,,W'
f I TïafU
- De Wereldreis van -
Dicky en Dirrekie Durf
Vergeten uitvindingen.
WARE WOORDEN.
St. Nicolaasarond.
WETENSWAARDIGHEDEN.
De mari reikte aan de jongetjes elk een speculaaspop
over, in het dunne vloeitje. Twee paar vuile jongenshan
den werden gretig naar het kostelijke niet te gelooven
heerlijks uitgestrekt, en de oudste vroeg: „Magge we die
echt houwe, enne is het om op te eten, asse we thuis
zijn?"
„Jazeker", zei de dwaze man, en stapte met zijn an
dere pakjes in zijn auto'tje.
Met den vrijer in hun armen geklemd, snel stappend,
alsof ze iets deden, wat eigenlijk niet mocht, schichtig
omkijkend, om te zien of de man die Sinnieklaas gespro
ken had, hen soms achterna kwam, om de vrijers af te
nemen en te zeggen, dat het maar een grapje was en
dat ze alles weer gauw terug moesten geven, liepen de
jongetjes weg. Naar huistoe. Maar de dwaze man kwam
niet achter hen aan. Hij was in zijn auto'tje weggereden
om de Hemel-mag-weten wat voor andere dwaasheden
uit te halen.
En toen ze zich volkomen veilig waanden en vlak bij
huis waren in een spaarzaam verlicht zijstraatje, sprak
de jongste op bijna plechtige toon fluisterend: „Zie je
wel, dat Sinnieklaas toch bestaat?!"
En schuldbewust knikte de grootste ernstig van ja.
yEET u. de meeste menschen maken zooveel
drukte om uitvindingen", heeft Edison ge-
gd. Hij zei het inderdaad, want hij is een
van de wienige uitvinders, die interviews
toestaan. Hij is ook zeer bescheiden. Wij hadden het dus
over uitvindingen.
„De eeuw der techniek, de tijd der groOte uitvindingen"
zegt Edison en glimlacht. „Vele menschen denken, dat
men de geschiktheid om uitvindingen te doen, op de'een
of andere manier verwerft. Doch zoo eenvoudig is de
zaak niet. Dikwijls gaat men de levensomstandigheden
van het oogenblik na en bedenkt dan, dat de wereld een
grooten dienst zou worden bewezen, als dit of dat gebrek
door een uitvinding verholpen kon worden. En dan gaat
men proeven nemen. Zeer moeilijke, zeer langdurige en
zeer teleurstellende proeven. Die dingen worden niet in
de wieg meegegeven. Dan wordt de gedachte langzamer
hand een idéé flxe: deze machine en geen andere is, wat
de wereld noodig heeft.
Het is mogelijk, dat men dan ook inderdaad zoo'n
unicum produceert. Men geniet alle vreugde van het
geestelijk vaderschap en als het goed gaat, krijgt men
er zelfs een patent op. Dan komt de groote pauze en
de wereld toont door haar afzijdige houding, dat zij niet
geholpen wil worden.
Graliam Bell verwierf geen wereldvermaardheid
met zijn kaslvliegtuig.
Het Is ook mogelijk, dat men tijdens de proefnemingen
op een idee komt, dat veel minder belangrijk is en dat
men zoo terloops in praktijk brengt. En dat wordt dan
iets, dat do wereld verovert. Het is eigenaardig gesteld
met uitvindingen.
Om u een denkbeeld te geven van wat er in de hoofden
der uitvinders alzoo omgaat, zal ik u iets vertellen. Reeds
een zestig jaar geleden is het mij opgevallen, hoeveel
kracht er in de wereld verbruikt wordt door het gespro
ken woord. Denkt u zich eens in, hoeveel werk de spie
ren en d« '-n^en in den loop van den dag verrichten op
Emile Berliner vond een onbruikbare
vloerbekleeding uit.
straat en ln vergaderingen. De stemmen der milliarden
aardbewoners vertegenwoordigen een kracht als van de
Niagara waterval.
Deze verkwisting hinderde mij en ik vond een stern-
motor uit, die de stemkracht van den mensch op een
Ingewikkelde wijze bracht naar een kleinen motor en
deze liet bewegen. Ik ben zelden zoo trotsch geweest als
toen deze uitvinding in 1878 gepatenteerd werd. Doch
die trots verdween wel. Niemand, letterlijk niemand in
teresseerde zich ervoor. En nu nog vindt u op de lijst
van mijn meer dan duizend patenten de stemmotor
absoluut ongebruikt.
Wie spreekt er over Forest's autofluil?
Henri Ford's patentbed voor ziekenhuizen
En ik sta niet alleen. Forest, de geniale uitvinder van
de radiolamp, had zijn auto voorzien van een vernuftig
toestel, waardoor de grootte van den gastoevoer werd
aangegeven door een miniatuursirene. Het fluitje zong
voortdurend, de toon werd hooger en lager al naarmate
men gas gaf of uitschakelde. Zijn radiolamp heeft een
zegetocht door de wereld gemaakt, doch wie weet iets
van zijn autofluit?
Alexander Graham Bell. aan wien wij de uitvinding
der telefoon danken heeft iets laten patenteeren, dat op
een reusachtige kast leek en als vliegtuig dienst moest
doen, doch tot nu toe geen liefhebbers vond.
Ik weet o.a. ook, dat Henry Ford zich interesseert
voor bedden voor ziekenhuizen en dat hij verschillende
ingewikkelde constructies ervoor heeft uitgevonden,
voordat hij zich tenslotte met automobielen inliet. Hij
maakte een bed dat gedraaid, opgeklapt en versteld kon
worden, maar de medernfc ziekenhuizen hebben blijk
baar de voorkeurgegeven aan eenvoudiger modellen,
want niemand heeft ooit een Ford-bed voor ziekenhui
zen besteld.
Edison, cle uitvinder der gloeilamp, met zijn
Stemmotor.
Emile Berliner, de uitvinder van de microfoon, inte
resseerde zich tevoren voor de luchtvaart Hij had ech
ter nog nooit zelf gevlogen en bouwde daarom voor de
veiligheid zijn vliegtuig om een parachute heen. Het toe
stel kwam echter ondanks alle moeite niet van den
grond. Toen bleef Berliner meer met de voeten op den
grond en vond hij een vloerbekleeding uit, bestaande uit
cocosvezels en gummi, evenals het vliegtuig werd ook de
vloerbekleeding gepatenteerd en vergeten.
Francis Jenkins heeft zich onsterfelijk verdienstelijk
gemaakt voor de televisie; hij heeft echter ook langen
tijd gewerkt aan een middel om slijtage van autobanden
te voorkomen, door er een reep gummi om te bevestigen
met zuignapjes. Blijkbaar was ook deze uitvinding niet
praktisch uitvoerbaar.
De kroon op dit alles spant Lanston, die opzienbarende
nieuwe drukmachines heeft uitgevonden en tevoren een
uitvinding Jiet patenteeren, die bestond uit een combi
natie van haarborstel en zakkam! Ik zei u immers al,
dat het eigenaardig gesteld is met die uitvindingen!
Alvorens te beginnen, moet men zich bij alle zaken
vlijtig voorbereiden.
o
Het veilige pad, dat voert tot verhefing en succes in
elk beroep, is dat van behoorlijke, voorafgaande op
voeding, een vlijtig gebruik van den tijd, ons gegeven
voor het aanleeren eener kunst en ijver in het be
oefenen ervan.
o
Alles wat men niet veranderen kan, wordt lichter
te dragen door geduld.
o
Stel nooit tot morgen uit het goede, dat ge heden
doen kunt; het heden alleen is het onze.
o
Rijk te zijn is een zegen, wijs te zijn is een kracht,
maar goed te zijn is de grootste zegen.
o
Hoe meer gij weet, des te meer kunt gij uzelven en
wat u lief is, sparen en hoe meer werk gij kunt doen
met minder inspanning.
In' d'r groote, stille kamer
Zat ze peinzende alleen,
Buiten ging het drukke leven
Opgetogen langs haar heen:
Blijde kind'ren, jonge moeders,
Sinterklaas reed door de stad,
En ze dacht aan vroeger dagen,
Toen ze opa hij zich had!
Altijd gingen ze nog 's avonds
Samen even .langs de straat,
Langs de mooie, lichte winkels,
Met een glimlach op 't gelaat!
Ach, ze waren oud geworden,
Maar dan voelden ze zich jong,
Omdat in hun oude harten
'n Jeugdig levensliedje zong!
En ze wezen en ze keken
Voor haast elke vensterruit,
Sinterklaas, dat was hun avond,
Want ze liepen even uit.
En dan wisten zij vol vreugde,
Ach, na jaren gaat dat zoo,
Al de liefde voor elkander
't Kostbaarst Sinterklaas-cadear.
In d'r groote, stille kamer
Zat ze peinzende alleen,
Buiten ging het feest'lijk leven
Opgetogen langs haar heen,
't Feest'lijk leven, dat zoo leeg was,
Zonder inhoud, zonder doel
Bevend gaan haar oude handen
Langs een leege leuningstoel!
Toch had Sinterklaas dien avond
Haar alleen nog wel bedacht,
En ze maakte 'n pakje open,
's Middags was het al gebracht.
Dat had ze zichzelf gegeven
Als een kostbaar souvenir,
Trillend gaan haar stramme vingers
Langs het stugge pakpapier.
Daar had ze al sedert maanden
Elke week wat voor gespaard,
Heel 't geluk uit vroeger dagen
Had ze in haart hart bewaard.
Op een afstand ging ze kijken,
Omdat ze 't zoo prachtig vond,
'n Lijstje om 't portret van opa,
Dat op 't kleine kastje stond!
December 1930. KROES.
(Nadruk verboden.)
dat Delftsch aardewerk al meer dan 600 jaar ln Delft
gemaakt wordt?
dat Chicago 100 jaar geleden 50 inwoners had?
d a t de gouden dollar sedert 1889 niet meer werd uit
gegeven in Amerika?
dat het kleinste goudstuk in Amerika thans is het
2^-dollarstuk, dat dus ongeveer f 6.25 waard is?
d a t er in Parijs 200.000 Russische bannelingen wonen?
dat zij daar hun eigen scholen en kerken hebben,
waar de oude Russische gewoonten bewaard worden?
dat „Lelie"-voeten, zooals de door zwachtelen abnor
maal klein gehouden en misvormde voetjes van vrou
wen in China genoemd worden, niet langer beschouwd
worden als een teeken van beschaving?
d a t in sommige provincies de vrouwen een extra
paar grootere schoenen dragen, om de kleine, misvorm
de „Lelie'-voetjes te verbergen?
dat het nijlpaard in tropische rivieren als een na
tuurlijke en nuttige baggermachine werkt, door alle
groote planten en welig onkruid op te eten en er zich
een weg door te banen, terwijl anders deze plantengroei
al heel gauw den waterweg zou versperren?
r a t in Amerika een porto van 2 dollarcent op een
brief (5 Hollandsche centen) gemiddeld de betaling
vormt voor een reis van 1000 K.M.?
IS HET U BEKEND:
dat de Opera Carmen bij de eerste opvoering uit
gefloten werd?
dat onlangs te Parijs in de Opéra Comique de 2000ste
opvoering ging?
N. /7&X
Laatst zat ik bij 'n kennis aan tafel en hij
tracteerrie op ten met Vitello gebraden ossen
haas. De kinderen zaten d'r met begeerige oogen
naar te kijken en kregen niets. Zooiets zou ik
niei kunnen doen.
Wat deed jij dan?
Ik stuurde ze vooraf allemaal de kamer uit.
(Fl. Blatter).
177. „Vlucht", krijscht plotseling een der roovers, die
het niet langer houden kan. En alsof het een bevel
was, laten de mannetjes van Hakkie Pakkie Pasja den
buit vallen en zetten het eensgezind op een loopen
Zij zijn allemaal moedig als leeuwen en ieder mensch
durven zij aan, al was het den sultan van Egypte zelf,
ma^r tegen woestijngeesten valt niet te vechten. Hak
kie Pakkie Pasja loopt als een postpaard en zijn met
gezellen geven hem geen meter voorsprong. Maar
Gerrit neemt een rëuzenduik naar de kostbare lading
van de kooplieden en juicht: „We hebben ze vaan
te graoze, jongens. Dan gaat hij zegevierend op het
grootste pak zitten en zingt luidkeels:
Piet Haan, Piet Haan,
Piet Haan saan naom is klaan,
Saan daoden benne graut,
Saan daoden benne gr?ut,
Ha hep gewonne de saaie flaut.
Ha hep gewö-o-ne de saaie flaut!
De zijden vloot, bedoelt Gerrit.
178. De kooplieden hebben met de gróótste verbazing
de komst van de auto aanschouwd. Zij hebben wel eens
meer een auto gezien, maar hoe er een midden in de
woestijn komt, daar zouden ze n.:t hun tulband niet
bfj kunnen als ze er een op hun hoofd hadden. Maar
hun verbazing wordt al spoedig vreugde, als ze be
merkten dat de geheimzinige auto recht op de roovers
aanstuift Bij Allah, zegt Enver ben Salomo, de
bezitter van deze vliegmachine is een moedig man...
En een oogenblik later juichen alle vijf de kooplie
den, want tusschen de stofwolken door zien ze de
roovers op de vlucht slaan. Daar moeten we gebruik
van maken, roept Enver ben Salomo. Hij fluit op zijn
vingers en dadelijk komen de kameelen aanloopen.
Maakt u gereed voor den tocht, commandeert Enver
ben Salomo tot zijn reisgezellen. Onze koopwaren
kunnen we ginds halen, de roovers hebben ze achter
gelaten. Bij den baard van mijn grootvader, dit wordt
een p-'- - - C -p
