Waar de schatten liggen opgestapeld.
Radioprogramma
25 ER AF.
DE LANGENDIJKER
GROENTENVEILINGEN.
Uit onze Omgeving.
Begraven fortuinen.
ALS DAT EENS GELUKTE!
Op het Zaterdag en Zondag te Rotterdam gehouden
congres van S.D.A.P. en N.V.V. (zie voor het volledig
verslag het nummer van gister), deelde de heer Albarda
mede, dat de aoc dem. Kamerfractie had besloten om
voor te stellen, de begrooting van defensie te verminde
ren met 25 dus met één vierde.
HU voegde daaraan toe, dat *Un fractie zich bU voor
baat bereid verklaarde voor een grooter korting te
etemmen, indien andere Kamergroepen daartoe het
voorstel wenschten te doen.
Wat betcekent het aangekondigde voorstel?
Dat er een bezuiniging zou worden verkregen van
omstreeks 25 mlllloen en dat Nederland een prach
tig voorbeeld zou geven aan den vooravond van de op
handen zUnde ontwapeningsconferentie.
Dit laatste zou misschien nog wel het grootste voor
deel zUn, omdat het een niet te overziene ramp zou
wezen, Indien bedoelde conferentie op niets van betee-
kenis zou uitloopen.
En zoo heel gunstig zijn de voorteekenen niet Het
eenvoudige voorstel van Nederland en enkele andere
kleine landen, om in afwachting van de conferentie
een bewapenings-vacantie in te stellen is nauwelUks
gered en slechts zeer verzwakt aanvaard. Zeer verzwakt
ook hierdoor, dat inmiddels onze eigen defensle-begroo-
tlng slechts een kleine verlaging vertoont, niet doordat
er wnt geschrapt ls, doch alleen doordat de vlootbouw
wordt vertraagd.
Het mooie gebaar, dat onze regeeringsvertegenwoor-
dlgors te Genève maakten, is dus niet gevolgd door e^-n
mooie daad thuis. Die leelljke tegenstelling zal echter
geheel worden ultgewischt, als de Tweede Kamer straks
het voorstel-Albarda aanvaardt of een ander, dat nog
verder gaat.
Ook op zich zelf gezien, dus bulten verband met
Genève. ls het van groote beteekenls. Dit zou een be
zuiniging zUn. waarop stellig de groote meerderheid
van ons volk hartelijk en geestdriftig zou applaudi-
seeren. Dan kon het onderwijs ongemoeid blijven; van
een nieuwe aanval op de loonen van een bepaalde ca
tegorie personen hoefde geen sprake te zijn en het zou
niet noodlg zUn de tarieven van 8 op 10 procent te
brengen.
Dit laatste is ook al zoo'n zonderling voorstel. In
Genève vechten onze menschen met groot talent en
taaie volharding vóór het slechten der tariefmuren.
Denk slechts aan de Economische conferentie van 1927,
waarvan ColUn de bekwame voorzitter was!
En hier thuis waagt de regccrlng zich aan een voor
stel om den muur rond het eigen land hooger op te
trekken en ontzielt aldus, wat zU anderen voorhoudt
als wUs beleid.
Daarover komen wij echter nog wel eens nader aan
't praten. Nu is aan de orde:
bezuiniging op hot mllitairismo.
Het ls o.l. gegrepen uit het hart van het volk en In
het aangezicht van den nood dezer tijden vragen wij
ons af:
wie kan daar togen z^n?
DONDERDAG 8 OCTOBER.
HILVERSUM (298 M->
AVRO-
8 00 Tijdsein; 801--1000 Gramofoonmuziek; 10.00 Tijd
sein; 10.01—1015 Morgenwijding; 10.15—10.30 Gramo
foonmuziek; 10.3011.30 Orgelconcert door Frans Has
selaar, met medewerking van Jo Immlnk (alt); 11.80
12.00 Lezing door Nico H. Slinger: ..Hoe Esperanto op
een wereldreis te pas kwam"; 1200 Tijdsein; 12.01—2.00
Kwartet o-l.v. Arie Nooteboom; 2.00—2 30 Rustpoos voor
het verzorgen van don zonder; 2.303.00 Gramofoon
muziek; 3.00—3.30 Lezing door .A. van Santen: Ame
rika"; 3304.00 Gramofoonmuziek; 4.00—5.00 Zleken-
uur door Antoinette van Dijk; 5.0O— 5.80 Gramofoon
muziek; 5 30—6.00 Het Omroep-Orkest o.l.v. Nico Treep;
6006.30 Sportpraatje door H. Hollander; 6.30—8 00 Het
Omroep-Orkest, met medewerking van Fritz Miihlhölzl,
(citer en gultaar); 8 00 Tijdsein; 8.01—810 Praatje door
Ida de Leeuw—van Rees; 8.10—815 Gramofoonmuziek;
815—10.15 Abonnementsconcert door het Concertge
bouw-Orkest o.l.v. Pierre Monteux. Soliste: Nina
Koshetz (zang); In de pauze: Voordracht uit de klas
sieken door Dr. P. H. Ritter Jr.: 10.1510.80 Nieuws
berichten van Vaz Dlas; 10.30—12.00 Kovaca Lajos en
zijn Orkest; 12.00 Sluiting.
HUIZEN (1875 M
KRO
8.00—9.15 Morgenconcert
N-GR.V.
10.0010.15 Gramofoonmuziek; 10.15—10.45 Korte Zle-
kendienst; 10.45—11.00 Gramofoonmuziek.
KR-O-
11.00—1130 Gramofoonmuziek; 11.30—12.00 Godsdienstig
halfuurtje; 12.00—12.15 Politieberichten; 12.15—2.00 K-R.
O.-Orkest o.l.v. Johan Gerritsen.
NC-R-V-
2.00—300 Cursus fraaie handwerken; 3.003.45 Vrou
wenhalfuurtje; 345—4.00 Verzorging zender: 4.00—5.00
Zlekenuurtje; 5.005.45 Cursus Handenarbeid; 5.45
6.45 Concert; 645700 Cursus Knippen en Stofversic-
ren; 7.0O—7.30 Vragenhalfuurtje; 7.30—7.45 Politiebe
richten 74-58.00 Persberichten van het Ned. Chr. Pers
bureau; 8 001030 Uitzending uit de Zuiderkerk te
Utrecht: Sprekers en Concert door het NCRV-Orkest;
1030—10.40 Persberichten Vaz Dlas; 10.40—11.30 Gramo-
foonplaten.
De resultaten van de aardappelteelt Do
vorwachtingcn aangaande de steun-aotie
der Prov. Commissie uit de Veilingon.
(kriii ge aanvoer aardappels, ongeveer
zelfde prijzen. Bloemkool dalende prij-
zan. -— Witkrop waardeloos. Ongeveer
dezelfde prijzen voor roode, gele en witte
kool. Uien weinig verschil. Nep en
drielingen iets beter. Voor boonen wor
den goede prijzen besteed. Laag voor
wortelen, bieten en rammenas. Lagere
voor tomaten.
Nu het met de aardappelencanipagne practisch is
afgeloopen, zullen de tu nbouwers nu wel definitief
hun balans over deze teelt kunnen opmaken. En als
we nis niet vergissen, zal de uitkomst wel ongeveer
dezelfde zijn, die die in den loop van dezen zomer heb
ben voorspeld. De hoeveelheden, welke aan beide vei
lingen te Noordscharwoude en Broek op Langendijk
zijn aangevoerd, zullen ruim het derde gedeelte be
dragen van die in een normaal jaar, terwijl de finan-
cieele opbrengst ruim de helft zal zijn van die van
verleden jaar. Toen werden aan beide veilingen on
geveer 30 millioen K.G. aangevoerd, zoodot men daar
uit wel kan besluiten, wat er voor de bouwers door
de aardappelziekte teniet is gegaan. Gelukkig hebben
de betere prijzen nog iets goed gemaakt doch de
noodzakelijkheid van steun blijft nog altijd evident.
In Den Haag wil men dit blijkbaar niet zien, dear
van steun nog maar geen sprake is. Komt hij nog,
dan kent men daar ongetwijfeld niet het betcekenis-
volle van het spreekwoord: Wilt ge helpen, helpt dan
spoedig.
Is de daling van den Pondenkoers vooral in het
Westland een strop, hier is dit niel zoo erg, daar 't
bijna uitsluitend uien zijn. welke naar Engeland
worden geëxporteerd. Van exporteurszijde vernamen
we, dat ze er weinig van merkten, en ook in de prij
zen is weinig van terugslag te bemerken. Toch lijkt
het ons toe, dat de toestanden in Engeland ook van
nadeeligen invloed moeten zijn op den prijs der van
hieruit verzonden producten Als zich die toestanden
niet hadden voorgedaan, zouden ongetwijfeld betere
prijzen zijn gemaakt.
In tuinderskringen is thans het besluit van de Pro
vinciale Commissie uit de Veilingen in Noordholland
een onderwerp van discussie, dat tot allerlei voorspel
lingen leidt. Deze commissie zal n.1. niet precies den
zelfden weg bewandelen als dien, welke reeds op de
onlangs gehouden vergadering te Alkmaar was uit
gestippeld. Daar toch was besloten de Prov. Commis
sie te verzoeken, de leiding voor een te voeren actie
op te dragen en werden bereids verschillende ver
langens naar voren gebracht, die noodzakelijk een
onderwerp van actie moesten worden. De Provinciale
Commissie is echter voorzichtig, gaat niet over ijs van
één nacht en wil eerst met de vertegenwoordigers der
Noordhollandsche tuinbouworganisaties overleggen,
bespreken, wikken en wegen. Van een overijld actief
optreden is zij niet gediend en nu haar eenmaal de
leiding is gegeven en door haar is aanvaard, wil zij
zelf, met de anderen, die haar die leiding gaven,-b3-
palen, welke de beste methode is, om met kans op
succes, den strijd voor betere levensvoorwaarden der
tuinders aan te birden. Wie de Provinciale Commis
sie in haar samenstelling en in haar werken kent, zal
niet verwachten, dat van haar „revolutionnaire" actie
zal uitgaan; de behoudende elementen hebben er de
meerderheid en als er daadwerkelijk actief, intensief
moet worden opgetreden, dan zijn velen van oordeel,
dat daartoe wat stuwkracht van buiten zal noodig
zijn. Den weg van het Nationaal Boerencomité zal
men zonder eenigen twijfel niet opgaan en het
panacée tegen alle kwalen, dat een der sprekers op
de bekende vergadering te Alkmaar aanried te ge
bruiken, n.1. socialisatie van den grond, zal ongetwij
feld voor de Prov. Commissie contrabande zijn.
De tuinders leven nu weer in afwachting, maar de
verwachtingen van de te bereiken resultaten zijn niet
hoog gespannen. Men houdt er rekening mee. dat het
raderwerk der economische machine buitengewoon
samengesteld en ingewikkeld is; dat men niet straffe
loos een te hevigen ruk aan het eene deel toebrengt
zonder het werk van het andere te schaden; dat zelfs
in ons eigen kleine landje de meeningen omtrent de
wijze waarop de toestanden gesaneerd kunnen wor
den, zoo uiteenloopen, dat het begrijpelijk is, dat, bij
de groote verscheidenheid van inzicht in de kringen
der wetenschappelijke menschen, maar niet in eens
een ideale maatschappij kan worden geschapen.
De doorsnee-tuinbouwer, zonder op wetenschappe
lijkheid prat te gaan, is er intusschen wel van over
tuigd, dat veel nood kon worden voorkomen en ge
lenigd, als'de verschillende beter gesitueerde lagen
der bevolking er toe willen meewerken, om de min
der welgestelden dc moeilijkheden te verlichten. Of
fervaardigheid en solidariteitsgevoel zijn daarvoor
twee voorname factoren.
Gelijk we reeds opmerkten, is de aardappelcam-
pagne practisch afgeloopen. Aan beide veilingen sa
men werden nog maar ongeveer 4 spoorwagens aan
gevoerd. Voor Schotsche muizen van dc gewone
grootte werd f7.60—7.90 besteed; voor drielingen werd
in het begin der weck nog ruim f8 betaald, terwijl
later f7.30—f7.70 werd besteed. Ronde duken brach
ten f2.70—f3.70 op; blauwe Eigenheimers f3.50, Friso
f4.—.
Met de verschillende koolsoorten ging het weer alles
behalve naar wensch. Konden weleer voor witkrop
nog bevredigende prijzen worden gemaakt, thans
wordt de moeite van aanvoer niet eens beloond. Aan
de Broeker veiling bracht ze f 0.20 op. In 't begin der
week werd ze te Noordscharwoude voor f 0.60 a f 0.70
verkocht, Vrijdag kon op de veiling van den Noorder-
marktbond fO.10 worden bedongen!
Er werd deze week aan de veiling van de L.G.C.
vrij veel bloemkool aangevoerd. Al was het vrij zacht
weer, toch gaat het nog niet hard met het gewas.
Anders zou de aanvoer nog wel grooter zijn geweest.
De prijzen vielen echter nog niet mee. Konden de al
lermooiste in het begin der week nog ongeveer f 11 op
brengen, en de kleinste f 6, later kon zelfs deze inbe-
vredigende prijs nog niet gehandhaafd worden, zoo
dat Vrijdag resp. f8 en f 4 en Zaterdag zelfs f6 en
f2.50 werd betaald. Voor reuzen was de prijs nog la
ger: in 't begin der veek f 6 a f9, later f 4 a f 7 en de
laatste dagen f3.50 a f4. Tw-eede soort bloemkool
bracht van f 0.70f 1.50 op. De totale aanvoer bedroeg
ongeveer 60.000 stuks.
In de prijzen van de roode koo! kwam maar wei
nig verandering en het is te vreezen, dat dit voorloo-
pig wel zoo zal blijven, daar moeilijk verwacht kan
worden, dat naar het buitenland in belangrijke mate
zal worden geëxporteerd. De allergrootste roode kool
was ook deze week meermalen onverkoopbaar. Mooie
kool van 1 kilo en van 2V£ pond kon soms tot onge
veer f2 opbrengen; iets grootere f 1.50. Die van 2
K.G. om en bij f 1.terwijl de grootere voor f 0.60
per 100 K.G. werd verkocht. De totale aanvoer be
droeg ongeveer 25 spoorwagens.
Minder groot was de aanvoer van gele kool, doch
ook bij deze koolsoort lieten de prijzen alles te wen-
schen over. Een enkele maal kwam het voor. dat
f 1.90 a f2 voor de mooie 3-ponds werd betaald, doch
de grootste bracht 60 cent op en was soms wel onver
koopbaar. De prijzen tusschen f0.60 en f 1.50 werden
besteed al naar gelang vkn de mindere of meerdere
grootte en qualiteit. De aanvoer beliep rond 10 spoor
wagons.
De hoogste noteering van witte kool was 80 cent per
100 K.G. Aan beide veilingen kwam zij slechts op één
dag voor. Overigens was f 0.60 en f 0.70 de hoogste
markt. Alles kwam in de inmaakfabrieken terecht.
Van Deensche witte, die voor het eerst werd aange
voerd, werd f 0.80f 1.10 gemaakt. Een 70 spoorwa
gens werden aan beide veilingen verhandeld.
Voor uien werd van f2—f2.90 betaald, grove brach
ten f220—f3 op, drielingen brachten op 't laatst der
week iets beter prijzen op dan gewoonlijk, zoodat van
f2—f2.70 per betaald. Ook liep het ecnigszins beter
met de nep, die in 't begin der week voor f 3.60f 4.80
en op 't laatste voor f 5f 5.70 werd verkocht. De aan
voer beliep rond 20 spoorwagens.
Voor slaboonen werden nog goede prijzen besteed.
De qualiteit loopt echter, als gevolg van het gevorder
de seizoen, wat terug. Maandag werden ze t». 1
Broeker veiling nog voor f20.70—(28 verkocht, Jf
hebben ze nog iets hooger prijs opgebracht. Zit,?!
brachten ze te Broek op Langendijk f 13f2li^|
te Noordscharwoude f15.20—f *24 op. Voor snijbal
werd f 14.10—f 16.50 besteed. Er werden aan bei^?1
lingen nog 13500 K.G. aangevoerd.
In de prijzen der bieten kwam maar weinig t*»>
dering. Aan de Broeker veiling lagen ze tusXI
f 1.50 en f2.80, te Noordscharwoude tusschen fOufT
f2.60.
Wortelen bleven ook weer laag in prijs. Groeft,
den voor f 1.60—f2.50, kleine voor f0.70—fi veriv
Rammenas bracht f0.60f 2.60 op.
Tomaten liepen nog in prijs achteruit;
f6 voor A, f3.40 voor B. f2 voor C en f 1.20 voorffl
Voor druiven werd f 22—f 32 betaald voor AlirJÜ
en f35 voor Frankenthalers.
KENNIS MAAKT MACHT!
Met dit „kopje" begint een advertentie, welke fc'
nummer van onze krant geplaatst is. Het is een
gezegde, waarvan het noodig is, om de beteekenii"J
van nader uit te leggen. „Kennis is macht!"
Het instituut I.B.A. te Alkmaar heeft in dezen i
een aigeheele verandering ondergaan. Het is
gemoderniseerd, heeft een geheel nieuwe methodTj]
gestudeerd en eenige nieuwe leeraren aan zich veri
den.
Door dit alles is het instituut in de gelegenheid J
komen, om niet alleen in Alkmaar, waar het reediij
jaren met stijgend succes werkt, maar ook in i
centra in Noord-Holland-Noord verschillende cure
te organiseeren. Een van deze centra is Schagen.
In Schagen zullen dan dezen winter verschillende
sussen geopend worden, en zal dus in de geleg«
zijn, op niet een dure manier, zijn kennis te vern
deren. Men zal zijn talen kunnen leeren, zonder a
men wordt lastig gevallen door de uiterst taa.e g
matica, men zal les kunnen nemen in het Espt.ml
de wereldhulptaal, die reeds door tienduizend» ^1
sproken wordt, men zal zich kunnen bekwamen hél
stenografie en het machlneschrijven en tenslotte *1
men zijn handschrift kunnen verbeteren, door ier u V
nemen in het z.g. blokschrift, een methode, li
korten tijd verrassende resultaten oplevert
Zaterdagmiddag tusschen 2M en 6 uur hout kt I
Instituut zitting in het Hotel ..Cérèa". Men kas fc* I
alle mogelijke inlichtingen bekomen en men kuthj
laten inschrijven.
Wij zouden onze lezers wllen opwekken, om M|
geval eens inlichtingen te vragen en zelfs... om cltyf
te vormen, om dan onderling gezellig de een of i;
les te volgen!
OUDE NIEDOl I
GEMEENTE OUDE NTEDORP.
Bevolking over de maand September 193L
Ingekomen: Aafje Anthonia Groot R.K.. dlentöi
van Alkmaar naar Oude Niedorp No. 14; Gerritje Vi
burg. N.H., hutshoudster, van Nijkerk naar VerMft
Vertrokken: Cornelis Marinus. R.K., smidskn,
Zijdewind 1932 naar Hoorn; Cornelis Reindert ftwt
melkslijter, van Oude Niedorp 84 naar Alkmaar; Agi^i
Breglta de Boer, R.K., dienstbode van de Weel 154
Akersloot; Klara Chatillon, van Lange reis 55 naar Ai
maar; Jan Tromp, R.K., metselaarskn., van Zijd*r-
176 naar HeerhugowaardIzaak Jacobus Schrowa
WaaJsohe Gem. en N.H., hoofdonderwijzer van Ox
Niedorp 36 naar Den Helder.
Burgerlijke stand over de maand September l?3t(
Geboren: Johannes, zoon van Lourens van Dlej
Adrlana Terra; Cornelis Johannes, zoon van Jol
Theodorus Burger en Maria de waard.
Ondertrouwd: Petrus Johannes Tromp, wedi
van Cornelis Ruiter, 27 jaar, manufacturier en JU.?
retha Ruiter, 25 jaar, zonder beroep.
Overleden: Arlën Strijbis oud 76 jaar, echtgen. m
Niesje Balk; Antonius Pater oud 37 jaar, ongehuwd
HA REN K ARSPf.
Bij de driemaandelijksche rekening van het ondti£(
paardenfonds alhier, waren over het 3e kwartaal n
kerd 310 stuks paarden: afgekeurd waren 7 stulu.
omslag werd vastgesteld op f 1.20 per f 100 vei
waarde.
De verschrikkelijke weg naar het
„glinsterende dal".
Waar is hot goud van Lobengula.
door
Dr. H. WESTERMAN.
EENMAAL bloeide in Afrika, aan de oevers van
don Nljl, het Egyptische rijk. dat toen het
meest beschaafde ter weield was en de oud
ste ons bekende cultuur bezat. Toch is Afrika
het minst bekende en meest geheimzinnige wereld
deel, het gebied, dat het sterkst tot de verbeelding
•preekt* niet het minst om de schatten, die daar nog
verborgen moeten liggen en die werkelijk moeten be
staan.
Het dal der diamanten.
Ergens in de oerwouden met het dal der diamanten
liggen, dat slechts eenmaal door een blank is be
treden. een man. dio het langs een onderaardsche ri
vier had bereikt. liet is vermoedelijk dezelfde vallei
als die. waarover in het verhaal van Sindbad de Zee
man en in de vertellingen van de Duizend en één
nacht wordt gesproken. Dit „glinsterende dal" hield
reeds de fantasie bezig van de eerste blanken, die
Afrika ooit hebben betreden, doch de ligging ervan
schijnt alleen aan de Boschjesmannen bekend te zijn,
die hun geheim zorgvuldig bewaren, niet eens zoo
zeer om de kostbare dimanaten. maar omdat het een
toevluchtsoord is, waarin geen vijand hen kan ach
tervolgen en bovendien een uitstekend jachtgebied
vol met wild, dat door de blanken zoo spoedig uit
geroeid wordt.
De blanke, die het „glinsterende da!" gezien heeft,
ls er gebracht door een Boschjesman, wiens leven
hij had gered. De kleine, dwergachtige, uitgedroogde
grijsaard was daar zoo dankbaar voor, dat hij in ruil
aanbood alles te doen, wat de blanke jager van hem
zou verlangen. Deze vroeg toen naar het „glinsteren
de dal" te worden gebracht, tenminste als dat wer
kelijk bestond. Tot zijn groote verwondering stem
de de Boschjesman daarin onmiddellijk toe. Hij
bracht hem met een ossenwagen door de Zuid-Afri-
kaansche bergketens ten N \V. van de groote bocht
in de Oranjerivier. Eindelijk, na nogmaals een berg
keten te zijn overgestoken, voigden zij den loop van
een klein riviertje, tot waar het in den grond ver
dween. Daar moesten ze in.
De jager wilde er niet aan, vooral niet toen de
Boschjesman hem vertelde dat de rivier vol vergif
tige slangen zat en het langt grotgewelf vol vam
pier-vleermuizen, terwijl het eenige uren zou duren,
voordat zij, door het water meegevoerd, den andoren
kant zouden bereiken. Was er dan geen andere weg?
Jawel, maar die ging over zeer gevaarlijke rotsen,
waar men gemakkelijk kon verongelukken eu boven
dien kans liep, door luipaarden te worden aangeval
len. Dio weg was de gevaarlijkste en waar de terug
tocht alleen daarlangs mogelijk was, zou men goed
doen, niet tweemaal die gevaren op te zoeken.
Eindelijk stemde de Engelschman erin toe, de ri
vier op haar onderaardschen loop te volgen. Op twee
lichte vlotten gelegen, lieten zij zich door den stroom
meevoeren. Uren lang gleden zij met groote snelheid
voort door de zwarte duisternis, terwijl zij voortdu
rend de vleermuizen tegen zich aan voelden vlad-
deren. Soms was het gewelf van de rotsen zoo laag,
dat zij bijna van hun vlotten werden afgestreken.
Eindelijk was er in de verte licht te zien het an
dere einde van de onderaardsche rivier. Zij kwamen
behouden aan in het geheimzinnige dal.
„Het dal eischt altijd één menschenleven".
De kostbare diamanten bedekten het geheele dal
en verspreidden een verblindenden glans. De jager
wilde op zijn gemak de mooiste stecnen uitzoeken,
doch zijn gids zeide. dat hij daarvoor geen tijd zou
hebben. De terugtocht langs het gevaarlijke bergpad
was alleen bij daglicht mogelijk en als men tot den
volgenden morgen wachtte, bouden de ossen zeker
verslonden zijn door de luipaardenè „Eén van ons zal
toch reeds moeien sterven, want het dal eischt altijd
één menschenleven". zei de Boschjesman en voegde
eraan toe dat hij hoopte, zelf het ongelukkige slacht
offer te zullen zijn.
L)e jager vulde dus in allerijl zijn zakken met dc
diamanten, die voor het grijpen lagen en begon toen
met zijn gids den moeilijken terugtocht over de af
brokkelende rotsen, waarbij zij letterlijk elk oogen-
blik in levensgevaar verkeerden. Toen de tocht bijna
was volbracht, kwam de treurige voorspelling van
den Boschjesman uit. Hij werd door een luipaard
aangevallen en hoewel de jager het dier bijna on
middellijk neerschoot, was het kwaad gedaan. De
ingewanden waren hem uit het lijf gerukt. Sterven
de zei hij nog: „Heer, ik ben blij dat het mijn leven
was."
De Engelschman wist den weg terug te vinden,
vond zijn ossen ongedeerd en verkocht zijn diaman
ten voor een klein fortuin. Toen maakte hij aan
stalten voor het uitrusten van een expeditie, doch
vóór hij iets had kunnen doen, werd hij vermoord
door de Boschjesmannen, die hun geheim wilden
bewaren.
Andere rijkdommen.
De beroemde diamantmijnen van Zuid-Afrika
schijnen slechts een klein gedeelte van den oorspron-
kelijken schat te bevatten, die ergens in een vulkaan
moet zijn gevormd. Slechts een klein gedeelte ervan
schijnt te zijn weggespoeld naar de dalen, die thans
de bekende diamantmijnen zijn geworden. Zoowel
deze vulkaan als „het glinsterende dal" worden mis
schien nog eens ontdekt door een gelukkigen avon
turier. Er zijn echter nog andere schatten, die niet
zoo gemakkelijk zullen worden gevonden, zelfs niet
wanneer over eeuwen het land misschien geheel
opengelegd en in cultuur gebracht is. Wij denken
bijv. aan de oude zilvermijnen van Chicoa ten Noor
den van de Zambesi, waar sedert de vijftiende eeuw
onverdroten naar wordt gezocht en die misschien
identiek zijn met de Egyptische provincie Punt en
het goudland Ophir uit den Bijbel, die voor Koning
Salomo een onuitputtelijken voorraad van goud, zil
ver en edelgesteenten vertegenwoordigden. Tot de uit-
loopers der mijnen van Koning Salomo behooren mis
schien de ruines van Khamo dicht bij Boelawayo in
Rhodesië en de oude mijnen, waarin de Portugee-
sche conquistadores nog hebben gewerkt. Dan is er
de misschien legendarische schat van Paul Kruger,
die volgens een oude kaart moet liggen op een be
paalden afstand van een hoogen mierenhoop, een
groepje omringde boom» n en een boom met zeven
roestige spijkers. Inderdaad zijn al die dingen door
een aantal schatgravers gevonden. Zij vonden ook
een drogen sloot, dicht begroeid met onkruid, doch
geen schat. Een ander was hen voor geweest
Tenslotte noemen wij nog het met goud beladen
schip Grosvenor, dat op de Afrikaansche kust is
vergaan. De ligging van het wrak is hekend. een
klein gedeelte van den inhoud is door duikers opge
haald. doch de millioenenschat ligt er nog in verbor
gen. hoeveel menschen ook hun leven hebben opge
offerd om hem naar de oppervlakte der zee te bren
gen.
De begraven schat van Lobengula.
In 1892 kwam Koning Lobengula van de Matabeles
tot de overtuiging dai onderwerping aan de blanken
op den duur onvermijdelijk zou zijn. Als voorzorgs
maatregel besloot hij althans zijn in den loop van
vele jaren bijeengegaanrden schat te verbergen. De
ze schat was voordien steeds in zijn kraal geweest
onder zorgvuldige bewaking. Thans liet de vorst
twee ijzeren geldkisten koopen in Kimherley, waar
alles in werd geladen, wat hij aan diamanten, ruw
goud en gouden munten bezat. Met de ijzeren kis
ten en verscheidene ossenwagens vol ivoor ging Lo
bengula naar de bosschen en liet daar alles onder
zijn persoonlijk toezicht begraven. Na zijn terugkeer
in het doip liet hij ai'en. die erbij tegenwoordig wa
ren geweest, ter dood brengen, met uitzondering van
zijn secretaris John Jacobs, een halfbloed, die j
goede opvoeding had genoten en bij den vorst t
hooge gunst stond, benevens een oude Induna
jaard en aanzienlijk persoon/die tot raadsman n®
den koning is aangesteld)
Lobengula zelf is in den strijd tegen de blanks
gevallen, de oude Induna leeft nog altijd, doch*? I
heel kindsch en kan zich van het voorgevallenenif-:
meer herinneren, zoodat J-acobs de eenige persoe:
is, die de bergplaats kent. Om die reden M 1
door de Engelschen gedeporteerd. Hij heeft bfrtai-
delijk pogingen aangewend om den schat opNP"
ven, doch telkens werd hij opnieuw gevangen
men en gedeporteerd. Hij is nu 70 jaar, dociM
de hoop nog altijd niet opgegeven. Vele ander*:»*
ben beproefd, de schat op goed geluk af te^
doch hun pogingen zijn tot nu toe vergeef#
weest. De schat waarvan de waarde of-'1'"
«toen pond wordt geschat, ligt nog steeds i®*ur"
de verborgen.
De andere helft vanft1®1*'
Een van de bekendste edelsteenen ter
de beroemde Cullinan-diamant. die aan
Koning van Engeland door Transvaal ten &esft 4l»
is gegeven. In Afrika neemt men algemeen
de Cullinan slechts de helft is van de 00rtp?4\.
diamant, want een der vlakken is volkomen P*. -
recht. De andere helft zou dan op de een of®» u
manier verdonkeremaand zijn. Slechts eenniaai -
een bericht omtrent het werkelijk bestaan van
andere helft tot de buitenwereld doorgedrongen^
Een boer in Pretoria. Fourie genaamd. Kr®e*
kans om over den aankoop van de diamant te
delen. De eigenaar deed dit echter niet Per3°; h'i
want hij wist dat de groote ongeslepenisteen
afgenomen zou worden als de regeering de n
hem kon leggen. Hij omringde zich dus noo
groot aantal tusschenpersonen en maakte ae
handelingen zoo langdurig en moeilijk m
Eerst na maanden van ingespannen werk.
zijn boerderij geheel moest verwaarloozen.
Fourie gedaan dat hij in het holst van den n
een verlaten „kopje" (heuveltje) den koop zo
nen sluiten met den eigenaar zelf. .„„v.r «1
Doch Fourie dacht dat hij zoo in het don*n
1000 looden schijven kon geven inplaats va ,^1
sovereigns. die als prijs waren bedongen-,^®^1
man kwam echter inet een lantaarn en oma i
bedrog. Onmiddellijk wierp hij zijn la,.,taan kaSi|
den grond en verdween in de duisternlis. ht:ct;
om de andere helft van de Cullinan te hem
was verkeken. h>-1
Fourie was nu eenmaal op het slechte p
geen moed om zijn verwaarloosde boerderij
te brengen Eindelijk liet hij zich moorjr
ambtenaar te vergiftigen. De moord en d
naar kwamen aan het licht «n Fourie wirfc;
hangen! Zijn laatste woorden op het scna m
„Jullie hangt de eenigen man op. dieoo
helft van de Cullinan zou kunnen verürggcu.
(Nadruk verboden.)
