Uitbarsting van
den Merapi.
De vulkaan op
M i d d e n-J a v a.
Tweede Kamer.
Reeds 89 dooden.
Binnenlandsch Nieuws.
Chantagepleger gearresteerd.
Bedrijfsvereniging
„Nationale Boeren Onderlinge."
Uit de Filmwereld
Ontvoering te Wognum.
Reusachtige lavastroom van 6 KJH. lengte.
Vyftlen personen onder de gloeiende lava
bedolven. Een groote vruchtbare streek
ln een woestenij herschapen.
Reeds sedert eenige weken vertoonde de Merapl, een
der meest werkzame vulkanen op Midden-Java een ver
hoogde werking. Maar omdat de berg bijna nooit rust,
en steeds een rookpluim boven zijn top hangt, nam de
bevolking het verschijnsel vrij kalm op, niet vermoeden
de, dat straks een alles verzengende lavastroom zich
over hun landerijen zou uitstorten. Deze catastrophe
Is thans plotseling gekomen.
Donderdag heeft n.1. een hevige uitbarsting van den
vulkaan een reusachtige, 10 tot 30 meter dikke lava
stroom het geheele dal en ravijn van de kali Blonkeng
gevuld.
Aneta sejpt daaromtrent 18 December uit Djokja-
karta:
Hedenmorgen om 5 uur 30 werd Djokjakarta verrast
door een schitterend schouwspel, n.1. een reusachtige
aschwolk op den top van clen Merapi in den vorm van
een omgekeerden kegel. In verband hiermede wordt
vermoed dat de werking van den Merapi krachtiger 13
geworden. De aschwolk verspreidde zich hedenmorgen
tusschen negen en elf uur over een groot gebied van
Djokjakarta en omgeving. Te Kali Oerang (een berg-
oord boven Djokja) was de aschregen zoo hevig, dat men
geen tien meter voor zich uit kon zien.
Nadere berichten uit Kali Koening liuden, dat de
werkzaamheden voor den bouw van de Djokjasche wa
terleiding gestoord zijn.
Om elf uur werd een modderstroom in Kali Koening
geconstateerd. Het water was evenwel koud.
Naar verluidt moest de waarnemingspost van den
Vulcanologischen Dienst nabij Maron ontruimd worden,
terwijl de bevolking van het gehucht Telese is gevlucht
Een. later bericht meldt:
Hedenmorgen om half negen verraste, onder een zwaar
gerommel, een heete lavastroom, welke het Elongkeng-
ravijn volgde, de bevolking van de onderdistricten
Sroemboeng en Doekoen, die van het Moentilansche en
van de helling van den Merapi.
Gebleken is, dat een reusachtige lavamassa ter dikte
van tien a dertig M. het geheele dal en ravijn van de
Kali Blongkeng vulde. Voorloopig is bekend, dat vijftien
personen onder de lava zijn bedolven, terwijl vijfhonderd
bouw sawah werd bedolven en verschroeid.
Schrikwekkend schouwspel. Een groote,
vruchtbare streek veranderd in een woes
tenij.
(Nog later.) De uitbarsting van den Merapi
biedt een schrikwekkend schouwspel. De vulkaan is be
dekt met een enorme zwarte wolk, terwijl nu en dan
lichtstralen de donkerte nog meer accentueeren. Het
schijnt dat de lavastroom, welke een lengte heeft van
zes K.M., een breedte van 200 M. en een hoogte van 25
M. (bestaande uit millioenen tons gloeiend heet zand,
dat er uitziet als-een grijs poeder en vloeibaar is als
water) de bevolking zoo plotseling verraste dat van hen
die ln de nabijheid van een klein dorp aan den arbeid
waren, vijftien niet in staat waren te vluchten, door
verbranding den dood vonden.
(Vervolg van 3e blad, 2e pag.)
Bij de verdere behandeling van de begrooting
van Staatsmijnen en daarna Wegen, werd er nog ge
wezen op het nationale product voor wegbedekking,
n.1. op de klinkers. Ook van andere zijde dan door
den heer Ebel werd aangedrongen op een andere
politiek van de tertiaire wegen.
De heer Van der Waerdcn wil geen klinkerwegen
en klaagt over te weinige erkenning van de commis
sie wat wegenverbetering betreft. Er moet komen een
wegenraad.
De heer Van Rappard klaagt over de uitkeering
uit het Rijkswegenfonds. Van de bijna 17 millioen
die inkomt aan belasting, houdt het Rijk 70 of 11
millioen voor zijn primaire wegen. De rest wordt
verdeeld over een aantal K.M., wat de tertiaire wegen
betreft van 18 a 25000 K.M., terwijl het Rijk maar
2000 K.M. heeft. Dat moet veranderd.
Na nog een debat waarbij gevraagd wordt of ons
klein land niet te veel geld in zijn wegen steekt en
geadviseerd werd de primaire wegen niet door de
steden te leggen, terwijl van andere zijden minder
grondaankoop voor de primaire wegen werd bepleit,
praat de heer Floris Vos over de tollen en huldigt
den minister over zijn voortvarendheid in deze; ook
nog andere tollen moeten verdwijnen.
Minister Reijmer verheugt zich in zijn antwoord
er over, dat de critiek niet is gegaan in de richting
van vermindering van de bedragen voor de wegen
verbetering. De motie des heeren Ebels acht spy. min
der economisch. Wanneer spr. ziet den grooten aan
drang naar wegenverbetering, dan kan hij wel zeg
gen, dat in de eerste twintig jaar na 1931 nog
f400.000.000 voor de wegen en bruggen noodig zal zijn.
Spreker heeft een nieuw vijfjarig werkplan nage
noeg gereed. Daarin wordt voor de wegen en bruggen
per jaar f20 millioen uitgetrokken. Bij het thans
aanhangige begrootingsontwerp geldt nog het oude
vijfjarige plan. Voor een beschikbaarstelling van
meer gelden voor de tertiaire wegen zou inderdaad
Wijziging van de wegenbelasting noodig zijn.
Spr. kan den heer Ebels wel zeggen, dat hij niet be
reid is daaraan mede te werken, aangezien hij met
de meeste andere sprekers overtuigd is, dat in dc
allereerste plaats het primaire wegennet in orde
moet worden gemaakt. Hier zullen dus de provincies
haar eigen taak moeten vinden.
Van lintbebouwing is spr. tegenstander. Zij is ech
ter niet steeds te ontgaan. Getracht moet worden de
nadeelen daarvan zooveel mogelijk tegen te gaan.
De quacstie van een wegenraad is hier ook vroeger
aan de orde geweest. Er is toen ccn motie aangeno-
nomen tct instelling er van, doch dc motie is op
endere wijze uitgevoerd, ln elk geval zal men pre
cies moeten weten waar men aan toe is.
Spr. wil overwegen de thans bestaande twee com
missies samen te voegen.
Spr. erkent de goede eigenschappen van den klin
ker en hij zou het betreuren, indien deze gefieel uit
de bestrating zou verdwijnen.
Na nog eenige discussie wordt de wegenbegroo-
ting goedgekeurd.
De vergadering van Vrijdag begint met een échec
voor den heer Ebels, wiens motie voor de tertiaire
wegen verworpen wordt.
De behandeling van de rijksbegrooting afdeeling
Defensie, wordt voortgezet en hierbij was wel het
De waarnemingspost van den Vulcanologischen Dienst
is ontruimd. Een zeer uitgestrekte, eens vruchtbare
streek, is volkomen veranderd in een dorre woestenij.
Eenige bijzonderheden over den Merapi.
Ter nadere oriënteering zij nog aangegeven, dat de
Merapi die 2910 meter hoog is ligt op de grens
van Soerakarta, Djokjakarta en Kedoe, drie residenties
op Midden-Java. Wij schreven hierboven reeds, dat het
een der meest werkzame vulkaan-kegels op Java is, die
bovendien nog een eigenaardig karakter heeft.
Dit eigenaardige vulkanische karakter bestaat hierin,
dat de top van den Merapi gevormd wordt door een
lavaprop; een kratervormige inzinking, zooals de meeste
vulkanen bezitten, is niet aanwezig. Drie malen In de
vorige eeuw is de prop vernield: in 1822, 1849 en 1872.
Zoolang de lavaprop nog in de kraterruimte verscho
len is, vallen de afbrokkelende schollen op den bodem
dier ruimte neer; ten hoogste kunnen ze door de be
staande doorbraken vau de Blongkeng en de Koeming
(zooals thans geschiedt) langs de Merapi-hellingen afrol
len; hetzelfde is het geval met de lava-uitpersingen uit
de kern. Eerst later, wanneer de prop over de krater
randen uitpuilt, wordt, naar dr. Kemmerling in zijn
rapport heeft opgemerkt, het gevaar grooter, want dan
kan de schol-afbrokkeling of lava-uitpersing naar alle
kanten plaats vinden. Ten slotte wordt de spanning
der in de lava opgesloten gassen zoo groot, dat de
prop totaal vernield wordt tot asch, lapilli of bommen.
Daarna begint het spel opnieuw.
LAATSTE BERICHTEN,
Nieuwe uitbarstingen, waarbij wederom
groote verwoestingen werden aangericht.
Aneta seint d.d. gister uit Djokjakarta:
Hedenmorgen om elf uur had een nieuwe uitbarsting
van den vulkaan Merapi,, welke zwaarder was dan de
eerste, plaats, waardoor het getal dooden thans 89 be
draagt. Het bestuur neemt aan, ofschoon het meeren-
deel der lijken nog niet gevonden is, aangezien zij zich
moeten bevinden op dusdanige plaats dat zij als on
herroepelijk verloren moeten worden beschouwd. De re
sident van Magelang nam zestien slachtoffers in oogen-
schouw. Dezen waren door den heeten luchtstroom in
eengeschrompeld en tot op de beenderen verbrand. Zij
werden neergelegd in de voorgalerij van de woning van
den Loerah van de dessa Gemer-Sabrang en daarna on
middellijk begraven.
De gouverneur van de provincie Midden-Java, A. H.
Neys, de resident en de regent bezochten hedenmiddag
het getroffen terrein, maar waren genoodzaakt zich
overhaast te retiffeeren, toen ontzettende dreigende
grauwe wolken met de vaart van een sneltrein uit den
krater omlaag rolden. Deze wolken omhulden alles in
een vernietigenden gloed.
De bewoners van de dessa Gemer-Sabrang, een dui
zendtal, moesten hunne woningen ontruimen, evenals
die van de dessa's Sener en Kroje. De vluchtelingen
werden ondergebracht in de R. K. missieschool en de
woning van den Loerah van Kali Bening.
Hedenmiddag twee uur was de Kali Plabak in een
geweldige modderstroom herschapen, terwijl ontzaglijke
rolsteenen van enorme zwaarte meegesleurd werden
en met een geweldige snelheid omlaagstortten. Op dit
oogenblik woedt er een zwaar onweer boven Magelang,
terwijl de vulkaan dreigend en grommend rookpluimen
over een lengte van kilometers uitstoot. De uitgestrekt
heid der gronden die verwoest zijn, is aanzienlijk uitge
breid, maar nog niet te schatten. Met de huidige situ
atie is nog alles te verwachten.
belangrijkste punt de positie van het personeel en
speciaal der onderofficieren. Er werd vlottere pro
motie gevraagd, betere salarieering en rechtspositie.
Eindelijk kwam ook deze Defensiebegrooting in
veilige haven, nadat ook nog de artillerie-inrichtin
gen, luchtvaartafdeeling en nog meer van dat mooi^
waren behandeld. De begrooting van Defensie had
nog 27 tegenstemmers, s.d., v.d., comm. en de heer
Floris Vos.
Een heel deel van de Kamer nam toen de beenen
en volgde de behandeling van het ontwerp kanaai
Amsterdam-Rijn en het duurde niet al te lang of hel
werd zonder hoofdelijke stemming aangenomen.
Minister Reijmer verheugde zich zeer over de
prettige samenwerking met de Kamer in deze.
Een goede vangst van de Haagsche politie.
H\f had zich „opgewerkt" tot een vermo
gend mensch. Speciaal Indische verlofs-
gangers waren de slachtoffers.
Dezer dagen is, in Den Haag een bekend chantageple
ger achter slot en grendel gezet. Men had hier te doen
met iemand, die zich vroeger nogal met beroovlngcn
bezig hield, maar dit bedrijf niet lucratief genoeg vond
en zich daarom ging toeleggen op het plegen van chan
tage. Met dit bedrijf, dat hij hoofdzakelijk in de Resi
dentie uitoefende, heeft hij zich weten „op te werken"
tot een vermogend man. Hij bezit een eigen huis op den
Z. O. Binnensingel, een auto en zelfs een eigen ren
paard. Op de wedrennen was hij een bekende figuur
onder de „gokkers" op de courses. Hij reisde ook meer
malen In België, waar hij veel in Spa verblijf hield en
2ijn echtgenoote verblijft momenteel in Nice, van waar
uit zij de speelbank in Monte-Carlo bezoekt. Terwijl me
vrouw in het buitenland vertoefde, brak de echtgenoot
hier zijn hoofd op het uitdenken van allerlei chantage-
plannen. Zijn slachtoffers zocht hij voornamelijk in ge
huwde personen, die ln verdacht gezelschap waren ver
zeild geraakt. Daartoe had hij relaties met personen uit
het Haagsche nachtleven en daar hij telefonisch was
aangesloten, werd hij onmiddellijk gewaarschuwd als
er een „zaakje" te maken was. Indische verlofgangers,
die veel geld konden besteden, waren uitverkoren. Op
het oogenblik, dat iemand zich met een vrouw samen
bevond, trad deze „heer" plotseling binnen, deed zich
voor als den echtgenoot van de vrouw en stelde zich
zeer verontwaardigd aan. In een comedie, die zich dan
afspeelde, maakte hij met de vrouw, die dan dus als zijn
echtgenoote fungeerde, hevige ruzie. Hij wilde van haar
gaan schelden. En het slachtoffer zou dus als getuige
moeten optreden. Of hij wilde naar het buitenland, om
niets meer met zijn vrouw te maken te hebben cn had
daarvoor geld noodig. Op deze manier wist de chantage
pleger veel geld I03 te krijgen. Had 't slachtoffer be
taald, dan was hij „van de zaak af". Het minimum-ta
rief was honderd gulden. Wilden of konden deze perso
nen niet betalen, dan werden zij steeds achtervolgd en
ontvingen zij telegrammen van den buitzoeker. Op deze
manier werden de slachtoffers op een pijnbank gelegd
en kwamen dikwijls groote sommen binnen, die zelfs
ln de tienduizenden liepen.
Voor een zich onlangs in een perceel in de Lekstraat
afgespeeld hebbend geval van chantage, hebben ver
schillende arrestaties plaats gehad. Na vier dagen zijn
eenige perzonen weer vrij gelaten, doch de verdaehte.
de 39-jarige v. d. M„ werd aan de Justitie overgeleverd
en zit thans in het Huls van Bewaring.
(Uitvoering Land- en Tuinhouwongevallenwet 1922).
Utrecht 17 December 1930.
De Algemeene Vergadering van bovengenoemde Ver-
eeniging werd heden, den 17den December 1930 te Ut
recht ln hotel „1'Europe" gehouden en werd wederom
bezocht door afgevaardigden uit alle deelen van het
land.
Het jaarverslag en de balans geven wederom een gun
stig beeld van den toestand der vereeniglng. Hoewel
het ledental, thans 7150, met ruim honderd leden toe
nam, vertoonde het verzekerd loonbedrag een geringe
teruggang, hetgeen zeker reeds is toe te schrijven aan
de in de landbouw heerschende malaise.
Het aantal afgewikkelde ongevallen, 1531, bleef vrij
wel stationair terwijl ook het aantal ongevallen van
ernstigen aard, waaronder zes met doodelijken afloop,
het normale aantal, niet overschreed. De hieruit voor
de leden voortvloeiende finantieele lasten bleven dan
ook tot een redelijken omslag beperkt en bedroegen
voor de hoofdvereeniging f 5.71 per f 1000 loon. terwijl
de kosten der afdeelingen gemiddeld f 6.72 hebben be
dragen.
De balans sluit, nadat de kosten van oprichting ge
heel zijn afgeschreven, met een bedrag van f 484.728.52,
zoodat het half millioen bijna is bereikt. Het effecten
bezit, uitsluitend bestaande uit Staats- en Gemeentelee-
ningen en pandbrieven van soliede Hypotheekbanken is
gestegen tot f 328.783.75.
De algemeene vergadering, gehoord de finantieele com
missie, dechargeerde bestuur en directie voor het door
hen gevoerde beheer.
Nadat wegens periodieke aftredingen de verkiezingen
hadden plaatsgehad, hield de WelEd. heer J. H. de Boer,
directeur van het onderling boeren verzekcringsfonds
te Leeuwarden een inleiding met als onderwerp:
„Is de levensverzekering voor den" boerenstand ga-
wenscht, en zoo ja. welke middelen kunnen daarbij den
boer van dienst zijn."
Deze zeer leerzame inleiding werd met belangstelling
Jmbrief uit Weenen.
Be val der Amerikaansche talkies.
Toeft Hollywood wild was van enthousiasme bij
het verschijnen van de eerste sprekende films, heb
ik als zooveel andere bewonderaars van de stomme
film gemeend, dat Hollywood zelfmoord pleegde. De
stomme film was inderdaad uitstekend als kunst
vorm en als middel tot ontspanning, al kon ik het
niet altijd eens zijn met de opvattingen der bioscoop
eigenaars. De wereld, stelde wel belang in de eerste
talkies, maar dat was de gewone belangstelling, die
een technisch wonder altijd ten deel valt. Al spoedig
deed het bezwaar zich gelden, dat een stomme film
over de geheele wereld begrepen wordt, doch een
sprekende film alleen in enkele landen Hollywood
verklaarde zich in staat, dat bezwaar het hoofd te
bieden, en het succes van „The Jazz Singer" en „Son-
ny Boy" gaf het schijnbaar gelijk; de tooloop was
ongekend groot en de verkoop der films vlotte als
nooit te voren.
Sindsdien zijn er acht maanden verloopen en 25
Weensche bioscopen hebben zich in dien tusschen-
tyd apparaten voor de talkies aangeschaft. Van al
rlize bioscopen vertoonen er deze weck slechts twee
ten Amerikaansche film; de vorige weck slechts
één. Alle andere vertoonen Duitsche films. Een van
de Amerikaansche films, die nu draaien is „Free
and Easy" met Buster Keaton. Deze film staat zoo
ver ten achter bij de oorspronkelijke productie, dat
men ook niet kan verwachten, nog veel Amerikaan
sche films te zullen zien. De geluiden en liedjes wor
den in zoo'n Amerikaansche film in den oorspron-
kelijken vorm behouden, doch de dialogen worden
eruit gehaald, want het Weensche publiek wcnscht
lie niet in het Engelsch te hooren. In de eerste tal
kies duldde men het nog, doch al spoedig moesten
de bioscopen aan den wensch van het publiek vol
doen en dat ging alleen door de dialogen geheel te
knippen en een kort résumé in het Duitsch als op
schrift te projecteeren. Men kan dus eigenlijk geen
Amerikaansche films met dialogen gebruiken, omdat
het resultaat van deze bewerking erbarmelijk is. De
enkele Amerikaansche film zonder dialogen, zooals
..The incomplete marriage", eveneons met Buster
Keaton, loopt hier weken achtereen.
Hollywood tracht ondanks alles de talkies te hand
haven en zookt nu haar ouden roem langs een an
deren weg te herstellen; men vervaardigt talkies in
meerdere talen, doch ook dit heeft geen succes. En
dan hebben de talkies te Weenen nog niet eens te
klagen over hun populariteit, want in Bulgarije b.v.
:.s elke film met een dialcog in onverschillig welke
laai onverkoopbaar en het merkwaardigste resultaat
van de opkomst der talkies in Hollywood is de op
leving van het tooneel in Bulgarije Eenigen tijd ble
ven de stomme films nog publiek trekken, doch door
lat zij niet meer geproduceerd werden, zagen de
Bulgaarsche vrouwen al spoedig aan de kleeding der
filmsterren, hoe oud die stomme films waren en
toen ging men daar ook niet meer heen. Zoo ziet
men het merkwaardige feit, dat te Sofia nog slechts
enkele bioscopen een kwijnend bestaan voeren; de
andere zijn in dezen korten tijd reeds verdwenen.
In TsjecholSlowakije verstond men noch bij de
Amerikaansche noch bij de Duitsche talkies iets van
de dialogen; beide hadden een kans en er werd een
verwoede strijd gevoerd tusschen de twee partijen,
waarbij hot zelfs tot relletjes kwam. Toch hebben
ook daar op den duur de Duitsche films de Ameri
kaansche verdrongen, omdat er tenslotte nog vel*
Duitschers en Duitsch sprekende personen in het
land zijn.
New York in 1980.
De toekomst heeft altijd de levendige belangstel-
ring van geleerden zoowel als van kunstenaars; deze
voorspellingen blijken later gewoonlijk weinig waar
de te hebben, doch op 't moment dat zij gedaan wor
den, zijn ze altijd interessant. Ook de Fox Móviet
one film „Just Iniagine" is daarom en merkwaardi
ge productie. Futuristische wolkenkrabbers met 200
en meer verdiepingen, geheel luchtvloten van heli-
coptcrs, clio in toom worden gehouden door politie
agenten in kleine vuurroode vliegtuigjes en lucht-
omnibusscn, die naar alle uithoeken der aarde vlie
gen, wisselen elkaar af.
Het verkeer gaat echter niet geheel door de lucht;
ook op de aarde wordt erin voorzien door groote
verkeerswegen met negen verdiepingen, n.1. de on-
dergrondsche baan, de gewone straat met trams, enz.,
de viaducten voor spoorwegen en vijf verdiepingen
voor het autoverkeer, met als hoogste verdieping een
kanaal, waardoor de booten tot in de steden kunnen
komen. Het land buiten deze negenvoudige verkeers
wegen is vrij en wordt ingenomen door prachtige
parken en sportterreinen.
Ook de manier, waarop de mensclmn zich dan zou
den kleedn en voeden en de inrichting der huizen
worden in de film vertoond. Tenslotte ziet men een
uitstap.-» nr-T Mars in een planeten-vli gtuig en het
tot het leven terugroepen der dooden door een nieu
we wondevmedicijn
gevolgd, terwijl de verschillende, over dit onderwerp
gestelde vragen, door Inleider werden beantwoord.
Het was dan ook met een woord van dankbare voldoe
ning, dat de Voorzitter, de heer T. van Delden le Tcr-
wolde, de vergadering sloot.
De familie B. te Wognum heeft in de mobilisaticja-
ren eenige Hongaansche kinderen verzorgd. Een daarvan
nu een bijna 19-jarlg meisje geworden, kwam er dezr.n
zomer logeeren. Zij kwam toen in kennis met een daar
verblijvenden man. bekend onder den naam van Jan de
Eels (een Belg). Toen zij later iemand van het dorp
ontmoette, raakte de omgang met Jan de Bels uit, doch
op zekeren dag, nadat de Wognumsche jongen was ver
huisd, waren de Bels en het meisje spoorloos verdwe
nen. De politie stelde een onderzeok in, dat zich zelfs
uitstrekte tot Frankrijk. Dc Belg en het meisje konden
echter niet worden achterhaald. Toen de Wognum3cne
jongen terug kwam, hoorde hij van het vertrek van het
meieje en den Bels. Hij wist toevallig, waar Jan de Bels
verblijf had gehouden; het spoor leidde eerst naar
Naaldwijk, toen naar Den Briel. Onder een anderen
naam werd hij in laatstgenoemde plaats aangehouden.
Hij werd Dinsdagavond naar Wognum overgebracht en
na verhoor van eenige uren te Hoorn opgesloten.
Uit zijn mededeeling was men ook gewaar geworden
waar zijn feitelijke verblijfplaats was; dat was te Rot
terdam, Een onderzoek bracht aan het licht, dat de
Bels en het meisje daar woonden onder den naam van
den heer en mevrouw Boudewijns, op welken naam ook
zijn pas staat. De Rotterdamsche kinderpolitie heeft het
meisje aangehouden. Zij heeft gezegd, dat zij met den
Bels is meegegaan, toen de Wognumsche jongen uit het
dorp was vertrokken, en dat zij herhaaldelijk naar huis
had geschreven. De Bels heeft die brieven telkens on
derschept. De Rotterdamsche kinderpolitie leverde
haar over aan de Amsterdamsche kinderpolitie, waarna
hot meisje naar Hoorn is overgebracht, waar gister
het verhoor zou plaats vinden.
Het is gebleken, dat zij al dien tijd te Rotterdam heb
ben samengeleefd. De Belg staat ongunstig bekend.
Hollywoodsche advertenties.
Hollywood is niet alleen het groote filmparadijs
der wereld, het is ook de plaats, waar men in da
kranten de zonderlingste adverenties ziet. De filmin
dustrie heeft haar bijzondere eischen en eigenaar
digheden en er zijn talloozen, die er indirect van pro-
fitecren. Want waar ter wereld zou men kunnen ad-
verteeren; „Groote kwantiteiten sneeuw. Levering
binnen het etmaal of „Vijftig Duitsche dragonder
uniformen te huur". Nietwaar? In ons dagelijksch
leven hebben we noch sneeuw, noch dragonderuni-
tormen noodig.
Maar in Hollywood komen de vreemdsoortigste
dingen van pas. Vaak dagelijks. En om de eigenlijke
filmindustrie heen zwermen tal van mcnschen, die
er ook iets ,aan verdienen willen".
Zij, die de film „Mannen van het Noorden", een
nieuwe Duitsch-sprekende Metro-pioductie aan
schouwen, zullen zien, dat daarin eenige spannen
prachtige Eskimo-honden voorkomen. Zij werden
„per advertentie" aangeboden door Rennie Hcnfru,
die de grootste kennell met gedresseerde honden be
zit, welke men in Amerika vinden kan. Renfro herin
nert er in zijn advertenties aan, dat hij „65 honden
ter beschikking van de studios" heeft en hij voegt er
aan toe: „prachtig gedresseerd volgens een geheel
op geduld berustende methode, kunnen op de ach-
terpooten loopen, gehoorzamen mondelinge comman
do's en schriftelijke bevelen." Geen wonder dat oen
groot aantal van deze honden gebruikt worden in de
z.g. „sprekende honden-comedieswaarvan er bin
nenkort in ons land ook een zestal zullen worden
uitgebracht.
Maakt U een film met waaghalzige vliegscèncs?
Dan moet U even opbellen „Van Nuys 621 W". De
meneer aan het andere einde van de telefoon zal U
zeggen, dat het inderdaad waar is, wat hij adver
teert: „levert speciale vliegeniers voor sensationeele
luchtopnamenbezit machines welke zijn inge
richt voor het opnemen van allerlei soorten van
luchtfilms, verstelbaar voor alle apparaten."
Waarlijk, het is wel eens aardig, om de Hollywood
sche kranten door te snuffelen. U zult verbaasd zijn,
dat er bijvoorbeeld een man is, die er werk van
maakt om aan de studios te leveren, „voor onmid
dellijk gebruik: een dikke dame, een menschelijk ske
let, een vrouw met de baard, een getatoeerde man,
een inboorling van Borneoalles van prima kwali
teit en gegarandeerd echt!"
Er zijn niet minder dan zes firma's, die „kunst
sneeuw" adverteeren en tientallen zaken, die prui
ken, Chineezen met staart en andere schoone haar-
extravaganzen aan den man trachten te brengen.
Nog meer zaken bieden historische en militaire
costuums aan. Voor de film „Olympia", naar Mol-
nar's tooneelstuk door de Duitsche afdeeling der
Metro Goldwyn gemaakt, waren vele militaire uni
formen uit Oostenrijk-Hongarije van voor den oor
log noodig. Er was een costumier in Hollywood, die
binnen zes uur al deze uniformen kon leveren.
Men ziet ook advertenties van chemische fabriek
jes, die koopsters zijn van „gebruikte ontwikkelaar
cn oude films". Men gebruikt namelijk (ook hier te
lande) deze gebruikte ontwikkelaar"en oude films
om er het zilvernitraat uit te halen. Op chemische
wijze kan men dan uit deze schijnbaar waardelooze
dingen zuiver zilver bereiden.
„Geweren, messen en wapens uit iedere periode
van de wereldgeschiedenis" staat er in een andere
advertentie aangekondigd. Dit concern leverde alle
lansen en zwaarden voor de film „Ben Hur", maar zij
belast zich ook met de levering van messen, zoohIs
zo gebruikt worden bij huwelijksfeesten in Tibet,
vorken, waarmee Marie Antoinette nog gegeten heeft
of duplicaten daarvan, duelleer-pistolen uit clen tijd
van Lodewijk XIV of assegaaien van de Zoeloestam-
men in Zuid-Afrika.
Men treft onder deze advertenties er ook verschei
dene aan van doctoren en specialisten, nl is het
zelfs in Amerika geen gewoonte van de dienatn
der medische wetenschap om hun practijk uit te brei
den door krantenreclarae. Maar de practijk leert, dat
dergelijke annonces vaak doel hebben en speciaal
de keelspecialisten hebben het tegenwoordig, nu de
stemmen zoo n belangrijke functie hebben, erg druk.
Zoo kan men doorgaan. I)e een biedt een partij
prachtige leeuwen aan, „wild van uiterlijk, doch ge
vaarloos onder deskundige leiding", een ander levert
„Chineesche costuums, met of zonder Chineezen er
in." „Wij brengen U binnen 't uur iedere gewensch-
te vlag. Alle landen van de wereld in alle maten
En er is een bureau, dat het motto voert: „Wij ant
woorden op alle vragen!" Wil men weten of de Pa-
tagoniërs met de linker- of rechterhand etendan
moet men daar wezen. Men vertelt het U binnen
een kwartier en hoewel de filmmaatschappijen allen
een „department of research" hebben, waar de inge
wikkeldste historische en cosmopolitische vraagstuk
ken worden opgelostaf en toe roept men wel eens
de hulp in van een dergelijk bureau.
„Wij brengen binnen een half uur een warm diner
ten tooneele," adverteert een Hollywoodsch restau
rant. En het spreekt vanzelf, dat men dit aanbod
gaarne accepteert, als er op het tooneel gegeten moet
worden, want het loont meestal de moeit niet, om
in de studio-keuken een maal te bereiden, dat slechts
enkele oogenblikken zichtbaar is.
Men ziet: Hollywood is volkomen ingesteld op hot
filmbedrijf en als ook daar bestaat; „truth in ndverti-
sing"dan mogen we veilig aannemen, dat er geen
plaats ter wereld Is met zooveel wonderlijke instel
lingen en beroepen.
