llitmti Ninis- GEESTELIJK LEVEN. es stoppen? I blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder- IfO Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver- lifo nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomond nummer geplaatst. Uitgevers: N.V. ?.h. TRAPMAN Co, Schagen. Eerste Blad. bebt en invloed. Pardon! Nieuw regime in S1 a v i Joego- Zaterdag 5 September 1931. SCIAGER 74ste Jaargang No. 8929 COURANT. POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20. Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN- TIëN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsna inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. ■dit nummer bestaat uit vier bladen „Mijn schrijven betreft Uw Geestelijk Leven in de Schager Courant van Za- [■rdag 24 Juli. U schrijft niet te gelooven jn het recht, door machtsmiddelen te [lierschen. Ik ben dat met U eens. Daar onder schrijft U echter, alleen te geloovqn in het recht om elkaar te beïnvloeden. Direct bij het lezen van Uw Geestelijk voelde ik hier een onrede- jjijkheid (de spatiëering is van Astor) daar toch het beïnvloeden van geestelijk gerkere menschen ook tot groote onge- ihtigheid kan leiden. Mijns inziens is dit toch een zeer voor naam hulpmiddel geweest om de groote menschenslachting voor 15 jaar geleden oogelijk te maken en 4 jaar lang gaan de te houden. Ook in het klein heb ik zoo dikwijls op gemerkt, hoe iemand soms stemming maakt onder zijn (voor dat stond) om standers zonder het minste machtsver toon, soms zelfs de verdrukten uitbeel dende ten einde uit deze gemoedsstem ming voordeel voor lang niet altijd edele doeleinden te trekken. Ik zou U dus willen vragen of U op deze manier in het algemeen gerechtig heid zoudt denken te verkrijgen. S. G. B. »nde, door mij ontvangen brief lijkt mij fMugik genoeg om er nader op in te gaan en nog fctttercg te komen op de quaestie: macht-invloed. üith. zooals de lezer zal hebben opgemerkt, het *\.'d onredelijkheid laten spatiëeren, omdat m.i. het Ijüist diarop aankomt. De briefschrijver betwijfelt, indien ik hem goed he- het recht om anderen te beïnvloeden; hij vindt "evenmin redelijk als het heerschen door machts- ]delen. Hij motiveert zijn meening door te wijzen den verderfelijken invloed, welke kan worden >efend. IZonder twijfel is het waar, dat de ééne mensch ander op verkeerde wijze kan beïnvloeden, -h blijft er een groot onderscheid tusschen in- en macht. Een voorbeeld moge dit verduide- -bn. Een spreker staat voor een vergadering; hij Jikt over de gave van het woord; de aanwezi- luisteren naar hem, worden door hem meege- jDpt; ze komen langzamerhand in den sfeer der 'ihten en gevoelens, welke hij wil wekken; hij verbittering, haat, vijandschap, óók bewondering, eerbied, liefde akker roepen. Er zijn machtige persoonlijkheden, die om zoo te 3®» hun hoorders kunnen brengen, waar zij ^j«n. Hun woord, hun gebaar, hun houding, heel b'-rt persoonlijkheid werkt op een sterk suggestieve PUttMaarzij beschikken over geen enkel mid- [W om te dwingen. De zelfstandig denkenden, ^kritische menschen kunnen zij niet meesleepen, /Stel daar tegenover nu een ander geval, waar Bacht en géén invloed in 't spel is, waar van sug- fwtie niet gesproken kan worden, waar zélfs de ming zich verzet tegen gehoorzaamheid en on- fcrwerping. Een troep soldaten wordt geoefend. Een sergeant schreeuwt de commando's uit, als automaten moe- Jen de soldaten allerlei bewegingen maken. Als ze fouten maken, worden ze uitgekafferd. (Ik heb *t Persoonlijk eens gezien, dat zij als kikvorschen moesten springen in gehurkte houding!) en als ze Peigeren de bevelen op te volgen, krijgen ze straf. Je jonge kerels doen wat hun gecommandeerd *or<lt, niet omdat zij voelen dat 't noodig is en loed. maar omdat zij weten, dat die eommandee- "nde man de macht heeft en over de machts middelen beschikt om hen te dwingen. Inwendig i9 cr in hen verzet vaak ook afkeer en felle haat «?en den „meerdere', maar zij onderwerpen zich. et groote onderscheid tusschen macht en invloed s us hierin gelegen, dat macht niet denkbaar s zonder stoffelijke dwangmiddelen, waardoor an- eren kunnen worden gedwongen te handelen naar «r van hen» d*e over hen heerschen en dat kin* 068'ec'lts gebaseerd op geestelijke wer- en Koestelijk overwicht, maar nooit beschikt Deh ilke dwan8m*ddelen. ru \e: de sterke, zelfstandige mensch, die naar w ordeninzicht wil leven kan gedwongen vindt (T°m dingen te doen' welke hij verkeerd otntotL inSte wanneer hii ni®t de kracht heeft 41 üiler®t« zich te verzetten en b.v. mishan deling en gevangenisstraf of nog erger te aanvaar den. Want ten laatste bestaat er geen macht, die zóó groot is, dat zij den wil van den zéér sterken mensch kan breken. Wel kan door machtsmiddelen het lichaam worden gebroken, maar de geest niet.) Diezelfde sterke, zelfstandige mensch zal niet kunnen worden beïnvloed in een richting, welke te gen zijn eigen inzicht en overtuiging ingaaL Hieruit volgt, dat tegen verkeerden invloed de mensch zich kan verzetten, terwijl hij voor de macht gewoonlijk moet buigen. Want en hier kom ik weer terug op boven staan deh brief het is wa&r, dat het beïnvloeden van geestelijk sterkere menschen tot groote onge- hèchtighefd kan leiden. En de briefschrijver wijst hiérbij op het voorbeeld van den grooten oorlog. Ik ben *t met hem eens dat deze niet mogelijk zou zijn geweest wanneer niet de groote volksmassa's in een bepaalde, uiterst verderfelijke richting waren beïnvloed. Nu moeten wij hierbij echter goed onderscheiden. Wat verstaat men onder geestelijk sterkere menschen? En hoe komt men tot de ontdekking, dat iemand geestelijk sterker is? Dit kan niet anders dan door een zeker persoonlijk contact. Wanneer wij met een ander in aanraking komen, dan voélen wij al vrij spoedig of die ander onze meerdere is als persoonlijkheid of niet. Dit persoonlijk contact kan ook ontstaan door het optreden in 't openbaar en zelfs door het kennismaken door middel van 't ge schreven woord. Wanneer ik b.v. lees in de boeken van Albert Schweitzer (ik ben juist met zijn laatste boek „Cultuür en ethiek" bezig) dan gaat er van zijn persoon invloed op mij uit, dan voel ik mij niet al leen klein en onbeduidend, maar dan ontwaken er in mij ook mooie gevoelens en voornemens. Dit komt, omdat ik ken de grootheid, de geestelijke kracht van dezen prachtmensch. „Zulk een mensch kan niet anders dan een zegen zijn. Van hun gaat iets uit op anderen, waardoor ze worden ópgevoerd omhoog getild, gelouterd. Dit geestelijk sterkere kan echter ook bestaan in meerdere brutaliteit, in grooteren durf en dan is het zeer goed denkbaar, dat de geestelijk sterkere mensch anderen voert tot dingen, die ze nooit zou den hebben gedaan, wanneer ze naar eigen vrijen wil hadden gehandeld. Bekend is dat b.v. in mis- dadigerskringen sommige personen een bijna onbe- grensden invloed uitoefenen. Trouwens iedereen heeft wel eens gehoord van de gevaren van geeste lijke overmacht en weet, dat deze verderfelijke ge volgen kan hebben. Er is echter ook invloed, die uitgaat van men schen, welke men heelemaal niet kent. En hierbij moet ik wijzen op het geschréven woord en in 't bijzonder op het geschreven woord, zóó als het el- ken dag tot de menschen komt in den vorm van de courant. Deze invloed kan niet licht worden overschat! Hij is geweldig. Wij hebben hier onlangs bezoek gehad van den Amerikaanschen krantenkoning Hearst. Hij was o.a. in Alkmaar op de kaasmarkt. Welnu: zulk een man beheerscht voor een goed deel de pu blieke opinie in Amerika. Gesteld dat hij om den een of anderen reden een oorlog zou willen tuséchen Amerika en b.v. Engeland. Dan laat hij door men schen, van allerlei richting desnoods, artikelen schrijven, die op den oorlog aansturen, hem als nood zakelijk voorstellen. De beste auteurs koopt hij een voudig voor grof geld daartoe. Op die wijze laat hij dag aan dag vele millioenen menschen bewerken. En 't gevolg is dat er gewekt wordt een bepaalde stemming, juist gelijk hij deze wenscht. Zulk een krantenkoning heeft duizendmaal meer te zeggen dan een echte koning, omdat hij over een onbegrens de invloed beschikt. Een Alfonso van Spanje kun nen ze van den troon jagen: maar wat is er tegen een man als Hearst te doen, als hij iets wil? Daarom zijn de groote bladen zoo uiterst gevaar lijk. Zij zijn in staat een volk in absoluut verkeerde richting te leiden. Dat dit begrepen wordt, blijkt wel het allerbest uit het feit, dat in kritieke tijds omstandigheden oorlog, revolutionnaire bewe ging onmiddellijk de censuur wordt toegepasL D.w.z. dan moet alles wat gedrukt en verspreid wordt onder de menschen van een bepaalden geest moet zijn. En het is wel opmerkelijk, dat zelfs in tijden, waarin alle redelijkheid schijnt zoek te zijn en het woord schijnbaar alléén aan het geweld is, waarin de geweldenaars en de machtswellustelin gen de baas zijn en hun satanischen wil doordrijven, dat zelfs in tijd van oorlog niet verzuimd wordt om op alle wijzen de groote massa's ook te beïn vloeden, d.w.z. haar geest te bewerken door leu zen en leugens. Want er wordt nooit officieel zóó gelogen en bedrogen dan in zulke tijden. Op die wijze is het mogelijk heele volken op een dwaalspoor te brengen, om hun absoluut verkeerde meeningen aan te praten. Zóó kan men de gruwelijkste gevoe lens wekken. Daar staat tegenover dat ook nobele gevoelens kunnen worden gewekt en edele begeerten en ver langens opgeroepen in de ziel der menschen. Even goed als er een stroom van nobel willen kan gaan door een gansch volk, wanneer b.v. de groote bladen dit wenschen voor een nationaal of philan- tropisch doel. Dan kan 't gebeuren, dat bijna nie mand zich aan dit algemeens willen vermag te onttrekken. Wij komen derhalve tot de conclusie, dat er zoo wel invloed ten goede als ten kwade kan wor den uitgeoefend. Is daarmede het recht van invloed-uitoefenen aangetast? Naar mijne meening in geenen deele! Alleen deze beperking maak ik daarbij: Ieder, die met bewustheid invloed tracht uit te oefenen op zijn medemenschen, heeft zichzelf met grooten ernst af te vragen of datgene wat hij door zijn be- invloeding tracht te bereiken, waarlijk goed is. (En of het goed is, is afhankelijk van de vraag of het is in het waarachtig belang niet van een persoon, niet van een groep van personen, maar van de menschheid. Of m.a.w. of het bevorderlijk is aan den groei van waarheid, liefde, gerechtigheid. Als iemand inderdaad diep in zijn ziel overtuigd is van de waarheid van zijn ideeën, als hij waar achtig gelooft, dat deze ideeën, als ze worden aan vaard, een zegen zullen wezen voor de menschheid, dan heeft hij het recht om alles te doen, wat in zijn vermogen is, om deze ideeën te brengen aan zijn medemenschen, dan mag hij pogen daarvoor liefde te wekken. Ik geef gaarne toe, dat daarmede niet is opgehe ven het bezwaar, dat nog zoo veel invloed ten kwade kan worden uitgeoefend. Het is volkomen waar, dat gansche generaties door hun geestelijke leidslieden, door hun pastoors en dominé's, door hun onderwij zers en professoren, door hun redenaars en schrijvers kunnen worden misleid. Wat is daartegen te doen? Eén ding slechts! Een enkel ding! En dit is het zèlfdenken: het ontwikkelen der persoonlijkheid. Het is het lot der kudde, dat zij geleid en gescho ren wordt. Slechts zij, die boven de kudde uitstij gen, die denkende, critisch-oordeelende menschen worden, zullen zich kunnen verzetten tegen den sug gestieven invloed van het gesproken en geschreven woord. Zij zien de wereld en het wereldgebeuren met eigen oogen en beoordeelen alles wat tot hen komt met eigen verstand. Zij komen daarom niet zoo spoedig onder de suggestie, onder de betoove- ring van leuzen, van woordenparade, van ijdel ver toon. Zij vragen naar den kern der dingen. Wanneer dus de briefschrijver mij de vraag stelt of ik denk dat gerechtigheid zal komen langs den ik rook allyd „DRAGON" Dat is de shag die ik begeer. Nooit wensch ik andere merken meer? Pueaaunt <mn me va P/ma an aevQ/o Voor pijp of ciganet weg der beïnvloeding der massa, dan antwoord ik: ja! Een andere weg staat ons niet open. En ik verzoek S. G. B. hierbij vooral aandacht te schenken aan dit feit: waar partijzucht heerscht, waar als partij, als kerk gestreefd wordt naar macht,' daar ziet men altijd de neiging om invloed van andere denkbeelden en ideeën uit te schakelen, daar isoleert men de menschen. Denk maar eens aan de Roomsche kerk. Het is heusch niet zonder reden,1 dat zij hare schaapkens zooveel mogelijk houdt bui-, ten de aanraking met andersdenkenden!! Wat kun nen wij hieruit leeren? Dat aan invloed groote be-1 teekenis moet worden gehecht! En nu acht ik het juist van belang dat op verschillende wijze ge tracht wordt invloed op de massa uit te oefenen. Daardoor wordt zij genoodzaakt zélf te denken' en zal zij zich leeren wapenen tegen verderfelijke suggestie. Zoo zal zij leeren onderscheiden. Gewillig^ zal zij voor den goeden invloed zich buigen, krachtig zal zij. tegen den slechten, d.i. den anti-socialen in-1 vloed zich verzetten. Om te eindigen nog een laatste opmerking. Er is goed beschouwd eigenlijk niet eens te spre ken van het r e c h t om invloed uit te oefenen. Want of wij willen of niet: wij doen het allen in meer dere of mindere mate, meestal zonder het zelf ta weten. Wij doen het in den kleinen kring waarin we dagelijks verkeeren, wij doen het door onze ge sprekken, onze levenshouding, onze opvoeding. Enals wij hiervan ons steeds bewust waren zouden wij dan niet meer er voor waken dat er iets goeds, iets opheffends, iets veredelcnds van ons uit ging? ASTOR. Einde der dictatuur en ttarugkcer van het parlementarisme. Proclamatie van ko ning Elexander. V.D. verneemt d.d. Donderdag uit Belgrado: Heden is een nieuwe regeering gevormd. In de zitting dezer nieuwe regeering, welke hedenavond laat bijeen kwam onder voorzitterschap van koning Alexander, heeft de hofminister de nieuwe grondwet voorgelezen, welke een einde maakt aan de dictatuur. Deze nieuwe grondwet stelt voor Joegoslavië een Ka mer en een Senaat in. Voor den Senaat wordt vastge steld, dat de koning de helft der leen benoemt, en dat de andere helft door het volk wordt ge kozen. Alle burgers boven 40 jaar hebben het passieve kiesrecht Voor de Kamer, die door middel van een alge meen en direct kiesrecht wordt gekozen, hebben alle burgers, die de dertig gepasseerd zijn, het passieve kies recht. Alle burgera hebben vanaf hun 21ste jaar het ac tieve kiesrecht De groote trekken van de nieuwe grondwet zijn de volgende: Joegoslavië is een koninkrijk onder de dynastie Kara- georgewitsj. De officieele talen zijn Servisch. Kroatlsch en Slo- veensch. De grondwet geeft alle burgerrechten, gelijk deze in de Westelijke democratische landen vastgesteld zijn. Het land zal, gelijk dit tot dusverre reeds het ge val was, in negen banaten worden Ingedeeld. Deze ba naten genieten een zoo groot mogelijke autonomie. Ab solute vrijheid van drukpers en onaantastbaarheid van woning en brieven is vastgelegd. Alle tot dusverre uitgevaardigde wetten blijven voor eerst van kracht, totdat het wetgevende parlement bij eengekomen zal zijn en tot nieuwe wetten besluit Met deze proclamatie heeft de koning zijn belofte van 6 Januari 1929 bij de invoering van den uitzonderingstoe stand gestand gedaan. De terugkeer tot het parlementarisme. Nader vernoemt V.D. uit Belgrado: De „Staatscourant' publiceert de proclamatie van ko ning Alexander aan zijn volk, ter gelegenheid van de opheffing deT dictatuur en van den terugkeer tot het systeem van parlementaire democratie. De koning legt ln deze proclamatie den nadruk op de handhaving der eenheid van staat en volk als hoogsten plicht van zijn heerschappij. Dit was ook de grondslag bij het Instellen van de dictatuur. De moeilijkheden en gevaren zijn toen maals groot en ernstig geweest, en het gansche volk GEBRUIKTE AUTOMOBIELEN verkoopen wij onder GARANTIE en op PROEF. Garage C. NIEUWLAND, BERGEN. heeft ingezien, dat de koning voor zijn besluiten ernstige beweeggronden heeft gehad. Mijn vertrouwen en mijn liefde tot het volk zoo zegt de koning verder zoowel als mijn vertrouwen ia zijn moreele kracht geven mij thans moed om het be stuur van het land ln nieuwe banen te lelden. De voor waarden en de grondslagen voor een nieuwe toekomst1 van ons volk zijn door de plaats gehad hebbende ge beurtenissen geschapen en wij kunnen ons thans aan d« definitieve organisatie der staatsinstellingen wijden. Deze nieuwe organisatie zal zoodanig zijn, dat zij aan onzs nationale belangen en behoeften op de beste wijze tege moet komt. Mijn geloof aan God en mijn geloof in dje toekomst van Joego-Slavië hebben mij bewogen en kracht gegeven, het Joego-Slavische volk een nieuwe grondwet te geven. DE VOLKSTELLING IN ITALIë. Ruim 42 miillocn bewoners. V.D. verneemt uit Rome: De volkstelling, die ln April j.1. in Italië heeft plaats gehad, heeft aangetoond, dat het aantal inwoners van Italië ongeveer 42.160.000 bedraagt Het aantaJ inwoners der stad Rome ie tot 1.133.000 gestegen, nadat ook Na pels reeds sinds eenlgen tijd meer dan een miHloen li» wonera heeft De eerstvolgende steden, die het millloen aantal inwo ners zullen bereiken, zijn Milaan en Turijn. NA DEN OPSTAND IN PORTUGAL. Deportatie der rebellen. Naar Ha va* uit Lissabon meldt zijn aldaar Donder dag driehonderd personen, die wegens deelneming aan de jongste opstandige beweging werden gearresteerd, naar de Kaap Verdieche eilanden vervoerd. OPWINDING IN ECUADOR. Protesten tegen het luclfersmonopollfti Uit Quito Eouador ln de Zuid Amerikaansche repu bliek, wordt gemeld, dat de menigte oen protestbetoo-, ging op touw heeft gezet tegen de toekenning van het luclferamonopolie aan een Zwïedsche firma. Toen zij weigerde uiteen te gaan, werd een beroep op de troepen gedaan, die ten slotte het vuur openden, waar door vijf personen werden gedood en een vijftal gewond.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1931 | | pagina 1