SchagerCourant Het onweer boven ons land. ALLES MOET WEG Tweede Blad. De ballontocht van Piccard. G. ANNEVELDT, Dorpen, Laan, Schagen. Begrooting van Ned.-Indi Door den trein gegrepen. Dreigend conflict in de Engelsche machine-industrie. Noodlottige zandstorting in Egypte. Verslag inzake den aanleg van Provinciale wegen voor doorgaand verkeer. Steun voor leerlingen van Vlieland. Zaterdag 30 Mei 1931. 74ste Jaargang. No. 8873 ERVARINGEN IN DE STRATOSFEER. Uit de notities van den professor. De voornaamste waarnemingen volkomen geslaagd. Door de tweede flesch zuur stof gered. (Zie ook Pag. 1, Eerste Blad.) Aan de hand van een aantal notities, welke prof. Piccard tijdens zijn vlucht naar de stratosfeer op klein bloc-notes heeft gemaakt, in zooverre ze hem uit wetenschappelijk oogpunt belangrijk leken, heeft hij in een gesprek met journalisten, voor wier her haald aandringen om bijzonderheden hij tenslotte ge zwicht is, de resultaten van zijn welgeslaagde vlucht uiteengezet. Professor Piccard wees er speciaal op, dat een deel der instrumenten wel is waar uitstekend heeft gefunctionneerd. doch dat sommige andere instru menten niet aan de gestelde verwachtingen hebben beantwoord. Volkomen geslaagd zijn de metingen van het door de komische straling teweeg gebrachte geleidend vermogen van gassen. EEN DRAADLOOS OVERGEBRACHTE FO TO VAN DE START TER OPSTIJGING IN DE STRATOSFEER. NU IS DE BALLON NOG LANG UITGEREKT, MAAR VOL GENS BEREKENING ZOU HIJ OP 14 a 15 DUIZEND METER HOOGTE BIJ GERIN- GEN DRUK VAN DE OMRINGENDE LUCHT GEHEEL BOL STAAN. Pas op de geweldige hoogte van 15000 Meter kon met de voornaamste metingen een aanvang worden gemaakt. De grootste hoogte, namelijk 16.000 M., werd door de geleerden reeds om 7 uur 45 des och tends bereikt. De atmosferische druk bedroeg op dat oogenblik 76 m.M. kwik, dus omstreeks één tiende van den atmosferischen druk op den beganen grond. (Een luchtdruk, waarin het dus onmogelijk geweest tou zijn om voldoende adem te halen; vandaar de luchtdicht afgesloten gondel.) Een wijze voorzorgsmaatregel. Tempe ratuursverschil in en buiten den gondeL Een geweldige hitte. Van buitengewoon belang voor het gelukken van den tocht was de juist gebleken maatregel van den onderzoeker geweest om. niet zooals hem aangera den was. slechts écn zuurs tof flesch, doch den dub belen voorraad mede te nemen. Voor zoover Piccard had kunnen nagaan, bedroeg de snelheid, waarmee de ballon afdreef, gemiddeld 15 M. per seconde. Daar men van den gondel uit, slechts een klein deel van het landschap kon waar nemen, was een nauwkeurige oriëntatie echter uiter mate moeilijk. Buiten den gondel bedroeg de temperatuur in de stratosfeer 55 a 60 graden onder 0. Daarentegen was het binnen den gondel ten gevolge van de zonbe- etraling zeer warm. Op een gegeven oogenblik be droeg de temperatuur er zelfs 41 graden boven het vriespunt, zoodat tusschen buiten- en binnentempe- ratuur het enorme verschil van omstreeks 100 gra den te constateeren viel. Ten gevolge van deze geweldige hitte werden de beide luchtreizigers door hevigen dorst gekweld. Dat Piccard twee flesschen zuurstof had meegenomen en niet slechts één flesch. zooals men hem had ge adviseerd bleek een wijze voorzorgsmaatregel te zijn geweest. Ongetwijfeld had hun, naar Piccard verklaarde, deze tweede flesch het leven gered, aan gezien zij bij de landing nog slechts voor een uur zuurstof overhadden. Vooral onze snel slinkende zuurstofvoorraad noopte ons ten slotte ten spoedigste te landen, daar de 350 K.G. ballast, waarover wij bij het einde van onzen tocht nog beschikten, ons wel licht toch in staat zouden hebben gesteld, voldoende hoog te stijgen, om met de landing tot den volgenden ochtend te wachten. De landing. De landing aldus besloot de professor het in terview geschiedde vlot. De gondel raakte den bo dem eenige malen en kwam toen stil te liggen. Tij dens het landen hadden we nog 350 kg. ballast aan boord, d.i. veel meer dan waarop wij gerekend had den. Wij hebben het niet dui ven riskeeren, nog meer ballast uit te werpen, daar we dan in nog hoogere regionen waren terecht gekomen, wat wij onder alle omstandigheden wilden vermijden. In verband met de snelle vermindering van den voorraad zuurstof, waren we genoodzaakt zoo snel mogelijk te landen. Pas in de laatste oogenblikken Raven wij veel ballast vrij. om te voorkomen, dat de gondel al te hard op de aarde zou neerkomen. Bijzonderheden over de landing. Wolff meldt uit Ober-Gurgl: De landing had plaats op een sneeuwvlakte van ongeveer 2500 m. lengte en zij geschiedde met zooveel vaart, dat de instrumenten stuksloegen(l) en de kleeren van de onderzoekers stuk scheurden. Als historisch bewijsstuk is van de gescheurde broek van dr. Kipfer een photografie genomen. Professor Piccard was over de snelle stijging, waarbij de ballon in vijfeentwintig minuten reeds op 15.000 m. hoogte kwam, in zooverre minder goed te spreken, dat hem daarbij eigenlijk de tijd voor me tingen had ontbroken. De ballon schudde trouwens geweldig. De metingen betroffen de zg. hoogtestraling en deze kunnen in de hoogere stratosfeer beter wor den gedaan, omdat de lucht er ontbreekt. Maar met den ballontocht had de onderzoeker toch eigenlijk dit willen bewijzen, dat het mogelijk is in een afge sloten gondel tot in de stratosfeer door te dringen, hetgeen voor de luchtscheepvaart van belang is. De ballon geborgen. Laatste berichten: De ballon van prof. Piccard kon gisteren reeds worden geborgen. Gistervoormiddag is de professor naar de plaats, waar hij geland is, teruggekeerd. De ballon werd voor het vervoer gereed gemaakt. De gondel zal voorloopig ter plaatse blijven liggen. Vast gesteld kon worden, dat de twee luchtvaarders bij de landing van geluk hebben mogen spreken Zij zijn op een niet ongevaarlijk gedeelte van den gletscher te rechtgekomen en waren nochtans ongedeerd. De apparaten. Ir. Kipfer is bij den gondel achtergebleven om te zorgen, dat de verschillende wetenschappelijke ap paraten goed behandeld en veilig vervoerd worden. Gisteravond waren verschillende toestellen al ge borgen. Zware hagelslag vernielt 100 H.A. bouwland rond Princenhage. De schade op ruim f 70.000 geschat- In vervolg op de berichten in het Derde Blad over het noodweer dat Donderdag boven ona land heeft gewoed, wordt nog gemeld, dat tijdens een zwaar onweer, dat boven Princenhage bq Breda en omgeving losbarstte, een zware hagelslag ontzettende schade toegebracht aan de te velde staande gewassen. Te Overa ia ongeveer 100 H.A. bouw- en tuingrond beplant met aardappelen, ha ver. rogge voederbieten, aardbeien, frambozen en boonen totaal vernield. De verwoesting is zóó, dat de eigenaars van den oogst niets meer te verwachten hebben. Van alle kanten heb ben de getroffenen zich gemeld bij het bestuur van den Boerenbond te Princenhage om steun en vergoeding voor de geleden schade. De secretaris van den Bond is er met eenige deskun digen dadelijk op uitgetrokken om de verwoestingen op te nemen. Op het oogenblik wordt de schade door deze commissie van onderzoek reeds geschat op f 00 4 f 70.000 De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat dit bedrag bij nader onderzoek nog aanmerkelijk zal stijgen. Een dertigtal boomen ontworteld. Tusschen Montfoort en Woerden zijn gistermiddag een dertigal boomen ontworteld. De bliksem In een school geslagen. Ge lukkig zonder ernstige gevolgen. Tijdens een hevig onweer sloeg Donderdagavond de bliksem in de R.K. school te Barger Compascuum, ter wijl er les werd gegeven. Gelukkig werd geen brand veroorzaakt, zoodat alleen een hevige schrik het ergste was. De bliksem In een voorraadschuur. Tot den gTond toe afgebrand. Onder Linschoten is de bliksem geslagen in een groote voorraadschuur van den veehouder M. Buis, in Kromwijk, behoorende tot de hoeve Leeuwenstein. De schuur is tot den grond afgebrand. Eenig landbouwgereedschap ging In de vlammen op. Verzekering dekt de schade. Zwaar noodweer om Ngmegen. StTaten en wegen in stroomende rivieren herschapen Gistermiddag omstreeks 5 uur heeft boven Nijmegen en omgeving een zwaar weer gewoed. Tegen kwart voor vijf kwam uit zuidelijke richting het onweder opzetten. De lucht was roetzwart en spoe dig schoten felle bliksemstralen door het luchtruim, vrijwel onmiddellijk gevolgd door knetterende donder slagen. Merkwaardig genoeg viel tijdens het eerste kwar tier, dat de bui woedde, geen druppel regen, maar kort daarna brak plotseling een wolkbreuk van ongekende hevigheid los, gepaard gaande met een geweldige hagel bui. Binnen enkele oogenblikken stonden verscheidene straten blank en werden vooral de sterk hellende stra ten en wegen in woest stroomende rivieren herschapen Enorme watermassa's kwamen den Berg- en Dalschen weg afstroomen en het Mariaplein geleek na enkele mi nuten een fel bewogen meer. Langs de St Jorisstraat en de Burchstraat stroomde de vloed voort en spoedig was ook de Groote Markt in een binnenzee herschapen, vanwaar het water zich langs de stile Hezelstraat omlaag stortte. Deze straat leek wel een banjirende kali en aangezien de riolen met geen mo gelijkheid den geweldigen stroom konden verwerken, drong het water aan alle kanten de kelders en huizen binnen, waardoor groote schade werd angericht. De wa termassa ontwikkelde zulk een kracht, dat de riooldek sels afgerukt werden en aan het benedenste gedeelte van de straat de putten ware fonteinen werden, waaruit een dikke waterstraal eenige meters hoog opspoot. Met donderend geraas stortte het water zich langs de kerk- trappen bij de St. Stevenskerk, zoodat deze enorme wa tervallen geleken. De dakgooten konden al evenmin den zondvloed verwer ken, waarvan het gevolg was, dat in tal van huizen het water naar binnen stroomde. Dit was o.a. het geval in het hoofdpostkantoor. In de groote zaal, bestemd voor het publiek, kwam door de zoldering en het glazen dak een geweldige waterstroom neer, zoodat deze zaaJ spoe dig diep onder water stond en de loketten niet meer voor het publiek te bereiken waren. Met onstuimig ge weld stroomde het water door de deuren naar buiten De dienstlokalen bleven echter van wateroverlast be vrijd, zoodat vrij kort na de bui de postdienst zijn ge wonen gang weer kon gaan. Gedurende bijna een half uur was het verkeer hx de stad volkomen gestremd en eerst nadat de Gemeente reiniging met man en macht de verstopte riolen vrij ge maakt had. keerde een normale toestand terug. Het wegdek is hier en daar ernstig gehavend. Enkele hulzen en boomen werden door den bliksem getroffen, doch nergens ontstond brand, terwijl voor zoover be kend, zich geen persoonlijke ongelukken voordeden. In de Over-Betuwe groote schade aan het gewas. Ook de Over-Betuwe heeft zwaar van het noodweer te lijden gehad. De zware slagregen en de bagelval heb- Wegens verplaatsing der zaak, honden wij gedurende 4 weken uitverkoop van onzen geheelen voorraad merk-RIJWIELEN, in kleuren, verchroomd en zware uitvoering, tegen inkoopsprijs. Ook Onderdeelen. Nog enkele goede gebruikte D.- en Heerenrijwielen. ben aan het gewas groote schade aangericht In de om geving van Lent werden groote complexen bouwland en tuinderij onder water gezet, waardoor veel jonge groente en aardbeien verloren zijn gegaan. Boven Bom mel ontlastte zich een buitengewoon zware hagelbui. Stukken ijs van de afmetingen van flinke kinkkers vie len hier neer. waardoor duizenden ramen van de kweeke- rijen verbrijzeld werden en zelfs de ruiten van de wo ningen het hier en daar ontgelden moesten. Een boerderij verbrand. Tijdens een hevig onweer sloeg gisteravond de blik sem in de boerderij van den landbouwer Mellendijk te Zelheoi. De hoeve werd geheel In de asch gelegd. Te Azewyn (gem. Bergh) is een schuur van den landbouwer Berendsen door den bliksem getroffen en ln brand geraakt. Bij het afzenden van dit bericht was het vuur nog niet gebluscht; het woonhuis werd ern stig bedreigd. Verschillende telefonische verbindingen zijn gestremd. Ook boven Arnhem een ontzettend noodweer. Ook boven Arnhem heeft een ontzettend noodweer ge woed, dat met zware hagel- en regenbuien gepaard ging. Groote hagelsteenen raasden op de daken neer en stoven door de straten, waarbij men op de hevigste momenten meende, dat een wolk tusschen de huizen stond. Na enkele minuten stroomden dakgooten over en het regenwater spoelde over de rloolranden, zoodat de straat werd tot een breede gracht. Vooral die straten en wegen, waarop stijl-afloopende zijstraten uitkomen, had den het ernstig te ontgelden Het verkeer, het tramy verkeer vooral, had door deze overstrooming veel te lijden. Het trambuisje op Plattenburg was voor de passa giers geisoleerd, van hier tot aan den Paaschberg. over een afstand van 300 M.. stond het water zoo hoog, dat automobilisten en trams dentocht aanvankelijk niet ♦waagden. Een enkele held die den zeereis aanvaardde, bleef steken, en kon zijn two-seater niet verlaten. Man nelijke en vrouwelijke wielrijders, die er een sport van maakten, zagen we na een tuimeling door het water waden tot aan hun kniëen. De Geitenkamp heeft het ook weer ernstig te kwaad gehad, evenals het voriR jaar, toen bij een soortgelijk noodweer de riolen al het water niet konden verwer ken. Nabij den Roeendaalschen weg, aan de Oostzijde van de Bronbeeklaan, die deels was weggespoeld op dit punt, had zich een moddervijver gevormd van ruim een meter diepte, waarvan al het water via een duiker onder de Bronbeeklaan door, een groote bloemisterij overstroom de, die ten Zuiden van den Geitenkamp is gelegen en door dezen wateroverval zeer veel schade zal hebben geleden. De steile straten van den Geitenkamp hebben veel te ontgelden gekregen. Vele trottoirs waren geheel wegge spoeld, groote gaten waren in de rijwegen geslagen, en alles was overdekt met een decimeter dik slib. De arbeiderswoningen van de Centrale Woningstich ting aan den Hommelschen weg nabij Onder de Linden gaven het troostelooze beeld van een waren watersnood In aller ijl hadden de bewoners eenig huisraad in vei ligheid weten te brengen, maar konden toch niet verhoe den. dat ondanks de zakken zand, waarmee voor- en achterdeuren werden gebarricadeerd, woonkamers, slaap kamers en keukens geheel overstroomden. Mannen en vrouwen waadden er soms tot aan de knieën door het water Gemiddeld kwam het water in deze laaggelegen huizenrij to t op 40 c.M. hoogte. De Zijpsche weg en de gedeelten, onder aan de Paul Krugerstraat, stonden blank, terwijl gemeentewerken hier en daar moest ingrijpen om een wegdek te herstel len of de bewoners bij te staan b ij de overstrooming. Tegen zeven uur werd het Venetië aan den Rjjn weer het Arnhem van even te voren. INBRAAK BIJ DEN DEENSCHEN GEZANT IN DEN HAAG. Wij lezen in de Haagsche Crt.: Naar ons ter oore komt, is er onlangs ingebroken in de woning van den Deenschen gezant aan het Be- zuidenhout. Een gemaskerd man heeft zich op een nacht toegang verschaft tot de woonvertrekken van den gezant, den heer Harald Scavenius, en zich, na bedreiging van mevrouw Scavenius, met een bedrag aan geld uit de voeten weten te maken. Zijn we wel ingelicht, dan zou de dader, die vroe ger tot het huispersoneel heeft behoord, door de po litie zijn gearresteerd. IN BRAND GEVLOGEN. Donderdag had de 21-jarige dienstbode van den heer Remmeling te Doetinchem het ongeluk, dat haar kleederen in aanraking kwamen met een brandende petroleumkachel, met het gevolg dat zij met zware brandwonden overdekt, in het ziekenhuis moest wor den opgenomen. Haar toestand is bedenkelijk. EEN FLINKE OUDE DAME. Mevrouw de wed. Slegt, wonende Van Bylandts- straat 154, Den Haag, heeft gisteren haar 102en ver jaardag gevierd. Zij is de oudste inwoner van Den Haag. Mevrouw Slegt geniet nog een goede gezond heid en was zeer onder den indruk van het hulde betoon dat haar gebracht werd. In den loop van den middag kwam mr. dr. Wester man, chef van het kabinet van den burgemeester, de gelukwenschen van den burgemeester aan mevrouw Slegt overbrengen. Goedkeuring door de Eerste Kamer De begrooting van Nederlandsch-Indië ie gister door de Eerste Kamer goedgekeurd met de stem men van de S.D.A.P. en bij het Defensiehoofdstuk ook die van de v.d.-leden tegen. In zijn antwoord aan de Kamer had de minister ten aanzien van de Indische Financiën opgemerkt, dat het thans gaat om de handhaving van het crediet van Indië Nogmaals gaf hij te kennen, dat de salarisverlaging vol strekte noodzakelijkheid is; zij is o.i. volkomen geoor loofd. Bovendien zijn de Indexcijfers in de laatste maan den met 6 a 7 procent gedaaid. Vier arbeiders gedood. V.D. verneemt uit Warschau: Tengevolge van een ongeluk nabij het station Wl- caohuetz zijn Donderdag vier arbeiders om het leven gekomen. Óp de spoorbaan, die op dit traject dubbel spoor heeft, waren twaalf arbeiders aan het werk toen een goederentrein naderde. De arbeiders gingen zoolang op het tweede spoor staan tot de goederentrein ge passeerd was, doch op het zelfde oogenblik naderde een sneltrein uit tegenovergestelde richting. Acht ar beiders konden nog tijdig op zij springen, doch de andere vier werden door den trein gegrepen en gedood, Een milljoen arbeiders er hg betrokken. t In de Engelsche machine-industrie dreigt een looneon- flict De arbeiders eischen de invoering van de veertig- urige werkweek met behoud van het tegenwoordige loon. De patroons daarentegen willen de 48-urige werk week handhaven en de loonen tegelijkertijd verlagen, Daar beide partijen soherp tegenover elkaar staan, houdt men rekening met de mogelijkheid van het uit breken eener staking In de machine-industrie zijn meer dan een mUlioen bij de vakvereenigingen aangesloten arbeiders werk zaam. Veertien personen omgekomen. 1 i'! Reuter seint uit Kairo: Vijf arbeiders die op een zandheuvel bij Luksoi1 aan het werk waren, zijn door een zandafschuiving bedolven. Deze bedolf eveneens negen mannen, die den arbeiders te hulp kwamen. Alle bedolvenen kwa men om het leven. GOEDERENTREIN ONTSPOORD. Veel vertraging. Op het stationsemplacement te Alphen aan den Rijn is gisteren een goederentrein ontspoord, doordat de machinist een signaal van den rangeerder verkeerd begreep en achteruit reed. De trein botste daardoor tegen de sluitstukken bij den wissel van het hoofd spoor, met het gevolg dat drie wagens uit de rails liepen. Het verkeer ondervond veel vertraging, doordat alles over enkel spoor moest worden geleid. Spoedig was een werKwagen uit Leiden met personeel ter plaatse, zoodat men om één uur de baan weer vrij had. Er zijn geen persoonlijke ongelukken gebeurd. SCHIP VASTGEHOUDEN. Wegens onzeewaardigheid. Het water stond in de ruimen. Op last van de scheepvaartinspectie is Donderdag namiddag te ÏJmuiden vastgehouden het Spaansclie stoomschip Oyarsum, kapitein José Menaca. Het schip had zijn lading gelost bij het Hoogovenbedrijf te Vel- sen en wilde daarna naar zee terugkeeren. Het bleelc evenwel, dat het water in de ruimen had en niet zee waardig was. Dit verslag, gedateerd 13 Mei 1931, doch eerst nu rondgezonden, sluit aan bij dat van 24 September 1930. Wij stippen enkele punten aan, die voor ons ressort van belang zijn. Voltooid zijn de opmetingen van de wegen: Hoorn- Enkhuizen over Venhuizen; Omval—Rijksweg; Lim- men—Bakkum. Onder handen is nog de opmeting van het ge deelte der spoorbaan SchagenWognum, dat be stemd is om tot Provincialen weg te worden inge richt. Grondboringen zijn verricht in de wegvakken. Schagen-Oudesluis; Schagen-Stolpen; Schagen-Kol- horn. Van den weg Stolpen-Schagen-Kolhorn is de vol ledige situatieteekening gereed. Tracé Koedij k-A artswoud. Nadat de plannen voor den weg door Gecstmer- ambacht waren uitgewerkt, is met de belanghebben den een voorloopige bespreking gehouden over het plan en over het medewerken van de streek aan het totstandkomen van den weg. Deze bespreking heeft geleid tot het instellen van een commissie, waarin de belanghebbende polder- en gemeentebesturen, met uitzondering van dat van de banne Oudkarspel, zijn vertegenwoordigd. Tracé Hembru g-L i m m e n. Hieraan wordt op verschillende plaatsen hard ge werkt en enkele kleine vakken zijn reeds klaar. Deze weg loopt door een zeer moeilijk terrein. In de buurt van de Hembrug is bijv. een stuk van pl.m. 100 M., dat sterk verzakt. Nadat hier de fundeering was ge legd. deed zich nog een verzakking voor van ander- halven meter. j Aansluitende te I.immen aan den Rijksweg Alk maar-Haarlem wordt deze weg met een paar jaar een uitstekende verbinding met Amsterdam. Het overzetveer over het Noordzeekanaal komt naast de Hembrug en is reeds bij het Rijk in uitvoering. Na de opheffing van de Zeevaartschool op Vlie land stelden het Rijk en de Provincie enkele studie, beurzen beschikbaar voor jongens van dit eiland, die elders een soortgelijke school bezoeken. Deze steun loopt tot 1 Sept. 1931. Ged. Staten stellen nu voor ze te verlengen tot we- deropzeggenstoe. Elke beurs bedraagt ten hoogste f200 per jaar en jaarlijks worden er niet meer dan 5 verleend. Het betreft leerlingen, die den tweejarigen cursus volgen, de afdeeling voor derde stuurlieden of dit voor de kleine vaart.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1931 | | pagina 5