Vee. Aan
voer 534 runderen, waaronder 353 vette koeien f 11.20,
per K.G. 116 melk- en geldekoeien f 180440, 20 vette
kalveren f 1.101.40, 161 kalveren: fokkalveren f 16
26. nuchtere kalveren f 1140, 60 stieren en 26 paar
den f 100200; 381 schapen f 3244, 839 lammeren f 23
35, 319 vette varkens, slachtvarkens 60—66 ct, zouters
5558 ct., per Kg.; 78 magere varkens f 2244, 192
biggen f 20—28, 06 bokken.
Eieren. Kippen- f 78, eenden- f 4.75.
Handel In vetvee goed, in melk- en geldekoeien ma
tig en zeer duur, in nuchtere kalveren ving, in schapen
en lammeren matig, in vette varkens iets trager.
Merkwaardig proces voor de Amerikaansche
rechters.
Te St. Louis heeft het echtscheldingsproces van don
milllonalr E. H. Otte sensatie en vroolljkheid verwekt.
Voor den rechter beweerde mevrouw Otte, dat haar
man in den loop der duizenden jaren, die zo beiden sa
menleefden, langzamerhand vele onaangename eigen
schappen had gekregen, welke haar in de huidige pe
riode van het huwelijk het leven ondraaglijk maakten.
Den tweeden procesdag hield Otte een sensationeele
rede in de rechtszaal. Hij zei o.a. dat zijn vrouw even
als hij rotsvast aan de zielsverhuizing gelooft. Krachtens
dit geloof hebben belden Ingezien, dat ze sinds vijfdui
zend jaar getrouwd zijn. Otte schilderde hoe hij zijn
vrouw bij do pyramlde van Gizeh had leeren kennen.
Ze was een dochter van den pharao, dus een prinses en
ze ontmoetten elkaar herhaaldelijk aan den oever van
den Nijl. Daar voederde de prinses de krokodillen met
lekkers. Op een nacht werd hot paar door den pharo
ontdekt en Otto die zich zijn toenmaligen naam niet
kan herinneren, maar verklaarde, dat zijn vrouw Am-
neris heette werd in den kerker geworpen. Door
voortdurend gefluister en gelach onder het auditorium
onderbroken, vertelde hij verder, hoe hij in de gevange
nis van den pharao een slaaf, dio hem bewaakte, door
stak en ontvluchtte. Heimelijk werd toen de bruiloft met
de ontvoerde prinses Amneris gevierd... „en sindsdien
zijn we getrouwd", verklaarde de millionair, een man
van in de vijftig met daverende stem, voor den rechter.
Helaas duurde de echt slechts kort. Op de vlueht door
de woestijn werd het echtpaar door wilde dieren over
vallen en opgegeten.
Hier is in het geheugen van den heer Otte een lacune.
Hij kan enkel maar vaststellen, dat hij zijn tegenwoor
dige vrouw na een wetenschappelijke en ontspannings-
rcis naar Egypte heeft leeren kennen in St Louis. Hij
herkende onmiddellijk de prinses Amneris en tot zijn
vreugde vertelde hem zijn vrouw, dat ook zij hom als
haar man, dien ze vijfduizend jaar geleden getrouwd had
herkende. Nu nam mevrouw Otte het woord en deelde
den rechter mede, dat elk woord, dat haar man had ge
sproken, waar was. Helaas was de „mooiste man van
Egypte" zooals ze hem bij de pyramide had leeren ken
nen, sedert veel veranderd. Niettegenstaande zijn groo-
ten rijkdom was hij zeer op den penning en viel haar
steeds met jaloerschheid lastig. Ze verzocht daarom het
huwelijk, dat ze vijfduizend jaar geleden gesloten had,
te ontbinden.
Na kort overleg verklaarde de rechter, die moeite had
om het er uit te brengen, zoo lachte hij, .het vijfduizend
jarig huwelijk voor ontbonden" In zijn motiveering
merkte hij op. dat voor het eerst voor een rechter zich
het geval voordeed, dat menschen met een dergelijken
„occulten roman" verschenen. Maar voor de rest was
het totaal onverschillig hoe lang het echtpaar E. H. Otte
getrouwd was. Het huwelijk werd ontbonden, omdat het
in den laataten tijd zelfs tot handtastelijkheden was ge
komen, aangezien meneer Otte mevrouw het servies naar
het hoofd had gegooid.
Fransche dorpjes, die tot den ondergang
gedoemd zijn.
Een medewerker van het Fransche blad L'Oeuvre
schrijft:
„Een dorpje in Frankrijk ligt op sterven; er zijn
nog maar negen inwoners, ouden van dagen waar
schijnlijk, die zich vasthechten aan hun stukje grond,
die nog standhouden rond hun torentje, rond hun
kerkhof. Geen oorlog heeft dit gehucht ontvolkt en
verwoest; het zal wel om de moeilijke levensomstan
digheden zijn, dat de menschen het de oen voor, de
ander nu verlaten hebben; de meisjes zijn gaan wer
ken in de fabrieken, de jongens zijn bij de spoor ge
gaan. laten de gelaten ouders maar trachten een
handjevol aardappels te winnen van don ondankbaren
bodem
„Dit is niet liet eerste dorp, dat zijn levenssappen
verliest en verdwijnt, maar ongelukkigerwijze is het
ook niet het laatste. Ik ken negorijen, waaruit de
jonge mannen en de jonge meisjes een voor een wog-
trekken: do arbeiders, die op het land werken zijn
vreemdelingen, die misschien nog eens eenmaal on
zen bodem in bezit zullen hebben. Dan zal men op de
winkelpuien Tsjechoslowaksohe, Italiaansche of Pool-
sche namen zien, in plaats van die van al de Can-
nes', Trómeaux en Cruchets uit de Sologne en de
Touraine.
„Zeker, ons geslacht zal de volledige verandering
niet beleven, dat kost tijd, maar heel wat minder dan
men denkt.
„Dit afsterven van de liefde voor het land heeft
diepe oorzaken, die vaak anders zijn, dan men denkt.
De slechte oogsten zijn niet anders dan een voor
wendsel te meer. Het meerendeel van hen, die elders
een gemakkelijker en profijtelijker werk gaan zoe
ken, acht zich te verstandig, te ontwikkeld om kool
te plante. De vtrlaten landerijen zijn "misschien wel
het losgeld voor den socialen vooruitgang
ERNSTIG VLIEGONGELUK IN ZWEDEN.
Twee dooden, onder wie de Spitsbergen-
vlieger Nilsson.
V.D. vernee-mt uit Stockholm:
Gistermiddag heeft in do vlieghaven van Stockholm
een ernstig vliegongeluk plaats gehad. Een machine
stortte omlaag, waarbij de heide inzittenden zeer ern
stig werden gewond. Op weg naar het ziekenhuis zijn
zij aan de bekomen verwondingen overleden.
De bestuurder van het toestel, een sportvliegtuig,
wh9 de bekende Spitsbergenvlieger Nilsson, die zich
bij de Nobile-expcditie heeft onderscheiden.
EEN NOODLOTTIG GEVOLG VAN EEN ONWEER.
Drie menschen gedood.
Bij een hevig onweer, dat zich Maandagmiddag in
den omtrek van Goteborg ontlastte sloeg de bliksem
in een boerenhoeve en brandde de electrische buiten
leiding door, die op den grond viel. Een dienstmeisje,
dat met de draden in aanraking kwam, en twee men
schen, die haar te hulp wilden komen, werden door
den electrischon stroom gedood.
Drie personen gedood, twee politieagenten
gewond.
Aneta seint uit Ponorogo:
Uit. Patjitan wordt vernomen, dat in het onder-
district Soedimoroe district Pafjitan, regentschap
Patjitan, afdoeling Ponorogo van de provincie Oost-
Java, gisteren godsdienstige relletjes zijn uitgebroken,
welke leidden tot een botsing met de bestuurspolitie.
Drie belhamels werden gedood, terwijl twee agenten
der bestuurspolitie ontbreken. De resident van Pono
rogo is derwaarts vertrokken.
AUTOBUS MET SCHOOLKINDEREN OMGESLAGEN.
Een en vijftig gewond.
Uit New York wordt gemeld:
Bij Warrenville in de omgeving van Cleveland, is
een autobus in een greppel gestort en omgeslagen.
Hierdoor werden 51 kinderen gewond, eenigen hun
ner zoo ernstig, dat voor hun leven wordt gevreesd.
DE LUCHTTAXI DER TOEKOMST?
Engeland gaat een nieuw luchtschip
bouwen.
V.D. verneemt uit Londen:
Het Britsche ministerie van Luchtvaart laat thans
een groot luchtschip bouwen, waarvoor men hoopt dat
het de „Luchttaxi der toekomst" zal worden. Het
luchtschip wordt zoodanig geconstrueerd, dat het mo
gelijk zal zijn om verticaal te starten en te landen. Het
wordt uitgerust met een 400 P.K. motor en zal een
snelheid kunnen ontwikkelen van 240 K.M. per uur.
RECHTER IN AMERIKA DOOR BANDIETEN
ONTVOERD.
Losgeld van zijn vrouw geëischt.
Uit New York wordt gemeld:
Een rechter van het Opperste Gerechtshof der Ver-
ecnigdo Staten is sedert een maand verdwenen en
blijkbaar door bandieten ontvoerd.
Alle nasporingen naar den vermisten rechter ble
ven vruchteloos. Gisteren ontving zijn eehtgenoote
evenwel een brief, waarin 20.000 dollar van haar werd
geëischt. indien zij haar man nog levend wenschte te
rug te zien.
Men neemt thans aan dat bandieten den rechter
uit wraak hebben ontvoerd en hem thans vasthouden
om van zijn vrouw geld te kunnen afpersen.
GEVANGENEN ONTVLUCHT.
In de gevangenis te Marche in de provincie Luxem
burg, waar zich slechts drie gedetineerden bevonden,
wisten deze een bewaker bewusteloos te slaan en vsr;
zijn sleutels te berooven, waarna zij de gevangenis-
poort openden en de vlucht namen. Twee der vluchte
lingen konden eenige uren later door de gendarmerie
gevat worden, de derde bleef echter tot dusver onvind
baar.
Waarom de ballonopstijging niet doorging.
Professor Piccard en de directie der Riedinger bal-
lonfabriek hebben samen een verklaring gepubliceerd
aangaande de Zondag niet gehikte opstijging, waaruit
blijkt, dat het geenszins aan de gasvulling heeft gele
gen. Deze had 's nachts om twee uur plaats op grond
van inlichtingen van den meteorologischen dienst te
Munchen. Van deze zijde was te kennen gegeven dat
de opstijging Zondagmorgen tusschen zes en zeven
uur zou kunnen plaats hebben, ingeval het weer om
2 uur in den voorafgaanden nacht nog niet veranderd
zou wezen. Nadat toen do ballon was gevuld met twee
en twintig honderd kub. m. waterstofgas bij helderen
sterrenhemel en volkomen windstilte, kwam er een
zwakke wind op, die nog geen bezorgdheid wekte;
maar toen tegen acht uur de opstijging zou plaats heb
ben, was de wind zeer in kracht toegenomen, zoodat
tengevolge van den druk boven op de ballon deze een
schuinen stand kreeg. De ballon zou nu eerst omhoog
hebben kunnen gaan nadat hij den gondel een heel
eind langs den grond zou hebben gesleept. Zoo moest
dan het besluit worden genomen de ballonvaart uit
te stellen en het gas uit te laten. Verdere schade is
niet geleden.
Onder de telken jare terugkeerende groote belang
stelling heeft gister in het middaguur de plechtigheid
plaats gehad van de opening door onze Koningin,
van het parlementaire zittingsjaar 19301931.
Voor belangstellingsbetoon was er dit jaar te meer
reden, nu tijdig vooraf bekend was geworden in de
eerste plaats dat de Koningin-Moeder thans ook in
de koninklijke staatsiekoets zou plaats nemen mot de
Koningin, den Prins en Prinses Juliana, en ten tweede
dat, in afwijking van hetgeen sedert den mobilisatie
tijd gebruik was geworden, om met een kleinen stoet
van het Koninklijk paleis naar de vergaderzaal te
rijden, dit jaar, voor het eerst na 16 jaar, die stoet
uitgebreidheid zou krijgen en zou uitrijden nagenoeg
in den luister van vóór 1914. De reserve „nagenoeg"
moest in zoover gebezigd worden, omdat er toch nog
iets aan den stoet zou moeten blijven ontbreken in
dien zin, dat de zes rijtuigen meer. welke ditmaal de
stoet zou tellen, vroeger alle getrokken werden door
vier paarden, doch thans door twee, hetgeen echter
niet zoo heel veel afbreuk deed aan den brillanten
aanblik, welken de Koninklijke cortègo bood in ver
gelijking met de laatste zestien jaar, toen de stoet
slechts twee rijtuigen telde, dat van den opperceremo-
niemeester en de Koninklijke staatsiekoets met de
Koninklijke familie.
Het was al in de vroege morgenuren een gezellige
drukte in de stad. aldus de N.R.Crt.. Uit vele parti
culiere woningen, vooral uit die, gelegen langs den
weg, dien de stoet zou volgen, was de vaderlandsche
vlag ontplooid. En natuurlijk was de trek van het
publiek vooral naar het Koninklijke paleis en het
Binnenhof.
Zij, die bij het paleis stonden, achter de politie-
afzetting, konden de Koninklijke familie reeds har
telijk begroeten, toen deze per auto van het Huis ten
Bosch, waar zij verblijft, eenigen tijd vóór 1 uur naar
het paleis in het Noordeinde kwum rijden. En voorts
konden de honderden daar ter plaatse zich verlus
tigen in de aanblik van de aankomst der eerewacht
van de grenadiers welke zich met de Koninklijke Mi
litaire Kapel, onder leiding van kapitein Walthcr
Boer, en met het regimcntsvaandel, ter weerszijden
van het paleis opstelde, om straks de Koninklijke
familie de militaire eer te bewijzen. Vertier werden
de kijklustigen aangenaam bezig gehouden door de
aonkomst voor het paleis, tegen het uur van ver
trek, van den stoet, van de detachementen cavalerie,
aangewezen om den stoet te openen en te sluiten, de
leden van het militaire huis der Koningin, allen te
paard, wien direct achter het Koninklijke rijtuig een
plaats in den stoet is aangewezen en het aanrijden
van de gala-koetsen en vooral de prachtige gouden
koets.
Om óén uur vnrmde de stoet zich.
Aan het hoofd ging een detachement van 72 rui
ters. onder bevel van een ritmeester, waarbij de
standaard van het regiment en het vrijwillige mu
ziekkorps der huzaren, dat gezellige muziek ten ge-
hoore bracht.
De regimentscommandant en zijn adjudant reden
met het detachement mee.
Achter dit openingsdetachement volgden onmiddel
lijk een rijknecht-majoor en twee rijknechts te paard
in hun gala-livrei.
Daarachter sloten zich de zeven galakoetsen aan,
bespannen met twee paarden.
Nadat alle deze rijtuigen achtereenvolgens waren
weggereden, kwam het groote moment: daar reed de
met acht paarden bespannen gouden koets voor. De
militair, die bij een der vleugels van het paleis stond,
hief een oranjevaantje omhoog, het sein, doorgegeven
op dezelfde wijzo aan vele andere tot aan het Malie
veld opgestelde militairen, dat de Koningin het pa
leis verliet en dus het eerste der minuutschoten uit
de in het Malieveld opgestelde artilleriebatterij
moest worden gelost. En zeer kort na het eerste sein
daverde het eerste kasonschot door de lucht, pre
senteerde de eerewacht het geweer en speelde de
Koninklijke Militaire Kapel zacht en plechtig het
Wilhelmus, oude toonzetting.
Onder daverende toejuichingen stapten de Koning
in, de Koningin-Moeder, de Prins en Prinses Ju
liana in de gouden koets.
De Prins en Prinses Juliana zaten tegenover de
Koningin en de Koningin-Moeder.
Naast elk der acht paarden ging een koetsier en
aan elke zijde van de koets liepen vier lakeien.
Alle vorstelijke personen droegen het lint van het
grootkruis van den Nederlandschen Leeuw.
Toen het koninklijk rijtuig zich in beweging stelde
plaatsen zich de chef van het militaire huis der
Koningin, gep. vice-admiraal F. Bauduin, te paard,
ter rechterzijde, en de gouverneur der koninklijke re
sidentie, luitenant-generaal Insinger, commandant
van het veldleger, ter linkerzijde van de koets en
reden, een weinig achter het portier, mede.
Achter de staatsiekoets reden te paard, twee aan
twee, de adjudanten in buitengewonen dienst.
Achter dezen ruiterstoet sloot een detachement van
72 ruiters den algemeenen stoet.
Bij aankomst aan de grafelijke zalen, welker pe
ristyle als gewoonlijk overhuifd was met het breede
roodfluweelen baldakijn met gouden franjes, vonden
de Koningin en de andere leden der koninklijke fa
milie ter begroeting aanwezig een eerewacht, gewor
ven uit de afdeeling van het korps mariniers te Rot
terdam, met het vaandel. liet muziekkorps van d?
Koninklijke Marine zette het oude Wilhelmus in en
onder de tonen van dit lied besteeg de Koningin, ge
volgd door Koningin-Moeder, Prins en Prinses, ter
wijl de vaandeldrager zijn vaandel diep deed neigen,
do naar den ingang der Ridderzaal leidende treden
Boven werd de Koningin, alvorens zij de zaal bin
nenging, begroet door hare adjudanten in buitengc-
onen dienst der zeemacht.
Daarna betraden de vorstelijke personen, gevolgd
'oor alle dames en heeren der Hofhouding, die in
den stoet hadden meegereden, de zaal, waar H.M.
werd ontvangen door de gemengde commissie uil
Eerste en Tweede Kamer, aangewezen om de Vorstin
in- en uitgeleide te doen. En zoo begaven Ilare Ma
jesteit, de Koningin-Moeder, de Prins en de Prinses,
gevolgd door het hooge geiblschap hofdignitarissen,
zich naar de gereedstaande vier zetels op den Troon,
waar de leden van het uitgebreide gevolg de hun in
het officieel programma aangewezen plaatsen achter
en ter zijde van de Koninklijke zetels innamen.
Hierna, nam de Koningin het woord tot het uit
spreken van de Troonrede.
Nadat de plechtigheid was geëindigd, ruim half
twee, werd met hetzelfde eerbetoon door de eere
wacht der mariniers de terugtocht naar het paleis
in het Noordeinde aanvaard. De vorstelijke personen
werden ook op het Binnenhof geestdriftig toege
juicht.
Naar traditie hadden de leden van het corps di-
plomatique met hun dames, die de plechtige opening
in de zaal hadden bijgewoond, zich bij het passeereri
van den stoet opgesteld nabij de middelste poort van
het Binnenhof, om daar der Koninklijke familie een
groet te brengen.
Bij het paleis werden de Koninklijke familie de
zelfde militaire honneurs gebracht als bij het ver
trek naar de grafelijke zalen.
In de Ridderzaal.
De Ridderzaal bood den gewonen levendigen aan
blik. Van de Kamerleden ontbraken de sociaal-de-
mocraten, van de ministers was de minister van bui-
tenlandsche zaken wegens verblijf te Genève afwezig.
Eenigen tijd na de opening van de vergadering
door den voorzitter der Eerste Kamer, mr. W. L. ba
ron de Vos van Steenwijk, betrad de oKninklijke fa
milie de Ridderzaal, voorafgegaan en gevolgd door
hofdignitarissen en de commissie van in- en uitge
leide. De Koningin, die een kleed van turquoise
blauw en een toque in dezelfde kleur met grijze
struisveeren droeg, werd begeleid door het lid der
Eerste Kamer mr. Fock, de Koningin-Moeder, gekleed
in donkergrijs kleed met donkergrijzen hoed, door
het lid der Tweede Kamer Van Vuuren, de Prins, in
admiraals-uniform, door het lid der Eerste Kamer
Van Citters, en de Prinses, gekleed in grijsblauwe
japon met een hoed in dezelfde kleur, door het lid
der Tweede Kamer Rutgers van Rozenburg.
De voorlezing van de troonrede duurde slechts en
kele minuten.
Toen de oKninklijke familie na de voorlezing de
zaal verliet, stemden alle aanwezigen in met een
door den heer Duymaer van Twist aangeheven „Leve
de Koningin."
N*u toegelaten. Wordt het verplicht?
Zooals reeds in een kort bericht gemeld, wordt blij
kens de „St.-Crt." toestemming verleend voor het ge
bruik van aardappelzetmeel als grondstof voor de be
reiding van brood onder bepaalde voorwaarden.
Dit is een crisismaatregel, welke ten doel heeft den
landbouw, speciaal de aardappelverbouwers, te helpen
aan een ruimer afzetgebied voor aardappelen.
Zijn wij wel ingelicht, dan is dat K.B. een eerste stap.
Het Broodbesluit verbood tot n utoe aardappelmeel in
brood te verwerken. Dat verbod is thans opgeheven.
Het moet in de bedoeling liggen eerlang, als crisis
maatregel, te komen tot een verplichting voor de bak
kerij con zeker kwantum aardappelmeel in brood te
verwerken.
Inderdaad is het zeer waarschijnlijk, dat met- de op
heffing van het verbod de landbouw niet zal worden
geholpen, want naar men uit die kringen verneemt
gevoelt de meel-industrle er al heel weinig voor vrij
willig aardappelmeel in broodmeel te verwerken, om
dat er Immera overvloed van tarwe is en de tarwe-
prijzen zeer laag zijn.
De meelindustrifc is er ontstemd over, dat zij in den
maatregel niet is gekend, evenmin als trouwens in de
plannen om te geraken tot een maalgebod voor inland-
sche tarwe. De Nederlandsche industrie, zoo hoorden
wij verder, koopt wel degelijk inlandsche tarwe als de
kwaliteit goed i6. Maar dit jaar Is de kwaliteit niet
schitterend.
Uit de kringen der bakkerij vernamen wij, dat men
er daar niet aan denkt aardappelmeel in brood te ver
werken, als het niet wordt verplicht Het brood zal
niet goedkooper worden, daar aardappelmeel op het
oogenblik zeker niet goedkooper is dan zuiver tarwe
meel, en de kwaliteit zal achteruitgaan.
Een verplichting zouden de bakkers zeer ongaarne
zien. Eij zouden er slechts ontevreden klanten door
krijgen.
Als men, zoo redeneert men in de kringen der meel
fabrieken en der bakkerij, de aardappelverbouwers wil
helpen, laat men dan propaganda maken voor grooter
aardappelverbrulk, maar niet een maatregel nemen,
die niet in het belang is van de broodverbruikers.
Uit dit alles blijkt nog weer eens hoe moeilijk het
is, speciaal bij crisismaatregelen, het allen partijen naar
den zin te maken. Hbl.
Wat de regeering met haar vlootplan beoogd, kan
niet door den beugel.
Verleden jaar bij de verkiezingen was het niet aan
de orde. Dat er vlootuitbreiding zou komen, verwacht
te niemand en kon ook niemand verwachten, omdat
de r.k. minister Lambooy en de R.K. Staatspartij
zich er tegen hadtien verklaard.
Najaar 1929 hadden drie partijen op vlootverster-
king aangedrongen: de liberalen, de anti-revolution-
nairen en de christelijk-historischen.
De roomsche minister Lambooy weerstond dien
aandrang en had daarbij den steun zijner partij.
Zóó zijn we de verkiezingen ingegaan en stellig
hebben de katholieken hun millioenen stemmen me
de te danken aan het feit, dat zij de militairisten
hadden teruggewezen.
Maar wat zien we nu?
Er komt een nieuw ministerie en dit staat onder
roomsche leiding.
In dat ministerie komt opnieuw een roomsche
minister van defensie, al heet hij nu Deckers en
niet Lambooy.
En wat doen deze katholieken?
Als of ze volkomen vrij waren, komen ze met een
vlootplan; de verwachte besparing op de militaire
uitgaven blijft weg, ja het loopt zelfs uit op ver
zwaring van lasten.
Dat is erg, zulk een frontverandering, doch als het
zich nu beperkte tot de ministers Ruys de Beeren-
brouck en Deckers, zou men kunnen zeggen:
Een mensch kan zich vergissen; ook het beste
paard struikelt wel eens.
De fout blijft echter niet beperkt tot de twee ge
noemde heeren. Hun heele Kamerfractie schijnt ach-
ler hen te staan!
Dat is het erge in deze zaak, want dit lijkt beden
kelijk veel op politieke misleiding, omdat deze partij
nu precies het tegenovergestelde schijnt te zullen
loen, van wat haar verkiezingspropaganda met het
geen daaraan vooraf was gegaan in de Kamer, mocht
doen verwachten.
Dat is wat o.i. politiek ongeoorloofd mag
heeten en wat velen er toe drijft het petitionnement
tegen het vlootplan met graagte te teekenen.
Vergadering van den Raad op Dinsdag 16 September
1930, des morgens 10 uur.
Afweaig zijn de heeren Brugman en Honingh.
Voorzitter de heer J. Koster, burgemeester; Secreta
ris de heer A. de Ridder.
De Voorzitter opent met een woord van werk om de
vergadering, waarna de notulen der vorige vergadering,
onveranderd worden goedgekeurd.
Mededeelingen.
De leening van f 50.000 voor schoolbouw te Winkel en
te Lutjewinkel ls geplaatst bij de Hollandsche Sociëteit
van Levensverzekering te Amsterdam, tegen een rente
van 4% pet, koers 100.
De heer J. de Veer, in de vergadering van 23 Juli 1930
benoemd tot Ambtenaar van den Burgerlijken Stand de
zer gemeente is als zoodanig beëedigd ter terechtzitting
van de Arrondissementsrechtbank te Alkmaar op 7
Augustus 1930.
Het automatisch begraaf toestel, waarvoor bij raads
besluit van 20 December 1929 een crediet van f 200 werd
verleend, ls thans aangeschaft
Tusschen Rijk en Gemeente ls een contract gesloten
voor de verhuring van het Post- en Telegraafkantoor
voor de jaren 1932 tot en met 1936 tegen een huurprijs
van f 700 per jaar.
Door B. er. W. is besloten tot aanschaffing van naai
machines ten behoeve van het handwerkonderwijs en
is de levering opgedragen aan de Dames Lange.
Ingekomen stukken.
Een besluit van Ged. Staten dezer Provincie houden
de goedkeuring van het besluit tot onderhandsche ver
huring van het speelterrein te Lutjewinkel;
Een besluit van hetzelfde college houdende goedkeu
ring van de suppletoire begrooting voor 1929;
Een besluit van hetzelfde college houdende goedkeu
ring van de suppletoire begrooting voor 1930.
Een besluit van hetzelfde college houdende goedkeu
ring der af- en overschrijving 1929.
Een berioht van den heer H. Hofman te Barslnger-
horn, dat de benoeming door hem en zijn echtgenoot»
tot vader en moeder In het Tehuis voor Ouden van Da
gen wordt aangenomen; 8 Augustus 1930 hebben zij hun
functie aanvaard.
Een dankbetuiging van den heer C. Pie, voor de hem
toegekende gratificatie.
De heer Honlngh komt ter vergadering.
Een mededeeling van den Minister van Binnenland-
sche Zaken en Landbouw over bijdrage voor de water
voorziening van den Groetpolder.
Uit het schrijven blijkt dat voor de aansluiting van den
Groetpolder aan het waterleidingnet geen bijdrage door
het ministerie zal worden verleend, wat door den Voor
zitter wordt betreurd.
De heer Van Wijk vraagt of als aangetoond kan wor
den dat het waterpeil In den Groetpolder door de droog
making van de Wieringermeer gedaald is, geen steun
van het rijk zou kunnen worden verkregen. Voorheen
hadden de menschen voldoende brongas en nu moeten de
putten verlaagd worden om nog wat gas te verkrijgen.
In die richting zou spr. dus een beroep op het Ministe
rie willen doen.
De Voorzitter zegt dat alle motleven door B. en W.
aangevoerd, gebaseerd waren op wat de heer Van Wijk
zegt.
De heer Brugman komt ter vergadering.
De Voorzitter vervolgt dat er is gezegd dat een en
ander zou worden onderzocht, ja zelfs zou het niet on
waarschijnlijk zijn dat de gemeente het onderzoek moest
Instellen om aan te toonen dat de Zuiderzeewerken oor-
zaak waren dat minder brongas werd verkregen. Dat zou
een zeer moeilijk onderzoek zijn geweest en had door
ingenieurs Ingesteld moeten worden. Tot zoover is het
evenwel niet gekomen, want er is reeds een afwijzende
beschikking.
De heer Van Wijk vindt het wel heel gemakkelijk om
een dergelijke zaak van zich af te schuiven, maar
iemand die een dergelijk werk aangrijpt, komt ook voor
de dingen die er uit voortvloeien te staan.
De Voorzitter wijst op de groote consequentie die er
voor het rijk aan zou vastzitten, als bijdrage werd ver
leend, want het loopt langs den geheelen rand der Zuider
zee, in Anna Pau)«w»*v Andijk enz. en dat zal het Rijk