ASFIM1
POSTER'C
J|, RugpijnNierenPillen
Séeienc/e cRu^/iy/i
TAB LETTEN
Waarnaar men
luistert
De vliegramp te Plymouti:
De aardbeving op
Nieuw-Zeeland.
Planten in
Kamer en Tuin.
De bekende Ford heeft, zich met het oog op de
scholen voor zijn werklieden eens als volgt uitgespro
ken:
„Het doel van alle opvoeding moet niet zijn de her
senen met feiten te vullen, maar den jongen men-
schen te lecren de hersenen te gebruiken".
Wie geleerd heeft goed waar te nemen en logisch
ge vol 'trekkingen te maken, die kan zich later bruik
bare kennis verwerven, hetzij om uit moeilijkheden te
geraken, of om het bedrijf te verbeteren. „Meten is
weten" hoeft een groot natuurkundige gezegd. Bij de
tegenwoordige kaasbereiding komt het veel meer dan
vroeger aan op het in acht nemen van in cijfers vast
gestelde waarden voor verschillende bewerkingen.
Het volgen van vakcursussen is tevens bevorderlijk
aan de algemeene ontwikkeling. Een gewoon ver
schijnsel is liet, dat zij, die eenmaal begonnen zijn
mot bet volgen van een cursus, na hem afgeloopen te
hebben, doorgaan met de voor hen bereikbare studie
gelegenheid, zoodat men kaasmakers heeft, die ook
het diploma van melkconfrroleur, botermaker en boek
houder hebben behaald.
Wanneer nu dergelijke kaasmakers practisch en
theoretisch goed ontwikkeld, ook nog de persoonlijke
eigenschap bezitten goede leiding te kunnen geven
aan In t. onder ben staande personeel bij het werk,
zoodat in de werkuren rustig zonder verspilling van
krachten zooveel mogelijk en zoo goed mogelijk werk
wordt geleverd, dan kan dc technische leiding van
de kleine zuivelfabriek heel goed aan hen worden op
gedragen. Hieruit volgt al dadelijk, dat het bezit van
een diploma als kaasmaker iemand nog niet geschikt
maakt oin bedrijfsleider te zijn, maar er zijn geschik
te krachten onder dc gediplomeerden te vinden.
Voor een 30 jaren geleden waren kaasmaker en
directeur beiden, wat het kuasmaken betreft, ter zake
kundig. Sedert dien heeft de kaasmaker zich aange
past aan de eischen, die. de gewijzigde omstandighe
den hein stelde. Hij heeft zijp technische kennis van
hot vak vermeerderd.
Met dc directeuren van die kleinere fabrieken is het
niet zoo gegaan. Dc ouderen zijn veelal vervangen
door jongeren, die nooit aan de kaastobbe hebben ge.-
staan, en niet in bet bezit zijn van de technische
kennis van het vak. 7.ij kunnen heel goede voorzitters
der veroeniging zijn, doch de leiding van het bedrijf
kunnen ze. niet voeren. Het is een verschijnsel, dat
zoons van boeren, die lid zijn cencr kleinere zuivel
fabriek en die wellicht later in aanmerking zullen ko
men om deel uit te maken van het bestuur van hun
coöperatieve fabriek, zoo weinig belang stellen in
liet vak zuivelbereiding, wanneer ze de landbomvwin-
tcrschool bezoeken, waar zij wat algemeene kennis
van het zuivel vak kunnen opdoen. Van hen is niet
te verwachten, dat zij met toewijding en kennis van
zaken het bedrijf technisch zullen kunnen leiden.
Welke lijn moet er nu gevolgd worden voor de toe
komst? De kaasfabriekjes hebben hun tijd gehad en
zijn voor een groot deel verdwenen of zullen verdwij
nen, doch er zullen voorloopig nog heel wat kleinere
kaas- en boterfabrickcn in Noordholland blijven, zon
der een geschoolden beroepsdirecteur. Wie moet daar
de technische leiding hebben?
Daarvoor zijn n.m.m. aangewezen de flinken onder
de kaasmakers, die zich in dc praktijk als goede
vaklui onderscheiden, zich op vakcursussen nuttige
kennis hebben verworven, en daar blijk hebben ge
geven van het In zitten van hersenen, die goed kun
nen denken en die leiding kunnen geven. Maar dan
moeten zii als bedrijfsleider ook hun krachten kun
nen ontplooien in het belang van de zaak.
De voorzitter en het bestuur der Vereeniging heb-
Kunt U van de hoofdpijn uit Uw
oogen niet zien,
Lijdt dan niet noodeloos, maar
neemt Aspirin
OP ORANJE BAND
Weiger namaak en let er op dat op elke
tablet het woord „BAYER" staat. Prijs 75 ets.
ben natuurlijk de algemeene leiding en er moet een
geregelde, goede samenwerking zijn van hen met
den bedrijfsleider. Thans wordt wel de klacht ge
hoord van den kaasmaker, met de leiding belast, dat
hij zoo weinig van het bestuur gedaan kan krijgen,
wanneer hij verbeteringen wil aanbrengen. Dat werkt
op hem ontmoedigend en verlammend. Ook dwingt
het bestuur den kaasmaker wel, om wijzigingen in
de bereidingswijze aan te brengen, welke van niet
voldoend deskundige zijde komen.
Dc heb mij in vergaderingen van zuivelfabrieken
wel eens verbaasd over de vrijmoedigheid van som
mige leden, die over technische zaken, waarvan zij
niets weten, meespreken en beslissen. De deelnemers
der kleinere fabrieken moeten meer inzien, dat dn
kaas- en boterfabrieken van heden een ander bedrijf
is, dan het kaasfabriekje van een 30 jaren geleden,
waarheen zij zelf 's morgens de melk brachten, en
meehielpen bij het lossen en zelf hun wei opjximpen
in hun melkbussen. Zij moeten in het belang dei-
zaak, dus in hun eigen belang,"wat meer overlaten
aan den kundigen bedrijfsleider, die te rade kan gaan
bij daarvoor aangewezen personen, als den technicus
van den Bond vqn Zuivelfabrieken en den Bijkszui-
velconsulent.
In de groote fabrieken is de beslissing over tech
nische kwesties van zelf sprekend bij den directeur;
zoo noodig, wanneer het grootere uitgaven betreft,
treedt hij in overleg met het bestuur. Die regeling is
goed en de kleine fabrieken moesten ook wat meer
in die richting gaan t.o.v. den bedrijfsleider en zijn
adviseurs.
Ken bedrijfsleider moet tijd hebben om het bedrijf
te leiden en niet gedurende al de werkuren gebonden
zijn door handenarbeid.
Hij moet eens kunnen rondloopen om zijn oog en
gedachten over de werkzaamheden van het perso
neel te laten gaan. Ook hierin is op sommige fabrie
ken wat te verbeteren.
We ontleenden het bovenstaand aan een lezing van
Dr. L. T C. Scheij voor den Nieuwen Bond van
Zuivelfabrieken in Noordholland.
Zondag 8 Februari.
Hilversum (1875 M.)
V.A.R.A.
8.50 Actueele Mededeelingen van Nederl. Voetbalbon
den: 8.55 Tuinbouwhalfuurtje door S. S. Lantinga. On
derwerp: „De Teelt van Groenten"; 9.25 VAJFtA-Varia;
9.30 Orgelspel door Johan Jong.
V.P.R.O.
30.30 Kerkuitzendlng uit het Gebouw van don Relig.
Kring te Soestdijk. Spreker: Ds. D. A. Vorster.
A.V.R.O.
32.00 Tijdsein: 32.0112.30 Radio-Volks-Umversiteit.
Spreker: L J. Jordaan over „De Klankfilm"; 12.302.00
Middagconcert door het AVRO-Octet; 2.002.30 Boe
kenhalfuur; 2.304.00 Uitzending van het Concert te
geven door het Concertgebouw-Orkest o.l.v. Pierrc Mon-
teux. Solist: Edwin Fischer (piano); 4.004.30 Lezing
door Dr. C. H. Sluiter: „De sterrenhemel in Februari";
4.305.00 Grainofoonmuziek. In de rustpoos: Sportuit
slagen van Vaz Dias.
V.A.RA.
5.00 Kinderuurtje; 6.00 Concert door het VARA-Orkest
o.l.v. Hugo de Groot; 7.00 Zangdemonstratie o.l.v. Piet
Tiggers, door A.J.C.-ers en leden van „De Stem des
Volks".
A.V.R.O.
8.00 Tijdsein. Nieuws- en Sportberichten van Vaz Dias;
8.1510.45 Studio-opvoering van „De Groothertogin van
Gerolstein", komisch zangspel in drie bedrijven, muziek
van Jacqucs Offenbach. In de pauze: Cello-voordracht
door Piet Lentz; 10.4512.00 Vroolijke gramofoonplaten.
Huizen (298 M.)
K.R.O.
8.309.30 Morgenwijding door Pastoor L. H. Perquin.
N.C.R.V.
9.50 Kerkdienst uit de Ned. Herv. Kerk te Apeldoorn.
Voorganger: Ds. C. M. Luteyn.
K.R.O.
12.001.30 Lunchmuziek door het K.R.O.-Scxtet; 1.30
2.00 Godsdienstonderricht voor ouderen; 2.00—2.30 Lite
rair halfuurtje: 2.304.15 Middagconcert door Zang-
ensemble o.l.v. Thérèse te Waal; 4.155.00 ZIekenlof.
N.C.R.V.
5.50 Kerkdienst uit de Evang. Luth. Kerk te Amster
dam. Voorganger: Dr. P. Stegenga Azn.
K.R.O.
745—8.10 Lezing; 8.10—8.15 Voetbaluitslagen; 8.15—10.40
Populair concert door het K.R O.-Saion-Orkcst o.l.v.
Marinus van 't Woud; pl.m. 9.00 Nieuwsberichten van
Vaz Dias; 10.4011.00 Epiloog.
Maandag 8 Februari.
Hilversum (1875 M.)
V.A.R.A.
8.00 Gramofoonmuziek.
V.P.R.O.
10.00 Morgenwijding.
V.A.R.A.
30.15 Voordracht door Jo Sternheim; 10.30 Ziekenuurtje;
11.30 Gramofoonmuziek; 12.00 Politieberichten; 12.15
Middagconcert door het VARA-Septet; 1.45 Onderbre
king voor verzorging van den zender; 2.15 Gramofoon
muziek; 2.30 Elizabeth Zcrnike leest uit eigen werk;
2.55 Piano-recital door Maarten Dijk; 3.10 Vervolg le
zing Elizabeth Zemike; 3.30 Vervolg Piano-recital; 3.45
Gramofoonmuziek. 4.05 Mw. Jeannc Oskam—van Ran-
gelrooy (zang), Johan Jong (piano); 4.15 Gramofoonmu
ziek; 4 35 Vervolg Zang cn piano: 4.45 Wie voor kin
deren verhalen schrijven; 5.30 Gramofoonmuziek; 6-30
Concert door het Utrechtsch Stedelijk Orkest7.30 Po
litieberichten; 7.45 Veiligheidskwartiertje door Ir. R. A.
Gorter; 8.10 Vervolg Concert; 8.10 Voordracht door Jac.
van Elsasker; 9.40 Concert door het VARA-Orkest o.l.v.
Hugo de Groot; 11.CO Persberichten van Vaz Dias; 11.10
Gramofoonmuziek; 12.00 Sluiting.
Huizen (208 M.)
N.C.R.V.
8.008.15 Schriftlezing; 8.159.30 Morgenconcert; 10.30
11.C0 Korte Ziekcndicnst; 11.0011.30 Lezen van Chr.
Lectuur; 11.30—12.30 Gramofoonmuziek; 12.30—1.45
Orgelconcert uit de Herst. Evang Luth. Kerk te Am
sterdam. door Jan Zwart; 1.452.00 Gramofoonmuziek;
2.002.35 Uitzending voor Scholen; 2.353.15 Causerie
over: „Het bespuiten van vruchtboomen tegen ziekte"
door A. J. Herwig; 3.454.00 Verzorging van den zen
der; 4.005.00 Ziekenuurtje; 5.005.45 Cursus handen
arbeid voor de jeugd; 5.45—7.00 Concert; 7.10—8.00
Zangcursus door Jac. Ph. Caro; 8.0010.20 Concert door
de Stafmuziek van het 6e Regiment Infanterie te Breda,
o.l.v. Kapelmeester Louis de Morée; 1020—10.30 Pers
berichten van Vaz Dias; 10.30—11.30 Gramofoonmuziek.
Dinsdag 9 Februari.
Hilversum (1875 M.)
A.V.R.O.
8.00 Tijdsein; 8.01—9.50 Gramofoonmuziek; 10.00 Tijd
sein; 10.01—10.15 Morgenwijding; 10,30—12.00 Ochtend
muziek door het AVRO-Kwintet; 12.00 Tijdsein; 12.30—
2.00 Concert door het Orkest van het Luxor Palast te
Rotterdam; 2.002.30 Halfuur voor de Vrouw; 2.303.00
Zenderverzorging; 3.004.00 Knipcursus; 4.004.3 Gra
mofoonmuziek; 4.305.30 Kinderuurtje door Mevr. Ant.
van Dijk; 6.306.15 Gramofoonmuziek; 6.15—6.45 Onder
wijsfonds voor de Binnenvaart; 6.457.00 Gramofoon
muziek: 7.007.30 Engelsche les voor beginners; 8.00
Tijdsein; 8.01—8.30 Radio-Volks-Universiteit: Muziek-
halfuur; 8.309.00 Opera-Concert met medewerking van
artisten van de „Italiaansche Opera"; 9.009.20 „Het
Wegenvrnagstuk in Nederland". Spreker: Ir A. A.
Mussert; 9.2010.00 Voortzetting Italiaansch Opera-
Concert; 10.00 Nieuwsberichten van Vaz Dias; 10.15
11.00 Kamermuziek door het Concertgebouw-Trio; 11.00
—12.00 Aansluiting van het Grand Café van het Hotel
„Central" te Den Haag: Dansmuziek; 12.00 Sluiting.
Hulzen (298 M.)
K.R.O.
8.009.15 Morgenconcert; 11.30—12.00 Godsdienstig half
uurtje; 12.00—1.30 Lunchmuziek door het K.R.O.-Trio;
1.30200 Gramofoonmuziek; 2.003.00 Vrouwenuurtje:
3.00—3.30 Knipcursus: 3.304.00 Verzorging van den
zender; 4.006.30 Gramofoonmuziek; 6.30- -6.45 Ver-
bondskwartiertje; 6.457.15 Cursus in Schriftverbete
ring; 7.158.15 Voordracht; 8.1511.00 Uitvoering van
het Oratorium „Judas Maccabaus" van G. F. Handel,
door het Koor „St. Caecilia" uit Baarn en het K.R.O.-
Orkest; pl.m. 9.00 Nieuwsberichten Vaz Dias; 11.00
12.00 Gramofoonmuziek.
BELANGRIJKE UITZENDING IN DE A.S. WEEK.
Afsluiting en drooglegging der Zuiderzee
en d© voordeelen daarvan.
A.s. Vrijdag. 13 Februari, zal het alg programma over
Huizen verzorgd worden door den K.R.O. Dien avond
spreekt van 7.15 tot 7.45 voor de microfoon de heer
ir. J. G. Schil thuis over het onderwerp: „Afslui
ting en drooglegging der Zuiderzee en de voordeelen
daarvan".
Een gedeelte van het wrak geborgen. U:t-
eenloopende verklaringen over de oorzaak.
V.D. verneemt uit Londen:
Met staalkabels is het wrak langzaam naar het strand
gesleept. Daar bleek, dat men slechts het voorste ge
deelte. waarin zich geer* lijken bevonden, had losgetrok
ken. Het achterstuk van het vliegtuig ligt nog in het
water.
Een officier, die zich voor de ramp aan boord bevond,
heeft verklaard, dat de commandant met het vliegtuig
had willen dalen, maar niet op het juiste oogenbük ho
rizontaal kon neerstrijken, waardoor het toestel zich met
een snelheid van 70 zeemijl in het water boorde. Het on
geluk geschiedde zoo onverwachts, dat geen der mannen
die zich in de kajuit bevonden, nog naar buiten kon
komen, alhoewel de kajuit drie deuren heeft.
Men is het niet geheel met elkaar eens omtrent het
tijdstip, waarop een ontploffing gebeurde. De meeste
ooggetuigen verklaren, dat zij de ontploffing zagen on
middellijk nadat het vliegtuig het water raakte. Een
vrouw die het ongeluk gezien heeft, verklaart echter uit
drukkelijk, dat det ontploffing reeds in de lucht ge
schiedde even voordat het toestel in het water terecht
kwam.
Als oorzaak van het ongeluk meent men te mogen aan
nemen, dat de bestuurder tengevolge van het glinsteren
van de zon op het water zich heeft vergist en den afstand
van het vliegtuig tot den waterspiegel te groot heeft ge
schat.
Niet aan een gebrek van het toestel te wij
ten.
Londen, 5 Febr.
Het ongeluk met de vliegboot te Plymouth is, naar
men gelooft, niet aan een gebrek aan het toestel te wij
ten geweest.
De vliegbooten van dit type hebben uitstekend voldaan
op tochten van ve'e duizenden mijlen.
In het afgeloopen jaar zijn zulke vliegbooten naar In-
dië, Lissabon en IJsland gevlogen.
Reeds :n dc lucht een ontploffing plaats
gehad?
Naar nog gemeld wordt, heeft het ongeluk zich zoo
snel toeg^ re gen, dot do lezingen over het gebeurde uit-
een'oopen. Ket is de gewone geschiedenis: verschillende
ooggetui-en nemen een gebeurtenis, die zich bliksem
snel afspeelt, waar, en hun verklaringen over hetgeen
zij hebben waargenomen, verschillen ten ecnen male
Het eene bericht spreekt van een duikeling met den
neus naar beneden, waarna de vliegboot mot groote
kracht den waterspiegel trof, een ander verzekert dat
er midden in de lucht een ontploffing ann liet ongeluk
vooraf is gegaan. De lezing van het luchtvaartministerie
is, dat de vliegboot in Batten Bay te Plymouth „gevallen"
is. Het geheele toestel dco'.c niet onder, maar de kajuit
waarin de meeste leden van de bemanning zaten, zonk
snel onder den waterspiegel en dit was de oorzaak van
het omkomen van negen man.
Steeds nieuwe schokken Rondom cl? puln-
hoopen van Napier en Hastings Meer dan
duizend dooden.
Reuter seinde Donderdag uit Wellington:
In het district Napier hebben heden opnieuw aard
schokken plaats gehad, die de onrust onder de bevolking
nog meer deden stijgen en de materieele schade ver
grootten.
Men vreest thans, dat er meer dan duizend personen
om het leven zijn gekomen, het aantal gewonden wordt
op 000 geschat.
Een journalist, die zich naar het gebied van de aard
beving heeft begeven, telegrafeerde, dat Napier als stad
van den aardbodem is weggevaagd.
De gebouwen, die op een hoogte stonden, zijn op de hui
zen in lagere gedeelten neergestort.
De inwoners van de stad vertellen, dat de beweging
van dc aardbeving vrijwel verticaal was. Een groot ge
bied werd eenvoudig door een geweldige kracht op en
neer geschokt.
Het oorlogsschip „Veronica" heeft dynamiet aange
vraagd, om de nog brandende gebouwen op te blazen.
De tribunes van de renbaan zijn in hulpziekcnhuizen ver
anderd. Verpleegsters en geneeshceren moeten gedurende
den nacht met behulp van kunstlicht en fakkels werken
Te Palmerston wordt met koortsachtige haast gewerkt,
om 5000 menschen onder dak te kunnen brengen.
In de haven van Napier in Nieuw Zeeland is een krui
ser opgesloten, daar door de stijging van den zeebodem
met 3 meter het uitvaren onmogelijk is geworden. Men
vreest, dat het geruimen tijd zal duren, voordat een
nieuwe vaargeul kan worden gemaakt.
Hoe Hastlngs werd getroffen
Blijkens een bericht van het N.T.A. uit Londen wist
men te Hastings, een der volkomen verwoeste steden
tot middernacht niet of de buitenwereld van het lot der
stad op de hoogte was.
Toen de eerste aardschok zich deed gevoelen waren de
straten en winkelzaken vol menschen. De instortende
gebouwen sloten de menschen als 't ware in een val op.
Velen snelden nog de straat op, doch werden zoodra zij
het trottoir bereikten, door de neerstortende steenen
verpletterd. Uit alle hoeken stegen kreten op van man
nen, vrouwen en kinderen, die onder het puin begraven
waren. De portier van een hotel, die zich toen de schok
begon, op de bovenste verdieping bevond, ontkwam on
gedeerd uit het ingestorte gebouw. Een andere man lag
gedurende negen uren onder een stapel steenen en kwam
er met enkele geringe verwondingen van af.
Zondag een dag van rouw.
Uit Wellington:
Forbes, de premier, beval aan Zondag a.s. rouw aan
te nemen wegens het onheil, door de aardbeving gesticht
Nooit een dergelijke ramp op Nieuw Zee
land voorgekomen.
Hoewel de bodem van het Noorder Eiland, het tooneel
van de laatste aardbeving, zeer vulkan :ch is. was ev
nog nooit een ramp in dezen omvang op Nieuw Zeeland
voorgekomen.
Tusschen 1848 en 1928 zijn er ten gevolge van aard
schokken slechts zeven menschen op Nieuw Zeeland
omgekomen. Pas in Juni 1929 vonden 17 menschen bij
een aardbeving den dood. Maar dit verlies is onbeteeke-
nend in vergelijking met de velen die nu het leven ge
laten hebben.
Napier, het middelpunt derverwoesting, was in belang
rijkheid de achtste stad van het dominion. Het telt een
bevolking van 20.000 zielen. Er waren daar groote vries-
installaties voor het bewaren van vleesch voor uitvoer.
Hastings, de andere zwaar getroffen stad, heeft 15000
inwoners.
Steeds nieuwe schokken. Staat van beleg
te Hastings.
Reuter seinde Donderdagavond uit Wellington:
Ook te Hastings werd heden een nieuwe, heftige aard
schok gevoeld.
Ilot lot. van een nierlijder is vaau. eiiendig; dikwijls
is hij niet in staat om zijn werk te doen. Bij elke be
weging schieten scherpe, stekende pijnen door zijn
lendenen. Nare uriiiekwalen, waterzuchtige zwellin
gen, hoofdpijn en duizeligheid kunnen zijn leven nog
onaangenamer maken. l£n den volgenden dag is het
Weder juist hetzelfde nieraandoeningen worden
niet van zelf beter.
Gebruik onmiddellijk Posters Rugpijn Nieren Pil
len Uitstel kan leiden tot rheumatiek, spit, ischias,
blaasontsteking, nierwaterzucht, nierzand en -gruis
enz. Foster's Pillen geven aan de nieren juist dc hulp,
die zij noodig hebben, en wekken ze op tot hernieuw
de werkzaamheid.
Zij werken uitsluitend op de nieren en blaas, en
kunnen vol vertrouwen en veilig gebruikt worden.
Bij alle drogisten enz. f 1.75 p. flacon.
Om nieuwe plunderingen te voorkomen is de staat
van beleg afgekondigd en zijn op verscheidene plaatsen
soldaten-posten geplaatst.
Riviermonden verplaatst.
Per vliegtuig is een inspectietocht boven het geteister
de gebied gedaan, waarbij is gebleken dat de geheele
kustlijn een aanmerkelijke wijziging heeft ondergaan.
Geen enkele rivier tusschen Wairoa en de Hawkes-baai
heeft haar oorspronkelijke monding behouden, en op
bepaalde plaatsen is de kust tot twaalf meter gestegen.
Nieuw verslag van den gouverneur. Tot
dusver officieel 140 dooden vastgesteld.
Lord Bledisloe, de gouverneur-generaal van Nieuw Zee
land heeft Donderdag in een nieuw telegram aan den
minister voor de Dominions. Thomas, o.a. geseind: De
vroegere berichten over ernstige verliezen aan levens en
over zware schade in de handelswijken van Napier en
Hastings worden thans bevestigd, doch in de woonwijken
was de schade niet buitensporig gorot. Het aantal doo
den bedraagt op het oogenblik om en nabij 140, doch.
een volledige lijst is pas over een dag of twee beschik
baar, daar de bewoners van eenige der grootere gebou
wen, die zijn ingestort, nog onder het puin liggen. Het
reddingswerk geschiedt snel en de branden, die op do
aardbeving volgden, worden bedwongen door de doel
treffende hulpverleening, waarin de officieren en man
schappen van de Britsche oorlogsschepen een groot aan
deel nemen. De gewenden en. andere noodlijdenden ont
vangen alle mogelijke hulp en de toestand wordt thans
ten volle beheerscht. Ofschoon een aanzienlijk aantal
vrouwen en kinderen Napier verlaat, wordt 't mogelijk
geacht dat de maatregelen, welke thans zijn genomen
om te trachten het gevaar voor de openbare gezondheid
af te wenden, de noodzakelijkheid eener gedwongen ont
ruiming der stad buitensluiten. De bewoners hebben een
opmerkelijke kalmte en kracht in hun ernstige beproe
ving getoond en er zijn vele heldhaftige daden verricht
Over het geheele land beantwoordt de volking den op
roep om steun met een spoed en edelmoedige zelfver
loochening, welke de grootste bewondering afdwingen.
Lord Bledisloe zal zich heden (Zaterdag) naar het ge
teisterde gebied begeven.
Vragen en mededeelingen, deze rubriek betreffende,
in te zenden aan den heer K. VAN KEULEN,
Lootstraat 24 Ile Etage, Amsterdam (West).
GIETEN.
Gieten is een kunst, kunnen we gerust zeggen, terwijl
we er in één adem aan kunnen toevoegen: „Een kunst,
die maar weinigen verstaan." We bedoelen natuurlijk:
met oordeel gieten. Planten water geven, nu ja, dat
kan iedereen, maar dat is in ons oog geen gieten, neen,
gieten is alleen dan water geven, wanneer de planten
het noodig hebben, niet meer dan ze verlangen en niet
minder dan ze behoeven.
Het gieten is een struikelblok voor velen. Dikwijls
wordt een plant beschouwd als een mensch of dier,
welke ook op vastgestelde tijden water verlangen. Ge
regeld krijgen ze 's morgens hun vastgestelde hoeveel
heid water, ongeacht hun standplaats warm is of niet,
evenmin of de plant in een rustperiode verkeert.
Wordt een plant gekocht, dan hoort men meestal
vragen: „Of de plant in kwestie veel of weinig water
verlangt?" „Of men eiken dag of om den anderen dag
moet gieten?" en wanneer dan de verkooper zegt, daar
zoo niet op te kunnen antwoorden, wordt hij aange
keken. alsof men denkt: „Hij weet er zelf niets van."
't Gaat echter maar niet aan om te zeggen, dat een
plant om de zooveel uur water moet hebbefi, als ware
't een zieke, die elk uur een lepel medicijn behoeft. Er
moet rekening gehouden worden met de standplaats of
deze zonnig is, de kamer warm is, enz. Als regel kan
men aannemen, dat we gieten moeten, wanneer de
olant behoefte heeft aan water. Maar hoe zien we dat?
In de eerste plaats kunnen we 't zien aan het ver
kleuren der aarde. Neemt deze een lichtere tint aan,
dan zal in vele gevallen gegoten moeten worden, in de
tweede plaats kunnen we het hooren. we tikken n.1. met
een of ander voorwerp tegen den pot en is de klank
hol, dan is water noodig, is de klank echter dof, dan
is nog voldoende vocht aanwezig.
Nu heeft de eene plant veel meer water noodig dan
de andere, een Coleus b.v. zal, als men haar eenzelfde
hoeveelheid water geeft als een cactus, spoediger droog
v/orden en slap hangen dan deze.
Het gebeurt meermalen dat planten verdrogen, terwijl
men ze toch op geregelde tijden giet. maar al het
water loopt er onder weer uit, wat als bewijs wordt
beschouwd, dat de plant geen water verlangt. Integen
deel, de aarde in de potkluit is zoo droog, dat deze niet
gemakkelijk water aanneemt, dit langs den potwand
vloeit en ender den pot weer uitkomt. Bij zulke planten
helpt geen gieten meer. Deze plaatsen we dan in een
emmer met lauw water, zoo dat de geheele pot een
minuut of tien in het water staat.
We merken hier nog op, dat men het best kan
gieten met regenwater, dan met leidingwater en het
liefst geen pompwater. Ook moet het water dezelfde
temperatuur hebben als de kamer.
Gedurende de wintermaanden gieten wanneer het
noodig Is, alleen 's morgens; in 't voorjaar en in den
zomer doen wp het 's avonds.
Nooit gieten we. wanneer de zon op de planten
schijnt. We zorgen er voorts voor, de planten zelf bij
het gieten niet te raken. Vooral Cyclamens kunnen
daar niet tegen.
Gedurende de wintermaanden rusten de meeste plan
ten. Ze verlangen dan niet veel water, maar mogen
toch niet geheel droog staan.
Amsterdam.
K. VAN KEULEN.