K. Blaauboer
Raad Den Helder.
Auto=Meubelwagens
K. BLAAUBOER.
DE CENTRALE
Gemengd Nieuws.
De moord in de Berlijnsche bioscoop.
De nieuwe ramp op
M i d d e n-J a v a.
Lynch-gevallen in Amerika.
Vergadering Donderdagmiddag 22 Jan. 1931.
Mevr. Dekker—Klik kreeg op haar verzoek nog
even het woord als huisvrouw, om een klacht te doen
over de slechte kwaliteit van het gas, en vroeg mede
werking van den wethouder om dc calorische waarde
van het gas te vergrooten.
Wethouder Bok, hierna het woord verkrijgend, be
antwoordde den heer Biersteker, dat er nog geen ge
volg gegeven kan worden aan de electrificatie van de
Balistraat. Met afschaffing van den tol van de brug
aan de Kooij zal nog wat. moeten worden gewacht,
totdat het Rijk daar ter plaatse een „vaste" brug zal
hebben daargesteld.
Spr. ontwikkelde voorts dc redenen, dat hij in het
begin van deze 4-jarige periode de portefeuille van fi
nanciën moest aanvaarden, waarhij o.a. tot uiting
kwam, dat hij in die positie een zéér lastigen tijd
heeft medegemaakt; hot liep den heer De Zwart, als
wethouder van financiën, geweldig moe, doordat on
der zijn beheer de nieuwe financieele verhouding tus-
sehon Rijk en Gemeente van kracht is geworden. Wel
besloot de commissie van publieke werken f 1G.000.
op de begrooting te bezuinigen en verklaarde spr. nog
steeds met deze commissie mede te gaan, doch hij is
moeten zwichten voor de meerderheid in liet cdllege
van B. en W.
Omtrent de stand van de werkzaamheden in de
Donkere Duinen, kon spr. meedeelen, dat de vijver
aldaar vergroot zal worden en betere wegen in dc na-
hijheid van de in het voorjaar to houden hloembollen-
tcntoonstelling. Ook in Huisduinen worden momen
tcel een aantal wegen aangelegd.
De klachten over de nieuwgebouwde woningen voor
de Woningstichting aan het Tuindorp moest spr. be
twisten; er is z.i. voldoende toezicht op dezen bouw
geweest, terwijl ieder huis wordt afgeschouwd door
den gomeentcbouwmeester, die van deze huizen do
vol tooi ingsbowijzen gaarne heeft afgegeven.
In antwoord op de aanvallen van de hoeren de Boer
en van Loo, meende spr. te moeten opmerken, dat hij
gedurende deze gepasseerde 4 jaar hier niet voor niets
in het College heeft gezeten; spr. is geen schreeuwer
maar hij kan met trots wijzen op de versobering en
bezuiniging, die mede dank zij spr.'s optreden tot
stand is gekomen. Aan den heer Monhemius ant
woordde spr., dat er inderdaad hier en daar nog wel
wat straatnaambordjes bij kunnen komen, waarvoor
t.z.t. ook wel zal worden gezorgd.
Den heer Terra werd door spr. toegezegd, dat de
kuilen van den Huisduinerweg en het rijwielpad daar
langs zullen worden hersteld. We zullen voorts trach
ten hot op Huisduinen zelf zoo knap mogelijk te ma
ken. Het opruimen der krotwoningen heeft de volle
aandacht van B. en W., maar andere woningen van
huurprijzen van f2.50 en f3.worden hier tot nog toe
niet gebouwd.
Wethouder Smits (r.k.) wilde allereerst verklaren
in verschillende opzichten accoord te gaan met het
geen door een aantal leden is betoogd omtrent de
stand van zaken van onze visscherij. Dezer dagen
heeft hier ter plaatse omtrent dit vraagstuk een be
spreking plaats gevonden met een aantal vertegen
woordigers van verschillende fracties van de Tweede
Kamer. Wc zullen, zeido spr., dc zekerheid moeten
hebben, dat de menschen die hierheen komen,- hier
ook hun brood kunnen verdienen, 't Is toch nog zeer
twijfelachtig of het vischterrein in deze streken niet
zal verdwijnen. Wat het verloop onzer visscherij be
treft., mocht spr. coristatecren dat uit de cijfers blijkt,
dat we thans in onze haven bijna geen plaats heb
ben voor onze eigen vaartuigen, zoodat veilig van een
noodtoestand kan worden gesproken. Dringende ha
venvoorziening is dus geboden. Ook zal moeten
wowten voorzien in eeir nieuwe'harihgafsl&gplaats,' m
verband met. de verhooging van den havendij-k. Spr.
ontkende, dat B. en W. in dezo zaak zouden hebben
stil gezeten, en vroeg om meerdere belangstelling voor
onze visscherij.
Dc door de gemeente aangeschafte garnalenzeef
voldoet niet, wordt door de visschers beweerd, maar
aan don anderen kant vragen ze om een tweede zeef,
maar de visschersbevolking. is, naar spr.'s meening,
altijd ontevreden en klaagt geregeld. Aan den visch-
afslag zegt men, dat dit College n o o d i g weg moet.
Wij zullen echter den weg, die we thans bewandelen,
blijven voortzetten. (De heer Biersteker interrumpeer
de: Wat moeten we dan doen??); wethouder Smits
antwoordde daarop, dat thans do noodige voorberei
dende besprekingen moeten plaats hebben om den be-
staanden noodtoe jr d op te heffen; spr. kan daar
over nog geen n,. re bepaalde inlichtingen geven.
De Wethouder achtte het niet wenschelijk dadelijk
over te gaan tot verdere mechaniseering van de Gem.
Reiniging; bijna alle gemeenten die wij gevraagd
hebben om inlichtingen kwamen tot deze conclusie
en bleven vóór paarden-tractie, daar deze ongetwij
feld goedkooper kan werken. Spr. wilde zich per
soonlijk vóórstander verklaren van premievrij pen
sioen, omdat dit een eereschuld is van de gemeente
aan haar personeel.
Demping van de fortgrachten is een punt van be
handeling geweest, doch behoefde niet te worden
overwogen, omdat wij overgingen tot het storten van
ons vuil in de zee, hetgeen buitengewoon goed vol
doet, terwijl het dempen dier grachten enorme kos
ten met zich zouden meebrengen. Een dokter op Ju-
lianadorp achtte spr. dadelijk niet noodzakelijk; dit
ligt ook niet op den weg van het gemeentebestuur;
wanneer zich daar een dokter zou willen vestigen,
zou het gemeentebestuur dit slechts toejuichen.
Wethouder De Zwart kreeg vervolgens het woord
(nadat we even gepauzeerd hadden om den steno
graaf op adem te laten komen) en begon met te be
spreken het voorstel tot afschaffing van de kermis,
omdat daaraan verschillende financieele punten zijn
vastgekoppeld Spr. wilde vastleggen, dat het batig
saldo van de kermisopbrengsten in 1930 nog ruim
20 duizend gulden bedragen heeft. Spr. wilde alleen
de financieele zijde van het voorstel belichten, de
ideëele zijde wenschte hij ter zijde te laten, omdat de
verschillende argumenten vóór het voolstel altijd met
een korreltje zout moeten worden genomen. Vaststaat
nu, dat we bij afschaffing een post van 120.000 uit
anderen hoofde zullen moeten dekken, en verschil
lende posten zijn door de hoeren Van Dam. en Mon
hemius daartoe opgesomd. De winst uit het electri-
citeitsbedrijf was daar één van; (pl.m. f 10.000) hier
mee kan de wethouder niet accoord gaan, omdat dan
liet gcheele vastrechttarief zou worden aangetast,
omdat deze begrooting geraamd is op een normale
ontwikkeling, terwijl wij de kans hebben, dat wij
voor dit bedrijf wel f 20.000 méér zullen moeten uit
geven; wanneer wij deze f 10.000 zouden afnemen,
zou men de hoeksteen van ons vastrechttarief weg
nemen, door het opjagen der maximaalbelasting. De
tweede vraag: grooterc afschrijving op" do gasfabriek
niet toe te passen, moest spr. ook weigeren. Afschrij-
Jing-op de nieuwe cokes- en sorteerinrichting is drin-
fpiid noodig, en kan géén jaar worden verschoven;
rfpr. ging hier nader aan de hand van verschillende
cijfers op in. Het derde argument was: om f5000 te
riemen van den post onvoorziene uitgaven; dit moest
spr. sterk ontraden; nu reeds zijn er verschillende
voorstellen nij hot college in behandeling, die geld
zullen kosten en die niet iri deze begrooting zijn op
genomen; daarom moeten wij onze post „onvoor
zien" handhaven.
De verhooging van de opcenten op de gemeente
fondsbelasting (al is het maar met een paar pro
cent) moest spr. dadelijk verwerpen; wanneer wij
voor 1932 de kermis zouden afschaffen, Zou dit óók
geen belastingverhooging met zich mogen meebren
gen, en dat, is d&n misschien mogelijk.
Ook op de kosten der ziekenverpleging mag z.i.
niets besnoeid worden, zooals de Monhemius wilde;
er zal voor dit jaar op dezen post.minstens f30.000
TEL. 4?. S C H A G E N.
Cc:viplete Meubileering.
Vanaf 1 Maart disponibel
voor verhuizingen en transporten.
Groot en klein laadvermogen.
Nieuw materiaal. Compleet uitgerust.
Vakkundige bediening.
Aan huis te ontbieden.
Droge opslagplaats voor inboedels.
Aanbevelend,
Vertegenwoordiger voor DEN HELDER;
J. HAUKES, Kerkgracht 27.
te kort zijn, daarvoor hopen we nog op meevallers
uit andere posten.
De heer Eijlders heeft wel gewezen op meevallers
uit de geraamde belastingopbrengsten, doch wanneer
er meevallers zouden komen, had spr. daar niets aan
voor deze begrooting, maar voor die van het vol
gend jaar. Spr. zou het vraagstuk der afschaffing
willen overlaten aan de kiezers, die dit jaar ter stem
bus gaan.
Onderzocht wordt momenteel of het mogelijk zal
zijn de 180 opcenten op de personeele belasting te
verlagen.
Wat de afschaffing van de tol van de brug aan de
Kooij aangaat, merkte spr. op, dat deze tolgelden
niet gemist kunnen worden. Weliswaar hebben de
provincie en de gemeente Anna Paulowna in de kos
ten van den bouw meegedragen, maar een bedrag
van f28.000 bleef voor rekening van den Helder. Dit
had o.i. geheel en al rijkstaak behooren te zijn.
Spr. wees er op, dat wij aan tolgelden hebben ont
vangen sedert 1926 tot en met 1931 f 13 328; wij heb
ben echter daartegenover aan onderhoud moeten be
talen 17090, terwijl we voor rente en aflossing van
het kapitaal f6098 moeten betalen; er is dus van deze
tolgelden zoo goed als niets in de gemeentekas ge
komen. Wanneer wij deze tol zouden opheffen, moe
ten wij minstens 3 brugwachters aanstellen, met al
hetgeen daaraan vast zit. Dan zal het z.i. de gemeen
te minstens f8000 per jaar kosten. Wij zullen echter
diligent zijn om daar te krijgen een rijksbrug met
rijkspersoneel
Spr. brak hierbij zijn rede af tot hedenavond 8 uur.
Vergadering van Donderdagavond 22 Januari 1931.
Wethouder De Zwart, zijn rede voortzettend, kwam
vervolgens te spreken over de afschaffing van de
pensioenpremie van het gemeentepersoneel Spr. zag
in de toekomst van Den Helder geen duistere pers
pectieven, doch meende eerder welvaart te! mogen
verwachten. Uit de statistieken is gebleken, dat het
vermogen van de gemoentenaren alhier in 1 jaar
(ijds met 2 millioen is vooruitgegaan. In 504 ge
meenten bestaat geen premieheffing meer en onze
gemeente mag z.i. dan ook niet achterblijven.
Spr. betoogde dat vele raadsleden een verkeerd be
grip van „bezuinigen" hebben, als wethouder heeft
hij steeds zooveel mogelijk gewaakt tegen uitmerge
ling van do bedrijven. Men heeft toen spr. geen wet
houder' was, cüb" bedrijven," éh Afrooral het gasbedrijf,
.wél uitgemergeld en daarom moest het bedrijf méér
opbrengen dan het kon. De wethouder ontkende, dat
uit den Raad reëele bezuinigingsvoorstellen zijn ge
daan. Spr. moest opkomen tegen de in de speech van
den heer Biersteker voorkomende ingebrekestelling
van B. en W., vooral waar hij het had over de elec
trificatie van de Balistraat. Immers is de mogelijk
heid van electricteitslevering in de Balistrga,t niet
aanwezig, daar geen enkel huis aldaar erop is in
gericht. Die menschen hebben dqs gden enkele reden
tot klagen. Het college van B. en W. mag geen ver
wijt gemaakt worden over 't feit dat het sinds jaar
en dag over het vraagstuk van de havenvoorziening
heeft zitten slapen. Wij moeten de regeering over
tuigen, dat wij hier voor onze visschers meer haven
en kaderuimte moeten hebben. Van eenig soort „coa
litietusschen de soc.-dem. en Gemeentebelang was,
volgens spr., gepn sprake. Even werd het debat ru
moerig en knetterden de interrupties door de zaal,
toen de wethouder herinnerde aan het standpunt
van het vroegere raadslid van Os in de commissie
van publieke werken, die de woningtoestanden al
hier wilde verslechteren, reden waarom de soc.-dem.
hun stem op Smits en niet op Van Os hebben uitge
bracht bij de wethoudersverkiezingen. Spr. verklaar
de, voorts, dat binnenkort aan den Raad voorstellen
zullen worden gedaan over de straatverlichting te
Huisduinen, waarbij de wethouder er bij voorbaat op
wees. dat deze voorstellen geld zullen kosten, die nog
niet op deze begrooting zijn uitgetrokken. Een ver
andering in de klassificatie in de personeele belasting
van Huisduinen en Koegras verklaarde spr. in on
derzoek te hebben.
Het vraagstuk van het verleenen van hulp aan
land- en tuinbouw had reeds 's Raads aandacht,
immers is besloten 30 voor rekening van de ge
meente te nemen voor een noodlijdend akkerbouwer.
Echter zal in zoodanig geval aan den Raad een ver
zoekschrift moeten worden gericht. De mogelijkheid
tot het verleenen van hulp is er dus.
Spr. gaf toe, dat de qualiteit van het gas slecht is
en door het college zal naar verbetering worden ge
streefd.
Een felle aanval deed de wethouder op de opposi
tiepartij van den heer Schoeffelenberger, wiens frac
tie geregeld uiteenvalt, en waarbij spr. den heer
Schoeffelenberger verwijten maakte naar aanleiding
van de uitlatingen van dit lid jegens het oud-raads
lid J. Borkert; spr. betoogde met klem, dat Schoef
felenberger niet. opbouwend kan werken; Schoeff. is
individualist en in de S.D.A.P. was voor hem geen
plaats; spr. wilde den heer Sch. aanraden nu einde
lijk eens aan zijn kiezers en aan ons te toonen wat
hij al die jaren eigenlijk in den Raad heeft gedaan.
Spr. vestigde wijders de aandacht op de tegenstrij
digheid in de standpunten van de beide antirevolu-
tionnairen Eijlder en Monhemius en haalde daarvan
enkele voorbeelden aan.
Een nieuwe verordening over de wethouderspen-
siocnen zal spoedig aan den Raad worden voorge
legd; de stagnatie daarvan mag echter niet aan B.
en W. worden verweten.
Spr. beslreedt den heer Meijer, als zouden de vis
schers inkomens verdienen van f25.a f40.— per
week; als dat waar was bleven deze menschen niet
van geslacht op geslacht in de achterbuurten wonen.
Uitvoerig besprak de wethouder nog hot standpunt
van B. en W. ten aanzien van de grondbedrijf poli
tiek, daarbij nog wijzende op het juridisch en finan
cieele succes, dat ons beroep op de Kroon heeft ge
had. Dit is ook een zeer belangrijke factor, dat onze
gemeente er momenteel financieel beter voorstaat;
dit mag niet alleen worden toegeschreven aan de
nieuwe wet op de financieele verhouding.
Mevrouw Dekker meende te moeten opmerken, dat
de heer De Zwart wel eens wat te scherp wordt;
vooral wat de heer De Zwart hedenavond tegenover
den heer Bok heeft uitgesproken, kan h. i. niet door
den beugel.
De heer De Zwart wees er op, dat de heer Bok de
aanleiding is geweest, dat spr. zoo heeft moeten spre
ken. Spr. haalde hiervan voorbeelden aan; o.a. toon
de hij zich zeer verontwaardigd, dat hij eerst heden
vernomen heeft, dat de heer Bok tegen premievrij
pensioen zal stemmen, zooals dit in deze begrooting
is verwekt, waarmee hij destijds in het college van
B. en W. is accoord gegaan.
De heer Bok bestreed de stellingen van den heer
De Zwart, en verklaarde, dat deze post door hem in
het college niet bestreden is, omdat hij in de mee
ning was, dat in den Raad dit het vorig jaar was be
sloten. In zijn fractie werd aan spr. toen medegedeeld
dat hij abuis was, en dat de fractie van Gemeente
belang haar standpunt omtrent den pensioenaftrek
niet mocht laten varen. Het was sprekers voornemen
dit bij het betreffende punt vooraf aan den Raad
mede te deelen.
De heer De Zwart beschouwde dit als een grief te
gen den heer Bok te moeten opvatten, daar de heer
Bok dit z.i. dadelijk, toen hij dit wist,'aan zijn col-
legas-wethouders had moeten mededeelen.
Na dit incident werd de vergadering geschorst om
de gemoederen tot rust te laten komen.
Na een kwartiertje pauze legde de Voorzitter een
verklaring af, waarin tot uiting kwam, dat hij heeft
geaarzeld het woord te voeren over hetgeen in de
collegevergaderingen verhandeld is. In September j.l.
is op een vergadering van B. en W. deze kwestie be
handeld en lag dc begrooting voor ons, waarin de
pensioenpremie niet was opgenomen, als komende
ten laste van de gemeente. Spr. heeft toen gezegd, dat
het z.i. logisch was, dat nu hij en dc Secretaris en de
Ontvanger van Gcd. Staten premievrij pensioen kreeg,
ook de ambtenaren dat kregen, waarmee de heer Bok
buiten zijn fractie om toen accoord kon gaan,
waarop spr. voorstelde het incident te sluiten.
Tot de replieken overgaande, sprak de heer Bogaard
over de werkverruiming, daar hij niet bevredigd was
met het antwoord van wethouder Bok. De heer
Meijer de Vries stele.! het ons zoo prachtig voor in de
commissievergadering; doch het resultaat was z.i, be
droevend, door de persoon die hier voor de Heidemaat
schappij is gekomen. Deze man heeft geen verstand
om met de menschen om te gaan en ook niet van de
werkzaamheden. Het gevolg is geweest, dat de ar
beiders prikkelbaar werden; spr. bracht hulde aan
de houding van den wethouder in deze. Spr. wilde
verzoeken aan de commissie voor werkverruiming de
leiding dezer werkzaamheden in handen te geven.
De heer Bok beantwoordde dit betoog en moest
daarvan veel erkennen; eigenaardig is, dat men in
andere gemeenten wèl tevreden is met de Heide Mij.
Spr. heeft gepleit voor verhooging der loon tarieven;
bovendien krijgen de arbeiders er de gemeentepremie
bij om aan een behoorlijk loon te komen; een loon
van minstens f 19. Spr. heeft zich persoonlijk over
tuigd dat de toestand op 't oogenblik heel wat beter
was. Er zullen er echter velen afvallen, daar er weer
haring is en de menschen de vletten gaan klaar ma
ken. Spr. eindigde met de verklaring, dat hij voor de
menschen alles heeft gedaan wat hij kon.
De vergaderinig werd daarop verdaagd tot morgen
middag 2 uur.
öAf Vraag eens'
den weduwen
wier echtgenooten ver*~~
zuimden een levensverze*
kering te sluiten, wat er ih
hen omging toen de slag
kwam. Durft gij dan nog
te zeggen, dat een polis
voor U overbodig is?. Vraag
heden nog onze tarieven.
RIJNSTRAAT DEN HAAG
Een buit van 800 mark. Zonderlinge uit
spraak van een dokter.
Met een enkel woord is melding gemaakt van den
opzienbaren den moord op den Berlijnschen bioscoopdirec
teur Schmoller.
Moorden, overvallen, inbraken enz. zijn tegenwoordig
mede als een gevolg van den steeds ernstiger wordenden
economisohen toestand en toenemende werkloosheid, aan
de orde van den dag in Duitschland, zoodat het ondoen
lijk wordt er steeds weer melding van te maken.
Deze moord op een bioscoopdirecteur treft intusschen
wel bijzonder door de omstandigheden waaronder de
misdaad plaats had omstandigheden, die zelfs onder
werp voor een film zouden kunnen zijn, zij het dan
een van het slechtste soort.
In het Mercedes-Palast in de Hermanstrasse in Neu-
köln is o.a. een groote bioscoop gevestigd, waar op den
avond van den moord honderden menschen de vertooning
van de film „Zwei Menschen" met spanning volgden.
Boven op zijn kantoor, dat van buiten af slechts te
bereiken was langs een lange trap, een plaats, welke
alleen ingewijdeójbekend was, zat de directeur Schmoller
Een man volgens de bladen, van onbesproken levens
wandel, een goea huisvader, een chef, bij zijn geheele
personeel gezien.
Schmoller was bezig de entreegelden na te tellen, die
zijn twee kassiersters hem gebracht hadden. Onder dien
arbeid moet hij overvallen zijn door den misdadiger, die
blijkbaar goed op de hoogte is geweest van de gewoon
ten en gebruiken in de bioscoop. En die ook het pro
gram ter dege kende: want hij heeft het oogenblik voor
zijn overval zoo gekozen, dat in de zaal een muzieknum
mer ten beste werd gegeven, zoodat de knal van het re-
volversohot niet gehoord kon worden.
Toen de programverkoopster met den directeur wilde
afrekenen en daartoe diens bureau betrad, vond zij den
heer Schmoller voor zijn schrijftafel gezeten, met 't hoofd
voorover gevallen. Zij maakte alarm, en de inderhaast
geroepen arts constateerde een hartverlamming. Eerst
toen de kas werd nageteld en bleek, dat een bedrag van
ongeveer 800 M. ontbrak, kwam men op het denkbeeld
dat men hier met een misdaad te dcon kon hebben. Men
ontbood een anderen dokter, en deze ontdekte bij een
nauwkeuriger onderzoek, dat het lichaam een kleine,
doch doodelijke schotwonde vertoonde.
Intusschen was do bioscoopvoorstellnig afgeloopen en
nu pas hoorde het publiek van het drama, dat daar in
alle stilte was afgespeeld.
De politie, die een belooning van 1000 M. heeft uitge
loofd, vermoedt, dat de dader, die spoorloos verdwenen
is, een vroegere beambte is van het Mercedes-Palast.
MIJNONTPLOFFING IN SCHOTLAND.
Vijf dooden, zes gewonden.
Donderdagmorgen zijn in de kolenmijn Auchengeoch
bij Chryston in Lanarkshire vijf mijnwerkers door een
ontploffing gedood en zes gewond. Verscheiden leden
van een reddingsbrigade werden door gas bedwelmd.
VREEMDE TEGENZIN VOOR ETEN.
Leefde reeds jaren van melk en eieren.
Eet nu weer alles.
F.en goede eetlust is meestal een teeken van goede
gezondheid. En een slechte eetlust is een zeker be
wijs dat U iets scheelt. Als U geen eetlust hebt en U
zich na den maaltijd onprettig voelt, leest U dan
eens dezen brief van den beer J. F. D. te Groningen.
De behandeling, die hem weer gezond maakte, zal
't U ook zeker doen.
„Het is mij een groot genoegen U te kunnen mede
deelen, dat ik door het geregeld gebruik van Kru-
schen Salts, volkomen mijn eetlust heb teruggekre
gen en de pijn in lichaam en ledematen kwijt ben.
Jarenlang had ik tegenzin aan eten, vooral vaste
spijzen, en at nooit meer aan tafel mede, en leefde
van melk en twee eieren daags. Ik ben nu een maand
gebruiker van Kruschen Salts en eet alles aan tafel
met smaak en met goeden eetlust. Gerust kunt U
mijn schrijven publiceeren." J. F. D. te G.
Kruschen Salts is een combinatie van zes zouten
en ieder van hen is noodig voor volledige gezond
heid. Als U voortdurend werkt in de open lucht, als
ieder orgaan in Uw lichaam perfect werkt, als Uw
dieet nauwkeurig uitgezocht is, dan kan U van Uw
voedsel en de frissche lucht al datgene verwachten,
wat noodzakelijk is voor een volledige gezondheid.
Maar als U 't grootste gedeelte van Uw leven bin
nenshuis doorbrengt en U niet voldoende frissche
lucht kunt krijgen, als Uw spijsverteringsorganen niet
natuurlijk, regelmatig en gemakkelijk werken, al3
Uw diëet niet alles bevat, wat feitelijk noodig is, als
U niet frisch opstaat, eet zonder trek, werkt zonder
energie en niet Uw ontspanning geniet, Kruschen
Salts is wat U dan noodig hebt en Kruschen Salts
zal U volledige gezondheid geven!
Kruschen Salts zuivert en reinigt Uw bloed, laat
Uw spijsverteringsorganen behoorlijk werken en
maakt Uw leven zonniger en lichter, waardoor U
weer zin hebt en in staat bent voor werk en ont
spanning!
Kruschen Salts is verkrijgbaar hij alle apothekers
en drogisten a f 0.90 en f 1.60 per flacon. (Adv.)
Reeds 18 dooden en vele gewonden.
Honderden inlandsche huizen door do
aardschokken vernield.
Anetp, seint d.d. 22 Januari uit Batavia:
Het aantal dooden ten gevolge van de aardschok
ken in Midden-Java, bedraagt nu 18, 40 personen zqn
gewond, warvan 15 ernstig. Honderden inlandsche
woningen zijn vernield of zoo goed als vernield. De
totale schade wordt geschat op een ton. Het lot van
véle Inlandsche dorpen is nog niet bekend tengevol
ge van het ontbreken van verbindingen. Vannacht
zijn nieuwe schokken geconstateerd. De bevingen
zijn van tectonischen en niet van vulkanischen aard.
Nader nieuws uit Boemlajoe.
B o e m i a j o e, 21 Jan.:
Tusschen de 20 en 30 half steensmuren zijn inge
stort, als gevolg waarvan 6 personen zijn gedood.
Door de instorting van den schoorsteen der tapioca-
fabriek blijken geen personen te zijn gedood, wel
verscheidene gewond, terwijl vele huizen min of meer
beschadigd werden.
Nog een half uur na den eersten schok werden
lichtere schokken gevoeld. Een eenigszins verhoogde
werking werd geconstateerd van enkele warme bron
nen bij Boemiajoe. Thans is alles rustig. Er had geen
paniek plaats.
(De plaats Boemiajoe, waar de ergste schade schijnt
te zijn aangericht, is gelegen in Boven-Pakalongan, in
N.W. Midden-Java, aan den grooten weg, die over
het centrale gebergte van Midden-Java te Pekalongan
en Banjoemas verbindt, dicht henoorden den pas
van Pategoeran. De spoorlijn CheribonPoerwakarta
gaat er dicht langs. Er wonen in deze streek slechts
weinig Europeanen In den omtrek van Boemiajoe
liggen een paar erfpachtsperceelen.)
Eenige desa's in puin. Negen dooden en
20 gewonden te Proewatan. Duizenden
dakloos.
Uit Boemiajoe:
In aansluiting op de berichten omtrent de aard
beving kan nog worden gemeld, dat eenige desa's
vrijwel werden platgeslagen, b.v. Proewatan dat juist
geheel door den dienst der woningverbetering was
overgedragen aan de Woninginspectie. Hier vielen 9
dooden en 20 gewonden. Het tweede punt, dat zeer
zwaar door de beving werd getroffen, was de Kota
Boemiajoe, zelf, waar meerendeels huurhuizen, be
woond door Inlandsche ambtenaren en Arabieren,
zijn ingestort; een dergelijk getroffen punt is ook
Panga Batan. De bevolking van deze streek durft mo
menteel nog niet naar de desa's terug te keeren. Het
aantal dakloozen loopt in de duizenden. Bovendien
werd groote schade aangericht doordat de opge-
schuurde padi en rijst bij de instorting van de schu
ren werd vermengd met puin en aarde, hetgeen nog
verergerd is doordat hedennacht zware regens vielen.
De warme bronnen vertoonen nog steeds verhoogde
werking.
Er ontbreekt in de Vereen. Staten zelf ook
nog veel.
Men weet, dat de Ver. Staten zich met een krachtig
vertoog hebben gewend tot de regeering van Liberië over
den slavenhandel die met groote wreedheid in dia
vrije negerrepubliek nog tiert en die, gepaard aan dwang
arbeid, een bron van inkomsten is voor Liberische amb
tenaren, o.w. zeer hooggeplaatste regeeringspersonen.
Ook op het gebied der hygiëne moet er in Liberië nog
heel wat veranderen en verbeteren, wil men daar
mensohwaardige toestanden krijgen. De Amerikaanscho
regeering zoekt nu door tusschenkomst van den Vol
kenbond den steun van andere mogendheden om op
de een of andere wijze aan de ongewenschte en erger
lijke toestanden in Liberië een eind te maken. Deze actie
gaf natuurlijk aanleiding tot eenig bijtend commentaar
bij degenen, die weten hoeveel er in de Ver. Staten zelf
nog ontbreekt aan een billijke en behoorlijke behande
ling van den neger. Zoo is dan dezer dagen de statistiek
gepubliceerd van de lynchgevallen in de Ver. Staten ge
durende het afgeloopen jaar. Het zijn er 25 geweest te
gen slechts 12 in 1929.
Van de 25 slachtoffers waren er 24 negers. Georgië
houdt het record met zeven gevallen, Alabama en Texas
zijn nos. twee en drie met elk vier. Dan komt Missisippi
met drie, Indiana en Zuid-Carolina hebben er elk twee,
en voorts komen met een nog op de lijst voor: Flo-
rida, Noord-Carolina en Oklahoma. Van deze 25 geval
len in 1930 werd slechts voor drie gevallen als aanlei
ding verkrachting opgegeven. Het is echter meent
Walter White, de waarnemende secretaris van de Na
tionale Vereeniging tot Ontwikkeling van Kleurlingen
een hoopvol teken, dat de blanke vrouwen van het
Zuiden der Unie zich meer en meer gaan kanten tegen
het lynchen als een vorm van bescherming van de vrouw
tegen de begeerten van den neger.
Men weet dat 1931 zich slecht heeft ingezet en dat
wij dezer dagen een afschuwelijk lynchgeval hebben
moeten melden van een neger, die door de menigte le
vend was verbrand.
