Alidttl NiillS-
Aliitintit- LailiiillJl
Waarom eigenlijk stratosfeervluchten?
Kiesvereeniging - -
- „Schagen's Belang".
DE RENTMEESTER.
Uitgevers: N.V. ?.h. TRAPMAN Co, Schagen.
Eerste Blad.
Het nut van Piacard's
onderneming
Steunt ons streven!
STEMT OP
ONZE LIJST!
DOE EEN KEUZE.
Wie?
Maakt eén hunner tot Uw favoriet!
Geeft hèm Uw stem.
Doe een keuze.
Stemt 17 Juni als één man op lijst 3
de lijst van „Schagen's Belang".
Woensdag 3 Juni 1931.
SGHAGER
74ste Jaargang No. 8875
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in bet eerstuitkomend nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden fl.80. Losse nummers 6 cent ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden nnar plaatsruimte berekend.
dit nummkk bestaat uit twee bladen.
door
Professor Dr. H. KRAAI».
DE verrassende, en eigenlijk In het geheel niet
meer verwachtte start van Professor A. Pic-
card in Augshurg, met zijn door het ..Fonds
National de la recherche scientifique" in België ge
bouwden luchtballon, zal zonder twijfel vele menschen
de vraag doen stellen: „Wat wil mer. toch eigenlijk
daarboven, 16.000 Meter boven ons. kleine menschen. in
een luchtschip, waarin de ademhaling belemmerd wordt
waar men aanvallen van duizeligheid en bloeduitstor
tingen krijgt, terwijl het geheele geval zoo oogenschijn-
lljk voor ons in het geheel geen practlsche waarde
heeft? Is de man met de professorstitel (wiens voor
naamste functie het directeursschap van de Laborato
ria in Brussel is) nu eigenlijk wel meer dan een record-
maniak, een avonturier, die ons nu eens wil laten zien.
"wat een geweldige druf hjj wel bezit en waartoe hij wel
in staat is?...
Deze vraag, zeker wel door honderdduizenden ge
steld, die de vaart en de onderzoekingen naar de
richting van de ballon met spanning hetoben gevolgd,
is in het geheel niet zoo ongemotiveerd. De massa ziet
en kè.n nu eenmaal niet het nut inzien van hoogte-
vorschingen voor het wereldluchtverkeer, voor de
wetenschap en ook wellicht voor de aanboring van
nieuwe krachtbronnen.
Piccard is niet de eenige, die zich intensief met al
deze vragen bezighoudt en nu zelfs zijn leven op het
spel zet om de antwoorden erop te weten te komen.
Integendeel een groot aantal eminente geleerden is
sedert jaar en dag bezig de geheimen van de hoogte-
stralen te ontsluieren, het electrlclteitsgehalte van de
hoogere luchtlagen te meten en waarnemingen te doen,
om te kunnen vaststellen, welke hindernissen uit den
weg moeten worden geruimd, teneinde zoo spoedig
mogelijk een stratosfeervlucht te kunnen ondernemen,
die de proef op de som van hun wetenschappelijke
theoriën zal vormen
Ten dienste van het vliegverkeer. Een
stratosfeer-luchtschip.
Om de beteekenls van deze vraag te verstaan, moet
men zich goed voor oogen stellen, dat in de laatste jaren
l bijna alle luchtvaart-deskundigen, zonder uitzondering
de vaste overtuiging zijn toegedaan, dat het trans
continentale luchtvaarverkeer der toekomst zich uit
sluitend in de hoogere luchtlagen zal afwikkelen, lucht
lagen, die nu nog slechts enkele malen, bij wijze van
recordprestatie door zeer goede piloten werd bereikt,
verschillende zelfs met minder goeden afloop. Steunen-
FEUILLETON
Naar het Engelsch.
Toen Joyce eindelijk Stanton Orby had bereikt, was zij
te moe, om nog op te merken, wat een aardig plaatsje
dit was. De pastorie was waarschijnlijk het voormaligo
slot daar uit de omgeving en het indrukwekkende van
de woning deed Joyce nog eens zoo verlegen zijn. toen
zij er aan schelde.
Het meisje zei echter, dat Mrs. Warrender niet thuis
was en Joyce wist eigenlijk niet, of zij dit als een ver
lichting moest beschouwen, of niet In ieder geval zou
zoo'n onbeduidend praatje haar eenige afleiding hebben
bezorgd voor haar verpletterend leed. En wat zou een
kopje thee haar goed hebben gedaan! Nu moest zij heel
dien weg weer zóó terug.
Ze liep dan ook heel langzaam; er was geen enkele
reden, om zich te haasten: voor haór part zag zij „het
Dal" nooit terug!
Zoozéér was zij in gedachten verzonken, dat ze niet
eens merkte, hoe donker het werd en hoe onheilspellend
stil het was in de natuur. Eindelijk, daar kwam een
ratelende donderslag, zoodat ze een oogenblik als ver
lamd stond van schrik: ze had het plaatsje al een heel
eind achter zich en vóór haar lag een eindeloos lango
weg met geen huis in zicht Zooals zij tegen Eliza had
gezegd, was ze bang voor onweer. Ze zette het dan ook
op een loopen, of ze achterna gezeten werd door een vij
and. Maar natuurlijk kon zij dit toch niet volhouden, te
meer daar de regen n u in stroomen neerviel. Tot over
maat van ramp was ze in haar ontsteltenis een ver
keerden weg opgegaan, wat zij eerst merkte, toen ze aan
een kruispunt van drie wegen kwam waar een wegwij
zer stond, dien zij in het gaan naar Stanton Orby niet
opgemerkt had. De namen, die daarop te lezen stonden
van: Stonycrass, Worledge en retterton kende zij geen
van drieen.
Toch zat er niets anders voor haar op, dan om maar
door te loopen, tot ze misschien een huisje zou tegen
komen, waar ze dan den weg kon vragen.
Het duurde echter een vol half uur, eer ze een wo
ning tegenkwam, die aan den achterkant door een
boschje geflankeerd werd.
Vlak by het huls hield zij even stil,-om op adem te
komen en ook om even uit te rusten, eer zij er den weg
zou vragen, want ze voelde zich uitgeput en duizelig.
Een zachte geur kwam haar tegemoet en vlak bij haar
oven om den hoek zeg ze een struik witte rozen van de
®oort, zooals Robert Stone er op dien ochtend voor haar
had meegebracht
de op deze meening is men in Dessau-Ziebigk begon
nen het bekende stratosfeer-luchtschip van de firma
Junkers te bouwen, dat berekend is op een hoogte van
10 tot 12.000 Meter en daar, tengevolge van de sterk
verminderde luchtweerstand een enorme snelheid moet
kunnen ontwikkelen. Ook de uitvinders van de ver
schillende modellen van raketten werken in de eerste
plaats in deze richting en niet zooals vaak gemeend
wordt, speciaal voor een tocht naar de Maan of naar
Mars.
Vanzelfsprekend zal, evenals het tegenwoordige vlieg
verkeer, ook de toekomstige hoogte-luohtvaart, voor zoo
ver het natuurlijk passagiersverkeer betreft in eerste
Instantie, moeten worden gebaseerd op het principe
„veiligheid voor piloot een passagiers als eerste ver-
eisdite". Deze zekerheid kan echter nooit gewaarborgd
worden, zoolan gde piloten de luchtlagen, waarin zij
manoeuvreeren moeten, niet nauwkeurig kennen. Deze
nauwkeurige kennis van alle stroomingen en invloeden
van de daar heerschende weersomstandigheden, de
sterkte der electrische spanningen op 12.000 en 14.000
Meter hoogte is alleen mogelijk door een gedetailleerd
onderzoek van stratosfeer-onderzoekers, liefst in de
luchtlagen zelf. En onder hen neemt van stonde af aan
de moedige Piccard en zijn assistent Dr. Kipfer de
eereplaats in...
De beteekenls van het onderzoek der stra
tosfeer voor den geleerde. Geheimzinnige
„hoogtes tra len".
Een andere, minder voor den praktlkus, dan wel voor
den geleerde beteeKems hebbende vraag is, die der
Wij zijn er in geslaagd U uitstekende candidaten te brengen.
-
1.
BEL, W. J.
9. VAN RIJSWIJK, L.
2.
BLAAUBOER, Joch.
10. SCHENE, J. H.
3.
BOONTJES, J. K.
11. SCHOORL, J. Pz.
4.
BUISKOOL, Mr. J. A. E.
12. STARREVELD, H.
5.
GORTER, W. F.
13. TIMMERMAN, D. P.
6.
LEGUIT, D.
14. DE VEER, JOH.
7.
KOSSEN, A. M.
15. DE VRIES, Jb.
8.
ROGGEVEEN, C.
16. WISSEKERKE, M.
Het is lang niet onverschillig WIE U stemt.
Eén dezer 16 mannen is voor U de meest geschikte.
Uw favoriet heeft véél stemmen noodig om gekozen te zijn,
Ze begreep nu onmiddellijk de situatie: geheel on
wetend waa zij juist toegeloopen op het huisje, waar
hij woonde... O, als zij nu nog maar de kracht had, om
daar weg te komen, eer hij haar ontdekte!
Terwijl zij zoo in beraad stond, hoe zij nu loopen zou,
hoorde zij uit het open venster om den hoek den klank
van zijn stem. hard en streng en verschrikkelijk.
Ze verstond ieder woord, dat hij zei op dien barschen
dreigenden toon:
„Ik versta het niet langer, schavuit, die je bent! Als je
mij nog eens ongehoorzaam durft zijn, dan laat ik je
vastbinden in bed, zooals dit al eens gebeurd is, vat je?"
Er volgde geen antwoord, wel hoorde zij een hijgende
ademhaling en ook het snikken van een vrouw.
Gedurende een oogenblik stond zij als aan de plek
genageld, en toen deed zij iets, wat zij onder geen en
kele andere omstandigheid zou gedaan hebben: zij hurk
te neer onder den rozenstruik en gluurde door het
venster.
Het was een verschrikkelijk tooneel, dat zij te zien
kreeg. Robert Stone stond met den rug naar haar toe.
Hij scheen te worstelen met een man, even groot als hij,
terwijl een klein blond vrouwtje achter in 't vertrek de
handen wrong in wanhoop.
Joyce kon de oogen niet afhouden van het gelaat van
dien man. De bleekheid daarvan kwam nog eens zoo
sterk uit tegenover de gitzwarte oogen. De mond stond
half open, als was hij op het punt, in woede uit te bars
ten en de met bloed-beloopen oogen puilden hem uit
het hoofd.
Toch was Robert Stone hem de baas: hij wist hem ach
teruit in een stoel te krijgen, waarna hij handen en voe
ten van den ongelukkige bond.
Trillende over al haar leden, nam Joyce de vlucht
Nu begreep zij heel goed, hoe ze naar „het Dal" moest
komen en ze liep... of ze door booze machten achterna
gezeten werd...
Binnen ongelooflijk korten tijd was zo ook aan het
witte hek achter in den tuin. Ze ging de keuken binnen,
herinnerde zich later dat ze nog even wat gezegd had
tegen Eliza... en toen was zij op de mat ineengezakt
en had niets meer geweten, van wat er verder met haar
gebeurde.
HOOFDSTUK VIL
Eliza was heel goed voor Joyce. Zij had haar weer bij
bewustzijn gebracht, haar de natte kleeren helpen af
leggen, een warm bad voor haar klaar gemaakt cn haar
later een kop sterken bouillon gebracht, w^trna ze bij
haar was blijven zitten, tot ze in slaap viel. Van Feli-
city zag of hoorde ze niets!
Joyce sliep zwaar, want zij was uitgeput naar het li
chaam en naar den geest; toch voelde zij zich lusteloos
en nog allesbehalve verkwikt toen het ochtend werd.
Haar hoofd klopte; heel haar lichaam deed haar pijn
en, toen Eliza haar boven haar ontbijt kwam brengen
en haar raadde, om in bed te blijven, gaf zij gaarne
gevolg daaraan.
De sombere slaapkamer waarmee zij zoo weinig op
had, leek haar nu een veilige haven. Ze zag er tegen
op, om Fellcity weer te ontmoeten. En Robert Stone
hoopte zij heel haar leven niet weer te zien.
Eliza had een trek van bezorgdheid op het gelaat,
toen zjj wat mdidageten boven bracht voor Joyce, wie
het echter totaal aan eetlust ontbrak.
„Staat u vandaag maar niet op, Mise", raadde zij weer.
„Er gebeuren hier dingen in huis, die ik niet begrijp, en
het is maar het beste, dat u blijft, waar u bent!"
Joyce hield zich daaraan, en juist was ze op het punt
In slaap te vallen, toen Fellcity binnenkwam, zorgvul
dig de deur achter zich sloot en aan het voeteneinde
van het bed ging zitten.
Ze zag er weer allerliefst uit maar het trof Joyce,
zoo'n harde uitdrukking als zij had In de blauwe oogen.
,3en Je beter?" vroeg zij. „Eliza zei, dat je vandaag
niet opstond. Zou je morgen weer goed zijn?"
„Ja, natuurlijk, Fé! De wil nu ook wel opstaan, als je
dat graag hebt Maar waarom vraag je het eigenlijk?"
„Omdat ik graag zag, dat je morgen-ochtend vroeg
naar Je moeder ging."
„Ik zal heel blij zijn, om te gaan," antwoordde Joyce
met tranen In de oogen.
„De wilde wel, dat je nooit gekomen was! Je hebt
allee voor mij bedorven! Het was ook dom, dat ik je
meegenomen heb. Eliza heeft het wel gezegd."
„Miss Chester ook. Had ik maar naar haar geluisterd!"
zoogenaamde „hoogtestralen", de geheimzinnige uit
straling, die de aarde vanuit een onbekend punt van
de wereldruimte bereikt. Wij weten tegenwoordig nog
steeds niet, wat deze stralen eigenlijk zijn en vanwaar
zij komen. Dank zij de opofferende arbeid van ver
scheidene geleerden op den top der Jungfrau, op ds
Mount Wilson en andere bijzonder hooge bergen, weten
wij echter reeds, dat deze stralen een opvallende over
eenkomst vertoonen ln hun wijze van werking met da
ons bekende radiumstralen. Opvallend is het, dat do
intensiteit der hoogtestralen evenredig met de afname
der dichtheid van een bepaalde luchtlaag en de toenam©
der reale hoogte sterk toeneemt en dat zij op zeer
groote, voor ons nog onbereikbare hoogte, zelfs ver
brandingen veroorzaken, evenals de radiumstralen.
Hier licht te brengen, kan voor de Wetenschap vaii
het allergrootste gewicht zijn. Inderdaad zijn er tegen
woordig reeds verschillende geleerden, die serieus da
meening zijn toegedaan, dat men in de „hoogtestralen"
der Stratosfeer een ersatz zal vinden voor het radium,
dat voor medische doeleinden zoo hoog noodig ls en
slechts in zeer geringe hoeveelheden wordt aangetrof
fen. Men gelooft hier de wereld-radiumvoorraad naar
willekeur te kunnen aanvullen. Wat dat voor een om
wenteling in de toekomstige wetenschappelijke genees
kunde zou brengen, zal iedereen gemakkelijk kunnen
nagaan, als men voor oogen houdt, welke verrassende
resultaten men bij zwaar-zieken heeft verkregen met
radiumbehandeling. Bovendien ware hierin de mogelijk
heid gelegen de radiumproductie zoo ontzaglijk te ver-
hoogen, dat ledereen radiumkuren zou kunnen doen,
waardoor het gezondheidspeil sterk zou stijgen.
Een onuitputtelijke krachtbron?
Behalve de mogelijke beteekenls van de hoogtestra
len voor de medische wetenschap, zijn verschillende
ingenieurs van naam ervan overtuigd, dat deze stralen
misschien eenmaal als een geheel nieuwe en zeer eco
nomische krachtbron kunnen worden geëxploiteerd,
een bron, die welhaast nimmer uitgeput zal raken. In
hoeverre hier de wensch de vader van de gedachte is,
kunnen wij nu nog niet nagaan Daar echter Inder
daad de mogelijkheid bestaat, om ons nu nog onbe
kende energieën uit de wereldruimte productief te
maken, heeft de Wetenschap natuurlijk daar tegenover
weer de plleht in het belang van de toekomstige
menschheid deze mogelijkheden in alle details te onder
zoeken en te ziften, zoodat er eindelijk licht zal worden
gebracht in de vraag: „Utopie of niet"...
Wat de vliegtuig-constructeurs er van ver
wachten.
Verder verwacht ook de vliegtuigconstructeur, die
zich al reeds heel spoedig op het boven-besproken
stratosfeer-vliegtuig zal moeten inatellen, alsmede do
meteoroloog van Piccard en zijn helper buitengewoon
gewichtige inlichtingen De eene hoopt Piccard's me
tingen betreffende luchtdruk en dichtheid der luoht-
lagen voor den bouw van vliegtuigkablnes te kunnen
gebruiken, d.w.z. voor vliegtuigen, die voor het ver
keer in deze luchtlagen zullen moeten dienen, en de
ander meent met groote zekerheid door Piccard's ont
hullingen een bepaalde, nog steeds onopgeloste kwestie
te kunnen ontraadselen. Want het staat lederen meteo
roloog duidelijk voor oogen, dat de weersvoorspelling
die voor de landbouw. Industrie en verkeer van bui
tengewone beteokenis kan zijn nog steeds aanvulling
en verbetering behoeft en niet in zoo geringe mate ook!
Het is hier dus bijzonder van gewicht, nauwkeurig te
„Miss Chester ls een kat...! Ze heeft altijd veel meer
met jou, dan met mij opgehad. Ik zou wel eens willen
weten, wat ze van jou zei, als ze allee wist hoe sluw
en berekenend je bent geweest! Ja, ik ben niet blind,
Joyce Hamilton! Ik heb je Zondagavond wel bij de hooi
schelf gezien. Stille waters hebben diepe gronden", is
het toch altijd maar! Je hebt de passie gepreekt tegen
mij en mü gewaarschuwd voor Robert Stone en ln dien
tijd heb je achter mijn rug met hem geflirt!"
„Dat heb Ik niet gedaan. Felicity! En dat weet je
ook wel! En lk schaam mij niet over Zondagavond. Ik
stond daar een paar minuten en ik dacht er niet aan,dat
ik Mr. Stone zou zien. Daar hoef jij je niet aan te erge
ren. We hebben gekibbeld."
„En ben Je dan niet van plan, weer vrede te sluiten,
met hem?"
„Neen. Felicity, ik wil hem nooit weer zien!"
„Nu, ik wil ook niet, dat je hem ooit weer te zien
krijgt! Morgen, zoowat om een uur of tien, gaat de
trein naar Londen, kan je dan klaar zijn?"
„Ja maar hoe kan ik nu aan het station komen? Het
is vijf mijlen van hier naar Stonycross en ik geloof niet,
dat lk zoo'n eind loopen kan!"
„De bode zal Je met Je koffer komen halen. Hij gaat
morgen-ochtend al vroeg: het is marktdag."
Dit zeggende, wilde Fellcity weer, even onverwacht als
zij gekomen was. het vertrek verlaten, maar Joyce riep
haar terug en vroeg met hoogroods kleur:
„Wil je mij wat geld leenen? Zoodra ik kan, zal ik Je
het terugbetalen. Ik heb maar een paar shilling en ik
weet, dat de reis bijna een halven souvereign kost."
Toen ze uit Wllmlneter weggingen, had Felicity gezegd,
dat ze de heen- en de terugreis voor Joyce betalen zou,
maar blijkbaar had zij dit,vergeten. Zo nam nu een hal-
ven souvereign uit haar beurs en wierp dien op bed.
„Ik zal je nu maar meteen goeden-dag zeggen, want ik
denk, dat ik Je niet meer zal zien."
„O, Felicity. waarom ben je toch zoo boos op mij?"
vroeg Joyce. „We zijn toch jaren lang goede vriendinnen
geweest, ik vind het verschrikkelijk, dat wij nu zóó
schelden moeten. Ik begrijp niet, wat lk je gedaan heb!
Als ik je geriefd heb, dan zou mij dit erg spijten."
„Daarmee geef je mij mijn verloofde niet terug."
„Ik heb hem je niet ontnomen. Hoe kan je nu zoo
iets zeggen. Ik ben zeker, dat alles weer in orde zal ko
men tusschen jullie, als je enkel maar wat geduld oefent,
wat Inschikkelijk bent. Mr. Stone moet het door de vin
gers zien van Mr. Carmichael en JU moet hem ver
geven van mij, ofschoon er inderdaad niets te verge
ven valt!"
Het kostte Joyce wat ,om dit te zeggen, maar zij wil
de wel iets van haar trots ten offer brengen, om als
goede vriendinnen te scheiden.
Zonder te antwoorden, verliet Feliicty het vertrek.
Wordt vervolgd.