Schager Courant
NIEUWJAARSGROETEN
50 cent
HUURKAMER LEED
Vierde Blad.
Een Yikingstad wordt
blootgelegd.
Ingezonden Stukken.
Oude kleeren vermaken!
Plaatselijk Nieuws.
Theater Royal.
Zaterdag 13 December 1930
73ste Jaargang. No. 8782
SLEESWIJK, een oude stad der Noormannen ligt
aan de Schiet, die in de Oostzee uitmondt Niet
ver daarvandaan vindt men een langgerekt meer, dat
door een paar sluizen met de Schlei in verbinding staat
en hieraan ligt een trotsche ringmuur, in den volks
mond de Oldenburg geheeten. Men kon terecht vermoe
den, dat dit bouwwerk ook nog uit den tijd der Noor
mannen stamt; het is een hoefijzervormige citadel, al
thans het een of andere vestingwerk, en omsluit een
Stuk land van 28 H.A.
Het volk vertelt allerlei verhalen van den Oldenburg
en verdiepte zich jarenlang in allerlei gissingen. Bij het
ploegen vond men af en toe potscherven, zilveren mun
ten, e.d. en tenslotte begon ook de wetenschap zich voor
den muur te interesseeren. Kort voor den oorlog is men
reeds begonnen met opgravingen op het land binnen de
muur, in de loop daardoor te weten te komen, met welke
bedoeling deze was gebouwd.
Eerst dit jaar werden de opgravingen hervat Er wordt
systematisch te werk gegaan. Begonnen is met een proef-
greppel van Oost naar West door het midden van het
geheele terrein. Al spoedig bleek men met een oude stad
te doen te hebben. De bovenste, dikwijls doorploegde
humus werd vervolgens in lagen ter dikte van 10 20
c.M. afgegraven; op het laatst groef men slechts lagen
van 5 c.M. tegelijk af. Van deze lagen werden telkens
monsters genomen en geprepareerd. Reeds spoedig vond
men fundamenten van buizen. Deze archaelogische op
gravingen kan men niet vergelijken met die in Grieken
land, Egypte of Italië. In die oudste tijden kende men in
de Noordelijke streken nog niet het gebruik van stee-
nen als bouwmateriaal. De huizen werden van hout op
getrokken en men maakte zelfs geen gebruik van stee-
men fundamenten; slechts de verschillende kleuren in
den bodem wijzen aan, waar huizen gestaan hebben.
Waar de slootjes voor afval waren en waar de houten
balken in lateren tijd vermolmd zijn, is de aarde zwart
geworden en steekt zij scherp af tegen de omringende
gele grond. Op dezelfde wijze heeft men een put en
graven gevonden. Tevens werden werktuigen en sieraden
zooals paarlen, edelsteenen, zilveren munten en naalden
aan den dag gebracht Een andere belangrijke vondst
bestond uit potscherven, beenderen van dieren, stukken
leem, waarmee de huizen bepleisterd waren geweest en
die bij een brand hard geworden waren. Er waren ook
hoeksteenen voor de deuren, terwijl eveneens een aan
tal graven met skeletten van vrouwen en kinderen werd
gevonden.
Uit deze vondsten kon men zich reeds een zeer goed
beeld vormen van de bouworde, de uitgebreidheid en de
voorname positie van deze oude nederzetting der Vikings
In de weinige geschriften, die uit dien tijd bewaard zijn
gebleven, wordt deze stad Hithabu, Haithabu of Hea-
theum genoemd. Het moet voor dien tijd een zeer groote
stad zijn geweest met een grooter aantal inwoners dan
het toenmalige Hamburg. In zijn bloeitijd is Haithabu
misschien wel de grootste stad van West-Europa geweest
het was in ieder geval een handelsstad van wereldbetee-
kenis, die relaties onderhield met geheel Europa tot de
Levant toe. De plaats lag op het Combrische schier
eiland op het punt, vanwaar men het gemakkelijkst uit
de Oostzee naar de Noordzee kon komen, want de oude
handelsschepen met hun geringen diepgang voeren door
de Schlei dwars door het land Sleeswijk naar Haithabu
vanwaar men de waren en soms zelfs de schepen in hun
geheel 14 K.M. over het land vervoerde naar de Treene,
een inham van de Noordzee, De gevaarlijkere en lan-
In ons blad, dat WOENSDAG 31 DEC.
verschijnt, bestaat gelegenheid tot het
plaatsen van een NIEUWJAARSGROET
aan Begunstigers, Familie, Vrienden,
enz. tegen CONTANTE BETALING van
(mits niet grooter dan 4 regels).
Elke regel meer 15 cent.
Opgaven s.v.pl. spoedig aan ons bureau
of aan H.H. Kantoorhouders en Boek
handelaars. De Uitgevers.
gere weg via Skagen werd hierdoor vermeden. Zoo werd
Haithabu een zeer belangrijke stad voor den doorvoer
handel en bekleedde als zoodanig een positie als die van
het latere Lubeck in het Hanzeverband.
De eerste bewoners hebben zich er vermoedelijk reeds
voor 850 gevestigd, doch de voorwerpen, die men bij de
opgravingen gevonden heeft, dateeren uit de eerste helft
der elfde eeuw. Haithabu was een handels- en industrie
stad, die snel toenam in beteekenis, ook voor de Noor-
sche beschaving. Het stond ook in nauwe betrekkingen
tot zijn omgeving. De bewoners waren al dien tijd van
Vikingsche afkomst. Haithabu moet dikwijls belegerd,
verwoest en verbrand zijn geweest, doch dank zij zijn
gunstige ligging is het telkens weer opgebouwd en spoe
dig weer tot bloei gekomen.
De st^d verloor haar groote beteekenis eerst, toen de
wereldhandel zich meer naar het Westen van Europa
verplaatste en toen schijnt Haithabu na de laatste groote
verwoesting niet meer opgebouwd te zijn.
(Nadruk verboden).
Als de patroon zijn woorden niet intrekt
kom ik hier niet meer terug!
Wat heeft hij tegen je gezegd?
Dat ik kon ophoepelen. (Excelsior).
Kort verhaal
TOEN Vermeerten dien avond moe van zijn werk
thuis kwam hing er een benauwde warme etens-
lucht in 't portaal van 't huis waar hij op kamers
woonde.
Hij had even een weerzin te overwinnen. In zijn ka
mer stond de tafel gedekt. Er lag een smoezelig-wit ta
fellaken over, waarop nog vlekjes van roode kool-resten
hem aan gisteren herinnerden. Naast zijn bord lagen le
pel, mes en vork, slordig over elkaar heen en de groen-
trijpen stoel stond onverschillig-schuin tegen den tafel
rand aan.
Onder de canapé, die in den hoek van de kamer stond,
lagen zijn pantoffels nog precies zooals hij ze dien och
tend er had gelaten en 't gordijn hing nog even scheef
als Zondag, toen 't gordijnkoord brak.
Alles ergerde hem. Hij zag een grijze stoflaag op den
schoorsteen en de versleten plekken op 't karpet had hij
liog nooit zoo goed opgemerkt als nu.
Gemelijk ging hij op de canapé zitten. Aanstonds zou
Juffrouw van Klaveren wel met het eten binnenkomen
De zitting van de canapé was hobbelig als een slecht
bestraatte weg. Een paar veeren staken er hoog uit. Al
les deed goedkoop-armelijk aan. Hij stond op om zich
ln zijn slaapkamer wat te wasschen. Daar vond hij de
waschkom leeg. De sprei lag slordig over 't bed.
Er golfde een vloed van nijd door zijn lichaam. Met een
smak wierp hij de deur open.
„Juffrouw" riep hij.
Maar juffrouw van Klaveren gaf geen antwoord. Er
Biste in de keuken braadgeluid. Vermeerten rook iets
vets en walgde.
Hij vulde zelf de kom en ging zich wasschen.
Toen kwam juffrouw van Klaveren binnen met een
dienblad, waarop drie ongedekte etensschaaltjes stonden
„Lekkere spercieboontjes vandaag, meneer", zei ze,
terwijl ze de drie schaaltjes plaatste rondom het een
zame bord. „En een fijn balletje gehak... en een banaan
tje toe. Ik dacht; ik moest
„Jawel, jawel," onderbrak Vermeerten de opsomming
van al dat voortreffelijke. .Driemaal ln een week gehakt
Wordt te veel van 't goede..."
„Ja," zei ze onverstoorbaar. „Ik zeg tegen mijn doch
ter, zeg ik, laten me nou 's een lekker biefstukkle bak-
ke.Ze gaat naar den slager, en nou heb ie juist geen
biefstuk meer en toen zegt me dochter..."
„Dank U" stopte Vermeerten de uiteenzetting.
..Nou, maar een Ynensch zal 't altijd zoo goed hebben..."
Wou juffrouw Van Klaveren weer beginnen, maar ze
zag aan Vermeerten's gebaar, dat ze opkrassen moest, en
omdat ze mijnheer kende, ging ze maar sloffend de ka
mer uit
Vermeerten at.
Het gehakt 'brokkelde uit elkaar. Telkens onderbrak
bij het eten om de draadjes die van de boontjes niet goed
afgehaald waren, dan weer probeerde hij met wat water
bet maal beter te verorberen. Het lukte niet
Hij liet het eten staan en ging voor 't raam zitten
rooken.
Daar zat ie nu: Zoo zat hij lederen avond, door zijn
ruit de vervelende straat inturend. Hij wachtte op zijn
krant Die was laat vandaag. Hij gaapte van verveling.
In lezen had hij geen lust. Hij was moe en voelde zich
ziek van eenzaamheid. Hij ging op zijn bed liggen. Stil
beluisterde hij alle geluiden uit 't huis.
Jans zong uit „Carmen" het hoogste lied. Het scheurde
in zijn oor.
De behangfiguren gingen grillig doen en namen on
wezenlijk groote vormen aan. Langzaam soesde hij in.
Met een sohrik werd hij wakker toen er op de deur
geklopt werd.
„Hallo, zeg, lig jij op je nest?"
Het was Frank Dillenburg.
„Ligt het gehakt te zwaar op je maag?"
Vermeerten schoof van zijn bed af. Hoe wist Frank
nou, dat ie weer gehaktHij kwam de kamer
binnen. Daar stond de tafel nog onafgenomen.
Frank zag de drift in Vermeerten's oogen groeien en
voorkwam erger. .Houdt je bedaard. Laat dat mensch
alsjeblieft buiten de deur. Ga mee en kom bij ons!"
„Ga mee," herhaalde hij. „Ik snap niet dat je daar
nog zoo lang over denkt"
Vermeerten gaf niet toe.
„Ze zal eerst thee brengen!"
„Nou," zei Frank, „dat beetje water met suiker en
melk mag ze ook houden".
„Ze zal thee brengen".
Frank zweeg. Hij kende Vermeerten's koppigheid.
„Goed," zei hij. „Dan eerst thee. Maar gauw! En dan
mee!"
Vermeerten riep de juffrouw.
„Heere-m'ntijd", zei ze gemaakt onnoozel, „het nou
m'n dochter heelemaal vergeten Uw tafel op te rui
men? Ik zeg nog zoo tegen d'r: Ruim eerst de boel
bij mijnheer op, voor je uitgaat, maar jawel..."
„Ja, 't is goed," bitste Vermeerten af. „Breng nu
maar direct de thee. Ik heb haast Is de krant er nog
niet?"
„De krant? Gut ja, ziet U, ik dacht U doet nou
toch effies een tukkie, ik zal maar zoo vrij z(jn... want
ziet U, er staat zoo'n effectief mooie feuilleton in; lk
zal 'm effe krjjge'..
„Je woont hier bar gezellig," plaagde Frank. „Samen de
krant en..."
„Klets niet!"
„Kerel, maak jezelf niet zuurder dan je bent. Is me
dat een leventje van jouw hier op die kast! Je droogt
uit en ergert je eiken dag."
Juffrouw Van Klaveren bracht de krant slordig op
gevouwen binnen, tegelijk met een theeblad waar twee
verschillende kopjes op stonden, een blauw porceleinen
trekpotje, een suikervaasje en een wit melkkannetje.
„Keurig servies," prees Frank.
„Ze mot nog effies trekke." onderwees de juffrouw,
terwijl ze „de hoed" over het trekpotje duwde.
„Daar zitten we nou op jou te wachten," zei Frank.
„Steek 's op". Hij hield Vermeerten een goed gevulden
sigaretten-koker voor.
„Merci!"
Vermeerten kreeg steeds meer 't land aan zijn eigen
omgeving. „Vooruit," zei hij, „we gaan."
„Doe „de hoed" op den trekpot", zei Frank spottend,
„als je vanavond thuiskomt, zal ze net lekker zijn.
Behagen, 12 Dec. 1930.
Mijnheer de Redacteur,
Ondergeteekende verzoekt U het volgende in Uw eerst
volgend nummer te willen plaatsen.
Naar aanleiding van het verslag der Alg. Verg. van
Polder Waard en Groet, zegt uw verslaggever dat do
heer Trapman zijn voldoening uitspreekt over de loop
der zaken, dat nu de eenmaal toegezegde f 500 voor het
kanaal KolhornBehagen blijft gehandhaafd.
Dit is nu naar mijn idee niet juist
Om de f 500 alleen aan het kanaal Sch&genKolhorn te
geven, zal toch allereerst het besluit der vorige Algem.
Verg. moeten worden ingetrokken, waar besloten is, elk
kanaal f 250 te geven, en daar dat niet is besproken,
blijft dat meen ik, van kracht.
Met achting, U.Ew.
P. KISTEMAKER Sr.
De opmerking van den geachten inzender is formeel
juist, omdat het bewuste besluit niet is ingetrokken
Maar waar de algemeene vergadering zich met de in
den brief des heeren Thomesen vervatte mededeelingen
volkomen accoord verklaarde, zat de door den verslag
gever vermelde conclusie des heeren Trapman daaraan
logisch vast Dat was nog te meer het geval waar het
dagelijksch bestuur volgens datzelfde schrijven deze mee
ning reeds had uitgesproken en alles door de nadere toe
lichting van den dijkgraaf nog eens werd onderstreept
Waar de heer Kistemaker het met de uitgesproken con
clusie des heeren Trapman niet eens is, was het zijn
onafwijsbare plicht geweest om daar tegenop te komen
in de poldervergadering, zoodra deze conclusie zoowel als
de voldoening waren geuit
De heer Kistemaker heeft echter toen ln alle talen
gezwegen en door zijn volkomen stilzwijgen, zijn ac*
coordbevinding betuigd, zoowel met de conclusie, als met
de voldoening, als met de daarin voor hem neergelegde
zachte afstraffing.
FRED. VAN BEEK
.(Nadruk verboden),
WIJ BREIEN
en repareeren alle soorten Wollen Kleeding, Kousen
en Sokken, ook de allerfijnste. JAAP SNOR. Znid-
straat 15, DEN HELDER. Let op den gelen winkel.
Depot Schapen: C. de Moet Noord.
WAAR DU V RUUW
RE LANG IN STELT
Kant.
De nieuwe mode vertoont een groote voorliefde voor
kant; de bedrukte stoffen hebben ons zoo doen wen
nen aan bloemen, takken en bladeren, dat wij daar
niet dadelijk afstand van kunnen doen; in de kant
zien wij ze terug, zij het ook niet met de verschillende
kleuren. Eigenlijk kan men kant dragen op japonnen
van elke soort, al is hert, maar dat men hier en daar
kleine stukjes kant inzet als aardige doorschijnende
venstertjes. En op de namiddag- en avondjaponnen is
kant bijna een vereischte. Bij lamé draagt men bij
voorkeur zwarte kant, doch ook blonde en parelmoer-
kleurig kant wordt veel gedragen. De gekleurde kant is
daarom niet van het tooneel verdwenen en staat even
modern; vooral hemelsblauw is populair.
(Nadruk verboden).
Dit seizoen is de mode zoo geheel veranderd, dat
het wel lijkt, alsof alle oude kleeren onbruikbaar zijn
geworden en alles nieuw moet worden aangeschaft
Doch dit laatste is onjuist. De nieuwe mode is zoo
gekozen, dat men zeer gemakkelijk japonnen enz. kan
vermaken. Een van de voornaamste nouveauté's, die
met dit doel gelanceerd zijn, is de tuniek, die van een
andere stof is dan de rok, die eronder te zien komt
Is dit geen uitkomst? Een te kort geworden japon van
satijn of serge laat men zooveel zakken als noodig is
en men maakt er een driekwart lange tuniek bij. Een
japon van crêpe georgette of een ander licht materiaal
wordt als tuniek gebruikt over een nauwen satijnen rok,
die langer valt Zoo kan men zelfs een nieuwe japon
maken uit twee oude, zonder dat men er iets behoeft
bij te koopen.
Doordat de tuniek langer valt dan een gewone blouse,
kan men er een te kort geworden rok onder dragen,
die eenvoudig aan een langer stuk goedkoop goed ge
zet is Deze tunieks worden gemaakt van soepel fluweel
zijden jersey of een zwaar soort satijn, dat niet glimt.
En een te kort geworden mantel maakt men nog wat
korter, tot een 15 c.M. boven de knie, want zulke drie
kwart lange mantels zijn zeer modern. Een oude mantel
van tweed wordt overgeverfd in een donkere kleur,
omdat effen wolien stoffen juist zoo in trek zijn. Met
een sjaal en een bijpassende wollen zakdoek, die uit een
der zakken komt kijken, ziet men er weer goed ge
kleed uit
Verder heeft men ahicht nog wel stukjes bont liggen,
die juist dezen winter zoo goed te pas komen. Doch
één raad mogen wij u wel geven; bont mag nooit met
een schaar geknipt worden, doch wordt met de haren
naar onderen op een tafel neergelegd en met een zeer
scherp mes gesneden. De lijnen, waarlangs men snijden
moet zijn van tevoren met potlood aangegeven. Met
een beetje handigheid kan men zelf een bonten shawl
maken, die wordt dichtgebonden. Men kan ook zelf
reepen bont spiraalvormig op de mouwen zetten of er
de zakken van een mantel mee afzetten. Iets nieuws
zijn smalle, evenwijdige reepjes, die op den bovenarm
worden genaaid en óf horizontaal óf vertioaal loopen.
Men heeft tegenwoordig zelfs cardlgans en jumpers
van bont die ook op beige, bruine of roode sportklee-
ren gedragen worden en het eenvoudigste japonnetje
chic maken. Hetzelfde kan men bereiken met een
mouwloos jasje van witte peau de suède met bijbe-
hoorende handschoenen, terwijl men een donker man
telpak gloednieuw doet schijnen door er revers van
witte peau de suède op te naaien, die zoo noodig ge-
wasschen kunnen worden.
Een lange mantel wordt Ineens modern gemaakt
door een ceintuur en manchetten van bont dat ock de
hoed en de tasch kan versieren, als men er genoeg van
over heeft Een mantelpak, dat een tamelijk lang jasje
heeft, wordt door een kraag, een ceintuur en revers
van bont en door het van onderen rond afknippen van
het manteltje weer up to date; een bonten pelerine
geeft oachet aan een fluweelen japon van verleden Jaar
en zoo zijn er ontelbare mogelijkheden om de garderobe
in overeenstemming te brengen met de elschen der
mode, zonder dat men er veel geld voor behoeft uit te
geven.
Hou je vel nou toch stil, langhals! De
damsteenen vallen er voortdurend af!
(Judge^
DE MOEILIJKHEDEN IN DEN LANDBOUW.
De commissie, welke uit de afdeelingen der Holl. Mij.
v. Landbouw in het Noorden van Noordholland is ge
vormd, heeft een groote openbare vergadering uitge
schreven ter bespreking van de moeilijkheden in den
Landbouw. Die vergadering is a.s. Donderdagmorgen 11
uur in-het Noordhollandsch Koffiehuis. De eerste spr,
is Ir. Huisman, de algemeene secretaris der Holl. Mij. v.
Landbouw, die eene inleiding zal houden over de Land
bouwcrisis.
Vervolgens houdt de heer C. Wijdenes Spaans te An
na Paulowna een inleiding over de kosten van het on
derhoud der wegen door waterschappen voorheen en
thans en de middelen tot betere regeling daarvan.
Voor een vruchtbare bespreking wordt een groote op
komst van belangstellenden verwacht. Het doel der ver
gadering is om van onderaf het pogen der orga
nisaties te steunen ter verbetering der verkeerde toe
standen.
Een groot aantal ultnoodiglngen voor deze vergade
ring is verzonden, terwijl ze voor ieder belangstellende
toegankelijk Is.
BEVORDERD.
Onze plaatsgenoot de heer J. Wijne, is bij de Spoor
wegen bevorderd tot locomotief-poetser.
Een spannend filmwerk deze week in Theater
Royal: „Het geheim van de familie Drake", waarin
het drama wordt afgewikkeld tusschen mevrouw
Drake en haar dienstbode I.ulu Marks, die allesbe
halve prettige dingen van elkaar schijnen te weten,
en elkaar daar onophondelijk mee dreigen. Tenslotte
loopt de ruzie zoo hoog, dat mevrouw Drake de po
litie opbelt over een armband, die Lulu Marks van
haar gestolen zou hebben. Als deze komt, bemerkt ze,
dat mevrouw Drake vermoord is. Direct wordt nu het
huis onderzocht en Lulu Marks wordt gearresteerd.
Zij wordt van don moord verdacht en aan oen kruis
verhoor onderworpen, doch zij hekent niets.
Intusschen is Georgia naar een ziekenhuis gebracht.
Men vreest voor vergiftiging, doch het blijkt, dat er
slechts broomkali is gebruikt om haar zenuwen te
stillen. Vervolgens helt rechercheur Condon den be
heerder van het vermogen van mevrouw Drake, Jcp-
ston op, die spoedig ten tooneele verschijnt.
Kort na den moord komt de zaak voor den rech
ter en het O. M. voert een verpletterende getuigenis
aan, daar er vingerafdrukken van Lulu op de revol
ver voorkomen, waarmede mevrouw Drake vermoord
is. Lulu Marks blijft echter hardnekkig zwijgen, waar
door het vermoeden tegen haar sterker wordt. Zelfs
haar advocaat kan niets uit haar loskrijgen. Het O.
M. staat nog slechts voor één raadsel. Er is nog een
vingerafdruk gevonden op het horlogeglas van me
vrouw Drake, die nog niet geïndcntificeerd is. Thans
komt aan het licht, dat Lulu Marks slechts een ver
zonnen naam is en dat zij in werkelijkheid ook
Drake heet. Zij was do eerste vrouw van mijnheer
Drake en dus de moeder van Georgia. tyen wil de
aanklacht laten intrekken, doch het O. M. wil dit
niet toestaan. De verdediger Jepson is nu aan da
beurt, doch weet niet veel te zeggen. Lulu Marks, of
wel mevrouw Drake, begint nu echter alles uit te
loggen; ook waarom zij zich Lulu Marks noemt. Zij
vertelt, dat de tweede mevrouw Drake Georgia zeer
langzaam had willen vergiftigen, doch zij zegt den
moord niet gedaan te hebben.
Onverwachts komt er nog een getuige opdagen, die
tegen wil en dank getuige van den moord is geweest.
Hij vertelt zijn bevindingen en het blijkt, dat de vin
gerafdruk op hert armbandhorloge van Jepson af
komstig is. Wie is deze Jepson? Het is de heer
Drake zelf, dien Lulu Marks, alias de eerste mevrouw
Drake, niet wilde verraden, vandaar haar zwijgen.
Jepson wordt nu gevangen genomen en zal zijn ge
rechte straf niet meer ontgaan, doordat hij spoedig
moet bekennen, terwijl Lulu Marks, nu eindelijk
weer van de vreeselijke verdenking bevrijd, nog een
verdere lichte toekomst tegemoet kan gaan.
