Schaper Courant
Derde Blad.
Onze uitroer ran Zuivel
producten naar Frankrijk.
Wratziektevrije aardappelen.
De
gruwel ij ke vondst b ij
Helsingfors.
Wij
I ,(A een pyPJeö*
naar «""zin
In Rusland moeten ze in de kou zitten.
FEUILLETON.
VERTELLINGEN.
W-SF
Brabantsche brieven.
Zaterdag 10 October 1931.
74ste Jaargang. No. 8949
BOERDERIJ.
Groote ontstemming in Neder
land over Fransche maatrege
len ten aanzien van den invoer.
De Vereeniging voor Zuivelindustrie en Melkhygiëne
jn Den Haag schrift:
J decreet van 30 September heeft de Fransche
regeering een stelsel van contingenteering afgekondigd,
voor den invoer van verschillende producten, waaron
der ook de melk- en zuivelproducten vallen. Voor boter
is het contingent tevens vastgesteld: Frankrijk laat in
de laatste drie maanden van 1930 slechts 1200 ton boter
toe tegen een gemiddelden invoer per kwartaal in de
eerste helft van 1931 ad ongeveer 6Ó00 ton. Voor kaas
iz melkproducten zijn de contingenten nog niet afge-
I laodigd; den betrokkenen is een nadere bekendmaking
na die contingenten in het vooruitzicht gesteld.
Deze reeds getroffen en nog te verwachten maatrege
len hebben terecht in kringen van Nederlandsche be-
jiaghebbenden ernstige ontstemming gewekt en zulks
vtt'i oa twee redenen,
lade eerste plaats kan men moeilijk inzien, welke
kjnsdere redenen er zijn, om den invoer in Frankrijk
ni boter, kaas en melkproducten te 'bemoeilijken, aan-
/aa juist in Frankrijk groote belangen van volks-
laondheid er mede gediend zouden zijn, indien het
verbruik van deze producten dat daar te lande laag
ii verhoogd kon worden. De invoer van deze pro
ducten in Frankrijk is als een volksbelang voor de
Frtnschen te beschouwen. En zij is ook volkomen
logisch als men ziet, dat Frankrijk ln zijn productie
i:ch meer specialiseert in andere richting. Nederland
voorde in 1930 naar Frankrijk uit voor een waarde van
Hf millioen gulden aan boter, kaas en melkproducten.
Zn ons land betrok in hetzelfde jaar uit Frankrijk
voor een waarde van 23.5 millioen gulden aan manu
facturen, kleederen, pelterijen en modewaren. Aan wijn
kochten wij uit Frankrijk voor 3.5 millioen gulden. In
Nederlandsche kringen vraagt men zich af, of men ln
Frankrijk niet begrijpt, dat indien het Fransche prin
cipe: kunstmatige beperking van den invoer ln ver
band met de wereldcrisis juist is, er honderdmaal meer
reden ls om den invoer van wijn, modewaren, enz. te
beperken dan om den invoer van voor de geheele
bevolking buitengewoon nuttige voedingsmiddelen nog
meer tegen te gaan, dan reeds door betrekkelijk hooge
invoerrechten het geval is. Ook kan men deze Fran
sche contingenteeringspolitiek voor levensmiddelen van
emtea rang moeilijk rijmen met de protesten, die in
"Frankrijk opgingen tegen Engelsche plannen om den
invotr van luxe-goederen te bemoeilijken.
In de tweede plaats gevoelt men zich in Nederland-
«che kringen ernstig bezwaard door de wijze, waarop
men in Frankrijk deze op zichzelf niet verdedigbare
invoerbeperkingen wil toepassen. De invoer gaat ge
woon door, totdat het contingent is uitgeput, waarop
de grens dicht gaat. Men krijgt dus eerst een wedstrijd
onder de in Frankrijk importeerende landen om een
zoo groot mogelijk deel van het contingent in te voe
ren, waarna plotseling alle Invoer voor de rest van de
periode onmogelijk wordt. Bij den aanvang van de
nieuwe contingentperiode herhaalt zich dan telkens Uit
spelletje. Deze methode staat dus gelijk met een totale
ontwrichting van den geheelen handel. Noch de in
Frankrijk importeerende landen, noch de Fransche
belangen zijn hiermede gediend.
In de kringen der Nederlandsche betrokkenen heeft
men niet nagelaten om de regeering op deze twee zij
den un het vraagstuk te wijzen en zal men niet na
laten de aandacht te vestigen op de consequenties, die
dit Fransche ingrijpen met zich kan brengen ten aan
zien Ttn de Nederlandsche houding tegenover den in
voer van Fransche luxeproducten.
Verslag van de proeven met het winnen van nieu-
vroege, wratziektevrije aardappelen op den Proef-
de Rij kst u inbouw win terschool te Hoorn
In 1188 is men te Hoorn begonnen met bet stelsel
matig kruisen van aardappelen, om een nieuwe soort
!an "ratziekte-vrije aardappelen te verkrijgen, die in
de plaats zou kunnen komen van de Eersteling of
"Cnotsche muis, omdat deze laatste vatbaar is voor
oe gevreesde wratziekte. In 1928 zijn een aantal krui-
ringen verricht om meer kans te hebben dat de nieu
we soorten onvatbaar zouden zijn voor de wratziekte.
Ja' van kruisingen zijn verricht met bestaande onvat
bare soorten.
Voordat de bloem zich opent, worden de meeldra-
?.en ar uit weggenomen, om te voorkomen, dat die
«n J11 Zich 2elf bestuift; een paar dagen later wordt
op de stempel van zulk een bloem met een penseel
overgebracht van een bloem van een andere
*!k e€n gekruiste bloem brengt in den regel
bes voort, die de zaden bevat, welke het volgend
^naar moeten worden gezaaid,
toch komt het ook voor, dat de kruising mislukt,
JffWhrt gebruikte stuifmeel ongeschikt is. De Eer-
ri», bevat zoo goed als geen stuifmeel, zoodat
om een bes te kunnen vormen, moet worden be
oven met stuifmeel van een ander soort Tegen dat
U^^n beginnen af te vallen, worden ze afgeplukt
l4d sen van e,ke Plant afzonderlijk te rijpen ge-
koto ze voldoende rijp zijn, worden de vruchten
geknepen en de zaden er uit gewasschen; daar-
j^orden ze gedroogd en tot het volgend voorjaar
'n werden op deze wijze 20.000 zaden
c,e maanfl Maart van 1929 werden deze za-
Wn warme in zaadpannen en kistjes met
uitgezaaid, een paar maal verspeend en
het Jn.i bloempotjes gezet. Deze planten kwamen in
tn» - van onder platglas in bakken, waar
U uvL5lnf* ^e' bleven, om daarna op het open veld
Ihs uit*ewt-
fcfetLir* ongeveer 15.000 planten opge-
kom« a "ionafstand werd 75 c.M. en in de rij
t,Jrae planten op 50 c.M. Voor zulke kleine plan-
kanrf ti t, oen 81"001® afstand, doch om ze nader-
tttan 7j J?ni?.en beoordeelen, mogen ze niet te nauw
Vfrwi'ia-ÏÏplanten werden zoo vroeg mogelijk
in hoii?. L» Planten vertoonden groote verschillen
bladvorm, kleur van het blad, enz.
In het eind van Augustus werden de planten ge
rooid. Toén kwamen groote verschillen voor den dag:
sommige hadden nog in het geheel geen knollen ge
vormd; bij anderen waren de vormen zoo abnormaal,
dat ze in de praktijk niet waren te gebruiken. Van
1259 planten werden de knollen afzonderlijk bewaard.
Van allen werd genoteerd: de kleur van de huid.
de vleeschkleur, de vorm, de diepte der oogen, het
aantal knollen, of ze dicht bij den stam zaten of veraf,
enz. Enkele planten gaven reeds een opbrengst van
meer dan een kilo.
De geoogste knollen werden in 1930 uitgepoot op
afzonderlijke regels.
Bij de beoordeeling in dat jaar zag men. dat som
mige soorten een heel goed gewas vormden. Bij an
dere soorten kwamen nog al ziekelijke planten met
bladrol en topbont voor; zulke exemplaren werden
zooveel mogelijk weer vroeg verwijderd. Bij den
oogst werden de poters van 122 dezer nieuwe soor
ten aangehouden en in de nieuwe poterbewaarplaats
opgeborgen. In het voorjaar van 1931 zijn deze 122
soorten weer uitgezet. De ontwikkeling was voor
spoedig, totdat in het eind van Mei de gewone aard
appelziekte (Phytophthora infestans) zich vertoonde.
Dank zij geregeld bespuiten met Bourgondische pap,
heeft de ziekte in het gewas niet veel schade veroor
zaakt.
De commissie, bestaande uit de heeren: De Boer,
Ootjers, en Roosje, heeft twéémaal een bezoek ge
bracht aan het proefveld, om mede het gewas en de
knollen te beoordeelen. en wel in de tweede helft
van Juni en begin Juli. De stand van het gewas was
toen over het geheel goed. Van de meeste der nieu
we soorten zijn een paar stoelen opgestoken.
Bij verschillende soorten was de hoeveelheid kriel
te groot, bij andere zaten de knollen te ver van den
stam; weer bij anderen was de vorin der knollen on
geschikt, of het loof was zoo hoog, dat die soort to
taal ongeschikt is voor tusschenteelt.
Van een vijftiental soorten waren de eigenschap
pen echter goed, zoodat deze worden aangehouden.
Bovendien zijn van soorten, die wat laat schijnen,
ook enkele soorten bewaard, om ze het volgend jaar
nog eens na te gaan.
Alle jaren worden weer nieuwe kruisingen toege
past en het gewonnen zaad het volgend jaar uitge-
zaal. Zoo zijn er in 1931 weer 6500 nieuwe planten
uitgezet van het in 1930 gewonnen zaad; hiervan zijn
er 1246 stammen gehouden, om ze in 1932 nader te
kunnen beoordeelen. Dit jaar zijn ongeveer 40.000
zaden geoogst, welke in 1932 weer worden uitgezaaid.
De groote vraag is echter, hoe de nieuwe soorten
zich zullen verhouden tegenover de wratziekte. Met
dit doel zijn in het voorjaar van 1931 van 44 nieuwe
soorten elk 10 knollen naar Dr. Oortwijn Botjes te
Oostwolde gezonden, bij wien deze pootaardappelen
op besmet veld weiden uitgeplant. Van deze 44 soor
ten vertoonden 17 aantasting door de wratziekte.
Met deze 17 soorten wordt niet verder gewerkt. Bij
die 17 soorten waren' er juist een paar, die door de
commissie als geschikt waren beoordeeld; ze waren
vroeg vruchtbaar, geelvleezig en ze hadden goed ge
vormde knollen. Het zou ook wel heel toevallig zijn,
als die soorten tevens wratziekte vrij waren. Bij de
andere overgebleven soorten zitten echter allicht nog
wel een paar bruikbare en bovendien komen er elk
jaar weer een groot aantal nieuwe soorten bij, zoodat
er gegronde reden is om te verwachten, dat deze proo
ven wel ten slotte resultaat zullen geven.
Van de 17 soorten die dit jaar niet zijn aangetast,
door de wratziekte, moeten van elk het volgend jaar
100 knollen op besmet veld worden uitgezet, voordat
men zeker kan zeggen, of de soort wratziekte-vrij is.
Verder worden er in 1932 van verschillende soorten,
die nog niet op wratziekte zijn beproefd, van elk
weer 10 knollen voor het voorloopig onderzoek naar
Dr. Oortwijn Botjes gezonden.
Veertien verminkte lijken opgegraven.
Een doodgraver aangehouden.
Men meldt uit Stockholm aan de N.R.Ct
Het onderzoek, dat de politie Instelde in verband met
het vinden van deelen van Ibken In een moerasje in de
nabijheid van Helsingfors. heeft nu eenige resultaten op
geleverd. Het is gebleken, dat men hier hoogstwaarschijn
lijk. met een vreeaelijke uiting van bijgeloof te maken
heeft.
Zaterdag is de politie eindelijk begonnen met het ope
nen van een aantal graven op het groote kerkhof te
Malm, dat een der begraafplaatsen van de hoofdstad ls.
Er was een groote politiemacht op de been. om er voor
te waken, dat niemand op het kerkhof kwam, die er
niets te maken had. De lijken werden overgebracht naar
het lijkenhuisje, daar door een politle-deskundige gefo
tografeerd en door eenige medici' onderzocht, waarna de
lijken weer in de graven bijgezet werden.
Van de veertig lijken, die Zaterdag en Maandag op
gegraven werden, bleken er veertien meer of minder
ernstig verminkt te zijn. Van vier lijken ontbrak het
hoofd, van andere lijken waren de handen of de voeten
afgesneden. De medici hebben tevens geconstateerd, dat
het vrouwenhoofd, dat In het moeras gevonden ls. niet
afkomstig is van een der nu opgegraven verminkte lijken.
Het onderzoek op het kerkhof zal daarom voortgezet
worden. Omdat het vorige jaar in hetzelfde moeras een
afgehouwen hand is gevonden, wordt het noodig geacht
alle lijken, die 3edert Juli 1930 op het kerkhof te Malm
begraven werden, op te graven en te onderzoeken.
Vele honderden nieuwsgierigen staan voortdurend voor
de hekken van het kerkhof en de politic heeft vaak de
grootste moeite hen tegen te houden.
De opwinding en de ontsteltenis van de bevolking van
Helsingfors en omstreken is groot. Nabestaanden van
personen, die het laatste jaar te Malm begraven zijn.
bellen onophoudelijk de politie op. De politie verstrekt
uiteraard echter zoo goed als geen inlichtingen. Alleen
wanneer een verminkt lijk gevonden wordt, worden de
nabestaanden hiervan ln kennis gesteld, zij worden even
wel niet op het kerkhof toegelaten.
De politie neemt aan. dat de lijken verminkt werden,
toen zij in het lijkenhuisje geborgen waren. De dood
graver Sarenhiemo, die de sleutels van het gebouwtje
heeft, is gearresteerd, maar nog niet verhoord. Het is
mogelijk, dat de man krankzinnig is. het is ook mogelijk
dat hij de lijken verminkte om de deelen aan medische
studenten te verkoopen. het is echter ook geenszins uit
gesloten, dat de lijkdeelen werden gebruikt bij bepaalde
ceremonieën van een zoogenaamde godsdienstige secte
of door bijgeloovige personen om b.v. verborgen schatten
te vinden.
Algemeen voelt men veel voor de laatste veronder
stelling. De directeur van het anatomisch Instituut van
de universiteit te Helsingfors acht 't uitgesloten, dat de
lijkdeelen aan Finsche studenten werden verkocht Voor
de veronderstelling, dat de lijkdeelen bij godsdienstige
ceremoniën werden gebruikt wordt aangevoerd dat de
doodgraver, volgens verklaringen van lieden, die in de
buurt van het kerkhof wonen, vaak omstreeks het mid
dernachtelijk uur naar het lijkenhuisje ging en zich daar
geruimen tijd ophield, niet zelden ln gezelschap van an
dere personen. Bij een onderzoek ln de woning en ln het
kantoor van don doodgraver heeft de politie een groot
aantal papieren in beslag genomen.
Het is niet uitgesloten, dat het onderzoek ook tot het
buitenland uitgestrekt zal moeten worden. In het lijken
huifje worden namelijk de lijken bewaard van buiten-
hroion en repareer» allo soorten FHü»nJ fTT* totdat d.lijken
Creien wotlen Kloediltt Kouten daar het vaderland ven den overleden» vervoerd kunnen
worden. Zoo werd daar dit vooriaar het lhk bewaard van
Tjonge, daar zit spirit in!
Deze tabah.'Ns werheiyh waar.
Pook ih liever nog dan n sigaar
DRAGON"
PUPt VIDGIMIÖ SHAG
Goedkoop door haar
iangzamen brand
Pittig en toch niet zuaac
Voor pijp of ctgaret
itauno - ÖBOrtir.Q«r.
en Sokken (ook de allerfijnste). Vraagt onze school-
kousen met dobbel gebreide knieën. JAAP SNORt
Den Helder, Znidstraat 19. (Let op den gelen winkel).
Voor Schagen: C DE MOEL, Noord; voor Alk
maar: J. G. VERSPAARDONK. Hekelstmat 23.
Let op ons gepatenteerd fabrieksmerk.
Worden. Zoo werd daar dit voorjaar het lijk bewaard van
een Deensohe gravin. De Deensche autoriteiten zijn
reeds van een en ander in kennis gestold en waarschijn
lijk zal het stoffelijk overschot van de gravin opgegra
ven en onderzocht worden.
De politie ls van plan zoo spoedig mogelijk uitvoerige
mededeelingen aan de pers te doen.
Reeds 4€ lyken opgegraven.
Nader wordt nog gemeld:
Bij de huiszoeking ten huize van den aangehouden
doodgraver heeft de politie een aantal foto's van lijken
in beslag genomen en tevens boeken en geschriften over
een zekere geneeswijze, waarbij deelen van lijken ge
bruikt moesten worden. De politie heeft officieel mede
gedeeld. dat de affairo veel grooter afmetingen aan zal
nemen dan men ooit heeft kunnen vermoeden. Het on
derzoek wordt met kracht voortgezet en het is de vraag
of men deze week met 't onderzoek op het kerkhof ge
reed komt.
Woensdagmorgen zijn op het kerkhof te Malm nog 17
lijken opgegraven, die verminkt bleken te zijn, zoodat
i ntotaal reeds 40 verminkte lijken zijn gevonden.
De gouverneur heeft den ohef van de centrale recher
che te Helsingfors opgedragen het onderzoek voort ts
zetten. In de woning van den doodgraver Saarenheimo
zijn Dinsdag nog enkele boeken over zwarte kunst ge
vonden. o.a. een zoogenaamde Zweedsche dulvelsbijbel en
een Engelsch werk uit de zestiende eeuw. De doodgra
ver moet met enkele vrienden in het lijkenhuis feesten
op touw gezet hebben, o.a nog in den laatsten Oude
jaarsnacht. Men vermoedt, dat bij deze .feesten' lijken
geschonden werden. Saarenheimo is nog niet verhoord.
Hij gedraagt zich zeer rustig en zingt voortdurend psal
men. Het is vrij waarschijnlijk, dat de man aan gods
dienstwaanzin lijdt Men verwacht dat de politie dezes
dagen nog verschillende personen zal aanhouden.
Geen kachels stoken. Gevolgen van hel
gebrek aan brandstof.
Het gebrek aan brandstoffen heeft te Moskou en in
andere Russische steden catastrofale vormen aange
nomen. De sovjet van Moskou, zoo lezen we in het
Hdbld.. heeft daarom een bevel uitgevaardigd, waar
door verboden wordt tot een nader door den sovjet
vnst te stellen datum de kachels te stoken, zoowel
in particuliere huizen als in rijksinstellingen. Do
districtssovjets hebben de bevoegdheid gekregen in
speciale gevallen, wanneer zij het beslist noodzake
lijk achten, verlof te geven één keer om de drie dagen
de kachels te stoken vóór den door de overheid vast
te stellen datum. Hiervoor komen in aanmerking
alleen ziekenhuizen en sommige rijks- en gemeente
instellingen. Zij. die het voorschrift van den sovjet
van Moskou in zake de stook-regeling hebben overtre
den en vóór den officieel vnst te stellen datum hun
woningen,- bureaux, e.d. hebben laten verwarmen,
worden gestraft met een geldboete van 100 roebel of
gedwongen arbeid voor den tijd van 30 dagen.
UL.VENHOUT, 6 October 1931.
Menier.
Vlammend-rood, ln vurlgen
flonker staat m'nen wilden
wingerd teugen 't achter
huis te gloeien. En as 't
zonneke 'm overgiet mee
overdaad van gouwen
glaans. as 't October-
windeke dan deur die rijpe
blaren woelt, dan is 't, of
'r 'nen waterval van vloei
baar brons en goud van de
muren stroomt, d'n erft
over, die overplast is in
fluweelen najaars-cier.
In de heele weareld is er
ginnen gevel gehouwen in
't sierlijkst ornament, in de weelderigste tiereiatijnen.
is er ginnen facade van 't kollesaalst.e paleis, die in
schoonheid en in weelde in de schaduw staan kan van
ons achterhuis!
Waat ons achtergeveltje, amico, is 'nen haangenden
tuin, die as 'nen droom, as 'n lévend sprookske-n-is van
kleurentoover. Zóów motten de poorten van d'n hemel
d'r uitzien! As 'nen droom, die gestolt is in goud or
nament
Wijnmaand is 't! En lijkt 't zonneke druif 'n dia
manten hartje gift. dat 'r te stralen hangt, deur 't gruu
ne velleke, as was zoow zocht en onbesmet, zoow 18
de zon zeivers 't stralend hart in 't rijpend najaar!
't Rijpe geel van leste zonnepit-blommen. 't fluwee-
lig pèèrs van dalla's, 't giftig zwart van de wilde bee-
ziën, 't bloedgekraal van lijsterbes en kersappeltjes, 't
zuur oraanje-ni-n 't loover, ollee, 't water lopt uit
oewen mond, bij zooveul kieurenschoon.
Beuk en berkenboom, in mat en glaanzend zuiver,
zijn as de wondere urgelpijpen ln deus muziek van 't
kleurenlied.
Wa-d-'n wlrke, wa-d-'n zalig wirke!
't Is of de èèrde veert zoow lochtig is 't leven nouw.
Ge lopt de èèrde over, uren aanéén deur de ziltige
locht. ln 't geslis van de rijpgele blaren, licht as 'n
vlrke.
D'n witten hemel spiegelt de Mark in tot d'n bojem
toe. En 's middags sta-d-'n heel w(js snoekske. dood
stil te happen, vlak onder d'n klèèren Mark-spiegel,
pralend in z'n llchtend-pèèrlmoeren harnas van schuo-
bekens. Schieten gouwen vonken van dleën lichtenden
spiegel, as de insectekes daar daansen in de zon.
En as 't eugen vieren gaat d'n zonnebol zwaar ga-d-
haangen as 'n buigende blom, as ze ons kerke in lichte
laaie zet. dat de vlammen deur de hooge gekleurde
boogramen wapperen, de velden versmelten ln 't smeu
lende licht, de koelte uit de bosschen zucht, d'n hori
zon gaat gloeien in pèèrsen asch, dan amico. dan. ia
da-d-ls gin gekkigheid, maar dan. dan zou 'k m'n pet
je willen aflichten, waant dan is 't of daar gundcr,
achter de kerk d'n dag langzaam wordt afgeplukt os
'n schoone, altaarblom veur deus Marla-maand.
Zoow is 't Ja! De schoonheid glijdt deur de natuur
as 'n heilige fee van d'n hemel; zoow stil maar zoow
geweldig ok; zoow prachtig, maar ok plechtig!
Maar d'r is ier nle veul tijd om te droomen. amico.
Waant deus maand is 'n drukke maand op onzen
hof. De èèrpels motten in d'n kuil. Sjecuur, veurzich-
tig werk. De kwaaiën motten d'r uitgezocht worren
en da zijn d'r veul van 't jaar. De piepers worren duur
van d'n winter, jonk! Elk éérpeltje-n-is geld wèèrd, dus
't kuilen is van veul beiaan. deus jaar!
Druk zijn me-n-aan 't ploegen.
D'n akker mot open veur d'n winterterwe.
En al 't uitzaaisel mot ontsmet worren; rog, terwe,
gerst, 't mot allegaar deur d'haand.
Maar 't werk vaalt nie zwaar, mee zulk schoon wirke.
't Ploegen ls 'n lust Blaauw glimmen de vette èèrde-
klonters onder d'n puren hemel. Ze zweeten pèèrlen
van vet En as ik deur dieën smeeiigen akker bagger,
achter d'n doffen stap van m'n pèrdje, de rijpe, zilte
najaarlocht in m'n zielement vuul stroomen, as balsum
veur oew longen; as de stilte van 't laand 't snijen van
't ploegmes hcuren doet, d'n halster van m'n Bleske
doet rinkelen as 'n bel, 't zonlicht op-piekt uit z'n koper
tuigbeslag, z'nen asem over-dèèrde kroelt In krullsn-
den daamp, 't geknepper van m'n smeulend pepke in
m'n ooren tikt, dan is d'n arbeid feest, amico!
En as 'k van den middag zoow m'n akkerlaand deur-
trok. achter 't gcpluim van Bles z'nen dartelen stèèrt,
d'n galm van d'n klokkeslag d'n Bles z'n ooren trillen
dee de stilte uit de open èèrde steeg, dan wiekte daar
boven 'n V wilde gaanzen as windgeklapper zoow luid-
Ze kwampen van 't Noorden af en klapten naar 't
Zuljen, hoog, hoog boven ons torentje.
'n Schoon gezicht. Blek schoot ln 'nen hinnik, die
ver over de velden dreef en snukte z'nen kop naar
boven van plazler. 't Tuig krokte en 't was of de dieren
mekaren wa zeeën.
..Die vliegen naar de zon toe, Blek," zee ik: ,'en wij
blijven ier, ln 't laand van d'n duster." Weer schom
melde m'n pèrdje z'nen hinnik deur de drijvende stilte,
ultkringend de wije ruimte in.
En toen! Toen wipte-'n sijske-n-op, uit m'nen vetten
akker. Da was 'nen vruugert. amico. 't Eerste winter-
bodeke-mee-vleugeltjes-aan. da'k van 't Jaar gezien eb.
En van plazier hè'k hot geroepen, effen blijven staan
en 'n pepke aangestoken, meteen ziende, naar da lollig
veugeltje. waar ie z'n nestje gong bouwen. Ik rokte-'m
kwijt ln 'nen wilg. maar nouw za'k 'm wel vinden. Wij
worren kammeraads van 't winter...
En zoow nimt d'n Herfst mee stukskes en brokskes
z'n plak in beslag.
Maar 't ls druk. heel druk. Ier!
't Is kuilen, 't is ploegen veur nuuwen. winter,
zaai, maar ok la 't oogsten nouw. 't Komt allegaar
nouw by mekaar. Winterpeeën, kroten en al dleën
aard, mot nouw d'n akker af. 't Loof d'r afgesnejen.
de vrucht mot biyven leggen om uit te zweeten. en na
ennigte dagen naar binnen gerejen en geborgen.
Maar 't wirke is nouw mee 'n scherke geknipt veur
zulk werk! Droog frisch koom 't allegaar binnen en
't bergen gift gin laat.
Ollee, d'r mot wa gedaan worren. amico. veur gy van
d'n winter 'nen daampenden, smeulgen hutspot zit. ge
stampt van blomdroge patatten en baard-gezonda pea-
en! Maar gin nood. D'r 1 s! Wy boeren zyn zoow duur
nle. al zeg 'k 't zeivers.
Aan 'n boer. die 't veurnomste op oew tafel brengt,
mokt-oew eigen nle gaauw èrm!
EndAAr kan ik van meepraten, amico, daar zur-
gen de wefkee wel veur, jonk. Sodepm. wa kan da goed ja
pingelen. Zoow lief a* ze 'r soms uitzien da zijn
d'ergste, waant die denken nog 'n stripke vuer t'emmen»
maar zoow aarig as ze-d-'r uitzien, zukke beultjes zijn
1!
Ze halen 't bloed onder oew nagels vandaan, die pol-
leka-dingskes en... ollee. kwaad kan *k er nJe op worren.
Maar dltte-n-ia 'n feit: as d'n baas 's aan d'n wagel
komt, wa-d-hoe laanger hoe meer gaat veurkomen. nouw
de wefkee de broek aan-emmen. dan verkoop ik veul
gemakkelijker. De keerels zeggen wa ze ramen motten
en vragen u-a ze motten betalen en daarmee basta!
Maar de wefkes. die halen heel oewen wagel overhoop
om 't allerbeste, 't grotste en 't lekkerste d'r af te griasen
en as 'r betaald mot worren, dan stroopen ze 't vel van
oewen nek.
Vrijdags em ik ok eiëm by me.
„Eiërs by oew. Dré?"
„Jazeker*, Juffrouw."
„Versch?"
„Nog wèrm!"
„Groot?"
„As ollfaanten-eiers!"
,,'t Zyn toch gin eend-eiërs?"
Dan laat ik m'n bonneke zien.
En dan? Dan krult da bovenlipke-n-omhoog of 't...
of 't... of 't haan-eieren zyn. of 't benneke stinkt!
„Zo zyn nle groot. Dré!"
„Nouw Juffrouw," zeg ik dan mee 'nen gekken slag:
„ge mot 'r maar veur staan as klepke, om zoo'n dlnk
kwijt te raken; 'k geef 't oew te doen!"
„Daar zulde-gy verstajum van emmen", zeggen ze dan
mee d'r ogskes 'n bietje dichtgeknepen. Waant da'a
'n zaak die zekers ia, amico, ze lachen allemaal gèra,
horre!
,Wa koeten die prullen?"
„Zes en 'n haalf; 'n haalfke onder de mart."
„Da zal wol!"
„Hoeveul aateblleft Juffrouw?"
„Tien; veur zestig cent"
„Kan nie, Juffrouw, zes en 'n haalf. horre!"
„Dan de stok deurmidden; twee-en-zestlg-en-'n haalf
en gin haalfke meer!"
„Mensch. ge klee me uit"
En dan lachen ze. Den ommen ze 't gewonnen.
„•k Zal wel wijzer zyn," zeggen ae dan: „Trui la-'t-'i
ok nog!"
En zoow, amico. zoow worde van deur tot deur „ge
nomen."
Nondekees. ge mot nle teer van konflekale zyn, jonk,
aa ge mee 't vrouwvolk zaken mot doen.
Haard!
Haard! Aa «pijkers.
Neee. ik geleuf da ge ze mee 'n hoedje beter 'n rgka-
daaider kunt overvragen aa mee 'nen boa peeën ééncn
cent!
't Ia aarig goedje.
OUee, 't ia zoow druk gewieat vandaag, 'k gaai 'n
bietje vruuger naar de bedstee; *k schei 'r af.
Veul groeten van Trui, die al aan de plattebuis zit te
snurken, die mot ok haard veurult deus dagen, en aa
alty, gin horke minder van oewen
toet a voe
DRA,
