Alicitti ïïitus-
Mitritiilt- Lufltmilil.
tM
Landbouw en Veeteelt.
DE GOUDEN SLEUTELS.
UitgeversN.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Iets over den uitslag van Suikerbieten-'
proefvelden.
Bij Scheren
ra
DRAGON"
Zaterdag 25 April 1931.
SCHAG
74ste Jaargang No. 8855
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlöN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bowijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte ben-kond.
Waardevolle gegevens voor de bietentelers in onze
omgeving.
De cultuur van suikerbieten staat voor het aan
staande seizoen in een slechten reuk; het is daarom
geen dankbaar onderwerp, maar toch aan den an
deren kant zal men toch ook moeten toegeven, dat,
wie nu suikerbieten verbouwt, die zal alles in het
werk moeten stellen om de uitkomsten zoo hoog
mogelijk op te voeren. En daartoe kan deze verhan
deling over ecnige suikerbietenproefvelden mis
schien een steentje bijdragen. Als dit zoo is zullen
wij onze moeite om dit artikeltje samen te stellen,
ruimschoots beloond achten.
Bekend mag verondersteld worden dat er in ons
land bestaat een instituut voor suikerbietenteelt.
Alle suikerfabrieken dragen in de kosten van dit
instituut iets bij, waardoor het mogelijk is perso
neel aan te stellen, dat zich uitsluitend met deze
proefvelden kan bezighouden. De uitslagen ervan
kunnen dus zeer beetrouwbaar wordën genoemd.
De in 1930 aangelegde variëteitenproefvelden zijn
een voortzetting van de sedert 1924 gedane proefne
mingen van de Proefveldencommissie der suikerin
dustrie. Het voor de proefvelden benoodigde zaad
werd uit de partijen verstrekt die de Coöperatieve
fabrieken en de Centrale Suikermaatschappij aan
de verbouwers ter beschikking stelt. In 1930 werden
de volgende variëteiten in vergelijking genomen, nl.
Kuhn P, Klein Wanzleben Z, Dippe W.I., Hilles
hög, N. E. M. Elite, Schreiber S.S.; Mette Z, KI.
Wanzleben E, Dobrovice, en Reuzen Victrix. Met
deze variëteiten zijn 8 proefvelden aangelegd, waar
van 5 op kleigrond, 2 op zandgrond en 1 op veen-
kolonialen grond. Van deze proefvelden mislukten
er twee. Een op zandgrond door zwaren regenval,
waardoor de nog. jonge bietenplantjes onderspoel
den en één op kleigrond, door vreterij van ritnaal-
den.
Alle proefvelden, vooral die in 't Zuiden des land
hadden in het jeugdstadium wel eenige last van on-
dergrondsehe vreterij van ritnaalden, springstaarten
en miliioenpoten. De bietenvlieg veroorzaakte wei
nig schade aan de proefvelden. In 't Noorden van
het land was de beschadiging nog het sterkst, door
geen stukgaan en pijn meer en ook
geen naschrijnen der huid, als men
vóór het inzeepen de huid even in
wrijft met slechts een weinig
FEUILLETON
Naar het Engelsch
van
AMELIA E. BARR
„Liefde, trouw en plicht... zie
daar de gouden sleutels, die de
poorten van het geluk openen..."
8.
Den volgenden morgen klopte Sara aan Burley's privé-
kantoor en Jonathan keek verrast en verheugd op, toen
hij zag, wie hem kwam spreken.
Aarzelend kwam zo met haar verzoek voor den dag.
„Onmogelijk Sara," was het antwoord. „Al was je mijn
eigen vrouw..."
„Ik vraag het niet voor mij zelf. Jonathan," drong ze
san. „Steve gaat zijn ondergang tegemoet. Zwerven en
drinken, dat is alles wat hij tegenwoordig doet. En zijn
vrouw en kind lijden armoede. Er is maar één middel
om hem te helpen en dat is: vast werk. Geef hem nog
eenmaal een kans. Jonathan..."
Haar stem klonk smeekend en dat verteederde hem.
„Nu. ik zal hem dan nog eenmaal een kans geven, laat
hem terugkomen en toonen dat hij op stuk van zaken
een kerel is."
Ze was te ontroerd om woorden te vinden voor haar
dankbaarheid en drukte Jonathan alleen maar lang en
innig de hand.
Op de gang ontmoette ze Ben Holden en vroeg hem,
of ze de rest van den dag vrij mocht hebben.
„Vrijaf? Wat is er aan de hand? Niets voor jou, om
zoomaar vrijaf te vragen," verklaarde de hoofdopzich
ter.
Ze vertelde hem van haar verzoek aan Burley en diens
beslissing.
..Hij is wel de nobelste man die ik ooit ontmoet heb",
voegde ze er op een toon van eerbied aan toe, „want
*uike plezierige ervaringen heeft hij toch niet met Steve
opgedaan. Maar ik wilde Steve graag gaan opzoeken om
hem de boodschap te brengen en Nelly zit ook te po
pelen om wat van me te hooren."
„Ga je gang dan maar, Sara. Als er meer vrouwen
ïooals jij waren, zouden er niet zooveel slechte mannen
*ijn op de wereld."
„Onzin hoor", antwoordde ze verlegen. „Ik zou met
evenveel recht kunnen zeggen, dat als alle mannen wa
dat hier de 2de en 3de generaties vrij talrijk waren.
Op het veenkoloniale proefveld kwamen de 2e en
3e generatie vrijwel niet voor. Het ongunstige natte
weer was mede oorzaak dat de proefvelden gemid
deld wat meer misplaatsen hebben gehad dan nor
maal.
Bij het aanleggen van een dergelijk proefveld is
het natuurlijk gewenscht om eerst de gebruiks
waarde te bepalen vnn de onderscheidene variëtei
ten. De uitslag van dit onderzoek luidde als volgt:
c
V
O
5
Q
i 3
C ra
'3
.c
".Z?
o
cö
73
§13
1
"3
2
2.5
2
3
N
"3 3
m N
O
KI. Wanzleben Z.
85
91
98.6
90
Kuhn P.
71
77
96.7
0.03
74
Dippe W. I.
70
78
97,4
0.1
76
KI. Wanzleben E.
81
84
97.9
0.1
82
N.E.M. Elite
79
82
99.2
0.06
81
Hillerhög
85
88
97.0
0.04
85
Dobrtfvice
84
89
97.3
87
Mausberg E.
70
79
981
77
Schreiber S.S.
71
83
97.9
81
Mette Z.
75
82
96.7
79
Reuzen Vitrix '30
72
80
96.1
0.3
76
Reuzen Vitrix '29
76
80
94.3
0.9
73
De zuiverheid van de beide variëteiten Reuzen Vi-
trix laat iets te wenschen over. de schadelijke on
zuiverheid van deze twee is aan den hoogen kant.
De kiemkracht is over 't algemeen goed te noemen,
de kiemenergie eveneens. Kuhn 1' komt hierin ech
ter vrijwel op de laatste plaats terecht, wat men van
een dergelijk uitstekend zaad, wat andere eizon-
schappen betreft niet kan verwachten. De gebruiks
waarde van deze variëteit is dan ook aan den lagen
kant, tengevolge van een klein tekort aan kiem
kracht en aan zuiverheid. Het uitgezaaide zaad is
tegen wortelbrand behandeld door onderdompeling
in een 0,5 oplossing van Germisan gedurende twee
uren. Na deze behandeling is het zaad verder kunst
matig gedroogd. Het zaaien der proefvelden gebeur
de op de gebruikelijke wijze met de hand. De afstan
den werden overdwars en overlangs met een stre-
pentrekker aangegeven en op de kruispunten werd
het zaad ondergebracht. Op alle proefvelden was de
afstand tusschen de rijen 40 c M. en in de rij 35 c.M.
Alle varièteitenproefvelden werden met G parallel-
perceelen aangelegd.
Na deze uitweiding over de voorbereidende maat
regelen die noodwendig aan goede proefvelden zijn
verbonden, zullen wij thans overgaan om de resulta
ten te bespreken We zullen niet afdalen om de re
sultaten van ieder proefveld afzonderlijk te bespre
ken. De uitkomsten der diverse proefvelden kunnen
ook verwerkt worden to! gecombineerde Uitkomsten.
Dit geeft een betei inzicht in het geheel dan de be
schouwing van ieder proefveld afzonderlijk. Achter
eenvolgens zullen we behandelen de suikeropbrengst,
het suikergehalte, de wc telopbrengst en de schie
ters.
ren zooals u en meneer Burley, er geen slechte vrouwen
meer zouden bestaan."
Sara betwijfelde sterk of ze haar broer thuis zou vin
den, maar wellicht was er hier of daar een andere vrij
buiter te vinden, die wist, waar Steve uithing. Maar in
ieder geval zou ze eerst Nelly blij maken met het groote
nieuws. Ze haastte zich voort door den gestadig-neergut-
sende regen en toen zij bij het huisje kwam, werd ze
pijnlijk getroffen door Nelly's schelle kijfstem. Toen
Sara de deur opende, viel haar oog direct op Steve, hij
stond daar in onverschillige houding, drijfnat met have-
looze kleeren en versleten schoenen. Nelly stond met
een vuurrood hoofd en trillend van opwinding voor hem
en slingerde hem de grofste verwijten naar het hoofd.
„Kom binnen en kijk eens naar je broer," riep zij
tegen Sara. „Heb je ooit zoo'n zwerver gezien. Dat durft
thuis te komen zonder werk en zonder een cent. Jij
weet ook, Sara, dat het kind en ik bijna verhongerd wa
ren, toen jij gisteravond hier kwam."
„Ik kom goed nieuws brengen, Steve en Nelly", ant
woordde Sara kalmeerend. „Je kunt morgen weer bij
Burley komen. Steve!"
Nelly hield haar schort tegen haar ooren en begon
zenuwachtig te snikken. Steve zweeg norsch, keek naar
Sara en toen naar zijn verwaarloosde kleeren en ka
potte schoenen.
Sara begreep hem. Zij kon zich levendig voorstellen
dat hij weinig lust had om in deze kleedij naar de fa
briek te gaan om gehoond en bespot te worden door
zijn mede-arbeiders, op wie hij eigenlijk altijd een beetje
had neergezien omdat hij .als vakman verre hun
meerdere was. En wat had hij er niet altijd keurig
uitgezien.
„Je bent doodop, Steve," zei het meisje vriendelijk,
en ze keek met een blik vol zachtheid naar haar broer.
,,Ga maar gauw naar bed, dan zal ik wat lekkers voor
je klaarmaken. Als je wilt kun je twintig uur achter
elkander slapen."
„Maar ik kan toch zoo niet naar Burley gaan?" zei
hij bitter, terwijl hy op zijn pak en zijn schoenen wee3.
„Heb je niets beters?"
„Ja. Bij Jonas Hardca9tle."
„Goed, geef mij de beleenbriefjes dan maar."
„Die heeft Nelly."
„In orde. Ga jy nu naar bed en rust maar eens goed
uit, ik zal wel zorgen, dat je niet met deze kleeren
en die kapotte schoenen aan, naar de fabriek hoeft. Ik
heb nog een kleinigheid op de spaarbank en zal je goed
by Hardcastle terughalen."
„Je bent een engel." zei Steve ontroerd. En toen
op gewonen toon: „Ik ben gewoonweg uitgehongerd
en doodop en zal dolblij zyn, als ik een hap warm eten
le. Suikeropbrengst.
Het. beste in suikeropbrengst is geweest Kuhn P,
het verschil met alle andere vuiëteiten behalve met
Milièshög is voldoende groot om aan Kuhn P de
eers'e plaats toe te kennen. Onmiddellijk hierop
volgt Hillersnög. Het resultaat, van deze variëteit is
nogal wat onregelmatig; op de beide kleiproefvel
den in 't Noorden van 't land was ze beneden of ge
lijk aan het .standaardgemiddelde, op het klei-nroef
veld in 't Zuiden en op 't zandproefveld belangrijk
hooger Gemiddeld blijft ze echte» iets bij Kuhn P
ten achter. De derde plaats wordt gedeeld door
Mausberg E en KI. Wanzleben E. Deze staan noen;
bij de beide eerstgenoemde ten achter. Mausberg F.
kwam slechts op één proefveld voor, zoodat met dit
resultaat voorzichtigheid is geboden. We kunnen
van deze twen dan ook KI. Wanzleben I' de voor
keur geven. Dan volgt N.K.M. Elite, die dit jaar dus
geen slecht figuur maakt. Het resultaat is evenals dat
van Hilleshög. iets onregelmatig, doordat, ook bij
deze variëteit de suikeropbrengst op de kleiproef
velden in 't Noorden van 't land beneden het
standaardgemiddelde lag, op de beide andere, een
kleiproefveld in 't Zuiden en hei veenkoloniale
proefveld er boven. Alle bovengenoemde 5 variëteiten
waren gemiddeld boven he' standaardgemiddelde.
Alle andere waren er onder. Onmiddellijk onder de
ze grens ligt KI. Wanzleben Z. Daarna volgen Dippe
W.I. en Schreiber S.S.. waarvan de suikeropbreng-
sten onvoldoende is te noemen en tenslotte komen
Mette Z. en Dobrovice met een bepaald minder goed
resultaat.
2e. Suikergehalte.
De eerste plaats bezet Hilleshög. Vrijwel op den
voet gevolgd door Mette Z en KI. Wanzleben Z op
de tweede plaats. Iets minder van gehalte is Kuhn
P, maar deze blijft toch nog boven het standaard
gemiddelde. Allo andere variëteiten zijn hieronder.
Schreiber S.S., N E.M. Elite en Dippe W.I. hebben
dan nog een behoorlijk gehalte Dobrovice, KI. Wanz
leben E en Mausherg F, hebben een laag gehalte.
3. W o r t e 1 o p b r engs t.
Mausberg E staat hier bovenaan, echter onmiddel
lijk gevolgd door Kuhn P en KI. Wanzleben F. die
de tweede plaats deelen. Dan volgt Hilleshög met een
zeer goede opbrengst ei daarna N.K.M Elite met
nog voldoende wortelopbrengst. De andere variëtei
ten stam beneden het standaardgemiddelde. KI
Wanzleben Z maakt hiervan nog het beste figuur.
De opbrengsten van Dippe W.I. en Schreiber S.S.
zijn .onvoldoende. die van Mette Z. en Dobrovice zijn
niet goed.
4e. S c h i e t e r s.
Het aantal schieters was dit jaar gering, zoodat
de schietercijfers noga! onbetrouwbaar zijn. De con
clusies hierover dienen dus met de noodige voor
zichtigheid te worden bekeken.
Onbedreigd op de eerste plaats slaat Hilleshög.
Deze variëteit vormde practisch geen schieters. Op
eonigen afstand wordt zij gevolgd ckior Kuhn P. met
zeer weinig schieters. Elite vormt ook zeer weinig
schieters, maar nog iets meer dan Kuhn P. Heel wat
meer schieters vormen dan KI. Wanzleben Z. Maus
herg E en KI Wanzleben E, deze zijn echter nog vol
doende te noemen. Dobrovice en Schreiber S.S. geven
te veel schieten. Dippe W.I en in nog sterkere mite
Mette Z zijn beslist onvoldoende.
Resumeerende leet en deze proefvelden dan het vol
gende:
Bovenaan staan Kuhn P en Hilleshög. met een
kleine voorsprong voor de eerste, wat suikerop
brengst hetrett. Het gehalte van Hilleshög was ech
ter iets heter en ook vormde deze mitvler schieters
dan Kuhn P. Het resultaat van Hilleshög is echter
wat onzeker door de sterke schommeling op de ver
schillende proefvelden Dan volgen KI Wanzleben
E. en Mansberg E; dpze komen in al hun eigen
schappen sterk met elkaar overeen. Aangezien
en wat rust kryg."
Een kwartier later stond een kan geurige koffie op
het vuur en het duurde niet lang of Sara had een ste-
vigen maaltijd gereed.
„Kom. Nelly, breng jy het nu even naar boven, en
geef Steve dan meteen een hartelijken zoen. Hij is een
jongen, waar je geduld mee moet hebben. Hy is op het
oogenblik als den verloren zoon uit den bijbel en jij moet
hem helpen, zooveel je kunt door vriendelijkheid en een
vroolijk gezicht Kom. Nelly, doe het om Lotte."
HOOFDSTUK X.
De vlucht
Burley voelde zich den laatsten tijd opgewekter dan in
lang het geval was geweest. Steve toonde hem duidelyk
zijn dankbaarheid, Sara's wangen kregen hun oude kleur
weer terug en in haar oogen was weer de zonnige tin
teling van voorheen. Eleanor's brieven tenslotte waren
minder lusteloos-onversohillig; het feit dat zij een blyde
gebeurtenis tegemoet zag. scheen haar gelukkig en te
vreden te stemmen en de harmonie tusschen haar en
Anthony te bevorderen.
Op hun terugreis naar Engeland, die zy in Parijs moes
ten onderbreken, werd het kind geboren, een jongen, die
echter na drie weken weer overleed. Deze teleurstelling
greep Eleanor zoo aan, dat het weken duurde, voor ze
het verlies van het pasgeboren kind althans een weinig
te boven was en in staat om naar Engeland terug te
reizen en ze was nog doodzwak, toen ze weer op Aske
Hall aankwam.
Het bericht van de geboorte van zyn kleinzoon, maak
te Jonathan buitengewoon gelukkig en zijn verdriet over
den spoedigen dood van het kindje, was daardoor des te
heviger. Een paar dagen achtereen keek hy zóó somber
en verstoord dat niemand haast oen woord van troost
durfde spreken, zelfs zijn trouwe vriend Ben niet. Met
een zwaar hart zag hij de terugkomst van zUn dochter
tegemoet: hy had vertrouwd dat het kind een hechten
band tusschen Eleanor en Anthony zou vormen, waar
door voorgoed aan alle gekrakeel een eind zou komen,
maar nu vreesde hij, waar zijn doohtcr waarschijnlyk
hoogst prikkelbaar zou zyn door haar verlies en haar
zwakte, dat de vyandelykheden van vroeger opnieuw
zouden beginnen.
Eleanor en Anthony hadden hem geschreven op den
dag van hun thuiskomst te komen dineeren. Toen hij op
Aske Hall kwam, begroette zyn schoonzoon hem met
zyn gewone, jovjale hartelijkheid.
„Hoe is het met Eleanor?" was het eerste wat Jo
nathan vroeg.
li" "vindl-je 'rovendreven.
Maar zonder m'n pypje JDRAGON-5hag.
niel" Kunnen leven,
VID6INIA 5HA6
SCTS.PtS ON J
Ai/Paoui* v/ut /tl tv»
P/tr/O en QlUB/o
Voor pijp en ciqortt
echter Mausberg F. slechts op één proefveld voor
komt. is het resultaat van deze variëteit minder ze
ker. Op deze twee volgen N.E.M. Elite en KI. Wanz
leben Z. De eerste heeft een iets hoogere suikerop
brengst dan de tweede. KI. Wanzleben Z. heeft ech
ter een belangrijk hooger suikergehalte dan N.E.M.
Elite. We kunnen dus beide variëteiten nog als vol
doende beschouven. Dan volgen Dippe W.I. en
Schreiber SS., die bij een niet hoog suikergehalte
een onvoldoende wortelopbrengst hebben, waardoor
de suikeropbrengst onvoldoende wordt. Bovendien
vormen deze twee te veel schieters. Bepaald minder
goed zijn Mette 7„ en Dobrovice. Beiden hebben een
slechte wortelopbrengst. liet suikergehalte van
Mette 7. is hoog. van Dobrovice laag. Beide hebben
evenwel door da lage worielopbrcngst een slechte
suikeropbrengst Mette Z. geeft daarbij nog zeer
veel schieters. Dobrovice is ook onvoldoende op dit
punt.
Waar wij in onze omgeving vaak zien verbouwen
Kuhn I'.. KI. Wanzlebpn Z. en Dippe W.I., is het ook
wel van belang om eens iets mede te deelen hoe
deze variëteiten zich gedurende een reeks van iaren
hebben gedragen ten opzichte van elkaar. Deze
proefnemingen dateeren reeds vanaf 1924 en zijn
jaar op iaar herhaald. Het blijkt dan dat Kuhn P.
zich tot en met 1928 vrijwel om het gemiddelde der
3 variëteiten beweegt, wat suiker- en wortelop
brengst betreft. In 1929 en 1930 kon een sterke stij
ging worden geconstateerd, wat beteekent dat óf het.
Kunh P. zaad plotseling sterk is vooruitgegaan, of
dat de beide andere slechter zijn geworden, óf dat
beide verschijnselen tegelijkertijd in mindere mate
zijn opgetreden. Bij het suikergehalte bewegen Kuhn
P. en Dippe W.I. zich voortdurend rondom het
standaardgemiddelde zonder een bepaalde neiging
tot stijgen of dalen te vertoonen. KI. Wanzleben Z.
vertoont een langzame stijging. Bij de schieters
vertoonen Kuhn P. en KI. Wanzleben Z. een geringe
neiging tot dalen, terwijl Dippe W.I. duidelijk stijgt.
Voor onze bietentelers die onder zoo weinig gun
stige omstandigheden deze cultuur wenschen staan
de te houden, bevatten bovenstaande uitkomsten
van betrouwbare proefvelden wel waardevolle ge
gevens.
S.
S.
„Nog altijd heel zwak en verdrietig," was het ant
woord. „Zy heeft vreeselijk naar u verlangd."
Aske nam zyn schoonvader mee naar den salon, waar
Eleanor vermoeid in een fauteuil zat. Haar oogen ston
den flets en haar zwarte japon deed de bleekheid van
haar gezicht nog meer uitkomen. Burley kon zyn tra
nen niet inhouden, toen hy zag hoe ellendig zyn mooie,
stralende dochter, waarop hy altijd zoo trotsch was ge
weest, er uitzag. Zij scheen te moe om op te staan, maar
hy boog zich naar haar over en kuste haar lang en in
nig.
Het diner had een gezelliger verloop dan Jonathan In
de gegeven omstandigheden had durven hopen. Eleanor's
gedruktheid en somberheid verminderde aanmerkelijk,
ze nam zelfs deel aan het gesprek en Aske vertelde on
derhoudend van hun reis door Duitschland en Frankrijk
Toen de maaltyd afgeloopen was, kwamen verschillen
de vooraanstaande personen uit den omtrek de bewoners
van Aske Hall verwelkomen, de grooten, antieke geheel
in eikenhout betimmerde ontvangsalon van het kasteel
was vol bezoekers: er heerschte een opgewekte toon en
Eleanor scheen heelemaal op te leven. Er was een kleur
op haar gezicht gekomen en haar oogen straalden en
glansden als van ouds.
Maar deze opgewektheid was maar schyn en duurdo
trouwens niet lang. Burley stond by den ha£M*d en had
geen oog van zyn doohter af. Geleidelijk zag hy de kleur
van haar wangen wegtrekken, haar oogen verdoften,
scherpe lynen groefden zich om haar mond. Er was iets
lijdends in de uitdrukking van haar gelaat, dat Jonathan
diep trof. maar ook iets van lijdzaamheid en zyn lot aan
vaardt zonder verder verzet. Of verbeeldde hij zich dit
laatste alleen maar en was, wat hij in haar gelaatstrek
ken meende te lezen, alleen een gevolg van haar zwakte
en haar verdriet over den dood van haar kindje? De
tyd zou het leeren..."
Op een kouden, helderen avond in Maar had Jonathan
zooals gewoonlijk, zioh na zijn eenzamen maaltyd op
Burley Court voor den haard in zijn studeerkamer ge
zet, om zyn pyp te rooken. Zijn geest was geheel in be
slag genomen door gedachten aan Sara. Haar pogingen
om Steve op het goede pad te houden, die aanvankelyk
zooveel succes schenen te hebben, hadden tenslotte toch
gefaald: sedert Kerstmis had haar broer zyn oude ku
ren weer teruggekregen en was telkens afwezig van zyn
werk. Vandaag was het ook weer het geval geweest, en
toen h yeven op de weverij was geweest, had hij met
één oogopslag aan Sara gezien, hoe het meisje leed on
der Steve's lichtzinnigheid.
Wat kon hij doen tegen de verregaande onverschillig
heid van den jongen, peinsde Jonathan, hoe kon hy een