Ssbj* Courant
De pogingen van onze voorouders om te vliegen.
Tweede Blad.
Uit onze Omgeving.
Begrafenisvereeniging.
Woensdag 4 Maart 1931.
74ste Jaargang. No. 8826
LANGEND IJ K
OUDKARSPEL.
Jaarvergadering.
Bovengenoemde vereeniging vergaderde Maandag
avond ten lokale van den heer K. de Hart. Aanwezig
mei het bestuur 24 personen.
DeÉfoorzittci, de heer A. Swager, opent met een
woord van welkom en zegt de opkomst wel wat
grooter te hebben verwacht. In verhand hiermede
wijst spr. op de tuinbouwvergaderingen. Wat deze
laatste vergaderingen betreft, zegt spr., dat de op
komst van liet Noordeinde doorgaans beter is als die
van het Zuideinde. Nu thans deze vergadering aan
het Noordeinde wordt gehouden, is het een teleur
stelling dat de opkomst niet grooter is.
Als voorzitter van een tuinbouwvereeniging, zegt
spr., zou Ik zeker een heel ander openingswoord tot
U spreken, daar wij thans een crisisperiode leven.
Het vorige jaar was er eenige actie in de vereeniging,
doch hierover kunnen wij thans zwijgen. Het verloop
in den bond was kalm, niets geen bijzonders viel
voor Werd er voorheen in het centrum der gemeente
vergaderd, thans zullen wij dezen keer in dit lokaal
vergaderen. Hiermede verklaart spr. de vergadering
voor geopend.
De notulen van den secretaris den heer W. van
Dok, worden onveranderd goedgekeurd
Het jaarverslag.
Hieruit stippen wij aan. dat er 6 bestuursvergade
ringen en 1 ledenvergadering zijn gehouden, tevens
een vergadering met het personeel. Het ledenaantal
is vooruitgegaan met 34 leden en bedroeg per 31
Dec. j.1. 722 Mpt den wensch, dat de goede samen
werking tusschen het bestuur en het personeel mag
blijven voortbestaan eindigt het verslag.
Msdedeelinnen.
De voorzitter deelt mede, dat het bestuurslici de
heer K. Schuit bericht van verhindering heeft ge
zonden, dat het vorige jaar iemand uit Amsterdam
begraven is, waarvoor de hulp van de dragers bui
ten de vereeniging om is gevraagd. Volgens art. 5
van het reglement is dit niet geoorloofd, daar zij
in opdracht van het bestuur in dienst der vereeni
ging zijn.
Verder deelt voorzitter mede. dat bij een der laatst
gehouden begrafenissen niet voldoende gelegenheid
is gegeven om auto's te laten passeeren.
De heer Jb. de Wit zegt, in verband met dit laatste,
dat door hem als voorlooper wel gelegenheid, is ge
geven tot passeeren, doch dat de politie geen toe
stemming gaf.
De hee>_ Moeijes zegt wat het geval Amsterdam be
trof het voor de familie te duur was en dat het toen
particulier uitgevoerd is geworden.
De voorzitter deelt nog mede, dat volgens het regle
ment personen boven den leeftijd van 50 jaar geen
lid kunnen worden. Aangezien dit practisch tot
moeilijkheden leidt, stelt het bestuur voor de leef
tijdsgrens op 60 jaar tet bepalen en dat met terug
werkende kracht dubbele contributie wordt geheven.
Aldus wordt besloten
Als uitkleedster is door het bestuur benoemd mej.
IlaasertBlauw.
Door het bestuur is besloten om bij begrafenissen
in het sterfhuis een schriftelijke instructie uit te
reiken. Aldus wordt besloten.
Nog wordt door het bestuur voorgesteld, dat de
klokkenist hetzelfde loon krijgt als de dragers, dat
aan de kleerenbewaarster een verhooging van f5
per jaar is toegestaan, eveneens f5 aan dengene die
de automaat bedient Het bestuur kan er niet toe
overgaan om aan het personeel loonsverhooging te
geven, daar in andere gemeenten ook niet meer
wordt gegeven.
De rekening vaD den penningmeester.
Door den heer A. dè Boer wordt verklaard, dat de
rekening volkomen in orde is bevonden. De ont
vangsten hebben bedragen f 1672.85^, de uitgaven
f 1795.66>£, alzoo een nadeelig saldo van f 122.81 Het
bezit der vereniging per 31 December jl was f1481.71,
liet vorige jaar f 1491.32.
Den penningmeester, den heer P. J. Kat wordt dank
gezegd voor zijn accuraat beheer.
Voorstellen voor de bondsvergadering worden niet
ingediend.
Als adviseur van het personeel wordt herkozen de
heer Jb. de Wit.
Bestuursverkiezing.
De aftredenden de heeren J. Keizer en K. Schuit
worden herkozen In plaats van den heer A. Swager
die zich niet meer herkiesbaar stelt., wordt gekozen
de heer J Bood met 13 stemmen, op den heer P.
Kuiper werden 10 stemmen uitgebracht.
Als afgevaardigden voor de bondsvergadering wor
den gekozen de heeren J Keizer en A. Swager, als
plaatsvervangers Jb. de Boer en F. Moeijes.
Op voorstei van het bestuur wordt voorgesteld
den heer Swager als eerelid te benoemen van de
vereeniging.
Nadat de voorzitter zich een oogenblik verwijderd
had en het voorstel met algemeene stemmen onder
applaus was aangenomen, deelde de vice-voorzitter,
de heer J. Keizer het genomen besluit aan den heer
Swager mede, dat hij wegens zijn vele werkzaamhe
den in het belang der vereeniging verricht, tot eere
lid was gekozen.
De heer Swager dankt voor het genomen besluit
en zegt toe het werk in de vereeniging met belang
stelling te zullen blijven volgen.
Als nieuwe leden voor het nazien der eerst ko
mende rekening worden aangewezen de heeren J.
Bood en L. Dekker, als reserve C. Klinkert.
De rondvraag.
De heer D Visser stelt voor opnieuw aan de ge
meente te verzoeken om een nieuw begrafeniskleed
te verstrekken.
Daar dit een aangelegenheid van B. en W. is, zal
een verzoek aan het college gericht worden.
De heer F. Moeijes zegt. het vreemd te vinden dat
een afgehuurde begrafenis tegenwoordig f83.50 kost,
wat voorheen nooit meer dan f60 kostte. Spr. is van
meening, dat het thans eerder verlaagd kan worden
en stelt voor hetgeen te veel ontvangen is, aan de
betrokkenen terug te betalen.
Van een en ander wordt een calculatie gemaakt,
waaruit blijkt, dat de kosten ongeveer tachtig gul
den bedragen.
Besloten wordt, dat een commissie het betreffende
geval zal onderzoeken.
De heer Moeijes spreekt nog den wensch uit, dat
de voorloopei zich bij iedere begrafenis in het sterf
huis zal begeven
Op voorstel van den heer De Hart wordt besloten
om weder hij beurten bij de verschillende caféhou
ders te verg;:.leren, te beginnen aan hei Zuideinde.
Na ecnige besprekingen volgt sluiting.
Uitvinding van de luchtballon en glijboot,
waarmee een droom der menschheid
in vervulling ging.
IN de sprookjes en sagen van alle volkeren vinden
wij twee wenschen terug, van welker vervulling
de menschen jaren lang gedroomd hebben. De
eerste was: zich onzichtbaar maken voor het
menschelijk oog, de tweede wensch: zich vrij maken
van de aarde; in belde wenschen ligt dezelfde drang
opgesloten en wel om los van alle aardsche wetten
volkomen vrij te zijn in denken en handelen.
De vervulling van den eersten wensdh is tot op den
huidigen dag uitgebleven daar zij volkomen indruischt
tegen alle wetten der natuur, de tweede daarentegen
ging in vervulling daar de natuurwetten het begrip
vliegen volkomen erkennen.
De eerste vlieg-enthousiasten legden een vogel op een
weegschaal en concludeerden: Hij is zwaarder dan
lucht en hij kan vliegen, dus... moet de mensch ook in
staat zijn om te vliegen. De pessimisten waren daarvan
in het geheel niet overtuigd, zij concludeerden nuchter
dat de vogel wel zwaarder is dan lucht, maar in ieder
geval beduidend lichter dan een mensch en daar in
staat was om te blijven zweven...
DE OUDSTE THEORIEëN.
Men ziet dat onze voorvaderen zich nog niet veel
moeite gaven om naar andere oorzaken, dan alleen die
van het gewicht, te zoeken. De eerste mensch die wer
kelijk getracht heeft om te vliegen is een kleermaker
in Ulm geweest, die met twee groote vleugels van den
toren van Munster afsprong, twee seconden zweefde
en daarna naar beneden stortte. Zijn tijdgenooten oor
deelden: wij kunnen niet ontkennen dat hij een moment
gevlogen heeft, maar hij was een heel licht mensch...
En de pessimisten voegden daaraan toe: alle menschen
kunnen niet het beroep van kleermaker kiezen...
THEORIE VAN DA VIN CL
De eerste die getracht heeft het probleem der voort
beweging in de lucht op te lossen was: Leonardo da
Vinei, een beroemd Italiaansch schilder, bouwkundige
en beeldhouwer uit de 15de eeuw. Hij ontwierp het
eerste plan voor het bouwen van een vliegmachine,
die... helaas nimmer in volledige gedaante het daglicht
aanschouwd heeft, daar Da Vinei door den dood
midden uit zijn arbeid is gerukt. De theorie van Da
Vinei was uiterst eenvoudig. Hij zei: De vogel weet
de zwaarte van het lichaam door den vleugelslag te
overwinnen. De kracht der vleugels moet ik op de een
of andere wijze op den mensch overbrengen, zoodat hij
in staat is om zijn gewicht te overwinnen.
DE EERSTE DADEN.
Het is hem niet gelukt deze theorie te bewijzen, doch
vanaf dit tijdstip hielden de groote geesten zich hier
mede bezig.
Zoo ontspon zich een heftige strijd, die plotseling on
derbroken werd door den daad van twee buitenstaan-
.ders, de Fransche Gebroeders Montgolfier, die zich
niets van het geruzie der geleerden aantrokken, maar
eenvoudig met de practijlc rekening hadden gehouden.
Hun voorganger was een Jezuieten-pater die de idee
koesterde om een grooten metalen kogel luchtledig te
maken, waardoor hij het mogelijk achtte haar in de
lucht te doen opstijgen. Hij had echter geen rekening
gehouden met het feit. dat voor de verwezenlijking
van een dergelijk plan de wanden van den kogel zoo
dik zouden moeten zijn om den druk der buitenlucht te
kunnen weerstaan, dat de zwaarte het opstijgen zou
beletten.
De Gebroeders Mongolfier besloten nu den metalen
kogel door een kogel van... papier te vervangen en deze
niet luchtledig te maken, doch integendeel te vullen
met een soort stof die lichter is dan lucht, waardoor
zij in staat zou zijn zich van den grond te verheffen. Zij
vervaardigden dus een dergelijken kogel, verwarmden
de binnenlucht, waardoor deze lichter werd dan de om
ringende en de kogel of liever gezegd, de ballon steeg
omhoog. De eerste keer vloog hij alleen, den tweeden
keer met een bok, en ten slotte met een mensch.
Een zeker Chrales verving de verwarmde lucht door
waterstof en... de eerste luchtballon was geboren. De
geleerden schudden het hoofd over zooveel waaghalzerij
en voorspelden niets dan onheil doch een feit was: dat
de mensch vloog. Hij vloog nog wel niet zooals hij zich
had voorgesteld. Hij was nog volkomen van den wille
keur van den wind afhankelijk, maar de grondbasis,
waarop alle toekomstplannen zouden rusten, was gelegd
UITVINDING DER STOOMMACHINE.
Nu ontspon zich een strijd over de vraag hoe men
de ballon bestuurbaar zou kunnen maken. De een wilde
de luchtballon zoo klein maken dat zij zich gemakkelijker
zou kunnen verplaatsen, de ander bleef trouw aan zijn
vroegere idee om zich als een vogel in de lucht te kun
nen bewegen. De laatste hield hoopvol den blik geves
tigd op de uitvinding der stoommachine, die inmiddels
geschied was en was van meening dat een dergelijke
machine den mensch in den strijd om zijn gowicht te
overwinnen behulpzaam zou kunnen zijn. De aanhangers
der luchtballon wilden, nadat zeil en roer onpractisch
waren gebleken, eveneens de uitvinding der stoomma
chine voor hun doel dienstbaar maken.
DE LUCIITVO GEL.
Lllianthal is de eerste geweest die met succes een
luchtvogel gebouwd heeft, daarbij uitgaande van het oer-
principe dat het vliegen niet berustte op het fladderen,
doch integendeel op het glijden van den vleermuis. Op
dezen grondslag vervaardigde hij een glijboot, waarmee
nog wel geen resultaten werden verkregen, doch die als
voorbeeld diende voor de Amerikaansche gebroeders
Wright, die met behulp der uitvinding van de lichte ben
zinemotor en de luchtschroef de eerste vliegmachine wis
ten te vervaardigen; waarmee de kwestie der bestuur
baarheid was opgelost. En de aanhangers van den be
stuurbaren ballon verwezenlijkten eveneens hun idealen
door de toepassing van bovengenoemde uitvindingen.
Zoo ging een droom der menscheid in vervulling.
(Nadruk verboden).
ZUID SCHAR V/OUDE.
Het gezelschap „Nut en Genoegen" besloot in zijn
Zaterdag gehouden bijeenkomst den zoogennamden
Vrouwenavond wegens ziekte van vele leden tot 28
Maart uit te stellen. De lezing geschiedde door den
heer D. de Geus Jbz. over: De handel in en de be
reiding van bc 'werk. In China, Japan, Noord- en
Zuid-Amerika, vooral in Siberië, Canada en op Groen
land, trekken duizenden mannen er op uit, om het
wild op sporen, dat het bont voor onze verkleum
de schoonen moet leveren. Op de jaarmarkten stijgt
het aantal te verhandelen huidon soms boven de 25
millioen. De prijs van een roode vossenhuis is f8 a f9,
de blauwe vos f 1000, die van de zilvervos soms f5000.
De laatste levert de zeldzaamste pelswerken. Geen
wonder, dat de verdwijning van deze uitheemsche
pelsdieren een feit werd. Dit heeft tot geve' gehad,
de vestiging van een industrie die zich speciaal toe
legt op de vervaardiging van onecht bontwerk, waar
voor men millioencn konijnen gebruikt. Er is ech
ter een zeker verschil, voor den kooner nauwelijks
merkbaar, tusschen het echte en onechte pelswerk,
waardoor de ondeskundige kooper er invliegt. Zoo
werd soms een sabelvcl verkocht voor f70.000. Alleen
de rente van dit bedrag doet ons afvragen, welke
van de twee mantels Het nuttigst is: de zooeven ge
noemde oi het eenvoudige schoudermanteltje van de
werkster in den prijs van een gulden of vijf. De
voorzitter, de heer J. Renaud, wist in een duidelijke
causerie deze lezing nog aan te vullen en een aange
name en nuttige gcdachtenwisseling volgde daarop.
Het fokken van pelsdieren is nog in een beginstadium
en voldoet nog niet aan de verwachtingen, die men
ervan koestert, daar o.m. de huiden altijd verschil
van kleur opleveren. Er is echter ook iets tegen het
uitroeien van het genoemde wild, want de verdwij
ning van deze dieren brengt stoornis in de natuur.
Of evenwel de pels in het algemeen favoriet zal blij
ken, wordt betwijfeld, gezien de omstandigheid, dat
de vogeltjes op de dameshoofdeksels en de winter-
krullen van voorheen, door de antipathie en afkeer
van zelf weer verdwenen zijn.
Ook werd nog besloten, dat het bestuur zich zal
wenden tot Verkadc's Koekfabrieken, met verzoek,
-.ar industriefilm hier te willen dejnonstreeren.
GEMEENTE OUDKARSPEL.
ingeschreven gedurende de maand Februari 1931.
Geboren: Volkert Nicolaas, zoon van Jan Rentenaar
en Jannetje Nat, Bartholomeus Joan, zoon van Jo-
hannes Hoogland en Geertrui^ Margaretha de Groot
ellisabeth Maartje, dochter van Maarten Swart en
Grietje Smit. Cornelis, zoon van Cornelis Hink en
Jansje Kraakman. Niesje, dochter van Jan Compas
en Grietje Bruin. Cornelis, zoon van Hendrik Sten-
neberg en Geertje Pranger,
Overleden: Willem Karei Stam, oud 30 jaar, echtg.
van Pietertje Zwaan.
Loop der bevolking.
Vertrokken personen: Pieter Kieft, R.K., van Oud
karspel A 185 naar Harenkarspel A 5 Jan Schoon,
X.H.. van Oudkarspel A 253 naar St. Pancras, Ker-
kelaan A 188. Margaretha Oudhuis. R.K., van Oud
karspel naar Heerhugowaard. Jacob Zut, R.K., van
Oudkarspel naar Noordscharwoude. Theodorus II. B.
Souer, N.H., van Oudkarspel A 155 naar Uitgeest,
Assumerweg 900. Paulus Kramer, N.H., van Oud
karspel A 149 naar Heiloo, Stationsweg 99. Johan-
nes Molenaar, R.K., van Oudkarspel A 109 naar La-
gerhalle (Duitschland). Jacobus Molenaar, R.K., van
Oudkarspel A 109, naar Lagerhalle (D.)
Ingekomen personen: Albert de Vries, N.II., van
Abbekerk A 33 naar Oudkarspel A 155. Aaltje Plak-
man. N.H., van Eindhoven, Boschdijk 323. naar Oud
karspel B 21. C. C. Ch. Swaanenbeek, geen, van
Haarlem. KI. Heiligland 43, naar Oudkarspel A 383.
Geertje Bakker. N.H., van Broek op Larigendijk, Wil-
helminastraat 581, naar Oudkarspel A 135..
SC H 00 RL
Schoorl's Gemengd Koor, onze plaatselijke zangver-
ceniging, heeft Zondagavond gezorgd, dat c- flink
aantal belangstellenden hebben kunnen genieten van
een genotvollen kunstavond. We weten, het bezoek
had grooter nncn zijn, doch is er niet haast elke
week gelegenheid tot uitgaan? En is dit niet van in
vloed op de ontvangsten, ook op die van vereènigin
gen, zooals o.a. deze zangvereeniging, die hebben
t<- kampen met hooge uitgaven? Maar toch, er was
aardig wat publick.
Voor dezen avond had het bestuur zich de mede
werking verzekerd van „Bergen's Mannenkoor", en
het behoeft nauwelijks gezegd, dat deze keuzo een
zeer gelukkige was; van beide koren is de heer Corn.
Jonker uit Alkmaar de directeur, en het is bewon
derenswaardig tot welk een hoogte de ensemblezang
door dezen heer daar is gebracht. Het is een feit, dat
in alle lagen der bevolking, en veel meer als men
wel vermoed, goede zangers schuilen, mits maar op
deskundige wijze het kunnen der menschen tot zijn
recht wordt gebracht. En hierin is de heer Jonker
een meester. Wanneer men Bergen's Mannenkoor
hoort zingen, valt het dadeiijk op hoe dit koor be
schikt over schitterende krachten, en dit is hetzelfde
geval met het Schoorlsche koor. Speciaal schitteren
tiaar een drietal sopranen, doch ook onder de andere
partijen hoort men uitmuntende krachten.
Dit laatste koor beschikt over damespartijen wel
ke zeer goed bezet zijn, eenigszins een contrast vor
mende met dc manncnafdeclingen, welke aanvulling
behoeven, daar de vrouwenstemmen dominecren, en
\.?.t was dan ook op zijn plaats, toen de burgemeester,
sprekende namens diens echtgenoote, welke Be
schermvrouwe van de vereeniging is, o.a. een be
roep deed op het mannelijk gedeeile van de Schoorl
sche bevolking, om mee te gaan zingen.
We konden eveneens instemmen met de woorden
van dezen spreker, toen hij, staande op het tooneel en
tusschen de zangers en zangsters, den heer Jonker
complimenteerde voor zijn uitstekende leiding, en de
beide koren voor bet mooie wat ze ons gaven. Het
deed zoo goed, zoo sprak de Burgemeester, dat in deze
tijden, waar zooveel goeds wordt neergedrukt., nog
eens feiten zijn aan tc wijzen, zooals hier, waarbij
men vooruit en steeds hooger gaat.
De voorzitter van het Schoorlsche koor zegde den
spreker dank, gewaagde van de aanstaande reis naar
Zandvoort naar het concours en vroeg uithoofcfe van
dien ook versterking in de mannelijke geledoren. La
ter bedankte de voorzitter nog het koor uit Bergen
en geloofde dat iedereen de heeren-nog eens gaarne
weer zou willen hooren. Het applaus bewees wel tel
kens, dat al het gesprokene op zijn plaats was.
En nu de zang zelve. Als gezegd, het geheel vol
deed uitstekend, al zijn er natuurlijk altijd enkele
zwakke puntjes. Deze werden echter niet. geteld,
ruim als ze werden vergoed door het vele goede. Het
zal zeker wel door ziektegevallen zijn geweest, dat de
Berger zangers niet volledig waren. De griep zal
in deze dagen al heel wat programma's hebben in do
war gestuurd zoo hier en daar Gelukkig was dit
hier niet zoo. daar het betrekkelijk kleine gezel
schap een krachtvolume kan ontwikkelen waar men
respect voor moet hebben. Alleen Roeskes „Geuzen
vendel op de thuismarsch" heeft absoluut een groot
koor noodig om geheel tot zijn recht te komen, of
schoon het technisch uitstekend werd vertolkt.
„Waldesrauschen" en „Sohliess Auf", beiden com
posities van Fr. Ulrich, waren juweeltjes. „Israël"
van Hespe, vertolkte het krachtig kunnen van het
koor, terwijl de „Dijk" 't Gedicht van Adema van
Scheltema, getoonzet door Wierts, een waardig, een
mooi, tevens een vroolijk en opgewekt einde was van
het programma van het mannenkoor.
't Schoorlsche Koor begon al dadelijk goed; „Ecce
Quomodo" van Hiindel en „Ave Maria" van Kallen-
bach werden zonder fout gezongen. „Droomevrouw
kom" en „Elles", beiden van Olman, volgden laterJ
het eerste, met een kleine weifeling in het begin
slaagde verder goed, terwijl „Ellen", een moeilijk
werkje, dat veel van het koor eischt, al bijzonder
goed slaagde. Daarover wel ons compliment. Leider
en koor weten gevaarlijke hinderpalen zeer goed te
nemen. „Sabre Regina", na de pauze (evenals enkele
nummers daarvóór, oude en goede hekenden) boeide
ons zeer weldadig als dit nummer bij goede ver
tolking altijd aandoet, terwijl het laatste num
mer: „Vlaamsche Kermis" een krachtig, mooi en ook
een vroolijk eincle gaf. Na het vele applaus werd dit
nummer herhaald; evenzoo kwam het mannenkoor
er niet af zonder een herhaling van „Schliess Auf".
En hiermede was de mooie uitvoering weer geëindigd
en nam het. hal een aanvang. Hiervan werd een over
druk gebruik gemaakt tot 2 uur in den nacht.
