SchagerCourant
De Langendijker Groentenveilingen.
Tweede Blad.
De Landbouwcrisis.
Provinciale steun voor
den tuinbouw.
De malaise in den NoordhoUandschen
tuinbouw.
Uit onze Omgeving.
ANNA PAÜLOWNA
Een
protest tegen het
V1 o o t p 1 a n.
Zeer ongunstige uitvoercijfers
over de maand September.
Uw Kindje.
W1ER1NGERWAARD
Dinsdag 28 October 1930
73ste Jaargang. No. 8755
Wat het voorloopig verslag in de Tweede
Kamer daarover zegt. Zeer vele leden
vorklaren zich onvoldaan over het be
leid van den minister.
Verschenen is het Voorl. Verslag der Tweede Ka
mer over hoofdstuk V (Binnenl. Zaken en Land
bouw) der Rijksbegrooting voor het dienstjaar 1931.
Daaraan is het volgende ontleend:
De landbonw-crisis.
Zeer vele leden verklaarden zich onvoldaan over
het beleid van den minister, voorzoover dat de afd.
Landbouw van zijn departement betreft. In andere
landen toonen de Regeeringspersonen, ook de Ka
binetsleiders, voor soortgelijke verschijnselen de
grootste belangstelling. In Nederland schijnt de Re
geering in dezen de leiding uit handen te willen
geven. De instelling van de commissie-Lovink wekt
althans allen indruk, dat zulks het geval is.
De instelling dezer commissie kon bij de meeste
der hierbedoelde leden weinig bewondering wekken.
Een commissie als deze, waarin uiteraard verschil
lende elementen van het bedrijf vertegenwoordigd
eijn, kan niet anders dan eenige algemeene maatre
gelen voorstellen.
Gaarne zouden de hier aan het woord zijnde leden
Intusschen vernemen, of het juist is, dat de com
missie-Lovink aan de Regeering reeds verscheidene
voorstellen heeft gedaan, welke deze niet bereid is
over te nemen. Mocht dit inderdaad het geval zijn,
dan zouden zij willen vragen, wat deze voorstellen
behelzen. Bij hun critiek op de instelling der com
missie wilden deze leden niet voorbijzien, dat zij met
voortvarendheid heeft gewerkt.
Verscheidene leden verklaarden in zake de instel
ling van de commissie-Lovink en omtrent den in
houd en het lot van haar voorstellen volkomen on
verschillig te zijn. Gezien den toestand, waarin de
landbouw thans verkeert, behoort de Regeering in
grijpende voorstellen aan de Staten-Generaa.1 te
doen.
Andere leden verzetten zich met klem tegen de
gedachte, dat het benoemen van de commissie-Lo
vink, een bewijs zou zijn van een minder actieve
persoonlijke bemoeiing van den minister met de za
ken van den Landbouw.
Verscheidene leden vroegen of de minister bereid
ls, te doen blijken van zijn inzicht in de oorzaken
..van dp crisis alsmede van zijn oordeel over elk der
in het bovengenoemde program vermelde punten,
voorzoover die aanstonds te nemen maatregelen be
treffen.
Sommige leden bleven in een afzonderlijk depar
tement van Landbouw een noodzakelijke voorwaar
de zien voor een richtige behartiging van de belan
gen der velen, die bij dit bedrijf betrokken zijn. An
dere leden zouden desnoods genoegen willen nemen
met de weder-aanstelling van een directeur-generaal
van don tLandbouw.
Wat' dè aanstonds te nemen maatregelen betreft,
pleitten verscheidene leden krachtig voor het ver-
leenen van steun aan graanbouw, fabrieksaardap-
pelverbouw en suikerbietenverbouw.
Sommige leden, die wezen op de groote moeilijk
heden, welke sommige groepen van tuinbouwers on
dervinden, drongen met klem aan op het verstrek
ken van credieten uit de schatkist aan deze groepen.
Verscheidene andere leden verklaarden gaarne al
le maatregelen te willen steunen, welke tot hulp
van den zoo bedreigden landbouw zouden mogen
worden genomen. Zij meenden echter, dat zulke
maatregelen inzonderheid ten aanzien .van den
fabrieksaardappel en suikerbieten-
verbouw gewenscht zijn. Het zg. Suikerwetje,
dat in den afgeloopen zomer is tot stand gekomen,
heeft in verband met de prijsdaling, welke sinds
dien nog heeft plaats gehad, slechts een zeer on
voldoenden steun geleverd.
Een aantal leden verklaarden in dit verband het
le betreuren, dat op de begrooting niet een algemeene
post voorkomt, waaruit de minister voor het toepas
sen van steunmaatregelen, indien hij die noodig
acht, kan putten.
's Ministers aandacht werd gevestigd op den aan
voer van enorme hoeveelheden graan uit Sovjet-
Rusland, waardoor de prijzen op de internationale
markt zeer worden gedrukt, Naar het gerucht wil,
zou dit verschijnsel minder een economisch dan wel
een politieke oorzaak hebben. Het nemen van maat
regelen hiertegen achtten de hierbedoelde leden
noodzakelijk. Andere leden, overtuigde tegenstan
ders van invoerverboden of beschermende rechten,
Bloten zich bij dezen aandrang aan.
De vraag werd gesteld, of nog de indiening van
een wetsontwerp, houdende de verplichting tot het
gebruik van een bepaalde hoeveelheid inlandsche
tarwe bij de broodbereiding, is te wachten.
Wederom werd gevraagd naar verlichting van so
ciale lasten en belastingen voor den landbouw. Ver
scheidene leden gaven als hun meening te kennen,
dat het vóór alles gewenscht is, den export van
daarvoor in aanmerking komende landbouwproduc
ten zooveel mogelijk te bevorderen.
HET ADVIES DER STATEN COMMISSIE.
Er wordt met spoed gewerkt.
Als onze lezers deze krant ontvangen, zal de be
slissing over het voorstel van Ged. Staten waarschijn
lijk reeds gevallen zijn. Daarom lijkt hot ons ook
Overbodig om uitvoerige mcdedeelingen te doen uit
»<?t rapport der Staten-Commissie, dat dit voorstel
onderzocht.
k'it haar advies blijkt, dat in 1923 aan ongeveer
BW personen een crcdiet is verleend van f340.000.
Hiervan moet nu nog bijna fS3.000 worden afgelost
degens 214 voorschotten. Totnogtoe is een bedrag
pl.m. f30.000 oninbaar gebleken.
Het voornemen om thans de medewerking der ge
meenten te vragen, voor 30 van de te verleenen
credieten, vond algemeen toejuiching. Dit was ook
het geval met het laten vervallen van den eisch,
in l)elanghebbenden zelf voor borgstelling van
10 van het crediet zouden moeten zorgen. Naar
werd medegedeeld, hebben zich in 1923 gevallen
voorgedaan, dat de grondeigenaar borg bleef voor
deze 10 ten einde zich op deze wijze te verzeke
ren van de betaling der pacht uit het Provinciaal
voorschot. Ook waren nog wel eens borgen opgege
ten, die niet voldoende kapitaalkrachtig waren, wat
ons uitliep op verliezen.
In (|c'Commissie is ook verdedigd om het aandeel
oer Provincie op 80 te stellen, doch blijkbaar vond
de groote meerderheid een verdeeling van 70 en
30 redelijk en billijk.
Enkele leden hebben zich de vrijheid voorbehouden
om te zijner tijd ook steun te bepleiten voor andere
takken van den landbouw.
Opgemerkt werd, dat het voorstel van Ged. Staten
en dat der soc.-dem. Statenfractie slechts in zooverre
verschillen, dat bij dit laatste sprake is van een be
perking der rente tot 3 hetgeen insluit, dat de
meerdere rente als een indirect subsidie aan de crc-
dietvragende tuinders ten goede zou komen. Dit werd
door enkele leden verdedigd, terwijl een der leden
een pleidooi leverde voor rentelooze voorschotten.
Een groot aantal leden verklaarde zich echter voor
't voorstel van Ged. Staten, en het advies der Com
missie is dan ook om dit te aanvaarden, hoewel en
kele leden zich hun stem ten aanzien van het voor-
stel-Polak c.s. hebben voorbehouden, indien dit niet
ten gunste van dat van Ged. Staten wordt ingetrok
ken.
Een voorstel van eenige leden van Prov.
Staten.
De Statenleden van Noord-Holland, de heeren Mie-
dema, C. H. Guepin, Boswijk, Walraven Boissevain,
P. Stapel, A. Asscher, J. J. Korff en M. Boissevain—
Pijnappel, hebben een volgend voorstel gedaan aan
de Prov. Staten, ten einde te besluiten tot instelling
van een commissie tot hot bestudeeren van de oor
zaak van den slechten toestand van den tuinbouw in
hun gewest en tot het aangeven van maatregelen,
die door de provinciale overheid in samenwerking
met andere overheidscolleges en organisaties van be
langhebbenden genomen kunnen worden ter verbete
ring van den toestand in dit bedrijf. Na den maat
regel, die door Ged. Staten wordt voorgesteld om de
in het gewest bestaande nood van de tuinbouwers te
verminderen, meenen de voorstellers, dat het noodza
kelijk moet worden geacht een onderzoek in te stel
len naar de oorzaak van den nood en in hoeverre
dezen nood al dan niet van tijdelijken aard kan wor
den geacht. De maatregel, welke Ged. Staten voor
stellen te nemen, draagt het karakter van een maat
regel van tijdelijken aard en kan als zoodanig onder
steund worden. Daarna zal echter moeten worden
nagegaan of de tuinbouw in de toekomst betere tijden
kan tegemoetzien, waarvoor het noodig zal zijn de
oorzaak van de tegenwoordige malaise na te gaan
en te onderzoeken, welke maatregelen kunnen wor
den voorgesteld om tot blijvende verbetering aanlei
ding te kunnen geven. Daartoe zal een commissie
worden benoemd.
pAlSlflA-vANmKEMBURQ'S-
le A ••iLEVERTR/
T"-LEEUWARDEN- 'H
Zaterdagavond hield de plaatselijke afdeellng der
S.D.A.P. eene openbare vergadering in de concertzaal
van den heer C. Slikker, welke was bedoeld als een
protest tegen het Vlootplan van minister Deckers. Of
schoon de inmiddels reeds plaats gehad hebbende aan
neming van -het Vlootplan in de Tweede Kamer en daar
bij de vuile wegen beiden medewerkten om een ruim
bezoek tegen te gaan, was toch de zaal tot de afschutting
flink bezet
De Voorzitter, de heer Jb. Raven, sprak een kort wel
komstwoord, waarin hij er zijn verheugenis over uit
sprak, dat de petitionnementsactie in Anna Paulowna
zoo goed geslaagd was. Inplaats van nog geen 1400, zoo
als in 1923, waren thans toch 2033 handteekeningen op
de lijsten van S.D.A.P. en N.V.V. verzameld, terwijl op
die van Kerk en Vrede ook nog 33 handteekeningen wa
ren geplaatst Spr. bracht voor deze prestatie dank aan
de vele werkers, die hiervoor avond aan avond op stap
waren gegaan.
Ook de heer Van der Vall vangt zijne rede aan met
te herinneren aan de petitionnementsactie. Anderhalf
millioen, het is zoo gemakkelijk gezegd, maar als het
betreft het verzamelen van anderhalf millioen handtee
keningen, moet men eerbied hebben voor de moeite en
volharding, welke zooveel mannen en vrouwen in den
lande zich hiervoor hebben getroost. Vooral op het
platte land, met zijn lange afstanden, dikwijls bij slecht
weer. is eene enorme taak vervuld. Spr. is er dan ook
trotsch op, deel uit te maken van een zoo levendige,
Idealistische beweging, die dit resultaat in zoo korten
tijd heeft weten te bereiken. Spr. kan de Christelijke
Kamermeerderheid, die voor aanneming van het Vloot
plan heeft gezorgd, dan ook wel zeggen, dat, wanneer zij
meent er nu af te zijn, zij het mis heeft. Spr. hoorde
straks een opmerking, dat deze vergadering mosterd na
den maaltijd zou zijn. maar spr. zou daarop willen ant
woorden. dat juist mosterd zeer lang nabrandt op den
tong. Spr. citeert dan uit de gehouden redevoeringen
der kamerleden, de motieven, welke zij voor hun voor
stemmen ten beste gaven, en neemt deze motieven
onder de loupe. Vooral de katholieke democraten, met
Max van Poll voorop, die reeds omrolden vóór de bal
van Nolens en Ruijs hen had bereikt, worden hierbij
niet ontzien. Deze toch dragen steeds hun anti-militai-
rlsme voorop. Men heeft nu echter kunnen zien, wat dit
waard ls. En wanneer Ridder van Rappard in de Kamer
smaalt op de „handteekeningen van tien duizenden kin
deren" wijst spr. er op. dat deze zel'de kinderen wèl vol
waardig worden geacht voor het kazerneleven en voor
de fabrieken, als de bourgeoisie ze daarvoor noodig meent
te hebben. Spr. komt dan terug op de middelen, welke
voor dit vlootplan noodig zijn. Inplaats van hulp te ver
leenen aan land- en tuinbouw, nu deze eene zóó moeilij
ken tijd doormaken, besteedt de Regeering de gelden tot
uitbouw van het militairisme. Spr. heeft het al bijzonder
erg gevonden, dat Ged. Staten van Noord-Holland toen de
Sociaal Democratische Fractie, evenals bij de vorige
tuinbouwcrisis, ook thans weer op steun aan de tuin
ders aandrong (wat nog niet zeggen wil. dat dit door de
Soc. Dem. de meest gewenschte wijze van hulpverleenen
wordt geacht) en toen zij daarbij van den kant van Ged.
Staten wel sympathie bleek te ontvangen, aan deze sym
pathie-betuiging toevoegden: „Van onze Regeering heb
ben wij echter beslist geen hulp te verwachten." En toch
is het voor ieder duidelijk, dat onze tuinbouw bij den
tegenwoordigen gang van zaken, indien hulp achterwege
blijft, te gronde gaat
Maar dezelfde regeering, die bij de hulp aan den tuin
bouw te verleenen, achterwege blijft, komt met een plan
voor het bouwen van een vloot, die, dat kunnen wij allen
narekenen, niet zal behoeven te worden gebruikt tegen
zwakkeren dan wij (die vallen ons niet aan). Als wfj
Indonesië moeten beschermen, zal het zijn tegen een der
grootste mogendheden. Nu is spr. geen militair deskun- 1
De voorstellen voor steun aan de nood
lijdende tuinders gedaan door Ged.
Staten, zeer onvoldoende.
Slechte prijzen voor aardappelen idem
voor roode, gele en witte kool. Uien
achternitloopende prijzen bij verminderden
aanvoer. Bieten en peen slechte prijzen.
Chinecsche kool buitengewoon slecht.
Ook bloemkool lager.
Uit de statistische opgaven, die over den uitvoer der
tuinbouwproducten door het bureau voor de statistiek
over September zijn gepubliceerd, is duidelijk te zien. hoe
de uitvoer stokt en hoe die naar Duitschland ten zeer
ste in het gedrang is gekomen. Voor witte en roode kool
moet de export nog beginnen, doch de prijzen zijn zoo
laag dat de tuinders nog niet tot aanvoer aan de vellin
gen overgaan. We laten hier eenige cijfers van den uit
voer volgen, omdat onze tuinders ongetwijfeld belang in
een en ander zullen stellen en ze er voor een deel uit
kunnen leeren, wat voor den Langendijker tuinbouw als
de voornaamste oorzaak van de slechte finantieele uit
komsten kan worden aangemerkt
Aan witte en savoyekool werd 1360 ton (v. j. 3569 ton)
in het buitenland afgezet, waarvan 609 ton in Frankrijk,
274 ton in Zwitserland en 310 ton In België. De uitvoer
van roode kool bedroeg 9000 ton. waarvan België 417
ton ontving, Duitschland 145 ton, Gr. Brittannlë 166 ton,
Frankrijk 100 ton, Checho-Slowakije 100 ton. De export
V£in bloemkool was reeds aanzienlijk afgenomen, 2721
ton (v. j. 8477 ton) verliet het land: 1770 ton naar
Duitschland, 423 ton naar Frankrijk, 332 ton naar België
Ook de uitvoer van uien en sjalotten was in September
heel wat kleiner dan verleden jaar: 8036 ton (v. j. 14615
ton) werd naar het buitenland verzonden en daarvan
vond 6538 ton plaatsing in Engeland, 494 ton in België,
269 ton in Zweden, 115 ton in den Ierschen Vrijstaat en
234 ton in Duitschland. De tomaten hadden een export-
cijfe van 10275 ton (v. j. 19948 ton). Gr, Brittannië kreeg
van dat kwantum 7050 ton, Duitschland 2880 ton. Aan
peen werd uitgevoerd 1500 ton (v. j. 1208 ton), grooten-
deels met Engelsche bestemming. De export van kom
kommers beliep 1767 ton (v. j. 3917 ton); bijna alles ging
naar Duitschland. Ook de uitvoer van kleiaardappelen
was heel wat kleiner dan verleden jaar September. In
die maand werd 14609 ton uitgevoerd, tegen 37448 ton
in September 1929. De grootste afnemer was België met
4936 ton, Uruguay kocht 2360 ton, Gr. Brittannië 2225
ton. Frankrijk 1272 ton en Duitschland 1161 ton.
Waar dus de uitvoer van tal van tuinbouwproducten
aanmerkelijk ls geslonken, moet dit zijn funeste gevolgen
meebrengen voor de financieele resultaten..
Het praeadvies dat Ged. Staten hebben uitgebracht
op de voorstellen voor steunverleening aan den tuinbouw,
zal ongetwijfeld door vele tuinders met zeer gemengde
gevoelens zijn gelezen. Eenigszins hardvochtig doet het
aan te lezen: „Het komt ons voor, dat gelet op dit uit
gangspunt, de tuinders, die in 1923 een voorschot onder
provinciale garantie verkregen en dit nog niet geheel
aflosten, in het algemeen voor een nieuw voorschot niet
in aanmerking komen". Het is ons bekend, dat tal van
die voorschotten nog niet geheel zijn afgelost en wij dur
ven de stelling poneeren, dat het een uitzondering is, als
dit niet-aflossen niet een gevolg is van de onmogelijk
heid, teroorzaïütt door de slechte uitkomsten van het be
drijf, om af te betalen. Hard is het daarom voor te stel
len, die tuinders, welke die voorschotten natuurlijk ver
kregen op het oogenblik, dat ze aan den rand van den
ondergang stonden, niet meer voor nieuwen steun in
aanmerking te doen komen, omdat ze, door de ongunst
der tijden, nog verder dien afgrond zijn ingegleden.
Onaangenaam doet ook het voorstel aan, om slechts voor
70 pet. borg te spreken en 30 pet. op den rug der ge
meenten te schuiven, die, de gevolgen van de crisis juist
het ergst gevoelend, daar de bron, waaruit de financiën
moeten vloeien, voor een deel is opgedroogd, zich In de
meest ongunstige positie bevinden. Van renteloo/e
voorschotten willen Ged. Staten ook al niet weten;
zelfs voor een laag rentetype voelen ze niet. Als de Boe
renleenbanken een lage rente willen, nu ja goed, maar
niemand ls zoo naief te veronderstellen, dat de Boeren
leenbanken dit zullen doen: zij zijn geen filantropische
instellingen. Heel gemakkelijk maakt dit college zich er
ook af, als het oordeelt, dat hulp, om in de persoonlijke
en huishoudelijke behoeften der tuinders te voorzien,
niet op den weg der provincie ligt. Die hulpverleening
ligt op den weg der gemeenten of van de gemeentelijke
organen voor dit hulpbetoon aangewezen. Als de meer
derheid van Provinciale Staten niet een breeder stand
punt inneemt, dan het college van Ged. Staten, zal er
bitter weinig voor deze steunverleening gewonnen zijn.
Met de aardappelenaanvoer aan onze veilingen loopt
het op zijn einde. Aan de L.G.C.-markt werd deze week
slechts ongeveer anderhalve spoorwagen aangevoerd, aan
die te Noordscharwoude ongeveer 7 spoorwagens. De
prijzen waren weer bedroevend slecht: gemiddeld f 3
voor Schotsche muizen van middelgrootte, soms iets
meer, maar ook wel eens wat minder voor grove. Duken
brachten f 2.302.50 op, drielingen van f 2.704.90, eigen
heimers f 1.90—2.
De prijzen van de bloemkool waren ook achteruit ge-
loopen. Op een paar marktdagen kon bij hooge uitzon
dering voor de mooiste ongeveer f 13 worden gemaakt,
doch overigens lagen de hoogste noteeringen tusschen
f 5 en f 9.40. Kleinere exemplaren brachten f 4 of iets
meer op. Reuzenbloemkool kon voor de mooiste een wat
hooger prijs bedingen, doch meestal bleef deze onder de
f 10. Kleinere brachten ook niet meer dan f 5-6 op. Voor
tweede soort werd van f 0.504 betaald. De totaal-aan
voer aan beide veilingen beliep ongeveer 70.000 stuks.
Waren de prijzen der roode kool wat beter, ongetwijfeld
zou de aanvoer grooter zijn. Nu willen de tuinbouwers
het wei gelooven en bij de drukte, die ze hebben met het
binnenhalen der kool.wachten ze geduldig wat betei -prij
zen af. De mooiste van de kleine sorteering bracht aan
vankelijk f 3.103.40 op, in 't midden der week stijgende
tot f 44.10, om ten slotte weer te dalen tot f 33.40.
De groote roode kool was weer bijzonder goedkoop: f 1
of iets daar beneden of daarboven. De totale aanvoer
bedroeg ruim 22 spoorwagens.
De gele kool is ook zeer laag in prijs. Voor de aller
mooiste werd ongeveer f 3.50 betaald; groote of wat
minder groote van eenigszins afwijkende hoedanigheid
bracht van f 1.301.70 op. Al naar de grootte en de qua-
liteit werden de anderen verkocht voor prijzen, tusschen
de genoemde inliggende. De aanvoer aan beide veilingen
bleef nog beneden de 9 spoorwagens, zoodat het bijzon
der kleine aanbod den prijs ongetwijfeld nog gunstig
heeft beinvloed.
De aanvoer van witte kool is nog het grootst, ofschoon
deze ook begint af te nemen: 38 spoorwagens aan beide
veilingen. De mooiste bracht f 1.40—1.60 op, de andere
f 0.701.40. Van Deensche witte was de aanvoer wat
grooter, doch de prijzen lieten weer veel te wenschen
over. Bij hooge uitzondering kon f 2.50 of Iets meer
worden bedongen. Een groot deel moest worden verkocht
voor prijzen van f 2 of lager.
En door de drukte met koolhalen én door de lage prij
zen was de aanvoer van uien kleiner dan vorige weken:
ongeveer 11 spoorwagens aan de 2 markten. De gemid
delde prijs, welke voor uien werd gemaakt was ongeveer
f 2; die van de grove week daarvan weinig af. Drielin
gen waren nog aanmerkelijk lager. Men besteedde van
f 0.40 tot f 1.40 ervoor. De hoogste prijs van de gele nep
was f 3.60. Er werden echter nog prijzen betaald van
t 1.40—1.80.
Ook liep het slecht met de bietenprijzen. Een zeld
zaamheid was het ais men f 2.80 maakte. Er werd heel
wat verkocht voor prijzen beneden de f 2 of iets daar
boven.
Bedroevend slecht is het ook met de peen, bijna on
verkoopbaar. Grqotfe brengen van f 1—1.60 op, kleine
f 0.60-«-0.80.
Buitengewoon slecjit zijn de prijzen der Chineesche kool
of witkrop. Maandag bracht ze aan de Noordscharwou-
der veiling f 0.10—6.60 per 100 stuks op! De hoogste prijs
is f 0.90 geweest.
De aangevoerde slaboonen werden voor f 9.60 verkocht
Tomaten brachten f 21, f 14.90 en f 10 op, resp. voor A.
C en CC-kwaliteit
Deelen we nu nog mee, dat de oogst van de winter-
kool, die men bezig is binnen te halen, bijzonder tegen
valt, zoo zelfs, dat men rekent, dat niet het derde ge
deelte geteeld wordt van wat normale jaren voortbrengen
dan trekke leder zijn conclusies omtrent de tegenwoor
dige positie van den Langendijker tuinbouw.
dlge, maar hij heeft eene getrouwe weergave gelezen
van den zeeslag bij het Skagerak (blijkbaar werd hier
gedoeld op de ontstellende schildering, welke Theodor
Plivier hiervan In ,,'s Keizers Koelies" heeft gegeven),
hoe daar de mannen iö de geschutstoren gewoon werden
verpulverd enz. Welnu, als Indonesië mocht worden aan
gevallen, kan het met onze Hollandsche matrozen even
zo® gaan, vooral als wij tegen een overmachtigen vyand
staan. En inmiddels blijft de nood der tuinders onge-
lehigd, de levensavond der ouden van dagen onverhel-
derd.
Nog eens terugkomende op den kritieken toestand,
waarin het land- en tuinbouwbedrijf thans verkeert,
zegt spr., dat de regeering wel enkele lapmiddelen wil
gebruiken, doch niet flink wil ingrijpen. Men wil n.1.
trachten den prijs der suikerbieten te verhoogen, wat
natuurlijk voor de verbruikers duurder suiker betee-
kent Men wil de aardappelbouwers helpen, door ons
broodmeel met aardappelmeel te vermengen en dus
ons brood te verslechten. Men spreekt ook over een
maalgebod, dat echter om verschillende redenen zeer
gevaarlijk kan zijn. Afdoende hulp wordt echter niet
verstrekt. En toch heeft de boerenstand thans weer
opnieuw een geduchten knauw gekregen, nu de uit
voer van vee geheel is stopgezet. Daarmee wordt de
veehouderij, die het tot heden nog het beste maakte,
mee in de malaise getrokken.
Spr. komt dan terug op het petitionnement. Men
heeft spr. gevraagd, welk nut dit had, als het niet in
staat zou zijn de aanneming van het Vlootplan tegen
te gaan, zooals thans is gebleken. Spr. verwacht er
echter desondanks veel van, want in het zetten hunner
handteekening hebben de onderteekenaars hunne leven»-
vlsle uitgedrukt. Het is een enorm protest tegen den
geest van verdwazing, die thans vooral onder de z.g.
Christelijke partijen schijnt te heerschen. Die geest van
verdwazing bestaat echter niet alleen In Holland. On
der de nationaal-socialisten in Duitschland en Oosten
rijk, de fascisten in Italië en België worden vele z.g.
Christenen aangetroffen. Deze houden zich echter doof
en blind voor de ideeële stroomingen, die uit het volk
komen, terwijl het vrije woord door hen, waar moge
lijk, wordt beknot
Intusschen mogen wij ons verheugen in den bijzonde
ren groei der arbeidersbeweging. Zoowel de S.D.A.P.
als de Vakbeweging, de Arbeiderspers en de V.A.R.A.
deelen ln dien groei. De klap. ons thans gegeven door
de aanneming van het Vlootplan, zullen wij dan ook
weer met rente terug betalen. De ouderen onder ons
kunnen dit bevorderen, door zich overal op den weg
tegen de oorlogspropaganda te plaatsen. De jongeren
kunnen die heilige geestdrift, die ons ouderen steeds
heeft bezield, mede helpen voortplanten. Grijpt dus
onze vaan, gij jongeren, opdat gij eenmaal ons kunt
vervangen.
Voor de moeders is de schoone taak weggelegd, hare
kinderen te doordrenken van den heiligen haat tegen
het mllitairisme en de gevoelens van naastenliefde
wakker te roepen. En de vaders kunnen aan de taak,
welke zij zich vrijwillig hebben opgelegd, verder en
zoo mogelijk met nog grootere kracht, voortwerken.
Dat is op het platteland niet gemakkelijk. Maar de
Moeder, Uw kindje zal U niet half zooveel
zorg geven als U het huidje maar droog
houdt met Purolpoeder en de branderige of
stukgaande plekjes behandelt met Purol. Dit
verzacht dadelijk en geneest spoedig.
Purol en Purolpoeder
zijn verkrijgbaar hij Apoth. en Drogisten.
taak der plattelands-arbeiders is daarom zoo mooi,
omdat het platteland steeds de stok is geweest, waar
mee de stadsarbeider werd neergeslagen. Die stok
wordt dan weggenomen.
Wat zal nu het resuitaat zijn van dit petitionnement?
"t Eerste petitionnement ten bate van het Algemeen
kiesrecht gaf het gewenschte resultaat. Eveneens het
tweede, gericht tegen de Vlootwet-Colijn. Colijn ver
dween en diens Vlootplan mede. Het derde en laatste
petitionnement leverde nog geen direct resultaat. Men
heeft het genegeerd. Maar veler oogen zijn opengegaan
en de arbeidersbeweging zal hare Opvoedingsinstituten
steeds sterker moeten maken, opdat wij mettertijd niet
meer zullen zijn te weerstaan! Laat dan van ons het
woord waarheid worden, dat door de Christenen zoo
gaarne wordt gevoerd: „Hebt Uw naasten lief als U
zelve!" (Daverend applaus).
De Arbeiderszangvereeniging „De Stem des Volks",
die enkele liederen ten beste zou geven, zag zich ge
handicapt door afwezigheid van haren Directeur. Ter
vervanging van deze trad nu op mej. A. Pranger, onder
wier leiding toch nog een drietal liederen werden ge
zongen, n.1.: Ontwapening, Strijdmarsch der Arbeiders
en de Internationale, de laatste met medewerking van
het publiek.
Met een kort slotwoord werd hierop de vergadering
door den Voorzitter gesloten.
De Nutsvereeniging „Ontspanning na Arbeid" hield
Zaterdagavond haar eerste bijeenkomst in de zaal
van den heer P. Schenk. Voor een zeer talrijk pu
bliek werd door den heer P. Harder een lezing ge
houden, getiteld: Redding van schipbreukelingen te
Huisduinen, terwijl de heer Joh. Voorthuizen als
bijdrage voordroeg „Waarom ik zoo gauw getrouwd
ben". Beide hecren verwierven een welverdiend ap
plaus. Verder een serie zangnummers en voordrach
ten. De geheele reeks kon evenwel niet afgewerkt
worden, vanwege eenige rumoerige jongelui, die
blijkbaar niet willen begrijpen dat ze daarmee het
genot van anderen boderven. Het is wel jammer,
doch het Bestuur zal in deze meer handelend moeten
optreden. Voor den 2en avond is door de oud-leden
van D.E.V. een tooneelstuk in studie. Het is dus te
hopen, dat er dan wat meer aandacht zal worden
geschonken aan hetgeen ten beste wordt gegeven.
Voor pretmak'en blijft nog voldoende tijd over.
