Mager Courant
ACCOUNTANTSBUREAU l en H. J. EIK
TWEEDE KAMER.
Vierde Blad.
BrabanJsche brieven.
NIEUWE NIEDORP
IJs- en Volksvermaak.
H. ERIKS, oud-Burgemeester van PETTEN.
Zaterdag 29 November 1930
73ste Jaargang. No. 8774
Ulvenhout, 25 Nov. 1930.
Menler,
Me geraken dik-op in d'n
Sindereklaas en dr' is gin
haventje of stationneke zoo
klein of Zijn Doorluchtige
Hoogwéérdigheid arriveert 'r
mee z'nen witten knol en
*'nen zwarten knecht, me
nler Assiepan. Hij arriveer-d-
in deus dagen zóóveul zelfs,
dat ie z'n eigen om eiken
hoek van 'n straat teugen-
komt en dan mee 'n knlp-
ogske z'n eigen goeiendag
reet.
Maar nieveraans komt ie
toch zoo schoon aan, amlco,
as bij ons in de stad Berda. Daar komt ie. mee z'n zwart
gevolg, regelrecht mee z'n schip uit Spanje. En dan stapt
le af aan 't Spanjaardengat.
Indertijd, in zestienzeuvenendartig, emmen me nle ge
weten wa me doen moesten om de Spanjaarden daar uit
te douwen. Janus van Bergen, z'n moniement sta-d-
op d'n oogenblik in Etten, is toen mee 'n schuit gela-
jen mee turven en soldaten, stiekum in da gat gevaren
en hee-t-er toen de Spanjaarden uigesodemekajerd.
Dat zat zoo: 't was nacht, 'nen donkeren nacht en 't
was vuil weer. De Spanjaarden laggen te maffen. Toen
kwam d'n Janus aangeboomd mee z'nen turf en daar
zatten ons «oldaten onder verstoken en voer zoo mee
die gesmokkelde laandverdedigers, 't Spaanschegat bin
nen. Vollegens de geschiedenisboekskes as ik lieg, lieg
*k dus in kemissie zemmen 't mijn zoo veur m'n vader
z'n schoolgeld geleerd waren die soldaten van d'n Ja
nus snotverkouwen. Asperine was er in die dagen nog
nle, dus daar sting van Bergen mee z'n goei gedrag.
Hoestende en niezende turf, da moes in de gaten loopen!
Maar wa doet ie? Hij gong pompen! Ge wit, da's nouw
eenmaal 'n eigenschap van ons vloot, dat de boel altij
roowa-d-aan d'n roestigen kaant is. En da was mee da
pompke van d'n Janus ok 't geval. Dus da dlnk mokte
'n lawijd, *n herrie, daar was 't gesnotter van 'n heel
▼erkouwen leger nie teugen opgewassen.
„Goeienavond!" riep van Bergen naar de schildwachten
„vuil wlrke-n ee! 'k Koom nog wa turf brengen veur
jullie kouwe voeten."
„Veur d'n bakker!" zee d'n schildwacht, waant de
fipaansche soldaten sprakken in die dagen evengoed Ol-
laandsch as d'n Janus, 't Waren toen huurlegers zooas
ge wit. Wie dus de meeste centen had won d'n oorlog.
Da's daarveur nouw ok nog zoo!
En op die manier kwammen ons mannen allegaar bin
nen op 't kasteel van Berda 't dink besta nog, me
lóaken er teugeswoorig officieren, 't is nouw zoovfeul as
de mulletéére akaidemie - maar zoo kwammen ons man
nen daarin, ze droogden d'r pinneus nog 's goed af en
ze schupte d'n vjjaand z'n nest en 't kasteel uit! Bens! Ja
nus stak 'nen turf op d'n windwijzer en 't kasteel was
hum! Die zouw 's effen braandstof komen brengen. Hij
rookte heel de hut leeg.
Ja, amlco, ge mokte mee d'n Jaan zoo rap de kachel
nog nle aan. Zeke.rs, hij zal net zoo goed as wij „d'n
Koning van Hispanie altü emmen geëerd", maar hij
moest er gin last van emmen, waant dan schupte-n-ie
•m even grif de trappen af as eiken aanderen opfrèter.
Me waren in die dagen heel wa mans. Me dejen toen
mee één turfschip méér, as nouw mee alle tien ons duik-
booten. En as ge da Spanjaardengat zoo aankekt, amico.
dan is 't maar 'n heel klein gatje en dan snapte ge
woonweg nie, dat daar 'n schip mee veroverèèrs deur kon
Maar ollee, 't is in leder geval groot genogt gewiest, om
er één van ons wapenfeiten van d'n achtigjarigen oor
log gaar te stoven en dan ga-g-et toch maar om!
As 't altij olleen maar in de grotte zat, dan was Trui
d'r kwèèk meer wèèrd as die van Keruuzo en da lijkt
er veurloopig nog nie op. Veural nouw nie meer. nouw
ze d'n baard in d'r keel gaat krijgen en nouw ik 't over
'nen baard eb, denk ik weer Ineens aan Sundercklaos en
dan mot ik oew zeggen: as ie zoo bij ons de Prinsen-
kade opkomt atoomen, dan is da-d-'n machtig mooi ge
zicht
Dan dreunen de zware donders van kanonschoten, as-
of 'r 'nen vorst, binnenkomt, over heel de stad. Die ka
nonnen worren dan afgevuurd op de Akedemie, as 't
schip uit Spanje in zicht is. Heelegaar versierd mee hon
derden vlaggeskes koom 't dan statig gedreven over
dieën schoonen Singel. Sundereklaas zit boven op 't dek
op 'nen deftigen troon. Z'n hovelingen, de assiepannen,
staan d'r naast (naast dieën troon horre, nie naast 't
dek!) en blazen op bazuinen zoo schoon of ze bij de
Veld gewiest zijn. Da's 'n lief mement, amico. 't Is as 'n
kleurig prenteke uit 'n mooi vertesseltjesboek. En laat
ik oew zeggen, da 'k altij gaai kijken, 'k Houw van kleu
ren en muziek en al bende nog zoow oud: as ge'm zóó
z'n intocht het zien doen, dan pas geleufde ten volle,
da-d-et nouw toch écht Sunderklaas is en trek-t-er opuit
mee 'n volle portemonnee om 'm te spreken te zien te
krijgen. Da's net 't zelfste asda-d-et gin kepleet winter
is, veur d'r wa sneeuw gevallen is. Eerst mot alles zoo
'a lekker wit zyn gewiest, veur ge 't gevuul van winter
over oew gaat krijgen.
Maar genogt: as dien heiligen Spanjaard dan laanks
't Spanjaardengat komt gevaren dan schieten ze ka
nonnen af van bijldschap. En zijn me heelegaar ver
geten, da me veur zooveul jaren gelejen die Sphansche
mannen mee de teuten van ons klompen d'r uit em
men gesallemaanderd.
Maar Sundereklaas ga-g-et gat veurbij, nét of ie 't
nie ziet, da's wiedes, maar z'nen knol da glaanzend
■witte pèèrd, da-d-ck op 't dek staat mee z'n gouwen
teugels en vuurrooie zadel, lot dan meestal 't een of
ander onder z'n stèèrt vandaan vallen en 'k weet nooit
of da komt van 't schieten of van verontwèèrdeging om
die geschiedenis van 't Spanjaardsche gat!
Maar as dan de kanonnen zoo bonzen deur de looht,
da-d-et allemaal trilt onder oew voeten, dan ls 't 'n
aarlg oogenblik. Dan buigt Sundereklaas naar de
menschen laankst d'n waterkaant of 'r 'n stalen vlrke
in z'n broek zit En de kinderkes? Ollee. da's kasje
weel. 'n gedeelte doe-g-et mee die kanonschoten in z'n
broekske, 'n aander gedeelte krupt bij moeder onder
de rokken en de rest staat te zingen 'n schoon wel-
komstliedeke, da ze'r op school ampart veur geleerd
«ffimen. Ja, da's 'n aarig, 'n leutig oogenblikske. En as
ie dan eindelijk van z'nen troon klimt en de brug op
gaat, achter z'nen schimmel aan, daan staan er menie-
ren mee hooge hocien gereed, om Sundereklaas te ont
vangen en toe te spreken. Dan verwelkomen ze'm ia
Berda en de klnders zingen en de muziek davert teugen
't postkantoor op. En dan trekt ie te pèèrd, mee z'nen
gouwen staf en z'nen laangen rooien maantel, sierlijk
over 't achterènd van 't pèèrd gedrapeerd, de stad deur.
Herauten d'r veur, meziek er achter en 'nen sleepers
wagen mee kleine boeven mee zwarte smoelwerkskes,
die de kedoo-ws aan pakken van de winkeliers en in
d'n wagen stapelen.
Da's 'nen heelen optocht, amico, die heel d'n Zondag
duurt Weer of gin weer! Tot d'n donker toe. Ja, dan
lij Sundereklaas nog wel 's veul èremoei! Maar dan
wordt er ier en daar gestopt veur de kefee's en dan
krijgt ie ieveraans 'n kommeke „koffie", dat ie zóó, te
péérd, b e-b 1 a a s t en uitdrinkt
Zo'nen mensoh mag 't emmen, amico, op zo'nen dag!
Waant op 't lest, vertint ie van de kouw. Zooveul
uren deur da gemeene weer wa g'in dieën tijd meestal
het <3a val nle mee! En dan zijn er soms heel wa
kommekes „koffie" noodig veur de wèrme voeten...!
Jaren gelejen was 't 's zóó koud, en had ie zóóveel
taskes koffie gebrükt, dat ie op 't lest 'n stuk in z'nen
rooien pellerien had dat ie allemaal hikte.
En maar blazen en buigen, amico.
Maar toch, 't gaat er allemaal veul aariger en plech
tiger naar toe as in Ollaand. As ge daar in deuzen tijd
's avonds deur de straten lopt dan brikte d'n nek over
de Sunderekloskes. Dan sjouwen ze daar in 'nen nacht
pon van d'r moeder meestal in eenen die tóch in
d'n wasch moest! en mee 'n mombakkes veur waar
de kweil afdrupt, da ge'r akelig van wordt.
'k Ben d'r 's eene teugengekomen, zo'nen grijsaard
van 'n jaar of twaalf, en die mokte-n-'t me zoo lastig
om 'nen cent da'k 'm gezeed em: „Sunderklaas smeert
'm nouw gaauw, anders geef ik oew aan assiepan mee,
horre" Van 't eene kwam 't aandere en toen hé'k 'm
Algemeens vergadering van de vereeniging „IJs-
en Volksvermaak" in de Prins Maurits alhier. Aan
wezig 19 leden.
De Voorzitter de heer H. Wilbrink, opent en heet
allen van harte welkom.
De notulen van den secretaris, den heer A. Visser
worden na lezing onder dank vastgesteld en getee-
kend.
Zoo ook het jaarverslag, hetwelk bestaat uit slechts
enkele regelen, wat zijn oorzaak natuurlijk vindt in
en ijslooze winterperiode.
Voorzitter spreekt de wensch uit dat het volgend
jaarverslag weer evenals het vorige jaar mag zijn
en zal bestaan uit een 20 bladzijden.
Medegedeeld wordt dat een schrijven is ingekomen
van den heer C. Rutsen, warin deze zijn dank be
tuigd voor het ontvangen cadeau, bestaande uit een
pendule, aangeboden voor de gepresteerde werkzaam
heden van 1928-'29.
Naar aanleiding van de getroffen overeenkomst
lusschen IJ.H N. en K.N.S.B. deelt de secretaris mede,
dat thans onder alle aangesloten clubs de te houden
wedstrijden zijn verloot. De wedstrijden staan onder
leiding van den K.N.S.B., welke ook alle verantwoor
delijkheid op zich neemt.
Er is geloot om 3 wedstrijden met den uitslag: Mid-
woud hardrijden, St. Pancras schoonrijden dames,
Overtoom schoonrijden heeren.
Toegestaan is dat de vereeniging aan wie de wed
strijd door het lot is toegewezen, deze weer aan een
andere vereeniging kan overdoen, voor een even-
tueele vergoeding.
Waar Midwoud den haar toegewezen wedstrijJ
niet kan houden, is ons Bestuur zoo vrij geweest den
wedstrijd hardrijden over te nemen voor f25. Verre
den wordt een vvisselbeker ter waarde van f 100 en
n gouden medaille waarvoor onze vereen, niet be
hoeft te zorgen. De onkosten voor onze club bestaan
wat de prijzen betreft, dan alleen uit 2 medailles.
Bovenvermeld Bestuursbesluit wordt door de ver
gadering toegejuicht.
De Secretaris deelt nog mede, dat ook St. Pancras
den haar toegewezen wedstrijd niet kan houden en
deze waarschijnlijk zal verkoopen aan Akersloot.
Terwijl ook Overtoom er nog niet mee klaar is.
De overeenkomst tusschen K.N.S.B. en IJ.H.N. geeft
voor de IJ.H.N.-clubs een financieel voordeeltje, of
ze kunnen een mooien wedstrijd houden.
Secretaris doet hierna nog enkele diverse mededee-
lingen van minder belang. En brengt nog een be
knopt verslag uit over de vergadering van den K.N.
S.B., gehouden te Zeist, waaruit ten volle is te con-
stateeren dat de heer Van Laer als leider van den
K.N.S.B. de rechte man op de rechte plaats is.
Aan Nieuwe Niedorp is dit jaar zonder meer de wed
strijd kampioenschap hardrijden gegeven, omreden
dezen wedstrijd vorig jaar aan N. Niedorp was toe
gezegd en geen doorgang heeft kunnen vinden.
De heer Jn. Rutsen brengt verslag uit over het na
zien der rekening van den penningmeester.
De heeren H. Boer en H. Peereboom. welke mede
belast waren met het nazien der rekening, waren
verhinderd hieraan te voldoen.
De ontvangsten hebben bedragen f545.G8, de uit
gaven f578.98M, zoodat een nadeelig saldo wordt
geconstateerd van f33.30K.
De heer Rutsen zegt den penningmeester dank
voor het accuraat beheer en stelt de vergadering voor
de rekening goed te keuren en den penningmeester te
déchargeeren, wat alzoo geschiedt.
v>e voorzitter brengt den heer J. Rutsen dank voor
het nazien der rekening en den heer C. Rutsen voor
het geldelijk beheer.
Dat we thans, zonder dat we een ijsperiode heb
ben meegemaakt, evengoed een nadeelig saldo heb
ben te boeken, vindt zijn oorzaak hoofdzakelijk in
enkele bijzondere uitgaven, o.m. aankoop van twee
chronometers.
Door den secretaris wordt de balans voorgelezen,
welke een bezit aanwijst van pl.m. f200.
De heer Jn. Keetman zegt, dat het bezit te hoog
aangegeven wordt.
De heer C. Rutsen geeft het bezit gespecificeerd op,
waarna de heer Keetman te kennen geeft, dat het
per saldo toch niet te hoog is aangegeven.
De heer H. Vrede wordt aangewezen ter aanvul
ling als lid van de commissie voor het nazien der
'nen schop teugen z'n moeders nachtpon gegeven, da la
ter heel m'nen zool gestaan mot emmen op moeders...
gewitwel. En wat ie toen zee: ollee, daar was nouw
gin woord Spaansch bij, ee.
M'nen zeun d'n verver in Amsterdam hee Sundere
klaas 's bij 'm thui3 laten komen, om d'n kleinen Dré
'n plazier te doen.
Ze kwamen samen binnen, d'n heiligen Sint en Assie
pan, allebei mee 'n piraatje in d'ren mond. „Heel 't
huis was vergiftigd," zee Lewiese, m'n schoondochter,
later.
„En." zee Sundereklaas teugen d'n kleinen Dré,
„hik... b-b-en je... hik... soet geewist, van 't jaar ...hik-
ie-lk." „Ja," zee Dré: „natuurlijk en hikt u altijd zoo
Sint Niklaas?" „As ik n drouge keil hep," hikte d'n
goeie Sint vriendelijk: „da's 'n klinklaar bewijs da 'k
'n pikketanisie mot hebben."
Nouw, m'nen zeün gaf 'm gaauw 'nen stevigen cats,
cn ok aan Assiepan, en toen hee m'nen zeun 'm mee
genomen naar de trap, 'nen reksdaalder gegeven en 'm
onbeleefd maar dringend verzocht om gaauw op te
donderen, „waant aanders ga-g-et mee de lift," had
m'nen zeun gezeed en toen z'n schoenzolen laten zien.
En d'n kleine Dré vefrtelde me later: „wezenlijk waar.
Opa, Sint Niklaas had 'n stuk ln z'n
„Sust, Dréke", zee ik, waant ik vond 'm nog wa
jonk, om 'm zóó intiem over Sundereklaas z'n hammen
te laten spreken. Wa gij?
Kom, ik schei er af. M'a vel is vol, maar 'k wensch
oew nog efkes 'nen goeien, 'nen gèèven Sunderklaas.
Veul greeten van Trui en as altijd gin horke minder
van oewen
toet a voe
DRé.
rekening van het volgend jaar. Deze bedankt echter
voor de eor. waarna de heer G. Wit Szn. zijn aanwij
zing laat welgevallen. De heer Jn. Rutsen treedt als
iid der commissie af.
Volgt verkiezing van een bestuurslid in de plaats
van den heer A. Peereboom (niet herkiesbaar).
Voorzitter zegt, dat geen candidaat is gesteld, maar
herinnert er aan, dat het vorig jaar de heer Jn. Keet
man aan het bestuur is toegevoegd, dus nog geen
"bestuurslid is. Misschien kan zulks van invloed op
de stemming wezen.
Na opening der stembriefjes blijkt dan ook dat de
fyfgr «Jji. KeetjnanJ de meerderheid van stemmen heeft
verworven.
Op een vraag van voorzitter of Keetman zijn be
noeming aanneemt, wordt door dezen bevestigend
geantwoord.
De voorzitter brengt dank aan den heer Peereboom
voor hetgeen hij tijdens zijn zitting in het bestuur
yoor de vereeniging heeft gedaan.
Hierna volgen enkele Bestuursvoorstellen: Plan
nen voor het komende winterseizoen: 1. wedstrijden
voor schoolkinderen; 2. clubleesten; 3. Provinciaal
kampioenschap hardrijden K.N.S.B.; 4. propaganda-
wedstrijd kunstrijden dames; 5. hardrijden amateurs,
om wisselbeker IJ.H.N.; 6. schoonrijden dames;
7. hardrijden amateurs om wisselbeker Westfriesland.
Hiermede kan de vergadering zich vereenigen, Met
de hoop, dat b.g. wedstrijden uitgevoerd kunnen wor
den, gaan we de toekomst tegemoet.
Besloten wordt wederom een bedrag van f 25 dispo-
hibe! te stellen voor uitzending van een schaatsen
rijder naar het buitenland ter training. Door deze toe
zegging is het bedrag voor de afdeeling N. Niedorp
opgevoerd tot f75.
Door den secretaris worden omtrent de uitzending
naar Davos nog enkele toelichtingen gegeven.
Door Voorzitter wordt den heer W. Keetman Jun.
gelukgewcnscht dat hij dit jaar naar Davos zal gaan.
Spr. hoopt dat hij succes zal hebben. Keetman zegt
toe. hiervoor zijn best te zullen doen.
Hierna volgen uitgebreide discussies omtrent het
al of niet aansluiten van het clubgebouw aan het
P.E.N. en wordt dit punt gecombineerd met het vol
gende bestuursvoorstel om een kostenrekening op te
maken voor verlichting der banen en in een dit jaar
nog te houden vergadering met afgeronde voorstellen
te komen, ook ten opzichte der benoodigde gelden.
De heer Jn. Keetman toont zich een sterke tegen
stander, terwijl ook verschillende andere heeren op
positie voeren tegen dit voorstel.
Er wordt echter niet speciaal aan het bestuurs
voorstel vastgehouden, dat gaat hoofdzakelijk om de
kostenberekening op te maken. De opposanten wil
len blijkbaar de verlichting ineens van de baan
schuiven. Als er dan eindelijk eens een einde aan de
discussies komt, wordt gestemd over al of geen kos
tenberekening te maken. Met een kleine meerder
heid van stemmen wordt aan het bestuur opgedragen
de kostenberekening te bewerkstelligen.
Als vergaderplaats voor het nieuwe vereenigings-
jaar wordt aangewezen het lokaal van den heer H. J.
Kossen.
Als afgevaardigde naar de vergadering der IJ.H.N.
wordt benoemd de heer C. Rutsen, terwijl als afge
vaardigde naar de vergadering K.N.S.B., welke ge
houden zal worden te Zwolle, wordt aangewezen de
heer A. Visser.
Thans zijn we genaderd tot de rondvraag.
De heer Jn. Keetman vraagt den heer C. Rutsen
naar de gehouden tentoonstelling te Alkmaar, of dat
nog de moeite waard was en spreekt zijn spijt uit,
dat hem van deze tentoonstelling geen kennis is
gegeven.
Door den heer Rutsen wordt medegedeeld dat het
wel aardig was, maar dat het meer winkelstand dan
ijsstand was.
De heer G. Wit vraagt voorzitter met de rondvraag
den anderen kant om te gaan, waaraan gevolg wordt
gegeven en voorzitter rechtsom gaat.
De heer Duif, bode der vereeniging, zegt, dat het
ophalen der contributiegelden veel moeilijkheden op
levert, wat betreft den ouderdom der leden van 13-
16 jaar.
Secretaris meent, dat de bode niet anders behoeft
te vragen hoe oud of de betrokken persoon is. Wordt
je voorgelogen, kan je ook niet helpen.
Tenslotte wordt het toch goed gevonden, dat de
ouderdom op de secretarie wordt gecontroleerd en
naar deze gegevens een ledenlijst wordt aangelegen.
De secretaris vraagt, of de vergadering het goed
kan keuren dat in verband met den wedstrijd welke
is overgenomen van de vereeniging van Midwoud,
diens leden een reductie wordt gegeven op het en-
trée voor den betrokken wedstrijd. Midwoud telt
pl.m. 60 leden. Deze regeling wordt aan het bestuur
overgelaten.
De heer C. Rutsen vraagt of evenals het vorige
jaar ook nu niet iemand aan het bestuur moet wor
den toegevoegd. Dit wordt voorloopig nog niet noo
dig geacht.
I)e heer W. Keetman Sen. vindt de controle op de
entréekaarten niet al te secuur. Spr. komt veel op
andere banen, waar hierop volgens hem krapper
wordt toegezien, terwijl hij op onze banen heel veel
hoort zeggen: ik ben er voor niets op. Spr. vindt
zulks zeer onaangenaam. Laat toch een ieder zijn
kaart zichtbaar dragen.
Voorzitter zegt, dat er steeds op wordt gewezen de
kaart zichtbaar te dragen. Maar het is zeer moeilijk
hierop een afdoende controle te houden. Er zijn ge-
willigen. maar ook onwilligen.
De heer Vrede meent, een verbetering te zien in
dien aan alle leden voor hun lidmaatschap een speld
je werd afgegeven, dat wordt eerder zichtbaar ge
dragen da een kaart. Spr. maakt hiermede de ver
gelijking met de stieren op de markt, die ook altijd
met een label aan hun kop staan. (Gelach.)
Na.dat de spelden- cn kaartenkwestie verder nog
uitgebreid wordt besproken, en het bestuur beloofd
er naar te streven, hierin zooveel mogelijk verbete
ring te krijgen, sluit voorzitter met genoegen deze
vergadering en hoopt dat het bestuur binnen korten
tijd wederom een vergadering kan oproepen met af
geronde voorstellen voor de verlichting.
Uw vooroordeel is
inderdaad misplaatst.
Ik dacht er eerst niet anders over als
U. Toen het echter zoover was, dat de
dokter mij alle coffclne-bevattende dran
ken, koffie en thee, moest verbieden, be
gon ik met Koffie Hag. Spoedig onder
vond ik de weldadige werking van deze
heerlijke coffeïncvrije koffie. Een getonde
verkwikkende nachtrust keerde terug en
ik herkreeg geleidelijk mijn kalmte en
zelfbeheersching. De oorzaak mijner
prikkelbaarheid en nerveusiteit was weg
genomen.
U denkt natuurlijk, dat Hag ean^ of
ander surrogaat is. Niets is minder juist
dan dit. Koffie Hag is een echte lekkere
plantagekoffic, alleen de coffeïne ont
breekt. Probeert U het gerust eens en
ook U zult dan spoedig ondervinden, dat
deze koffie inderdaad meer genot en betere
gezondheid verschaft.
De onderwijsbegrooting is voortgezet en nog ccnige
sprekers hadden bijzondere wenschen.
De heer De Visser (comm.) meent, dat het onder
wijs in een verwordingsproccs verkeert ten gevolge
van de pacificatie, die een zegepraal was van het
sectarisme en waardoor de begrooting nu is een offi
cieel document van volkssverclericaliscering. Spreker
dient een motie in, welke vraagt om verhooging van
de onderwijzerssalarissen.
De heer Van Poll (r.-k.) zegt, dat Rusland een
bedroevende figuur maakt ten opzichte van de uit
gave voor het onderwijs. Spreker bepleit verbetering
van de onderwijzerssalarissen.
De heer Zandt (s.g.) acht terugkeer tot een beschei
den levensvorm op onderwijsgebied noodig. Spreker
bestrijdt subsidies aan openbare leeszalen, waar rc-
volutionnaire en Godslasterende lectuur ligt.
De heer Boon (v.b.) meent, dat sedert de vorige
motie-Lingbeek niets is veranderd. Toen is de onbil
lijkheid voor de ongehuwde onderwijzers opgeheven,
maar tevens is het salaris voor de kloosterlingen tot
het maximum opgevoerd. De katholieken zelf had
den met de motie behooren te komen; dat ware een;
schoon gebaar geweest.
De heer Beumer (a.r.) verzoekt om inlichtingen
over het euvel van onnoodige schoolsplitsing en
vraagt of dit in belangrijke mate aanwezig is.
Het onderwerp, in de motie-Lingbcek behandeld,
raakt in de eerste plaats den minister van Financiën.
Spr. stemt echter niet voor de motie. De meeste
leden zijner fractie geven nooit hun stem aan een
motie, waarhij aan een minister opdrachten worden
verstrekt, al zijn ze in den vorm van een uitnoodiging
gesteld.
Daarna is aan het woord minister Terpstra, die zegt
dat rike minister bij zijn werkplan rekening heeft ta
houden met de finantiën. Voor alles dient te worden
vermeden een herhaling van wat na 1920 is voorge
vallen, n.1. dat verschillende maatregelen zouden
moeten worden opgeschort of teruggenomen.
Het zou ook een kwaad ding voor ons onderwijs
zijn, indien het den naam moest krijgen te veel geld
te kosten.
Met dc critick op-de te luxueuse inrichting van
ons onderwijs, kan spr. niet instemmen. Spr. kan
zich het bezwaar tegen subsidieverhooging voor open
bare leeszalen en orkesten begrijpen, daar hij tegen
elke subsidie voor culturcele doeleinden is. Dit is
echter geenszins een eisch van het calvinistische be
ginsel.
Een regeling van het bewaarschoolonderwijs. als
hier verlangd, zou leiden tot te zware financieele
lasten.
Van spr. is geen voorstel te wachten tot kostelooze
toelating op de scholen.
Wat dc lichamelijke oefeningen betreft, deze moeten
op 1 Jan. 1936 worden ingevoerd.
Ernstig betwijfelt spr., of het van wijs beleid zou
getuigen, reeds thans het onderwijs aan schippcrs-
en kranierskindcren in een algemeenen maatregel
van bestuur te regelen, overeenkomstig het rapport
der Staatscommissie-Smeenge.
Kan men zeggen, dat de tijd thans gunstig is voor
verlenging van den leerplicht? Spr. bdt wij feit dit ern
stig. Is het ook wel juist om den duur van den leer
plicht te verlengen, teneinde de werkloosheid te be
strijden? Een geheel nieuw beginsel zou hierdoor
worden geïntroduceerd. Bij den arbeid in het belang
van de ontwikkeling van de rijpere jeugd is aller
eerst een taak weggelegd voor het particuliere ini
tiatief.
Het wetsontwerp inzake het middelbaar en voorbe
reidend hooger onderwijs dient gewijzigd te worden.
Overhaasting is niet gewcnsclit.
Over de schrijfwijze van aardrijkskundige namen
pleegt spr. overleg.
Spr. had critiek venvacht op zijn circulaire inzake
de spelling. II ij heeft niet bedoeld een wetenschappe
ADM1NISTRATIËN BELASTINGZAKEN.
Hoofdkantoor: HAARLEM. Wilhelminastraat. Tel. 11601. Na 6 uur Tel. 1(621
Bijkantoor: 's GRAVENHAGE, Akolelstraot 56.
Speciale afdeelingen voor BLOEMBOLLENCULTUUR,
LAND- EN TUINBOUW en VEETEELT.
INLICHTINGEN bij onzen CORRESPONDENT, den heer
