Aldltil NitlIS- V. enJ. ENKII Zaterdag 13 December 1930. 73ste Jaargang No. 8782 Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen. Eerste Blad. ww FEUILLETON. VERTELLINGEN. Brabanfsdie brieven. H. ERIKS, oud-Burgemeester van PETTEN. Het in cultuur brengen der Zuiderzeegronden. Gemengd Nieuws. Duitsch lazaret ontdekt. Een vliegersdrama. Veertien menschen door het ijs gezakt. Bij Ruwe Gesprongen Handen Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder dag en Zaterdag. Bij inzending tot s morgens 8 uur, worden Adver- tenliën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst. POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No 20. Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent ADVERTEN- TIëN van 1 tot 5 regel9 f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bcwijsno. inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADEN. Ulvenhout, 9 December 1930 Menier, 'k Was nog maar 'n boske zoo jonk as m'n kleinzuun- tje Dré omtrent, 'n jaar of acht, da'k op 'nen middag op school zat en onze mees ter ons aan 't sommekes-leo- ren was. Zóo in deuzen traant: „as twee mannen 'n werk kunnen doen in drio dagen, en d'n weg twintig kielometers laanlc is, hoeveul boerenkoolen groeien er dan in 'n dozijn. Zukken aard van puzzel tjes zatten me-n-op te los sen. om er achter te komen da me later veur 'nen reksdaalder wèèrde altij minstens vier gulden verom moesten zien te krijgen, toen de locht pikzwart gong worren en 't daarbuiten begon te renge- len, da-d-et water lag te schuimen op de riggeltjes van de raamkruskes. De rengel kledderde teugen de school aan dat de klas vol van geruisch was. Zwart, inktzwart was 't in de locht en de rengel wier d'r gewoon uitgeraanseld! 'n Bietje wit van de gebeurtenis daar buiten in de na tuur, heelegaar onder d'n indruk van die geweldigheid en ok omda-d-et tóch wel mooi was, zat ik naar buiten te kijken en in m'n neus te peuteren. En effen docht ik toen: as moecl'.r nouw m'n bokske maar in d'n stal zet...! Ja, amiao, d'n zijn zoo van die kleine dingskes die ge nooit vergit. al worde nog zoo oud. ee. „Nouw Dré!" liet de meester mijn ineens schrikken: „al uitgere kend. Hoeveul dieren dus?" ,.M'n bokske", zee ik per ongeluk en sodemarel, amico, toen zat 't er teugen, jenk. Ik kreeg 'nen preek (die 'k Iheelegaar vergeten ben) om mijn m'n maatschappelijke en christelijke deugden bij te brengen in ruil veur m'n vader z'n schoolgeld en bijna ha'k dieën mensch toen ge vraagd g'ad: „maar ziede dan nie. Kale, (da was z'nen bijnaam: „d'n Kale") dat er daarbuiten iets gaande is, waar jouw sommekes maar appelmoes bij zijn? En toen .dieën preek wa laank uitviel, begen ik onwillekeurig weer ts peuteren en naar buiten te kijken, waar 't geweld uit d'n hemel ratelde, da 'k bang wier. „M'n bokske" docht ik weer. Maar toen wier m'nen meester zóó kwaad da z'n veurhoofd, da-d-eelegaar deurliep tot 't hangerke van z'nen jaskraag, daarom heite-n-ie „Kale", begos aai te gloeien as 't potje van ons plattebuiskachel thuis en da was 'n vast veurteoken van honderd strafregels „ik mot onder de le3 goed opletten," die 'k altij in veurraad had. 'k Kon altij kontaant betalen! En Truike ge wit, die ken ik al van kind af, hiew ik ok „vrij" van dieën veurraad. Zco ziede weer: kleine oorzaken, groote ge volgen. Ja 'nen mensch mot nooit mee vuur spelen...! Keb op die manier heel m'n leven veur twee betaald. Eerst strafregels; later citrocntjes-mee-suiker op de ker mis en nóg later dee ik 't mee één percent. Ja, dieën Kale hee me wa geleverd. Maar genogt, daar ga-g-et nouw allegaar nie over, wa'k zeggen wou is ditte: as kind hee-g-et me altij zoo verwonderd, da zo'nen mensch as m'nen meester nie zag, dat er daarbuiten wa gaande was, da-d-op 't vergaan van de weareld geleek. Hij kèèk er nog nie naar! En da's me zoo bijgebleven, omda 'k da later, as ik veul ouwer was, zoodikkels moes merken van menschen die soms wezenlijk en soms maar dochten da ze boven oew stingen. 'k Weet zekers: as er op 'nen middag alle maal ouwewijven uit d'n hemel hadden gerengeld ja zelfs jonge meiden, dat d'n Kale evenmin de sommekes stopgezet had en naar buiten gekeken. Neeë, dan had 't wel oliefaanten motten rengelen. En daarom, toen ik dan lest las, dat de menister van Jestiesie in de Tweede Kamer gezeed had: „de simtonen van zedenverwilderink stemmen ok naar 't oordeel van den menister (da was ie zelf ziede nouw wel. net as mee d'n Kale! Die zag d'n zondvloed nie, hij zag z'n eigen nie!) tot bezurirdheid. En nouw zeg ik maar, as 'nen heel hooggeplotsten mensch, zóó hoog dat ie z'n eigen dikkels nie meer ziet, al in 'n gezelschap van honderd aandere „hoogen" kom vertellen, dat de zedenverwilderink daar buiten, tot be- zurgdheid gaat stemmen, nouw, nimme nie kwalijk, maar dan is de oliefaantenrengel al laank aan 't buiün. En dan hè'k vcrlejen week, toen 'k 't had over die rotte bcckskes van jonge wefkes, niks te veul gezeed g'ad! Daar kunnen me 't dan wel op houwen. Maar witte wa 'k denk, amico, waar al die verwilde- rink vandaan komt? Van d'n Radejoow! En daarom is 't zoo verdikkoppes goed dat er sen- zuur is ingesteld op de programmekes. Steld-oew eigen veur, wat er toch lest weer bekaanst gebeurd is. Bekaanst! De senzuurders waren er gelukkig net bijtijds bij om te veurkomen dat da de weareld in- geslingerd was geworren. Ge mot dan weten, de mannen van den Kro, de Kroters dus, die wouwen zóómaar, zoo zonder blik ken of blozen, zoo schandalig meugelijk, 'n kookles deur d'n mieterefoon geven! Nouw! Ge begript, de mannen van de senzuur, waren er as de kiepen bij, om die kookerij te schrappen. Zuk- ke dingen in de dagen van offesjeele zedenverwildering waant nouw 't in de Kamer gezeed is, is 't offesjeel: zoo laank as gij en ikke 't onze d'r over zeeën was 't maar offesjeus maar stelde-oew veur, da ze in zukke dagen deur de radejoow gaan vertellen hoe ge 't lekker ste ertsoep klaar kunt maken Nondekèès en dan motte nie van snert houwen. Onder die senzuurmannen motten er dan ok 'n paar zijn, die kunnen gewoonweg gin snert zien. Die emmen zóó d'ren buik vol van de snertzooi, dat ze ruuken naar de snert! Da ze 'r groen van zien. Snert? As ze 't woord maar zien. dan rollen de erten uit d'r oogen. Snertkea- rels zijn 't geworren daardeur! Dus: weg kookles! Zedenverwilderink en dan gaan kooken of iedereen maar snert lust, wég er mee! Deuzen avond, as ge dit briefke leest, koom ik zei vers ok weer 's veur d'n mieterefoon. Maar ik geef oew op 'n briefke: ieveraan9 za'k over praten, maar over snert! Dan liever over soep-mee-ballen. En over kooken? Hogstens over verkensvoer; ik kijk m'n men schen aan, ziede! 'k Weet wa z'emmen motten. En gin snert. Daar emmen ze zeivers genogt van, de senzure mannen. Zedenverwilderink Lest sting 'r 'n prenteke in de kraant, 'n kraant uit Rotterdam, en op da prenteke sting 'nen menier te tillefeneeren. Hij had veul weg van m'nen meester uit m'n jeugd ok zo'n veurhoofd tot z'n kuiten toe. Nouw was 't z.g. interzaante aan die tillefeneerderlj, dat er in d'n draad 'nen kno&bel zat. En daarom wees er ok 'n pijltje naar da knoebeltje, omda ge aanders te veul naar dieën mensch z'n bloote hoofd zouw kijken, snapte! Waant 't gong nie om dieën kale, 't gong om da knoestje in d'n draad. Waant ze hadden ingebroken en d'n tillefondraad deur- gesnejen. En van de ripperatie kwam 'n pertret in de kraanten! En daar sting onder: ..ONVEILIG NCORD- BRABANT". Waant dieën inbraak was gebeurd in 't postkantqrke van Mcerveldhoven. Kek, ik kan me best veurstellen, da ze in Rotterdam dan gaan spreken van onveilig Brabaant. Daar snijen ze gin tillefondraaien deur. Zekers: daar gebeurt ók wel 's wa! Menschen zijn maar menschen, motte rekenen. Om d'n aanderen dag 'nen goed-afge- werkten moord; opstaandjes nd de Raadszittingen dat de ooren en pooten over de straat vliegen; nouw en dan wordt er 's 'nen „buitenman" 't raam uitgegooid van 'n roofhol en zoo, afijn, da's daar teugeswoorig zo'n Chicago-in-zakformaat, maar tillefondraaien deurknip pen, da doen ze natuurlijk in 't onveilige Noord-3ra- baant! Daar kunnen die Rotterdammers nie over uit- gedocht komen. En toen ze da plotje in de kraant zaggen, toen zijn ze, veural in de havenkwartieren op ICatcndrecht, waar 'nen diender kan verdwijnen in 'n potje haché zonder da z'n vrouw ooit meer iets van 'm trugvindt, daar zijn ze dieën avond koud geworren van da-d-onveilig Nccrd-Brabaant. Van zulke zedenver wilderink! Ncec, doet dan liever 'nen moord op ocwen baas omda ge'm bestolen hèt; richt dan liever wa gezellige rcofhollelces in; mekt dan opstaand teugen de pliesie. dan da ge aan zukke zeden verwildering begint! Amico, ge vuult 'm zekers wel! Ge vuult wel aan de tenten van oew klompen da'k de boel zit te belaaitafelen! Waant ertsoep senzuren, tillefondraaikes fottegravee- ren en dan zélf ievcraans snert van maken... Gatvernolle, da's misschient Ollaandsch, maar laat ik oew zeggen: in zukke zeden v e r b e t e cy i n g. daar loop i k nie in! 't Is d'n splinter en d'n balk, amico, die ze d-rr mee mekaar in de wèèr helpen en da-d-is: Snert! Onveiligheid! Verwilderink! Olloe, 't hangt nouw m'n strot uit om t o soort van bedriegerij langer te schrijven, dus veul groeten van Trui en as altij, gin horke minder van oewen toet a voe DRé. BELASTINGZAKEN. ADMINiSTRATIEN Hoofdkantoor: HAARLEM, Wilhelminastraat. Tel. 11601. Na 6 nar TeL 14621 Bijkantoor; 's GRAVENHAGE, Akeleistraat 56. Speciale afcleelingen voor BLOEMBOLLENCULTUUR, LAND- EN TUINBOUW en VEETEELT. INLICHTINGEN bij onzen CORRESFONDENT. den heer Een adres van het Kon. Ned. Landbouw-co- raité. Het Kon. Ned. Landbouw-Comité, heeft den minister van Waterstaat een adres gezonden, waarin het zegt lan gen tijd met groote belangstelling te hebben uitgezien naar de gevolgen, die de regeering zoude geven aan de voorstellen der commissie-Vissering, reeds 14 Maart 1929 bij den minister ingediend, met een brief, waarin met klem van redenen werd aangedrongen op het zoo spoe dig mogelijk in 't leven roepen van een nieuw bestuurs orgaan, waarvoor een wet noodig i3 dat belast zoude worden met de taak om de drooggemalen gronden in cultuur te brengen. De commissie-Vissering was van oordeel, dat daarmede niet mocht worden gewacht, omdat de zeer omvangrijke zeer kostbare, zeer moeilijke en geheel nieuwe taak van het bouwrijpmaken der Wieringermeer zooveel deskun dig overleg en voorbereiding vereischte, dat daarmede reeds geruimen tijd voor het droogvallen een aanvang diende te worden gemaakt. Niettemin is thans daaraan nog geen gevolg gegeven en is te dier zake zelfs nog geen wetsvoorstel door de regcering ingediend. Intusschen is gebleken, dat door sommigen, buiten de regeering, bezwaren zijn geopperd tegen het betrekke lijke voorstel der commissie-Vissering om een staatsor gaan in het leven te roepen krachtens art. 194 der Grondwet. Zijn wij goed ingelicht, aldus het adres, dan zijn tegen dit ontwerp van wet eenige bezwaren kenbaar geworden, die zijne hoofdlijnen niet aantasten. Om een voorbeeld te noemen, moge worden verwezen naar het bezwaar, ge legen in de overdracht van den eigendom der Wierin- germeergronden aan bedeeld orgaan. De commissie-Vis sering achtte die overdracht wenschelijk wegens de daardoor te verkrijgen factiliteiten bij het uitoefenen van eigendomsrechten, behouclr -.^ de goedkeuring van den betrokken minister. Van p. incipieel belang is dit, naar het voorkomt, geenszins. Wil men deze overdracht niet en den eigendom, om weike reden dan ook, liever bij het Rijk laten, dan wordt daardoor het ontworpen or gaan in zijn wezen allerminst aangetast. Waar het, aldus het adres, bovenal op aankomt is, dat men verkrijgt een zoo zelfstandig en zoo krachtig moge lijk lichaam, met een bekwame drieledige directie en een niet te grooten raad van toezicht van ten hoogste negen leden, met groote zorg gekozen uit onze beste deskundigen op het gebied van den landbouw en wat daar, voor de Wieringermeer, bijbehoort. De opmerking is gemaakt, dat het voorgestelde orgaan zoude zijn onnoodig log, onnordig kcs'.baar, onnoodig omslachtig. Het Landbouwcomité kan dit geenszins toe geven. In geen enkel opzicht kleven daaraan bezwaren, die bij ieder ander besluit niet evenzeer aanwezig zouden zijn, althans indien men redelijke waarborgen verlangt voor een deugdelijke, alzijdig overwogen leiding en een afdoende controle. Door het in het leven roepen van een niet te groot ad- viseerend en controleerend college van ervaren mannen uit landbouw- en zaken-wereld, zou de drieledige direc tie bij de allergewichtigste taak om de leiding van het werk op zich te nemen een krachtige en noodzakelijke steun vinden. Op dienzelfdcn grond ondersteunt het adres met de grootst mogelijke klem het voorstel der commissie-Vissering, om thans zoo spoedig als maar im mer mogelijk is, het voorgestelde orgaan, met zijn di rectie en raad van toezicht, in het leven te roepen. Het is ons bekend, dat sommigen meenen dit orgaan te kunnen ontberen, indien wordt ingesteld een afzonder lijke dienst in den vorm van een Staatsbedrijf ingevolge de bedrijvenwet, zooals o.a. ook en wel met succes is geschied bij onze Staatsmijnen. Het Landbouwcomité verzet zich hiertegen met klem en dringt ten slotte aan op het zoo spoedig mogelijk in het leven roepen van een orgaan, als door de commissie- Vissering is ontworpen, zij het in sommige onderdeelen al of niet gewijzigd. In het vroegere oorlogsgebied in Frank rijk. Onder een meisjespensionaat. V.I). verneemt uit Parijs: Onder een meisjespensionaat te Fouquières-les-Lans heeft men op ongeveer acht meter diepte een volko men hygiënisch ingericht voormalig Duitsch laza ret ontdek», van welks bestaan men tot nog toe niets afwist. De school, die in den loop der jaren te klein was geworden, was in de afgeloopen weken vergroot geworden door het bijbouwen van een étage. Spoe dig toonden zich scheuren in. de muren, zoodat de bouwinspectie van meening was, dat de fundamenten gezakt waren. Bij het onderzoek naar de fundamen ten werd het lazaret ontdekt, dat verdeeld was in een aantal groote zalen. Met het oog op gevaar voor instorting moest het schoolgebouw onmiddellijk ont ruimd worden. Ken ontdekking, die eveneens herinneringen aan den wereldoorlog wakker roept, werd gedaan bij een bouwwerk te Ncuf Chapelle, waar de lijken van zes Duitsche soldalen werden gevonden. Men kan echte! niet identificeeren. aangezien hun identiteitsplaatjes niet meer aanwezig waren. liet stoffelijk overschot der Duitsche soldaten is overgedragen aan de mili taire autoriteiten, die zorg zullen dragen dat de lij ken worden bijgezet op een Duitsch soldatenkerkhof. Twee van de drie verleren vliegers nog le vend nang: i offen. Die verloren geraakt waren in het Canadeesche rotsgebergte. j Reuter seint uit Vancouver (Canada): Begin October ondernamen drie aviateurs Burke, Kading en Marlen gcheeten een vliegtocht naar het Canadeesche Rotsgebergte. Zij keerden echter niet te- ïug en ondanks naukkeurige nasporingen was men er tot dusver niet in geslaagd de drie mannen op te sporen De nasporingen eischten eenige nieuwe slachtoffers want drie der aviateurs, die er aan deelnamen, zijn sedert eind October eveneens verdwenen. Thans, na meer dan twee maanden van nasporingen, heeft men eindelijk Burkc, Kading en Marlen in de een zaamheid van Noord-Canada teruggevonden. De beide eerstgenoerr.den waren volkomen aan het eind van hun. krachten. Hun levensmiddelen waren geheel en al uit geput, zoodat zij reeds iedere hoop op redding hadden op gegeven. Vlak bij hen lag het lijk van Marton Het onderzoek naar de drie andere nog altijd verdwe nen vliegers wordt zoo krachtig mogelijk voortgezet. Die van de kerk huiswaarts keerden. 4 personen verdronken. Naar uit Stockholm gemeld wordt, is Zondagmiddag een gezelschap van veertien personen dat van de kerk huiswaarts keerde en het Saimen-meer bij Punkaharja in Finland per slede over zou steken, door het ijs ge zakt. Tien personen wisten zich te redden twee mannen en twee meisjes, allen familie van elkaar, zijn echter verdronken. De laatste dagen zijn in geheel Finland ru!m twintig menschen omgekomen doordat zij zich op het ijs waag den. dat dit jaar zwakker is dan gewoonlijk in* begin December. MASSA-OPZEGGING IN SILEZIë'S MIJNINDUSTRIE. Vijftigduizend arbeiders er bij betrokken, Wolff meldt uit Gleiwitz: Donderdag hadden besprekingen plaats tusschen pa troons en arbeiders in den mijnbouw van Opper-Silezie. De patroons verlangden een loonsverlaging van 12 G-. terwijl de arbeiders een toeslag en verkorting van den arbeidstijd wenschten. Er kon geen accoord bereikt worden, zoodat de besprekingen moesten worden af gebroken. Aan het eind der zitting verklaarden de vertegen woordigers der werkgevers, dat op 15 December het geheele personeel zal worden opgezegd. Hierdoor worden 50.000 mijnwerkers getroffen. De werkgeversbond heeft om arbitrage verzocht. DE DRANKWET IN AMERIKA. 68.173 arrestaties In een jaar. Uit het jaarverslag van de Federal Prohibition Com- missioncr blijkt, dat voor de toepassing van de drank wet in Amerika in het afgeloopen jaar 68.173 personen werden gearresteerd, 8.633 voertuigen in beslag genomen en 64 schepen met een waarde van 687.000 dollars wer den aangehouden. Vervolgingen werden ingesteld tegen 72.672 personen. 54.084 gevallen eindigden met oen veroordeeling. 22.405 personen kregen gevangenisstraf. Het totaal bedrag aan betaalde boeten bedroeg 4.790.000 dollars. ERNSTIGE GASVERGIFTIGING IN SILEZIë. In de stad Gruhau is ten gevolge van het breken van een gasbuis, gas een huis binnengedrongen. Het gezin, dat daar woonde, is in den slaap bedwelmd. Van de vijf leden is er één aan de gasvergiftiging bezwe ken, een tweede is er zeer ernstig aan toe. De andere drie moesten naar een ziekenhuis worden vervoerd. SNEEUW IN HET ZWARTE WOUD. In het hooggebergte van het Zwarte Woud vriest het 10 graden. Boven de 1000 M. ligt een gesloten sneeuw laag van ongeveer 10 c M. Ook in de laagvlakte van het Zwarte Woud heeft het gisteren voor het eerst ge sneeuwd. Men rekent op verderen sneeuwval. JEUGDIGE BRANDSTICHTERS. Drie knapen te Oosterbeek aangehouden. Y.D. verneemt uit Oosterbeek: Het is de politie gelukt d* daders van de brand stichting in de openbare lagere school op te spo ren. Het zijn drie broertjes O, resp. 7. S en 1<> jaar oud. Zij hebben bekend uit baldadigheid te hebben gehandeld. Het papier, de petroleum en de lucifers hebben zij in de school gevonden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1930 | | pagina 1