Op elke wond Purol.
De Tuinbouw en de Spoorwegtarieven.
Binnenlandsch Nieuws.
Nachtelijke zwemoefening.
De aanvaring van meerstoelen
te IJmuiden.
De wetlioudarscrisis in Alkmaar
opgelost
Auto het trottoir opgereden.
Wacht U voor den hand!
Voor allen die Sukkelen
H«t
nationaal product
in de knel.
lijk systeem aan ,te geven, maar alleen welke afwij
kingen bij examens zijn toe-gelaten.
Met de wenschcn ten aanzien van de tractemonten
der onderwijzers zal bij een volgende salarisherzie
ning rekening kunnen worden gehouden. Een herzie
ning van die salarissen thans zou met onfeilbare
zekerheid leiden tot een herziening ook van de amb
tenarensalarissen. De regeering acht het oogenblik
daarvoor nog niet gekomen.
Wat de moties-Lingbeek en -Groeneweg betreft,
wijst spr. er op, dat de toestand thans anders is dan
toen het pacificatie-rapport werd opgesteld. Bij een
herziening van de salarissen der onderwijzers-
kloosterlingen dient niet te worden gelét op het ele
ment der besteding der gelden. Alleen dient te wor
den gelet op het element der behoefte.
Alleen zou een onderzoek kunnen plaats hebben
naar de vraag in hoeverre het behoefte-element bij
alle categorieën ambtenaren voldoende bij de sala-
risregeling tot zijn recht komt. Onder voorbehoud
«lat dit niet mag leiden tot een algemeens salaris
herziening, is de regeering bereid zoodanig onder
zoek te doen instellen.
Daarna volgt stemming over de moties-Lingbeek
en -Groeneweg over de salarieering der onderwijzers
kloosterlingen. Beide moties worden verworpen,
respectievelijk met 41—36 en 40—35. Ook de motie-
De. Visser (verhooging salaris der onderwijzers) valt
met 49—27.
Aan de orde is nu het Hoofdstuk Hooger Onderwijs,
waarbij weer eenige speciale wenschen naar voren
komen, o.a. om het bijzonder'Hooger Onderwijs te
subsidieeren.
In de avondvergadering van Donderdag is begon
nen met de behandeling van de begrooting van Bin
nenlandsche Zaken en Landbouw en de heer Braat
bepleit voor de zooveelstc maal afschaffing van den
Zomertijd.
Spreker dient een motie in, waarbij de Kamer, van
oordeel dat do crisis den landbouw teistert, in ver
band daarmede den wensch van afschaffing van den
zomertijd te kennen geeft.
De Minister ontraadt deze motie.
RELLETJES TE MAASTRICHT.
De heer Vliegen (s.d.) brengt de gebeurtenissen van
16 October 1929 te Maastricht, waarbij twee dooden
vielen, ter sprake en hij ontkent, dat deze gebeurte
nissen een uitvloeisel waren van het conflict op
de zinkwitfabriek. Do minister beroept zich op een
niet gepubliceerd rapport. Voorts heeft do minister
op verzoek van spreker een lijst van veroordeelingen
overgelegd, doch verschillende daarvan hebben niets
te maken met de staking, zooals ook de commissaris
van politie heeft getuigd. Het lijstje is tendentieus
vastgesteld. Spr. erkent dat. er een aantal gevallen
zijn geweest, die wel door het optreden van stakers
waren veroorzaakt, maar voor hdt meerendeel waren
het gewone relletjes, zonder eenige schuld tvan
de stakers. Stuk voor stuk heeft spr. de door den
minister overgelegde gevallen onderzocht.
Feit is echter, dat van de zijde der militaire po
litie is geschoten op iemand, die bezig was een neer
gevallen gewonde te helpen en dat de man op wien
opzettelijk werd geschoten, aan de gevolgen is over
leden.
Doch voor een vorvolging tegen den schuldige acht
te men geen voldoende termen aanwezig.
Daarentegen hadden 67 veroordeelingen plaats,
waarvan er verschillende weinig beteekenis hadden.
Feit is ook, dat een groot deel van de schuld ligt
in opstokerij in katholieke kringen.
Sprekers conclusie is, dat de politie op 16 October
met gebrek aan beleid is opgetreden en dat haar on
verantwoordelijk optreden door de regeering is goed
gepraat.
De heer Hermans (r.k.) betoogt, dat dé katholieke
organisatie op grond van de feilen in haar goed recht
was om do staking te Maastricht niet te erkennen.
Het ging daarom niet aan, de werkwilligen te betite
len als onderkruipers. Het was den socialistischen
vakorganisatieleiders, die in Maastricht sterker zijn
dan de katholieke collega's, erom te doen, do katho
lieke organisatie onmogelijk te maken. Het is onbil
lijk, do schuld van het gebeurde te werpen op de
katholieken.
Het Verlangde onderzoek heeft nu plaats gehad on
der leiding van een niet-katholiek ambtenaar, die
zich op serieuze en zakelijke wijze van zijn taak heeft
gekweten. Uit dat rapport is zeer wel gebleken, dat
werkwilligon zijn gemobiliseerd en dat de stakers
ruw zijn opgetreden.
Mej. Katz (c.h.) keurt do publicatie van vertrouwe
lijk overgelegde gegevens, zooals zij door den heer
Drop is geschied af. Zij is echter allerminst bevredigd
door liet antwoord van de rogeering op de nota-Vlie
gen inzake het te Maastricht gebeurde en zij acht
liet bewijs van de molestaties volstrekt -niet geleverd
in strijd mot de opvatting van den heer Hermans.
Ook acht zij het niet aannemelijk, dat men te
Maastricht de schuldigen van de schietpartij niet
heeft kunnen terugvinden; zoo'n omvangrijke stad is
Maastricht toch niet, dat men deze personen niet zou
kunnen ontdekken.
De heer De Visser (comm.) acht het merkwaardig,
dat zelfs in deze vergadering nog met vrijmoedig
heid de voorstelling van katholieke zijde wordt ge
daan, dat er te Maastricht een terreur is geweest.
Tenzij men de terreur van de politie bedoelt, die er
inderdaad was.
Do Regeering poogt het optreden van de katholie
ken te dekken. De veroordeelingen, wélke in de in
lichtingen van de Regeering zijn opgenomen, hebben
op spreker maar heel weinig indruk gemaakt; zij
waren gedaan voor gevallen van gcenerlci betee
kenis.
Wanneer oen of ander gebeurt in een gemeente
dan vraagt de regeering inlichtingen aan den burge
meester en dan beroept zij zich op liet „officieele
rapport". Een Kamerlid kan dan zoo hard opschep
pen als hij wil, het. helpt niemendal.
Spreker acht de geestelijkheid de hoofdschuldige
aan deze misdaden.
De Voorzitter roept den heer De Visser tot de orde,
wat deze er toe brengt te zeggen. Ik houd vol, dat
het een schandaal is, dat de regeering niet alles doet
om de ware schuldigen, degenen die achterbaks heb
ben opgehitst, op t,e sporen. Het is toch een feit, dat
er geestelijken liepen met knuppels met scherpe pun
ten gewapend alpenstokken, zooals men die van
katholieke zijde noemde om de arbeiders te lijf
te kunnen gaan. Dat zijn rare grapjassen, zegt spre
ker.
Er is hier een dubbele politieke moord gebeurd.
Er wordt weer gehamerd.
De heer Goscling (r.k.) brengt in herinnering, wat
in deze zaak is gerapporteerd. Dc belangstelling die
de Kamer voor deze zaak hoeft getoond zou er wel
eens toe kunnen leiden, dat dit college als rechter zou
willen optreden, hoewel daarin zijn vertegenwoor
digd de rechters van instructie, de aanklagers en dc
verdedigers, ten aanzien van verdachten, die nog
moeten worden opgespoord.
Spr. acht do Tweede Kamer niet het college om
naar dc schuldigen tc zoeken.
De minister van binnenlandsche zaken en land
bouw, jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck zegt. dat de
regeering er niets verkeerds in ziet, dat de burge
meester en de geestelijken krachtig optreden tegen
molestaties verlangden. Spreker kan zich voorstellen
dat iemand, die zelf niet in zulke omstandigheden
verkeerd heeft, niet begrijpt, welke moeilijkheden en
verantwoordelijkheden een burgemeester in zuike ge-
vallen heeft te dragen. Maar wanneer de openbare
straat onve-ilig wordt gemaakt, dan kan het hoofd der
politie dat niet gedoogen. De openbare straat moet
vrij zijn zoowel voor werkwilligen als voor stakers.
Terroriseering moet in elk geval worden afgekeurd.
Wat spr. in deze zaak als vrij Nederlander het meest
heeft geërgerd, dat is, dat men werkwilligen in de fa
briek opgesloten heeft gehouden.
De mentaliteit in het Maastrichtsche politiecorps
was die van een overwerkt, verzwakt corps, waarin
de betrekkingen tusschen leiding en personeel niet
in orde waren. In een goed geleid spr. wil niet zeg
gen gedrild corps zou iets als hier heeft plaatsge
had niet zijn voorgevallen.
De Minister van Justitie, mr. Donner, wijst op de
onderlinge tegenstrijdige verklaringen van de heeren
riermnns en Vliegen ten aanzien van hetgeen aan de
gebeurtenissen vap 16 October voorafging, wat in
den nacht van 12 op 13 October plaats had (molesta
tie en mishandeling van een werkwillige) was van
ernstigen aard.
Het geval van den heer Decker, die aan de verwon
dingen is overleden, welke hij opliep doordat op hem
werd geschoten, is zeer ernstig onderzocht, maar
voor justitieel ingrijpen waren geen voldoende ter
men aanwezig.
Spr. gelooft dat de regeering terecht het standpunt
van den advocaat-generaal tot het hare heeft gemaakt
Van invloed van „hoogere .machten" op de regeering
is hier geen sprake. De regering heeft een zoo onpar
tijdig mogelijk onderzoek gelast en de conclusie daar
van aanvaard, waarvoor haar geenerlei verwijt kan
treffen.
Na eenige repliek en dupliek, waarbij de heer De
Visser wederom tot de orde wordt geroepen, wordt de
vergadering tc 1 uur 's nachts verdaagd.
De vrouw moet den man volgen Ook
als hij gaat zwemmen.
Donderdagnacht om half één zag een surveillee-
rendc agent van politie op den Nesserdijk te Rot
terdam tot zijn groote verbazing, dat een juffrouw
daar rustig langs den kant liep pootje te baden.
Alsof het volop zomer was en alsof zij zich bevond
op het zonnige zand langs de zite zee bij Hoek van
Holland, zóó stapte de dame parmantig met haar
bloote beenen door het drabbige Maaswater. Haar
rokken hield zij tot even boven de knieën opgetild en
voorzichtig tastte zij zich een weg tusschen de pun
tige steenen, de glasscherven cn den rommel welke
gewoonlijk een rivierbodem bedekken.
Voor de oogen.van den verbaasden agent werden
de jaargetijden vertoond: immers, de vrouw was nog
vrij jong en met eenige hoffelijkheid zou men kun
nen zeggen, dat zij nog in de lente des levens stond.
Haar bloote beenen beeldden den zomer uit, de don
kere lucht, de gure wind en het meer dan kille wa
ter zorgden voor de herfststemming en de dikke man
tel en het bontje om den poezelen hals der poelendc
dame deden aan den winter denken.
Maar do agent dacht niet aan vader Haydn, noch
aan de reclamc-aibums van een bekende koekfabriek.
Hij dacht heel nuchter en zakelijk en wat hij dacht,
laat zich het beste weergeven in één enkel woord:
Maasoord!
Maar plots drong golfgeplets tot hem door, komen
de van verderop over het breede water. Hij keek
cn keek en eensklaps zag hij een man, een naakten
man met forsche slagen het water doorklieven en
weer dacht de agent één enkel woord: Medemblik!
De zwemmer naderde den wallekant en bij de on
diepte gekomen rees hij op uit het groezelige water
als mannelijke zeemeermin. Zoo stonden zij een wijlb
in het nachtelijke duister:, dc man* gehuld in eer.
zwembroekje, de vrouw met de bloof.e. beenen en de
diep in zijn kraag gedoken agent en er was aarzeling
van weerskanten. De rm..n wilde graag zijn kleeren
gaan aantrekken, de vrouw wilde haar beenen dro
gen en de agent wilde ingrijpen, maar tjonge, als je
zoo heel alleen staat in den nacht, met vermoedelijk
twee ontsnapten uit een inrichting voor geesteskran-
ken Toen vermande hij zich en met de noodige
barschheid om bangheid te verbergen, vroeg hij, wat
of dat móst.
En toen kwam het verhaal, dat wat wonderlijk
klinkt, maar toch slechts de naakte waarheid moét
bevatten.
De man en de vrouw zijn kort getrouwd. Hij wilde
zich bekwamen voor het vaardigheidsdiploma zwem
men. Het geld om in een inrichting te gaan zwemmen
had hij niet cn daarom had hij de Maas tót oefen
terrein gekozen. Omdat hij vreemde, dat er overdag
te veel belangstellenden zouden komen, ging hij bij
voorkeur 's nachts zwemmen.
En het vrouwtje?
Ach, als je pas getrouwd bent, wil je zooveel mo
gelijk in eikaars gezelschap zijn. Zwemmen kan zij
niet, maar zij toonde haar goeden wil, door in de
onmiddellijke nabijheid van baar heer gemaal te
gaan pootje baden r N.R.Ct.
Donderdagmiddag zijn er vier benoemd
en wel 2 soc.-dcin. en 2 katholieken.
In de gistermiddag te Alkmaar gehouden Raadszitting
heeft de heer Sietsma (v.d.) namens de r.k., de s.-d. en
de v.-d. voorgesteld het aantal vfefhouders van drie op
vier te brengen en daarvoor to benoemen de heeren J.
Westerhof, T. Bonsema (beiden s.-d.) en H. Klaver en
G. van Slingerland (beiden r.k.). Deze vier wethouders
werden na een uitvoerige discussie benoemd.
De heer Govers (v.-b.) en Vogelaar (ch.-h.) beiden lid
van 't tot dusver met de katholieken gevormde „meer-
derhoidselftal", achtten uitbreiding van het wethouders
aantal onnoodig. Laatstgenoemde verweet den katholie
ken, dat zij welbewust, door het opdrijven der loonen in
werkverschaffing op deze wethouderscrisis hadden aan
gestuurd, wetende, dat de andere leden van het elftal en
het college do subsidie van Rijk en provincie niet wilden
missen. Nu do roomsch-katholieken niet op de gevallen
beslissing inzake deze loonen terug willen komen, heb
ben zij elke verdere samenwerking in het elftal onmoge
lijk gemaakt De vijf overgeblevenen van dit elftal zou
den uit protest blanco stemmen.
De heer Woldendorp (r.k.-dom) ontkende het doelbe
wust aansturen der katholieken op een wethouderscri
sis. Juist het vasthouden van het collego aan de subsidie
was oorzaak ervan. Toen de Ch. Hist. Kiesverecnlging
dezer dagen den eisch stelde, dat men den heer Ringers
als wethouder van publieke werken moest behouden, is
alle verdero samenwerking onmogelijk geworden.
De heer Ven -oker (r.-dem.) schreef de crisis toe aan
het te vlug ste'ien van de portefeuille-quaestie door het
college bij de quaestle der loonen in werkverschaffing,
en aan de halsstarrigheid van wethouder Ringers om de
portefeuille van publieke werken te behouden.
De heer Klaver (r.k.) zeidö als leider van de fractie
op herstel van het elftal te hebben aangestuurd. Toen de
heer Ringers geen andere portefeuille wenschte dan pu
blieke werken, was er evenwel geen andere keus dan
samenwerking te zoeken met do S.D.A.P. en de v.-d.
Met veertienstemmen en vijf blanco werden vervol
gens benoemd de heer J. Westorholf (financiën en so
ciale aangelegenheden), Bonsema (lichtbedrijven, abat
toir en gemeentelijke geneeskundige dienst), Klaver
(Sportpark, plantsoenen en publieke werken), Van Slin
gerland (reiniging, grondbedrijf en marktwezen). De
burgemeester behoudt de portefeuille van onderwijs.
Bijna een halve ton schade.
Bij het vertrek uit de middensluis te IJmuiden is
Donderdagavond 1.1. het motorschip „Orionoco" van de
Hamburg—Amerika Linie in aanvaring geweest met
een drietal meerstoelen, waarvan er een geheel on
der water werd gedrukt, terwijl de tweede, die in
destijds door de „Poeloe Laoet" was aangevaren, en
do derde ernstig ontwricht werden. Het onderzoek
naar de aangerichte schade heeft thans uitgewezen,
dat deze niet minder dan f45.000 bedraagt. De ree-
derij heeft zich reeds contractueel verbonden tot be
taling van dio schade. Voor het opruimen van de
wrakstukken is gebruik gemaakt van een bok der
Amsterdamsche Droogdok Maatschappij.
Wonder boven wonder geen persoonlijke
ongelukken.
Toen Donderdagochtend te ongeveer zes uur de
chauffeur van een vrachtauto op den Haarlemmer
weg te Amsterdam de van Scholtenstraat wilde in
rijden, werd hem den weg versperd door een wiel
rijder. De chauffeur gooide dadelijk het stuur om,
waarbij echter de stuurinrichting defect geraakte. Dc
auto reed hierdoor het trottoir op.
De omstanders meenden, dat er een ernstig ongeluk
zou gebeurd zijn, daar zij den auto in aanraking za
gen komen met twee vrouwen, een jongetje en een
meisje.
Achteraf bleek echter, dat niemand van het vier
tal ernstig verwond was. Een der vrouwen, die over
inwendige pijnen klaagde, is zekerheidshalve naar
het Wilhelmina-gasthuis vervoerd, vanwaar zij echter
naar huis kon gaan. De drie anderen kwamen met
den schrik vrij.
De auto werd niet ernstig beschadigd.
Naar aanleiding van de ncllctjas te Haarlem.
In het nummer van Donderdag is in een bericht
over de relletjes te Haarlem, welke Woensdagmiddag
en avond hebben plaats gevonden, melding gemaakt
van 'n aantal charges der politie, welke werden uit
gevoerd met medewerking van de hondenbrigade.
Verscheidene personen werden zoowel bij de middag
charge eis bij de avondcharges gebeten, zoo werd
daarbij medegedeeld. Op het politiebureau beklaagde
zich iemand over deze handelwijze, maar hij bleek
nog dertig dagen hechtenis te goed te hebben en
werd dus opgesloten.
Voor zijn beklag had deze man niettemin naar
onze opvatting allen grond, aldus de N. R. Ct. Da
relletjes schijnen in verband te hebben gestaan met
een Qom-munistische interpellatie in den gemeente
raad,' ten einde meer steun te verkrijgen voor werk-
looze arbeiders, maar daarom behoeft men toch niet
zelf over te gaan tot Russische methoden, al hebben,
wij nooit gelezen, dat het drastische optreden der po
litie in Sowjet-Rusland zich ook op deze wijze uit.
Voor den politiehond wordt hier te lande de Ne
derlandsche herdershond gebruikt, die flink kan bij
ten en die, omdat hij nu eenmaal een beest is, ook de
verkeerde persoon kan bijten, een nieuwsgierige b.v.,
die met de relletjes niets uitstaande heeft. Zijn taak
is het speuren naar sporen van voortvluchtigen en
het als geleider beschermen van politiemannen op af
gelegen plaatsen. De hond merkt door zijn reuk dan
ook eerder dan zijn meester, dat b.v. iemand zich ver-
dekt heeft opgesteld. Wij hebben echter nog nooit ge
hoord, dat men ze op de menschen losliet, zooals dat
in Haarlem is gebeurd. Afgescheiden van de vergis
singen, welke daarbij kunnen voorkomen, is dat een
menschonwaardig optreden van de politie en men
mag hopen, dat het de eerste en de laatste maal is
geweest, dat de Haarlemsche politie daartoe haar toe
vlucht heeft genomen. Het cave canem, hoed u voor
den hond, moge daarom ook voor haar gelden!
met Verstopping of moeilijken, tragen en
onregelmatigen Stoelgang zijn
Mijnhardt's Laxeertabletlen
onmisbaar. Werken vlug zonder kramp of pijn.
Bij Apothekers en Drogisten. Doos 60 ct.
Actie van het Centraal Bureau voor de tuin
bouwveilingen voor verlaging der tarieven.
Bevoorrechting van in- en doorvoergoe-
deren. Een wanverhouding.
Het vraagstuk van de hooge spoorwegtarieven voor
vervoer van tuinbouwproducten is voor de tuinders van
steeds grooter belang geworden, nu in den laatsten tijd
de veilingswaarde dier producten en mede van die der
landbouw sterk is gedaald. Verschillende pogingen, die
de tuinbouw in den loop der jaren heeft gedaan om ver
laging der tarieven te verkrijgen, zijn alle mislukt Bij
de algemeene beschouwingen naar aanleiding van de
begrooting is uit de Tweede Kamer wederom op verla
ging dezer tarieven aangedrongen, waarop de minister
heeft beloofd, de zaak met den nieuwen inspecteur gene
raal te bespreken.
De voorzitter van het Centraal Bureau van de Tuin
bouwveilingen, de heer Valstar, heeft op een perscon
ferentie in den breede uiteengezet dat reed3 jaren lang
de Nederlandsche tuinbouw bij de Spoorwegen alle mo
gelijke moeite heeft gedaan om een verlaging der tarie
ven te verkrijgen. Maar steeds hebben de Spoorwegen
geweigerd een verlaging van eenige beteekenis toe te
passen. En thans is de toestand zoo, dat leder uitstel van
verlaging in hooge mate nadeellg voor den algemeenen
toestand is. Want, het moge in de streken met gemengde
bedrijven nog niet zoo nijpend zijn, in Noord-Holland en
in de speciale groenten-districten van Zuid-Holland is
de nood werkelijk zeer hoog geklommen.
Vóór 1923, toen de Hollandsohe en de Staatsspoor el
kaar felle concurrentie aandeden, had de tuinbouw be
hoorlijke vrachttarieven. Sedert de fusie is dit uit.
Verlaging der spoorwegvrachttarieven zou voor den
tuinbouw verlichting van den toestand beteekenen; ieder
uitstel is in hooge mate nadeelig en zal zich tenslotte
wreken op de toch al niet hooge loonen.
De regeering, die door middel van commissarissen
zeggenschap in het bestuur der Spoorwegen heeft kan
zich thans niet meer onttrekken aan de noodzakelijke
verlaging der vrachtprijzen.
De toestand is op het oogenblik zoo, dat elke verhou
ding van den vrachtprijs tot de waarde van het product
zoek is.
Voor den Langendijk, welke per jaar 50 millioen K.G.
witte kool uitvoert en die op het oogenblik, evenals
verleden jaar voor een wagon van 10.000 K.G. niet meer
dan f 125 kan maken bedraagt de, vrachtprijs van zulk
een wagon naar de grens afstand van 205 K.M. f 60,
d.1. bijna de helft van de waarde. Peen verkeert ln het
zelfde geval. Uien zijn, wanneer zij de grens hebben be
reikt belast met 'h derde der waarde wegen den vracht
prijs. Voor bloemkool, die dezen zomer wekenlang niet
meer dan f 100 per wagon van 5000 Kg. baalde, en die
wegens haar groote bederfelijkheid als ljlgoed verzonden
moet worden evenals alle niet stapelgroenten en alle
fruit wordt van Loosduinen naar Oldenzaal f 64,—,
d.1. 64 pet aan vrachtprijs berekend. Deze enkele voor
beelden zeggen reeds duidelijk genoeg, welk een ernstige
handicap de huidige tarieven voor onzen uitvoer van
groenten en fruit zijn.
Dat lagere spoorvrachten Inderdaad een gunstlgen in
vloed op den afzet van tuinbouwproducten hebben is wel
gebleken uit het prijsverloop der vroegere aardappelen,
waarvoor den afgeloopen zomer zes weken lang een uit
zonderingstarief gold.
Door den lageren vrachtprijs kon het Nederlandsche
product beter tegen aanvoer uit België en andere landen
concurreeren en steeg ook de vraag op de Dultsche
markten.
Dat de Nederlandsche tuinbouw op de Dultsche mark
ten een harde noot te kraken heeft, blijkt wel uit het
feit, dat in Duitschland llchtbederfelijko rroducten als
ijlgood worden vervoerd tegen vrachtgi^dprijs, terwijl
de Nederlandsche Spoorwegen den vollen ijlgoedprijs in
rekening brengen. Daarbij komt dat het Nederlandsche
product in Duitschland den gewonen vrachtprijs betaalt
terwijl daar de voortbrengselen van eigen bodem lage
uitzonderingstarieven genieten. Niet alleen wordt hier
door concurrentie bijna onmogelijk gemaakt, maar wan
neer wij rekening houden met het feit, dat zelfs de vracht
goederenprijs ln Duitschland dank zij de uitzonde
ringstarieven over het algemeen lager is dan binnen
onze grenzen, dan zien wij hoe de markten van Neder-
landsch Limburg worden overstroomd met belangrijke
hoeveelheden kool uit Holstein. Tevoren deed zich dit
verschijnsel niet voor. Het Nederlandsche product vindt
er geon afzet, omdat de Nederlandsche spoorwegtarie
ven de Dultsche kool voordeellger laten zijn. De Neder
landsche vracht is bijna 80 pet. hooger dan de Italiaan-
sche. Ook België weet zijn tulnbouwexport door gunstige
spoortarleven te bevorderen.
Opzettelijk zijn hlor Duitschland. Italië en België ge
noemd, omdat deze landen met dèn Nederlandschen tuin
bouw kunnen concurreeren. Vergelijking met de spoor
wegtarieven in Polen, Tsjecho-Slowakije, Oostenrijk e.d.
gaat niet op, omdat deze landen niet een tuinbouw met
noemenswaardigen export bezitten.
Wordt dus onze nationale tuinbouw aan banden ge
legd door hooge spoortarieven op eigen bodem en door
de uitzonderingstarieven welke het buitenland aan zijn
eigen product biedt, het wordt zelfs den nuchteren Hol
lander angstig te moede, wanneer hij ziet hoe de Ne
derlandsche Spoorwegen, krachtens een speciaaltarief liet
van overzee versch aangevoerde fruit, zooals appelen, pe
ren en druiven, bevoorrecht boven inlandsch fruit,
Voor geïmporteerd fruit wordt van Rotterdam of Am
sterdam naar Maastricht f 37.50 en naar Venlo f 32.50
per wagen van 5000 K.G. berekend. Rijdt deze dezelfde
wagon met Llmburgsch fruit beladen terug naar de
hoofdstad, dan moet van Maastricht af f 47 en van Ven
lo af f 38.50 worden betaald!
Het Limiburgsche fruit moet dus 25 pet. meer aan
vracht betalen, dan de buitenlandsche concurrenten. Voor
druiven bedx*aagt dit percentage zelfs vijftig: 5000 K.G.
overzeesche druiven als vrachtgoed van Rotterdam naar
Maastricht verzonden kosten f 37.50 aan spoorvracht.
Rijdt in denzelfden trein een 5000 K.G. wagon met West-
landsche druiven mede, dan wordt hier f 56.50 voor be
rekend!
Voor komkommers en tomaten, welke toch de voor
naamste producten van den Noderlandschen tuinbouw
zijn, wordt, wanneer zij van overzee worden aangevoerd
per wagonlading van 5000 K.G. van Rotterdam of Am
sterdam naar Venlo f 32.50 berekend. Is het product
van eigen bodem, dan rekent men voor gelijk vervoer
over hetzelfde traject f 39.50, d.i. ruim 21 pet. meer.
Nog gunstiger hebben de Nederlandsche Spoorwegen
het gemaakt voor doorvoerartikelen. Van Rotterdam
naar Venlo-grens rekent men voor een 5 tons-wagen
druiven in transito f 28.Voor Nederlandsche druiven
over hétzelfde traject mag men f 48.d.i. ruim 71 pet
meer betalen. Voor komkommers en tomaten zijn deze
bedragen f 28.en f 40.50, hetgeen een verschil van
ruim 44 pet. maakt. Krachtens ditzelfde speciaaltarief
worden de doorvoergoederen als ijlgoed vervoerd met
slechts 50 pet verhooging van den vraohtgoediprijs. Zoo I
bedraagt de ijlgoedvracht van 5000 K.G. buitenlandsche
komkommers of tomaten van Rotterdam naar Olden-
zaal-grens f 46.50, waar de Nederlandsche producten
f 57 of ruim 22 pet meer moeten betalen.
De politiek der Nederlandsohe Spoorwegen komt
hier wel duidelijk voor den dag.
Terwijl het achterland, dat de buitenlandsche artike
len vla Rotterdam en Amsterdam betrekt, niet beslist
op deze havens is aangewezen, daar de import ook zijn
Y,-og kan kiezen over Antwerpen of Hamburg, is voor
het binnenland het vervoer per spoor de eenige moge
lijkheid om de producten behoorlijk en tijdig hun plaats
van bestemming te doen bereiken, m.a.w. waar de Ne
derlandsche Spoorwegen concurrentie hebben te duch-
teh gerven zij voordeellge tarieven en waar concurren
tie is uitges'loten houden zij hun vrachtprijzen hoog,'
zoo zelfs, dat de binnenlandsche tuinbouw, die toch al
met kwade tijden te kampen heeft, tientallen procen
ten meer moet betalep dan de import, die bovendien
bij een contract van 50000 wagons dertig pet korting
krijgt, hetgeen geen onzer tuinbouworganisaties tot
dusverre Is gelukt
De heer Valstar zelde, dat een tarievenverlaging voor
de Spoorwegen onherroepelijk een verlies beteekende.
Dit verlies zou slechts voor een klein gedeelte gecom
penseerd worden door meerder vervoer. Maar niette
genstaande dit, zullen de Spoorwegen er toch toe be
sluiten moeten willen niet steeds meer afzetgebieden,ook
in ons eigen land, voor de Nederlandsche producten
verloren gaan. Waren de marktprijzen hoog, dan speelt
het vrachtvervoer een ondergeschikte rol; bij de huidige
marktprijzen echter is het tarief van veel beteekenis.
Thaas wendt de tuinbouw zich tot de regeering, op
dat deze in de huidige zorgvolle tijden al haar invloed
aanwende om de onrechtvaardige tariefsverhoudingen
tot redelijke proporties tex-ug te brengen.
Bezwaren kwamen er reeds van de blnnenschipperij
welke zich bedreigd gevoelde door eventueele verlaging
der spoorwegvrachten. Doch men houde wel ln het oog,
dat vervoer te water voor den tuinbouw in het alge
meen geen waarde heeft, omdat er veel te veel tijd
mee gemoeid is, en het product zoo versch, dus ook
zoo snel mogelijk zijn bestemming moet bereiken. Al
leen voor vroege aardappelen uit Noord-Holland naar
Amsterdam wordt gebruik gemaakt van vervoer te
water en nu is het wel merkwaardig, dat in den afge
loopen zomer tijdens de zes-weeksche periode der spoor-
vrachtverlaging het vrachtvervoerte water niet noe
menswaard achteruit liep.
Het valt te verwachten, dat bij de begrootingen van
Landbouw en van Watei'staat deze ernstige kwestie
niet aan de aandacht der volksvertegenwoordiging zal
ontgaan. Moge dan ook de regeering haar commissaris
sen in het bestuur der Spoorwegen doen spreken, op
dat de Nederlandsche tuinbouw zijn producten niet
langer door een wanverhouding ten achter gesteld ziet
by andere van vreemden grond.